Arama Motoru Optimizasyonu

Transkript

1 Akademik Bilişim 10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri Şubat 2010 Muğla Üniversitesi Arama Motoru Optimizasyonu Coşkun Atay 1, Merve Alanyalı 2, Saffet Beray Uyan 2, Canan Baş 2 1 İzmir Ekonomi Üniversitesi, Yazılım Mühendisliği Bölümü, İzmir 2 İzmir Ekonomi Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, İzmir coskun.atay@ieu.edu.tr, merve.alanyali@std.ieu.edu.tr, saffet.uyan@std.ieu.edu.tr, canan.bas@std.ieu.edu.tr Özet: Bu bildiride, arama motorları hakkında genel bilgi ve arama motoru optimizasyonu hakkında bilgi verilmektedir. Arama sonuçları sayfasında ilk sıralarda çıkmanın önemi ve bunun nasıl gerçekleşeceği konusunda açıklamalar bulunmaktadır. Anahtar Sözcükler: Arama motoru, arama motoru optimizasyonu, arama algoritmaları, HTML tag leri Abstract: In this essay, general information about search engines and site optimization is given. The importance of being on the first places in result page of search engines and how can it be managed is emphasized. Keywords: Search engine, search engine optimization, search algorithms, HTML tags 1. Giriş [2] Günümüzde, 1 milyardan fazla kişi Internet kullanıyor ve [3]kullanıcılar televizyon seyrettikleri vaktin iki katı kadar Internette zaman geçiriyor. [5]Tüketiciler, Internette milyar dolar harcıyor. Kullanıcıların Internet üzerinde bir şey aramak istediklerinde ilk başvurdukları kaynak, arama motorlarıdır.[4] %80 den fazla Internet kullanıcısı yeni siteleri arama motorları aracılığıyla bulur. [4] Kullanıcıların %75 i sadece ilk sayfaya bakar ve birçok arama motorunun ilk sonuç sayfasında on sonuç bulunur. Bu nedenle, arama sonuçlarında ilk sıralarda yer almak oldukça önemlidir. Araştırmalara göre, Internette tanınır olmak iş potansiyelini arttıran önemli faktörlerden biridir. Bu makalede, arama motorlarının çeşilerine, bunların neler olduğuna ve arama algoritmalarına değinilmiştir. Arama sonuçlarında ilk sıralarda yer almayı sağlayan site optimizasyonunun nasıl yapıldığı, arama motorlarının çalışma prensiplerine değinilerek açıklanmıştır. 2. Site Optimizasyonu Neden Gereklidir? İnternet kullanıcılarının %90 ı arama motorlarını, online bilgi bulmak için kullanır, bu nedenle de internet sayfanızın arama motorundaki en iyi 20 sonuçtan biri olması bulunabilirlik için çok önemlidir.başarılı bir site optimizasyonu, siteye kaliteli müşteriler ve müşteri potansiyeli kazandırır. Bu nedenle arama motorları için site optimizasyonu yapmak oldukça önemlidir.ancak, sitenin optimize edilmesine karşın arama motorundaki konumu belli bir süre geçmesine rağmen değişmiyorsa, websitesinin yeniden analiz edilmesi gerekir. 3. Arama Motoru Nedir? Arama motoru, web sayfaları hakkında bilgi toplayan bir çeşit yazılımdır. Toplanan bilgi; sitenin içeriğini anlatan anahtar kelimler veya kelime öbekleriyle sitenin URL si, sayfayı oluşturan kod, sayfaya gelen ve siteden çıkan linklerden oluşur. Daha sonra toplanan bilgi dizinlenir ve veri tabanında saklanır.bütün bu bilgi toplama işlemi arama robotu(veya crawler, örümcekspider) adı verilen bir yazılım tarafından yapılır. 381

