ASYA TAŞIMACILIK GENEL HİZMETLER TARIMSAL ÜRÜNLER TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ PRİNA KURUTMA TESİSİ BURSA İLİ, YENİŞEHİR İLÇESİ, SUBAŞI MAHALLESİ

Transkript

1 ASYA TAŞIMACILIK GENEL HİZMETLER TARIMSAL ÜRÜNLER TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ PRİNA KURUTMA TESİSİ BURSA İLİ, YENİŞEHİR İLÇESİ, SUBAŞI MAHALLESİ PROJE TANITIM DOSYASI BURSA TEMMUZ 2015

2 PROJE SAHİBİNİN ADI Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi ADRESİ Bursa ili Yenişehir İlçesi Çayır Mahallesi Bursa Caddesi No:45 İç Kapı No:1 TELEFON GSM VE FAKS NUMARALARI E-POSTA b.ayas@bolacalar.com PROJENİN ADI PROJE BEDELİ Proje Bedeli: TL PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ:(İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ) PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ) PROJENİN NACE KODU Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı mahallesi, 26 pafta 123 ada 22 parselde kayıtlı, 44621,11 m 2 lik alanın m 2 lik kapalı alanında EK-2 Seçme-Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi Sektör : Madde 5- İnşaat yıkıntı ve hafriyat atıkları hariç olmak üzere günlük kapasitesi 100 ton un altında olan atıkların kompostlaştırıldığı ve/veya diğer tekniklerle geri kazanıldığı, yakıldığı (Oksitlenme yoluyla yakma, piroliz, gazlaştırma, plazma vb. termal işlemler), düzenli depolandığı ve/veya nihai bertarafının yapıldığı tesisler : Tehlikesiz atıkların ıslahı ve bertaraf edilmesi ve bertarafı için depolama alanlarının işletilmesi RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN / KURULUŞUN ADI RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN / KURULUŞUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORU SUNUM TARİHİ (GÜN, AY, YIL) MİM ÇEVRE İŞ SAĞLIĞI DANIŞMANLIK VE MÜH. HİZ. LTD. ŞTİ. Konak Mah. Yıldırım cad. Basın sok. No: 35/1 Nilüfer/BURSA Tel : mimcevre@mimcevre.com web :

3 Proje Sahibi Ad : Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi Adresi : Bursa ili Yenişehir İlçesi Çayır Mahallesi Bursa Caddesi No:45 İç Kapı No:1 Tel : Fax : Projenin Adı : Proje İçin Seçilen Yerin Adı, Mevkii: Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı Mahallesi, 26 pafta 123 ada 22 parselde kayıtlı, 44621,11 m 2 lik alanın m 2 lik kapalı alanında Projenin Tanımı ve Amacı Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından, Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı Mahallesi, 26 pafta 123 ada 22 parselde kayıtlı, 44621,11 m 2 lik alanın m 2 lik kapalı alanında prina kurutma tesisi kurulup işletilmesi planlanmaktadır. İşletilmesi planlanan tesisin faaliyet konusu ve kapasitesi 95 ton/gün itibariyle, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği nin, Ek-II de verilen Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi nin 5- İnşaat yıkıntı ve hafriyat atıkları hariç olmak üzere günlük kapasitesi 100 ton un altında olan atıkların kompostlaştırıldığı ve/veya diğer tekniklerle geri kazanıldığı, yakıldığı (Oksitlenme yoluyla yakma, piroliz, gazlaştırma, plazma vb. termal işlemler), düzenli depolandığı ve/veya nihai bertarafının yapıldığı tesisler, kapsamında değerlendirilmiş ve Ek-IV formatında hazırlanmıştır. Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından işletilmesi planlanan prina kurutma tesisi ile ilgili hazırlanan Proje Tanıtım Dosyası ile, tesisin işletilmesi sırasında oluşacak çevresel etkiler incelenmiş, çevreye olan etkilerin minimize edilmesi için yapılan çalışmalar irdelenmiştir. nı Hazırlayan Kuruluş Adı : Mim Çevre İş Sağlığı Danışmanlık Ve Müh. Hiz. Ltd. Şti. Adresi :Konak Mah. Yıldırım Cad. Basın Sok. No:35 Nilüfer/Bursa Tel-Fax : Web : Dosyanın Hazırlanış Tarihi: TEMMUZ BU RAPORUN TAMAMI VEYA BİR KISMI, PROJE SAHİBİ ASYA TAŞIMACILIK GENEL HİZMETLER TARIMSAL ÜRÜNLER TİCARET VE SANAYİ LİMİTED ŞİRKETİ İLE MİM ÇEVRE İŞ SAĞLIĞI DANIŞMANLIK VE MÜH. HİZ. LTD. ŞTİ.. NİN İZNİ OLMADIKÇA ÇOĞALTILAMAZ VE KULLANILAMAZ.

4 İÇİNDEKİLER Sayfa No Projenin Teknik Olmayan Özeti 1 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ: a)projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri), 1 b)projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel sayısı, 2 c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb.) 5 ç)atık miktarı (katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri, 9 d) Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski, PROJENİN YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ: a) Mevcut arazi kullanımı ve kalitesi, (tarım alanı, orman alanı, planlı alan, su yüzeyi vb.): 16 Faaliyet Sahalarının Etki Alanındaki Ekosistemler ve Ekosistemlerdeki Türler 19 b) EK-5 deki Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak korunması gereken alanlar PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 28 3.a. Hava Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri, Alınacak Tedbirler 28 3.b. Su Kirliliği ve Çevre Üzerine Etkileri, Alınacak Tedbirler 28 3.c. Katı Atık/Tehlikeli Atık Oluşumu ve Çevre Üzerine Etkileri, Alınacak Tedbirler 29 3.d. Gürültü Oluşumu ve Çevre Üzerine Etkileri, Alınacak Tedbirler 31 SONUÇLAR 31 EKLER 37 NOTLAR KAYNAKLAR 38

5 TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1. Tesise Kabul Edilecek Atık Kodları Tablo 2. Tesiste İşleme Tabi Tutulacak Hammaddeler, Atık Kodları, Miktarları ve Ürün Miktarları Tablo 3. Tesiste Kullanılacak Makine Ekipmanlar Listesi Tablo 4. Prina yakıtı kullanan buhar kazanına ait ölçülen emisyon değerleri Tablo 5. İnceleme Alanının Florası ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1. Tesisin İş Akım Şeması Şekil 2. Bursa İlinde Arazi Dağılımı Şekil 3. Bursa İlinde Arazi Sulama Durumu Şekil 4. Bursa İli Rüzgar Esme Yönü

