6102 Sayılı (Yeni) Türk Ticaret Kanunu: Ceza Hükümleri

Transkript

1 BLT: 03/12 [TR] Sayılı (Yeni) Türk Ticaret Kanunu: Ceza Hükümleri 6102 sayılı (Yeni) Türk Ticaret Kanunu, tarihinde kabul edildikten sonra, tarih ve sayılı RG de yayımlandı. Kanun tarihinde yürürlüğe girecek. Yeni düzenlemeye göre, birçok durumda, şirket ortakları ve/veya yöneticileri hakkında idari para cezası yanı sıra, hapis cezası ve adli para cezası verilecek. Adli para cezası, bir ceza yargılaması gerektirir. Dolayısıyla, bir kez Cumhuriyet Savcısı ve bir kez Hâkim karşısına çıkmak gerekir. Ayrıca, süresi içinde ödenmediği takdirde, hapis cezasına çevrilir. Bu cezalar Ataşehir Bulvarı, Gardenya Plaza, No:7/1 K:12 D:77, 34758, Ataşehir İstanbul T: F: ǀ e-posta:

2 İÇİNDEKİLER 1. Ticaret unvanı... 1 a) Kanuna aykırı unvan kullanmak... 1 b) Unvanı kullanmamak veya asmamak... 1 c) İşletme devrinde unvanın durumu Tescil ve ilan... 2 a) Tescil yükümlülüğüne uymamak... 2 b) Merkezi yurt dışındaki işletme/şirketlerin durumu... 2 c) Tescile davete uymamak... 3 d) Tescil için gerçeğe aykırı beyanda bulunmak... 3 e) Kararlar ve finansal tabloları ilan etmemek Ticari defterler, finansal tablolar ve diğer belgeler... 4 a) Defter tutma yükümlülüğüne uymamak... 4 b) Açılış ve kapanış onaylarını yaptırmamak... 5 c) Usule aykırı defter tutmak... 5 d) Türkiye Muhasebe Standartları na uymamak... 5 e) İnternet sitesi defteri tutmamak... 6 f) Hileli envanter çıkarmak... 7 g) Belgeleri saklama yükümlülüğüne uymamak... 7 h) Belgeleri ibraz için veri taşıyıcı araçları hazır bulundurmak... 8 i) Belgeleri ibraz etmemek Basılı belgeler ve İnternet sitesi... 9 a) Basılı belgelere gerekli kayıtları koymamak... 9 b) İnternet sitesi açmamak... 9 c) İnternet sitesine gerekli kayıtları koymamak d) İnternet sitesine gerekli içeriği usulüne uygun koymamak Haksız rekabet a) Özel haksız rekabet fiilleri b) Diğer haksız rekabet suçları Kuruluş, sermaye ve bazı özel işlemler a) Kurucular beyanında kanuna aykırılık b) İşlem denetçisinin kuruluş raporunda kanuna aykırılık c) Sermaye hakkında yanlış beyanlar ve ödeme yetersizliği d) Ayni sermaye, işletme veya ayına değer biçmede yolsuzluk e) Diğer özel işlemlerdeki belge ve beyanlarda kanuna aykırılık Şirketle işlem yapma ve şirkete borçlanma yasağı a) Pay sahipleri için b) Yönetim kurulu üyeleri ve yakınları için Sır saklama ve suç ihbarı a) Denetçiler için b) Diğer görevliler için Şirketler topluluğunda raporlar a) Bağlı şirket raporunda kanuna aykırılık b) Hakim şirket raporunda kanuna aykırılık Sonuçlar ve yapılması gerekenler... 23

3 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 1 1. Ticaret unvanı a) Kanuna aykırı unvan kullanmak Ticaret unvanı, TTK, m hükümlerine uygun olmalıdır. Ayrıca, unvan Türkiye nin herhangi bir yerinde daha önce tescil edilmiş başka bir unvan ile karışıklığa yol açamaz; bunu önlemek için ayırt edici ek kullanılır (TTK, m.45). Ekler, işletmenin özelliği veya kişilerin kimliğine dair olabileceği gibi hayali de olabilir. Fakat; gerçeğe aykırı, kamu düzenine aykırı, (iii) (tacirin kimliği, işletmenin önemi, genişliği ve finansal durumu hakkında) üçüncü kişileri yanıltıcı nitelikte olamaz (TTK, m.46/1). TTK, m hükümlerine aykırı unvan kullanmak, Başka bir unvan ile karışıklığa yol açacak unvan kullanmak, (iii) Unvanda; gerçeğe veya kamu düzenine aykırı yahut üçüncü kişileri yanıltıcı ekler kullanmak. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. b) Unvanı kullanmamak veya asmamak İşletme/şirket ile ilgili olan; bütün işlemler ticaret unvanı ile yapılır, bütün senetler ve belgeler bu unvan altında imzalanır (TTK, m.39/1). Ticaret unvanı, işletmenin/şirketin kolay görülebilecek yerine asılır (TTK, m.39/2). İşlem, senet veya belgelerde unvan kullanmamak, Unvanı işletmenin/şirketin kolay görülebilecek bir yerine asmamak. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir.

