Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu 2010

Transkript

1 1 Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu 2010

2 MİSYONUMUZ Vakfın amacı eğitim, bilim, kültür, sağlık, çevre gibi sosyal alanlarda KAMU YARARINA ÇALIŞAN VE KAR AMACI GÜTMEYEN GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR olarak Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre kurulmuş Vakıflar ile Derneklerin kendi tüzük ve senetlerinde belirtilen özgün amaç ve hizmet konularını etkin olarak gerçekleştirebilmelerine, uyum ve işbirliği içinde ülke yararına hizmet edebilmelerine, aralarında bir iletişim ve hizmet ağı oluşturmalarına katkıda bulunmak; bu suretle söz konusu kuruluşlardan oluşan bağımsız sektörün, kamu sektörü ve kâr amaçlı özel sektör yanında, ÜÇÜNCÜ SEKTÖR olarak güçlenmesini ve bu sektörün benzeri uluslararası kuruluşlarda, özellikle Avrupa nın yeniden yapılanmasında hızla örgütlenen Avrupa Üçüncü Sektör Hareketi içinde yer almasını sağlamaktadır. TÜSEV Resmi Senedi: Madde 3 2

3 BÖLÜM 1: YÖNETİM ORGANLARI Mütevelliler Heyeti Başkanlık Divanı Prof. Dr. Üstün Ergüder : Başkan Rahmi M.Koç ve Güler Sabancı : Başkan Vekilleri Yönetim Kurulu Prof. Dr. Üstün Ergüder (Başkan) İnal Avcı (Başkan Yardımcısı) Timur Erk (Başkan Yardımcısı) Hüseyin Topa Prof. Dr. Tosun Terzioğlu Nurdan Şahin Osman Çetin Evranuz Hasan Subaşı Candan Fetvacı Alparslan Tansuğ Rengin Onay Boğaziçi Üniversitesi Vakfı Vehbi Koç Vakfı Türk Böbrek Vakfı Anadolu Eğitim ve Sosyal Yardım Vakfı Sabancı Vakfı Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı Elginkan Vakfı Hisar Eğitim Vakfı Aydın Doğan Vakfı ENKA Spor Eğitim Sosyal Yardım Vakfı Türkiye Vodafone Vakfı (13 Eylül 2010 tarihine kadar) Denetim Kurulu Gün Han Başik (Başkan) Kamil Özden Ayhan Ergin Feyziye Mektepleri Vakfı Türkiye Yardım Sevenler Derneği Türk Eğitim Vakıfları Dayanışma Konseyi Genel Sekreter Namık Ceylanoğlu 3

4 BÖLÜM 2: GENEL DEĞERLENDİRME Çok Değerli Mütevellimiz, TÜSEV olarak, 2009 yılında yaşanan ekonomik kriz sonuçlarının devredildiği çok sıkıntılı bir yılı, 2010 yılını geride bıraktık. Bu yıl ekonomik krizlerden en fazla etkilenen gönüllü üçüncü sektörün krize dayanmasına ve buna rağmen özellikle vakıf ve derneklerimiz aracılığı ile kamu yararlı hizmetlerin ısrarla sürdürüldüğüne tanık olduk. Bu hepimiz için büyük bir başarı ve mutluluktur. Gönüllü üçüncü sektör bu yıl ekonomik kriz nedeniyle önemli bir sınav vermiştir. Vakıf ve derneklerden oluşan STK lar sokağın nabzını tutan organizasyonlar olarak bu krizden ciddi etkilenmiş, önemli dersler çıkartmıştır. Bu bağlamda ortaya çıkan ekonomik güçsüzlük hepimizin ortak sorunu olmuştur. Ekonomik krizi; ekonomik göstergelerde sık sık meydana gelen hızlı ve ani değişikliklerin belirli bir süre devam etmesiyle ortaya çıkan olumsuz gelişmelerin bir bileşeni olarak tarif etmek mümkündür. Enflasyon, faiz, döviz kurları ve işsizlik gibi temel iktisadi unsurların birinde veya birkaçında baş gösteren değişimlerin iktisadi piyasanın iki ana öğesi olan tüketici ve üretici davranışlarına etki etmesiyle derinlik ve genişlik kazanan ekonomik kriz, günümüze değin gerek kamu kesiminin gerek özel sektörün mücadele etmek zorunda kaldığı tehditlerden biri olmuştur. Aslında krizler STK lar açısından bir fırsatlar ve tehditler ortamıdır. STK ların işlevleri arasında; demokrasi bilincini geliştirmek, küreselleşmeye katkı sağlamak, iktisadi kalkınmaya ve sosyal refahın arttırılmasına destek olmak, kamu yükünü hafifletmek ve ekonomik işlevlerini yerine getirmek vardır. Dünyanın birçok ileri ekonomilerinde gittikçe azalan büyüme oranları, artan işsizlik başta olmak üzere bozulan ekonomik göstergeler negatif yönde gelişirken kriz birçok toplumsal sorunu da beraberinde getirmiştir. Ülkemizde ise ekonomik büyüme %8 civarında gerçekleşmiştir. Bu çok önemli bir gelişmedir. Buna rağmen krizin STK ların pozisyonlarını konumlandırmalarında ve gerçek güçlerini ölçümlemelerinde önemli bir rolü ve etkisi olduğu yadsınamaz. Bu bağlamda 2010 yılı TÜSEV in kamu ve uluslararası ilişkilerindeki başarısı ile ev sahipliği yaptığı ISTR (Uluslararası Üçüncü Sektör Araştırmaları Birliği) konferansı ve özellikle de sivil topluma hizmet edebilmenin yeni boyutunu oluşturan sosyal girişimcilik ile örgütlenme özgürlüğünün önündeki engeller konusundaki çalışmaları ve basım aşamasına getirdiği STEP projesi (Sivil Toplum Endeks Projesi) ile renkli, çok yararlı ve verimli bir yıl olmuştur. 4

5 Diğer taraftan TÜSEV yaptığı çalışmalarla; örgütlenme özgürlüğünün önündeki bulanık zihniyetin oluşturduğu engellerin kaldırılması, toplumun gelişmesi ve ilerlemesi, demokrasinin kökleşmesi ile kalitesinin evrensel normlara yakınlaştırılmasında önemli bir misyon yüklenmiştir. Bu çerçevede her bireyin bir örgüt çatısı altında yer alması, aidiyet duygusunun geliştirilmesi, sorumluluk yüklenmelerinin sağlanması, toplumun sesi olmaları, hoşgörünün, açık görüşlülüğün, perspektif genişliğinin ve paylaşımcılığın yerleştirilmesi çalışmaları ile ulusal ve uluslararası sivil toplum camiasında önemli bir ortak, güvenilir bir muhatap olarak sizler adına beğeni kazanmış ve takdir edilmiştir. Geldiğimiz bu nokta 2010 yılının zorluklarına rağmen aslında sizlerin sivil toplum alanlarına yansıyan başarılı çalışmalarınızın görüntülerinden başkası değildir. Bütün bu gelişmelere rağmen ülkemizde vakıf ve dernek şeklindeki yapılanmaların 2010 yılında yinede artış gösterdiği, ancak, idari ve mali kaynak sıkıntısı ile ağır yasal mevzuatın sağlıklı bir örgütlenmeyi güçlendirdiğini görmekteyiz. Bir örnek verecek olursak ilk kuruluş tarihinden 2010 yılı sonuna kadar kurulan derneklerin %61 i fesih veya kapatılma yoluyla sivil toplum hayatından çıkmıştır. Bugün itibariyle aktif dernek sayımız ( itibariyle) adet olup üye sayısında ise 2009 yılına göre küçük bir artış kaydedilmiştir. Vakıflara gelince; kuruluş anavarlığının TL alt sınırında tutulmasına rağmen sayısal olarak yeni kurulan vakıf sayısında önemli bir artış sağlanamamıştır. Bugün itibariyle kamu kaynakları ile kurulan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarını hariç tutarsak ülkemizdeki yeni vakıfların sayısı yaklaşık dir. Buna karşın Avrupa dan örnek verecek olursak Almanya da 2010 yılında ekonomik krize rağmen 914 yeni vakıf kurulmuş ve böylece vakıf sayısı sayısına ulaşmıştır. Toplam bütçenin ise 100 milyar Euro civarında olduğu belirtilmektedir. Bunun bir diğer anlamı ise Alman vatandaşlarının krize rağmen yıllık gelirlerinin önemli bir kısmını muhtaç vatandaşlara aktardığıdır. ABD de ise ekonomik krize rağmen hükümet sosyal inovasyon fonundan hibeler vererek krizin sosyal çevreye etkisinin azaltılmasını öngörmüştür. Bundan amaç ABD de yerleşik köklü hayırseverlik eğilimlerinin en çok umut veren ve bu ülkede bugüne kadar kanıtlanmış önceki yatırımlar üzerine inşa edilmesini sağlamak olmuştur. Ülkemizi yakından ilgilendiren bu tablonun gelişmiş ülkeler düzeyine getirilmesinde ise bizlere ve kamuya çok önemli görevler düşmektedir yılında tüm mütevellilerimize başarı ve esenlik dileklerimizi sunuyoruz. Sonsuz sevgi ve saygılarımızla, TÜSEV Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı 5