6 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından, Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı Mahallesi, 26 pafta 123 ada 22 parselde kayıtlı, 44621,11 m 2 lik alanın m 2 lik kapalı alanında prina kurutma tesisi kurulup işletilmesi planlanmaktadır. Tesise ait arazinin koordinatları ekte verilmiştir (Bkz.Ek.1.). Prina zeytinyağı fabrikalarının bir artığı olup, önemli bir biokütle çeşididir. Prina düşük maliyetle oldukça büyük miktarlarda elde edilebilir. Bitkisel yağlar ve prina, kükürt içermeyen alternatif yakıtlar olarak dikkate alınabilir. Enerji üretiminde verimli ve uygun bir şekilde prina kullanımı iki probleme birden çözüm sağlamaktadır; temiz enerji üretimi ve zeytinyağı tesislerinin atığı olan bu maddenin tekrar kullanımıdır. Prina yakıt olarak Türkiye'nin en ekonomik, çevreci ve minimum kül oranıyla en verimli alternatif yakıttır. Planlanan tesise zeytinyağı fabrikalarından getirilecek olan prina stok havuzlarında biriktirilecektir. Stok havuzlarından dekantere alınan prinaların yağ alım işlemi gerçekleştirilecektir. Dekanterden % 50 nemlilik oranında prina çıkışı sağlanacaktır. Bu prinalar kurutucuya alınıp % 8 nemlilik oranına getirilip yakıt amaçlı satışı yapılacaktır. Dekanterden çıkan karasu ve kurutucudan çıkan su buharı evaparatöre (buharlaştırıcı) alınacaktır. Evaparatörde işlem gören karasu ve su buharında bulunan katı prinalar % kuru madde içerikli halde çıkışı sağlanacaktır. Bu prinalar mamül madde oranı olan % 8 nemliliğe kavuşması için sisteme dekanterden tekrar geri dönüşü sağlanacaktır. Tesise dışarıdan prina kabul miktarı 95 ton/gün olması planlanmaktadır. Proje kapsamında genel olarak, tehlikesiz atık geri kazanımı aşağıdaki atık kodlarına göre yapılacaktır. Tablo 1. Tesise Kabul Edilecek Atık Kodları Bitki dokusu atıkları Çözücü ekstraksiyonundan kaynaklanan atıklar Tüketime ya da işlenmeye uygun olmayan maddeler İşletilmesi planlanan tesis Yenişehir ilçesinin 4 km. güney doğusunda Mahmudiye mahallesinin 2,5 km. kuzey batısında Subaşı Mahallesinin 2,5 km kuzeydoğusunda yeralmaktadır. (Bkz. Ek.2.a.). 1.Projenin Özellikleri: a)projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve proje alanının seçilme nedenleri), Proje alternatifleri, yer seçimi ve teknoloji açısından iki şekilde incelenmiştir. Yer seçimi Proje alanının yoğun yerleşim yerlerinden uzak olması, civarda zarar görebilecek nadir ve nesli tehlikede, endemik türlerin bulunmayışı nakliyat sırasında kullanılacak yolların herhangi bir yerleşim birimi içerisinden geçmemesi, Yenişehir sınırları içerisinde olması, hammaddeye yakın olması ve tarıma dayalı sanayi alanı olması gibi sebeplerle proje için seçilen yerin en uygun yer olduğu kanaatine varılmıştır. Faaliyet alanı yakın çevresinde organize sanayi bölgesi bulunmaktadır. 1

7 Ayrıca tesiste hijyen ve güvenliğe önem gösterilecek olup çevreye herhangi bir olumsuz etkide bulunulmayacaktır. Kullanılan teknoloji ile prina kurutma üretimi eksiksiz ve kaliteli bir şekilde yapılacaktır. Teknoloji Alternatifleri İşletilecek olan prina kurutma tesisinde, teknolojik açıdan yenilikler takip edilmeye çalışılacaktır. Gerçekleştirilecek prina kurutma tesisi inşaatı, yapım aşaması ve faaliyet sürecinde kullanılan araç ve ekipmanların seçiminde de değişik alternatifler kullanılacak en iyi verimin elde edildiği iş akımına karar verilecektir. b)projenin iş akım şeması, kapasitesi, kapladığı alan, teknolojisi, çalışacak personel sayısı, Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından, Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı Mahallesi, 26 pafta 123 ada 22 parselde kayıtlı, 44621,11 m 2 lik alanın m 2 lik kapalı alanında prina kurutma tesisi kurulup işletilmesi planlanmaktadır. Proje alanına ait tapu ekte verilmektedir (Bkz.Ek.3.). İşletilmesi planlanan tesisin faaliyet konusu ve kapasitesi 95 ton/gün itibariyle, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği nin, Ek-II de verilen Seçme Eleme Kriterleri Uygulanacak Projeler Listesi nin 5- İnşaat yıkıntı ve hafriyat atıkları hariç olmak üzere günlük kapasitesi 100 ton un altında olan atıkların kompostlaştırıldığı ve/veya diğer tekniklerle geri kazanıldığı, yakıldığı (Oksitlenme yoluyla yakma, piroliz, gazlaştırma, plazma vb. termal işlemler), düzenli depolandığı ve/veya nihai bertarafının yapıldığı tesisler, kapsamında değerlendirilmiş ve Ek-IV formatında hazırlanmıştır. Planan faaliyet alanında daha önce Bolacalar Un Yem Yağ Gıda San. ve Tic. A.Ş. adına bitkisel hamyağ imalatı için tarih 7022 sayılı karar ile ÇED Gerekli Değildir belgesi alınmıştır. Ancak unvan değişikliği ile bu karar tarih 6486 sayılı yazı ile Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler adına değiştirilmiştir (Bkz.Ek.7.). Faaliyet alanının yerini gösteren yerbulduru haritası, uydu görüntüsü ve 1/ ölçekli topoğrafik harita ekte verilmektedir (Bkz. Ek.2.a.). Ayrıca planlanan faaliyet yerine ilişkin Bursa İl Özel İdaresi İmar ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı ndan alınan 1/1.000 lik imar durum belgesinde Bitkisel Ham Yağ Üretim Tesisi içerisinde kaldığı belirlenmiş olup eklerde sunulmaktadır (Bkz.Ek.2.b. ). İmar planları açıklamasında belirtilen Bitkisel Ham Yağ Üretim Tesisi ibaresinin içinde geçerli olup olmayacağı konusu Yenişehir Belediye Başkanlığı na görüş sorulmuş olup işlemin aynı kapsamda yeralmasından uygun olduğuna ilişkin tarih 3506 saylı yazı ile görüş bildirilmiştir (Bkz.Ek.2.b.). Hazırlanan bu raporda, tesisin işletilmesi aşamasında olabilecek çevresel etkilerinin değerlendirilmesi, olumsuz etkilerinin tespit edilerek önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek şekilde en aza indirilmesi, tesisin çevresinde bulunan diğer tesislerle etkileşimi incelenmektedir. Bu amaçla dosyada, tesisin işletilmesi sırasında oluşacak atıklar, emisyon, atık su, katı atık ve gürültü yönünden incelenerek ilgili yönetmeliklerin sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır. Yönetmelik sınır değerlerini aşan durumlar var ise alınması gereken tedbirler belirlenmiştir. 2

