EREN BİLGİSAYAR DANIŞMANLIK ÜMİT EREN İSTANBUL-TÜRKİYE UNDP OHSAS 18001:1999 SEMİNERİ (OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY MANAGEMENT SYSTEMS)

Transkript

1 EREN BİLGİSAYAR ÜMİT EREN İSTANBUL-TÜRKİYE UNDP OHSAS 18001:1999 SEMİNERİ (OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY MANAGEMENT SYSTEMS) (İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMLERİ (İSG)) 1

2 OHSAS Seminerin Amacı Kuruluşların İSG Yönetimlerini OHSAS uygun hale getirebilmelerine ışık tutacak temel bilgileri sunmak. Reaktif yaklaşımdan çok proaktif yaklaşımın benimsenmesini sağlamak, Seminer sonunda katılımcılar; Kuruluşlarındaki İSG sistemlerindeki eksikleri algılayabilecek bunları iyileştirici önerilerde bulunabilecekler OHSAS e uyum için plan yapabilecekler, Çalışanların sağlık ve güvenliğine katkıda bulunabileceklerdir. 2

3 OHSAS İş Sağlığı Ve Güvenliği (İSG) Yönetim Sistemi Gündem Neden İSG yönetilmeli? İSG sistemlerinin tarihçesi OHSAS İlkeleri I SO ve ISO9001:2000 ile ilişki ISG yönetimi için Planlama Çalışanların katkısının alınması ve sistemin Dökümantasyonu İzleme ve Denetim Gözden Geçirme ve Düzeltici Çalışmalar 3

4 Dünyada her üç dakikada bir yaralanma/hastalanma Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yapılan istatistiklere göre günümüzde her üç dakikada bir, dünyanın herhangi bir yerinde bir işçi, işinde yaralanma veya hastalanma sonucu hayatını kaybetmekte ve her geçen saniyede en az üç kişi yaralanmaktadır. Türkiye'de iş kazalarının büyük bir çoğunluğu küçük çaplı işletmelerde meydana gelmektedir. Ancak büyük endüstriyel işletmelerimiz aynı konuda faaliyet gösteren Avrupa ülkeleri işletmeleri ile karşılaştırıldığında İş Sağlığı ve Güvenliği bakımından ne kadar yetersiz düzeyde olduğumuz ortaya çıkmaktadır 4

5 İş kazaları Ülkemiz trafik kazalarında olduğu gibi, iş kazalarında da Avrupa'nın en çok kaza olaylarının olduğu ülkelerden biridir. Her yıl ortalama 140,000 iş kazası, 2,600 maluliyet, 1,500 ölümlü iş kazası meydana gelmektedir. 5

6 İngiltere de iş Kazaları İngiltere'de yaralanmak iş kazaları ile işle ilgili hastalıklar ve sakınabilir yaralanmasız kazaların, tüm İngiliz Şirketlerinin kârlarının %5-10'unu götürdüğü saptanmıştır, işletmelerde kazalar nedeniyle sigorta primleri maliyetinin 8-36 katı kadar sigortalanmamış gider oluşmaktadır 6

7 Neden ISG Yönetimi? Mevzuata uygunluk. ISG konularının sahiplenilmesi. Makul bir gayret gereklidir. Eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi ve eğitimin sağlanması Maliyetleri azaltmak Diğer Yönetim sistemleri ile bütünleştirmek Yükümlülüklerin azaltılması. 7

8 ISG Yönetim Sistemleri Tarihçesi 1991-HS(G)65 ISG kılavuzu 65 Başarılı ISG Yönetimi 1996-BS 8800 Kılavuz : iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri 1999-OHSAS İş sağlığı ve iş güvenliği yönetim sistemleri Spesifikasyon 2000-OHSAS İşçi sağlığı ve iş güvenliği yönetim sistemleri-kılavuz ILO -OHS Uluslararası Çalışma Örgütü: İşçi sağlığı ve iş güvenliği yönetim sistemleri -kılavuz 8

9 OHSAS ISG Denetim dizisi OHSAS ile destekleniyor - Guidelines for the implementation of OHSAS uygulaması kılavuzu Denetlenebilir Tescil avantajı var ama Akreditasyon kurumlarınca onaylı değil Tehlikelerin azaltılması yok edilmesi ve kontrolunu öne çıkaran Sistemin yapısı mevzuat yükümlülükleri ile belirlenecektir, Kapsam :kuruluşunuza giren herkes 9

