HandBooK. entrepreneurial guidance For an aware and informed choice. WIth the support of the LIfELong LEarnIng programme of the EuropEan union

Transkript

1 WIth the support of the LIfELong LEarnIng programme of the EuropEan union entrepreneurial guidance For an aware and informed choice HandBooK Build Personal labour acting in net - leonardo da Vinci llp llP it-leonardo-lPM This project has been funded with support from the European Commission. This communication reflects the views only of the author, and the Commission cannot be held responsible for any use which may be made of the information contained therein.

2 Eğitim, Görsel-İşitsel & Kültür Yürütme Ajansı Eğitim ve Kültür Genel Müdürlüğü Yaşam Boyu Öğrenim Programı İnternet Üzerinden Kişisel İşgücünü Geliştirin Leonardo da Vinci LLP (Yaşamboyu Öğrenim Programı) LLP IT-LEONARDO-LPM BİLİNÇLİ VE BİLGİLİ BİR SEÇİM İÇİN GİRİŞİM KILAVUZU Bu projenin finansmanı Avrupa Komisyonu desteğiyle sağlanmıştır. Bu bildiri sadece yazarın görüşlerini yansıtır ve Komisyon burada yer alan bilgilerin kullanımından sorumlu tutulamaz.

3 İçindekiler 1. Giriş B-Plan modeli Projenin amaçları ve spesifik çerçevesi Hedef gruplar Süreç ve izlenecek yol Aşama: İlk temas ve ihtiyaç analizi Aşama: Araştırma ve değerlendirme Aşama: İş Kurma Sonuçlar ve gözlemler Test aşamasının sonuçları Diğer gelişim alanları Ortaklık Paydaşlarımızdan faydalı geri bildirimler Perugia Konferansı Destekler

4 1. Giriş B-Plan, her şeyden önce temel bir ortak değer olan önce insan kavramını odağa alan projelerinin uygulanması ve bireyleri güçlendirmek için rehberlik ve koçluk uygulamalarını yeniden düşünmek için ortak bir deneyim yaratmıştır. Bu değerin hakkıyla anlaşılması, girişimcilik seçimi için oluşturduğumuz modelde veya bir serbest meslek girişiminde çok önemlidir ve süreç aynı zamanda girişimci davranışların ve yetkinliklerin öğrenilebileceği ön kabulüne dayalıdır. Proje misyonu sayesinde kurulan ortaklık, B-Plan rehberlik yöntemini uygulamak için ortak çabalar geliştirmiş ve beklenen hedeflere ulaşmıştır. Projenin en temel çıktılarından biri olan bu Rehberlik El Kitabı kişiye ve serbest ticaret fikrine odaklanmış, kişinin iş gücü pazarına girmek veya kendi çalışma konumunu değiştirmek için bireysel girişimcilik yetisini ve becerilerini kazanabilmesi için adım adım araştırma, görselleştirme, tanıma ve yol belirleme stratejilerini önermektedir. B-Plan El Kitabı ayrıca, ortakların yetişkinler için rehberlik ve eğitim stratejileri konusundaki çalışmalarının günlük uygulama sonuçlarını da içermektedir. B Plan Projesi, genelde bu fırsatı elde edemeyen dezavantajlı olarak tanımlanabilecek kitleye girişim seçenekleri sunmuş ve proje ortakları tarafından 77 aday giriş imci ile test ettiği ortak çerçeve oluşturmuştur. Proje dahilinde bilinçli ve sistematik bilgi içeren girişimcilik çözümleri, multidisipliner bir yaklaşım üzerinden (psikolojik ve ekonomik arkaplanlar) rehberlik/yardım imkanlarını kullanarak, veya rehberlik/danışmanlık ile yönetim yardımını ele alan özel organizasyonlarla ağ kurarak ve iş gücü pazarının entegre sistemi ile desteklenmiştir. Destek politikaları ve bürokrasinin sadeleştirilmesi, elbette yeni şirketlerin zorlu ilk yılların üstesinden gelmesine ve konumlarını güçlendirerek sürdürülebilir büyüme sağlamalarına yardımcı olacaktır; ancak bu başka bir el kitabının konusudur! Öncelikle bu ortak ve çok değerli çalışma için tüm proje ortaklarına teşekkür etmek isterim. Ortak ICT platformları, B-Plan sürecinin geliştirilmesine devam etmek için proje sonrasında da mevcut olacağından, ortak çalışma ve çabalarımız elbette sürecektir. Geliştirilen modelin diğer aktörlerce kullanımı metodolojik yaklaşımı zenginleştirecek, girişimcilik danışmanları için hedeflenen araçların modele adaptasyonu ise modelin kalitesini artıracaktır. Bu el kitabının içeriğinden memnun kalacağınızı umar, adresini ziyaret etmenizi öneririz. 2

