TOKİ İLKOKULU ORTAOKULU BESLENME DOSTU EYLEM PLANI

Transkript

1 TOKİ İLKOKULU ORTAOKULU BESLENME DOSTU EYLEM PLANI 1-3 hayat 5-8 beden eğitimi ve rehberlik derslerinde ilgili konulara verilecektir Beden eğitimi ve serbest etkinliklerde sportif aktiviteler yapılacaktır 1. dönem ve 2. dönem olmak üzere 2 kez ailelerle, sağlıklı yaşam konulu toplantılar yapılacaktır. Sağlıklı beslenme ve özellikle obezite konularında öğrenciler izlenecek beden kitle endesksleri toplu yapılan ilk ölçüme göre izlenecektir. Okul çevresinde satış yapan satıcılar bulunmamaktadır. SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ YAŞAM MESAJ POSTER BROŞÜR OKUL PANOLARIMIZDA SERGİLENECEK VELİ GÖRÜŞMELERİNDE DE KONU HAKKINDA BİLGİ VERİLDİĞİ GİBİ GELECEK YIL UYGULANMAK ÜZERE YETİŞKİNLERE DE SAĞLIKLI YAŞAN VE OBEZİTEYLE MÜCADELE PROGRAMIMIZ UYGULANACAKTIR. Standart, uygun ve güzel hazırlanmış beslenme çantaları menüleri fotoğrafları okul panolarında yer alacak. Anasınıfında günlük beslenme programı düzenli olarak uygulanmaktatır. Beslenme çantalarının içerikleri her gün öğretmenler tarafından kontrol edilecektir. PERSONELE HİZMET VEREN MUTFAĞIMIZ BULUNMAKTADIR. BEYAZ BAYRAK SERTİFİKAMIZ VARDIR. Güvenli/ temiz içme suyu erişimi vardır. Yılda en az 1 kez HİJYEN VE HİJYENİK DAVRANIŞ eğitimi verilmekte lavobo kullanımı, sınıf içi,koridor ve bahçede hijyen hijyenik davranış konularına öğretim yılı başında tüm okul, yeri geldikçe de sınıflarda ve toplantılarda konu ele alınmaktadır. TUVALETLER Giriş katında Anasınıfları için 13 kız öğrenci başına 1 tuvalet 21 erkek öğrenci başına 1 tuvalet planlaması yapılmıştır.her katta kız ve erkek öğrenciler için ayrıdır 13 kız öğrenci için 1 tuvalet 11 erkek öğrenci için 1 tuvalet ve 2 pisuar 6 erkek öğretmen için 1 tuvalet ve 2 pisuar 8 bayan öğretmene 1 tuvaletdüşmwektedir.tuvelet temizlik kartı kullanılmaktadır. Günde en az iki kez temizlenmektedir. Musluklar öğrencilerin kolayca kullanabileceği yüksekliktedir Anasınfında 4, diğer sınıflarda ortalama her 10 öğrenci için 1 lavabo bulunmakta Öğrencilerin boyuna uygun ve temizdir. Su, sabun ve ayna bulunmaktadir Ellerin kurulanması için kağıt havluluk vardir. Öğrencilerin kullanacağı alan 1000 metrekareden fazladir Zemin girintili çıkıntılı değildir Zemin, duvar ve kapı yıkılma ve çatlak yönünden düzenli takip edilmektedir Hayvan dışkı ve leşi yönünden düzenli kontrol edilmektedir Bahçede tehlike yaratan yerlerin bulunmamaktadır Spor faaliyetleri için oyun alanımız kapalı spor salonu içerisinde basketbol sahamız voleybol sahamız bulunmaktadır. Her yaş grubu çocuklar için öğretim programı içinde ve teneffüslerde fiziksel aktivite

2 yapabilecekleri alanlarımız mevcuttur. Okul çevremiz yürüyüş, bisiklet ve dinlenme alanlarına uygun durumdadır. Öğrenciler arasında kurulan iyi ilişkiler sonucu olumsuz hiçbir olay yaşanmamaktadır. Öğretmenler ve okul personeli sağlıklı beslenme ve yaşam tarzını teşvik etmede rol model olmaktadır. Topluca sportif faaliyetlerde öğretmenlerimizde aktif olarak yer almaktadırlar Yılda 3 kez ölçüm yapılmaktadır. Veli görüşmelerinde risk gurubundaki öğrenci velileriyle uzman görüşmesi yönünde yönlendirme yapılmaktadır. Sevk sistemi olmadığından sadece milli eğitim politikaları dahilinde Ağız Diş Sağlığı aşılama genel sağlık kontrolleri yapılabilmektedir.. Kantinimiz yoktur. Öğrenci Öğretmen Veli ve diğer personeli de içine alan beslenme politikamız ilgili toplantı tutanakları ve öğretmen sunumları yapılmaktadır. Okulumuz politikası sağlıklı beslenme ve obeziteyle mücadeledir. Genel bir politikamız vardır. Sürekli politikamız da konu itibarıyla devam etmektedir. Hedef kitle tüm personel ve veliler olarak tanımlanmış olup sağlıklı beslenmeyi