2 Arama Motoru Optimizasyonu Coşkun Atay, Merve Alanyalı, Saffet Beray Uyan, Canan Baş 5. Arama Motorunun Yapısı: Arka planda yapılan işler arama motorunun en önemli kısmıdır. Arama robotları her URL hakkında bilgi toplarlar ve bu bilgiler veritabanında depolanır. Daha sonra, kullanıcı arama yapmak için arama motorunu kullandığında, bu veritabanındaki referanslara bakılır ve sonuçlar geri döndürülür. 6. Arama Motoru Çeşitleri: 6.1. Birincil Arama Motorları: (Primary Search Engines) Bu arama motorları sitenin trafiğinin büyük bölümünü oluşturur. Google,Yahoo gibi büyük arama motorları bu kategoriye girer. Ayrıca bu kategorideki arama motorlarının çoğu sadece arama yapmaz. E-posta, harita, haber ve kullanıcılara yönelik birçok eğlenceli aktivite gibi ek özellikler de içerirler İkincil Arama Motorları: (Secondary Search Engines) İkincil arama motorları daha küçük, spesifik bir kitleye hitap ederler, ama buna rağmen içerikleri geneldir. Sitelere birincil arama motorları kadar trafik sağlamazlar; ancak bölgesel veya daha özel aramalar için oldukça kullanışlıdırlar. Lycos, LookSmart, Miva, Ask.com, and Espotting bunlara örnek olarak verilebilir. Arama sonuçlarında üst sıralarda yer almak için sitenin düzenlenmesi sırasında ikincil arama motorları da göz önüne alınmalıdır.çok fazla trafik yaratmamalarına rağmen, göz ardı edilemeyecek derecede önemli trafik yaratırlar Hedefli Arama Motorları: (Targeted Search Engines) Bu arama motorlarına başlıklı arama motoru da denir. Bu üç çeçit içinde en özel ve spesifik olanıdır. Tıp, spor, bilim, seyahat gibi çok dar alana odaklanırlar. Bunlara örnek olarak CitySearch, Yahoo! Travel, MusicSearch verilebilir. 7. Arama Algoritması Çeşitleri: Arama algoritması ilgili herşeyin çalışmasını sağlayan algoritmadır. Arama motorunun çalışma prensibi, arama algoritmasına veya kullanıcının veriyi bulma yoluna bağlıdır. Arama algoritması, probleme göre anahtar sözcüklerin ve URL lerin bulunduğu veritabanında arama yapar ve aranan kelime ve kelime gruplarını döndürür Liste araması: Bilgi bir liste içinde, lineer bir şekilde aranır. Zaman kaybına yol açar ancak az ve spesifik sonuçlar verir. 7.2.Ağaç araması: Veri gurupları ağaç şeklindedir. Tek bir veri birçok küçük verilere ayrılabilir ve İnternetin yapısına en yakın olan arama budur; ancak tek başarılı arama algoriması değildir SQL arama: Verilerin hiyerarşik olmayan bir biçimde aranmasını sağlar. Bu da verilerin her veri alt gurubunda aranmasını sağlar. 7.4.Bilgilendirilmiş arama: Bu arama çeşidi özel bir probleme spesifik bir cevap bulunmasını amaçlar. Veriler ağaç yapısında bulunur. Spesifik veri guruplarında yapılan özel aramalarda etkilidir Rekabetçi arama: Problemin bütün olası sonuçlarını araştırır. İnternet aramalarında kullanmak için zor bir algoritmadır Kısıtlı memnuniyet araması: Sonuç, birkaç kısıtlamanın bir araya getirilmesiyle bulunur. Veri gurupları bir çok biçimde aranabilir. Bu aramaların lineer olması zorunlu değildir. İnternet aramaları için oldukça eşverişlidir. Burada anlatılan aramalar İnternette kullanılan algoritmaların bir kısmıdır. Çoğunlukla, birden fazla arama algoritması bir arada kullanılır. 382

3 Akademik Bilişim 10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri Şubat 2010 Muğla Üniversitesi 8. Arama Motorları Tarafından Engellenme: Arama sonuçlarında üst sıralarda yer almak amacıyla site düzenlemesi yapan bazı kişiler, kuruluşlar ve yazılımlar sıralamalarını yükseltmek amacıyla yasal olmayan tekniklere başvururlar. Bu teknikler Black-Hat SEO olarak adlandırılır. Kullanımı oldukça riskli olan teknikler arama motorlarını sizi engellemesine ve sonuç listelerinde sitenin gösterilmemesine yol açabilir. Arama motorları tarafından kara listeye alınmamak için; cloaking(server ın kullanıcılara ve örümceklere farklı siteler göstermesi), geçit sayfaları, yanıltıcı yönlendirme ve saklı metinler (arka planla aynı renkte bulunan metinler bunlara örnektir)kullanımından kaçınılmalıdır. Bazı durumlarda, site yöneticisini haberi olmadan da site içinde arama motorları tarafından istenmeyen elementler bulunabilir. Kullanılan bazı yazılımlar tarafından yaratılan saklı metinler buna örnek olarak gösterilebilir. Bu nedenle, böyle yazılımlar kullanılırken arama motorlarını yanıltmamaya dikkat edilmelidir. Doğru yöntemlerin kullanılması, sitenin arama sonuçlarında üst sıralarda yer almasına, bu da ziyaretçi sayısının artmasına yol açar. Sitenin optimzasyonunun temelinde HTML kodlarının doğru olması ve uygun şekilde kullanılması gereklidir. 