Alpaslan II Barajı &HES. Sera Gazı Emisyonlarının Değerlendirilmesi
|
|
- Nergis Aladağ
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Alpaslan II Barajı &HES Sera Gazı Emisyonlarının Değerlendirilmesi Müşteri: ENCON Çevre Danışmanlık Şirketi (ENERJISA Enerji Üretim A.Ş adına) Hazırlayan: Bath, UK Tarih: Ocak 2014 Proje veya Sayı No: UK
2 Sözleşme No: UK Sayı: 4 Yazar (imza): Amanda Stevenson Proje Yöneticisi / Direktörü Niall Smiddy (imza): Tarih: 12 Ocak 2014 Bu rapor tarafından mümkün olan tüm beceri, itina ve çaba gösterilerek ve ile İşveren arasında kabul edilmiş olan Hizmetler ve Anlaşma Koşulları dikkate alınarak hazırlanmıştır. Bu raporun gizlilik hakları İşveren de saklıdır., ile önceden resmi bir anlaşmaya varılmadan bu raporun tamamının ya da bir kısmının üçüncü kişilerle paylaşılmasından sorumlu değildir. Herhangi bir tarafın rapora itimadı kendi sorumluluğundadır. üzerinde anlaşmaya varılmış olan Hizmetler dışında herhangi bir konuda İşveren e veya diğer ilgililere karşı sorumlu değildir. Versiyon Kontrolü Kaydı Sayı Durum Açıklaması Tarih İnceleyen Paraf Yazar (Paraf) 1 Müşteriye İlk Taslak 29/11/13 NPS AS 2 Müşteri yorumlarınca revize edilmiş versiyon 03/12/13 NPS AS 3 Müşteri yorumlarınca revize edilmiş versiyon 13/12/13 NPS AS 4 Müşteri yorumlarınca revize edilmiş versiyon 12/01/14 NPS AS
3 İçindekiler Yönetici Özeti 1 1 Giriş Kapsam Proje Bilgileri Sera Gazı Emisyonlarının Ön İncelemesi 3 2 Metodoloji Giriş Değerlendirme Kapsamı Varsayımlar Giriş Potansiyel Emisyon Tedbirleri İnşaat Aşaması İşletme Aşaması İşletimden Çıkarma 15 4 Etki Değerlendirme İnşaat Aşaması Özeti İşletme Aşaması Özeti ALPII Projesinin Sera Gazı Emisyonu Etkileri 17 5 Sera Gazı Emisyonu Azaltma Tedbirleri Tasarım Evresi İnşaat Aşaması İşletme Aşaması Sera Gazı Emisyonu Tutum Faaliyetleri 21 Ek A: Sera Gazı Emisyonu Veri Tabloları Ek B: Veri Varsayımları Tablolar Listesi Tablo A: ALPII Projesi Sera Gazı Emisyonları Özet 1 Tablo Sera Gazı Emisyonları İletim Hattı İnşaatı 10 Tablo Sera Gazı Emisyonları Baraj ve HES İnşaatı 11 Tablo Sera Gazı Emisyonları Relokasyon Yollarının İnşaatı 11 [Subject] Sayı: [Status]
4 Tablo Sera Gazı Emisyonları İnşaat Ekipmanları 12 Tablo Sera Gazı Emisyonları Temel Malzemelerin Taşınması (Kamyon) 13 Tablo Sera Gazı Emisyonları Temel Malzemelerin Taşınması (Gemi) 13 Tablo Sera Gazı Emisyonları Elektrik İletim Ekipmanları 14 Tablo ALP II Rezervi sebebiyle su altında kalacak bölgelerdeki Arazi Kullanımı 15 Tablo ALP II Rezervi Kaynaklı Net Sera Gazı Emisyonları 15 Tablo 3.5 AİKB HES Islah Durumu 15 Tablo 4.1 Sera Gazı Emisyonları İnşaat Etkileri 17 Tablo 4.2 Sera Gazı Emisyonları İşletme Etkileri 17 Tablo 4.3 Sera Gazı Emisyonları Özet 18 Tablo 5.1 Sera gazı emisyonlarını azaltmak için Tasarım aşamasında alınacak önlemler 19 Tablo 5.2 Sera gazı emisyonlarını azaltmak için İnşaat aşamasında alınacak önlemler 20 Tablo 5.3 Sera gazı emisyonlarını azaltmak için İşletme aşamasında alınacak önlemler 21 Tablo 5.4 Ağaçlandırma Çalışmalarının Karbon Yararı ( 110 Hektar) 22 Şekiller Listesi Şekil 1: ne Yaklaşım 5 Şekil 2: nin Kapsamı 6 [Subject] Sayı: [Status]
5 Yönetici Özeti UK Ltd () şirketi, ENCON Çevre Danışmanlık A.Ş. (ENCON) tarafından, ENERJİSA Enerji Üretim A.Ş. (Enerjisa) adına Türkiye'nin Muş ilindeki Alpaslan II Barajı ve Hidro Elektrik Santrali (ALPII) (HES) tarafından açığa çıkması olası olan Sera Gazı Emisyonu için değerlendirme yapmaları amacıyla görevlendirilmiştir. Bu Sera Gazı Emisyonu Değerlendirmesi, ALP II projesinin inşaat ve işletme sürecinde açığa çıkması olası olan emisyonları ve bu yenilenebilir enerji kaynağının ömrü süresince açığa çıkaracağı emisyonlardan kaçınma yöntemlerini değerlendirir. Değerlendirme, ALP II projesinin geliştirilme sürecindeki ana emisyon kaynaklarıyla ilgilenmektedir. İnşaat süreci, enerji tüketen materyaller ve inşaat uygulamalarının kullanımını içermektedir..alp II yapılarını inşa etmek için gereken malzemelerin somutlaşmış etkisi, bu emisyon değerlendirmesinin önemli bir bileşenidir. İnşaat sürecinde dikkat edilmesi gereken bir diğer etmen ise, bu materyallerin oluşumu, işlenmesi ve taşınması sırasında ihtiyaç duyulan yerinde ekipmanların kullanımıdır. İşletme aşamasında; ulusal şebekeden enerji alımından kaynaklı olarak sera gazı emisyonunda, Yüksek Voltaj şalterinden yayılan SF 6 ile alakadar kaçak emisyonlarda ve ALP II rezervinin yaratılışında ortaya çıkacak emisyon salınımında artış görülmesi olasıdır. Projenin beş yıllık inşaat aşamasında, sera gazı emisyonu etkisinin 948,300 tco 2 e olacağı öngörülmüştür. Bu etkinin büyük bir kısmı, HES inşasında kullanılacak olan materyallerden (286,851 tco 2 e) ve karayolu dışında kullanılan makinelerden (179,829 tco 2 e) kaynaklanmaktadır. HES'in çalışma ömrü boyunca, HES'i işletmek için gereken elektrik enerjisinden, şalterde oluşacak olan SF 6 sızıntısından ve rezerv bölgesindeki taşkınlardan kaynaklanan ek sera gazı emisyonu etkileri ortaya çıkacaktır. Bu işletim emisyonlarının toplamının 1,279,023 tco 2 e olacağı hesaplanmıştır. Bu sebeple HES'in 100 yıllık ömrü boyunca, inşaat ve işletim sürecinden ortaya çıkacak tahmini toplam sera gazı emisyonu etkisi 2,227,323 tco 2 e olacaktır. HES, işletim sürecine geçmesiyle birlikte fosil yakıt üretiminin yerine geçecek ve Türkiye'nin sera gazı emisyonlarını yıllık 618,640 tco 2 e oranında azaltacaktır. Sera gazı emisyon tablolarında da görüleceği üzere, proje inşaat sürecinden 43 ay sonra, inşaat ve işletim süreci boyunca açığa çıkacak olan sera gazı emisyonunu dengeleyecek ve bu noktadan itibaren çalışma ömrü boyunca Türkiye'nin sera gazı emisyonu oranını her yıl azaltacaktır. Tablo A. ALP II projesi boyunca oluşacak sera gazı emisyonu verilerini sunmaktadır. Tablo A: ALP II Projesi Sera Gaze Emisyonları - Özet Emisyon Özetleri İnşaat Etkileri (tco 2 e) İşletme Etkileri (tco 2 e) Toplam İnşaat ve İşletme süreci etkisi (tco 2 e) Engellenmiş Hidro Üretim Emisyonları (tco 2 e) Yıllık Engellenmiş Emisyon miktarı (tco 2 e) İnşaat başlangıcından itibaren emisyon dengelenmesi (Yıl) 3.6 İnşaat başlangıcından itibaren emisyon dengelenmesi (Ay) 43 Engellenen emisyon (emisyon etkileri hariç) (tco 2 e)