3 hedeflemektedir.sağlıklı beslenme eyleminin içerisinde hijyen de zaten yer almaktadır. İzleme ve değerlendirme sistemi sürecin işleyişine katkı sağlamaktadır ilgili komisyon üyeleri okul idaresi paydaşların tümü görevlerinin bilincindedirler. Okul müdürü başkanlığında proje ekibi ve tedarikçi firma temsilcisiyle Süt ve kuru üzüm dağıtımı konularında eylem planımız mevcuttur. Beslenme dostu okullar politikasına katkı yapma çabalarımız devam etmekte yaygınlaşması konusunda okul web sitemizde de bilinçlendirme çalışmalarımız yer almaktadır. Kendi imkanlarımızla toplantılarımız zaman zaman yapılmaktadır.ayrıca öğretmenler kurulu veli toplantıları teog bilgilendirme toplabtılarında da beslenme,güvenilir gıda ve obezite konularına yer verilmektedir. Sağlıkla ilgli günler kulanmakta Mart Dünya Su Günü 16 Ekim Dünya Gıda Günü 14 Kasım Dünya Diyabet Günü Sağlıklı beslenme ile ilgili,, Resim Yarışması, sportif yarışmalar düzenlenecektir Beslenme Dostu Projemizde Hedef Kitle okulun tüm paydaşları olarak belirlenmiştir. Okul Sütü projesi kapsamında öğrencilerimize 10:00-10:15 arası süt dağıtımı Yapılacaktır. Slayt 2 A. BESLENME VE SAĞLIĞDESTEKLEYİCİ BİR OKUL ÖĞRETİM PROGRAMI GEL Öğretim programında ayrı bir ders olarak veya diğer dersleri gereksinimlerine, kültürel yapıya uygun ve etkin beslenme eğ 1-3 hayat 5-8 beden eğitimi ve rehberlik derslerinde ilgili konulara verilmektedir Slayt Yaş, cinsiyet ve kültürel açıdan uygun beden eğitimi (f uygulanmakta mıdır? Beden Eğitimi Dersleri haftada kaç saat Haftada iki saat işlenmektedir. Beden Eğitimi Ders Programı ektedir. Slayt Sağlıklı yaşam ve yaşam becerisi eğitimi öğretim progra YAŞAM BECERİLERİSAĞLIKLI YAŞAM Sorunlarını çözmek Bilinçli k düşünmek Empati yapmak Etkili iletişim kurabilmek Madde Bağı Yolla Bulaşan Hastalıklar Hastalıklardan Korunma Seminerler, düzenleniyor mu? 1. dönem ve 2. dönem olmak üzere 2 kez ailelerine olduğu sağlıklı yaşam konulu toplantılar yapılmaktadır. Slayt Beslenme dostu okullar programına uygun olarak okul öğr izleniyor ve eğitimin hedefe etkisi değerlendirilerek gerekl en az bir defa eğitimin etkinliğini değerlendirmek için test uygu Sağlıklı beslenme ve özellikle obezite konularında öğrenciler izlenmekte beden kitle endesksleri toplu yapılan ilk ölçüme göre izlenmektedir.

4 Slayt 6 6 B. DESTEKLEYİCİ OKUL ÇEVRESİUŞTURMAOL1. Okul yemekleri, yiyecek büfeleri (varsa) sağlıklı beslenmeyi desteklemekte midir? Yi gıda güvenilirliği kurallarına uyacaktır. Okulda servis edil Rehberine Uygun olacaktır. Yüksek yağ ve yoğun içerikli vitamin içecekler sunulmayacaktır. Okul yemekleri günlük kontrol edilmektedir.taşımlı öğrencilerimize günlük sıcak yemek verilmektedir.hijyen şartlar yerine getirilmektedir. Slayt Okul çevresinde hizmet veren yiyecek/içecek satışı yapa denetlenmesi ve kontrolü için ilgili kurumlardan (Gıda, Tarı Belediye/İl Özel İdareleri/OrganizeİlSağlık/Sanayi HalkBölgeleri,Sağlığı Müdür alınmakta mıdır? Denetim ve Kontrollerin yapılması sağlanmal Denetim Formları ile desteklenmelidir. Okul çevresinde satış yapan satıcılar bulunmamaktadır. Slayt Beslenme ve fiziksel aktiviteyi destekleyici olumlu mesajlar yerlerde sergilenmekte midir? SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ YAŞAM MESAJ POSTER BROŞÜR OKUL PANOLARIMIZDA SERGİLENMEKTEDİR. VELİ GÖRÜŞMELERİNDE DE KONU HAKKINDA BİLGİ VERİLDİĞİ GİBİ GELECEK YIL UYGULANMAK ÜZERE YETİŞKİNLERE DE SAĞLIKLI YAŞAN VE OBEZİTEYLE MÜCADELE PROGRAMIMIZ UYGULANACAKTIR. Slayt Öğrencilerin evden getirdikleri beslenme çantalarının i olduğu ve EğitİlMimllîMüdürlüğü nün okullara dağıtmış olduğuna haft göre hazırlatılmakta mıdır? Standart, uygun ve güzel hazırlanmış beslenme çantaları menüleri fotoğrafları okul panolarında yer almaktadır. Anasınıfında günlük beslenme programı düzenli olarak uygulanmaktadır Slayt Öğretmenler tarafından beslenme çantalarının içerikler Beslenme çantalarının içerikleri her gün öğretmenler tarafından kontrol edilmektedir Slayt Okulda yemek hizmeti varsa; sağlıklı ve dengeli beslenmenin d herhangi bir ürünün reklam, promosyon, tanıtım amaçlı afiş, enerjili, besin değeri düşük yiyecek ve içecekler)ji iziniçeriğiveri vitamin ve minerallerden fakir yiyecek ve içeceklerin reklam Okul yemek programı Milli eğitim destekli devam etmektedir. Aylık menüler önceden gönderilmektedir. Slayt Süt, ayran, ecekleryoğurt vbve. tazeiç sıkılmış meyve ve sebze suy sebze satışı yapılmakta mıdır? Kantinlerde satışı yapılmalıd verilmemelidir. Kantinimiz yoktur Slayt 13