6 BÖLÜM 3: 2010 YILI FAALİYETLERİMİZ 2010 yılı faaliyetlerimizle ilgili daha detaylı bilgilere web sitemizden ulaşabilirsiniz. 1. Mütevelliler Heyeti Toplantıları a) 2010 TÜSEV Mütevelliler Heyeti Toplantısı, 6 Mayıs 2010, İstanbul: TÜSEV'in 2010 Mütevelliler Heyeti Toplantısı 6 Mayıs 2010 Perşembe günü Suna- İnan Kıraç Vakfının ev sahipliğinde Pera Müzesinde gerçekleşmiştir. Toplantıda döneminde görev yapacak Yönetim Kurulu üyeleri seçilmiş ve vakfımızın 2009 yılı hesap ve faaliyetleri ile 2010 yılı Bütçe ve Çalışma Programı görüşülmüştür. b) TÜSEV Mütevelliler Heyeti Sohbet Toplantısı, 29 Aralık 2010, İstanbul: 2010 yılının sonuna yaklaşılması ve Mayıs ayındaki olağan Mütevelliler Heyeti toplantısında dile getirilen ikinci bir toplantı talebi nedeniyle vakfımız faaliyetlerine ilişkin genel bir değerlendirme yapmak ve bazı sorunlarımızı görüşmek üzere Mütevelliler Heyetimiz, 29 Aralık 2010 tarihinde toplanmıştır. Taslak olarak hazırlanan Üyelik ve Davranış Kuralları belgesi ile 2011 çalışma programı sunulmuş, mütevellilerimizden görüş ve önerileri alınmıştır. Daha fazla bilgi için adresinden ulaşılabilir. 3. İletişim Çalışmaları a) Bülten ve Websitesi: Aylık Türkçe ve üç ayda bir İngilizce olarak yayımlanan TÜSEV e-bültenleri ve düzenli olarak güncellenen web sitemiz ile kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşları ve diğer paydaşlarla bilgi paylaşımı 2010 yılı boyunca devam etmiştir. TÜSEV web sitesi 17 Şubat 2011 tarihi itibariyle defa görüntülenmiştir. b) İletişim Altyapısının Geliştirilmesi: TÜSEV in iletişim kapasitesini arttırmak amacıyla iletişim ve basın listeleri güncellenmiş ve geliştirilmiştir. c) TÜSEV Bilgi Bankası: Ülkemizin önde gelen vakıf ve derneklerinden oluşan, mütevellilerimizin kurumsal profillerini içeren, Türkçe ve İngilizce bir veritabanı olan TÜSEV Bilgi Bankası 2009 yılında interaktif bir hale getirilmişti. Veritabanının kullanımıyla ilgili 2010 yılı boyunca teknik destek verilmiştir. Mütevellilerimiz kullanıcı adı ve şifreleriyle giriş yaparak bilgilerini kolayca güncelleyebilmektedirler. Mütevellilerimizin tanıtım, iletişim ve işbirliği kapasiteleri ile uluslararası bağlantılarının gelişmesinde bir köprü görevi görmeyi amaçlayan TÜSEV Bilgi Bankasına adresinden ulaşabilmek mümkündür. 6

7 Henüz profilinizi oluşturmadıysanız eklemeyi, eğer profiliniz mevcut ise en son bilgilerinizle güncellemeyi lütfen unutmayınız. 4. Üye İlişkileri a) Üyelik ve Davranış Kuralları Belgesi: Onaya sunulmak üzere hazırlanan ve yeni üye alımında kılavuz olması açısından üyelik kriterleri, üyelik hak ve sorumlulukları, başvuru süreci ile üyelere sağlanan hizmetler konularında taslak bir çalışma yapılmıştır. Yine TÜSEV mütevellilerini faaliyetlerinde yönlendirecek bir davranış kuralları belgesi de taslak olarak oluşturulmuş olup Mütevelliler Heyetinin onayına sunulacaktır. b) Üyelik Broşürü: TÜSEV in üyelerine sunduğu hizmetler ve TÜSEV üye profilini içeren bir üyelik rehberi broşürü hazırlanarak dağıtılmıştır. 5. İnsan Kaynakları a) Stajyerler: 2010 yılında da sivil toplum alanına ve TÜSEV çalışmalarına ilgi duyan lisans ve yüksek lisans öğrencilerine staj imkanı sağlanmıştır. Bilal Zivali (Rutgers Universitesi-ABD) Eylül 2009 da başladığı stajını 2010 Nisan ayında tamamlamış, Eva Valentova (İstanbul Üniversitesi) Ekim ayında staj yapmıştır. Kasım ayından itibaren ise Tuğçe Demir (Boğaziçi Üniversitesi) yarı zamanlı stajyer olarak görev yapmaktadır. b) Eğitimler ve Diğer Konular: Yükselen Liderler Programı 2010, City University of New York (CUNY), Center for Philanthropy and Civil Society, Mart-Mayıs 2010, ABD CUNY Üniversitesi bünyesindeki Sivil Toplum ve Filantropi Merkezince düzenlenen bu program, 1989 dan beri her yıl sivil toplum alanından genç liderlere çalışma alanlarında araştırma yapma ve ağ kurma fırsatları sunmaktadır. Program süresince okumalar, misafir konuşmacılar ve saha gezileri yoluyla ABD deki sivil toplum ve filantropi alanları tanıtılmakta, katılımcılara ilgi alanlarında derinlemesine bilgi ve küresel bir bakış açısı sağlanmaktadır. TÜSEV Program Direktörü Zeynep Meydanoğlu, programa 2010 baharında katılmış ve Turkish Foundations: From Vehicles of Philanthropy to Agents of Change başlıklı bir araştırma yapmıştır. Sivil Toplum Kuruluşlarında Kaynak Geliştirme Temelleri Eğitimi: Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi, The Center on Philanthropy, Indiana University-Purdue University Indianapolis, işbirliği ile 9-11 Haziran 2010 tarihleri arasında Boğaziçi Üniversitesi nde Sivil Toplum Kuruluşlarında Kaynak Geliştirme Temelleri kursu düzenlemiştir. Programa İletişim Koordinatörü Derya Kaya katılmıştır. 6. Teknik İhtiyaçlar Teknik destek, yazılım desteği, web hosting ve mail hosting hizmetleri konusunda 0 ve1 Bilişim Sistemleri ile anlaşılarak web sitesinin altyapısı geliştirilmiş ve teknik kaynaklardan en verimli şekilde faydalanılmıştır. 7

8 1. Yasal Gelişmeler a) Vakıf Bilgi Yönetim Sistemiyle İlgili VGM Duyurusu: Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM) Vakıf Bilgi Yönetim Sistemi nin (VBYS) uygulamasına ilişkin 28/06/2010 tarih ve 2010/8 sayılı bir genelge yayımlayarak sistemle ilgili son durumu ve gelecekteki adımları duyurmuştur. Buna göre 1 Temmuz 2010 tarihinden itibaren vakıflarla ilgili bilgi takipleri ve güncellemeleri VGM tarafından Vakıf Bilgi Yönetim Sistemi nin (VBYS) üzerinden yapacaktır. b) Vakıflarda Kurucu İrade: Prof. Dr. Teoman Akünal, Prof. Dr. Cevdet Yavuz ve Prof. Dr. Ergun Özsunay tarafından hazırlanan muktezanın Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek e sunulmasının ardından Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlığı na iletilmiş ve görüş istenmiştir. 9 Aralık 2010 tarihinde ise bu konuda Ankara da bir panel düzenlenmiştir. Toplantıyla ilgili detaylara 2.d bölümünde yer verilmiştir. c) Vakıflar Kanunu ve Yönetmelik çalışmaları: TURMOB un iç denetim ve denetçilerin seçimine ilişkin açtığı davanın bilindiği üzere yürütülmesi Danıştay tarafından durdurulmuş olup, dava da karar aşamasına gelinmiştir. VGM iç denetimle ilgili taslak bir düzenleme hazırlamıştır. d) Vergi Savunu Projesi: Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı (TGTV) ile bu konuda bir toplantı düzenlenmiştir. e) 2010 Yılı Yeniden Değerleme Oranı: Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 392) uyarınca yeniden değerleme oranı 2010 yılı için % 2,2 (iki virgül iki) olarak tespit edilmiştir. Bu oran, aynı zamanda 2010 yılına ait son geçici vergi dönemi için de uygulanacaktır. Kararın tam metnine tarih ve 27757sayılı Resmi Gazeteden ulaşabilirsiniz. Bu çerçevede 2011 yılı Yeniden Değerleme oranı %2,2 dir. 2. Toplantılar a) Dernekler Mevzuatı Eğitimi, 4 Mart 2010, İstanbul : TÜSEV, 4 Mart 2010 da İstanbul da çeşitli alanlarda çalışan 25 dernek temsilcisinin katılımıyla bir dernekler mevzuatı eğitimi düzenlemiştir. Eğitimde derneklerin mevzuattan kaynaklanan sorunları ve sorumlulukları yanında son değişiklikler hakkında da bilgilendirme yapılmıştır. b) Aktif Vatandaşlığa Kamusal Destek Üzerine İyi Uygulamalar Semineri, Mayıs 2010, Ankara: İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı ve Avrupa Komisyonu Teknik Destek Bilgi Değişim Ofisi (TAIEX) işbirliğinde STK ları ilgilendiren idari ve mali mevzuat üzerine üç günlük bir seminer gerçekleştirilmiştir. Seminerde Türkiye ve AB üyesi ülkelerde yasal durum, STK ların kuruluş ve işleyişi, STK ların mali açıdan şeffaflığı ve hesap verebilirliği konularındaki uygulamalar, yabancı STK lara yönelik düzenlemeler, kamunun STK lara yönelik mali desteği konusunda finansal modeller, vergi istisnaları ve bağışlara ilişkin mevzuat tartışılmıştır. 8