4 2 BLT: 03/12 [TR] c) İşletme devrinde unvanın durumu Ticari işletme devredilmişse, kural olarak, ticaret unvanı da devralana geçer. Devreden, unvanı devirden hariç tutup sadece işletmeyi devredebilir. Fakat sadece unvanı devredemez (TTK, m.49). Unvanı işletmeden ayrı olarak devretmek veya devralmak. İhlâli gerçekleştiren kişi. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. 2. Tescil ve ilan a) Tescil yükümlülüğüne uymamak Ticari işletme ve ticaret unvanı, işletme açıldığı günden itibaren 15 gün içinde ticaret siciline tescil edilir (TTK, m.40/1). İşletmeyi/şirketi temsil edecek kişilerin imza beyanı notere onaylatılır ve ticaret siciline tescil edilir (TTK, m.40/2). İşletmeyi veya unvanı hiç tescil ettirmeme veya süresinde tescil ettirmemek, İşletmeyi/şirketi temsil edecek kişilerin noter onaylı imza beyanını tescil ettirmemek. Gerçek kişi tacir. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. b) Merkezi yurt dışındaki işletme/şirketlerin durumu Bu işletmelerin/şirketlerin Türkiye deki şubeleri, bunların ticaret unvanı ve temsile yetkili kişilerin imza beyanları, açıldıkları günden itibaren 15 gün içinde ticaret siciline tescil edilir (TTK, m.40/3). Ticaret unvanında merkezin ve şubenin bulunduğu yerler gösterilir (TTK, m.48/3). Bu şubeler için yerleşim yeri Türkiye olan tam yetkili bir ticari mümessil atanır (TTK, m.40/4).

5 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 3 Şubeyi ve ticaret unvanını hiç tescil ettirmemek veya geç tescil ettirmek, Şube ticaret unvanında merkez ve şubenin bulunduğu yerleri göstermemek, (iii) Şube için yerleşim yeri Türkiye olan tam yetkili bir temsilci atayarak imza beyanını tescil ettirmemek veya bunu geç yapmak. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; net değil. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. c) Tescile davete uymamak Ticaret Sicili Müdürü, bir hususun tescili zorunlu tutulduğu halde süresi içinde tescil istenmemiş olduğunu öğrenirse; ilgiliye bir davet gönderir. Davet üzerine ve davette verilen süre içinde; tescil talebinde bulunmak, ya da tescili gereken bir husus olmadığını bildirmek ve varsa belgelerini sunmak, gerekir (TTK, m.33/2). Tescile davete rağmen, hareketsiz kalmak (ne tescil talebinde bulunmak ne de itiraz etmek) veya geç harekete geçmek. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 200 TL ilâ TL arası idari para cezası. Ticaret Sicili Müdürü tarafından verilir (TTK, m.33/2). Ceza yargılaması yapılmaz, ödenmediğinde hapse çevrilmez, Adli Sicil Kaydı na geçmez. Cezaya mahkemede itiraz edilebilir. d) Tescil için gerçeğe aykırı beyanda bulunmak Tescil ve kayıt için bulunulan beyanların gerçeğe uygun olması gerekir. Şayet; beyanda gerçeğe aykırılık varsa ve beyanda bulunan bunu biliyorsa, ihlâl gerçekleşir (TTK, m.38). Tescil için bilerek gerçeğe aykırı beyanda bulunmak. Bilerek gerçeğe aykırı beyanda bulunan. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir.

6 4 BLT: 03/12 [TR] e) Kararlar ve finansal tabloları ilan etmemek Anonim şirketlerin ve şirketler topluluğunun bazı önemli kararları ve finansal tabloları, bilanço gününden itibaren 6 ay içinde, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi nde ilan edilir ve ayrıca şirketin internet sitesine konur (TTK, m.524). Bunlar şöyledir: (iii) (iv) Finansal tablolar, Yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu, Kâr dağıtımına ilişkin genel kurul kararı, Denetçi görüş yazısı (TTK, m.403) ve buna dair genel kurul kararı. Yukarıdaki ilanları hiç yapmamak, geç veya eksik yapmak. Finansal tabloları düzenlemekle yükümlü yönetim kurulu üyeleri. 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/6). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. 3. Ticari defterler, finansal tablolar ve diğer belgeler a) Defter tutma yükümlülüğüne uymamak TTK, m.64/1 uyarınca; kanunda sayılan defterlerin eksiksiz tutulması, bu işin muhasebe standartlarına uygun şekilde yapılması işletmenin/şirketin durumunu açıkça ortaya koyması, gerekir. Defterler; (iii) Hiç tutulmamış veya eksik tutulmuşsa, Muhasebe standartlarına uygun değilse, İşletme/şirketin durumunu açıkça ortaya koymuyorsa. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.a). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır.

7 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 5 b) Açılış ve kapanış onaylarını yaptırmamak TTK, m.64/3 uyarınca, sadece belirli defterler için değil, bütün defterler için noterde açılış ve kapanış onayı yaptırılır. Şirket kuruluşunda, açılış onayı ticaret sicil müdürü tarafından da yapılabilir. Açılış onayının ne zamana kadar yapılacağı, kanunda yoktur. Kapanış onayı ise, müteakip faaliyet yılının 6. ayı sonuna kadar yapılır. Pay defteri, yönetim kurulu ve genel kurul karar defterleri gibi, muhasebe ile ilgili olmayan defterler de bu kapsamdadır (TTK, m.64/4). Süresi içinde açılış veya kapanış onayı yaptırmamak. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.c). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. c) Usule aykırı defter tutmak Defterlere girilecek kayıtları; eksiksiz, doğru, zamanında ve düzenli, olmalıdır (TTK, m.65/2). Deftere girilmiş olan bir kayıt çizilecek veya değiştirilecek ise; eski kaydın içeriği anlaşılamaz hale getirilmemeli, ve değişiklik tarihi belirsiz hale getirilmemelidir (TTK, m.65/3). Bir kayıt deftere geç girilmişse, Bir kayıt deftere eksik, yanlış veya düzensiz girilmişse, (iii) Defterdeki bir kayıt, eski kaydı anlaşılmaz veya değişiklik tarihini belirsiz hale getirecek şekilde, değiştirilmiş veya çizilmişse. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. d) Türkiye Muhasebe Standartları na uymamak Ticari defterler ile (münferit ve konsolide) finansal tablolar, Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe Standartları na ve bunların yorumlarına uygun şekilde tutulur (TTK, m.88).