6 1 Giriş 1.1 Kapsam UK Ltd () şirketi, ENCON Çevre Danışmanlık A.Ş. (ENCON) tarafından, ENERJİSA Enerji Üretim A.Ş. (Enerjisa) adına Türkiye'nin Muş ilindeki Alpaslan II Barajı ve Hidro Elektrik Santrali (ALPII) (HES) tarafından açığa çıkması olası olan Sera Gazı Emisyonu için değerlendirme yapmaları amacıyla görevlendirilmiştir. Projenin finansörü olan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (AİKB), değerlendirmenin AİKB Sera Gazı Değerlendirme Metodolojisi (Version 7) 1 doğrultusunda yapılmasını istemiştir. Bu sera gazı emisyonu değerlendirmesinde, ALP II projesi dahilinde inşaat ve işletim süreci boyunca açığa çıkacak potansiyel sera gazı emisyonu miktarı ve bu yenilenebilir enerji kaynağının ömrü boyunca önüne geçeceği sera gazı emisyonu miktarı hesaplanacaktır. Isı ve elektrik için fosil yakıtların kullanılması, küresel sera gazı emisyonuna insanların yaptığı en büyük bileşenlerden biridir. Bu sebeple, elektrik ve ısı üretimi için yenilenebilir enerji teknolojilerinin kullanıma sokulması, emisyon etkilerinin azaltılması ile petrol ve kömür gibi doğal kaynakların tüketimine daha az bağımlı güvenli bir enerji kaynağının oluşturlması açısından büyük önem teşkil etmektedir. Bu değerlendirme aşağıdaki konuları içerecektir; Ön Sera Gazı İncelemesi; AİKB'nin sera gazı emisyon ayak izine yapacağı katkı göstergesi ile birlikte AİKB'ye sunulacak olan sera gazı emisyon seviyelerinin ölçek analizi. Baz / Referans Senaryo; projenin gerçekleşmediği durumda açığa çıkacak olan varsayımsal emisyon değerleri. Doğrudan ve Dolaylı Emisyonlar Değerlendirilmesi; inşaat, işletme ve hizmetten kaldırma aşamalarında oluşacak tahmini emisyon. Sera Gazı Emisyonu Azaltma Önlemleri; sera gazı emisyonlarını azaltmak için önerilen önlemler. Performans Özeti; temel sonuçlar ve projenin etkileri. 1.2 Proje Bilgileri Alpaslan II Barajı ve HES Projesi'nin (ALP II), ENERJİSA tarafından inşa edilmesi planlanmaktadır. Proje alanı, Türkiye'nin Muş ilinde yer alan Fırat Nehri Havzasının bir alt havzası olan Murat Nehri üzerinde yer almaktadır. Proje alanı, Muş şehir merkezinden yaklaşık 34 km uzaklıktadır. Muş Ovası, ALP II'nin mansabındadır. Karasu Nehri, Murat Nehri ve Muş Ovası'ndan beslendikten sonra barajın mansabında Murat Nehri ile birleşir. ALP II Projesi kapsamındaki Alpaslan II HES, 98m uzunluğunda brüt düşe ve 344m 3 /s miktarında proje akışına sahip olacak şekilde inşa edilecektir. HES, 280MW toplam kapasite sağlayacaktır. 1 EBRD Greenhouse Gas Assessment Methodology. Version 7, 6 July 2010.Correct on 29/11/13.
7 ALP II projesinin Murat Nehri yağış alanındaki baraj ekseni ,00 km 2 genişliğindedir. Havzada, plan aşamasında ya da inşaat halinde olan bir dizi proje ve hali hazırda işletme aşamasında olan ALPASLAN I Barajı ve HES gibi projeler mevcuttur. Bu, enerji üretimi ve taşkın kontrolü açısından en büyük projedir ve ALP II projesinin membasında yer almaktadır. Alpaslan II Barajı, savak ve derivasyon yapıları, enerji tüneli, enerji iletim hattı ve ALPASLAN II HES binalarının inşaatı proje kapsamı içerisindedir. İnşaat sürecinin beş yıl sürmesi planlanmıştır. Kil-dolgu, çakıllı-kum ya da bazalt gibi inşaat için ihtiyaç duyulan malzemelerin büyük çoğunluğu, yerel malzeme ocaklarından temin edilecektir. Maksimum su kotu oluşacak olan rezervuar, hektarlık bir alanı kapsayacaktır. Mevcut arazi kullanımı ağırlıklı olarak çayır ve tarım alanlarını içerse de, proje alanı genelinde küçük çaplı orman ve ekili olmayan alanlar da mevcuttur. 1.3 Sera Gazı Emisyonlarının Ön İncelemesi Değerlendirmenin başında, ALP II projesinin AİKB sera gazı ayak izine sağlayacağı katkının önemini göstermek adına bir sera gaze emisyonu incelemesi yer almaktadır. Bu değerlendirmenin amacı, AİKB yatırımlarıyla kurulacak tesislerin işletimi sırasında açığa çıkacak olan sera gazı emisyonu seviyesini ve yatırım sayesinde bu emisyonlarda meydana gelmesi beklenen değişiklikleri açıklığa kavuşturmaktır. AİKB gelecekteki emisyonların ölçeğini, kiloton bazında CO 2 eşdeğeri yıllık emisyonlara dayanarak ve önerilen gelişmelere bağlı olarak sınıflandırır. Aşağıdaki kategoriler, tipik AİKB projelerinin 2 önceki analizlerine dayanmaktadır: Önemsiz (dikkate değer bir sera gazı emisyonu mevcut değildir) Düşük (< 20 kt/y CO 2 -yıllık eşdeğer). Orta-Düşük ( ktco 2 -y/e) Orta-Yüksek (100 kt 1MtCO 2 -y/e) Yüksek (>1 MtCO 2 -y/e) Ön değerlendirme, ALP II projesinin ulusal şebeke gibi kaynaklardan ihtiyaç duyabileceği enerji açısından işletme tesislerini değerlendirmiştir. Bu değerlendirmeye göre HES işletme süreci boyunca yıllık 1,250,000 kwh enerjiye ihtiyaç duymaktadır. Her ne kadar santralin işletme sırasında enerji açısından kendi kendine yeterli (diğer bir değişle üretilen yenilenebilir enerji, kendi enerji ihtiyacını karşılamak için kullanılabilir) olacağı varsayılmış olsa da, ulusal şebekeden enerji alımına ihtiyaç duyulacak durumlar, örneğin bakım dönemleri, ortaya çıkabilir. Bu sebeple, ALP II projesine dair tahmini yıllık işletim emisyonu miktarı ktco 2 e olarak tahmin edilmiştir. Bu değerlendirmede emisyon faktörü olarak, AİKB Sera Gazı Değerlendirme Metodolojisi, Tablo GN4 içinde yer alan, Türkiye için şebeke enerji üretimi emisyon faktörü (0.605 tco 2 ) kullanılmıştır. Bu sonuçlar ALP II projesini Orta- Düşük ( ktco 2 -y/e) kategorisine sokmaktadır. Bu sebeple proje için zorunlu bir sera gazı emisyon değerlendirmesinin yapılması gerekmektedir. Yenilenebilir bir enerji kaynağı olması sebebiyle, projenin gelecekteki işletim sera gazı emisyonu etkileri oldukça önemsizdir (örn. proje her yıl önemli miktarda CO 2 emisyonunun önüne geçecektir). Ancak inşaat aşaması, bu süreçte kullanılacak yüksek enerji kullanımı 2 EBRD Greenhouse Gas Assessment Methodology. Version 7, 6 July Correct on 29/11/13.