10 Sürekli ilerleme Y.Gözden Geçirilmesi İSG Politikası Kazalar, Olaylar, U/S Düzeltici, Önleyici Çalışmalar ISG İç Denetimi Tehlikelerin tanımı, değerlendirilmesi ve Kontrolu Mevzuat Gerekleri Gözlem, izleme ve Ölçme Amaçlar Yönetim Programları Acil Durum Planları & ve Hazırlık durumu Operasyon Kontrolu Kayıtların Tutulması Dökümantasyon ve Kontrolu Eğitim Danışma iletişim Yapı ve Sorumluluklar 10

11 Risk Azaltma Stratejileri Artan Yarar Yok et Tehlike ile Karşı karşıya kalmamayı sağla Tehlike ile karşı karşıya Kalmayı azalt/kontrol et Düşen Maliyetler İzle, Bilgilendir, Talimat ver, Eğit Kişisel Koruyucu Donatım kullan 11

12 Sürekli İyileştir Plan: Nelere ihtiyaç duyulduğunu incele ve öncelikleri belirle Yap: Bu sorunları yönetmek için kontrolları uygula Kontrol et, Çalış: Bu kontrolların uygulanmasını sağla Uygula, Geliştir: kontrolların sonucu sistemin performansını iyileştir 12

13 OHSAS18001:1999 BÖLÜMLERİ 4.1 Genel şart 4.2 İSG Politikası 4.3 Planlama Tehlike tanımlaması, risk değerlendirmesi ve risk kontrolü için planlama Yasal ve Diğer Şartlar Amaçlar İSG Yönetim Program(lar)ı 4.4 Uygulama ve İşletme Yapı ve sorumluluk Eğitim, Bilinç ve Yeterlik Danışma ve iletişim Dokümantasyon Doküman ve Veri Kontrolü İşleyişin Kontrolü Acil Durum Hazırlığı ve Bu Hallerde Yapılması Gerekenler 4.5 Kontrol ve düzeltici çalışma Performans Ölçümü ve İzleme Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Düzeltici ve Önleyici Çalışmalar Kayıtlar ve Kayıtların Yönetimi Denetim 4.6 Yönetimin gözden geçirilmesi 13

14 4.1. GENEL ŞARTLAR OHSAS 18001:1999 bütün şartlarına uyan bir yönetim sistemini kurmalı ve sürdürmelidir. İSG Yönetim Sisteminin ayrıntı seviyesi ve karmaşıklığı, dokümantasyonun kapsamı ve buna ayrılan kaynaklar kuruluşun büyüklüğüne ve faaliyetlerinin yapısına bağlıdır. 14

15 4.2 ISG Politikası Üst Yönetim tarafından onaylanmış ; Kuruluşun ISG risklerinin niteliğine ve boyutuna uygun, Sürekli gelişme kararlılığı (tahhüdü) içeren, Mevzuata uygunluk kararlılığı (tahhüdü) içeren, Dökümante edilmiş uygulanmış ve sürdürülen Bütün çalışanlara iletilmiş (bireysel sorumlulukları açıklanmış), İlgili tarafların erişimine açık, Düzenli olarak gözden geçirilen, 15

16 XXX İSG/ÇEVRE POLİTİKASI XXX Metal sektöründeki faaliyetlerini gerçekleştirirken; çalışanlarını, müşterilerini, tedarikçilerini ve ilişkide olduğu yakın çevresinin refahını ve güvenliğini sağlamak amacıyla iş sağlığını ve güvenliğini ve çevreyi korumayı taahhüt etmektedir. Bu doğrultuda; Ülkemizdeki iş sağlığı ve güvenliği ile çevre ilgili yasal gereklere ve bu konudaki en iyi uygulamalara uymayı, Tesislerimize gelen misafirlerimizi, taşeronlarımızı ve çalışanlarımızı İş Sağlığı ve Güvenliği ile Çevre Yönetim Sistemimiz hakkında sürekli eğitmeyi ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayarak proaktif bir yaklaşımla olayları olmadan kaynağında çözmeyi, Belirlenen amaçlarımıza ulaşma düzeyimiz ile İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çevre Yönetim Sistemimizin performansını sürekli ölçmeyi ve geliştirme ihtiyaç ve fırsatlarını değerlendirerek, gerçekleştirmeyi, Faaliyetlerimizin İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili tehlikelerini ve risklerini değerlendirmeyi ve sürekli gözden geçirmeyi, Bu tehlikeler ve riskleri sınıflandırarak mümkün olabilen an alt düzeye indirmeyi ve bu doğrultuda amaçlar belirlemeyi, Taahhüt etmektedir. İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çevre politikamız tüm çalışanlarımıza, tedarikçilerimize ve ilgili taraflara duyurulacaktır. Genel Müdür XXX

