Cumhuriyet Halk Partisi

Transkript

1 1 Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran: Ekonomide biri Mehter, diğeri İzmir Marşı çalmaya çalışıyor. Maestro sopayı farklı sallıyor, her kafadan bir ses çıkıyor. Adeta selamsız bandosu gibiler; Erdoğan ın Selamsız Bandosu bunlar Biri gaz dedi biri fren, raydan çıktı tren Tarih : Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, yazılı bir açıklama yaparak ekonomik durumu değerlendirdi. Oran ın yazılı açıklaması şöyle: EKONOMİ YÖNETİMİ RECEP İN SELAMSIZ BANDOSU Ekonomi kurmayları Ali Babacan, Mehmet Şimşek, Zafer Çağlayan, Cevdet Yılmaz, Hayati Yazıcı, Nihat Ergün ve Faruk Çelik tam da Bremen mızıkacılarını oynuyorlar Ekonomiyi yönettiğini sanan AKP liler, 2011 de Türkiye ye cari açıkta dünya rekoru kırdırınca 2012 de yumuşak iniş e geçelim, bu yıl büyüme yüzde 4 olsun dediler. Oysa borçtan iflahı kesilmiş vatandaşın tüketimde frene basmasıyla hormonlu büyümenin sonu zaten gelmişti, öyle de oldu. Baktılar ekonomideki yavaşlama çok daha hızlı seyrediyor, hedefi yüzde 3.2 ye revize ettiler, ama o da tutmadı, ekonomi çakıldı. Tüm istatistik hile ve makyajlarına rağmen geçen hafta açıklanan GSYH verilerinde, büyüme oranı sadece yüzde 2.2 çıktı. Üstelik bu kötü performans da aslında bir istatistik hilesinin eseri, yani gerçek oran çok daha düşük İran dan alınan doğalgazın ödemesini ithal külçe altınla yapıp, bunun adını da ihracat koydular. Olmayan ihracat varmış gibi gösterilince büyüme de olduğundan yüksek gözüktü. 14 milyar dolarlık köpük ihracat düşülünce 2012 deki gerçek büyümenin sadece yüzde 0.7 olduğu görülüyor. Yani Türkiye ekonomisi 2012 de stop etti. -1/7-

2 2 Şimdi de Bremen mızıkacıları gibi bakanın biri çıkıyor Bu büyüme iyidir, başarıdır diyor, öbürü çıkıyor Fren biraz acı oldu diyor, bir diğeri de çıkıp ilgisiz başka bir şey söylüyor Kimin ne dediği, kimin ne ses çıkardığı belli değil. Biri Mehter, diğeri İzmir Marşı çalmaya çalışıyor. Maestro sopayı farklı sallıyor, her kafadan bir ses çıkıyor. Adeta selamsız bandosu gibiler; Erdoğan ın Selamsız Bandosu bunlar AKP iktidarı, son on yılda Türkiye ekonomisini çok hızlı büyüttüğü yalanına devam ediyor. Oysa Türkiye en düşük büyüme dönemlerinden birini AKP iktidarında yaşadı. Tek parti iktidarı olmasına rağmen döneminde ortalama büyüme oranı yüzde 4.9 olarak gerçekleşti. İhracat da alarm veriyor. Türkiye nin Mart ayı ihracatı sadece yüzde 0.3 artış gösterdi; ilk üç aydaki ihracat artışı yüzde 3.3 te kaldı. İşsizlikte de durum vahim, gerçek işsiz sayısı Aralık 2012 itibariyle 5 milyona yaklaşıyor, işsizlik oranı da yüzde 16.4 e ulaşıyor. Türkiye ekonomisine ilişkin göstergeler bir biri ardına kötüleşirken, akordu bozuk orkestra gibi her biri ayrı telden çalan AKP nin ekonomi kurmayları Ali Babacan, Mehmet Şimşek, Zafer Çağlayan, Cevdet Yılmaz, Hayati Yazıcı, Nihat Ergün ve Faruk Çelik, adeta Bremen mızıkacılarını oynuyorlar Geçen hafta