8 Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler sektöre ve bölge halkına istihdam olanağı sağlayacak olup sosyo-ekonomik yapı üzerinde olumlu bir etki yapacaktır. Tesiste kullanılacak, makine ve ekipmanların alımında son teknoloji olmalarına özen gösterilecektir. İşletme süresince teknolojik gelişmeler sürekli takip edilecektir. Projenin Teknolojisi İş Akım Şeması Proje kapsamında genel olarak, tehlikesiz atık geri kazanımı kapsamında , ve atık kodlu zeytinyağı üretiminden kaynaklı prina geri kazanımı gerçekleştirilecektir. Geri kazanımı sağlanan prinalar yakıt olarak ilk aşamada firma bünyesinde bulunan tesislerde kullanılacak geri kalan kısımlar piyasaya katı yakıt olarak satışı gerçekleştirilecektir. Prina zeytinyağı fabrikalarının bir artığı olup, önemli bir biokütle çeşididir. Prina düşük maliyetle oldukça büyük miktarlarda elde edilebilir. Bitkisel yağlar ve prina, kükürt içermeyen alternatif yakıtlar olarak dikkate alınabilir. Enerji üretiminde verimli ve uygun bir şekilde prina kullanımı iki probleme birden çözüm sağlamaktadır; temiz enerji üretimi ve zeytinyağı tesislerinin atığı olan bu maddenin tekrar kullanımıdır. Prina yakıt olarak Türkiye'nin en ekonomik, çevreci ve minimum kül oranıyla en verimli alternatif yakıttır. Planlanan tesise zeytinyağı fabrikalarından getirilecek olan prina stok havuzlarında biriktirilecektir. Stok havuzlarından dekantere alınan prinaların yağ alım işlemi gerçekleştirilecektir. Dekanterden % 50 nemlilik oranında prina çıkışı sağlanacaktır. Bu prinalar kurutucuya alınıp % 8 nemlilik oranına getirilip yakıt amaçlı satışı yapılacaktır. Dekanterden çıkan karasu ve kurutucudan çıkan su buharı evaparatöre (buharlaştırıcı) alınacaktır. Evaparatörde işlem gören karasu ve su buharında bulunan katı prinalar % kuru madde içerikli halde çıkışı sağlanacaktır. Bu prinalar mamül madde oranı olan % 8 nemliliğe kavuşması için sisteme dekanterden tekrar geri dönüşü sağlanacaktır. Tesise dışarıdan prina kabul miktarı 95 ton/gün olması planlanmaktadır. 3

9 PRİNA STOK HAVUZU YAĞ (Stok) DEKANTER KARASU EVAPARATÖR ÖNCESİ ARA STOK HAVUZU % 50 NEMLİ PRİNA KURUTUCU SU BUHARI EVAPARATÖR SU BUHARI EMİSYON %8 NEMLİ PRİNA (Kurutulmuş mamül madde) %30 -% 35 KURU MADDELİ POSA Şekil 1. Tesisin İş Akım Şeması Kapasitesi, ve Çalışan Sayısı vb. 4

10 Tesiste gerçekleştirilmesi planlanan geri kazanım işlemlerinde hammadde olarak kullanılacak olan tehlikesiz atıklar, EWC atık kodlarına göre kullanım miktarları ve geri kazanım prosesleri sonrası geri kazanılmış ürün miktarları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 2. Tesiste İşleme Tabi Tutulacak Hammaddeler, Atık Kodları, Miktarları ve Ürün Miktarları Hammadde Adı Hammadde Miktarı Atık Kodu Üretim Miktarı Bitki dokusu atıkları Çözücü ekstraksiyonundan kaynaklanan atıklar 95 ton/gün 80 ton/gün Tüketime ya da işlenmeye uygun olmayan maddeler Tesiste kullanılacak olan makine ekipman listesi aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 3. Tesiste Kullanılacak Makine Ekipmanlar Listesi Makine ve Ekipmanlar Adet Stok havuzları 10 Dekanter 5 Evaparatör öncesi stok havuzu 10 Kurutucu 5 Evaparatör (Buharlaştırıcı) 5 Tesiste çalışacak sayısı 10 kişi olacaktır. Tesiste aylık çalışma süresi 26 gün, yıllık çalışma süresi ise 300 gün olacaktır. Sözkonusu görüş doğrultusunda tesis kurulduğunda 1. Sınıf GSM ruhsatı alınacak, imar planları ve planlama hükümlerine uyulacak, çevre mevzuatı ve ilgili hükümlere uyarak gerekli çevresel tedbirler alınacaktır. c) Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü vb.) Arazi Kullanımı : Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi tarafından, Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı Mahallesi, 26 pafta 123 ada 22 parselde kayıtlı, 44621,11 m 2 lik alanın m 2 lik kapalı alanında prina kurutma tesisi kurulup işletilmesi planlanmaktadır. Tesise ait arazinin koordinatları ekte verilmiştir (Bkz.Ek.1.). Proje yerine ilişkin Bursa İl Özel İdaresi İmar ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı ndan alınan 1/1.000 lik imar durum belgesinde Bitkisel Ham Yağ Üretim Tesisi içerisinde kaldığı belirlenmiş olup eklerde sunulmaktadır (Bkz.Ek.2.b. ). İmar planları açıklamasında belirtilen Bitkisel Ham Yağ Üretim Tesisi ibaresinin içinde geçerli olup olmayacağı konusu Yenişehir Belediye Başkanlığı na görüş sorulmuş olup işlemin aynı kapsamda yeralmasından uygun olduğuna ilişkin tarih 3506 saylı yazı ile görüş bildirilmiştir (Bkz.Ek.2.b.). İşletilmesi planlanan tesis Yenişehir ilçesinin 4 km. güney doğusunda Mahmudiye Mahallesinin 2,5 km. kuzey batısında Subaşı Mahallesinin 2,5 km kuzeydoğusunda yeralmaktadır. (Bkz. Ek.2.a.). Su Kullanımı : 5

11 Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından işletilmesi planlanan prina kurutma işlemlerinde su, personel içme-kullanma suyu olarak kullanılacaktır. İşletme süresi boyunca tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak uygun olarak çalışılacaktır. Q = N x q N = Çalışacak kişi sayısı q = Kişi başı kullanılan günlük su miktarı (150 lt/kişi.gün) (Kaynak: 150 lt/kişi.gün İle İlgili Bilgi Muslu, Y., 1994, Atıksuların Arıtılması, İTÜ, İSTANBUL dan alınmıştır. ) Q = 150 lt/kişi.gün x m 3 /lt x 10 kişi = 1,5 m 3 /gün dür. Tesis kurutma tesisi olmasından dolayı proses gereği herhangi bir şekilde su kullanımı olmayacaktır. Enerji Kullanımı: Tesiste işletme aşamasında kullanılacak olan makine ve teçhizatın enerji ihtiyaçları elektrik enerjisi ile karşılanacaktır. Tesisin elektrik enerji sarfiyatı yaklaşık 250 kw/h olacaktır. Tesiste, geri kaznım ünitesinde ve ısınmada gerekli olan buhar ihtiyacında geri kazanımı sağlanmış olan prina kullanılacaktır. ç)atık miktarı (katı, sıvı, gaz ve benzeri) ve atıkların kimyasal, fiziksel ve biyolojik özellikleri, Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından işletilecek tesiste, oluşacak atıklar, çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksular, katı atıklar, üretim sırasında makinelerin çalışmasından kaynaklanan gürültü, prosesten kaynaklı emisyonlar olarak gruplandırılabilir. Proje sırasında oluşacak ve oluşması muhtemel tüm bu atıklar ve çevresel etkileri aşağıdaki bölümde detaylıca anlatılmaktadır. ç.1. Emisyon Oluşumu: Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından prina kurutma işlemi gerçekleştirilecek tesiste proses kaynaklı 1 adet evaparatörden kaynaklı emisyon kaynağı 1 adette buhar kazanında prina yakma kaynaklı emisyon kaynağı olacaktır. Buhar kazanında yakılacak olan prina tesiste kurutma sonucu oluşacak ürün niteliğindeki prinalar kullanılacaktır. Yakıt uygunluk belgesi almış olan prinaların yakılması sonucu oluşan emisyonlara ait örnek emisyon değerleri aşağıda verilmiştir. 6