9. HTML TAG Lerinin Ayrı Ayrı İncelenmesi: 9.1. Title: Bir siteyi oluştururken dikkat edilmesi gereken en önemli şeylerden biri başlıktır. Kullanıcı siteyi açtığında, Internet tarayıcısının en üstünde başlık yer alır(şekil 2). İyi bir başlık da kullanıcının dikkatini çekerek siteye gelen ziyaretçi sayısını arttırabilir. Başlığı seçerken sayfada anlatılmak istenilen konuyu en iyi biçimde ifade edecek anahtar sözcükler bulunmalıdır. Daha sonra bu sözcükler, Şekil 1 de de görüldüğü gibi, sayfanın başındaki <title> tag inin içine yerleştirilmelidir. <head> <title>...</title> </head> Her sayfa için ayrı başlık konulması sayfayı güçlendirmeye yardımcı. Başlık tag inin daha etkili olabilmesi için uzunluğunun 60 karakterden az olması gerekir; çünkü geri kalanı birçok arama motoru örümceği tarafından göz ardı edilir.[6] Örneğin Google ilk 64 karakterden sonrasını ihmal eder. Şekil 2 [1] 9.2. Body: Her sayfada en az 250 en fazla 750 kelime kullanılmalı ve önemli kelimelerin kalın veya italik olarak kullanılmalıdır. Fazla uzun ve tekdüze metinler ziyaretçini ilgisinin dağılmasına ve sayfadaki metini okumamasına yol açabilir. Linklerin, JavaScripten uzak sade metin linkleri olarak kullanılması gerekir. HTML kodunun içindeki JavaScript kodlarının ise ayrı bir dosya içine aktarılmalıdır. Çünkü; örümcekler JavaScript in içinde indeksleme yapamazlar. Şekil 1 Ana sayfanın kodunun 32 K dan fazla olmamasına dikkat edilmeli ve bunun için fazla resim 383

4 Arama Motoru Optimizasyonu Coşkun Atay, Merve Alanyalı, Saffet Beray Uyan, Canan Baş koymaktan kaçınmalıdır. Aksi takdirde sayfanın açılma süresi uzar ve kullanıcı siteye daha girmeden sıkılarak girmekten vazgeçebilir. Eğer resim konuluyorsa, onu tanımlamak içinse <alt> tag i kullanılmalıdır. Ayrıca kullanıcının dikkatini daha iyi çekebilmek için başlık tag lerinin (<h1>,<h2> gibi) kullanılması gerekir. Kullanıcı, site metni içinde kelime arayabilir, bulmayı kolaylaştırmak için kelimelerin her zaman konularına göre gruplandırılması gerekir. Sitenin performansını artırmak için W3C kılavuzunda yazan teknolojilerinin kullanılması ve sitenin ana metinlerinin belirli aralıklarla güncellenmesi gerekir. Site metninin güncel tutulabilmesi için forum veya haber portalları eklenebilir. Bu araçların içeriği sık sık değiştiği için bu yolla metin de güncel tutulmuş olur Meta: keywords te geçen anahtar sözcüklerin sayfada en az üç kez kullanılması gerekir. Bu şekilde arama mototlarının her sayfa için belirledikleri anahtar kelime yoğunluğu sağlanılabilinir. Bu yoğunluğun fazla olması arama motorunda gereksiz anahtar sözcük kullanıldığı görünümü vererek ters etki yaratabilir. Her sayfa için tanımlanan keywords meta tag i yüz ile iki yüz elli harf arasında olmalıdır. Bu kelimeler, önemli den önemsize doğru sıralanmalı ve kelimeler arasına boşluk yerine virgül konmalıdır Site İçi Dolaşım: Sitede dikkat edilmesi gerek bir diğer özellik ise site içi dolaşımdır. Dolaşımın daha hızlı olması için arama motorlarında daha yüksek sıralarda olan sitelere link verilmelidir. Ancak link verilecek sitelerin içeriği sitenizin içeriğiyle alakalı olmalıdır. Bu linkler konularına göre gruplandırılmalı ve daha iyi sonuç alınması için