17 TANIMLAR (TS18002 ye göre) Tehlike; İnsanların Yaralanması, hastalanması, malın veya malzemenin hasar görmesi, işyeri ortamının zarar görmesi veya bunların birlikte gerçekleşmesine sebep olabilecek kaynak veya durum. Kaza ;Ölüme,hastalığa,yaralanmaya veya diğer kayıplara sebebiyet veren istenmeyen olay. Risk ; Tehlikeli bir olayın meydana gelme olasılığı ile sonuçlarının bileşimi. Risk Değerlendirmesi; Risk büyüklüğünü tahmin etmek ve riske tahammül edilip edilmeyeceğine karar vermek için kullanılan prosesin tamamı. 17

18 4.3.1 Tehlikelerin Tanımlanması Risk Değerlendirilmesi ve kontrolü Tehlikelerin tanımlanması, risklerin değerlendirilmesi ve kontrol önlemlerinin uygulanması için prosedürleri oluşturulmalı Aşağıdakileri kapsamalı - Rutin ve Rutin olmayan faaliyetler; - Bütün personelin faaliyetleri (tedarikçi ve ziyaretçilerde dahil olmak üzere) - İşyeri teçhizatı ve çalışma alanı Dökümante edilmeli Çalışmanın sonuçları amaçlara girdi olmalı, Bu bilgiler güncel tutulmalıdır. 18

19 Tehlike Tanımlama/Risk değerlendirme yöntemleri Kapsamı, niteliği tanımlanmış; Risklerin sınıflandırılmasına olanak tanıyan; İşletme tecrübesine dayalı ve uygulanan risk kontrolu önlemleri ile tutarlı olmalı, Eğitim ihtiyaçlarının tanımı ve kontrolların geliştirilmesine girdi sağlamalı, Etkinliğinin ve zamanında uygulanması için izleme olanağı sağlamalıdır 19

20 Tehlike Tanımlamaları Kimyasal Patlayıcılar Aşındırıcılar Parlayıcı Sıvılar Zehirleyici Kimyasal Okside ediciler Tehlikeli Gazlar Fiziksel Gürültü Titreşim Sıcaklık Radyasyon 20

21 Tehlike Tanımlamaları Biyolojik Bakteriler Mantarlar Kür Mantarları Toz böcekleri Bitkiler Virüsler 21

22 Tehlike Tanımlamaları Ergonomik Fizyolojik Faktörler Kaldırma Birikim sonucu Travmatik Düzensizlik Yorgunluk Psikolojik Faktörler Tekdüzelik Stres Kişisel ilişkiler Dinlen,çalış, döngüsü 22

23 Tehlikeleri Tanımlamak İçin Tipik Bilgi Kaynakları Malzeme Güvenlik Bilgi Formları kullan (MGBF) Malzeme envanterleri hammaddeler, kimyasallar, atıklar İş sürecini bil (Saha planları ve iş akış şemaları) Etkin denetimler yap İş talimatları hazırla ve gözden geçir Geçmişteki olayları anımsa İnceleme raporlarını gözden geçir Profesyonel destek/uzmanlık kullan Tıbbı/,ilk yardım raporlarını kullan Sağlık Riskleri taraması yap 23

24 Tehlikeleri Tanımlamak İçin Tipik Bilgi Kaynakları İSG e ilişkin hukuki ve diğer şartlar ve istekler bakınız İSG politikası bakınız 4.2 Kaza ve olay kayıtları Uygunsuzluklar (bkz) ) Denetim sonuçlan (bkz ) iletişim belgeleri(bkz En iyi uygulamalar hk. bilgiler. Kuruluşa özgü tipik tehlike riskleri, benzer kuruluşlarda olmuş olan kaza ve olaylar 24

