Astronomi tarih boyunca hem düşünsel hem de teknolojik gelişmenin temel taşı olmuştur.

Transkript

1 Prof. Dr. Dursun KOÇER İstanbul t b l Kültür Üniversitesi it i Fizik ik Bölümü ü Araş. Gör. Ayşegül F. TEKER İstanbul Kültür Üniversitesi Fizik Bölümü F. Korhan YELKENCİ İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü TÜBİTAK 11. Ulusal Gökyüzü Gözlem Şenliği, Ağustos 2008, Saklıkent, Antalya

2 GÖKBİLİM TARİHİ İNSANLIĞIN GENİŞLEYEN İ UFKUNUN TARİHİDİR. İ İ İ Prof. Dr. Edwin HUBBLE 1929

3 Astronomi tarih boyunca hem düşünsel hem de teknolojik gelişmenin temel taşı olmuştur.

4 İnsanlığın doğa ve gök olaylarına olan merakı onbinlerce yıl öncesine dayanmaktadır. d

5 Tarım toplumlarının doğmasıyla beraber insanlar, gece ve gündüzün zaman dilimlerini, l i i mevsim değişimlerini, hava koşullarını önceden tahmin etmek amacıyla ilk astronomik gözlemleri yaptılar.

6 Takvimler ve zaman tutma sistemlerimizin, ilk astronomik gözlemlerden oluşturulduğunu biliyoruz yıl öncesinden bulunan kemiklerin üzerinde Zaman Kaydı nı belirten işaretler vardır.bunlara KemikTakvimi denmektedir.

7 Sümer, Babil, Maya ve Asur uygarlıklarında Astronomi o kadar önemliydi ki insanlar, günlük hayatlarını bile gökcisimlerine göre düzenliyorlardı. Ur Ziguratı M.Ö. 2000

8 M.Ö.3000 lerden daha önce kurulan Mısır ve Mezopotamya bilimi, Yunanlılar yoluyla Avrupa ya ulaşmış ve Avrupa biliminin oluşmasında çok önemli rol oynamıştır.

9 Rönesans ve evren anlayışı Önce Kopernik güneş sisteminin modelini ortaya atarak, 16. yüzyıla y kadar var olan küçük, yer merkezli, sadece bizim için yaratıldığına inanılan, tanrısal ve gizemli evren kavrayışını kökten değiştirdi.

10 Rönesansta değişen bu varoluş ve evren anlaşıyının devamında Tycho, Kepler ve Newton gibi birçok astronom, Astronominin ve dolayısıyla birçok bilim dalının hızla ilerlemesini, gelişmesini sağladılar.

11 y = x x 4 Günümüz matematiğinin çoğu Astronomik araştırmaların bir sonucudur. ( Trigonometri (Hipparchus) 2 ) Logaritma Calculus C l l (Sir Issac Newton)

12 Astronominin denizcilik ve havacılık için sağladığı teknikler, denizcilerin ve pilotların gezegenimizi keşfetmesine ve bugün de uzay araçlarının güneş sistemimizi keşfetmesine izin vermiştir.

13 Uzay Çağı Artık hergün bağımlı olduğumuz iletişim ve meteoroloji uydularını bize getiren Uzay Çağı dır. Radyo astronomlar, az gürültülü radyo alıcıların gelişimine liderlik ederek uydu iletişimi endüstrisini mümkün kıldılar. Uydu konumlama ve navigasyon sistemleri (GPS) bugün detaylı haritalamada kullanılmaktadır.

14 Günümüzde GPS ler, uydulardan yararlanarak nerde olduğumuzu söyler...

15 GOOGLE EARTH

16 Uzay temelli uzaktan algılama sistemleri ile yeryüzü incelemesi bugün önemli bir uzay sanayi sektörüdür. Örneğin: Afet zararları tespiti mineral kaynaklarının tespiti deprem fay hatlarının haritalanması su kaynak yönetimi meteorolojik tahminler bölgesel planlama tarım rekolte tespiti arazi kullanım planı hazırlanması yenilenebilir ve yenilenemez kaynakların yönetimi küresel sağlık balıkçılık güvenlik...