her sayfaya gelen link sayısı 20 ile sınırlandırmalıdır. Gelen linklerin içinde sizin aradığınız kelime bulunmalıdır. Aradığınız kelime ile ilgili sitelerin bulmak için favori arama motorunuzu ziyaret ederek şunu yazınız: Şekil 3 [1] Bir siteyi oluştururken dikkat edilmesi gereken önemli şeylerden bir diğeri de <meta> tag lerinin kullanılmasıdır. Meta tag leri iki çeşittir. Site hakkında açıklamanın bulunduğu description ve anahtar sözcüklerin yer aldığı keywods. Bunlar <meta name= description >(Şekil 3) ve <meta name= keywords > şeklinde kullanılır. description tanımlanırken, cümle halinde yazılmalıdır. Bu cümleyi kurarken ve, veya gibi arama motorları için durdurucu sözcüklerin(stop words) kullanımından kaçınmalıdır. Ayrıca cümlenin 150 karakterden az olmasına dikkat etmek gerekir. Her sayfa için ayrı description ve keywords kullanılmalıdır. 384 Site tavsiye et + aradığız kelime Bu şekilde aradığınız anahtar kelimeyle uyumlu popüler sitelere ulaşılabilir, onlarla link değişimi yapılabilinir. Sayfalarınız arasında özellikle ana sayfanın bağlantılı olması çok önemlidir. Eğer 30 dan fazla sayfanız varsa site haritası kullanılmalıdır.site haritası, XML kullanılarak hazırlanmalı ve Google a yollanmalıdır. 10. Site Optimizasyonu İçin Gerekli Öneriler: Anasayfanın 56 K modemde 8-10 saniyede yükelenebilecek şekilde olması gerekir; çünkü tersi durumda kullanıcı sıkılarak siteyi açmaktan vaz geçebilir.okunabilirliği artırmak için metin ve rengi W3C standartlarına uygun olmalıdır. Bir sayfaya birden fazla başlık konulmasından kaçınılmalıdır, bu örümceğin kafa-

5 Akademik Bilişim 10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri Şubat 2010 Muğla Üniversitesi sını karıştırabilir.bütün içeriğin olabildiğince ana dizide saklanması da arama sonuçlarında üst sıralarda yer almak için etkili olabilir.site optimizasyonunun doğru olarak anlaşılması ve doğru olarak uygulanması gerekir. Web sitesinin arama motorlarına gönderilmesi örünceklerin sizi bulması açısından kolaylık sağlar. Optimizasyon sonuçlarının değerlendirilmesi ve sitenin periyodik olarak analizinin yapılması bunlara bağlı olarak da gerekli olan durumda optimizasyon tekrarı yapılması gereklidir. Kullanılan tabloların boyutlarının belirlenmesi ve sitenin dizaynının profesyonel olması da önemlidir. Online satış yapılıyorsa, siparişi sayfalarının güvenli olması(en az 40 bit şifreleme kullanılması) müşterilere güven vererek hem ziyaretçi sayısını hem de yapılan satışları arttırabilir. DNS adınızın arama motoru tarafından anlaşılabilir olması (alan adının aktif olması ortalama 2 ile 4 gün sürebilir. Bütün Internet sağlayıcıları sitelerinin yerini belirtmek için kayıtlarını, DNS tablolarını, güncellemelidir.) Düzenli olarak kırık link var mı diye kontrol edilmelidir. Sitenin bulunduğu server ın güvenilir bir şirkete ait olması ve daha etkili çalışması için ikamet edilen yere yakın olması da istenilen sonucun alınmasında önemlidir. CSS datalarını harici dosyalarınızda kullanmaya çalışınızda bunları <link> tagı ile çağırılması, site içinde frame kullanılmaması, eğer kullanılıyorsa <noframes></noframes> tag lerinin eklenmesi gereklidir. Çünkü frame ler örümceklerin indekslemesi sırasında problem yaratabilir. Sitede HTML den farklı bir dil kullanılıyorsa, örümceklerin okuyabilmesi için en azından bazı statik içerikler eklenmesi gereklidir. Sitenin arama motorlarına çok sık gönderilmesi ters etki yaratarak siten kara listeye alınmasına neden olabilir. Link metinlerinde anahtar sözcüklerin kullanılmalıdır. Bu şekilde hem linkler daha dikkat çekici olur hem de anahtar sözcük yoğunluğuna katkı sağlar. Diğer sitelerle link değişimi yapılması sitenin ziyaretçi trafiğini arttırır bu durum sitenin popülerliğinin artmasına yol açabilir. 