25 Değerlendirme/Derecelendirme Sıklığını ve olasılığını sapta Ağırlığını/ciddiyetini sapta bazen sonuçları denir genellikle 'çok ciddi', 'ciddi', 'önemsiz', 'zaman kaybı', 'ihmal edilebilir' gibi tanımlar olur İSG için hem insan hem de mal ve ilgili kriterler açısından tanımlanmalı Sınıfını belirle (kabul edilemez, kabul edilebilir...) 25

26 Derecelendirme -Örnek Hemen hemen Kesin -Olay hemen hemen her koşulda olabilir- günlükten haftalığa kadar sıklık olası Olası çoğu koşulda olması olası-haftalıktan aylığa kadar sıklık Orta derecede olası- Bir gün olabilir- Aylıktan yıllığa kadar sıklık Olasılığı az-olay sadece olağanüstü koşullarda olabilir 26

27 Risk Değerlendirmesi Ciddiyeti/Ağırlığı Az Zararlı Zararlı Çok Zararlı İhtimali Çok az ihtimal Az ihtimal Önemsiz risk Kabul edilebilir risk Orta risk Kabul Edilebilir Orta Risk Önemli risk Olabilir Orta Risk Önemli Risk Kabul edilmez risk 27

28 xxx Örnek Değerlendirme Risk altındaki Sıra Faaliyet Tehlikeler Önlemler personel * Ç T K Z ( Kontroller ) 1 Forklift ile araçtan malzeme X X X *Devrilme sonucu zarar *Ürünlerin paletle getirilmesi 2 3 D Zarar Olasılığı Zararın Derecesi Risk Düzeyi Derecesi Değerlendirme Sonrası Alınacak Önlem Sonuç Risk Değeri Yönetim Programı No *Forklift yolu Güzergah düzgünlüğü, uyarıcı levhalarının kontrolünün operasyon kontrol listesine eklenmesi ve uygulanması C 1 depolama ve boşaltma *Devrildiğinde akan/sızan malzemenin taşınması *Taşıma kancası kullanılması *Forkliftin görsel, işitsel uyarı cihazlarının çalıştığının ve yetkilendirilmiş operatörler tarafından kullanıldığının kontrolünün kontrol listesine eklenmesi ve uygulanması C 1 *Tedarikçi aracının hız sınırına uymaması,geri *Taşıma kancası kullanımı kontrolünün operasyon kontrolüne eklenmesi ve eğitimi C 2 vites ikaz sesinin çalışmaması ve diğer İSG *Forklift operatör eğitimi C 3 kurallarına uymama sonucu çarpma,ezme *PE'nin paletle gönderilmesi için satın alma talimatı C 4 malzeme düşürme *Tesis içine giren tedarikçi araçlarında Geri vites ikaz uyarısı kontrolü ve eğitim C 5 *Ziyaretçi, tedarikçiye İSG kuralları ile bilgi verilmesi ve talimat hazırlanması ve güvenlik personeline eğitim C 6 *Ana giriş kapısında ve tesislerde hız sınırı uyarı levhaları konması C 7 *Ana giriş kapısında ve tesislerde hız sınırı uyarı levhaları kontrolünün operasyon kontrolüne eklenmesi C 7 *Forklift Periyodik bakımı ve kayıtları tutulması ve operasyon kontrol listesine eklenmesi C 1 28

29 Tehlike Tanımlanması Prosedürü Prosedür, işyerine giren bütün kişiler için tehlikelerin tanımını ve daha sonraki kontrolleri içeriyor mu? Öğrenciler, stajyerler, ziyaretçiler, hamile kadınlar, bakım ve temizlik işçileri ile işyerinin paylaşıldığı diğer kişileri ve işverenin sağladığı teçhizat ve olanklarla ilgili tehlikleleri, Üretim alanının yeniden düzenlemesini, yeni makinelerin alınması, fabrika yerleşiminin değiştirilmesi (olduğunda) tehlikelerini içeriyor mu? Kaza/olay sonrası tekrar gözden geçirilmesi 29

30 4.3.2 Mevzuat ve diğer gerekler Mevzuat ve diğer ISG şartlarını tanımlamak ve bunlara erişmek, gücel olarak bilgilenmek, İlgili Gerekleri personele iletmek, (İSG yasal ve diğer gerekleri için; hangi bilginini saptanmasından ve bu bilgilerin çalışanlara ve ilgili taraflara iletilmesinden kimin sorumlu olduğu belirlenmelidir ) 4.2 (Politikada) Mevzuata uygunluk kararlılığı, Uygunluğun sürekli izlenmesi, 30