8 6 BLT: 03/12 [TR] Bu kurallara dair TTK hükümleri tarihinde yürürlüğe girecektir (TTK, m.1534/2). Türkiye Muhasebe Standartları na uymamak. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 100 ilâ 300 gün arasında adli para cezası (TTK, m.562/2). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. e) İnternet sitesi defteri tutmamak TTK, m.1524/6 de, uygulamada isimsiz defter veya internet sitesi defteri diye adlandırılan, ayrı bir defter tutulması öngörülmüştür. Buna göre, internet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılan bölümünde yayımlanan içerik, ayrıca basılı hale getirilir ve TTK, m.82 uyarınca saklanır. Basılan bu içerik, tarih ve saat gösterilerek noter tarafından onaylanmış bir deftere sıra numarası altında yapıştırılır. Sonradan internet sitesindeki içerikte bir değişiklik yapılmışsa, aynı işlem bu değişiklik için de tekrarlanır. İnternet sitesi ile ilgili bazı yükümlülük ihlâlleri suç olarak belirlenmiştir (TTK, m.562/12). Bunlar ilerde ayrıca açıklanmıştır (Bkz. No.4). Burada, diğer yükümlülükler yerine getirildiği ve TTK, m.562/12 kapsamına giren bir suç bulunmadığı halde, sadece TTK, m.1524/6 kapsamındaki yükümlülük ihlâlinin bir suç olup olmadığı açıklanmaktadır. TTK, m.1524/6, ceza hükümleri açısından, üç noktada oldukça karmaşık bir düzenlemedir: (iii) TTK, m.1524/6 ya aykırılık, TTK, m.1524 te sayılan diğer ihlâllerin aksine, TTK, m.562/12 kapsamına giren bir suç değildir. TTK, m.1524/6 nın ilk cümlesi ile TTK, m.82 ye atıf yapılması, bu durumun belgeleri saklama yükümlülüğüne uymamak (Bkz. No.3/g) suçu kapsamına alındığı izlenimi uyandırmaktadır. TTK, m.1524/6 nın ikinci cümlesi ile konulan yükümlülük, durumun defter tutma yükümlülüğüne uymamak (Bkz. No.3/a) kapsamına alındığı izlenimi uyandırmaktadır. Tekrar belirtelim ki, belgeleri saklama yükümlülüğüne uymamak ile defter tutma yükümlülüğüne uymamak suçlarının cezası aynıdır. Diğer taraftan, saklanması gerekli pek çok belgenin, basılı format yerine elektronik formatta saklanabilmesine izin verilmiştir. Buna göre: Açılış ve ara bilânçoları, finansal tablolar ve topluluk finansal tabloları elektronik formatta saklanamaz (TTK, m.82/3).

9 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 7 (Yukarıda sayılanlar dışındaki) ticari defterler, envanterler, açılış ve ara bilânçoları, yıllık faaliyet raporları, alınan ve gönderilen ticari mektuplar, yapılan kayıtların dayanağı olan belgeler, elektronik formatta saklanabilir (TTK, m.82/1). Eğer ticari defterler elektronik formatta saklanabiliyorsa, yine bir ticari defter olan internet sitesi defterinin de elektronik ortamda saklanabileceği ileri sürülebilir. Fakat defterin tutulması ile saklanması başka şeylerdir. TTK, m. 1524/6 nın ilk cümlesi belgelerin saklanması ile ilgili iken, ikincisi cümlesinde ayrıca bir defterin tutulması öngörülmüştür. Diğer taraftan, TTK, m. 1524/6 uyarınca tutulacak defterde yer alacak içerik oldukça geniştir. Hem elektronik ortamda saklanamayacak belgeleri (TTK, m.82/3) hem de saklanabilecek belgeleri (TTK, m.82/1) kapsar. Ayrıca, TTK, m.82/1-3 te belirtilmeyen geniş bir içeriği de, yine kapsar (TTK, m.1524/1). f) Hileli envanter çıkarmak Envanter, işletmenin açılışında ve bundan sonra da her faaliyet dönemi sonunda çıkarılır (TTK, m.66/1-2). Burada, varlıklar ile borçlar eksiksiz ve doğru şekilde sayılır, değerleri tek tek gösterilir (TTK, m.66/1). Envanteri hiç çıkarmamak veya geç çıkarmak, Envanterde, varlıklar ve borçları eksik veya yanlış göstermek. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.e). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. g) Belgeleri saklama yükümlülüğüne uymamak TTK, m.64/2 uyarınca, işletmenin/şirketin gönderdiği ve aldığı basılı veya elektronik her türlü belge saklanır. Saklama, 10 yıl süre ile (TTK, m.82/5) yazılı, görsel veya elektronik ortamda yapılır (TTK, m.64/2). Gönderilen veya alınan basılı veya elektronik bir belgeyi saklamamak. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.b). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır.