5 2. B-Plan modeli 2.1 Projenin amaçları ve Spesifik çerçevesi B-Plan özellikle gençler, kadınlar, göçmen geçmişi olan veya formel olarak düşük vasıflı kişiler gibi yetersiz oranda temsil edilen kişiler arasında başarılı bir iş kurmak için gerekli girişimcilik becerileri konusunda bireysel farkındalığı kuvvetlendirmeyi amaçlayan bir rehberlik metodolojisidir. Bireyin işine yönelik kişisel tatmin ve memnuniyet duygusu ile pazar sürdürülebilirliği, rehberlik modelimiz dahilinde bireysel güçlendirmeye odaklanılırken, bir yetkinlik değerlendirmesi olarak dikkate alınan iki kutup olmuştur. Serbest meslek sahipleri veya mikro işletme sahiplerinin, pazar sürdürülebilirliği konusunda başarılı olabilmek için bireysel olarak güçlü ve zayıf noktalarını bilmeleri gerekir. Sosyal ağların oluşturulması, ortaklıkların üretilmesi ve aktif paydaş katılımı ile rekabete karşılık işbirlikçi ve dayanışmalı yaklaşımlar desteklenmelidir. Bu El kitabı sayesinde, B Plan projesi dahilinde geliştirilen modelin etkinliğini geliştirmeyi, kullanımını artırmayı ve farklı durumlara adaptasyonunu güçlendirmeyi amaçlayan online Sosyal Ağ üzerinden Avrupa Rehberlik Dağıtıcıları ile açık ve geniş bir tartışmanın ilk adımı atılmış olacaktır. Yukarıda belirtilen proje misyonuna uygun şekilde kurulan konsorsiyum, proje boyunca eylem-araştırma ve saha faaliyetlerini birleştiren bir yaklaşım uygulamıştır: Model, 27 ayda uygulanan 8 iş paketine dayalıdır, iş paketlerinin ilk dördü geliştirme aşamaları, son dördü ise temel dağıtım ve kullanım aşamaları ile yönetim ve kalite planlaması ile ilgilidir. Modelin test sürecindeki tüm ara sonuçlar proje websitesinde yayınlanmıştır. Ayrıca projenin arka plan araştırması, prototip modeli, beş ülkede test aşamalarının toplanması ve çeşitli dillerdeki farklı versiyonları ile İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Bulgarca, Türkçe ve İspanyolca dillerinde el kitabının hazırlanması projenin en temel süreçleri olmuştur. 3

6 Yeni ekonomik aktörlerin başarılı iş kurmaları B-Plan özellikle gençler, kadınlar, göçmen geçmişi olan veya formel olarak düşük vasıflı kişiler gibi yetersiz oranda temsil edilen kişiler arasında başarılı bir iş kurmak için gerekli girişimcilik becerileri konusunda bireysel farkındalığı kuvvetlendirmeyi amaçlayan bir rehberlik metodolojisidir. Bireysel Farkındalık & Esnek & Güvenceye Dayalı Bireyin işine yönelik kişisel tatmin ve memnuniyet duygusu ile pazar sürdürülebilirliği, rehberlik modelimiz dahilinde bireysel güçlendirmeye odaklanılırken, bir yetkinlik değerlendirmesi olarak dikkate alınan iki kutup olmuştur. Bütüncül ve Sistematik Girişimcilik ve Yetkinlik Değerlendirmesi Serbest meslek sahipleri veya mikro işletme sahiplerinin, pazar sürdürülebilirliği konusunda başarılı olabilmek için bireysel olarak güçlü ve zayıf noktalarını bilmeleri gerekir. Sosyal ağların oluşturulması, ortaklıkların üretilmesi ve aktif paydaş katılımı ile rekabete karşılık işbirlikçi ve dayanışmalı yaklaşımlar desteklenmelidir. Başarılı Girişimcilik Örnekleri &Ticaret Ağ ve Ortaklık Bu El kitabı sayesinde, B Plan projesi dahilinde geliştirilen modelin etkinliğini geliştirmeyi, kullanımını artırmayı ve farklı durumlara adaptasyonunu güçlendirmeyi amaçlayan online Sosyal Ağ üzerinden Avrupa Rehberlik Dağıtıcıları ile açık ve geniş bir tartışmanın ilk adımı atılmış olacaktır. Genişleyen Paydaş Kitlesi Rehberlik Modelinin Kullanımı 4 Ortakların Bilgisi & Yetkinlik Paylaşımı Ortaklar arasında Rehberlik Prototip Testi Paydaşlar arasında bilgi ve yetkinlik paylaşımı Karşılıklı değişimle rehberlik modelinin iyileştirilmesi