31 Diğer Gerekler Diğer gerekler sadece bu gereklerle kısıtlı olmamakla birlikte- İSG onaylanmış pratik uygulamaları ve kılavuzunu (ILO OHS kılavuzlarını), Endüstri kodlarını, Grup İSG gerekleri vb. lerini içerebilir 31

32 Türk İş Mevzuatı İş Kanunu 4857 ( R.G. Yayın Tarihi)-İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Ekranlı Araçlarla Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkındaki Yönetmelik Gürültü Yönetmeliği Titreşim Yönetmeliği Yapı İşlerinde Sağlık ve Güvenlik Yönetmeliği Güvenlik ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği Asbestle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkındaki Yönetmelik Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkındaki Yönetmelik Kansorojen ve Mutajen Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkındaki Yönetmelik İşyeri Sağlık Birimleri ve İşyeri Hekimlerinin Görevleri ile Çalışma usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 32

33 Türk İş Mevzuatı İş Güvenliği ile Görevli Mühendis veya Teknik Eleman Görev, Yetki ve Sorumlulukları ile Çalışma usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği İşyeri Bina ve Eklentilerinde Alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği Kişisel Koruyucu Donanımların İşyerlerinde Kullanılması Hakkında Yönetmelik Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği Balıkçı Gemilerinde Yapılan Çalışmalarda Sağlık ve Güvenlik Önlemleri Hakkında Yönetmelik İşyeri Kurma İzni ve İşletme Belgesi Alınması Hakkında Yönetmelik Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Tarafından Yapılacak Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 33

34 Türk İş Mevzuatı İşçi Ücretlerinden Ceza Olarak Kesilen Paraları Kullanmaya Yetkili Kurulun Teşekkülü ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelik Yüzdelerden Toplanan Paraların İşçilere Dağıtılması Hakkında Yönetmelik Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği Konut Kapıcıları Yönetmeliği Sanayi, Ticaret, Tarım ve Orman İşlerinde Sayılan İşlere İlişkin Yönetmelik Özürlü, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru İstihdamı Hakkında Yönetmelik Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneğine İlişkin Yönetmelik Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik İşyerlerinde İşin Durdurulmasına veya İşyerlerinin Kapatılmasına Dair Yönetmelik Çalışma Hayatına İlişkin Üçlü Danışma Kurulunun Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği 34

35 Türk İş Mevzuatı Haftalık İş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği Tarım ve Ormandan Sayılan İşlerde Çalışanların Çalışma Koşullarına İlişkin Yönetmelik Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme İşleri Yönetmeliği Geçici veya Belirli Süreli İşlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkında Yönetmelik Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği ve Formu (4.maddesi değişti.) Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik Kadın İşçilerin Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları Hakkında Yönetmelik Asgari Ücret Yönetmeliği Askeri İşyerleriyle Yurt Güvenliği için Gerekli Maddeler Üretilen İşyerlerinin Denetim ve Teftişi Hakkında Yönetmelik Ücret Garanti Fonu Yönetmeliği 35

36 4.3.3 Amaçlar Dökümante edilmeli Kuruluş içindeki çeşitli düzeylerde belirlenmiş ve Mevzuat gereklerini, Teknolojik olanakları, Finansal operasyonel ve iş gereklerini, İlgili tarafların görüşlerini, Politika ile tutarlı ve sürekli gelişme kararlılığını içeren, 36

37 Amaçlar Politika Sürekli iyileştirme İSG& RISK Değerlendirmesi Mevzuat Gerekleri Amaçlar Yönetim Programı Teknoloji, Finans, Operasyonel, İş gerekleri İlgili taraflar 37

38 ISG Amaç Örnek ISG Amaç tipleri örnekleri şunları içerebilir: - Risk düzeylerinin indirilmesi - ISG sistemine yeni özellikler eklenmesi -Kullanılan yöntemlerin ve uygulamaların geliştirilmesi - İstenilmeyen olayların sıklığının azaltılması veya ortadan kaldırılması - Yasal gereklere tam uygunluk 38

39 4.3.4 ISG Programları Amaçları elde etme için programların yapılmalı Sorumlular tayin edilmeli Olanaklar ve süreler belirlenmeli(başlama-bitiş, varsa kaynak ihtiyacı vb.) Düzenli biçimde gözden geçirilerek güncellenmeli Yeni faaliyet/hizmet ve gelişmeleri kapsamalı 39