10 8 BLT: 03/12 [TR] Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. h) Belgeleri ibraz için veri taşıyıcı araçları hazır bulundurmak Şayet saklanması gereken belgeler görüntü vb. bir veri taşıyıcı aracılığıyla ibraz edilebiliyorsa, bunların okunabilmesi için gereken yardımcı araçlar hazır bulundurulur. Gerektiğinde bu belgeler bastırılır ve öyle ibraz edilir (TTK, m.86). Gerekli veri taşıyıcı araçları hazır bulundurmamak veya (talep edilmişse) elektronik belgeleri bastırmamak. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 200 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/1.f). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Adli para cezası ödenmediğinde, hapis cezasına çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. i) Belgeleri ibraz etmemek Şirketlerin işlemleri, yayımlanacak tüzük hükümlerine göre, bakanlık denetçileri tarafından denetlenir (TTK, m.210/1). Tutulması ve saklanması zorunlu olan defterler, kayıtlar ve belgeler bu kapsamdadır. Bu kayıt ve belgelerin bazıları başka bir şirkete de ait olabilir. Bunlar denetçilere eksiksiz şekilde ibraz edilmeli, onlara zorluk çıkarılmamalıdır (TTK, m.562/4). Denetçilerin istediği belgeleri hiç ibraz etmemek veya eksik ibraz etmek, Denetçilerin görevlerini yapmasını engellemek. Yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası (TTK, m.562/4). Fiil daha ağır bir cezayı gerektiriyorsa, bu ceza uygulanır. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır.

11 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 9 4. Basılı belgeler ve İnternet sitesi a) Basılı belgelere gerekli kayıtları koymamak İşletme/şirketle ilgili kullanılan bütün kağıt ve belgelerde; sicil no, ticaret unvanı, merkez, internet adresi ve numarası, gösterilir. Ayrıca, anonim ve limited şirketlerde; taahhüt edilen ve ödenen sermaye, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, müdürler ve yöneticilerin ad ve soyadları, gösterilir (TTK, m.39/2). Kağıt ve belgelerde gerekli bilgileri göstermemek. Gerçek kişi tacir. Şirketlerde; yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. b) İnternet sitesi açmamak TTK, m.1524 uyarınca, her anonim ve limited şirket bir internet sitesi açmak zorundadır. Halen bir internet sitesine sahip olan şirketler ise, bu sitenin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülemek zorundadır. Bu, şirketin işleri ve işleyişiyle ilgili önemli sayılan hususların sitede ilan edilmesi ve/veya bu hususlara ait belgelerin siteye konulması demektir. Bu yükümlülüğe aykırılık ise ayrıca suç olarak tanımlanmıştır. Bu yükümlülüğün en geç ne zamana kadar yerine getirilmesi gerektiği ve ihlâlin hangi tarihten itibaren suç sayılacağı, TTK, m.562/12, 1524 ve 1534/1 de karmaşık düzenlenmiştir. İnternet sitesi ile ilgili yükümlülüğün tarihinde yürürlüğe gireceğini (TTK nın yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl sonra (TTK, m.1534/1)), yükümlülük ihlâlinin ise tarihinden itibaren suç sayılacağını (yükümlülüğün yürürlüğe girmesinden itibaren 3 ay içinde (TTK, m.562/12)), kabul etmek gerekir tarihine kadar internet sitesi açmamak veya mevcut sitenin belli bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülememek. Yönetim kurulu üyeleri/müdürler.. 6 aya kadar hapis cezası (alt sınır yok) ve 100 gün ilâ 300 gün arası adli para cezası (TTK, m.562/12). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Hem hapis hem de adli para cezası verilir. Adli para cezası ödenmezse hapis cezasına çevrilir. Cezalar Adli Sicil Kaydı nda