12 Tablo 4. Prina yakıtı kullanan buhar kazanına ait ölçülen emisyon değerleri Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere prina yakıtı kullanan örnek bir kazan bacası ölçüm sonuçlarında yönetmelik sınır değerlerini sağladığı görülmektedir. Proje kapsamında kurutulmuş prinalar için yakıt uygunluk belgesi alınıp yönetmelik sınır değerleri gözetilerek yakma işlemi gerçekleştirilecektir. Prina kurutma süresince yakıt olarak prina kullanılacak olup enerji kaynağı elektrikten faydalanılacaktır. İşletilmesi planlanan tesis tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Ek Atık ara depolama, geri kazanım ve bertaraf tesisleri (Hava emisyon konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet tüm geri kazanım tesisleri ile atık yakma ve birlikte yakma tesisleri için geçerli değildir. Çevresel Gürültü konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet ise atık pil ve akümülatör ile ömrünü tamamlamış lastik geri kazanım tesisleri için geçerli değildir). 1,2 kapsamında kalmaktadır. Bu kapsamda ÇED 7

13 İşlemlerinden sonra emisyon konulu Çevre izni ve Tehlikesiz atık geri kazanım lisans belgesi alınacaktır. İşletme süresince; tarih ve Isınmadan Kaynaklı Hava Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliğine, ve tarih ve sayılı Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Azaltılmasına Diğer Yönetmelik hükümlerine, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun çalışılacaktır. ç.2. Atıksu Oluşumu: Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından işletilmesi planlanan prina kurutma işlemlerinde su, personel içme-kullanma suyu olarak kullanılacaktır. Tesiste çalışacak personelden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksu oluşacaktır. Tesiste istihdam edilecek personelin kullanma suyu tankerlerle taşınarak şehir şebekesinden temin edilecektir. Tesisten proses kaynaklı atıksu oluşumu sözkonusu değildir. Tesiste istihdam edilecek 10 personelden kaynaklanması muhtemel evsel nitelikli atıksu miktarı; Q = N x q N = Çalışacak kişi sayısı q = Kişi başı kullanılan günlük su miktarı (150 lt/kişi.gün) (Kaynak: 150 lt/kişi.gün İle İlgili Bilgi Muslu, Y., 1994, Atıksuların Arıtılması, İTÜ, İSTANBUL dan alınmıştır. ) Q = 150 lt/kişi.gün x m 3 /lt x 10 kişi = 1,5 m 3 /gün dür. Tesisten oluşacak evsel nitelikli atıksular fosseptikte biriktirilip vidanjörle çekim sağlanacaktır. Fosseptik detay projesi ekte verilmiştir. Tesiste endüstriyel nitelikli atıksu oluşmayacaktır. Prina stok havuzlarında bulunacak prina suları ayrı bir şekilde depolama işlemi yapılmadan işlenmemiş prina ile birlikte kurutma prosesine alınacaktır. Dolayısıyla tesisten endüstriyel nitelikli atıksu oluşmayacaktır. İşletme süresince, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı revize) hükümlerine uygun olarak çalışılacaktır. İşletme süresi boyunca; tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne ( tarih ve sayılı tarih ve sayılı Revize), tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği ne( tarih ve sayılı Revize), hükümlerine uygun çalışılacaktır. 8

14 ç.3. Katı Atık/Tehlikeli Atık Oluşumu: ç.3.1. Katı Atık/Tehlikeli Atık Oluşumu: Tesisten kaynaklanan katı atıklar, evsel nitelikli katı atıklar, geri dönüştürülebilir atıklar ve tehlikeli atıklar olmak üzere sınıflandırılmıştır. ç evsel Katı Atıklar: Tesiste istihdam edilecek personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atık oluşumu söz konusudur. Kişi başı oluşacak katı atık miktarı 1,15 kg/kişi.gün ( alındığında, tesiste istihdam edilecek mevcut 10 personelden kaynaklanacak katı atık miktarı, K: N x k N: Nüfus, k: kişi başına oluşan katı atık miktarı K personel = 1,15 kg/kişi. gün x 10 kişi = 11,5 kg/gün dür. Tesiste oluşacağı tahmin edilen evsel nitelikli katı atıklar, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Yönetmeliği nde belirtildiği şekilde ağzı kapalı, standartlara uygun konteynırlarda biriktirilecek olup, belirli periyotlarda belediye birimlerine teslim edilecektir Geri Dönüşümlü Katı Atıklar: Tesiste prina kurutma faaliyetlerinden kaynaklanacak geri dönüşümlü atıkların (kâğıt, karton, plastik, poşet, naylon, hurda çuval, tehlikesiz metal atıkları, cam atıklar, atık metal ambalaj vb.) tesis içerisinde uygun şekilde ayrı toplanarak ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak çevre izin ve lisanslı tesislere gönderilerek geri dönüşümü sağlanacaktır Tehlikeli Atıklar: Kontamine Kaplar; Tesiste prina kurutma faaliyetleri sonucunda kontamine kaplar oluşması muhtemel değildir. Söz konusu atıkların oluşması durumunda, evsel ve diğer katı atıklardan ayrı toplanacak olup tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ne ( tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı revize) ve tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğe uygun olarak çevre izin ve lisanslı tesislere gönderilerek bertarafı sağlanacaktır. Kontamine Üstübü/Bez; Tesiste bakım, temizlik vb. işlemler sonucu oluşması muhtemel kontamine üstübü, absorban madde vb. atıklar diğer atıklardan ayrı toplanacak sonra tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların 9

15 Kontrolü Yönetmeliği ne ( tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı revize)ve tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe giren Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğe uygun olarak çevre izin ve lisanslı tesislere gönderilerek bertarafı sağlanacaktır. Atık Yağlar; Tesiste prina kurutma faaliyetlerinde işlev görecek makine ve ekipmanların bakımı sonucu atık yağ oluşması muhtemeldir. Söz konusu atık yağların oluşması durumunda ayrı bir kapta toplanarak tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı, tarih ve sayılı revize) hükümlerine uygun olarak analizleri yaptırılıp ve kategorilerine uygun olarak çevre izin ve lisanslı tesislere gönderilerek geri kazanımı veya bertarafı sağlanacaktır. Bitkisel Atık Yağ; Tesiste istihdam edilecek personelin yemek ihtiyacı dışarıdan temin edilecektir. Tesiste bitkisel atık yağ olması durumunda diğer atıklardan ayrı toplanarak, Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı, tarih ve sayılı revize) hükümlerine uygun olarak çevre izin ve lisanslı tesislere gönderilerek geri kazanımı sağlanacaktır. Atık Pil ve Akümülatörler; Tesiste atık pil ve akümülatör oluşması muhtemeldir. Atık pil ve akümülatörün oluşması durumunda tarih ve sayılı ( tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı revize) Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği'ne uygun olarak diğer atıklardan ayrı toplanarak ve çevre izin ve lisanslı tesislere gönderilerek bertarafı sağlanacaktır. Tıbbi Atıklar; Tesiste personelin sağlık ihtiyaçları sonucu meydana gelmesi muhtemel tıbbi atıklar özel toplama kaplarında ve özel sızdırmaz toplama poşetlerinde toplandıktan sonra, tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ( tarih ve sayılı, tarih ve sayılı, tarih ve sayılı revize) hükümlerine uygun olarak çevre izin ve lisanslı tesislere verilerek bertarafı sağlanacaktır. Buhar Kazanında Prina Yakma Sonucu Atık Küller: Proje kapsamında buhar kazanında tesisin ürün niteliğindeki kurutulmuş prinalarının yakılması sonucu kül oluşumu gerçekleşecektir. Oluşacak bu atıklar tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Atıkların Düzenli Depolanmasına İlişkin Yönetmelik kapsamında Ek-2 analizleri gerçekleştirilip düzenli depolama tesislerine bertarafa gönderilecektir. ç.4. Gürültü Oluşumu: Tesiste kullanılacak her türlü makine ve ekipmanların satın alımında gürültü ve vibrasyon sınırları göz önünde bulundurulacak, sınırı aşacağı düşünülen ekipmanlar satın alınmayacaktır. Tesise ileride makine ilavesi yapılacak olursa yine aynı kriterlere uygun olarak seçim yapılacaktır. Mevcut makinelerin çalışması sırasında yayacakları gürültünün seviyesini azaltmak için ekipmanların montajı sırasında ses izolasyonuna özen gösterilecektir. Çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23/12/2003 tarihli ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği madde-5 e göre en yüksek maruziyet etkin 10