7 2.2 Hedef gruplar Projenin oluşturduğu rehberlik süreci girişimcilere yol gösterebilecek çok sayıda profesyonel içermektedir. Bu modelde, izlenecek yol sırasında müdahale edecek üç türde profesyonel olmasını özellikle öneriyoruz. Bu profesyoneller misyonları ve sorumluklarına göre şu şekilde sıralanabilir: Rehberlik danışmanları - Ortaya çıkış ve girişimci fikirler - Girişimcilerin ihtiyaç ve beklentilerinin analiz edilmesi - Çıkarların, değerlerin ve beklentilerin tanımlanması - Girişimcilerin özgün sosyal, kültürel ve ekonomik durumlarının belirlenmesi - Bilgi, beceri ve yetkinliklerin tanımlanması - Farkındalık ve öz değer duygusunun geliştirilmesi Teknik/idari yardım: - İş fikrinin somutlaştırılması - Bir iş planının oluşturulması için uzmanlık ve teknik araçların sağlanması - Belirli bir proje için uygun bilginin sağlanması (yönetmelikler, belgeler, prosedürler) - Ağ işlemlerinin kolaylaştırılması (kurumlar, bankalar ve diğer oluşturucular) - Görevlerin ayarlanması ve sürecin düzenli olarak kontrolü - Müşterinin etkin hale getirilmesi Psikologlar: - Girişim göstergelerinin tanımlanması ve güçlendirilmesi - Bireysel güçlü yanların, zayıf yanların ve farkların değerlendirilmesi - Sonuçların girişimciye özel olarak yorumlanması ve bireyin öz keşif sürecine dahil edilmesi - Destek/koçluk sağlanması Bu profesyoneller aşağıdaki bölümlerde tarif edilen şekilde izlenecek yolun farklı aşamalarında sürece müdahale edeceklerdir. 5

8 2.3 Süreç ve izlenecek yol Modelde önerilen girişimci rehberlik süreci, izlenecek yolun nihai hedefi olan güçlendirme stratejisinin teorik temellerine dayalıdır. Aynı şekilde, sonuç, işletme kurulmuş olsun veya olmasın daima başarıdır. Modele dâhil edilen yetkinlikler değerlendirmesi yaklaşımı girişimcinin öz bilgisini (ve dolayısıyla öz güvenini) güçlendir, kendi artılarını nasıl sunacağını ve yetkilerin, davranışların ve kişiler arası ilişkilerin geliştirilmesi konusunda bir eylem planının nasıl detaylandırılacağını anlamasına yardımcı olur. İzlenecek yolun girişimci üzerindeki etkisi aşağıdaki diyagramda gösterilmektedir; Ayrıca aşağıdaki mantıksal diyagramda ayrıntıları verildiği gibi, izlenecek yol üç aşamada gerçekleştirilmektedir. 6

9 7

10 Aşama: İlk temas ve ihtiyaç analizi Hedefler Girişimcinin programın yöntemleri ve hedefleri hakkında bilgilendirilmesi Bir güven ve açıklık ikliminin yaratılması Beklentilerin ve ihtiyaçların analiz edilmesi, motivasyonun doğrulanması İstek ve beklentilerinin analiz edilmesi, gelecek imajı Veri toplanması sürecinin aktive edilmesi ve öz keşif Metodoloji Bu ilk aşama için bir veya iki toplantı önerilmektedir. Bu toplantılar, motivasyonu analiz etme ve B-plan sürecinin başarılması için bir başlangıç noktası olma amacını gütmelidir. Bu aşama, rehberliğin süreleri, izlenecek yolları ve erişilebilir amaçları konusunda hizmetin saydamlığı ve açıklığını sağlayabilecek tüm elemanları içerecek olan bir anlaşmanın imzasıyla sonuçlanacaktır. Ayrıca bu aşama sırasında girişimci adayına süreç içerisinde eşlik edecek temel dinamikler oluşturulmalıdır ve girişimci adayı yaklaşımların aşağıdaki özelliklerini kabul etmelidir: İzlenecek yol ve hedefler hakkında bir yazılı ve görüşülmüş anlaşmanın bulunması (bu anlaşma doğrulanabilir olmalıdır ve bağlayıcı değeri olmalıdır) Kişinin bağımsız ve özerk bir şekilde güçlendirilmesine odaklanma (tüm süreç sırasında karar verici olan girişimci adayı olmalıdır.) Bireyin sosyo-ekonomik yapısının yanı sıra motivasyonları ve yetkinliklerinin dikkate alındığı bütüncül yaklaşım. Hizmetlere her zaman açık olan esnek erişim Bu aşamada girişimci adaylarının birbirinden ayırt edilebileceği en az iki olasılık ortaya çıkar; 1. Yapılandırılmış ve oldukça detaylı bir iş fikrine sahip girişimci adayları, 2. Girişim projeleri hakkında net bir fikri olmayan girişimci adayları. İlk girişimci adayı türü doğal olarak izlenecek yolun ekonomik ve teknik kısmı ile daha fazla ilgili olacaktır ve bir yetkinlikler değerlendirmesi-öz keşif süreciyle eş zamanlı olarak iş kurmanın maddi yönleri üzerinde bir çalışmayı ( Girişimcilik fikri ve Fizibilite öncesi Tablo ) teklif etmesi öngörülmektedir. 8