5 13 8. Okulda yemek hizmeti varsa; okul çocuklara yiyecek ve/veya içecek sağlıyor yemek yemeye uygun beslenme ortamı var mıdır? Zeminin ve duv malzeme ile kaplanmış olmalı Giriş katta ve yeterli büyüklük bulaşık yıkama bölümleriayrıolmalı Havalandırma, aydınlatma ve ısınm hayvanlar ve haşerelerin üremeyeceği bir ortam olmalı Uygun bulunmamalı Çalışanlar sağlık yönünden sürekli kontrol edilm Yemkhane YOKTUR. Slayt Yemek yemek için uygun bir süre (en az Yemek YOKTUR. Slayt Okulda yemek hizmeti varsa; Menüler Sağlık Bakanlığı örnek alınarak hazırlanmakta mıdır YOKTUR. Slayt Uygun yiyecek hazırlama-gereciimkanı/araçvarmı? Yeterli büyüklükte türüne uygun depolama alanları olmalı Gıda üretimine uygun t alanları olmalı PERSONELE HİZMET VEREN MUTFAĞIMIZ YOKTUR Slayt Okulun Beyaz Bayrak sertifik Slayt Güvenli/ temiz içme suyu eri Güvenli/ temiz içme suyu erişimi vardır. Slayt Güvenli hijyen ve sanitasyon davranışı destekleniyor mu? sağlanacak. Yılda en az 1 kez HİJYEN VE HİJYENİK DAVRANIŞ eğitimi verilmekte lavobo kullanımı, sınıf içi,koridor ve bahçede hijyen hijyenik davranış konularına öğretim yılı başında tüm okul, yeri geldikçe de sınıflarda ve toplantılarda konu ele alınmaktadır. Slayt Kızlar ve erkekler için ayrı ve temiz tuvalet var mı? TUVALETLER Giriş katında Anasınıfları için 13 kız öğrenci başına 1 tuvalet 21 erkek öğrenci başına 1 tuvalet planlaması yapılmıştır.her katta kız ve erkek öğrenciler için ayrıdır 13 kız öğrenci için 1 tuvalet 11 erkek öğrenci için 1 tuvalet ve 2 pisuar 6 erkek öğretmen için 1 tuvalet ve 2 pisuar 8 bayan öğretmene 1 tuvaletdüşmwektedir.tuvelet temizlik kartı kullanılmaktadır. Günde en az iki kez temizlenmektedir. Musluklar öğrencilerin kolayca kullanabileceği yüksekliktedir Slayt Yemek yeme alanlarınakınmesfedeya el yıkama amaçlı yeterli sa bulunmakta mıdır? Ortalama her 10 öğrenci için 1 lavabo bulunmakta Öğrencilerin boyuna uygun ve temizdir. Su, sabun ve ayna bulunmaktadir Ellerin kurulanması için kağıt havluluk vardir.