16 değerleri 85 dba olarak verilmiştir. Proje alanında gürültünün 85 dba nın üzerinde olduğu tespit edilmesi halinde kişisel koruyucu gereçler kullanılacaktır. İşletilmesi planlanan tesis tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Ek Atık ara depolama, geri kazanım ve bertaraf tesisleri (Hava emisyon konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet tüm geri kazanım tesisleri ile atık yakma ve birlikte yakma tesisleri için geçerli değildir. Çevresel Gürültü konulu çevre izni konusunda getirilen muafiyet ise atık pil ve akümülatör ile ömrünü tamamlamış lastik geri kazanım tesisleri için geçerli değildir). 1,2 kapsamında kalmaktadır. Bu kapsamda tesis faaliyet gereği gürültü konulu çevre izninden muaftır. Söz konusu tesiste, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ve tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik hükümlerine uygun çalışılarak, özellikle işletmede gürültünün yüksek olduğu bölümlere çalışanlara kişisel koruyucu ekipmanları (kulaklık, tıkaç vb.) kullanmaları sağlanacaktır. Ç.5. Koku Oluşumu Tesiste faaliyet olarak kokuya sebep olacak prinaları stokta bekletme işlemleri prina stok havuzunda üstü kapalı alanda yapılacaktır. Kurutma kısmında oluşacak ve atmosfere verilecek hava önce yakma sistemi olan kazana yönlendirilecektir. Burada yapılan yakma ile koku problemi önüne geçilmiş olacaktır tarih sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kokuya Sebep Olan Emisyonların Kontrolü Yönetmeliğine uygun olarak çalışılacaktır. Sözkonsu yönetmelik kapsamında MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, koku şikâyetine neden olan faaliyetlerden ileri gelen koku sorunlarının belirlenmesi ve çözümü ile ilgili işlemleri ve yaptırımları kapsar. Tesisin işletilmesi esnasında bu tür şikayete sebep olması durumunda ilgili kaynakta koku giderme teknikleri uygulanacak koku düzeyinin 1000 KB/m 3 altına düşmesi sağlanacak daha sonra ilgili ölçümler yapıldıktan sonra gerekli mercilere ulaştırılacaktır. d) Kullanılan Teknoloji ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski, Üretim süresince işletmede oluşabilecek kaza riskleri işçilerin makinelere teması veya kullanılacak makinelerinde oluşabilecek fiziksel etkiler olabilir. Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler için hazırlanmış Acil Eylem Planı ekte verilmiştir (Bkz.Ek.4.). Tesiste üretim süresi boyunca tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, 6331 Sayılı İş Kanunu ve buna bağlı yönetmelik hükümleri usullerine uygun olarak çalışılacaktır. Acil durumlar iki kategoriye ayrılır; A-TİPİ ACİL DURUMLAR : 11

17 Savaş hali, deprem, sel, yıldırım düşmesi, büyük çaplı yangınlar, patlamalar, terör/sabotaj, uçak/helikopter kazaları vb. nedenlerle sonucunda ortaya çıkan durumlardır. B-TİPİ ACİL DURUMLAR : Küçük çaplı yangınlar, muhtelif kimyasal, yanıcı ve parlayıcı maddelerin sızıntılarını içeren çevresel kazalar ile benzer öneme sahip durumlardır. Acil durumlara; a. Normal mesai saatlerinde: b. Hafta içi normal mesai saatleri dışında : c. Hafta sonu, bayram ve kapanış dönemlerinde : müdahale şeklinin hangi birimlerin sorumluluğunda ve nasıl yapılacağı tanımlanmalıdır. a. Normal mesai saatlerinde (08:30-18:30) : Bakım sorumluluğunda, İtfaiye ve Güvenlik teşkilatı ve ilgili birim yetkilileri ile koordineli olarak bertaraf edilir. b. Hafta içi 08:30-18:30 saatleri arasında : Üretim vardiya amiri sorumluluğunda, İtfaiye ve Güvenlik teşkilatı ve ilgili birim yetkilileri ile koordineli olarak bertaraf edilir. Gerekirse Bakım ve İnsan Kaynakları Yöneticisine bilgi verir. c. Hafta sonu, bayram ve kapanış dönemlerinde : Fabrika Nöbetçisi fabrikada ise, onun sorumluluğunda, İtfaiye ve Güvenlik teşkilatı ve o an çalışmakta olan ilgili birim yetkilileri ile koordineli olarak bertaraf edilir. Fabrika Nöbetçisinin fabrika olmadığı saatlerde, Bakım Sorumlusu, onun yokluğunda ise Acil müdahale ekip sorumlusu, Fabrika Nöbetçisi adına görev yapar. Gerekirse fabrika nöbetçisine olay hakkında bilgi verirler. İş saatleri içinde A-tipi acil durum oluştuğunda;tüm çalışanlar en güvenli ve yakın yerden çıkarak (acil durum sırasında veya sonrasında) Şirket Toplanma Alanı'nda toplanır. 1) Liderler ve yöneticiler kendilerine bağlı çalışanların yoklamasını yapar. 2) Şirket üst yönetimi bir araya gelerek, Şirket Acil Durum Yönetim Kadrosunu oluşturur. İşletme Müdürü, Şirket Kriz Masası üyesidir ve ilgili koordinasyonun kurulması için buraya katılır. 3) Şirket Hasar Tespit Ekipleri; - Liderleri tarafından oluşturulur. - Kriz Merkezi'nden gelen komutla çalışmaya başlar. - Çalışmalarını ve gözlemlerini Kontrol Formları ile Kriz Merkezi'ne raporlar. 4) Söndürme, Kurtarma, Koruma Ekipleri, İlk Yardım Ekipleri, Sosyal Yardım Ekipleri, Lojistik Destek Ekipleri ve Kriz Merkezindeki diğer Şirket temsilcileri; - Derhal, Şirket Kriz Merkezi'ne giderler ve kendi gruplarına katılırlar. - Yoklamalarını buradan bildiriler. - Kriz Merkezi'nin sevk ve idaresi ile çalışırlar. İş saatleri dışında A-tipi acil durum oluştuğunda; 1- Şirket Acil Durum Yönetim Kadrosu: Şirket Kriz Masası ile temasa geçerek, en hızlı şekilde, kendi güvenliklerini sağlayarak gelirler. 2- Kriz Masası temsilcileri, Kurtarma, İlkyardım, Sosyal Yardım ve Lojistik Destek Ekipleri: Şirket Kriz Masası ile temasa geçerek, en hızlı şekilde, kendi güvenliklerini sağlayarak gelirler. 3- Toplanan bu kişiler, kendi ekiplerine katılırlar ve Kriz Merkezi tarafından gelen direktiflerle çalışırlar. 12