açıklanan veriler Türkiye ekonomisinin ne kadar kötü yönetildiğini bir kez daha ortaya koyuyor. Ekonomide çok kötü bir tablo var; tam anlamıyla bir başarısızlık söz konusu. Kabinenin ekonomiden sorumlu kanadı ise ekonominin gerçekleri ve birbirleriyle uyumsuz açıklamalarıyla tam bir selamsız bandosu gibi Kimin ne dediği, kimin ne ses çıkardığı belli değil. Recep Tayyip Erdoğan ın Selamsız Bandosu gibi bir ekonomi yönetimi var. VE ARABA DUVARA TOSLADI Ekonomiye bakan bu arkadaşların biri gaz biri fren derken, geçen hafta açıklanan GSYH verileri, ekonomi arabasının duvara tosladığını ortaya koydu. Ekonomiyi yönettiğini sanan bu AKP liler, 2011 de GSYH nin yüzde 10 una ulaşan cari açıkla Türkiye ye dünya rekoru kırdırıp alarm zilleri çalmaya başlayınca, Hadi 2012 de yumuşak iniş e geçelim, Bu yıl büyüme yüzde 4 olsun dediler. Oysa borçtan iflahı kesilmiş vatandaşın tüketimde frene basmasıyla hormonlu büyümenin sonu zaten gelmişti, öyle de oldu. Önceki yıllardaki gibi vatandaşı borçla tüketime yönlendirip, harcama artışını büyüme diye yutturma imkânları da kalmadı artık. Vatandaş tüketmeyince, hormonlu büyüme bile tarih oldu. Çeyrekler itibariyle ekonomide yavaşlama giderek belirginleşti. Baktılar ekonomideki yavaşlama çok daha hızlı seyrediyor, Orta Vadeli Programı kapsamında hedefi yüzde 3.2 ye revize ettiler. Ama o da tutmadı, ekonomi çakıldı. Tüm istatistik hile ve makyajlarına rağmen geçen hafta açıklanan GSYH verilerinde, büyüme oranı sadece yüzde 2.2 çıktı. GSYH verileri, geçen yıl ekonominin giderek yavaşlayarak durma noktasına geldiğini gösteriyor. İlk çeyrekte yüzde 3.3, ikinci çeyrekte yüzde 2.9 olan büyüme oranı, üçüncü çeyrekte yüzde 1.6 ya son çeyrekte yüzde 1.4 e düştü. Mevsim ve takvim etkilerinden -2/7-

3 3 arındırılmış GSYH değeri ise bir önceki çeyreğe göre aynı kaldı; yani bu bazda son çeyrek büyümesi yüzde 0 (sıfır) oldu. Gayri Safi Yurt İçi Hasıla Sonuçları 2011 I * 2011 II* 2011 III * 2011 IV* 2011 Toplam* 2012 I * 2012 II* 2012 III 2012 IV 2012 Toplam Cari fiyatlarla GSYH (Milyon TL) Cari Sabit Gelişme fiyatlarla Gelişme fiyatlarla Gelişme Hızı (%) GSYH Hızı (%) GSYH Hızı (%) (Milyon $) (Milyon TL) 20, , ,4 19, , ,3 18, , ,7 14, , , , , , ,8 10,1 7,2 7, ,2-1,2-4,5 2,8 9, ,6 3,3 2,9 1,6 1, ,2 (*): İlgili dönemlerde revizyona gidildi. ü Gerçek büyüme yüzde 1 bile değil Üstelik geçen yılki kötü performans bile aslında bir istatistik hilesinin eseri, gerçek oran çok daha düşük Geçen yıl özel tüketimde ve özellikle yatırımlarda hızlı düşüş yaşandı. Geçen yılki büyümenin tek kaynağını; altın ihracatı köpüğü sayesinde kağıt üzerinde sağlanan net ihracat artışı oluşturdu. İran dan alınan doğal gazın ödemesini ithal külçe altınla yapıp, bunun adını da ihracat koydular. Olmayan ihracat varmış gibi gösterilince büyüme de olduğundan daha yüksek gözüktü. Yıllık tutarı 14 milyar dolara yaklaşan ihracat düşülünce 2012 deki gerçek büyümenin sadece yüzde 0.7 olduğu görülüyor. Evet, sadece yüzde 0.7 Yani anlayacağınız akordu bozuk bu selamsız bandosu marifetiyle Türkiye ekonomisi 2012 de stop etti. Yumuşak iniş e niyet, sert düşüş e kısmet Harcamalar yöntemiyle GSYH (Sabit fiyatlarla; 2012) Milyar TL Değişim (%) Katkı (Puan) I. Ç. II.