6 Slayt Okul bahçesi; oyun oynama, koşma gibi faaliyetlere, f düzenlenmiş midir? Öğrencilerin kullanacağı alan 1000 metrekareden fazladir Zemin girintili çıkıntılı değildir Zemin, duvar ve kapı yıkılma ve çatlak yönünden düzenli takip edilmektedir Hayvan dışkı ve leşi yönünden düzenli kontrol edilmektedir Bahçede tehlike yaratan yerlerin bulunmamaktadır Spor faaliyetleri için oyun alanımız basketbol sahamız voleybol sahamız bulunmaktadır. Slayt Hergrubuyaş için uygun okul spor alanları var mı? Her yaş grubu çocuklar için öğretim programı içinde ve teneffüslerde fiziksel aktivite yapabilecekleri alan/spor alanlarımız mevcuttur. Okul çevremiz yürüyüş, bisiklet ve dinlenme alanlarına uygun durumdadır. Slayt Zorbalık, fiziksel şiddet, damgalama ve ayrımcılığa Öğrenciler arasında kurulan iyi ilişkiler sonucu olumsuz hiçbir olay yaşanmamaktadır. Slayt Okul personeli sağlıklısel aktivitebeslenme,vefiziksağlıklı yaşam tar şekilde model oluyor mu? Öğretmenler ve okul personeli sağlıklı beslenme ve yaşam tarzını teşvik etmede rol model olmaktadır. Topluca sportif faaliyetlerde öğretmenlerimizde aktif olarak yer almaktadırlar Slayt C. OKUL BESLENME VE SAĞLIK HİZMETLERİ 1. Çocukların büyüm izleniyor mu? Yılda 3 kez ölçüm yapılmaktadır. Slayt Düzenli izlemlerin sonuçları çocuklar ve aileleri ile Veli görüşmelerinde risk gurubundaki öğrenci velileriyle uzman görüşmesi yönünde yönlendirme yapılmaktadır. Slayt Sevk sistemi olmadığından sadece milliağızeğitimdiş politikalsşılamağlığı genel sağlık kontrolleri yapılabilmektedir. Slayt İlgili genelgede okulbelirtildiğikantinleriaydaen azüzerebirkz denetlenir. Kantinimiz yoktur. Slayt D. YAZILI BİR BESLENME DOSTU OKUL POLİTİKASI VARLIĞIlirtilen5 1. değerlendirme başlığını içeren yazılı bir Beslenme Dostu O okul çalışanpolitikasıarı var mı? POLİTİKAve toplumunokulunkendidageniş kat gerçekleştirilecektir. komisyonuncaraştırmalardanyapılan temel alınanabilgiler geliştirilecektir. Öğrenci Öğretmen Veli ve diğer personeli de içine alan beslenme politikamız ilgili toplantı tutanakları ve öğretmen sunumları vardır. Slayt 31

7 31 2. Politikaya net amaç dahilerin,edilmişonlarınmi?öğrenciailelerinin ve beslenme durumlarının geliştirilmesine odaklı net bir amacı Okulumuz politikası sağlıklı beslenme ve obeziteyle mücadeledir. Slayt Hedefler belirlenmiş mi? Zamankhedeflerçizelgelerivarmı?ve POLİTİKAaçı zaman çizelgeleri ve net hedefleri içerecektir. Genel bir politikamız vardır. Sürekli politikamız da konu itibarıyla devam etmektedir. Slayt Hedeflerin nasıl gerçekleştirileceğilanıiçeriyorileilgilileremu?hedefnasılbirey ulaşılacak Hedef kitle tüm personel ve veliler olarak tanımlanmış olup sağlıklı beslenmeyi hedeflemektedir.sağlıklı beslenme eyleminin içerisinde hijyen de zaten yer almaktadır. Slayt Beslenme Dostu Okul politikası için bir-değerizlendirme sistemi içeriyo Beslenme Dostu Okul politikası için bir izlem ve değerlendir İzleme ve değerlendirme sistemi sürecin işleyişine katkı sağlamaktadır ilgili komisyon üyeleri okul idaresi paydaşların tümü görevlerinin bilincindedirler. Slayt Yazılı politikadaki aktivitelerin izlemini sağlayacak, okul yöneticileri ve yemek hizmeti sunan tedarikçilerinekirdek de k Eylem Grubu mevcut mu? Okul müdürü başkanlığında proje ekibi işbölümü eylem plnımız mevcuttur. Slayt E. OKULDA FARKINDALIĞIN VE KAPASİTENİN ARTIRILMASI 1. Be politikasının yaygınlaştırılması konusunda çalışmalar yapılı Beslenme dostu okullar politikasına katkı yapma çabalarımız devam etmekte yaygınlaşması konusunda okul web sitemizde de bilinçlendirme çalışmalarımız yer almaktadır. Slayt Sağlık, sağlıklı beslenme ve güvenilir gıda ilgili konula ve toplumun katılacağı aktiviteler yapılıyor m Kendi imkanlarımızla toplantılarımız zaman zaman yapılmaktadır.ayrıca öğretmenler kurulu veli toplantıları teog bilgilendirme toplabtılarında da beslenme,güvenilir gıda ve obezite konularına yer verilmektedir. Slayt Sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam konularında7nisan ulusa Düny Sağlık Günü gün/haftalar etkin olarak kutlanmakta mıdır? Sağlıkla ilgli günler kulanmakta Mart Dünya Su Günü 16 Ekim Dünya Gıda Günü 14 Kasım Dünya Diyabet Günü Slayt 39

8 39 4. Sağlıklı beslenme ve hareketli yaşamı teşvik edici bil okul içi etkinlikler düzenlenmekte midir? Sağlıklı beslenme ile ilgili,, Resim Yarışması, sportif yarışmalar düzenlenmekteşenlik Düzenlenmelidir.