11 İkinci tür girişimci adayı ise ticari fikirlerini ortaya çıkarmada daha fazla rehberliğe ihtiyaç duyacaktır. Bu ise bir sonraki bölümde tarif edilen yetkinlikler değerlendirmesi yaklaşımı ile güçlendirilmelidir. İlk toplantı ayrıca zamanlama perspektifinin oluşturulması ve girişimci adayının amaçlarının ve gelecek imajının anlaşılması amacıyla projesinin bir taslak ortaya çıkartmasını amaçlar. Toplantı, proje fikrinin başlangıcını güçlendirecek olan stratejik bilginin toplanması konusunda adayı harekete geçirmek amacıyla bir tablo hazırlanması ile kapanacaktır. Bu tablo aynı zamanda idari-bürokratik görevleri (lisanslar, izinler vs), gerekli mesleki profilleri ve ekonomik yatırımları ele almalıdır. Kullanıcının özerk bilgi toplaması, bu toplantıdan Swot Proje fikrini ve kişisel özellikleri ele alacak olan sonraki toplantıya giden periyotta gerçekleştirilmelidir. Araçlar Karşılama formu ve kullanıcı verileri Bu araç girişimci adayının geçmişi ve gerçek durumu hakkında bilgi toplanmasına yardımcı olur. Girişimci adayı ile yarı yapılandırılmış bir görüşme sırasında doldurulur. Girişimcilik motivasyonları hakkında konuşurken adayın öz keşife doğru yönlendirilmesi gerekir. Hizmet anlaşması Anlaşma girişimci adayı ile birlikte tanımlanan sözleşme hedeflerini ve bunların gerçekleşmesi için yaklaşık zamanı tarif etmelidir. Teklif edilen rehberlik hizmetleri hakkında bilgi materyali Danışma kuruluşu tarafından sağlanan hizmetleri tarif eder. Girişimcilik fikri Girişimcilik fikrinin ilk taslağına işaret eder. Ön fizibilite tablosu Ön fizibilite tablosu kişisel ticaret fikri üzerinde ve aday girişimcinin motivasyonları hakkında düşünmeye izin veren bir araçtır. Danışman Dosyası Görüşme sırasında karar bağlanan ve bir sonraki toplantı için belirlenen hedeflerin takibine yardımcı olur. 9

12 Aşama: Araştırma ve değerlendirme Hedefler Yetkinlikler değerlendirmesi yaklaşımı sayesinde girişimci adayı becerileri, yetkinlikleri ve psikolojik kaynaklar konusundaki bilinci güçlendirmek Bireysel beceriler ve yetkinliklerle örtüşen ticaret fikrini detaylandırmak İşini kurmama kararı alırsa girişimci adayının istihdam edilebilirliğini artırmak Metodoloji İdeal olarak bu aşama en az üç mülakattan oluşmalıdır. İki ayrı kısma ayrılabilir: 1. Girişimci adayının yetkinliklerinin ve psikolojik kaynakların tanımlanması ve formalizasyonu psikolog veya eğitimli rehberlik bulunması uygundur. 2. Bu bulgulara dayanarak ticari projenin tanımlanması Birinci aşamanın amacı girişimci adayının kişisel portföyünün detaylandırılmasıdır. Mesleki kariyerinin yanı sıra meslek ötesi deneyimleri (gönüllü faaliyetler vs.), bilgi, beceri (sosyal beceriler dahil), yetkinlikler ve psikolojik geçmişi analiz edilir. Amaç bu bilgileri çoğaltmak ve kaydetmek değil, öz analiz ve öz değerlendirme sürecine katkı sağlamaktır. Önceki deneyimin yeniden takibinin yapılmayıp, bu deneyimlerin kişinin davranışı ve profesyonel, ilişkisel, bilişsel veya duygusal düzeydeki deneyimleri üzerindeki etkisini analiz etmek önemlidir. Kişinin düşünme biçimini sistematize etmek amacıyla bu çerçeveyi kullanarak girişimci adayının tüm deneyimleri (mesleki olanlar ve olmayanlar) analiz edilmelidir. Bu işi kolaylaştırabilecek ve girişimci adayını öz analiz sürecine katabilecek olan bazı sorular şunlardır: Hangi görevi yaptınız ve ana sorumluluklarınız/günlük faaliyetleriniz nelerdi? Uğraşmak zorunda olduğunuz ana aktörler kimlerdi (müşteriler, tedarikçiler, çalışanlar, denetleyiciler..)? Bu işe başladığınızda sizin için en zor olan neydi, ne öğrendiniz? Karşılaştığınız temel zorluklar nelerdi? Bu bir görüşme sırasında veya girişimci adayı tarafından bireysel olarak yapılabilir. Çeşitli analitik çerçeveler kullanılabilir. Bunlara bir örnek olarak farklı Avrupa yetkinlik çerçevelerine pek benzemeyen orijinal Fransız yetkinlikler değerlendirmesi içinde kullanılan sınıflandırmayı gösterebiliriz; 10