Ç. III.Ç. IV.Ç, Yıllık I. Ç. II.Ç. III.Ç. IV.Ç, Yıllık I. Ç. II.Ç. III.Ç. IV.Ç, Yıllık Özel tüketim Devletin tük. 19,0 18,8 20,6 19,8 78,2-0,4-1,3-0,4-0,8-0,7-0,3-0,9-0,3-0,6-0,5 2,7 3,0 3,0 12,5 5,5 4,4 5,5 7,1 5,7 0,5 0,4 0,5 0,9 0,6-3/7-

4 4 Yatırımlar (*) İhracat İthalat GSYH 6,6 7,5 7,0 8,2-8,0-8,5 27,3 28,9 7,7 8,6-8,3 31,7 5,8 8,4-8,0 29,9 27,6-7,6-7,7-6,5-8,5-7,5 32,2 15,0 24,0 15,0 15,0 17,2-32,8-5,1 0,4 2,0 3,2 0,0 117,8 3,3 2,9 1,6 1,4 2,2-2,0 3,5 1,6 3,3-2,2-1,7 5,7 3,6-0,1-0,5 2,9 1,6-1,8 3,7-0,8 1,4-1,9 4,1 0,0 2,2 (*): Özel ve kamunun gayri safi sabit sermaye oluşumu ile stok değişiminin toplamı. Bremen Mızıkacıları iş başında Büyüme verilerinin açıklanmasının ardından ilgili bakanlar Bremen Mızıkacıları gibi art arda, birbiriyle uyumsuz, ekonominin gerçekleriyle ilgisiz beyanlarda bulundular. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Türkiye nin 2012 de önemli kazanımlar elde ettiğini savunarak, açıklanan oran için İyidir, başarıdır değerlendirmesinde bulundu. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ise Tehlike varsa frene basılır fakat acı fren yapmamak lazım. Bu biraz acı fren oldu dedi. Ekonomiyle ilgili diğer bakanlardan da benzer çelişkili ve konuya ne kadar yabancı olduklarını gösteren çeşitli değerlendirmeler geldi. Maestro Erdoğan ve Selamsız Bandosu Biri Mehter, diğeri İzmir Marşı çalmaya çalışıyor. Maestro ise zaten sopayı farklı sallıyor. Harcamalar yöntemiyle GSYH (Sabit fiyatlarla; 2012) Milyar TL Değişim (%) Katkı (Puan) I. Ç. II.Ç. III.Ç. IV.Ç, Yıllık I. Ç. II.Ç. III.Ç. IV.Ç, Yıllık I. Ç. II.Ç. III.Ç. IV.Ç, Yıllık Özel tüketim Devletin tük. Yatırımlar (*) İhracat İthalat GSYH 19,0 18,8 20,6 19,8 78,2-0,4-1,3-0,4-0,8-0,7-0,3-0,9-0,3-0,6-0,5 2,7 3,0 3,0 12,5 5,5 4,4 5,5 7,1 5,7 0,5 0,4 0,5 0,9 0,6 6,6 7,5 7,0 8,2-8,0-8,5 27,3 28,9 5,8 8,4-8,0 29,9 27,6-7,6-7,7-6,5-8,5-7,5 32,2 15,0 24,0 15,0 15,0 17,2-32,8-5,1 0,4 2,0 3,2 0,0 117,8 3,3 2,9 1,6 1,4 2,2 7,7 8,6-8,3 31,7-2,0 3,5 1,6 3,3-2,2-1,7 5,7 3,6-0,1-0,5 2,9 1,6-1,8 3,7-0,8 1,4-1,9 4,1 0,0 2,2 (*): Özel ve kamunun gayri safi sabit sermaye oluşumu ile stok değişiminin toplamı. Sanayi, ticaret, inşaat durma noktasına geldi Geçen yıl imalat sanayii, ticaret ve inşaat gibi temel sektörlerde büyüme yavaşlayarak durma noktasına geldi. Özellikle toptan ve perakende ticarette son iki çeyrekte negatif olan büyüme, yıllık bazda yüzde 0.1 de kaldı. Sektör, önceki yıl yüzde 11.2 büyümüştü de yüzde 10 büyüyen imalat sanayiinde geçen yılın son çeyreğinde sıfır, tümünde ise sadece yüzde 1.9 büyüme yaşandı. Yıllık büyüme inşaatta da yüzde 0.6 la çok düşük çıktı. -4/7-