12 10 BLT: 03/12 [TR] yer alır. c) İnternet sitesine gerekli kayıtları koymamak İnternet sitesinde yayımlanacak içerik TTK, m.1524/1 de sayılmıştır. Bu hükümden bağımsız olarak, internet sitesinde bazı kayıtların bulunması ayrıca zorunlu kılınmış ve bu yükümlülüğü ihlâl suç olarak belirlenmiştir. Buna göre, internet sitesinde; sicil no, ticaret unvanı, merkez, taahhüt edilen ve ödenen sermaye, yönetim kurulu başkan ve üyeleri, müdürler ve yöneticilerin ad ve soyadları, yayımlanır (TTK, m.39/2). İnternet sitesinde yukarıdaki bilgileri göstermemek. Yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 3 ay ilâ 2 yıl arası hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.38, 51/2). Hapis cezası veya adli para cezasından ikisinden biri verilir. d) İnternet sitesine gerekli içeriği usulüne uygun koymamak İnternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılmış bölümüne konulması gereken içerik şöyledir (TTK, m.1524/1): (iii) (iv) (v) (vi) Şirketçe kanunen yapılması gereken ilanlar, Pay sahipleri ve ortakların menfaatlerini koruyabilmesi ve haklarını bilinçli kullanabilmesi için görmeleri ve bilmelerinin yararlı olduğu belge, bilgi ve açıklamalar, Yönetim ve müdürler tarafından alınan; rüçhan, değiştirme, alım, önerilme, değişim oranı, ayrılma karşılığı gibi haklara ilişkin kararlar, bunlarla ilgili bedellerin nasıl belirlendiğini gösteren hesap dökümü, Değerleme raporları, kurucular beyanı, payların halka arz edilmesine dair taahhütler, bunlara ait teminat ve garantiler, iflâsın ertelenmesi veya benzeri konulara ilişkin karar metinleri, şirketin kendi paylarını iktisap etmesi hakkındaki genel kurul ve yönetim kurulu kararları, bu işlemlerle ilgili açıklama, bilgi ve belgeler. Birleşme, bölünme, tür değiştirme söz konusu ise, ortakların ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bilgiler, tablolar, belgeler, sermaye artırımı ve azaltılması dâhil, esas sözleşme değişikliklerine ait belgeler ve kararlar, imtiyazlı pay sahipleri genel kurulu kararları, menkul kıymet çıkarılması gibi işlemler için hazırlanan raporlar, Genel kurula ait olanlar dâhil her türlü çağrılara ait belgeler, raporlar, yönetim kurulu açıklamaları, (vii) Şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu için açıklanması zorunlu bilgiler, (viii) Bilgi alma kapsamında sorulan sorular ve verilen cevaplar, diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılması için öngörülen hususlar,

13 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 11 (ix) Finansal tablolar, kanunen açıklanması gerekli ara tablolar, özel amaçlarla çıkarılan bilanço ve diğer finansal tablolar, pay ve menfaat sahiplerinin bilmesi gerekli finansal raporlar, bunların dipnotları ve ekleri, (x) Yönetim kurulu yıllık raporu, kurumsal yönetim ilkelerine ne ölçüde uyulduğuna ilişkin yıllık değerlendirme açıklaması, yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yöneticilere ödenen her türlü paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri ödemeler. (xi) Denetçi, özel denetçi, işlem denetçisi raporları. (xii) Yetkili kurul ve bakanlıkların konulmasını istedikleri, pay sahiplerini ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin bilgiler. İnternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılan bölümü herkesin erişimine açıktır. Erişim, ilgili olmak, menfaati olmak gibi hiçbir sınırlama ve şarta bağlanamaz. Bu ilkenin ihlâli halinde herkes engelin kaldırılması davası açabilir (TTK, m.1524/3). Yukarıdaki içerik, konulduğu tarihten itibaren 6 ay (finansal tablolar için 5 yıl) süre ile internet sitesinde kalır; aksi halde hiç konulmamış sayılır (TTK, m.1524/5). İnternet sitesine konan bir içerik, ancak kanun ve bu hususta çıkarılacak yönetmelik hükümlerine uyularak değiştirilebilir (TTK, m.1524/4). Gerekli içeriği hiç koymamak ve eksik koymak. Gerekli içeriği geç koymak veya erken kaldırmak. (iii) Gerekli içeriği usulüne aykırı şekilde değiştirmek. (iv) Gerekli içeriğe erişim için (şifre gibi) sınırlama veya şart koymak. Yönetim kurulu üyeleri/müdürler. 3 aya kadar hapis cezası (alt sınır yok) ve 100 güne kadar adli para cezası (alt sınır yok) (TTK, m.562/12). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Hem hapis hem de adli para cezası verilir. Adli para cezası ödenmezse hapis cezasına çevrilir. Cezalar Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. 5. Haksız rekabet a) Özel haksız rekabet fiilleri Haksız rekabet TTK, m.54 te tanımlanmıştır. Sınırlayıcı olmamak üzere, haksız rekabet sayılan fiiller, 5 kategoride toplam 23 tane olarak ayrıca sayılmıştır (TTK, m.55). Dolayısıyla, önemli bir genişleme (mevcut kanunda 10 tane idi) ile, pek çok yeni fiil haksız rekabet kapsamına alınmıştır. Ayrıca, mevcut kanundaki bazı haksız rekabet fiilleri suç değil iken, yeni düzenlemedeki 23 fiilin tamamı suçtur. Bunlar şöyledir:

14 12 BLT: 03/12 [TR] I. Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar ve özellikle; Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini, fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek, Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek, (iii) Paye, diploma veya ödül almadığı hâlde bunlara sahipmişçesine hareket ederek müstesna yeteneğe malik bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna elverişli doğru olmayan meslek adları ve sembolleri kullanmak, (iv) Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak, (v) Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek, (vi) Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin yeteneği hakkında yanıltmak; şu kadar ki, satış fiyatının, aynı çeşit malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerinin benzer hacimde alımında uygulanan tedarik fiyatının altında olması hâlinde yanıltmanın varlığı karine olarak kabul olunur; davalı, gerçek tedarik fiyatını ispatladığı takdirde bu fiyat değerlendirmeye esas olur, (vii) Müşteriyi ek edimlerle sunumun gerçek değeri hakkında yanıltmak, (viii) Müşterinin karar verme özgürlüğünü özellikle saldırgan satış yöntemleri ile sınırlamak, (ix) (x) (xi) Malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerin özelliklerini, miktarını, kullanım amaçlarını, yararlarını veya tehlikelerini gizlemek ve bu şekilde müşteriyi yanıltmak, Taksitle satım sözleşmelerine veya buna benzer hukuki işlemlere ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek, peşin veya toplam satış fiyatını veya taksitle satımdan kaynaklanan ek maliyeti Türk Lirası ve yıllık oranlar üzerinden belirtmemek, Tüketici kredilerine ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek veya kredilerin net tutarlarına, toplam giderlerine, efektif yıllık faizlerine ilişkin açık beyanlarda bulunmamak, (xiii) İşletmesine ilişkin faaliyetleri çerçevesinde, taksitle satım veya tüketici kredisi sözleşmeleri sunan veya akdeden ve bu bağlamda sözleşmenin konusu, fiyatı, ödeme şartları, sözleşme süresi, müşterinin cayma veya fesih hakkına veya kalan borcu vadeden önce ödeme hakkına ilişkin eksik veya yanlış bilgiler içeren sözleşme formülleri kullanmak. II. Sözleşmeyi ihlale veya sona erdirmeye yöneltmek; özellikle;