9 c) Forum for the Future of Democracy, Ekim 2010, Ermenistan: Avrupa Konseyinin tüm paydaşları biraraya getirerek gerçekleştirdiği en büyük yıllık etkinliği olan Forum for the Future of Democracy Ekim tarihlerinde Ermenistan ın başkenti Erivan da gerçekleştirilmiştir. Altıncı kez gerçekleştirilen Forumun alt başlığı 2020 deki Perspektifler - Avrupa da Demokrasinin Geleceği olarak belirlenmiştir. d) Vakıfların Resmi Senetlerine Yansıyan Kurucu İradesinin Korunması ve Sürdürülmesi, 9 Aralık 2010, Ankara: Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV) ile Türk Ekonomik Hukuk Araştırmaları Vakfı (TEHAV) tarafından 9 Aralık 2010 günü Ankara da Vakıfların Resmi Senetlerine Yansıyan Kurucu İradesinin Korunması ve Sürdürülmesi konulu bir panel düzenlenmiştir. Panel Prof. Dr. Ergun Özsunay tarafından yönetilmiş, Avukat Suat Ballar, Vakıflar Genel Müdürlüğü I. Hukuk Müşaviri Oya Ercil ve Mali Danışmanımız Hayati Şahin birer tebliğ sunmuştur. Panelde kurucu irade çerçevesinde öne çıkan sorunlara değinilmiş, kurucu iradesinin mahkemeler tarafından katı bir şekilde değerlendirilmesi üzerine örnekler tartışılmıştır. Panel sonuçlarının yakın zamanda bir yayın haline getirilmesi ve tüm ilgililerle paylaşılması planlanmaktadır. e) STK Kapasite Gelişimi ve Kamu Kaynaklarının STK lara Aktarımı: Kasım tarihlerinde Azerbaycan ın başkenti Bakü de Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Devlet Desteği Konseyi nin organizasyonuyla STK Kapasite Gelişimi ve Kamu Kaynaklarının STK lara Aktarımı başlıklı bir konferans düzenlenmiştir. Toplantıya yirmiden fazla AB üyesi ve aday ülke STK larından katılım olmuştur. Farklı ülkelerde kaynak aktarımıyla ilgili uygulanan modeller, iyi ve kötü örnekler tartışılmıştır. Toplantıda ayrıca bölgesel işbirliklerinin geliştirilmesi konusu gündeme getirilmiş ve bu konuda ileride ortak çalışmalar yapılması yönünde birlikte bir iradeye varılmıştır. 3. Örgütlenme Özgürlüğünün İzlenmesi İçin Metodoloji Geliştirilmesi Projesi (Monitoring) Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu nun mali destek sağladığı, TÜSEV in STGM (Sivil Toplum Geliştirme Merkezi) işbirliğiyle yürüttüğü Örgütlenme Özgürlüğünün İzlenmesi (monitoring) için Metodoloji Geliştirilmesini amaçlayan proje AB komisyonu ile mutabık kalınarak Nisan 2010 da tamamlanmıştır. Proje kapsamında 2010 yılında tamamlanan etkinlikler şunlardır: Sivil Toplum-Kamu Yuvarlak Masa Toplantısı, 17 Şubat 2010, Ankara Toplantıda öncelikle proje kapsamında hazırlanan Dernekler Mevzuatının Örgütlenme Özgürlüğü Açısından Değerlendirilmesi Raporu tartışılmış ve katılımcı bir yöntemle oluşturulan ve 175 derneğin cevaplarıyla ortaya çıkan İzleme Anketi sonuçları ilk defa sunulmuştur. Toplantı Dernekler Dairesi Başkanlığı personelini STK larla bir araya getirmesi açısından oldukça faydalı olmuş bu çerçevede yapılacak yasal değişiklik çalışmalarının yakın zamanda birlikte yürütülmesi kararlaştırılmıştır. Rapor: Türkiye de Derneklerin Örgütlenme Özgürlüğü Önündeki Engeller Proje bulguları Türkiye de Derneklerin Örgütlenme Özgürlüğü Önündeki Engeller adlı bir raporla bir araya getirilmiştir. Editörlüğünü TÜSEV Program Direktörü Tevfik Başak Ersen in yaptığı rapor iki bölümden oluşmaktadır. 9

10 4. Diğer Av. Orhan Kemal Cengiz tarafından hazırlanan raporun ilk bölümü, derneklerin kuruluş ve işleyişinde mevzuattan kaynaklanan sorunlarını tespit etmekte ve bu sorunların giderilmesine yönelik öneriler sunmaktadır. TÜSEV İletişim Koordinatörü Derya Kaya tarafından hazırlanan ikinci bölümde ise sivil toplum ve kamu temsilcilerinin katılımıyla dernekleri ilgilendiren mevzuatın uygulamasının takibi için oluşturulan pilot izleme mekanizmasının sonuçlarına yer verilmiştir. Pilot mekanizma olarak 175 derneğe online bir anket uygulanmış, mevzuattan kaynaklanan iş ve işlemleriyle ilgili detaylı sorular yöneltilmiştir. Basın Toplantısı, 29 Nisan 2010, İstanbul: Toplantı sonuçları ve rapor basın mensupları ve sivil toplum kuruluşlarının katıldığı bir toplantı ile kamuoyuyla paylaşılmıştır. a) ICNL Uluslararası STK Hukuku İzleme Projesine Destek Verilmesi: ABD de yerleşik International Center for Not-for-profit Law (ICNL) tarafından hazırlanan ve STK hukukuyla ilgili gelişmelerin ulusal ve küresel çapta izlenmesi amacını taşıyan projenin ülke ortağı TÜSEV olmuş ve Türkiye deki yasal mevzuatla ilgili bir çalışma yapmıştır. Bu çalışma tamamlanmış ve ICNL web sitesine eklenmiştir. b) VGM Stratejik Raporu Hakkında Bilgi Notu: Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM), yıllarında uygulanacak stratejik planını hazırlayarak web sitesine eklemiştir. Buna göre VGM nin stratejik amaçları arasında STK lar ve vakıfları politika oluşum süreçleri hakkında bilgilendirilerek toplumsal yardımlaşmanın ve günümüzde devletin üzerinde olan hizmetlerin yürütülmesinde etkin rol almalarının sağlanması, vakıflarla işbirliğine yönelik çalışmaların arttırılması, ortak proje ve etkinliklerin yaygınlaştırılması, teknolojik altyapının geliştirilmesi, mevzuatla ilgili bilgilendirme toplantıları yapılması bulunmaktadır. Vakıf bilincini arttırmak başlığında ise MEB ile müfredatta vakıflara yer verilmesi konusunda çalışmalar yürütüldüğü, üniversitelerde vakıf hukukunun ders olarak okutulması için girişimlerde bulunulmasının planlandığı ve vakıfların sektörel büyüklüğünü ölçüp değerlendirmeye yönelik bir sistemin çalışmalarına başlandığı belirtilmiştir. c) Vakıf ve Derneklerin Mal ve Hizmet Alım/Satımında Uymaları Gereken Belge Düzeni Raporu: Vakıf ve Derneklerin mal ve hizmet alım/satımında uymaları gereken belge düzenine ilişkin hazırlamış olduğumuz rapor güncellenerek web sitemize eklenmiştir. Tüm dernek ve vakıfların arşivlerinde bulundurmalarını önerdiğimiz belge gelir vergisi stopajı, SSK Primi, damga vergisi, KDV gibi vergi oranları ve açıklamaları ile düzenlenecek belge türünü ve düzenleyecek kurumu da içermektedir. d) EFC Vakıf Ülke Profilleri Projesine Destek Verilmesi: Avrupa Vakıflar Merkezi (EFC) tarafından derlenen ülke profilleri 27'yi aşkın Avrupa ülkesinde vakıfların içinde bulunduğu yasal ortam, izin verilen faaliyetler, kuruluş prosedürleri, yönetişim ve şeffaflık koşulları gibi konularda bilgi vermekte ve karşılaştırma yapma imkanı sunmaktadır.vakıfların vergi mevzuatları karşısındaki durumları, özellikle gelir vergisi, iktisadi işletme gelirleri ve varlık yönetimi gibi başlıklar altında incelenmektedir. 10