9 Sağlıklı Beslenme Önerileri Dünya nüfusunun önemli bir bölümü, yetersiz ve dengesiz beslenme sonucu oluşan hastalıklarla mücadele ediyor. Öte yandan, aşırı ve dengesiz beslenme sonucu oluşan obezite (aşırı şişmanlık), birçok insan için önemli bir sağlık sorunu olmayı sürdürüyor. Sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenme, herkes için özellikle de çocuklarımız için çok önemlidir. Çünkü yetersiz ve dengesiz beslenen çocukların, bedensel ve zihinsel gelişimleri geri kalıyor, sağlık sorunları ağır ve uzun sürüyor. Çocukluk döneminde kazanılan beslenme alışkanlıkları yaşam boyu sürmektedir. Çocukları yetişkinlerden farklı kılan en önemli özellik, sürekli büyüme süreci içinde olmalarıdır. Bu süreç; beslenme, genetik yapı, cinsiyet, çevresel faktörler, sosyo-ekonomik durum, kültür ve gelenekler gibi çeşitli etmenlerin etkisi altındadır. Bunların arasında en önemlisi de kuşkusuz beslenmedir. Kalıtsal özelliklerin ve çevresel faktörlerin kontrol edilmesi her zaman mümkün olmasa da; çocuklarımıza kazandıracağımız doğru beslenme alışkanlıklarıyla, ülke olarak daha sağlıklı, huzurlu, verimli ve mutlu yarınlara adım atabiliriz. Gerek ailede, gerekse okulda beslenme eğitiminin yeterli düzeyde olmaması, hatalı beslenmealışkanlıklarının kazanılmasında önemli yer tutmaktadır. Öğün atlama, şeker, tuz ve yağ içeriği yüksek yiyecek-içecek tüketimi, bu alışkanlıkların başında yer alıyor. Çocuk ve gençlerin sahip olduğu yanlış beslenme alışkanlıkları, önemli sağlık sorunlarını beraberinde getirmektedir. Çocukluk dönemindeki bu hatalı beslenme uygulamaları; yüksek tansiyon, kalp ve obezite (aşırı şişmanlık) gibi hastalıklar için temel risk faktörü oluşturuyor. Sabah kahvaltısı mutlaka yapılmalı, öğün atlanılmamalıdır. Süt içme alışkanlığı mutlaka edinilmelidir. Kemik sağlığı için, kalsiyum yönünden zengin süt, peynir, yoğurt tüketimine özen gösterilmelidir. Bol miktarda sebze-meyve ile günde en az 8-10 bardak sıvı tüketilmelidir. Şeker, tuz ve yağ içeriği yüksek yiyecek-içecek tüketiminin, bir çok hastalığı beraberinde getirdiği unutulmamalıdır. Temiz ve mikropsuz besinleri tüketmeye özen gösterilmeli. Çiğ sebze ve meyveler bol suyla yıkanmadan kesinlikle yenilmemelidir. Açıkta satılan yiyecekler satın alınmamalıdır. Eller yemekten önce mutlaka yıkanmalı, unutmayın kirli eller pek çok hastalık mikrobu taşımaktadır. BESLENME DOSTU OKUL PROJESİ Öğrencilerin kişiliği özellikle okul çağlarında şekillenmekte ve yetişkin çağdaki davranışları üzerinde etkili olacak alışkanlıkların edinilmesi yine bu yıllara dayanmaktadır. Bu nedenle, okul içinde sağlıklı beslenme ve hareketli yaşamın teşvik edilmesi amacıyla bu konuda yapılan uygulama ve faaliyetler ile eğitmenlerin sergilediği örnek davranışlar, çocuk ve gençlerimizin sağlıklı yaşam alışkanlıklarını kazanmalarında temel rol oynamaktadır. Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında, okullarda sağlıklı beslenme, obezitenin önlenmesi ve hareketli yaşam konularında duyarlılığın arttırılması ve bu konuda yapılan iyi uygulamaların desteklenmesi amacıyla, Milli Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığının işbirliği içerisinde yürüttüğü "Beslenme Dostu Okul" projesine okulumuz da katılmış bulunmaktadır.

10 Proje kapsamında Beslenme Ve Hareketli Yaşam Ekibi ve Beslenme Dostu Okul Projesi Yıllık Planı oluşturularak çalışmalara başlanmıştır. BESLENME DOSTU OKUL PROGRAMI Öğrencilerin Sağlıklı Beslenme Davranış Biçimi Geliştirmeleri ve İyi Uygulamaların Ödüllendirilmesi Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında, "Beslenme Dostu Okul Projesi" ile okulların sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam koşullarına teşvik edilmesi, okullarda sağlıklı beslenme, obezitenin önlenmesi ve hareketli yaşam konularında duyarlılığın arttırılması ve bu konuda yapılan iyi uygulamaların desteklenmesi ile okul sağlığının daha iyi düzeylere çıkarılması hedeflenmektedir. "Beslenme Dostu Okul Projesi" Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği içerisinde okulların, belirlenen kriterler doğrultusunda "Beslenme Dostu Okullar Değerlendirme Formu" ile denetlenmesi, 100 puan üzerinden 90 ve üzeri puan alan okulların "Beslenme Dostu Okul" sertifikası ile ödüllendirilmesi aşamalarını içermektedir.okullar ; Öğrencilerin boy/kilo ölçümlerinin rutin aralıklarla (yılda 2 kez) yapılıp ve risk grubunda olan öğrencilerin velileri ile görüşmeler/bilgilendirme faaliyetleri yapılarak sağlık kuruluşlarına yönlendirilip yönlendirilmediğine, Okulun "Beyaz Bayrak " sertifikası bulunup bulunmamasına, Okul içinde uygun alanlarda sağlıklı içme suyu olanakları bulunup bulunmamasına, Süt, ayran, yoğurt vb. içecekler ve taze sıkılmış meyve ve sebze suyu satışının yapılıp yapılmadığına, Tane ile meyve ve sebze satışı yapılıp yapılmadığına, Yemekhane hizmeti satın alınan firmanın Tarım ve Köyişleri Bakanlığından üretim izninin bulunup bulunmamasına, Yemekhane hizmetleri yönetim tarafından rutin aralıklarla denetlenip ve gerekli hallerde Tarım İl Müdürlüğünden destek alınıp alınmamasına, Menülerin Sağlık Bakanlığı nın yayımladığı menü modelleri örnek alınarak hazırlanıp hazırlanmadığına, Öğrencilerin evden getirdikleri beslenme çantalarının içeriklerinin Sağlık Bakanlığının yayımlamış olduğu ve İl Milli Eğitim Müdürlüğünün okullara dağıtmış olduğu haftalık beslenme programına göre hazırlatılmakta ve öğretmenler tarafından beslenme çantalarının içeriklerinin her gün kontrol edilip edilmediği, Kriterlerine göre değerlendirilmektedir.