13 Edinilen bilgi: İş veya çalışma alanı ile ilgili bilgiler, prensipler, teoriler ve uygulamalar bütünü Edinilen bilgiler/yetkinlikler: Görevleri tamamlamak ve problemleri çözmek için bilgiyi uygulama ve görevleri tamamlamak için know how kullanma becerisi. Yaygın bir şekilde kabul edilen Europass modeline uymak için ayrıca analiz yapılabilir, farklı uzmanlık alanlarına göre veya farklı kategorilere göre sınıflandırılabilir: o Sosyal beceriler ve yetkinlikler o Organizasyon becerileri ve yetkinlikleri o Teknik beceriler ve yetkinlikler o Bilgisayar becerileri ve yetkinlikler o Sanat becerileri ve yetkinlikleri o Diğer beceri ve yetkinlikler Geliştirilen nitelikler, sosyal beceriler, kişiler arası beceri ve davranışlar: Bu bölüm muhtemelen öz değerlendirme sürecinin en zor bölümüdür. Psikolojik araştırmalar tipik girişimci kişilik diye bir tanımın olmadığını göstermektedir. Aksine, bilim adamları tarafından iş kurma sürecini (iş yönetimini değil) kolaylaştırabilen çok sayıda kişilik, faktör ve davranışları tanımlanmıştır. Bu kişilik faktörlerinin olmaması öldürücü değildir; bireyde bulunan diğer becerilerle dengelenebilir. Bu projede, bu araştırmaların ana bulgularını özetleyen ve yapılandıran, ayrıca bu göstergelerin tanımlanmasından operasyonel olarak kullanılabilecek olan Girişimci göstergeler görünümü nü öneriyoruz. Ayrıca, bu araç girişimci adayına kişisel olarak güçlü ve zayıf yanlarını tanımlamada yardımcı olmakla kalmayıp, aynı zamanda bu davranışların nasıl edinileceği ve güçlendirileceği konusunda çok basit öneriler sağlar. Girişimci göstergeler görüntüsünü kullanmanın çeşitli olası yolları vardır: Formel değerlendirme ve koçluk için bir dayanak olarak Bu bir psikoloğun bulunmasını gerektirir. Psikolog, fizyolojik değerlendirme araçlarının kullanımıyla güçlü ve zayıf yanlarını anlaması için girişimci adayına yardım edebilir (bu testlerden bazıları ekler kısmında önerilmiştir). Öz değerlendirme (kişisel portföy üzerinden) Girişimci adayı hayatında bu göstergelerin var olduğu anları kendisi tanımlar. Bu biraz zaman alıcı olabilir, fakat bu çalışmanın aday girişimcinin kendi imajı hakkındaki algısına ilişkin etkisi önemlidir. Formel bilgi aktarımı (kullanıcıya verilen küçük broşür) eğer izlenecek yolda verilen zaman miktarı aday girişimcinin kişisel kaynaklarının derin bir analizine imkan vermiyorsa, ona bu özellikleri sıralayan bir broşür sunarak iş kurma sürecinde psikolojik faktörlerin önemi hakkındaki bilincini artırmak mümkündür. 11

14 Deneyimimizde ilk aşama, bir geçiş toplantısı sırasında danışmana bu ilk aşamanın sonucunu vermiş olan (kısa bir özet şeklinde) psikologlar tarafından yapıldı. Bu toplantı sırasında, psikologun yardımıyla aday girişimci projeyi ve kariyer planlarının oluşturulmasında yardımcı olabilecek kişisel özellikleri açıklayabilir. Bu şekilde danışman, kendi rehberlik sürecinde dikkat gerektirebilecek kişilik yönlerine karşı hassas olacaktır. İkinci aşama daha önce yapılmış olan iş sayesinde girişimci adayının ticaret fikrinin detaylandırılmasını ve somutlaştırılmasını amaçlar. Burada aşağıdaki tablodaki kurgusal tabloda belirtildiği gibi ACAB yöntemi (uygulanabilen yetkinlik uygulamalar potansiyel alıcılar) kullanılabilir: Uygulanabilen Yetkinlikler Uygulamalar Alıcılar Grubu 1. Redaksiyon becerileri 2. Kompozisyon ve renk duygusu 3. Multimedya ve iletişim yazılımları bilgisi: Adobe, Indesign, Illustrator 4. Proje yönetimi (mali yönler dahil) 5. Dil becerileri 1. Dijital kanallar hakkında (Internet, sosyal medya) bilgi içeriğinin oluşturulması ve organize edilmesi 2. Promosyon ve reklam kampanyalarının oluşturulması, redaksiyonu ve yönetimi 3. Web sitesi ergonomisi konusunda danışmanlık (metinler, görüntüler, logolar, grafikler) 1. Büyük firmalarının iletişim departmanları 2. KOBİ/bağımsız çalışanlar/tüccarlar Bu tablo üç adımda detaylandırıldı: 1. Yetkinlikleriniz nelerdir? : İlk aşama girişimcilik fikri ile ilişkili olarak proje sahibinin uygulanabilir yetkinliklerinin tanımlanmasında yer alır. Bu nedenle önceki aşama olan kişisel portföyün çıktılarını kullanıyoruz. 2. Nerede kullanılabilirler? Her uygulanabilir yetkinlik veya yetkinlikler kombinasyonu için, olası uygulamalar tanımlanır. Örneğin 1 nolu yetkinlik 3 uygulama için faydalıdır; 2 nolu yetkinlik 3 nolu uygulama için faydalıdır; 3 nolu uygulamanın 1-4 nolu yetkinliklere ihtiyacı vardır.. Bunu yaparak, yetkinlik-uygulama çiftleri oluşturulur: 1-1/ vs. 3. Potansiyel müşteriler kimlerdir? Her çift için alıcı grubu tanımlarız. Örneğin, 5 nolu yetkinlikle proje sahibi 1 nolu alıcılar grubuna ulaşabilir. 1 nolu uygulama da onlara sunulabilir.. Sonuç olarak bir çok üçlü elde edilir: uygulanabilir yetkinlik/uygulama/alıcılar grubu. Bu şekilde iş fikri ilk aşamada yapılan çalışma üzerine dayandırılır. 12