18 ACİL DURUMLARDA ARANACAK TELEFON NUMARLARI Acil Servis : 112 Alo Yangın : 177 İtfaiye : 110 Polis İmdat : 155 Jandarma : 156 ACİL DURUM PLANININ DEVREYE SOKULMASI: A) Meydana gelen bir acil durumda, acil durum planı ayrıca talimat beklenmeksizin devreye sokulur. B) Emniyet maksadıyla atölye elektrik enerjisinin ve doğal gazın kesilmesi gerekiyorsa durumu kriz masasına bildirilir, kriz masasından gelecek cevaba göre gerekli emniyet tedbirleri alınmak kaydıyla elektrik ve doğal gaz kesilir. ACİL DURUMDA YÖNETİM VE EKİPLER: Acil durumlar için aşağıda belirtilen ekipler koordineli bir şekilde oluşturulmalı ve görevleri tanımlanmalıdır. a- Şirket Kriz Masası b- Şirket Acil durum Yönetim Kadrosu c- Hasar tespit ekipleri d- Kurtarma ekipleri (yangın kurtarma ekiplerinden oluşmaktadır) e- Yangın ve tahliye ekipleri (Söndürme, kurtarma, koruma) f- İlk yardım ekibi g- Sosyal yardım ekibi h- Lojistik destek ekibi ACİL DURUM YÖNETİM KADROSUNUN GÖREVLERİ: 1- Panik ortamı oluşmamasını sağlamak. Ortamı sakinleştirmek ve çok hızlı değerlendirmelerle, acil durumu yönetmek, acil durum planını devreye sokmak. 2- Yönetim Kadrosunun başkanlığını İşletme Müdürü yapar. Şirket Kriz Masasında görevlidir ve kriz masasından koordinasyonu sağlar. Acil durumda derhal Kriz Merkezi'ne gider. 3- Yönetim takımından bir kişi başkan seçilir. 4- Yoklamanın alınmasından sonra, eksiklerin ve bilinen diğer sorunların Kriz Merkezi'ne bildirilmesi. 5- Şirket Hasar Tespit Ekiplerinin oluşturulmasını sağlamak. 6- Kriz masasından gelecek bilgilere göre personelin sevk ve idaresini yapmak. ŞİRKET HASAR TESBİT EKİPLERİ: 1- Belirli sayıda ekip oluşturulur. 2- Ekip liderleri ve yardımcıları tanımlanır. 3- Bakımcılardan ve kritik tesisleri bilen imalatçı, kaliteci v.b kişilerden oluşan kişilik takımlardır 4- Yoklamanın alınmasından hemen sonrasında bu liderler tarafından oluşturulur 5- İlgili kontrol formları üzerinden, çalışmalar sırasında dikkat edilecek noktalar konusunda bilgi aktarımı ekip liderleri tarafından yapılır. 6- Kriz Merkezi'nden gelecek komutla çalışmalarına başlar. 7- Çalışmalar bittiğinde, gözlemlerini ilgili formlarla Kriz Merkezi'ne bildirir. 13

19 KURTARMA EKİPLERİ: 1- Bu ekip üyeleri özel eğitimli kişilerden oluşur. Bu kişiler acil durum oluştuğunda derhal Kriz Merkezi'ne gider, yoklamalarını buradan verirler ve buradan yönetilirler. 2- Şirket kurtarma ekibi, Şirket Acil Durum Kriz Merkezi tarafından görevlendirilir. 3- Kurtarma çalışmalarının yapılabilirliği, bu ekipler tarafından yapılacak hasar tespit çalışmalarının raporlamasından sonra belirlenir. 4- Kriz Merkezi'nin belirlediği yere, özel ekipmanları ile giderek, kurtarma çalışmalarına başlarlar. 5- Çalışmalarını Kriz Merkezi'ne rapor ederler. YANGIN SÖNDÜRME VE TAHLİYE EKİPLERİ: Kimlerden oluştuğu ve görevleri Yangın Söndürme Ekipleri Formlarında belirtilmiş olmalıdır. Söndürme ve kurtarma ekipleri en az 3'er, koruma ve ilk yardım ekipleri ise en az 2'şer kişiden oluşur. Yangın, deprem ve sel baskını hallerinde 110 acil yangın ihbar hattı ve 112 acil ilk yardım hattı aranmalıdır. Ekiplerin görevleri Ekiplerin görevleri aşağıda belirtilmiştir. a) Söndürme Ekibi: Binada çıkacak yangına derhal müdahale ederek söndürmek ve/veya genişlemesine mani olmak, b) Kurtarma Ekibi: Yangın vukuunda can ve mal kurtarma işlerini yürütmek, c) Koruma Ekibi: Kurtarma ekibince kurtarılan eşya ve evrakı korumak, yangın nedeniyle ortaya çıkması muhtemel panik ve kargaşayı önlemek, d) İlk Yardım Ekibi: Yangın nedeniyle yaralanan veya hastalanan kişilere ilk yardım yapmak. İLKYARDIM EKİBİ: Doktor ile sağlık memurundan oluşur. Bu kişilere 112 acil ilk yardım hattı aranılarak ulaşılır. SOSYAL YARDIM EKİBİ: a) İnsan Kaynaklarından sorumlu kişilerden oluşur ve ihtiyaç halinde başka kişilerinde alınabileceği bir ekiptir. Bu ekip Şirket Acil Durum Planında belirtilen ekipte yer alır. b) Tüm personelin telefon numaralarını ve adreslerini güncel olarak tutarlar, Tüm personelin acil durumda haber verilmesini istedikleri yakınlarının telefon numaralarını ve adreslerini güncel olarak tutarlar, c) Yerel yönetimler, sosyal güvenlik kurumları, hastaneler ve güvenlik birimleri ile koordinasyonu sağlarlar. LOJİSTİK YARDIM EKİBİ: a) Yardımcı malzeme ve satın almacılardan oluşur. b) Arama, kurtarma ve ilk yardım gibi konularda, dış firmalardan alınacak malzeme ve hizmetlerin bulunması, satın alınması ve teminini gerçekleştirir. c) Yardımcı malzeme ve satın almacılardan oluşur. d) Arama, kurtarma ve ilk yardım gibi konularda, dış firmalardan alınacak malzeme ve hizmetlerin bulunması, satın alınması ve teminini gerçekleştirir. PROJE TASARIM AŞAMASINDA YAPILACAK ÇALIŞMALAR 14