8 gerektiren malzemeler (beton, çelik ve bitum gibi) ve sahada kullanılacak ekipmanlar sebebiyle, ALP II projesinin genel sera gazı emisyonu etkileri önem kazanmaktadır.
9 2 Metodoloji 2.1 Giriş Sera gazı emisyonu hesaplama ve raporlama esasları, 2005 yılında Dünya Kaynakları Enstitüsü (DKİ) ve Sürdürülebilir Kalkınma için Dünya İş Konseyi'nin (SKDİK), Proje Hesaplamaları için Sera Gazı Protokolü'nü yayınlamaları ile beraber netlik kazanmıştır. Sera Gazı Protokolü, an itibariyle dört temel rehber ilkeden oluşur. Proje Hesaplama Protokolü ve Rehber, belirli sera gazı azaltma projeleri temelinde sera gazı emisyonundaki azalmaların hesaplanması ve Şebekeye Bağlı Elektrik Projeleri için Rehber ile paralel olarak düzenlenmiştir ve bu rehberler ALPASLAN II Barajı ve HES için en uygun sera gazı emisyonu hesaplaması için temel teşkil eder. İkinci olarak değerlendirme, özellikle elektrik hatları üzerinden iletilen elektrik tüketimine sebep olan ya da azaltan projeler üzerinde durmaktadır. Sera gazı protokolü rehberinin yanı sıra, emisyon dönüşüm faktörünü belirlemek için güvenilir veri kaynakları da kullanılmıştır. Uygulanan katsayılar ve veri seti üzerine yapılmış varsayımların ayrıntılı açıklaması, bu raporun Ek B kısmında verilmiştir. Şekil 1 ALP II Projesinin sera gazı emisyon etkilerinin değerlendirilmesinde uygulanan çalışma adımlarını göstermektedir. Şekil 1: Sera Gazı Emisyon Değerlendirilmesine Yaklaşım 2.2 Değerlendirme Kapsamı ALP II Projesinin sera gazı emisyonu değerlendirmesi üç aşamada ele alınmaktadır; inşaat aşaması, işletme aşaması ve hizmetten kaldırma aşaması. Bu üç aşamadaki emisyonların incelenmesi, projenin kullanım ömrü boyunca neden olacağı emisyon etkilerine dair bir tahminin yapılabilmesine olanak sağlar. Bu incelemenin sonucu, projenin üreteceği elektrik miktarı ve yenilenebilir bir enerji kaynağı olarak önüne geçeceği toplam emisyon miktarı ile
10 karşılaştırılacaktır. Şekil 2, ALP II Projesinin dikkat edilmesi gereken emisyon ilkelerini sunmaktadır. Şekil 2: Sera Gazı Değerlendirmesi Kapsamı İnşaat Aşaması İnşaat aşaması, inşaat malzemelerindeki gömülü enerji, alandaki yakıt tabanlı ekipman kullanımı ve bölgeye malzeme temini amacıyla yapılan taşımacılıktan doğan emisyonlar sebebiyle toplam sera gazı emisyonu miktarını önemli derece artırır. Malzemeler Sera gazı emisyonu hesaplamalarında kullanılan malzemelerin miktarı; iletim hattı, baraj, HES ve relokasyon yolları gibi farklı inşaat özellikleri için temin edilen malzemelerin sunulmuş olan faturalarına dayanmaktadır. Sera gazı emisyonları, inşaat verileri ve yayımlanmış olan emisyon faktörleri temel alınarak hesaplanmıştır. Bath Üniversitesi tarafından yayınlanmış olan Karbon & Enerji Envanteri (KEE) Versiyon 2, inşaat malzemeleri ile ilgili hesaplamalarda kullanılan karbon ve enerji kaysayıları için temel kaynak olarak alınmıştır. KEE, kamu alanındaki ikincil kaynaklardan toplanan verilerden oluşmuştur ve seçilen metodolojiye bağlı olarak, kullanılabilir "en iyi" kaysayıları sağladığı addedilir. İnşaat malzemeleri için, karbondioksit eşdeğeri değişim katsayıları, tutarlı bir ölçüm birimi sağlamak için kullanılmaktadır. Ekipman Ekskavatörler, jeneratörler ve beton mikserleri gibi ekipmanların inşaat alanında kullanımı, inşaat süresi boyunca yakıt ile ilgili emisyonların artışına katkıda bulunacaktır. Sera gazı emisyonlarının tahmininde, kullanılan ekipmanların türlerini ve sayısını içeren ayrıntılı bir ekipman listesi kullanılmıştır. Emisyon hesaplamalarında, inşaat aşaması boyunca ekipmanların kullanım süreleri, ekipmanların kaç beygir gücünde olduğu ve ekipmanlarla ilgili emisyon katsayıları gibi faktörler göz önünde bulundurulmuştur. Uygulanan emisyon oranları, Oklahoma State Üniversitesi tarafından 2010 yılında yapılan, etkin ve etkin olmayan
11 CO 2 emisyonları belirlemek için karayolu dışında kullanılan dizel inşaat malzemelerini ele alan bir saha çalışmasına dayanmaktadır 3. Taşıma Bölge malzemelerinin taşınması, malzemelerin yerel taş ocaklarından ya da malzeme ocaklarından temin edilmelerinden dolayı inşaat aşamasının önemli bir kısmını oluşturur. İnşaat alanına ya da alanın dışına çok miktarda malzeme taşınması yapılacaktır ve bu rakam dış etmenlerin ve belirsizlik durumunun yoğunluğundan dolayı tam olarak hesaplanamamaktadır. Bununla birlikte, yerel taş ocaklarından alınacak olan çok büyük miktarlarda agrega malzemeler bulunmaktadır. Bu malzemelerin taşınmasında alınacak yol uzaklığı, taşınmada kullanılacak olan araç tipleri ve yapılacak sefer sayısı hakkındaki tahminlerle ilgili veriler, taşımanın sebep olacağı emisyon miktarının hesaplanması için temel hazırlar. Taşıma sürecinde kullanılacak araç tiplerinin emisyon faktörleri, Defra 2013 Dönüşüm Katsayıları temel alınarak belirlenmiştir İşletme Aşaması Enerji Kullanımı Önerilen Gelişme sürecinde, iletme faaliyetlerini destekleyebilmek amacıyla ulusal şebekeden elektrik enerjisi desteğine ihtiyaç duyulabilir. Bu temelde yılık kullanım miktarı tahmini olarak hesaplanmış ve sunulmuştur. İşletme aşamasında ulusal elektrik şebekesinden kanaklı emisyonların hesaplanmasında GN 4 Türkiye için ithal elektrik ve ısı emisyonları tahmini 5 içinde verilmiş olan AİKB emisyon faktörleri kullanılmıştır. Rezerv Yaratımındaki Sera Gazı Emisyonları ALP II projesi dahilinde hektarlık alana yayılan bir rezervin kurulması da yer alır. Rezerv sebebiyle büyük çoğunlukla mera, çayır ve tarım arazileri su altında kalacaktır (Tablo 3.4.3). Bu araziler sus baskınlarından önce boşaltılacaktır. Arazinin su altında kalması, kimi biyokimyasal işlemin gerçekleşmesine ve bu işlemlerin sonucunda sera gazı emisyonunun meydana gelmesine yol açacaktır. Nisan 2013 tarihinde Dünya Bankası'nın yayınladığı "Su Raporu: Geçici Teknik Not: Rezervlerde Oluşan Biyokimyasal Tepkimeler Sebebiyle Oluşan Sera