11 BESLENME VE HAREKETLİ YAŞAM EKİBİ 1 OKUL MÜDÜRÜ AYHAN AŞGA 2 MÜDÜR YARDIMCISI Rabia AKDAĞ 3 FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ Serap ORMAN 4 TÜRKÇE ÖĞRETMENİ Derya KAYA BİRGE 5 SOSYAL BİLGİLER RAMAZAN ŞAHAN ÖĞRETMENİ 8 SINIF ÖĞRETMENİ Sevim ÖZERDEM 9 ANASINIFI ÖĞRETMENİ Medine GÜZEL 10 ANA SINIFI ÖĞRETMENİ Yasemin ÖÇALAN 12 OKUL-AİLE BİRLİĞİ BAŞKANI Mustafa DOĞAN 13 OKUL ÖĞRENCİ TEMSİLCİSİ Göktuğ SINIF ÖĞRENCİ TEMSİLCİLERİ LİSTESİ SIRA NO ADI SOYADI SINIFI 1 RAŞİT DURGUT 1-A 2 MERYEM ÜNAL 2-A 3 FATMA ALTIKULAÇ 3-A 4 BURCU DURGUT 4-A 5 SALİH KARATAŞLIK 5-A 6 HİLAL HARMAN 6-A 2011/2012 ÖĞRETİM YILI BESLENME DOSTU OKUL PROJESİ YILLIK PLANI 1 KASIM Beslenme dostu okul projesine başvurunun yapılması Beslenme ve hareketli yaşam ekibinin oluşturulması Beslenme dostu okul yıllık planının hazırlanması Beslenme dostu bilgilendirme panosunun oluşturulması Beslenme bilgilendirme afişlerinin asılması Diyabet konulu seminerlerin düzenlenmesi 2 ARALIK Öğrencilerin boy kilo ölçümlerinin yapılması ve istatistiklerin tutulması Sağlıklı beslenme ve obezite konulu seminerlerin düzenlenmesi Yapılan ölçümler sonucunda problem yaşayan öğrencilerle ve velilerle görüşülmesi 3 OCAK Eğitim faaliyetlerini yürütmek üzere uygun yerlere afiş, poster, broşür gibi materyallerin asılması Sınıf ortamında beslenmeyi konu alan tartışma ortamının yaratılması için sınıf öğretmenleriyle ve beden eğitimi öğretmeleriyle görüşülmesi 4 ŞUBAT Beslenmeyi konu alan sınıf panolarının düzenlenmesi Beslenme konulu resim yarışmasının yapılması Resim yarışmasına katılan çalışmaların sergilenmesi 5 MART Beslenmeyi konu alan sınıf panolarının düzenlenmesi Sağlıklı beslenme ve hareketli yaşamla ilgili ulusal ve uluslar arası günlerin kutlanması 6 NİSAN Veli öğrencilere yönelik konferansların düzenlenmesi 7 MAYIS Öğrencilerin boy kilo ölçümlerinin yapılması ve istatistiklerin tutulması Beslenmeyi konu alan sınıf panolarının düzenlenmesi 8 HAZİRAN Çeşitli dallarda spor turnuvaları düzenlenmesi Başarı elde eden öğrencilerin ödüllendirilmesi

12 Yapılan çalışmaların değerlendirilmesi

13

14 ÖNEMLİ! Beslenme programı; bireyin ağız tadını bozmayacak şekilde,sosyoekonomik durumuna uygun,yaşam tarzına adapte edilmiş olarak, esnek, beslenme alışkanlıklarını uzundönemde değiştirecek şekilde sunulmalı, kısa dönemli acele (şok) programlaruygulanmamalıdır.