15 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 13 (iii) (iv) III. (iii) IV. Müşterilerle kendisinin bizzat sözleşme yapabilmesi için, onları başkalarıyla yapmış oldukları sözleşmelere aykırı davranmaya yöneltmek, Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer yardımcı kişilerine, hak etmedikleri ve onları işlerinin ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek, kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak, İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri, işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek, Onunla kendisinin bu tür bir sözleşme yapabilmesi için, taksitle satış, peşin satış veya tüketici kredisi sözleşmesi yapmış olan alıcının veya kredi alan kişinin, bu sözleşmeden caymasına veya peşin satış sözleşmesi yapmış olan alıcının bu sözleşmeyi feshetmesine yöneltmek. Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanma; özellikle; Kendisine emanet edilmiş teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden yetkisiz yararlanmak, Üçüncü kişilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden, bunların kendisine yetkisiz olarak tevdi edilmiş veya sağlanmış olduğunun bilinmesi gerektiği hâlde, yararlanmak, Kendisinin uygun bir katkısı olmaksızın başkasına ait pazarlanmaya hazır çalışma ürünlerini teknik çoğaltma yöntemleriyle devralıp onlardan yararlanmak. Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek; özellikle, gizlice ve izinsiz olarak ele geçirdiği veya başkaca hukuka aykırı bir şekilde öğrendiği bilgileri ve üretenin iş sırlarını değerlendiren veya başkalarına bildiren dürüstlüğe aykırı davranmış olur. V. İş şartlarına uymamak; özellikle kanun veya sözleşmeyle, rakiplere de yüklenmiş olan veya bir meslek dalında veya çevrede olağan olan iş şartlarına uymayanlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur. VI. Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak. Özellikle yanıltıcı bir şekilde diğer taraf aleyhine; Doğrudan veya yorum yoluyla uygulanacak kanuni düzenlemeden önemli ölçüde ayrılan, veya Sözleşmenin niteliğine önemli ölçüde aykırı haklar ve borçlar dağılımını öngören, önceden yazılmış genel işlem şartlarını kullananlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur. Bu yasaklanan 23 haksız rekabet fiilinden birini kasten işlemek, suçtur (TTK, m.62/1.a). Dolayısıyla, kastın varlığı her olayda araştırılır. Sayılan fiillerden birini kasten işlemek. Sayılan fiilleri işleyen kişi. Şirketlerde; şirket adına hareket eden veya etmesi gereken organın üyeleri veya ortaklar (TTK,

16 14 BLT: 03/12 [TR] m.63). 2 yıla kadar hapis (alt sınır yok) veya adli para cezası (alt ve üst sınır yok) (TTK, m.62). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyete bağlıdır. Hapis cezası veya adli para cezasının ikisinden biri verilir. Adli para cezası ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda yer alır. b) Diğer haksız rekabet suçları Yukarıda sayılanlar dışında, başka bazı fiiller de suç olarak belirlenmiştir (TTK, m.62). Buna göre: Aşağıdakilerden birini kasten işlemek, suçtur (TTK, m.62/1.a): Kendi icap ve tekliflerinin rakiplerininkine tercih edilmesi için kişisel durumu, ürünleri, iş ürünleri, ticari faaliyeti ve işleri hakkında kasten yanlış veya yanıltıcı bilgi vermek, Çalışanları, vekilleri veya diğer yardımcı kimseleri, çalıştıranın veya müvekkillerinin üretim veya ticaret sırlarını ele geçirmelerini sağlamak için aldatmak, (iii) Çalıştıranlar veya müvekkillerden, işçilerinin veya çalışanlarının ya da vekillerinin, işlerini gördükleri sırada cezayı gerektiren bir haksız rekabet fiilini işlediklerini öğrenip de bu fiili önlememek veya gerçeğe aykırı beyanları düzeltmemek. Sayılan fiilleri işleyen kişi. Şirketlerde; şirket adına hareket eden veya etmesi gereken organın üyeleri veya ortaklar (TTK, m.63). 2 yıla kadar hapis (alt sınır yok) veya adli para cezası (alt ve üst sınır yok) (TTK, m.62). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. Ceza mahkemesinde yargılama yapılır. Şikâyete bağlıdır. Hapis cezası veya adli para cezasının ikisinden biri verilir. Adli para cezası ödenmediğinde hapis cezasına çevrilir. Ceza kişinin Adli Sicil Kaydı nda yer alır. 6. Kuruluş, sermaye ve bazı özel işlemler a) Kurucular beyanında kanuna aykırılık Anonim şirket kurulurken, kurucular tarafından bir kurucular beyanı imzalanır. Bu beyan; dürüst bilgi verme ilkesine uygun, doğru ve eksiksiz olmalıdır. Aşağıdaki özel durumlara ait bilgiler, bu beyanda özel olarak yer almalıdır (TTK, m.349):