Gazları" ile baraj altyapısı oluşturma projelerinde, rezervlerden kaynaklı sera gazlarının hesaplanması için bir kaynak yaratmıştır. Teknik not, rezervlerde oluşan sera gazı emisyonları araştırmalarının nispeten yakın dönemde başlamış sayılabileceğini ve mevcut bilgilerin son on yıl içerisinde gelişme gösterdiğini belirtmiştir. Ancak, bu güne kadar yapılan araştırmalar ekosistemlerin ve coğrafi alanların oldukça küçük bir aralığını kapsar ve bu nedenle rezerv kaynaklı sera gazı emisyonlarının hesaplanması sırasında bazı varsayımların yapılması gereklidir. Bu değerlendirmelerde, Dünya Bankası'nın kabul ettiği metodoloji kullanılmıştır. Hesaplamalar yapılırken, Yer-Üstü Biyokütle ve Yer-Altı Biyokütle, yüzeydeki organik debris, toprağın 3 Lewis, P. M., (2010) Characterization of CO2 Emissions from Nonroad Diesel Construction Equipment. Oklahoma State University, School of Civil and Environmental Engineering. 4 Defra (2013) Greenhouse Gas Conversion Factor Repository. Correct on 29/11/ EBRD Greenhouse Gas Assessment Methodology. Version 7, 6 July Correct on 29/11/13.
12 karbon yükü, ayrışma ve karbon yutakları dahil edilmiştir. Dönüşüm katsayıları için referanslar ve kaynakların bir listesi Ek- A'da verilmiştir. Kaçak Emisyonlar HES, yalıtkan olarak Kükürthekzaflorit (SF 6 ) kullanan ve Yüksek Voltajlı (HV) bir şalter içeren bir YV elektrik iletim ekipmanı içerecektir. Muhtemel SF 6 emisyon salınımı ile ilgili tahminlere ilişkin veriler verilmiştir. Emisyon salınımı miktarı, şalter içindeki SF6 miktarına ve IEC 694 (1996) 6. ile %1 olarak tanımlanmış olan izin verilen maksimum salınım oranına bağlıdır. Eşdeğer CO2 emisyonu hesaplamalarında, Defra 2013 dönüşüm katsayısı temel alınmıştır. Bakım Projenin işletme ömrü süresince, malzeme ya da ekipman değişimi gerektiren bakım faaliyetleri olacaktır ve bu durum, işletim aşaması için hesaplanmış olan sera gazı emisyonu değerlerinin üzerinde etkili olacaktır. Ancak, bakım faaliyetlerinin içeriği tam olarak öngörülemeyeceği için emisyon hesaplamalarına dahil edilmemiştir. Bakım faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarının, projenin ömrüne kıyasla oldukça az olacağı söylenebilir. 2.3 Varsayımlar Sunulan veriler için bir dizi varsayımlar yapılmıştır. Gerçek sera gazı emisyonlarını belirlemek için hala oldukça fazla belirsizliğin mevcudiyeti, verilerin kesinliğini sınırlamaktadır. Varsayımların yapıldığı noktalarda, en uygun dönüşüm faktörünün uygulanması gibi, en uygun uygulama seçeneği tercih edilmiş ve bunun için en güvenilir kaynaklardaki dönüşüm katsayıları ve sera gazı protokolleri tercih edilmiştir. Mevcut varsıyımların ayrıntılı listesi Ek B içinde yer almaktadır. 6 IEC 694:1996. Common specifications for high-voltage switchgear and controlgear standards. Nonconventional auxillary equipment (IEC document 17A/486/CD)
13 3 3.1 Giriş Bu sera gazı emisyonu değerlendirmesi, ALP II projesinin gelişim sürecindeki büyük emisyon kaynaklarını inceler. İnşaat süreci, yoğun enerjili malzemelerin ve inşaat uygulamalarının kullanımını içerir. ALP II yapılarının inşası için gerekli olan malzemelerin etkisi, bu emisyon değerlendirmesinin önemli bir birleşenidir. Örneğin, çelik, beton ya da bitüm gibi malzemeler, kullanılacak nihai ürünü oluşturmak için enerji gerektiren hammaddeler ya da işlemlere ihtiyaç duyarlar. Bir başka etmen ise, bu yapı malzemelerinin oluşuturulması, işlenmesi ve taşınması için sahada kullanılan ekipmanların varlığıdır. İnşaat alanının genişliği sebebiyle çeşitli sayıda ve büyüklükte inşaat araçları ve ekipmanlara ihtiyaç duyulmaktadır ve bu araç ve ekipmanların çalıştırılması için beş yıllık inşaat sürecinde yakıt gerektiren birçok jeneratöre ihtiyaç duyulacaktır. İşletim aşamasında sera gazı emisyonlarının ana sebepleri, ihtiyaç durumunda ulusal şebekeden alınacak olan enerji kullanımı, YG şalterden salınan SF 6 ile ilgili kaçak emisyonları ve ALP II rezervinin oluşturulması olarak özetlenebilir. Her ne kadar ALP II Projesinin inşaat ve işletim aşamalarında bir çok emisyon kaynağı oluşacak olsa da, aşağıda verilen emisyon kaynakları deneyim ve benzer çalışmaların gözden geçirilmelerine dayanarak en önemli emisyon kaynakları olarak kabul edilmiştir. Aşağıda listelenen emisyon kaynakları en önemlileri sayılır ve ALP II projesi sebebiyle ortaya çıkacaktır; Fosil Yakıt Tüketimi (CO 2 ) Elektrik İletim Ekipmanları (SF 6 ) Çimento Üretimi (CO 2 ) Demir ve Çelik Üretimi (CO 2 ) Taşıma (CO 2 ) (N 2 O) Tüm emisyon verileri, ton bazında ve karbon dioksit eşdeğeri (tco 2 e) olarak verilmiştir ve verilerin tamamı Ek A içerisindeki tablolarda mevcuttur. 3.2 Potansiyel Emisyon Tedbirleri ALP II projesinin temel ilkesi, Türkiye için yenilenebilir ve ekonomik bir enerji kaynağı sağlamak ve gelecekteki tahmin edilen enerji tüketim ihtiyacını karşılamakta yardımcı olmaktır. HES için tahmin edilen çalışma ömrü 100 yıldır ve bu süre zarfında santralin 88,000,000 GWh değerinde elektrik sağlayacağı ön görülmektedir. ALP II Projesinin kabul edilmeyip aynı miktarda elektriğin Türkiye'nin ulusal şebekesinden alınması istendiğinde, oluşacak emisyonun 61,864,000 tco 2 e değerinde olacağı hesaplanmıştır.. Bu hesaplamada, ülkelere özel şebeke elektriği emisyon katsayılarını içeren AİKB rehberi " GN 4 - Türkiye için ithal elektrik ve ısı emisyonları tahmini " temel alınmıştır. Bu hususta kullanılan emisyon katsayısının değeri asd olarak seçilmiştir. Bu emisyon katsayısı, kullanılan her birim elektrik için, daha büyük miktarda elektriğin üretilmesini gerektirir ve