5 karşılaştırmasında büyüme oranının tarımda yüzde 6.2 den yüzde 3.5 e, madencilikte yüzde 3.9 dan yüzde 0.8 e, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 8.8 den yüzde 3.5 e, oteller ve lokantalarda yüzde 9.7 den yüzde 3.4 e, ulaştırma, depolama ve haberleşmede yüzde 10.5 ten yüzde 3.2 ye, mali aracı kuruluş faaliyetlerinde yüzde 9.6 dan yüzde 3.2 ye düştüğü belirlendi. Konut sahipliğinde yüzde 1.7 ile önceki yılkine yakın düşük bir büyüme yaşandı. Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetlerinde büyüme yüzde 9.3 ten yüzde 6.6 ya, eğitimde de yüzde 5.1 den yüzde 4.3 e gerilerken, sağlık işleri ve sosyal hizmetlerde büyüme oranı yüzde 5.3 le değişmedi. Yıllık büyüme dolaylı ölçülen mali aracılık faaliyetlerinde de yüzde 12.4 ten yüzde 3.4 e gerileyerek sert bir düşüş gösterdi. İktisadi faaliyet kollarına göre GSYH (%) Tarım, avcılık ve ormancılık Balıkçılık Madencilik ve Taş ocakçılığı İmalat Sanayi Elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve dağ. İnşaat Toptan ve perakende ticaret Oteller ve Lokantalar Ulaştırma, depolama ve haberleşme Mali aracı kuruluşların faaliyetleri Konut Sahipliği Gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri Kamu yön. ve savunma, zorunlu sosyal güv. Eğitim Sağlık işleri ve sosyal hizmetler Diğer sosyal, toplumsal ve kişisel hizmet faal. Ev içi personel çalıştıran hane halkları Sektörler Toplamı Dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetleri Vergi-Sübvansiyon GSYH (Alıcı fiyatlarıyla) Yıllık I.Ç. II.Ç. 6,2 5,2 3,6 1,8 3,8 4,8-0,6 3,1 10,0 2,9 3,5 8,8 III.Ç. IV.Ç. Yıllık 2,7 4,3 3,5 4,6 1,7 3,1 5,0-5,1 0,8 1,1 0,0 1,9 8,4 6,0 4,6-2,5 3,5 11,5 2,4-0,7-0,7 1,5 0,6 11,2 0,9 0,7-0,8-0,5 0,1 9,7 2,3 3,6 1,6 7,4 3,4 10,5 5,3 4,6 2,8 0,3 3,2 9,6 4,5 3,6 0,9 3,8 3,2 1,8 1,7 1,7 1,6 1,7 1,7 9,3 7,1 7,2 5,4 6,6 6,6 2,8 3,7 3,4 4,1 3,5 5,1 5,3 4,5 4,5 3,5 4,6 4,3 5,9 5,4 4,7 5,3 5,3 1,7 1,1 0,6 0,1 0,5 0,6 7,8 6,3 6,0 4,1 5,5 5,6 8,9 3,5 3,1 1,6 1,6 2,4 12,4 4,7 4,5 1,1 3,5 3,4 10,5 2,5 1,4 0,8 1,0 1,4 8,8 3,3 2,9 1,6 1,4 2,2 AKP döneminin ortalama büyümesi yüzde 4.9 AKP iktidarı, son on yılda Türkiye ekonomisini çok hızlı büyüttüğü yalanına devam ediyor. Oysa Türkiye en düşük büyüme dönemlerinden birini AKP iktidarında yaşadı. Tek parti iktidarı olmasına rağmen döneminde ortalama büyüme oranı yüzde -5/7-

6 olarak gerçekleşti. AKP dönemindeki ortalama büyüme, ve arasındakinin altında kaldı; Dünya petrol krizinin damgasını vurduğu, Kıbrıs savaşı ve Türkiye ye yönelik ABD ambargosunun yaşandığı dönemindeki ile yaklaşık aynı düzeyde gerçekleşti. AKP nin yıllık ortalama bazda yaşattığı büyüme, Türkiye nin enerjisini ve kaynaklarını terörle mücadeleye sarf ettiği, çok sayıda küresel ekonomik krizin yaşandığı izleyen dönemdekine göre de çok başarılı bir tablo sergilemedi. Yıllık ortalama büyüme (%) ,0 5,3 4,7 4,0 3,6 4,9 İHRACAT DA ALARM VERİYOR Geçen hafta ekonomiye ilişkin bir kötü haber de