385 Sitenin içeriğinin yeterli ve kullanıcının ilgisini çekecek biçimde olmalıdır. Optimize edilmeyen sitenin arama motoruna gönderilmemesi gereklidir. Yoksa istenilen sırada yer alınmayabilir. Web sitesinin doğru http durum kodu göndermesi(genellikle 200) gereklidir. 404 hata kodu verilen siteler için ise gereken değişiklik yapılmalıdır. robots.txt ekleyerek örümceklerin belli adresleri dolaşmasının engellenmesi gerekir. Sitenin bütün büyük Internet tarayıcılarında(internet Explorer 6 ve 7, Firefox 1.5 ve 2, Opera 9, ve Safari 2 ve 3 gibi.) çalışıyor olması kontrol edilmelidir. 11. Siteyi Düzenlerken Kaçınılması Gereken Şeyler Nelerdir? Tekrar eden sayfalar, kapıağzı (doorway)sayfalar ve gizli sayfalardan kaçınmak gerekir. Çünkü Ayrıca; ana sayfadan başka bir sayfaya yeniden yönlendirme yapmaktan, arama motoruna birden fazla siteyi yollamaktan, link tarlalarına katılmaktan, <meta httpequiv= refresh > tagını HTML sayfa başlığı olarak kullanmak ve siteyi FFA(free-for-all Internet siteleri Internet sitelerinin listesinin olduğu ve kullanıcılara kendi Internet sitele-

6 Arama Motoru Optimizasyonu Coşkun Atay, Merve Alanyalı, Saffet Beray Uyan, Canan Baş rini ekleme olanağı tanıyan siteler) sitelerine beyan etmekten kaçınılmalıdır. Bir sitenin analiz yapılırken, şunlara dikkat etmesi gerekir. Anahtar kelime analizi ile potansiyel anahtar kelimelerden oluşan güçlü bir liste oluşturulmalıdır. Aramalar yaparak kimin en iyi 5 içinde olduğunu öğrenilmelidir. Gelen linkler sayılmalı ve bunları hedeflediği anahtar kelimeleri bulunmalıdır. Anahtar kelime analizinde test edilmeyen kelimeler bulunup listelenmelidir. [1]. Google s search Engine Optimization Starter Guide,version 1.1, googles-seo-starter-guide.html [2]. Nielsen/Net Ratings( [3]. Stanford Institute For The Quantitative Of Society( [4]. Georgia Institute Of Technology(www. cc.gatech.edu, Sonuç: Arama motorları, kullanıcıların Internet üzerindeki yenilikleri fark ettikleri önemli araçlardan biridir ve genellikle ilk sıraların dışındaki siteler göz ardı edilebilir. Özellikle en popüler arama motorlarında ilk sıralarda olmak oldukça önemlidir. [7]Google %63, Yahoo %21,Bing %8.5, AOL %3.9 luk pazar payına sahiptir. Bı sıralama göz önünde bulundurularak arama motorlarının kullanıcı materyalleri okunmalı ve site optimizasyonu buna göre yapılmalıdır. Jakob Nielson Kullanıcılar, arama sonuçlarında ikinci sayfadan sonrasına bakmazlar. demiştir. Danny Sulvian ise 11. sırada veya daha aşağısında listelenmek sitenizin birçok kullanıcı tarafından fark edilememesine sebep olur. diye belirtmiştir. Bu nedenle site optimizasyonu, sitenin tanınırlığının ve ziyaretçi sayısının artması açısından büyük önem taşır. 13. Kaynaklar: [5]. IBP, Proven Methods For Successful Search Engine Marketting,Axandra,2008 [6]. [7]. comscore ( Jerri L.Ledford, SEO - Search Engine Optimization Bible, Wiley Publishing,Inc. 2008, CR Solutions Group S.A., SEO Guide, CR Solutions Group S.A,2007 Steve Wiideman, The Four Layers Of The SEO Model, Steve Wiideman, Search Engine Optimization Guide Bryan Eisenberg, B.L. Ochman, Kevin Lee,Stephen Mahaney,Ken McGaffin,John Alexander, Neil Davidson,Robin Good, Nick Usborne, Keywords Research Guide,Wordtracker 101 Tips On Search Engine Optimization, version 1.30, Richard V.Burckhardt, 100 Quick SEO Tips Even Your Mother Would Love, SelfSEO, 101 Basics To Search Engine Optimization, Dan Thies, Search Engine Optimzation Fast Start, Dan Thies, seofaststart.com/