17 Astronominin hesap gücüne olan gereksinimi, ilk elektronik bilgisayarların çoğunun gelişimini yönlendirmiştir.

18 Değişen İletişim Yöntemleri

19 Astronominin insan yaşamına katkısı

20 Astronomlar tarafından geliştirilen yüksek çözünürlüklü görüntüleme teknikleri; bugün insan, hayvan ve bitki hücre gelişiminden, bir hastanın içorganlarını müdehalesiz muayenesine kadar (MR, Doppler gibi) detaylı inceleme için kullanılmaktadır.

21 Endoskopi cihazının geliştirilmesinde ve Diş kaplamalarında uzay araçları için tasarlanan ileri seramik teknolojisi kullanılmaktadır. Küresel ısınmanın insan sağlığı üzerindeki etkilerin incelenmesinde, uydular için geliştirilen mikrodalga spektroskop kullanılmaktadır. Kalp hastalıklarındaki tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde, uzay radrasyonu çalışmaları kullanılmıştır. l

22 Su geçirmeyen, yanmayan ve nefes alabilen tekstil ürünleri (GoreTex) :astronotkıyafetleri Teflon tava, alüminyum folyo : uzay araçları ve teleskopları

23 CCD alıcıları : video kayıt cihazları, güvenlik kameraları ve dijital fotoğraf makinaları

24 Borcam, Pyrex camlar : büyük teleskoplarda

25 Astronomların daha iyi cihazlara olan ihtiyacı; elektronik, mühendisliği, makina bilgisayar bilimleril i gibi çok farklı, çeşitli alanlarda gelişmelere sebep olmaktadır. Uzay roboto teknolojisinden faydalanarak otomobillerin teknik ve elektronik aksamlarında yenilikler sağlanmıştır.

26 Geçmişte Ulaşım...

27 Günümüzde Ulaşım...

28 Çok Önceleri ve Önceleri ve onraları Sonraları ve Çok onraları Sonraları

29 Astronomi bilimadamlarına kozmik laboratuvarlar sunmaktadır.

30 Yeryüzündeki hiçbir laboratuvarda bir nötron yıldızı kadar yoğun ğ bir madde, bir süpernovanın içerisindeki kadar yüksek sıcaklıklar veya bir karadeliğinki kadar güçlü çekim etkisi oluşturmak mümkün değildir.

31 Şu anda astronomlar böyle uç şartların fiziğiniğ VLA, VLBA, GBT, ALMA gibi teleskoplarla araştırmaktalar. VLBA yeryüzündeki ü kıtaların sürüklenmesi ve küresel iklim mekanizmaları için değerli veriler sağlayan temel bir sistemdir.

32 Peki, tüm bunlar ne kazanç getirecek? Temel e Bilimler de bir çalışmadan ş ada ne çıkacağını önceden kesin olarak tahmin edemeyiz. Kepler ve Newton yörünge mekaniği geliştirirken bugünkü meteoroloji, iletişim i uydularını veya CNN i düşünmemişlerdi!

33 Astronomi insanlık için önemli bir eğitimsel görevi de yerine getirmektedir. Amatör astronomların kolayca ulaşabileceği heyecan verici ve görsel bir bilim olarak astronomi, her yıl binlerce gençteki bilimsel merakı hareketlendirmektedir.

34 Aynı zamanda tüm insanlara tahmin edilemeyecek kadar engin ve heyecan verici bu evrende, bulunduğumuz ğ yer hakkında temel bir anlayış ş sunmaktadır.

35 Sonuç olarak Astronomi tarih boyunca hem düşünsel hem de teknolojik gelişmenin temel taşı olmuştur ve gelecekte de katkıda bulunmaya devam edecektir.

36 Astronomi Sayesinde Dünyamız Renkleniyor... Dünyamız...!

37 Bir gün insanoğlu: Göklerde yürüyecek, Gezegenlere gidecek, Ay dan bize mesajlar yollayacaktır. Bu mucizenin tahakkuku için ikibin yılını beklemeye hacet kalmayacaktır. müjdeliyor. Gelişen ş teknoloji bize daha şimdiden bunu Bize düşen görev ise, batı dan bu konuda fazla geri kalmamayı temindir. M.Kemal ATATÜRK 1936 Eskişehir.