11 Ülkelerdeki bağış ortamında ise bireysel ve kurumsal bağışlar için mevcut vergi teşvikleri ve ülkeler arası bağış konularına değinilmektedir. Türkiye ülke profili ilk kez 2010 yılında TÜSEV tarafından hazırlanmış olup 2011 yılında EFC tarafından yayınlanacaktır. e) Vakıflar Genel Müdürlüğü ne Yapılan Üst Düzey Atamalar: Vakıflar Genel Müdürlüğü ne Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı Dr. Adnan Ertem 13 Ekim 2010, Vakıflar Genel Müdür Yardımcılığına ise Ali Hürata 12 Ekim 2010 tarihi itibarıyla atanmışlardır. TÜSEV olarak sağlık, esenlik ve başarılar dileriz. 1. British Council Sosyal Girişimcilik Projesi: British Council, sosyal girişimcilik alanında İngiltere ve Türkiye arasında ortaklıklar oluşturmak üzere bölgesel bir proje uygulamaya başlamıştır. Proje, Türkiye nin yanı sıra Ukrayna, Sırbistan, Gürcistan ve Hırvatistan da gerçekleştirilmektedir. Amacı sosyal bir misyonu bulunan bireysel girişimciler ve STK lara çevrelerinde bir fark yaratmalarını, girişim, yenilikçilik ve yaratıcılık yolu ile olumlu toplumsal değişime katkıda bulunmalarını sağlamak için bir platform sağlamaktır. Proje kapsamında elverişli bir ortamın (yasal, mali, işlevsel) oluşturulması için lobi faaliyetleri yapılmaktadır. Bu kapsamda TÜSEV ve British Council Sosyal Girişimcilik Projesi ni 1 Mart 2010 itibarıyla uygulamaya başlamışlardır. Bu çerçevede; a) Tamamlanan Faaliyetler Odak Grup Toplantısı, 17 Mart 2010, İstanbul: Önde gelen sosyal girişimci ve sosyal girişimlerin katılımıyla sosyal girişim modelinin önündeki fırsat ve engellerin değerlendirildiği bir toplantı düzenlenmiştir. Toplantıda sosyal girişimlerle ilgili bir SWOT analizi (güçlü, zayıf yönler, fırsatlar, tehditler) yapılmıştır. Saha Gezisi, Mart 2010, Londra: Birleşik Krallığa sivil toplum ve kamu temsilcilerinden oluşan bir heyetle çeşitli sosyal girişimlere ziyaretler düzenlenerek sosyal girişim çalışma modelleri ve faaliyetleri hakkında bilgi edinilmiş, görüş alışverişinde bulunulmuştur. Açılış Konferansı, 31 Mart 2010, İstanbul: Türkiye de Sosyal Girişimcilik Konferansı başlıklı açılış konferansı 31 Mart 2010 Çarşamba günü düzenlenmiştir. Toplantı kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarından 100 temsilciyi bir araya getirmiştir. Konferansta Türkiye ve Birleşik Krallık ta Sosyal Girişimcilik ve Sosyal Girişimler ile Türkiye den İyi Örnekler başlıklı iki panel ve iki adet paralel atölye çalışması yapılmıştır. Konferansa Social Enterprise Europe Direktörü Cliff Southcombe da katılarak Birleşik Krallık tecrübelerini paylaşmıştır. Sosyal Girişimcilik Seminerleri: 21 Eylül 2010 Salı günü özel sektör ve sivil toplum temsilcilerine yönelik, 22 Eylül Çarşamba günü ise kamu temsilcilerine yönelik birer günlük seminerler düzenlenmiştir. Seminerlere Birleşik Krallık merkezli uluslararası bir sosyal girişimci ağı olan i-genious CEO su Tommy 11

12 Hutchinson ve Sivil Toplum Ofisi Sosyal Girişimler Müdürü Claire Michelet de katılarak Birleşik Krallık taki tecrübelerini paylaşmışlardır. 7 Ekim 2010 tarihinde İstanbul da sivil toplum ve özel sektör temsilcilerine yönelik seminere ise Richard Litchfield (Eastside Danışmanlık) uzman olarak katılmıştır. İhtiyaç Analizi Raporu: Sosyal girişimlerle ilgili mevcut durumu, tehdit ve fırsatları içeren bir rapor hazırlanarak Aralık ayında yayımlanmıştır. b) Gelecek Faaliyetler Web portalı: Sosyal girişimlerle ilgili tanımlar ve modellerle birlikte çeşitli bilgi kaynakları, linkler ve araçlar içeren adresli bir web portalı hazırlanmaktadır, portal 2011 yılı başında erişime açılacaktır. 2) Toplantılar a) Global Girişimcilik Haftası, Sosyal Girişimcilik Projesi Sunumu, 6 Kasım 2010: Dünya genelinde 102 ülkede kutlanan Global Girişimcilik Haftası yerel, ulusal ve küresel etkinliklerle gençleri yenilikçilik potansiyellerini keşfetmeye ve girişimciliği kariyer seçeneği olarak değerlendirmeye teşvik etmektedir. Türkiye'de 5 12 Kasım 2010 tarihleri arasında düzenlenen Global Girişimcilik Haftası'na TOBB himayesinde TOBB Genç Girişimciler Kurulu, TOBB Kadın Girişimciler Kurulu ve Endeavor eş ev sahipliği yapmıştır. TÜSEV, Sosyal Girişimcilik Projesiyle ilgili bir sunum yaparak etkinliklerde yer almıştır. Sunum, 6 Kasım Cumartesi günü Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampüsü nde yapılmıştır. TÜSEV, 2010 yılında bilgi üretimi yoluyla üçüncü sektörün Türkiye ve uluslararası düzeylerde görünürlüğünün artması ve daha iyi anlaşılması amacıyla bir dizi araştırma projesine imza atmış, çeşitli makaleler yayınlamış ve bu çalışmalarını geniş kitlelere ulaştırıp gündem oluşturulmasını sağlamıştır. 1. Makaleler a) Global Philanthropy Kitabı, Türkiye de Vakıflar: Filantropinin Aracı, Değişimin Temsilcisi : Network of European Foundations Mercator Fund tarafından yayımlanan tüm dünyadan filantropi alanında yirmiyedi uzman tarafından hazırlanan Global Philanthropy (Küresel Filantropi) çalışmasıdır. Yeni Zelanda dan Pakistan a tüm dünyada bu alanda yapılan çalışmalarla ilgili genel bir perspektif sağlamayı amaçlayan TÜSEV tarafından kaleme alınan Türkiye de 12