15 Hatalı Zayıflama Programları Nelerdir?

16 Bireye özgü olmayan beslenme programları, Dergi, gazete 2. Kısa sürede hızlı kilo kaybını sağlayan çok düşük enerjili diyetler, Beverly Hills Diyeti Atkinson Diyeti 3. Tek tip besine dayalı diyetler,

17 4. Karbonhidratları ve proteinleri ayırma diyetleri, 5. Akupunktur ile birlikte yapılan açlık diyetleri, 6. Vücuttan sadece su kaybına neden olan diüretik etki yapan ilaçlar, otlar, çaylar ve saunalar.

18 A- Hatalı zayıflama programlarının hemen hemen hepsi düşük enerji içermektedir. Bu nedenle adı ne olursa olsun bu programlarla doğal olarak hızlı bir vücut ağırlığı kaybı oluşacaktır. Hızlı kilo vermek çok cazip olarak görülür. Ancak oldukça önemli sakıncalarının olduğu bilinmelidir. Bu sakıncalar şu şekilde sıralanabilir: 1- Hızlı verilen kilolar hızlı bir şekilde fazlasıyla geri alınır. 2- Hızlı verilen kiloların çoğu kas kütlesidir. Aslında yağ kütlesinin kaybı önemlidir ve esastır. 3- Vücudumuzun mutlaka alması gereken minimum bir enerji vardır. Bu enerjiyi almalıyız ki vücut çalışmamız aksamasın. Hızlı kilo kayıpları için bu enerjinin altında bir enerji almamız gerekir. Bu da metabolizmamızı olumsuz etkiler.

19 B- Önemli olan kilo kaybetmekten çok kaybedilen kiloların korunmasıdır. Ne kadar çok yiyerek kilo verirsek o kadar çok yiyerek kilolarımızı koruruz. Bu nedenle amaç her zaman ideal kiloya inmek olmamalıdır. Amaç mümkün olduğu kadar yüksek enerji alımı ile verebildiğimiz kadar kilo verip orada kilomuzu korumak olmalıdır.

20 Egzersiz Tedavisi

21 Dünya Sağlık Raporuna göre fizikselhareketsizlik her yıl dünya çapında 1.9 milyon insanın ölümüne yol açmaktadır.

22

23 Fiziksel aktivite; Yağsız dokunun korunmasını sağlar, Bazal metabolizma hızının düşmesini engeller, Yağ dokusunun harcanmasını sağlar,

24 Sağlığın korunmasını ve geliştirilmesini etkiler. Obezite, KDH,osteoporoz, DM,HT vb. riskinin azalmasında olumlu rol oynar. Ergenlerin ve gençlerin zararlı alışkanlık ve şiddetten uzaklaşmasına yardımcı olur. Kendine güveni arttırır. Ruh sağlığını ve mental sağlığı geliştirir. Sosyal ortamlara uyumu arttırır. Sağlıklı beslenme alışkanlığını geliştirir. Yaşlıların, ruhsal bozuklukların rehabilitasyonuna yardımcı olur.

25 Egzersiz tedavisinin temel ilkeleri Egzersizin Türü ; 3 farklı türü vardır. Yürüyüş, Günlük Yaşam Aktivitelerinde Artış,Direnç Egzersizleri Egzersizin Sıklığı; Her gün veya en az 5gün/hafta Egzersizin Süresi; dk/günde 1 kez, dk/günde 2 kez

26 Obez bireyde, egzersiz programınınuygulanmasında dikkat edilmesi gereken en önemli konular; Enerji harcamasını artırırken yaralanmariskinin en düşük düzeyde tutulması, Önerilen egzersiz programının bireye özgüolması, eğlenceli, uygulanabilir ve bireyin günlük yaşam alışkanlıkları ile uyumlu olmasıdır.

27 Davranış Değişikliği Tedavisi

28 Vücut ağırlığının denetiminde davranışdeğişikliği tedavisi, fazla ağırlık kazanımına neden olan yemekyeme ve fiziksel aktivite ile ilgili olumsuz davranışları olumlu yönde değiştirmeyi veya azaltmayı, olumlu davranışları ise pekiştirerek yaşambiçimi haline getirmeyi amaçlayan bir tedavi şeklidir.

29 Davranış değişikliği tedavisinin basamakları: Kendi kendini gözlemleme Uyaran kontrolü Alternatif davranış geliştirme Pekiştirme, kendi kendini ödüllendirme Bilişsel yeniden yapılandırma Sosyal destek

30 Uygun olmayan beslenme alışkanlıklarından vazgeçmek, (kola içmeyi bırakmak) 2. Vazgeçilemeyen beslenme alışkanlıklarını azaltmak, (kola içmeyi azaltmak) 3. Uygun beslenme ve fiziksel aktivite alışkanlıklarını sağlamak ve tekrarlamak (kola içmek yerine süt içmeyi tercih etmek) 4. Uygun olmayan beslenme alışkanlıklarının olumsuz sonuçlarını görmek ve düzeltmek, (kolanın mide yanmasına neden oluyorsa vazgeçmek) 5. Uygun beslenme ve fiziksel aktivite davranışlarını günlük yaşantı içine sokmak ve sürekliliğini sağlamaktır. (süt içmeyi alışkanlık haline getirmek)

31 Yaşam Alanlarında Pratik Değişiklikler

32 OKULLAR MODEL OLUŞTURACAK OKUL SAĞLIK POLİTİKALARININ GELİŞTİRİLMESİ. OKUL YEMEK TEDARİKÇİLERİNİN VE KANTİN İŞLETMECİLERİNİN SAĞLIKLI BESLENME KONUSUNDA EĞİTİLMESİ. OKULLARDA ETKİN ÇALIŞAN SAĞLIKLI BESLENME EKİPLERİ KURULMASI. OKULLARDA ETKİN ÇALIŞAN FİZİKSEL AKTİVİTE EKİPLERİ KURULMASI.