20 Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler ye ait tesisin proje tasarım aşamasında yangın başta olmak üzere, deprem(yapısal değil), tehlikeli kimyasallar, yakıtlar, güvenlik, hava ve iklim bazlı acil durumları şeklinde olacaktır. Buna göre; Mimari ve Yapısal Yangın Güvenliği 1. Kaçış yollarının, boşaltma imkânlarının ve yangın zonlarının incelenmesi, çıkış mesafelerinin, genişliklerinin ve konumlarının kontrolü. 2. Mimari, mekanik ve elektrik yangın zonlarının belirlenmesi ve kompartımanların oluşturulması. 3. İnsan kapasitesine bağlı tahliye gereklerinin ve çıkış sayısının belirlenmesi. 4. Acil durum asansörü ve özelliklerinin belirlenmesi 5. Yangın güvenlik holü gereken yerlerin tespiti ve mimarlarla uygun çözümlerin bulunması. 6. Çıkış koridorlarının, yangın merdivenlerinin yangın dayanım sürelerinin yönetmeliklere göre tespiti. 7. Çıkış kapıları ve yangın merdiveni kapılarının genişliklerinin belirlenmesi. 8. Yangının genişleme durumunun incelenmesi ve önleyici tedbirlerin belirlenmesi. Mekanik Yangın Sistemleri-Söndürme Sistemleri 1. Yangın suyu deposu kapasitesi, pompa kapasiteleri ve pompa özelliklerinin belirlenmesi. 2. Yangın dolaplarının yerlerinin ve dolap tiplerinin tespiti. 3. Sprinkler sistemi tesisatının esaslarının belirlenmesi ve hazırlanacak projelerinin uygunluğunun kontrolü. 4. Otomatik gazlı söndürme sistemleri esaslarının tespiti. 5. Hidrant sistemi gerekliliğinin değerlendirilmesi ve esaslarının belirlenmesi 6. Şehir itfaiyesi su temini şartlarının ve müşterek çalışma imkânlarının değerlendirilmesi. Elektrik ve Elektronik Yangın Sistemleri 1. Kullanım amacına uygun olan yangın algılama ve uyarı sistemlerinin tespiti. 2. Bölümlere göre uygun detektör tiplerinin belirlenmesi. 3. Alarm butonlarının yerlerinin kontrolü ve otomasyonu. 4. Siren/flaşör ve/veya anons sistemlerinin özellikleri ve yerlerinin, teknik özelliklerinin kontrolü. 5. Enerji kabloları ve özellikleri 6. Acil durum elektrik panoları 7. Pompaların, basınçlandırma fanlarının ve duman kontrol fanlarının beslemesi 8. Asansörlerin ve acil durum asansörlerinin özellikleri Duman Kontrolü 1. Kullanım amacına uygun duman kontrol sistem esaslarının belirlenmesi. 2. Duman ve yangın damperi gerekli yerlerin ve damper özelliklerinin tespiti. 3. Duman tahliye sistemini gerçekleştirecek fan ve/veya duman kapağı kapasitelerinin hesabı. 4. Merdiven yuvaları basınçlandırma sistem esaslarının tespiti. 5. Duman kontrol cihazlarının elektrik beslemesi Sistemlerin Entegrasyonu ve Otomasyonu 1. Yangın otomasyonu esaslarının belirlenmesi.(yangın başta olmak üzere acil durum senaryolarının oluşturulması) 2. Egzost ve üfleme fanları ile yangın damperlerinin otomasyonu. 3. Uyarı ve duyuru sistemlerinin otomasyonu. 4. İzleme yapılacak noktaların belirlenmesi. Acil Durum Hizmeti 15

21 Malzeme Kontrolü, Sistemlerin Kontrolleri ve Testleri 1. Hazırlanan teknik şartnamelerin uygunluğunun kontrolü 2. Seçilen malzemelerin değerlendirilmesi. 3. Kullanılan cihazların yeterliliğinin incelenmesi. 4. Sistemlerin uygunluğunun kontrolü. 5. Tamamlanan sistemlerin test edilmesi. 6. Yangın güvenlik sistemlerinin diğer sistemlerle otomasyonu. 7. Değişikliklerin değerlendirilmesi. 8. ACİL DURUM SENARYOLARININ TEST EDİLEREK ONAYLANMASI. İş Kazası Açısından; İş kazalarını önlemek amacı ile çalışacak personele gerekli eğitimler verilecektir. İşletme aşamasında çalışacak personele iş kazalarının önlenebilmesi için iş sağlığı güvenliği ekipmanları temin edilecektir. Forklift ve diğer makinelerin çalışmasının yapılacağı alanın etrafına uyarı levhaları koyulacak olup yapılacak projenin işletme aşamasında iş kazaların önlenebilmesi için gerekli tüm tedbirler alınacaktır. Kaçış yollarının, boşaltma imkânlarının ve yangın zonlarının incelenmesi, çıkış mesafelerinin, genişliklerinin ve konumlarının kontrolü sağlanacaktır. Mimari, mekanik ve elektrik yangın zonlarının belirlenmesi ve kompartımanların oluşturulacaktır. Ayrıca işletme süresince tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Karayolları Trafik Kanunu na, 4857 sayılı İş Kanunu, Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğine, Deprem Bölgelerinde yapılacak Binalar hakkındaki Yönetmelik hükümlerine, 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile buna bağlı çıkarılan yönetmeliklere uyulacak, mer i mevzuat kapsamında ilgili kurum ve kuruluşlardan gerekli izinler alınacaktır. 2. PROJENİN YERİ VE ETKİ ALANIN MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ: vb.): a) Mevcut arazi kullanımı ve kalitesi, (tar ım alanı, orman alanı, planlı alan, su yüzeyi Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından, Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı Mahallesi, 26 pafta 123 ada 22 parselde kayıtlı, 44621,11 m 2 lik alanın m 2 lik kapalı alanında prina kurutma tesisi kurulup işletilmesi planlanmaktadır. Tesise ait arazinin koordinatları ekte verilmiştir (Bkz.Ek.1.). Proje yerine ilişkin Bursa İl Özel İdaresi İmar ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı ndan alınan 1/1.000 lik imar durum belgesinde Bitkisel Ham Yağ Üretim Tesisi içerisinde kaldığı belirlenmiş olup eklerde sunulmaktadır (Bkz.Ek.2.b. ). İmar planları açıklamasında belirtilen Bitkisel Ham Yağ Üretim Tesisi ibaresinin içinde geçerli olup olmayacağı konusu Yenişehir Belediye Başkanlığı na görüş sorulmuş olup işlemin aynı kapsamda yeralmasından uygun olduğuna ilişkin tarih 3506 saylı yazı ile görüş bildirilmiştir (Bkz.Ek.2.b.). İşletilmesi planlanan tesis Yenişehir ilçesinin 4 km. güney doğusunda Mahmudiye mahallesinin 2,5 km. kuzey batısında Subaşı mahallesinin 2,5 km kuzeydoğusunda yeralmaktadır. (Bkz. Ek.2.a.). Proje sahası ve etki alanın da çığ, heyelan, kaya düşmesi, zemin kabarması vb. tehlikelerin oluşması muhtemel değildir. Ancak yinede tesiste emisyon ve atıksu konusunda meri mevzuat 16

22 dahilinde ilgili yönetmeliklerin belirlemiş olduğu tedbirler alınacak olup çalışmalar bu doğrultuda yapılacaktır. Proje sahasının da içinde bulunduğu bölge, sanayi, tarım, rekreasyon ve ulaşım açısından incelendiğinde; Tarım ; Proje alanının bulunduğu arazi Bursa İli, Yenişehir İlçesi, Subaşı mahallesi adresinde bulunmaktadır. Ayrıca planlanan faaliyet yerine ilişkin Bursa İl Özel İdaresi İmar ve Yapı İşleri Daire Başkanlığı ndan alınan 1/1.000 lik imar durum belgesinde Tarımsal Sanayi Alanı içerisinde kaldığı belirlenmiş olup eklerde sunulmaktadır (Bkz.Ek.2.b.). Bölge tarım arazi olmasına rağmen proje alanı yakın çevresinde herhangi bir tarımsal projeler bulunmamaktadır. Bursa ili geneli düşünüldüğünde Tarım İl Müdürlüğünün 2006 yılında yayınlamış olduğu Master Planına göre arazi dağılımı aşağıda verilmektedir. 39,68% 45,32% Tarım Arazisi Orman Fundalık Çayır-Mera Tarım Dışı Arazi Su Yüzeyleri Meskun Araziler 4,60% 4,59% 3,70% 2,11% Şekil 2. Bursa İlinde Arazi Dağılımı Kaynak: Bursa İli Tarım Master Planı (2006) Bursa ilinde arazi dağılımına bakacak olursak toplam alanın %45.32 i ormanlık ve fundalık alanlardır. Tarım arazileri %39.68, tarım dışı alanlar %3.70, çayır ve meralar %2.11, su yüzeyleri % 4.59 ve meskûn araziler % 4.60 lık kısmı oluşturmaktadır. Bursa ilinde yapılan araştırmalara göre tarım yapılan hektar alanın hektarı sulanabilir durumdadır. Bu alanın hektarı DSİ, hektarı Köy Hizmetleri Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan tesislerden ve hektarı halk imkanları ile olmak üzere ha. kadarı sulanmaktadır. Proje alanında sulu tarım yapılan ve yapılması mümkün olan herhangi bir arazi bulunmamaktadır. 17