13 Vakıflar: Filantropinin Aracı, Değişimin Temsilcisi adlı bir makalede Türkiye de vakıf kurumunun dünü, bugünü ve yarınına değinilmiştir. b) AGNA Bülteni, Üyelik Stratejileri: Ulusal Kuruluşlar için Zorluklar ve Fırsatlar : TÜSEV benzeri ulusal dernek ve vakıf ağlarını buluşturan AGNA nın (Affinity Group of National Associations) aylık bülteninde TÜSEV tarafından hazırlanan ve bu kurumların üyelik yapılarına değinen Üyelik Stratejileri: Ulusal Kuruluşlar için Zorluklar ve Fırsatlar isimli bir makale ile katkıda bulunulmuştur. c) AB 2010 İlerleme Raporunda Sivil Toplumu İlgilendiren Bölüm ve Maddeler Hakkında Bilgi Notu: Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan, Türkiye nin Avrupa Birliği ne uyum sürecindeki mevcut durumunu analiz eden yıllık ilerleme raporu 9 Kasım 2010 tarihi itibariyle yayımlanmıştır. TÜSEV, İlerleme Raporu nun sivil toplumu ilgilendiren başlıklarını bir bilgi notu haline getirmiş ve web sitesine eklemiştir. Rapora göre, devlet-sivil toplum ilişkileri açısından anayasa değişikliği ve yolsuzlukla mücadele süreçlerinin yeterince kapsayıcı olmadığı belirtilmiştir. Reformların uygulanması,mülteci ve göçmenler gibi konularda katılımın arttırılması gereğine değinilmiş, Avrupa Birliği nden Sorumlu Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ın katılımıyla düzenlenen istişari toplantılar olumlu karşılanmıştır. Örgütlenme özgürlüğü konusunda ise, yasal çerçeve Avrupa Birliği standartlarıyla aynı çizgide bulunurken, derneklerin yasal gereklilikleri yerine getirirken zorluklarla karşılaştıkları ve bazı derneklerin orantısız kontrollere maruz kaldığının altı çizilmiştir. 2. Raporlar a) TÜSEV 2010 Sivil Toplum Değerlendirme Raporu: AB Kurumları ile Türkiye Cumhuriyeti devleti arasında Kopenhag Kriterleri konusunda devam etmekte olan müzakerelerin beşinci yılında, sivil toplum kuruluşları olarak bu kriterlerin yerine getirilmesi, uygulanması ve yerleşmesinde gösterdiğimiz çabayı, attığımız somut adımları ve tespit ettiğimiz sorunları aktarmak büyük önem arz etmektedir. TÜSEV, bu ihtiyaçtan yola çıkarak Türkiye de sivil toplum-kamu ilişkilerinin durumu, yasal çerçeve ve sivil toplum kuruluşlarının politika oluşum süreçlerine etkilerine değinen TÜSEV 2010 Sivil Toplum Değerlendirme Raporu nu hazırlamıştır. Raporda yer alan bilgiler, TÜSEV araştırma projeleri, mütevellileri ve uzman ekibinin görüş ve tecrübelerine dayanmaktadır. TÜSEV bu kapsamda yıllarında yürüttüğü kapsamlı bir sivil toplum İhtiyaç Analizi çalışması olan Sivil Toplum Endeksi Projesi (STEP) bulguları, Türkiye nin önde gelen dernek ve vakıflarından oluşan mütevellilerine uyguladığı anket çalışması ve örgütlenme özgürlüğünün önündeki engelleri tespit eden raporundan faydalanmıştır. 3.Araştırmalar a) Sivil Toplum Endeksi Projesi (STEP) İlki 2005 de yürütülen STEP projesi Türkiye nin ilk uluslararası karşılaştırmalı ve en kapsamlı sivil toplum araştırma projesi olmuştur yılları arasında yürütülen ikinci STEP çalışması ise, kapsam ve uluslararası boyutuyla ilk projeyi aratmamakta, ayrıca sektörün son yıllarda geçirdiği değişimi bilimsel bir çerçeveden gözlemleme imkânı vermektedir. TÜSEV yayınlarından 2011 in ilk günlerinde çıkacak olan kapsamlı ülke raporu, Türkiye de sivil topluma ilişkin bazı kilit konuları irdelemekte ve verdiği güncel cevaplarla bu genç sektöre yeni bir bakış getirmektedir. 13

14 b) STEP Ermenistan-Türkiye Sınır Ötesi Girişimi Uygulandığı 56 ülkede sivil toplumun detaylı birer portresini çizen STEP çalışması kapsamında ülkeler arası karşılaştırmalı incelemelerde bulunmak ve projeye dahil olan sivil toplum paydaşları arasında sınır ötesi iletişim ve işbirliğini teşvik etmek mümkün olmaktadır. Bu kapsamda STEP Ermenistan-Türkiye Sınır Ötesi Girişimi başlatılmış; bir dizi saha ziyareti gerçekleştirmiş; projeyi Ermenistan da uygulayan Counterpart Armenia ile TÜSEV iki ülkenin sivil toplumlarının karşılaştırılması ve birbirlerini daha iyi anlaması amacıyla ortak bir yayın çıkarmıştır. c) Akdeniz de Üçüncü Sektör Araştırma Projesi TÜSEV, 2010 yılında Fondazione Roma Terzo Settore ve Jacques Maritain Institute öncülüğünde yürütülen Akdeniz de Üçüncü Sektör Projesi kapsamında bir ortaklığa imza atmıştır. Proje kapsamında Türkiye de üçüncü sektörde tanım, kurumlar, katılım, yönetişim, kaynaklar, iyi ve kötü uygulamalar ve yasal çerçeveye ilişkin kapsamlı bir bölüm hazırlanmıştır. Cezayir, Mısır, Lübnan, Fas ve Türkiye de üçüncü sektöre ilişkin karşılaştırmalı bir perspektif sunacak yayının 2011 yılında Fondazione Roma Terzo Settore tarafından yayınlanması, aynı yıl içinde ise Türkiye ve diğer Akdeniz ülkelerinde tanıtım faaliyetlerinin düzenlenmesi planlanmıştır. TÜSEV in uluslararası ilişkiler programı Türkiye deki üçüncü sektör kuruluşlarının uluslararası düzeyde tanınması ve işbirliği imkânlarının yaratılmasını amaçlamaktadır. Bu kapsamda TÜSEV 2010 yılında da bu alanda önemli girişimlerde bulunmuş; iyi örnek ve tecrübelerin paylaşılması için ortak platformlar oluşturmuştur. Ev sahipliği Yaptığımız Toplantılar a) Üçüncü Sektör Araştırmaları Birliği (ISTR-International Society for Third Sector Research) 9. Uluslararası Konferansı, 7-10 Temmuz 2010, İstanbul: 2008 yılında Avrupa ve dünyanın önde gelen vakıf ve bağışçı kurululuşlarını İstanbul da buluşturan 20. Avrupa Vakıflar Merkezi Genel Kurul ve Konferansı nın ardından 2009 yılında Avrupa Konseyi nin Sivil Toplum Danışma Seminerine ev Rakamlarla ISTR Konferansı Konferans programında 150 kadar panel, atölye çalışması ve sunum yer almıştır. Konferansa 70 ülkeden 600 e yakın kişi katılmıştır. Konferansa Türkiye den yaklaşık 40 akademisyen, araştırmacı ve sivil toplum temsilcisi katılmış, ülkemiz sivil toplumuna dair bir panel ve workshoplar düzenlenmiştir. sahipliği yapılmıştır. Bu kapsamda 2010 yılında ise sivil toplum alanında araştırma yapan akademisyen, enstitü, üniversite ve sivil toplum kuruluşlarını bir araya getiren Üçüncü Sektör Araştırmaları Birliği nin (ISTR- International Society for Third Sector Research) 9. Uluslararası Konferansı na evsahipliği yapılmıştır. İki yılda bir dünyanın farklı bir şehrinde düzenlenen ISTR Uluslararası Konferansı nda dünyanın önde gelen araştırmacıları sivil toplum alanında yaptıkları çalışmaları sunmuştur. Konferans, sivil toplumun durumuyla ilgili vizyon sağlaması, uluslararası ilişkilerinin gelişmesi ve ülkemizde sivil toplumun tanıtılması 14

15 açısından da önemli bir adım olmuştur. 15 ISTR Konferansı nın 2010 yılı teması Krizle Yüzleşmek: Üçüncü Sektör ve Sivil Toplumun Karşılaştığı Güçlükler ve Fırsatlar olmuştur. Konferans; devlet-sivil toplum ilişkileri, yönetişimhesapverebilirlik, sosyal ekonomi, sosyal girişimcilik ve sosyal girişimler, kalkınma yardımları ve Güney-Kuzey diyaloğu, filantropi, gönüllülük, kurumsal sosyal sorumluluk, sosyal sermaye ve yoksulluk gibi başlıklara odaklanmıştır. Açılış ve kapanış konuşmacıları Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı ve Nüfus Fonu Direktörü Thoraya Ahmed Obaid ile Hindistan merkezli Asya Katılımcı Araştırma Birliği (PRIA) Başkanı Rajesh Tandon olmuştur. Bu etkinliğe üniversitenin bütün mekan ve imkanlarını açan Kadir Has Üniversitesi ne teşekkür ederiz. Ayrıca bu etkinliğe verdikleri değerli desteklerden dolayı Amerikan Konsolosluğu, Başbakanlık Tanıtma Fonu Kurulu Sekreterliği, Black Sea Trust A Project of the German Marshall Fund of the United States, Calouste Gulbenkian Foundation, Kadir Has Üniversitesi, Trust Africa, Türk Havayolları, Türkiye Vodafone Vakfı na teşekkürlerimizi sunarız. b) STK Etkin Kalkınma Açık Forumu 1. Küresel Kongresi, Eylül 2010, İstanbul: 2010 da gerçekleştirdiğimiz bir diğer ev sahipliği STK Etkin Kalkınma Açık Forumu 1. Küresel Kongresi olmuştur. 70 ülkeden sivil toplum, hükümet ve bağış kuruluşları Eylül tarihlerinde gerçekleşen Kongre de (Open Forum for CSO Development Effectiveness) 70 ülkeden temsilci STK kalkınma etkinliği üzerinde ortak akıl geliştirmiştir. 200 katılımcıya açılış konuşmasında hitap eden Asya Katılımcı Araştırma Birliği (PRIA) Başkanı Dr. Rajesh Tandon, Açık Forum sürecini uygun, acil ve kritik olarak nitelendirmiştir. 70 ülkedeki ulusal danışma toplantılarının sonucu olan Kalkınma Etkinliği ilkeleri Küresel Kongrenin ilk iki gününde tartışılmıştır. Küresel Kongre ilk kez bağışçılar, sivil toplum ve hükümetleri ulusal danışma toplantılarının sonuçlarını değerlendirmek üzere biraraya getirerek süreçte önemli bir dönüm noktası olmuştur. İstanbul prensipleri sivil toplumu 2011 de Güney Kore de yapılacak Üst Düzey Forum sürecinde yönlendirecek ve bilgilendirecektir. 2. Düzenlediğimiz Toplantılar a) Avrupa Vakıf Haftası Türk Vakıfları Etkinlikleri, 31 Mayıs-4 Haziran 2010, Belçika TÜSEV ayrıca Avrupa da vakıflarımızın görünürlüğünü arttırmayı, çalışmalarını tanıtmayı ve AB üyelik sürecinde vakıflarımızın rolünü vurgulamayı ve pekiştirmeyi hedefleyerek 2010 yılında ilki düzenlenen Avrupa Vakıf Haftası nda aktif rol üstlenmiştir. Avrupa Vakıflar Merkezi nin (European Foundation Centre-EFC) 31 Mayıs-4 Haziran 2010 tarihlerinde Brüksel de düzenlediği Avrupa Vakıf Haftası kapsamında