33 OKULLAR SAĞLIKSIZ YİYECEK VE İÇECEKLERİN SATIŞI YASAKLANMALI. PORSİYONLAR ÇOCUKLARIN GÜNLÜK ENERJİ ALIMLARINA GÖRE DÜZENLENMELİ. OKULLARDA VENDİNG MAKİNALARI (SÜT). ÖĞLE YEMEKLERİ İÇİN AYRILAN ZAMAN 20 DAKİKADAN AZ OLMAMALI.

34 OKULLAR İLKÖĞRETİMDE HAFTADA EN AZ 150 DAKİKA FİZİKSEL AKTİVİTE SAĞLANMALI. LİSEDE HAFTADA EN AZ 220 DAKİKA FİZİKSEL AKTİVİTE SAĞLANMALI. ÖĞRENCİLERİN BEDEN KİTLE İNDEKLERİ PERİYODİK TAKİP EDİLMELİ. OKUL YÖNETİMİ VE ÖĞRETMENLER SAĞLIKLI BESLENME VE FİZİKSEL AKTİVİTE PROGRAMLARI İÇİN MOTİVE EDİLMELİ.

35 EV - AİLELER HERGÜN FİZİKSEL AKTİVİTE İÇİN TEŞVİK. SAĞLIKLI YİYECEK VE İÇECEK SEÇİMİ İÇİN EĞİTİMLER. AİLELERE EVDE SAĞLIKLI ÖĞÜNLER HAZIRLAMA SORUMLULUĞUNUN HATIRLATILMASI. SAĞLIKSIZ YİYECEK VE İÇECEKLERİN BİR ÖDÜL OLMASINDAN SAKINILMASI.

36 EV - TELEVİZYON YATAK ODALARINDA TELEVİZYON OLMAMALI... YEMEK ALANLARINDA TELEVİZYON OLMAMALI... TELEVİZYON GÖRÜŞ ALANININ DIŞINDA TUTULMALI... EVDEKİ TELEVİZYON SAYISI AZALTILMALI...

37 EV - TELEVİZYON 2 YAŞINDAN KÜÇÜK ÇOCUKLAR TELEVİZYON SEYRETMEMELİ... 2 YAŞINDAN BÜYÜK ÇOCUKLAR İÇİN EN FAZLA 60 DAKİKALIK EĞİTİCİ PROGRAMLAR TERCİH EDİLMELİ... PROGRAMLAR İÇERİSİNE FİZİKSEL AKTİVİTE EKLENMELİ... TELEVİZYON SEYRETME SAATLERİ, KİTAP OKUMA SAATLERİNE DÖNÜŞTÜRÜLMELİ...

38

39 Farmakolojik Tedavi

40 Obezite tedavisinde kullanılacak ilaçlar hafif ve orta derecede ağırlık fazlalığı olan bireyler için uygun değildir. Kullanılan ilaçların, sağlık yönünden güvenirliliğinin saptanmış olması, obeziteye neden olan etiyolojiye uygun bir etki göstermesi, kısa ve uzun dönemde önemli yan etkisinin olmaması ve bağımlılık yapmaması ve bu tür ilaçların mutlaka hekim tavsiyesi ve kontrolünde kullanılması gerekliliği büyük önem taşımaktadır. Obezite tedavisinin başarılı olması için hastanın ilaç tedavisinin yanı sıra tıbbi beslenme tedavisi ve egzersiz tedavisini sürdürmeyi kabul etmesi ve düzenli olarak kontrollere gelmesi gerekmektedir.

41 Cerrahi Tedavi

42 Obezitede cerrahi yaklaşım temelde ikiye ayrılır. Bariatrik cerrahide amaç; Besinlerle alınan enerjinin azaltılması, besinlerin gastrointestinal sistemde emilimlerini azaltmaktır. Bu amaçla, Bypass (mide küçültmesi+ince bağırsağın bir kısmının atlanması), gastroplasti, gastrik bantlama, gastrik balon vb. yöntemleri kullanılır. Rekonstrüktif cerrahide ise amaç; vücudun çeşitli bölgelerinde lokalize olmuş mevcut yağ dokularının uzaklaştırılmasıdır. Bu tedavi estetik ağırlıklıdır ve eğer hasta obezite tedavisinin gereklerini yerine getirmezse yağ birikimi tekrar gerçekleşmektedir.

43 Bu Çalışma çağımızın en önemli sağlık sorunlarından olan OBEZİTE ye dikkat çekmek amacıyla okulumuz çalışanları ve diğer paydaşları da içine alacak şekilde hazırlanmıştır. Okul Müdürü AYHAN AŞGA teşekkürler