17 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 15 (iv) Ayni sermaye konuyorsa veya bir ayın veya işletme devralınıyorsa; (a) verilecek karşılığın uygun olduğu, (b) bunun şirket için gerekliliği ve yararı, belgeli, gerekçeli ve kesin ifadelerle açıklanır (TTK, m.349/1). Kuruculara menfaat tanınıyorsa, bunların neler olduğu, gerekçeli olarak açıklanır (TTK, m.349/2). Kimlerin halka arz amacıyla ne miktar pay taahhüt ettiği, bu kişilerin birbirleri (şirketler topluluğunda ayrıca topluluk) ile ilişkileri, açıklanır (TTK, m.349/2). Kuruluşu inceleyen işlem denetçisine ve diğer hizmetlere ödenen ücretler, emsalleriyle karşılaştırılarak, açıklanır (TTK, m.349/2). Kurucular beyanının yukarıdaki kurallara aykırı olması. Kurucular. 300 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/5.a). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. b) İşlem denetçisinin kuruluş raporunda kanuna aykırılık Anonim şirket kuruluş işlemleri işlem denetçisi tarafından denetlenir. Hazırlanan kuruluş raporu, aşağıdaki hususlarda, gerekçeli ve hesap verme ilkesinin gereklerine uygun olarak açıklanır (TTK, m.351): (iii) (iv) (v) (vi) Payların tamamının taahhüt edildiği, Pay bedelleri için öngörülen en az tutarın bankaya yatırıldığı, buna dair banka mektubunun kuruluş belgeleri arasında olduğu, bu yükümlülüğün dolanıldığına dair bir belirti bulunmadığı, Ayni sermaye veya devralınan ayın veya işletmeye değer biçme için mahkemece atanan bilirkişiye ait raporun dosyaya sunulduğu, Kuruculara tanınan menfaatlerin kanuna uygun olduğu, Kurucular beyanı ile ilgili açık bir uygunsuzluk, aşırı değerleme ve işlemlerde görünür bir yolsuzluk bulunmadığı, Diğer kuruluş belgelerinin, gerekli noter onayları ve izinlerin mevcut olduğu. Kuruluş raporunun yukarıdaki hususlarda eksik, gerekçesiz veya gerçeğe aykırı olması. İşlem denetçisi. 300 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/5.b). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır.

18 16 BLT: 03/12 [TR] c) Sermaye hakkında yanlış beyanlar ve ödeme yetersizliği TTK, m.550/1 uyarınca; sermaye tamamen taahhüt edilmediği halde taahhüt edilmiş gibi gösterenler, karşılığı ödenmediği halde ödenmiş gibi gösterenler, bu payları üstlenmiş kabul edilir ve pay karşılıkları ile zararı müteselsilen öderler. Kusurları varsa, şirket yetkilileri de bu kişilerin yanında aynı hükümlere göre sorumlu olur. TTK, m.550/2 uyarınca; ödeme yeterliği olmayan bir kişi sermaye taahhüdünde bulunmuşsa, bunu bildiği halde buna onay verenler, söz konusu borcun ödenmemesinden doğan zarar için tazminat ödemekle sorumlu olurlar. Bunun yanı sıra, söz konusu kanuna aykırılıklar, ayrıca suç olarak da kabul edilmiştir. Bu suçlar, hem anonim şirket (TTK, m.562/9) hem limited şirket (TTK, m.644/1.d) içindir. Sermaye tamamen taahhüt edilmediği halde taahhüt edilmiş gibi göstermek, Sermaye ödenmediği halde ödenmiş gibi göstermek, (iii) Kişinin ödeme yeterliği olmadığı bilindiği halde sermaye taahhüdünde bulunmasına onay vermek. Sayılan fiilleri işleyen kişi. 3 ay ilâ 3 yıl hapis cezası veya adli para cezası (alt sınır ve üst sınır yok) (TTK, m.562/9, 644/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Hapis veya adli para cezasının ikisinden biri verilir. Adli para cezası ödenmezse hapse çevrilir. Ceza Adli Sicil Kaydı nda da yer alır. d) Ayni sermaye, işletme veya ayına değer biçmede yolsuzluk Şirkete ayni sermaye konuyorsa veya bir işletme veya ayın devralınıyorsa, bunların para ile ifade edilebilmesi için gerçek değerinin belirlenmesi gerekir. Bunlara emsaline göre yüksek fiyat biçenler, bunların nitelik ve durumunu farklı gösterenler, başka bir şekilde yolsuzluk yapanlar, bundan doğan zarar için tazminat ödemekle sorumlu olur (TTK, m.551). Bunun yanı sıra, söz konusu kanuna aykırılıklar, ayrıca suç olarak da kabul edilmiştir. Bu suçlar, hem anonim şirket (TTK, m.562/10) hem limited şirket (TTK, m.644/1.d) içindir. Ayın veya işletmeye emsaline göre yüksek değer biçmek, Ayın veya işletmenin nitelik veya durumunu farklı göstermek,