16 önde gelen vakıflarımız bir araya gelerek Türk Vakıfları: Yeni Ufukların Hizmetinde Eski bir Gelenek başlığı altında bir dizi etkinlik gerçekleştirmiştir. TÜSEV öncülüğünde hazırlanan etkinlikler Aydın Doğan Vakfı, Kıbrıs Vakıflar İdaresi, Sabancı Vakfı ve Vehbi Koç Vakfı mali desteği ile hayata geçirilmiştir. Etkinliklere Türkiye den Hüsnü M. Özyeğin Vakfı, Mess Eğitim Vakfı, Lösemili Çocuklar Vakfı ve Türkiye İnsan Kaynakları Vakfı temsilcileri de katılmıştır. Vakıf Haftası boyunca vakıflarımızın yoğun etkinliklerini aşağıda bulabilirsiniz. TÜSİAD Daveti: TÜSİAD Brüksel Temsilciliği Avrupa Vakıf Haftası na katılan Türk vakıf temsilcilerini 31 Mayıs akşamı gerçekleştirilen bir davette ağırlamıştır. Fuar-Türk Vakıfları Köşesi: Vakıf Haftası kapsamında EFC tarafından hazırlanan fuar alanında beş gün süreyle vakıflarımızın tanıtım materyalleri, videoları ve yayınları sergilenmiştir. Stand ziyaretçileri ile Türk vakıfları hakkında bilgi paylaşılırken, Türkiye de çalışmak ve vakıflarla ortaklık yapmak isteyen çok sayıda kuruluşun sorularına cevap verilmiştir. Vakıf materyalleri ayrıca EFC sergi alanında da katılımcılarla paylaşılmıştır. Panel ve Resepsiyon, Türk Vakıfları: Yeni Ufukların Hizmetinde Eski bir Gelenek: Vakıf Haftası kapsamında 1 Haziran 2010 günü saatlerinde Türk Vakıfları: Yeni Ufukların Hizmetinde Eski bir Gelenek (Turkish Foundations: An Old Tradition in Service of New Horizons) başlıklı bir panel gerçekleştirilmiştir. TÜSEV Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Üstün Ergüder in moderatörlüğünü yaptığı panele Aydın Doğan Vakfı Yürütme Kurulu Başkanı Candan Fetvacı, Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) Genel Müdürü Nurdan Şahin, Kıbrıs Vakıflar İdaresi Genel Müdürü Mustafa Kemal Kaymakamzade, Sabancı Vakfı Programlar Yöneticisi Filiz Bikmen Bugay ve Stiftung Mercator Proje Direktörü Rana Aydın konuşmacı olarak katılmıştır. Panelde konuşmacılar Türkiye ve Kuzey Kıbrıs ta vakıfların odaklandığı ana sorunlara, çalışmalarına ve ülkenin kalkınmasında vakıfların oynadığı rollere, vakıf sektörünün geleceğiyle ilgili vizyonlarına, AB üyelik sürecinde vakıfların ve bir bütün olarak sivil toplumun etkisine değinmişlerdir. Etkinliğe AB Nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi Büyükelçi Selim Kuneralp ve Avrupa Parlamentosu ve Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu üyesi Anna Maria Corazza Bildt ile birlikte Avrupa Komisyonu, Brüksel merkezli sivil toplum ağları ve çeşitli vakıflardan temsilciler de katılmıştır. Paneli minikonser eşliğinde gerçekleştirilen bir resepsiyon takip etmiştir. Özel Ziyaretler: 2 Haziran günü Türk vakıfları heyeti bir dizi ziyaret gerçekleştirmiştir. Avrupa Konseyi Genişleme Müdürlüğünden Fernando Criado Alonso, Genişlemeden sorumlu AB Komiseri Stefan Füle nin Kabine 16

17 Üyesi Rudiger Boogert, Genişleme Genel Müdürlüğü (DG Enlargement) Türkiye Masası yetkilileri ile Türkiye nin AB nezdinde Daimi Temsilcisi Büyükelçi Selim Kuneralp e ziyaret edilmiştir. Ziyaretlerde AB yetkilileri ile vakıflarımız arasında daha etkin bir bilgi akışının sağlanması gereğine dikkat çekilmiştir. Verdikleri mali destek ile etkinliklerin en başarılı şekilde gerçekleşmesini sağlayan Aydın Doğan Vakfı, Kıbrıs Vakıflar İdaresi, Sabancı Vakfı ve Vehbi Koç Vakfı na; organizasyon desteği veren Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı na ve TÜSİAD Brüksel Temsilciliği ne teşekkürlerimizi sunarız Katıldığımız Toplantılar 2010 yılında TÜSEV çalışmalarını çeşitli ulusal ve uluslararası etkinlik ve platformlarda paylaşmaya devam etmiştir. Bu etkinliklerden bazıları aşağıda özetlenmektedir. A) Ulusal Toplantılar a) 2. Kadir Has Üniversitesi STK Günleri, 3-4 Mart 2010, İstanbul: Kadir Has Üniversitesi, Has Kurumsal Sosyal Sorumluluk Akademisi tarafından düzenlenen 2. Kadir Has Üniversitesi-Sivil Toplum Kuruluşları Günleri hem çeşitli panellere, hem de bir STK fuarına ev sahipliği yapmıştır. b) Koç Üniversitesi Alternatif Kariyer Günleri, 28 Nisan 2010, İstanbul: Sivil toplum alanında kariyer yapmak isteyen Koç Üniversitesi öğrencilerine sivil toplumda insan kaynaklarıyla ilgili eğilimler paylaşılmış, TÜSEV deki kariyer olanaklarına değinilmiştir. c) Fark Yaratanlar Kapanış Etkinliği, 17 Mayıs 2010, İstanbul: Sabancı Vakfı nın katkılarıyla hayata geçen ve Cüneyt Özdemir in sunumuyla 32 hafta boyunca CNN Türk ekranlarında yayınlanan Fark Yaratanlar Programı nın sezon finali gerçekleşmiştir. Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı ve 32 hafta boyunca programa konuk olan Fark Yaratanlar ın katıldığı beşn birk Programında fark yaratan hikayeler paylaşılmıştır. d) "Toplumsal Dönüşüm için Sosyal Girişimcilik" Konferansı, 4 Haziran 2010, İstanbul: Dünyanın en prestijli işletme okullarından INSEAD tarafından her sene çeşitli kentlerde düzenlenen Uluslararası Sosyal Girişimcilik Konferansı'nın dördüncüsü bu yıl İstanbul'da gerçekleşmiştir. Sosyal Girişimcilik Platformu ve Sabancı Üniversitesi'nin ev sahipliği yaptığı "Toplumsal Dönüşüm için Sosyal Girişimcilik" başlıklı konferans, 4 Haziran 2010'da Sakıp Sabancı Müzesi'nde yapılmıştır. f) Uluslararası Gönüllülük Sempozyumu, 3-4 Kasım 2010, İstanbul: İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı Kent Kültürü Yönetmenliği tarafından 2009 yılının Ağustos ayında başlatılan İstanbul 2010 Gönüllü Programı Avrupa Kültür Başkentliğinin son iki ayına girildiği şu günlerde, deneyimlerini paylaşmak, gönüllülüğün katılım, kültür sanat, yurttaşlık, hizmet, savunuculuk, yardım, sivil alan, demokrasi gibi kavramlarla ilişkisini tartışmak için Uluslararası Gönüllük Sempozyumu düzenlemiştir. 17