14 böylelikle üretilen elektriğin bir kısmının iletim ve dağıtım sırasında kaybolmuş olması gerekliliğini sağlar. Her ne kadar uzun vadeli, yenilenebilir bir enerji kaynağı projesi olsa da, ALP II Projesi inşaat, işletme ve hizmetten çıkarma aşamalarında emisyon etkisi oluşturacaktır. Aşağıdaki bölümlerde, bu aşamaların sonucunda açığa çıkacak olan sera gazı emisyonu için tahminler raporlanmıştır. 3.3 İnşaat Aşaması Alpaslan II ve HES projesinin inşaat aşaması aşağıdaki öğeleri içermektedir; Derivasyon ve alt çıkış yapıları; Dolusavak; Enerji Sulama yapıları ve kapak şaftı; Enerji tüneli; Denge bacası; Vana odası ve cebri; Şalter binası ve kuyruk suyu kanalı; Türbin gücü, birim kuvvet ve miktarı; ve Şalter bölgesi. İnşaat aşaması; inşaat malzemelerinin kullanımından, yakıt temelli ekipmanların alanda kullanımından ve bölgeye malzeme temini sırasında taşımadan kaynaklı emisyonlar sebebiyle, genel sera gazı emisyonu miktarını önemli ölçüde artıracaktır Malzemeler İnşaat malzemelerinin faturası, inşaat aşamasının üç ana adımı olan iletim hattı, baraj ve HES ile relokasyon yolları hakkında miktar bilgilerini sunmaktadır. Tablo ve 3.3.3, inşaat aşaması için bu malzemelerin kullanımı kaynaklı emisyon değerkerini sunmaktadır. Bath Üniversitesi tarafından yayınlanmış olan Karbon & Enerji Envanteri (KEE) Versiyon 2, inşaat malzemeleri ile ilgili hesaplamalarda kullanılan karbon ve enerji kaysayıları için temel kaynak olarak kullanılmıştır. Tablo Sera Gazı Emisyonları İletim Hattı İnşaatı Malzemeler 50km mesafe için Toplam (kg) Yoğunlaşmış Karbon (kgco 2 e/kg) Toplam (tco 2 e) Kaynak Destek Barı , KEE Beton , KEE Galvanizli Çelik Parçalar , KEE 1272 MCM iletken , KEE 96 mm² koruyucu letken , KEE OPGW kablosu , KEE Toplam tco 2 e
15 Tablo Sera Gazı Emisyonları Baraj ve HES İnşaatı Malzemeler Miktar (kg) Yoğunlaşmış Karbon (kgco 2 e/kg) Toplam (tco 2 e) Kaynak Beton , KEE Kaya dolgu , KEE Kil dolgu , KEE Kalıp , KEE Destek Barı , KEE Çelik Destek (Tüneller için) , KEE Tünel Çelik Kaplama , KEE Dolusavak Radyal Kapağı ve Gömülü Parçalar , KEE Toplam tco 2 e Tablo Sera Gazı Emisyonları Relokasyon Yolları İnşaatı Malzemeler Miktar (kg) Yoğunlaşmı ş Karbon (kgco 2 e/kg) Toplam (tco 2 e) Kaynak Bitum , KEE Beton , KEE Kalıp , KEE Geri dolgu , KEE Destek Barı , KEE Ekipmanlar Toplam tco 2 e İnşaat ekipmanlarından kaynaklanan emisyon miktarını hesaplamak için, inşaat sürecinde kullanılacak olan ekipmanların sayısı ve türünü belirten bir liste kullanılmıştır. Yakıt kullanan ya da sahadaki jeneratörlerde üretilen enerjiyi kullanan ekipmanlar emisyon salınımına sebep olacaklardır. Şu anda ekipmanların türü, örneğin yapımı ve modelleri, tamamen bilinmemektedir ancak ekipmanların kaç saat çalışacağı ve kaç beygir gücünde olacağına dair tahminler yapılabilmiştir. Çalışmada kullanılan emisyon oranları, Oklahoma State Üniversitesi'nin 2010 yılında yapmış olduğu saha çalışmasına dayanmaktadır.
16 Tablo Sera Gazı Emisyonları İnşaat Ekipmanları Ekipman Türü Miktar Beygirgücü Görev Süresi (Saat) Emisyon Faktörü (g/bg-sa) Toplam (kgco 2 e) Toplam (tco 2 e) Damperli Kamyonlar Ekskavatörler Buldozerler Yükleyiciler (paletli) Greyder Jeneratörler (ortalama kapasiteli) Öğütücü Beton Santrali (100m3/sa) Beton Mikseri Beton Pompası Silindir Kule Vinç Mobil Vinç Sprinkler Batık Pompa Toplam tco 2 e Temel İnşaat Malzemelerinin Taşınması ALP II projesinin inşaatında kayda değer miktarlarda malzemeye ihtiyaç duyulacaktır ve bu malzemelerin bir kısmı yerel malzeme ocaklarından temin edilecektir. Geçirimli, geçirimsiz ve kaya-dolgu malzemeler malzeme ocaklarından çıkarılacaktır. Malzemelerin malzeme ocaklarından, sahadaki kırma-eleme-yıkama tesislerine taşınması için çok sayıda vagon turuna ihtiyaç duyulmaktadır. Malzeme ocaklarından temin edilecek malzemeler arasında kildolgu, kum-çakıl ve bazalt da bulunmaktadır. Kaya (bazalt) çıkarılan malzeme ocakları, kildolgu bölgelerinden uzakta yer aldığı için, bu bölgeler arasında gerçekleşecek taşınma işlerinde ortaya çıkacak olan emisyonlar hesaplanmıştır. Kil-dolgu ve kaya çakıl taşınması ile ilgili emisyon değerleri, bölüm 3.3.2'de belirtilmiş olan ekipman emisyon değerlerinin içine dahil edilmiştir. Kaya (bazalt) taşınması ile ilgili tahmini emisyon değerleri, Tablo içinde verilmiştir. Malzeme ocakları ile kırma-eleme-yıkama tesisi arasındaki ortalama mesafe hesaplanmış ve
17 malzemeleri taşıyacak olan kamyonların türleri hakkında varsayımlarda bulunulmuştur. Defra içerisinden uygun bir yakıt verimliliği emisyon dönüşüm katsayısı seçilmiştir 7. Diğer temel inşaat malzemeleriyle alakalı kamyon kaynaklı emisyonlar da Tablo içerisinde verilmiştir. Tablo Sera Gazı Emisyonları Temel Malzemelerin Taşınması (Kamyon) Kamyonla Taşınan Malzemeler Kamyon Kapasitesi (ton) Yaklaşık mesafe (km) Toplam (ton) Gereken tur sayısı Tüm kamyonlarca alınacak toplam mesafe (km) Dönüşüm Katsayısı (kgco 2 e) Toplam (tco 2 e) Agrega , Çimento , Destek Barı , Tünel Destek Çelikleri , Toplam İnşaat süresince yapılacak olan taşıma işlemlerinin büyük kısmı kamyonlarla yapılacak olsa da, destek barı ve tünel destek çelikleri gemi yoluyla taşınacaktır. Bu malzemelerin Romanya'dan İskenderun Limanı'na nakliyesinde açığa çıkacak tahmini emisyon değerleri Tablo içerisinde verilmiştir. Tablo Sera Gazı Emisyonları Temel Malzemelerin Taşınması (Gemi) Gemiyle Taşınan Malzemeler Toplam (ton) Toplam Mesafe (km) Ton/km Dönüşüm Katsayısı (kgco 2 e) Toplam (kgco 2 e) Toplam (tco 2 e) Destek Barı , , Tünel Destek Çelikleri , , Toplam Kamyon ve gemi yoluyoa yapılacak olan temel inşaat malzemelerinin nakliyesinden kaynaklanan tahmini toplam emisyon değeri 14,121 tco 2 e olarak hesaplanmıştır. 3.4 İşletme Aşaması ALP II projesinin işletim aşamasında, dikkate değer ve hesaplamaya uygun miktarda veriye sahip üç çeşit sera gazı emisyonu kaynağı mevcuttur. İşletim aşamasında açığa çıkacak emisyonların kaynağı; ulusal şebekeden kullanım amaçlı enerji alımına ihtiyaç duyulması, YG şalterdeki sızıntılardan kaynaklanan kaçak emisyonlar ve rezerv oluşturulması 7 Defra (2013) Greenhouse Gas Conversion Factor Repository. Correct on 29/11/13.