19 (Yeni) TTK: Ceza Hükümleri 17 (iii) Sermaye konulacak veya devralınacak ayın veya işletmeyle ilgili başka bir yolsuzluk yapmak. Sayılan fiilleri işleyen kişi. 3 ay ilâ 2 yıl hapis cezası (TTK, m.562/9, 644/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Ceza Adli Sicil Kaydı nda yer alır. e) Diğer özel işlemlerdeki belge ve beyanlarda kanuna aykırılık Kuruluş, sermaye artırımı ve azaltılması, birleşme, bölünme, tür değiştirme ve menkul kıymet çıkarma gibi işlemlerle ilgili olarak hazırlanan; belgeler, izahnameler, taahhütler, beyanları ve garantiler, yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı olmamalı, gerçeği saklamamalı, bunlar diğer kanunlara da (Sermaye Piyasası Kanunu gibi) uygun olmalıdır. Aksi halde, bu aykırılıktan doğan zararlar için, belgeleri düzenleyenler veya beyanları yapanların, ayrıca (kusurları varsa) bunlara katılanların, tazminat sorumluluğu vardır (TTK, m.549). Bunun yanı sıra, söz konusu kanuna aykırılıklar, ayrıca suç olarak da kabul edilmiştir. Bu suçlar, hem anonim şirket (TTK, m.562/8) hem limited şirket (TTK, m.644/1.d) içindir. Sayılan belge veya beyanların; yanlış, hileli, sahte, gerçeğe aykırı, gerçeği saklayan nitelikte olması. Belgeyi düzenleyen veya beyanı yapan kişi (kurucu, yönetim kurulu üyesi, müdür, denetçi, vb.). Bunlara katılanlar. 1 yıl ilâ 3 yıl arası hapis cezası (TTK, m.562/8, 644/1.d). Fiil daha ağır bir ceza gerektiriyorsa, o ceza uygulanır. Ceza Adli Sicil Kaydı nda yer alır. 7. Şirketle işlem yapma ve şirkete borçlanma yasağı a) Pay sahipleri için Anonim şirket pay sahiplerinin, iştirak taahhüdünden doğan borç dışında, şirkete borçlanmaları sınırlanmıştır. Bunun dışındaki bir borçlanma şu kurallara uygun olmalıdır (TTK, m.358): (iii) Şirketin işletme konusu gereği yapılan işlemden doğmalı, Pay sahibinin işletmesi gereği yapılan işlemden doğmalı, Emsalleri ile aynı veya benzer şartlara tabi tutulmalı.

20 18 BLT: 03/12 [TR] Yukarıdaki kurallara aykırı şekilde şirkete borçlanmak. Şirkete borçlanan pay sahibi. 300 günden az olmamak üzere adli para cezası (üst sınır yok) (TTK, m.562/5.c). Fiil daha ağır cezayı gerektiren başka bir suç sayılıyorsa, o ceza uygulanır. b) Yönetim kurulu üyeleri ve yakınları için TTK, m.395/1 de yönetim kurulu üyeleri için genel bir şirketle işlem yapma yasağı getirilmiş, TTK, m.395/2 de ise daha geniş bir kategorideki yasaklı kişiler ile şirket arasında belirli işlemler yapılması yasaklanmıştır. Yönetim kurulu üyesi, genel kuruldan izin almadan, şirket ile gerek kendisi adına ve gerekse bir başkası adına (başkasını temsilen) herhangi bir işlem yapamaz. Aksi halde, şirket yapılan işlemin batıl olduğunu ileri sürebilir; fakat diğer taraf böyle bir iddiada bulunamaz (TTK, m.395/1). TTK, m.395/2 de kabul edilen yasaklı kişiler listesi şöyledir: (iii) (iv) Yönetim kurulu üyesi, Yönetim kurulu üyesinin yakınları (alt soy, üst soy, eş, üçüncü derece dahil kan ve kayın hısımları [Kan hısımları: çocuk, torun, anne, baba, dede, nine, kardeş, yeğen, amca, dayı, hala, teyze. Kayın hısımları: kayınvalide, kayınpeder, kayın, bacanak, baldız, görümce, kayın vb. çocukları, eşin amcası vb.]) (TTK, m.393), Yönetim kurulu üyesi veya yakınlarının ortağı olduğu şahıs şirketi, Yönetim kurulu üyesi veya yakınlarının en az %20 sine katıldıkları sermaye şirketi. Yasaklı kişiler ile şirket arasında yapılması yasaklanan belirli işlemler ise, şöyledir: Yasaklı kişiler şirkete nakit veya ayın borçlanamaz, Şirket yasaklı kişiler için kefalet, garanti veya teminat veremez, sorumluluk yüklenemez, bunların borçlarını devralamaz. Aksi hâlde, şirkete borçlanılan tutar için şirket alacaklıları bu kişileri, şirketin yükümlendirildiği tutarda şirket borçları için doğrudan takip edebilirler (TTK, m.395/2 (son cümle)). Buna karşılık, bir şirketler topluluğuna dahil şirketler, hakimiyetin hukuka aykırı kullanılmaması kaydıyla (TTK, m.202), birbirlerine kefil olabilir ve garanti verebilirler (TTK, m.395/3). Yukarıdaki kurallara aykırı şekilde şirkete borçlanmak. (Hangi fiillerin suç sayıldığı belirsiz, farklı yorumlara açık ve kimi