15 Girişimci fikirlerin ortaya çıkmasını kolaylaştıran birçok farklı yöntem vardır. Fransız Balise aracında örnek pedagojisi metodolojisi kullanılır: aday girişimciye izlenecek yollarının ayrıntılı açıklamasını içeren başarılı küçük ve orta ölçekli iş kurucuların internet veritabanına erişim imkanı sağlanır. Projeler, faaliyet sahası ile araştırılabilir ve aday girişimci deneyim alış verişi yapmak için benzer bir projede gerçekleştirilmiş olan oluşturucularla doğrudan irtibat kurabilir. 13

16 Araçlar Yetkinlik tablosu/kişisel portföy Bu müşterinin deneyimlerinin analiz edilmesine yardımcı olan ve bunları yetkinlikler değerlendirmesi yaklaşımı ile tutarlı bir şekilde analitik çerçeveye göre organize eder. SWOT analizi tablosu Bu araç proje ile ve iş kuran kişinin kişiliği ile ilişkili güçlü yanları, zayıf yanları, tehdit ve fırsatları sıralamak için faydalıdır. Kişisel faktörleri (güçlü yanlar ve zayıf yanlar) iş projesi faktörleri (fırsatlar, tehditler) ile birleştirir. İkinci ve üçüncü aşama sırasında sürekli olarak doldurulabilir. Girişimci göstergeleri görünümü İş kurulmasını kolaylaştırabilecek olan kişilik faktörlerinin, tavırlarının ve edinilebilir davranışların bir toplamı. Bu ise, bu bölümde tarif edildiği gibi farklı şekillerde kullanılabilir. Danışman dosyası Görüşme sırasında söylenenlerin ve bir sonraki toplantı için belirlenen hedeflerin takibine yardımcı olur. 14

17 Aşama: İş Kurma Hedefler Şirketlerinin kuruncaya kadar aday girişimcilerin desteklenmesi Çapraz ve yönetim yetkinliklerinin gelişmesi için hizmetleri kullanma şansının verilmesi Projenin ilk yılı sırasında destek hizmetlerinin kullanımında hataya götürebilecek olan şirketin kuruluşunun ilk adımı sırasında meydana gelen kritik unsurların azaltılması Metodoloji Bu aşamada model gelecekteki girişimcilerin gerçek ihtiyaçlarını karşılamak için büyük esneklik içerir. Bu nedenle bu aşamada bir çok hizmet toplanır ve zaman ve hizmet sunumu açısından en büyük çaba aşamasını temsil eder. İş planı için danışmanlık ve rehberlik İş planı için danışmanlık ve rehberlik bir dizi toplantı öngörür (kullanıcının ihtiyacına göre 4-8 arası). Danışman, kullanıcıyı BP nin (iş planı) gerçekleştirilmesi konusunda yönlendirir. Belirtilen sürelerde amaçlarına ulaşmak için plan sırasında, girişimci hedefleri, ürün/hizmetleri, faaliyet alanını, pazarı ve gerekli kaynakları (insan, teknik, ekonomik, ticari) tanımlar ve kontrol eder. Fizibilite projesi faaliyet oluştuğunda girişimcinin firma performanslarını değerlendirmesine ve düzeltmesine imkan veren bir yönetim kontrol aracıdır. İsteğe bağlı hizmetler İsteğe bağlı hizmetler yetkinlikler kitabının veya kendileri hakkında bireysel algılarının izlenecek yol sırasında güncellenmesi amacıyla yeni girişimci yetkinliklerinin aktivasyonunu ve değerlendirmesini amaçlar. Seçilebilecek olan mevcut faaliyetler yaygındır ve şunları içerir: belirli konusunda eğitim modülleri, odak grupları, uzmanlarla toplantı, çatışma yönetimi, rol yönetimi, pazarlama teknikleri, acil durum problem çözme, sorumlulukların yönetilmesi ve paylaşımı gibi konuların geliştirilmesi ve bu konularda eğitimi amaçlayan simülasyon için laboratuarlar. Hizmetlerin önerilmesi ve etkinleştirilmesi için kullanılan kriterler yeni girişimci ihtiyacına yanıt vermeyi ve bu sayede karşılaştırma ve birlikte çalışmayı güçlendirip grup içinde kaynakların optimize edilmesi ve firmalar için faydalı hizmetlerin satın alınması. 15