40 4.4.1 Yetki ve sorumluluklar Görev yetki ve sorumlulukların tanımlanması, (Dokümante edilerek bildirilmesi) Esas sorumluluk üst yönetimde olmalı, Yönetim kaynakları sağlamalı, Yönetim temsilcisi Sistemi kurmalı ve sürdürmeli Üst yönetime sistemin performansı ile ilgili bilgi vermeli Üst yönetimin bir üyesi olmalı Bütün yönetim sürekli gelişim için kararlılık göstermeli 40

41 4.4.2 Eğitim, Bilinç ve Yeterlilik İşi yapan personel yeterli olmalı (eğitim öğrenim deneyim), Eğitim ihtiyaçları belirlenmeli Etkilenecek olan bütün personel, Uygun eğitim almalı, Çalışanların, - Politika ve prosedürlere uyulmasının önemi - Görevlerinin gerçek ve potansiyel sonuçları - Uygunluk sağlamak için görev ve sorumlulukları - Belirlenmiş uygulamalardan sapmaların sonuçları Konularında duyarlı olmaları sağlanmalıdır Eğitim prosedürleri - Riskleri, sorumlulukları, yetenek ve okur yazarlığı göz önüne almalıdır 41

42 4.4.3 İletişim ve Danışma ISG bilgilerinin çalışanlara iletilmesini onların katılımını ve danışılmasını sağlayan prosedür(ler), iş yeri sağlık ve güvenliğini etkileyecek her değişiklik çalışanlar ile tartışılmalı, Sağlık ve güvenlik konularında temsil edilmeli; ve ISG temsilcilerinin ve yönetimin atadığı kişinin kim olduğu hakkında bilgilendirilmelidir 42

43 4.4.3 İletişim ve Danışma İş Güvenliği Kurulu veya Komiteleri, Öneri sistemi, Tehlike tanımlamada yer alma, Toplantılar, Eğitimler vb. 43

44 4.4.4 Dokümantasyon Yönetim sisteminin elemanlarını ve onların etkileşimini açıklamak ve İlgili dokümana yönlendirmeyi sağlamak için uygun bir ortamda oluşturacak sürdürecektir. 44

45 Sistem Dökümantasyonu Politika El Kitabı Prosedürler Talimatlar Formlar 45

46 4.4.5 Doküman Kontrol Periyodik olarak gözden geçirilmeleri, Onaylanmaları İlgili dokümanların en son halinin operasyonun gerçekleştirildiği bütün yerlerde bulunmasını, Geçersiz dokümanların istenilmeyen kullanımlarının engellenmesini, Arşiv dokümanların uygun bir şekilde tanımlanmasını, 46

47 4.4.6 İşleyişin Kontrolü Kontrol önlemlerinin uygulanması gerektiği yerlerdeki operasyonları tanımlanması Politika ve amaçlardan sapmaya yol açabilecek durumları kontrol etmek için prosedürlerin oluşturulması, Satın alınan ürünlerin İSG riskleri ile ilgili prosedürlerin yapılması, taşeron ve tedarikçilere ilgili prosedürlerin ve gereklerin iletilmesini, Bakımların yapılması, 47

48 İşleyiş Kontrolleri Hangi konularda ciddi riskler bulunduğunu belirleyip bunların kontrol altına alınmasına ilişkin önlemleri kararlaştırmalıdır Tehlike /riskin yok edilmesi veya azaltılması Mühendislik önlemleri; örn.sınır koyma erişmeyi engelleme, yalıtım Süreç kontrolları, kilitle, etiketle vb. İş prosedürleri/talimatları Kişisel koruyucu teçhizat kullanımı Makina koruyucuları kontrolleri Basınç altındaki kap (kompresör hava tankları vb.), taşıma araçları (Forklift, vinç vb.), paratoner periyodik kontrolleri vb. İş Güvenliği Planları, Çalışma İzinleri vb. 48

49 4.4.7 Acil Durum Hazırlığı ve Bu Durumda Yapılacaklar Potansiyel olayları ve acil durumları, Bu durumlarda yapılacakları belirleyen, ve Bunlardan kaynaklanabilecek muhtemel hastalık ve yaralanmaları önlemek ve azaltmak için plan ve prosedürler, kuruluş, pratik ise prosedürleri periyodik olarak denemelidir. 49