18 g) TEGV 5. Dünya Gönüllüler Günü Konferansı, 1 Aralık 2010, İstanbul: Eğitim Gönüllüleri, 5 Aralık Dünya Gönüllüler Günü nü 1 Aralık ta İstanbul da düzenlediği, 30 farklı STK dan temsilcilerin ve gönüllülerin katıldığı Gönüllülük ve Sürdürülebilirlik konferansı ile kutlamıştır. TEGV tarafından gönüllülerin sürdürülebilirliği ile ilgili yapılan araştırma sunulurken, Gönüllülük ve Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Gönüllü Programları başlıklı iki panel gerçekleştirilmiştir. h) Sabancı Vakfı, Hayırseverlik Dünyayı Değiştirebilir mi? Semineri, 10 Aralık 2010, İstanbul: Sabancı Vakfı nın her yıl düzenlediği, sivil toplum sektörüne, kapasite geliştirme ve sosyal iletişim ağı oluşturma konularında ışık tutan, Sabancı Vakfı Seminerleri nde bu yıl, Hayırseverlik Dünyayı Değiştirebilir mi? sorusuna yanıt aranmıştır. 10 Aralık 2010 tarihinde Sabancı Center da düzenlenen seminerin konukları The Economist Dergisinin Amerikan İş Dünyası Editörü ve New York Büro Şefi Matthew Bishop ve Belçika lı King Baudouin Vakfı nın Yönetici Direktörü Luc Tayart de Borms olmuştur yılında tüm mal varlığını bağışlayarak Sabancı Vakfı nın kurulmasına öncülük eden merhum Sadıka Sabancı nın anısına düzenlenen seminere aralarında kamu, özel sektör, sivil toplum kuruluşu ve medya temsilcilerinin yer aldığı konuklar katılmıştır. B) Uluslararası Toplantılar a) Sivil Toplum Kuruluşları Üzerine Araştırmalar Hakkında Bölgesel Konferans, Ocak 2010, Ürdün: Foundation for Future adlı kuruluşun ev sahipliğinde yapılan konferansa Orta Doğu ve Kuzey Afrika da sivil toplum araştırmaları yapan kuruluşlar katılarak araştırma konusundaki tecrübelerini paylaşmışlardır. b) European Network of National Associations, Mart 2010, Londra: Temmuz 2009 da gayri resmi bir ağ olarak kurulan Avrupa Ulusal Kuruluşlar Ağı (ENNA) ilk toplantısını Kasım 2009 tarihlerinde Polonya da yapmıştı. Londra da düzenlenen ikinci toplantıda Brüksel de kurulmasına karar verilen derneğin üyelik kriterleri, yapısı ve tüzüğü tartışılmıştır. Lizbon Anlaşması nın ardından AB düzeyinde sivil toplumun karar alma mekanizmalarına katılımının önünü açan 11. maddenin uygulanmasında ENNA nın rolü tartışılmıştır. c) CIVICUS Dünya Kongresi, Ağustos 2010, Montréal-Kanada: Dünyanın en önemli küresel sivil toplum etkinliklerinden olan CIVICUS Dünya Kongresi Ağustos 2010 tarihlerinde Kanada nın Montréal şehrinde gerçekleşmiştir. Adil Bir Dünya için Ortak Hareket ana temasıyla düzenlenmekte olan Dünya Kongrelerinin 2010 teması ise Çözümler Aramak: Ekonomik Adalet olarak belirlenmişti. Etkinlikte TÜSEV, Ulusal Kuruluşlar Ağı (AGNA) toplantısında ulusal kuruluşlarda üyelik konusunda oluşturulan çalışma grubu kapsamında yapılan çalışmaların sonuçlarını sunmuştur. Ayrıca toplantıda Sınırlar Arası Araştırma: Sivil Toplum Endeksi İşbirliği Girişimleri başlıklı bir atölye gerçekleşmiş, bu toplantıda TÜSEV ve Counterpart Armenia, Türkiye ile Ermenistan arasında devam etmekte olan STEP Sınır Ötesi Girişimini sunmuştur. d) CIVICUS Webinar, 15 Temmuz Ağustos 2010: CIVICUS tarafından şeffaflık ve hesapverebilirlik temalı webinar gerçekleştirilmiştir. Bu online seminerlerde hem kavramlar irdelenerek kavramsal çerçeve hakkında bilgi verilmiş, hem de tecrübeler paylaşılmıştır. 18

19 e) Karadeniz STK Forumu, Ekim 2010, Romanya: Her yıl Karadeniz bölgesi ülkelerinden sivil toplum temsilcilerini bir araya getiren forumun üçüncüsü Ekim tarihlerinde Romanya nın Köstence kentinde gerçekleşti. Ortak Geleceğimize Yatırım Yapmak genel teması altında Demokrasi ve Vatandaş Katılımı, Sürdürülebilir Ekonomik Kalkınma, Uluslararası Bağışçı Kuruluşlar, Gençlik Politikaları, İklim Değişikliği, Sosyal Medya konularının sivil toplum perspektifinden irdelendiği forumda oturumlara ek olarak bir STK fuarı ve yerel STK lara saha gezileri düzenlendi. Forumun ev sahipleri Romanya Sivil Toplum Geliştirme Vakfı, Romanya STK Federasyonu, Romanya Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Komisyonu ve German Marshall Fund of United States, katılımcıları ise 200 ü aşkın sivil toplum temsilcisi oldu. Toplantıda TÜSEV, Temmuz ayında Uluslararası Üçüncü Sektör Araştırmaları Konferansı (ISTR) sırasında gerçekleştirdiği Karadeniz Bölgesi nde Sivil Toplum Gelişimi için Strateji Geliştirme Atölyesi sonucunda hazırlanan Karadeniz Bölgesi Karşılaştırmalı Sivil Toplum Raporu ile birlike Türkiye Sivil Toplum Ülke Profili, Karadeniz Bölgesi Vatandaş Katılımı ve Karadeniz Bölgesi Kamu-Sivil Toplum İlişkileri konularında sunum yapmıştır. f) Forum for the Future of Democracy, Ekim 2010, Ermenistan: Avrupa Konseyinin tüm paydaşları biraraya getirerek gerçekleştirdiği en büyük yıllık etkinliği olan Forum for the Future of Democracy Ekim tarihlerinde Ermenistan ın başkenti Erivan da gerçekleştirilmiştir. Altıncı kez gerçekleştirilen Forumun alt başlığı 2020 deki Perspektifler - Avrupa da Demokrasinin Geleceği olarak belirlenmişti. Konsey üyesi ülkelerden 300 ü aşkın sivil toplum, hükümet, yerel yönetim temsilcilerinin katıldığı çeşitli toplantılarla birlikte Forum süresince Demokrasi Fuarında sivil toplum kuruluşları kendilerini tanıtma ve çalışmaları hakkında bilgi paylaşımı şansı buldular. g) EFC Yönetim Kurulu Toplantısı, 7-8 Kasım 2010, Belçika: 2011 bütçe ve çalışma programı, program alanlarındaki gelişmeler, stratejik planı görüşülmüştür. h) Uluslararası Çanakkale STK lar Kongresi, 3-5 Aralık 2010: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından düzenlenen "VII. Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları Kongresi" 3-5 Aralık tarihlerinde yapılmıştır. Sosyal Adaleti Maksimize Eden Toplumsal Dönüşüm Çabalarının Yeni Fenomeni: Hayırseverlik başlığı altından gerçekleşen sempozyumda STK ların Hayırseverlik Misyonları, Afet Yönetimi ve STK ların Bakışı, Tarihsel Süreçte STK lar ve Hayırseverlik, Küreselleşme ve Hayırseverlik, Kamu/Yerel Yönetimler ve Hayırseverlik, Toplumsal Etkileşim ve Hayırseverlik ve Sosyal Girişimcilik ve Hayırseverlik gibi çok sayıda panel gerçekleştirilmiştir. 4. İşbirlikleri ve Diğer Konular a) TACSO Projesi Ulusal Danışma Kurulu Üyeliği: AB tarafından sağlanan Sivil Topluma Destek Fonu kapsamında Batı Balkan ülkeleri ve Türkiye de yürütülmeye başlanan ve sivil toplum kuruluşlarının teknik kapasitesinin artmasına destek vermeyi amaçlayan Sivil Toplum Kuruluşları için Teknik Destek (TACSO) Projesi için oluşturulan Ulusal Danışma Kurulu na TÜSEV de seçilmiştir. TÜSEV le birlikte kurulda Arı Hareketi, Doğa Derneği, Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG), Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği (KA-DER) ve Helsinki Yurttaşlar Derneği yer alacaktır. TACSO Projesi araştırma, rehberlik ve yardım masası; kapasite arttırma ve STK ve paydaş ilişkileri alanlarında çalışmalar yürütecektir. Bu kapsamda 9 Şubat 2010, 16 Temmuz 2010 ve 27 Ekim 2010 tarihlerinde düzenlenen Danışma Kurulu toplantılarında TÜSEV temsil edilmiştir. 19

20 b) European Movement İstanbul Kongresi: Brüksel merkezli bir sivil toplum ağı olan European Movement International Şubat 2011 tarihlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi nde düzenlenecek ve sivil toplum-kamu ilişkilerine odaklanacaktır. Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ve Avrupa Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Komiseri Stefan Füle nin de katılımlarını teyit ettikleri kongreye ülkemizden sivil toplum katılımı konusunda TÜSEV destek verecektir. 20