18 sırasındaki baskınlar ve bu süreçte meydana gelecek biyokimyasal tepkimeler sebebiyle açığa çıkacak CO 2 olarak özetlenebilir Enerji Kullanımı Alpaslan II ve HES tesislerinin işletimi süresince açığa çıkacak olan yıllık sera gazı emisyonu değeri 756 tco 2 e olarak hesaplanmıştır. Bu hesaplama, ALP II projesinin işletimi boyunca ulusal şebekeden yıllık 1,250,000 kwh miktarda elektrik enerjisine ihtiyaç duyacağı varsayımına dayanmaktadır. Santral, mümkün olduğunca ürettiği enerjiyi kullanmaya çalışacak olsa da, şebekeden enerji alımına ihtiyaç duyulacağı durumların meydana gelebileceği tahmin edilmiştir. Sahadaki elektrik kullanımının hesaplanmasında, AİKB emisyon katsayıları kullanılmıştır Elektrik İletim Ekipmanları HES dahilinde, yalıtkan olarak Kükürthekzaflorit (SF 6 ) kullanan YG elektrik iletim ekipmanları mevcuttur. Bu gaz, CO 2 ile kıyaslandığında, kat daha büyük bir küresel ısınma potansiyeline sahiptir. YG elektrik iletim ekipmanlarından kaynaklanan emisyonlar, elektrik şalterinin gazla dolması ve ekipmanların bakımı sırasında oluşması muhtemel sızıntılar seebiyle, üretim sürecinde artacaktır. Gazın sızıntı oranı oldukça düşüktür ve kullanılan rehber baz alındığında yıllık %1 oranında gaz sızıntısının görüleceği tahmin edilmektedir 8. Tablo 3.4.2, ALP II Projesinin işletme süresince kullanılacak olan YG elektrik iletim ekipmanlarından kaynaklanacak tahmini SF 6 emisyonu değerlerini göstermektedir. SF 6 emisyon faktörlerinin seçiminde, Defra 2013 deönüşüm katsayıları temel alınmıştır 9. Tablo Sera Gazı Emisyonları Elektrik İletim Ekipmanları SF 6 sızıntı Her birimde birikmiş SF 6 miktarı (ton) Birim sayısı Yıllık sızıntı oranı Yıllık SF 6 kaybı (ton) Emisyon Katsayısı (tco 2 e) Yıllık Emisyon (tco 2 e) Santal ömrü süresindeki Emisyon (tco 2 e) 0, % 0, , Rezerv Yaratımı Kaynaklı Sera Gazı Emisyonu ALP II Projesi için 5,009 ha büyüklüğünde bir rezerv oluşturulacaktır. Rezerv sebebiyle büyük çoğunlukla mera, çayır ve tarım arazileri su altında kalacaktır (Tablo 3.4.3). Bu araziler su tutma işlemlerinden önce boşaltılacaktır. Arazinin su altında kalması, kimi biyokimyasal işlemin gerçekleşmesine ve bu işlemlerin sonucunda sera gazı emisyonunun meydana gelmesine yol açacaktır. Nisan 2013 tarihinde Dünya Bankası, baraj altyapısı oluşturma projelerinde rezervlerden kaynaklı sera gazlarının değerlendirilmesi için bir kaynak yaratmak amacıyla "Su Raporu: Geçici Teknik Not: Rezervlerde Oluşan Biyokimyasal Tepkimeler Sebebiyle Oluşan Sera Gazları" 10 raporunu yayınlamıştır. ALP II Projesindeki 8 IEC 694:1996. Common specifications for high-voltage switchgear and controlgear standards. Nonconventional auxillary equipment (IEC document 17A/486/CD) 9 Defra (2013) Greenhouse Gas Conversion Factor Repository. Correct on 29/11/ World Bank (2013) Water Paper. Interim Technical Note: Greenhouse Gases from Reservoirs Caused by
19 rezervden kaynaklanan tahmini sera gazı emisyonunun hesaplanmasında, bu rehber kaynak olarak kullanılmıştır. Tablo ALP II Rezervi sebebiyle su altında kalacak bölgelerdeki Arazi Kullanımı Arazi Kullanımı Alan (ha) % Çayır 514,80 10,28 Yalın Kaya 12,30 0,25 Maki 126,43 2,52 Nehir 135,84 2,71 Kuru Tarım 117,40 2,35 Otlak 3.557,32 71,01 Sulu Tarım 517,56 10,33 Yerleşim 27,42 0,55 Toplam 5.009, Bölüm içerisinde sunulan metodolojiye dayanarak, ALP II rezervinin oluşumundan kaynaklanan tahmini sera gazı emisyonu değeri hesaplanmıştır. ALP II projesi dahilinde oluşturulan rezervden kaynaklanan sera gazı emisyonu değerleri Tablo içerisinde verilmiştir. Hesaplama ve kullanılan referansların ayrıntılı analizi, EK A içerisinde sunulmştur. Tablo ALP II Rezervi Kaynaklı Net Sera Gazı Emisyonları Su Baskını Kaynaklı Yıllık Emisyon (Ton CO 2 ) Yıllık Net Batma (Ton CO 2 ) Toplam Yıllık Net Sera Gazı Emisyonu (Ton CO 2 ) Toplam Net Sera Gazı Emisyonu (Ton CO 2 ) (100 yıl) 12, , , , İşletimden Çıkarma Günümüzde, dünya genelindeki modern HES'lerin büyük çoğunluğunun kullanım aşamasında ıslah ediliyor olmalarından ötürü, projenin işletimden çıkarma sürecinde açığa çıkması muhtemel olan sera gazı emisyonlarını hesaplamamıştır. Aşağıda verilen Tablo 3.5'de de görüleceği üzere, 2010 yılından beri sekiz AİKB HES projesinden beş tanesi (%63) ıslah edilmektedir. Tablo 3.5 AİKB HES Islah Durumu Ülke Proje Adı Islah Ermenistan IEC Hydropower Evet Hırvatistan Ombla Hayır Makedonya Boskov Most Hayır Gürcistan Paravani Hayır Biochemical Processes. Accessed 18/12/13.