18 İlk yıl boyunca rehberlik Bu aşama girişim stratejilerini veya organizasyon stratejilerini ilgilendiren konular için firma kuruluşunu güçlendirmeyi amaçlayan hizmetleri sunarak faaliyetin gerçekleştirilmesini kapsayan zor dönem sırasında işletmenin desteklenmesini hedefler. Ayrıca iç ilişkilerin (ekip kurma) ve ilk aktif aşama sorunlarının yönetilmesi için grup toplantılarının yapılmasını öngörür. Danışmanlık ve rehberlik firma faaliyetlerinin izlenmesi sırasında, özel hizmetlerin etkinleştirilmesini amaçlayan eğitim toplantılarının yanı sıra anketler ve telefon temasları kullanarak firma faaliyetlerinin izlenmesi sırasında yapılabilir. Araçlar Ekonomik-mali durum için kontrol listesi Girişimcilik fikrinin ekonomik ve mali boyutlarının derinleştirilmesini ve aşağıdakilerin değerlendirilmesini amaçlar: Satış hedefleri ve olası satış geliri (pazar boyutu); Yönetim maliyetleri, üretim sürecinin belirlenmesi sırasında (organizasyonel yapı); İşletme kurulumu için gerekli yatırım planı (üretken yapı); Faaliyetin ilk 4/5 yılı için gerekli mali ihtiyaç (nakit akışlar). Operatör, bu aracı kullanarak iş fikrinin ekonomik-mali verilerini organize edecek ve yönetim konuları hakkında temel bilginin anlaşılmasında kullanıcıyı destekleyecektir: pazar çalışmaları ve müşteriler/ürünler/hizmetler segmenti, stratejik konumlama ve organizasyonel yapının tutarlı seçimi, maliyet analizi ve başa-baş noktası, ana ekonomik ve mali rasyolar vs. Kontrol listesi sadece kullanıcı tarafından yerine getirilebilir ve sonra danışman ile tartışılabileceği gibi kullanıcı ve danışman tarafından birlikte de yerine getirilebilir. Ancak aracın tamamlanması ve kullanımı için danışman tarafından desteklenmesi iyi olur ve bu süreç her ülkenin kanunları ve kurallarına uygun olarak bir İş Planı Rehberi ile desteklenebilir. İş Planı tablosu Ticaret fikri, firma üyeleri, pazar ve ticari stratejiler, organizasyonel ve teknik hususlar, ekonomik ve mali hususlar analiz edilir. Bu nedenle nihai amaç kullanıcıya genel bir fikir elde etmek için girişim projesinin ilgili boyutlarının tamamı hakkında detaylı bir analiz sunan ve fizibilitesi hakkında bilinçli bir değerlendirmeye imkan veren bir belgeye ulaşmaktır. İş planının diğer bir amacı girişim fikrinin gerçekleşme aşaması sırasında bir kılavuz olarak kullanımı olacaktır. 16

19 Danışman İş Planı adımlarının yerine getirilmesi için özel talimatlar verecek ve adımların tamamlanması, entegrasyonlar ve her bölümün yazımı hakkında öneriler için faydalı bilgiler sunacaktır. Kullanıcı tarafından ifade edilen yetkinliklere dayalı olarak danışman, iş planı geliştirilmesi konusunda kullanıcıyı desteklemenin veya tek başına yerine getirip sonra gerekli öneriler ve entegrasyonları vererek kontrol etmenin gerekli olup olmadığına karar verecektir. Danışman dosyası Görüşme sırasında söylenenlerin ve bir sonraki toplantı için belirlenen hedeflerin takibine yardımcı olur. Sentezde, rehberlik sürecinin görselleştirilmesi aşağıdaki gibidir: 17