21 BÖLÜM 4: 2011 YILI ÇALIŞMA PROGRAMI 1. İletişim Çalışmaları: a. Bülten ve Websitesi: Her ayın sonunda yayımlanan aylık Türkçe e-bülten, üç ayda bir yayınlanan İngilizce e-bülten ve düzenli olarak güncellenen web sitemiz ile çeşitli paydaşlarla bilgi paylaşımına devam edilecektir. b. Basın İlişkileri: TÜSEV faaliyetlerinin, yayınlarının ve diğer çalışmaların basındaki yansımalarını takip etmek amacıyla Interpress ile imzalanan basın takibi sözleşmesi yenilenmiştir. TÜSEV faaliyetleri doğrultusunda basın ilişkileri yürütülecektir. c. İletişim Altyapısının Geliştirilmesi: TÜSEV in iletişim kapasitesini arttırmak amacıyla program alanları bazında basın ve iletişim adres bankaları güncellenmeye ve geliştirilmeye devam edilecektir. d. TÜSEV Bilgi Bankası: TÜSEV Bilgi Bankası nın içeriğinin en güncel bilgilerle geliştirilmesi için tanıtım ve iletişim çalışmaları devam edecektir. Ayrıca profillerini güncellemek isteyen kuruluşlara teknik destek verilecektir. e. Üye İlişkileri: Yeni üyelerin katılması, katılım payı bağışlarının toplanması, davranış kurallarının yürürlüğe girmesi için yapılacak bir dizi çalışma öngörülmektedir. f. İnsan Kaynakları Sivil toplum alanına ilgili duyan lisans ve yüksek lisans öğrencilerine kısa ve uzun dönemli staj olanağı sağlanmaya devam edilecektir. 2. Teknik İhtiyaçlar Teknik destek, yazılım desteği, web hosting ve mail hosting hizmetleri konusunda 0ve1 Bilişim Sistemleri ile çalışılmaya devam edilmektedir. 1. Genel Çalışmalar: Mevzuat takibi ve paylaşılması ile dernek ve vakıflarımıza yasal ve mali konularda danışmanlık verilmesi çalışmalarımız devam edecektir. 2. Mali Düzenlemelerle İlgili Çalışmalar a) Vergi Savunu Projesi: Vergi ve kamu yararı konusunda hazırlanan raporların ilgili paydaşlarla yapılacak toplantılarda sunulması planlanmaktadır. b) Denetim konusunda yapılacak çalışmalar: Vakıflar Yönetmeliği ile bir yenilik olarak uygulama imkanı bulan ancak yönetmelik hükümlerinin iptali gerekçesi ile dava konusu edilen iç denetim konusunda Vakıflar Genel Müdürlüğü ile iyileştirme çalışmaları devam edecektir. 21

22 3. Vakıf: Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği konusunda bilgilendirici notlar hazırlanması ve vakıflar mevzuatı eğitimleri verilmesi bu alanda yapılacak faaliyetlerdir. 4. Dernek: Dernek Mevzuatı eğitimleri yapılması ve Dernekler Kanununda Değişiklik Yapan Kanun hakkında çalışmalar yapılacaktır. 5. Muhasebe Standartları: Muhasebe standartları raporuna ilişkin yapılacak bir toplantıyla paylaşılacaktır. 6. Vakıflar Meclisi çalışmaları: Vakıflar Meclisi çalışmalarının takibi ve çalışmalarla ilgili bilgilendirmeler yapılmaya devam edilecektir. 7. Kurucu İrade: 9 Aralık 2010 tarihinde düzenlenen toplantıda sunulan bildiriler bir rapor haline getirilecek ve ilgililerle paylaşılacak ve lobi faaliyetleri devam edecektir. 8. İzleme Raporu Projesi: Türkiye de sivil toplumun durumu, yasal ve mali mevzuattan kaynaklanan sorunların ve kamu-sivil toplum ilişkilerdeki sorunların tespiti, bu konuda hazırlanacak detaylı bir izleme raporunun hazırlanması, basılması ve paylaşılması projesidir. Bu kapsamda yürütülmesi planlanan faaliyetler ilgili paydaşlarla kapsamlı bir anket çalışması yapılması, İzleme Raporu oluşturulması, raporun basım ve dağıtımı olacaktır. 9. İyi Yönetişim ve Kamu-STK İşbirliği Çalışmaları, Yardım Toplama Kanunu, ABGS, AB Komisyonu Delegasyonu ve diğer kurumlarla ilişkilerin geliştirilmesi bu alanda yapılacak faaliyetlerdir. 1. Sosyal Yatırım Vakıfları ile ilgili çalışmalar: Sosyal yatırım vakfı modelinin yaygınlaşması için pilot iller belirlenerek bu illerde bir dizi odak grup toplantısı yapılması ve tanıtım faaliyetleri yürütülmesi planlanmaktadır. 2. Bağışçı Teşvik Projesi: Ülkemizde bağışçılığın gelişmesine katkı sağlanması için filantropi ve bağışçılık alanında ülkemizdeki mevcut durum ve dünyadaki trendleri içeren bir bağışçı kılavuzu hazırlanması, bu kılavuzun duyuru ve tanıtımının yapılması planlanmaktadır. 3. Sosyal Girişimcilik Projesi: TÜSEV in British Council desteği ve işbirliğiyle yürüttüğü Sosyal Girişimcilik Projesi sonucunda sosyal girişimlerle ilgili kapsamlı bilgiler içeren, sosyal girişim kurmak isteyenlerin ihtiyacı olan bilgilere ulaşmalarını sağlayan ve bilgi paylaşımını teşvik eden interaktif bir web portalı hazırlanarak Ocak ayı itibarıyla erişime açılmıştır. Portalın tanıtım ve duyurusu çeşitli kanallar ile yapılmıştır yılında da portalın moderasyonu ve güncellenmesi çalışmalarına devam edilecektir. A) Sivil Toplum Endeksi Projesi (STEP): CIVICUS STEP araştırmasının yurtiçi ve yurtdışı yayım, tanıtım ve paylaşım faaliyetleri 2011 yılı boyunca yürütülecektir. 22

23 Yayım ve tanıtım faaliyetleri kapsamında Proje çıktıları bin adet Türkçe, bin adet İngilizce basılacak; İstanbul ve Ankara da iki tanıtım toplantısı düzenlenecektir. Ayrıca ulusal ve uluslararası platformlarda araştırma sonuçları paylaşılacak; uluslararası beş konferansa toplu gönderim, yurtiçi ve yurtdışında üçyüz paydaşa bireysel gönderim yapılacaktır. Çanakkale STK Sempozyumu, CIVICUS Konferansı, European Foundation Center ve ISTR Konferans ları kapsamında da çeşitli tanıtım faaliyetleri gerçekleştirilecektir. Bireysel gönderimlerde her ilde en az bir üniversite kütüphanesine gönderim yapılacaktır. Internet üzerinden projenin kendi websitesi (örnek için bakınız TUSEV web sitesi ve e-bülteni ( CIVICUS web sitesi ve e-bülteni ( ile STK Duyuru Yahoo Grubu gibi araçların yardımıyla paylaşım yapılacaktır. 1) Uluslararası Toplantılar a) European Movement İstanbul Kongresi, Şubat 2011, İstanbul: Brüksel merkezli bir sivil toplum ağı olan European Movement International Şubat 2011 tarihlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi nde düzenlenecek ve sivil toplumkamu ilişkilerine odaklanacaktır. Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış ve Avrupa Komisyonu Genişlemeden Sorumlu Komiseri Stefan Füle nin de katılımlarını teyit ettikleri kongreye ülkemizden sivil toplum katılımı konusunda TÜSEV destek verecektir, etkinlik organizayonu konusunda koordinasyonu sağlayacaktır. b) ENNA Toplantısı, Mart 2011, Belçika: TÜSEV in üyesi olduğu Avrupa Ulusal Sivil Toplum Kuruluşları Ağı (European Network of National Civil Society Associations-ENNA) yıllık toplantısını Belçika da yapacaktır. c) EFC Genel Kurul ve Konferansı, Mayıs 2011, Portekiz: EFC nin yıllık genel kurul ve konferansı Portekiz de yapılacaktır. d) CIVICUS Dünya Konferansı, Eylül 2011, Kanada: TÜSEV in üyesi olduğu CIVICUS ve AGNA yıllık genel kurul ve toplantıları Montreal de yapılacaktır. e) Uluslararası Çanakkale STK lar Kongresi, Ekim 2011: Kesin tarihi henüz açıklanmayan kongrenin Ekim ayında gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. e) EFC Yönetim Kurulu Toplantısı, Kasım 2011: TÜSEV in üyeliğinin devam ettiği Yönetim Kurulu toplantısı her yıl olduğu gibi Kasım ayında düzenlenecektir. 2. Ulusal Toplantılar: Başta STK Sempozyumu olmak üzere çeşitli toplantılara katılımcı ve konuşmacı olarak katılarak bilgi paylaşımı ve ağ geliştirme faaliyetlerine devam edilecektir. 23