50 Acil Durum için Girdiler Risk Değerlendirmesi sonuçları Yasal Gerekler Daha önce olmuş kazalar, olaylar ve diğer acil durumlar Mahalli acil durum planları Acil durum tatbikat sonuçları 50

51 4.5.1 Performans Ölçümü ve İzleme Performansın ana unsurlarının izlenmesi ve gözlenmesi Kapsam: Niteliksel ve niceliksel performasın Proaktif Reaktif ölçümler Yasalara uygunluğun gözden geçirilmesi Kalibrasyon 51

52 Performans Ölçümü ve İzleme Yönetim programlarına, işletme kriterlerine ve ilgili yasal yönetmeliklere uyumu izleyen ölçümler, proaktif bir yaklaşımla yapılmalıdır. Kazalar, sağlık sorunları (kıl payı kazaları dahil) ve diğer İSG sorunlarına ilişkin oluşmuş sonuçları izlemek için reaktif ölçümler yapılmalıdır. 52

53 Performans Ölçümü ve İzleme Kaza istatistikleri (reaktif ölçüm) Kontrol listeleri (Proaktif) (Teçhizat, özel ekipman, kişisle koruyucu kullanımı, işyeri şartları vb.) İşyeri Muayeneleri (Proaktif) Benzer kuruluşlardaki karşılaştırmalar Doğrulama Muayeneleri Kullanılan ölçü cihazı (İSG ölçümleri için) listelenmeli ve kalibre edilmiş olmalı (varsa taşeronların dahil) Bakım faaliyetleri sonuçları Prosedür/talimat uygulama sonuçları 53

54 4.5.2 Kazalar, Olaylar, Uygunsuzluklar, Düzeltici ve Önleyici Çalışmalar Araştırılması Sonuçlarının olumsuz etkilerinin azaltılması Düzeltici faaliyetlerin belirlenmesi Yapılanların etkinliğinin gözden geçirilmesi Yapılan önleyici çalışmalar olayın etkisi ile orantılı olacaktır 54

55 4.5.3 Kayıtlar Eğitim kayıtları, Dokuman kontrolü kayıtları ISG İnceleme Raporları ISG Yönetim sistemi denetim raporları ISG danışma toplantıları Uygunsuzluk raporları, Kaza ve olay raporları İşletme bakım mauyene ve test kayıtları, Ruhsatlar izinler vb. ISG toplantı tutanakları Sağlık raporları,sağlık testleri ve taramaları Kişisel koruyucu dağıtımı ve bakım kayıtları Acil durum tatbikatları Risk değerlendirme ve yönetim programları 55

56 4.5.4 Denetimler İç denetim İSG yönetim sisteminin, OHSAS18001 ve planlanan düzenlemelere Etkin bir biçimde uygulanıp sürdürüldüğünü saptamak için planlanmış aralıklarla iç denetimler yapılacaktır. Denetimler objektif ve tarafsız olacaktır. Denetçiler kendi işlerini denetleyemeyeceklerdir. (Referans ISO19011:2002) 56

57 4.6 Yönetimin G.G. ISIG amaçları (sürekli gelişim için) Risk değerlendirmesi, yeterliliği Risk düzeylerini ve uygulanan kontrol önlemlerinin etkinliği Kaynakların yeterliliği(mali, personel, malzeme) ISIG inceleme prosesinin etkinliğini Tehlike raporlaması prosesinin etkinliği Olan kaza ve olaylarla ilgili veriler Prosedürlerin etkin olmadığı durumlar Bir önceki gözden geçirmeden beri yapılmış iç ve dış denetimlerin sonuçları Acil duruma hazırlık durumu ve tatbikatları ISIG sistemindeki yapılmış ve elde edilmiş gelişmeler Kaza ve incelemelerin sonucunda öğrenilenler 57

58 Sürekli ilerleme Y.Gözden Geçirilmesi İSG Politikası Kazalar, Olaylar, U/S Düzeltici, Önleyici Çalışmalar ISG İç Denetimi Tehlikelerin tanımı, değerlendirilmesi ve Kontrolu Mevzuat Gerekleri Gözlem, izleme ve Ölçme Amaçlar Yönetim Programları Acil Durum Planları & ve Hazırlık durumu Operasyon Kontrolu Kayıtların Tutulması Dökümantasyon ve Kontrolu Eğitim Danışma iletişim Yapı ve Sorumluluklar 58

59 SORULAR VE CEVAPLAR SORULAR VE CEVAPLAR 59