ihracat cephesinden geldi. Türkiye nin mart ayı ihracat artışı yüzde 0.3 te kaldı. Yani ihracat yerinde saydı. Özellikle en büyük pazar konumundaki AB ye yapılan ihracatta yüzde 4 dolayındaki düşüş bunda etkili oldu. Türkiye İhracatçılar Meclisi nin açıkladığı verilere göre, ilk üç aydaki ihracat artışı yüzde 3.3 te kaldı. Son 12 aylık ihracat artışı ise yüzde 10.8 oldu. Mart ayında özellikle sanayi sektörünün ihracatında yüzde 1 düşüş yaşanması olumsuz bir işaret. Sanayi kapsamında tarıma dayalı işlenmiş ürünlerdeki yüzde 2.3 lük düşük artışa karşılık, kimyasal maddelerde yüzde 10.9 la sert bir düşüş yaşandı. Diğer sanayi ürünlerinde ise artış sadece yüzde 0.6 oldu. Bu kapsamda özellikle elektrik-elektronikte yüzde 19.2, savunma sanayiinde yüzde 10.9, gemi ve yatçılıkta yüzde 4.8, otomotivde yüzde 1.9 luk düşüşler kaygı verici İşsizliği azaltmada bir arpa boy yol alamadılar Büyüyen, kalkınan bir ekonominin en temel göstergesi istihdam yaratmasıdır. AKP bize on yıldır büyüyen-kalkınan ekonomi masalları anlatıyor. O halde ortada gerçekten bir büyüme ve kalkınma varsa bunun işgücü göstergelerine olumlu yansımalarının olması gerekirdi. Çünkü büyüyen, kalkınan bir ekonomide işsizlik azalır. AKP nin olduğu döneme baktığımızda ise işsizlikle mücadelede bir arpa boyu yol alınamadığı görülüyor. Son yıllarda makro ekonomik göstergeleri makyajlamasıyla anılır hale gelen TÜİK in resmi işsizlik verilerine göre bile işsizlik oranı Aralık 2012 itibariyle yüzde 10.1 le on yıl önceki ile neredeyse aynı düzeyde kaldı. Kapsamı alabildiğine dar tutulan ve işsizlerin işsiz sayılmadığı bu tanıma göre belirlenen işsiz sayısı Aralık 2012 itibariyle 2 milyon 790 bin kişi ile on yıl öncekinin çok üzerinde bulunuyor. Üstelik bu sayı ve oran da buzdağının sadece görünen kısmı -6/7-

7 7 Gerçek işsizlik yüzde 16.4 İşsiz ve iş bulunması durumunda hemen iş başı yapmaya hazır olan, ancak TÜİK in hane halkı iş gücü anketi yaptığı dönemde iş arama kanallarından birini kullanmadığı bahanesiyle sayıya dâhil edilmeyen 2 milyon 69 bin kişi bulunuyor. Bunlar da dikkate alındığında gerçek işsiz sayısı Aralık 2012 itibariyle 5 milyona yaklaşıyor, işsizlik oranı da yüzde 16.4 e ulaşıyor. AKP nin her gün çıkıp televizyonlarda anlata anlata bitiremediği hayali büyüme-kalkınma söyleminin bir masal ve kandırmaca olduğunu anlamak için başka göstergeye gerek var mı? Büyüme ve işsizlik (%) Resmi GSYH İşsizlik Büyüme (*) ,2 11, ,3 10, ,4 10, ,4 11, ,9 10, ,7 10, ,7 14, ,8 13, ,2 11, ,5 9, ,2 10,1 (*):( son çeyrek, Aralık itib.) En az 3 çocuk iyi de, iş, ekmek nerede? Başbakan, sanki on yıllık iktidarında mevcut genç nüfusun ihtiyacına paralel istihdam yaratabilen bir ekonomiyi gerçekleştirmiş gibi, her fırsatta vatandaşa en az 3 çocuk yapmaları tavsiyesini tekrarlıyor. Oysa her beş gençten biri işsiz durumda İşsizlik oranı okumuş gençlerde daha da yüksek; her dört üniversite mezunundan biri işsiz -7/7-