20 3. Sonuçlar ve gözlemler 3.1 Test aşamasının sonuçları 1 Kasım 2010 dan Ağustos 2011 sonuna kadar, proje aşamaları sırasında geliştirilen iş planı metodolojisi test edilmiştir. Danışmanların ve teknik asistanların ihtiyaçlarının yerine gelip gelmediğini bilmek için sahada kontrol çok önemli bir süreç olmuştur. Testin ana amaçları şunlardır: Modelin detaylandırılmasında proje verilerinin son kullanıcılarının dahil edilmesi (iş kurmak için danışmanlar ve teknik asistanlar); Prototip verimliliğin doğrulanması; 50 istekli girişimcinin sürece dahil edilmesi; Modelde olası değişikliklerin ve modellerin getirilmesi için verilerin ve faydalı bilgilerin toplanması. Test aşamasına doğrudan katılan ortaklar şunlardır: Sviluppumbria (İtalya), Lea (Belçika), SCA (Bulgaristan), BWP (Türkiye), CIBC (Fransa). Ayrıca tüm dünyada iş kurma alanında 18 danışman sürece dahil olmuştur ve bunlardan bazıları psikolojik arka plana sahiptir. Nihai amaç iş kurmak için nihai rehberlik yolunu tanımlamaktır. Test aşaması ile ilgili bazı istatistiki veriler şu şekildedir; 18

21 Test aşaması proje ortaklarına iş kurma modelini geliştirmede ve projenin başında oluşturulan araçları geliştirmede yardımcı olmuştur. İş kurma modeli projeye, kendi özel alanlarında yetkinliklerini ve deneyimlerini ortaya koyan her ortağın katkısı ile geliştirilmiştir. Test aşaması iş kurma konusunda bu yenilikçi yaklaşımın etkinliğini göstermiştir. İlk adımdaki bu yaklaşım, iş fikri ile bağlantılı girişim becerilerini ve kişisel yetkinlikleri ortaya çıkarmak için son haline getirilen psikolojik bir çalışmayla, kişiyi izlenecek yolun merkezine koymuştur. İzlenecek yolun ikinci kısmı ise mümkün olduğunda iş kuruluncaya kadar iş fikrini geliştirmek için organize edilen kişiye/kullanıcıya özel bir çalışmadır. Bu, psikolojik ve ekonomik kısımları aynı zamanda geliştirmeye izin veren esnek bir yoldur. İzlenecek yol kişiye işletmenin fizibilitesini anlamak için gerekli olan kişisel yetkinlikler ve pazar hakkında bir bilinç sağlar. Sonuçta her zaman işin kurulması gerçekleşmez, zira kişi/kullanıcı izlenecek yolu her an terk edebilir ve/veya danışmanlarının yardımıyla diğer hizmetlere yönlendirilebilir. Bu şekilde izlenen yol daima bir başarı sağlar, zira kişi iş gücü pazarına erişim konusunda kendi yolunu bulmak zorundadır. Test aşaması sırasında kullanıcı için iki farklı yaklaşım vardı. Psikolojik yetkinlikleri olan ortaklar, çalışmalarını kişilere, girişimci olma konusundaki becerilerine, yetkinliklerine ve davranışlarına odaklamışlardır. Ekonomik bölüm açısından ise dış uzmanlarca desteklenmişlerdir. BPW gibi ekonomik yetkinlikleri olan ortaklar ise işlerini iş fikrine ve bu fikrin gelişmesine odaklanmışlardır. Psikolojik hususlar içinse metodoloji dahilinde oluşturulan araçları kullanmışlardır. Test aşaması ve bu farklı yaklaşımlar, ortakların metodolojiyi ve araçları geliştirmelerine imkan sağlamıştır. Ekonomi uzmanları, psikolojik araçları kullanırken, psikoloji uzmanları ise ekonomik araçları kullanırken yaşadıkları problemleri vurgulamışlardır. Bu tartışma ile, aynı organizasyon içinde bulunmasa da B Plan 19

22 yolunu girişimci adaylarına sunmada temel olan entegre ekibin (ekonomistler ve psikologlar) önemini ortaya konmuştur. İş kurmak için bu model çok yenilikçidir, zira kişiye odaklanır ve psikolojik / ekonomik hususlara odaklanır, çok esnektir ve kullanıcının becerilerini ve yetkinliklerini çok iyi anlamasına yardımcı olarak ve iş fikri ile iyi bir girişimci olup olamayacağını fark etmesini sağladığı için her zaman başarılı bir sonuca ulaşılmasını sağlar. Herhangi bir durumda aday girişimci, işgücü pazarına ulaşmada kendi yolu olmadığını fark ederse, her zaman danışman yardımıyla başka bir yaklaşım gösterebilir. Son model aynı anda (paralel) veya adım adım (sıralı) olarak yapılabilecek psikolojik ve ekonomik işi entegre eder. Modelin ortaklar ve profesyonellerle birlikte inşası -daha spesifik olarak söylemek gerekirse ortakların, iş kuruluşlarının desteklenmesi için psikoloji ve ekonomi uzmanlarının birlikte çalışarak karşılıklı katkı sunmaları-, aday girişimciye yönelik bilgi ve donanım içeren profesyonel bir yolun izlenmesinin önemi konusunda ikna edici olmuştur. 20