23 36% 16% 48% Sulanmayan Devlet Sulaması Halk sulaması Şekil 3. Bursa İlinde Arazi Sulama Durumu Kaynak: Bursa İli Tarım Master Planı (2006) Orman: Proje alanı konum itibari ile ormanlık alan içerisinde kalmamaktadır. Bu nedenle söz konusu proje için herhangi bir ormanlık alan elden çıkartılmamıştır. Sanayi; Yapılması planlanan tesis Yenişehir OSB ne yaklaşık m. mesafede yer almaktadır. Proje alanının kuzey batısında yaklaşık 1300 m mesafede Trakya Yenişehir Cam San. A.Ş. ve Anadolu Cam San. A.Ş. Yenişehir fabrikası bulunmaktadır. Ayrıca proje alanının kuzeyinde yol, güneyinde, doğusunda ve batısında, boş arsa bulunmaktadır. Akarsular; Proje alanının içerisinde bulunduğu bölgenin en önemli akarsuyu Göksu Çayıdır. Proje alanının yaklaşık 2 km. kuzeyinden geçen Göksu Çayı; Uludağın kuzeydoğu yamaçlarından doğarak, İnegöl Ovasına inen derelerin İnegöl Ovasının kuzeyinde birleşerek oluşturduğu Göksu Çayı (Kocasu) Yenişehir Ovasını kat eder ve akışını kuzeydoğuya doğru sürdürerek Sakarya Nehrine dökülür. İnceleme alanında görülen diğer küçük dereler Göksu Çayının kolları durumunda olup, bunların en önemlisi Boğaz Deredir. Göller; Proje alanı yakın çevresinde tabii göl bulunmamaktadır. Yaklaşık 5,5 km. güneygüneybatıda Orhaniye Göleti ve yaklaşık 15 km. güneybatıda Boğazköy Barajı bulunmaktadır. Boğazköy Barajı; sulama ve enerji temini amacıyla Göksu Çayı üzerine kurulmuştur. Zonlu toprak dolgu gövde tipli olan barajın gövde hacmi 3,032 hm 3 olup, talvegten yükseklik 24 m. dir. Normal su kotundaki göl hacmi 41,620 hm 3, gölalanı 6,50 km 2 dir. Sulama alanı ha. olup, gücü 10 MW tır. Kozçukuru Dere üzerinde sulama amacıyla kurulmuş Orhaniye Göleti yaklaşık 15 hektarlık bir göl alanına sahiptir. Kaynaklar; Proje alanı yakın çevresinde önemli bir soğuk veya sıcak su kaynağı bulunmamaktadır. Ancak kaya birimlerinin kırık, çatlak ve tabaka aralarından boşalan, düşük debili soğuk su kaynakları bulunmaktadır. Kuyular; Proje alanı yakın çevresinde açılmış kuyu bulunmamaktadır. Ancak Yenişehir Ovasında açılmış çok sayıda keson ve sondaj kuyusu bulunmaktadır. Yenişehir ilçesinin şebeke suyu da derin kuyulardan karşılanmaktadır. 18

24 Akiferler; İnceleme alanındaki alüvyonlar ve Göl Çökelleri akifer karakterindedirler. Dereyörük Grubu ise geçirimsiz kaya niteliğinde olup, ancak kırık sistemlerinden bir miktar su alınabilir. Alüvyonlar yaklaşık 100 m. kalınlığında ile önemli bir yeraltı suyu rezervi bulundurmasına rağmen, çökelme ortamının zaman zaman taşkın etkisi altında kalan bataklık olması nedeniyle, daha çok kil ve killi kum oluşumları birime hâkimdir. Bu nedenle su verimi oldukça düşük zayıf akifer karakterindedir. Ayrıca muhtemelen turba oluşumları nedeniyle içerisinde nitrit ve amonyak bulunmaktadır. Göl Çökelleri içerdiği kalın konglomera ve kumtaşı seviyeleri ve alüvyonun altında devam etmeleri nedeniyle bölgenin en önemli akiferi durumundadır. Ancak içerdiği kireçtaşımarn seviyeleri ve kumtaşlarının çimentosunun karbonat olması nedeniyle, bu birimden alınan sular genellikle sert ve HCO 3 lü sulardır. Ulaşım ; Proje alanı Yenişehir İlçesi, Subaşı mahallesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. Proje alanının Yenişehir OSB ne yaklaşık m. mesafede, şehir merkezine yaklaşık 4.000m mesafede ve Subaşı mahallesine yaklaşık m mesafede olması ulaşımda zorluk çekilmeyeceği düşünülerek tercih sebebi olmuştur. Proje alanı, tarım, mera orman alanı vb. alanlar, ulusal ya da uluslararası yasalarla ekolojik, peyzaj, kültürel ya da diğer değerleri için koruma altına alınmış ve projeden etkilenebilecek herhangi bir alan da bulunmamaktadır. Proje Sahalarının Etki Alanındaki Ekosistemler ve Ekosistemlerdeki Türler Proje alanı Yenişehir ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır. Asya Taşımacılık Genel Hizmetler Tarımsal Ürünler tarafından işletilecek tesisin yakın çevresi flora ve fauna yönünden ayrı ayrı incelenecek olursa; FLORA Bölgede hızla gelişen sanayi, bölgedeki doğal floranın büyük ölçüde tahrip olmasına neden olmuştur. Zira yapılan arazi çalışmalarında, proje sahası ve çevresinin çok yıllık bitki örtüsü yönünden son derece fakir olduğu tespit edilmiştir. Proje alanında yaklaşık 500 m. yarıçaplı yapılan floristik çalışmalar sonucunda elde edilen bilgiler, literatür verileri ile desteklenmiştir. Arazi çalışması biyolog Engin KILIÇ tarafından haziran 2015 döneminde yapılmış olup Bursa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü bilgilendirme yazısı ekte verilmiştir (Bkz.Ek.6.). Aşağıdaki tabloda verilen flora listesi alfabetik olarak düzenlenmiş olup, her türün karşısına floranın mahalli adı, familyası, habitatı, proje sahasındaki nisbî bolluk derecesi yazılmış ve irdelenmiştir. Ayrıca, tabloya literatüre dayanarak iklim ve topoğrafik yapıya göre bulunması muhtemel türler de eklenmiştir. Tablodan da anlaşılacağı gibi proje sahası ve civarında nesli tehlike altında olan ve korumaya muhtaç floraya rastlanmamıştır. Zaten, sahanın florası oldukça fakir olup mevcut türler de geniş yayılışa sahip türlerdir. 19