20 Romanya Stejarpul HPP Evet Arnavutluk Komani HPP Evet Bosna Hersek Epbih Hydro Evet Sırbistan EPS Hydropower Evet Bu sebeple, projenin tasarım ömrü süresi içinde ıslah işleminin gerçekleşeceği varsayımında bulunmak olasıdır. Bu ıslah çalışmaları, çoğunlukla HES'in kullanım ömrünü uzatır ve son teknolojinin kullanılması sayesinde işletme verimliliğini artırır. Teknolojik gelişmelere, gelişmiş türbin tasarımı, gelişmiş trafo ve şalter ya da gelişmiş cebri vanalar örnek verilebilir. Bu sebepten ötürü, projenin dizayn ömründen daha uzun süre üretim yapacağı ve Türkiye'nin sera gazı emisyonunu azaltmaya devam edeceğini söylemek olasıdır.
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür
DetaylıEK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU
EK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ Açıklığı ve tutarlılığı sağlamak adına bu bölümde; ÇED raporlarında
DetaylıİZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI
İZMİR KEMALPAŞA ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GÜNEŞ SANTRALİ UYGULAMASI Mustafa Orçun ÖZTÜRK mustafaozturk@kosbi.org.tr ÖZET Günümüzde fosil yakıtlarının sonunun gelecek olması maliyetlerinin fazla olması ve
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri
DetaylıTürkiye nin Elektrik Enerjisi Üretimi Kaynaklı Sera Gazı Emisyonunda Beklenen Değişimler ve Karbon Vergisi Uygulaması. Mustafa ÖZCAN, Semra ÖZTÜRK
Türkiye nin Elektrik Enerjisi Üretimi Kaynaklı Sera Gazı Emisyonunda Beklenen Değişimler ve Karbon Vergisi Uygulaması Mustafa ÖZCAN, Semra ÖZTÜRK Çalışmanın amacı Türkiye nin 2013-2017 dönemi elektrik
DetaylıENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı
ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 1 Kasım 2014/ İzmir Mimarlık Merkezi FOSİL
DetaylıYenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi
Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:
DetaylıErzurum İli Karbon Ayakizi Envanter Sonuçları. Zeren Erik GTE Carbon 3 Kasım 2014
Erzurum İli Karbon Ayakizi Envanter Sonuçları Zeren Erik GTE Carbon 3 Kasım 2014 GTE Carbon 2008 yılında kuruldu 80 den fazla emisyon azaltım projesi +40 müşteri (enerji, gıda ve tarım) Karbon Finansmanı
DetaylıTÜRKİYE CUMHURİYETİ NİYET EDİLEN ULUSAL OLARAK BELİRLENMİŞ KATKI
TÜRKİYE CUMHURİYETİ NİYET EDİLEN ULUSAL OLARAK BELİRLENMİŞ KATKI Türkiye Cumhuriyeti, 1/CP.19 ve 1.CP/20 sayılı kararlar uyarınca, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesinin (BMİDÇS) 2.Maddesinde
DetaylıKARBON YÖNETĐMĐ STANDARTLARI
7. GERĐ DÖNÜŞÜM, ÇEVRE TEKNOLOJĐLERĐ VE ATIK YÖNETĐMĐ ULUSLARARASI FUARI Uluslararası Enerji ve Çevre Teknolojileri Mühendislik Müşavirlik A.Ş. KARBON YÖNETĐMĐ STANDARTLARI 10 HAZĐRAN 2011 TÜYAP FUAR VE
DetaylıBiliyor musunuz? İklim Değişikliği ile Mücadelede. Başrol Kentlerin.
İklim Değişikliği ile Mücadelede Başrol Kentlerin. Kentler dünya nüfusunun % 54 ünü barındırmaktadır. 2050 yılı itibariyle bu oranın % 66 ya ulaşacağı hesaplanmıştır. Tüm dünyada kentler enerji tüketiminin
DetaylıEk 7.1: Güney Akım Açık Deniz Doğalgaz Boru Hattı ndan Kaynaklanan Atmosferik Emisyonlar Türkiye Bölümü: İnşaat ve İşletim Öncesi Aşamaları
Ek 7.1: Güney Akım Açık Deniz Doğalgaz Boru Hattı ndan Kaynaklanan Atmosferik Emisyonlar Türkiye Bölümü: İnşaat ve İşletim Öncesi Aşamaları URS-EIA-REP-203876 Giriş Bu Ek'te, Proje'nin İnşaat ve İşletim
DetaylıSANAYİ SEKTÖRÜ. Mevcut Durum Değerlendirme
SANAYİ SEKTÖRÜ Mevcut Durum Değerlendirme Sera Gazı Emisyonaları 1990 1995 2000 2005 2008 CO 2 141,36 173,90 225,43 259,61 297,12 CH 4 33,50 46,87 53,30 52,35 54,29 N 2 0 11,57 16,22 16,62 14,18 11,57
DetaylıErmenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü
Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü Ermenek Barajı nın Konumu Ermenek Barajı tamamlanma tarihi itibari ile Türkiye deki en yüksek barajdır. Ermenek Barajı Avrupa nın en yüksek 6. barajıdır. Ermenek
DetaylıİKLİM DOSTU ŞİRKET MÜMKÜN MÜ?
İKLİM DOSTU ŞİRKET MÜMKÜN MÜ? Gülçin Özsoy REC Türkiye Proje Uzmanı İklim Platformu Program Yöneticisi 22 Mart 2012, İzmir REC Türkiye REC Kuruluş Sözleşmesi Ekim 2002 de imzalandı; Ocak 2004 te yürürlüğe
DetaylıDoğalgaz Kullanımı ve Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi
Doğalgaz Kullanımı ve Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi Aslı İşler, Enerji Ekonomisi Derneği Filiz Karaosmanoğlu, İstanbul Teknik Üniversitesi 29 Mayıs 2013 İÇERİK Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi Doğalgaz ve
DetaylıİÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...
İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya
DetaylıTELKO ENERJİ ÜRETİM TURİZM SAN. ve TİC. A.Ş. EDİNCİK BİYOGAZ PROJESİ PROJE BİLGİ NOTU
TELKO ENERJİ ÜRETİM TURİZM SAN. ve TİC. A.Ş. EDİNCİK BİYOGAZ PROJESİ PROJE BİLGİ NOTU Ülkemizde, gıda ve elektrik enerjisine olan ihtiyaç, sanayileşme, ekonomik gelişme ve nüfus artışı gibi nedenlerden
DetaylıNÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:
DetaylıTÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
TÜRKİYE NİN RÜZGAR ENERJİSİ POLİTİKASI ZEYNEP GÜNAYDIN ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GİRİŞ POTANSİYEL MEVZUAT VE DESTEK MEKANİZMALARI MEVCUT DURUM SONUÇ Türkiye Enerji
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK
DetaylıBGT MAVİ ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM TİC. A.Ş. 8,566 MW SUKENARI HİDROELEKTRİK SANTRALI PROJE BİLGİ NOTU
BGT Mavi Enerji Elektrik Üretim Dağıtım Pazarlama Sanayi ve Ticaret SU KENARI HİDROELEKTRİK SANTRALİ BGT MAVİ ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM TİC. A.Ş. 8,566 MW SUKENARI HİDROELEKTRİK SANTRALI PROJE BİLGİ NOTU
DetaylıEnerji Verimliliği ve İklim Değişikliği
Enerji Verimliliği ve İklim Değişikliği Her geçen gün artan ve kentleşen küresel nüfus ve değişen tüketim alışkanlıkları, beraberinde getirdiği enerji ihtiyacı artışı ile birlikte iklim ve gezegenimiz
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi İÇDAŞ A.Ş. Sürdürülebilirlik Yönetim Birimi Amaç ve İçerik Bu eğitim sunumu ile paydaşlarımıza Sürdürülebilirliği tanıtmak ve şirketimizin Sürdürülebilirlik alanında
DetaylıENERJİDE SÜRDÜRÜLEBİLİR YATIRIMLAR VE TSKB HALİL EROĞLU GENEL MÜDÜR TSKB
ENERJİDE SÜRDÜRÜLEBİLİR YATIRIMLAR VE TSKB HALİL EROĞLU GENEL MÜDÜR TSKB 21/5/2010 İSTANBUL Kısaca TSKB... Kısaca TSKB Sermaye Yapısı 1950 yılında Dünya Bankası ve TC Merkez Bankası desteğiyle kurulmuş
DetaylıDaha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi
Daha Yeşil ve Daha Akıllı: Bilgi ve İletişim Teknolojileri, Çevre ve İklim Değişimi Bu sunum Greener and Smarter, ICTs, the Environment and Climate Change başlıklı Eylül 2010 tarihli OECD raporundan uyarlanmıştır.
DetaylıHİSAR REG. VE HES BİLGİ NOTU
HİSAR REG. VE HES BİLGİ NOTU ODAŞ ELEKTRİK ÜRETİM SAN. TİC. A.Ş. 2015 ŞUBAT HİSAR HİDRO ELEKTRİK SANRALİ PROJE BİLGİ NOTU : Hisar Regülatörü ve HES projesi Marmara bölgesinde Sakarya Nehri üzerinde Bilecik
DetaylıKÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul
KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul Sera gazları ve kaynakları Kyoto Protokolü tarafından belirtilen 6 sera gazı: Karbon dioksit (CO
DetaylıAtık depolama sahalarından kaynaklanan emisyonlar
Atık depolama sahalarından kaynaklanan emisyonlar 5 Ekim 2016 TASK-GHG Proje Ofisi, Ankara F. Betül DEMİROK 1 Atık (CRF Sektör 5) - Genel Bu sektör, atık depolama sahalarından kaynaklanan CH 4 emisyonları,
DetaylıKIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ
KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ Sunan Dr. Burak Turan NFB Mühendislik ve Müşavirlik Dr. Burak TURAN 1, Fayik TURAN 2, M. Denizhan BÜTÜN 3
DetaylıEGEMEN HİDROELEKTRİK SANTRALİ
EGEMEN HİDROELEKTRİK SANTRALİ Bu doküman, Egemen Hidroelektrik Santralinin Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak hazırlanmıştır ve projeye ait Proje
DetaylıTÜİK ENERJİ SEKTÖRÜ. Dr. Ali CAN. T.C.BAŞBAKANLIK Türkiye İstatistik Kurumu
ENERJİ SEKTÖRÜ Dr. Ali CAN 10.03.2010 24 3.ENERJİ - 3.1. Yakıt Yanması IPCC ye göre, enerji sektöründen kaynaklanan emisyon büyük ölçüde yakıt yanmasını içermektedir. Hemen hemen bütün ülkelerde görülebildiği
DetaylıAYVACIK 5 MW Rüzgar Enerji Santrali
AYVACIK 5 MW Rüzgar Enerji Santrali Bu doküman, Ayvacık Rüzgar Enerji Santralinin Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak hazırlanmıştır ve projeye
DetaylıMikroşebekeler ve Uygulamaları
Ders 1 Güz 2017 1 Dağıtık Enerji Üretimi ve Mikroşebekeler 2 Başlangıçta... Elektriğin üretimi DC Küçük güçte üretim DC şebeke Üretim-tüketim mesafesi yakın Üretim-tüketim dengesi batarya ile sağlanıyor
DetaylıEnerji ve İklim Haritası
2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.
DetaylıDoğal Gaz Dağıtım Sektöründe Çevre Performansı. Erdal Kaya 02/11/2017 Haliç Kongre Merkezi / İstanbul
Doğal Gaz Dağıtım Sektöründe Çevre Performansı Erdal Kaya 02/11/2017 Haliç Kongre Merkezi / İstanbul Doğal gaz dağıtım sektöründe çevre bilincinin yükseltilmesi ve Çevre Performans kriterleri konusunda
DetaylıSOKE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ PROJESİ, TÜRKİYE
SOKE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ PROJESİ, TÜRKİYE Bu doküman, Söke Rüzgar Enerji Santrali Projesi nin (Söke RES) Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak
DetaylıULUSLAR ARASI KARBON PİYASASI
ULUSLAR ARASI KARBON PİYASASI Doç. Dr. Cevdet DEMİR Uludağ Üniversitesi 06 Nisan 2007 TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Karbon piyasası nedir? Ülkelerin ve şirketlerin sera gazları hedeflerine ulaşabilmeleri
DetaylıSertifikaları. M.Kemal Demirkol, GTE
Karbon ve Yeşil ve Yeşil Enerji Enerji Sertifikaları M.Kemal Demirkol, GTE GTE HAKKINDA.. SUNUM Karbon Projeleri ve Türkiye de durum Karbon Piyasası Arz Tarafı Proje Türleri & Standartlar Mevcut Projeler
DetaylıHidroelektrik Enerji. Enerji Kaynakları
Hidroelektrik Enerji Enerji Kaynakları Türkiye de kişi başına yıllık elektrik tüketimi 3.060 kwh düzeylerinde olup, bu miktar kalkınmış ve kalkınmakta olan ülkeler ortalamasının çok altındadır. Ülkemizin
DetaylıZM R KEMALPA A ORGAN ZE SANAY BÖLGES
TARİHÇE Kemalpaşa da sanayileşme 1970 li yıllarda başladı. KOSBİ, 1993 yılında 410 Hektar alanda kuruldu ve sonraki yıllardaki genişlemeler ile 1300 hektara ulaştı. KOSBİ, 14.08.2001 tarihinde ilk tüzel
DetaylıBARAJLAR. T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 1/ 33
T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ BARAJLAR 4. Bölge Müdürlüğü - KONYA 1/ 33 BARAJ NEDİR NE İŞE YARAR? Barajlar, eski zamanlardan
DetaylıSERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND
KAPANIŞ KONFERANSI 2006 ENVANTERİ IŞIĞINDAINDA 1990-2004 DÖNEMD NEMİNDE NDE TÜRKT RKİYE NİN SERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND ERLENDİRMESİ 9 Ocak 2008, Ankara Bilgi Kaynakları Sıra No. Belge Adı/Numara
DetaylıTürkiye nin Endüstriyel Emisyonlar Direktifine Uyumu: Enerji Sektörü Üzerindeki Muhtemel Maliyetler
tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye nin Endüstriyel Emisyonlar Direktifine Uyumu: Enerji Sektörü Üzerindeki Muhtemel Maliyetler Ankara, 24 Mart 2015 Çerçeve Temel endişe: İklim değişikliği
DetaylıKadıköy Belediyesi Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı
Özet Rapor Haziran, 2013 İstanbul, Kadıköy, 2013 1 / 7 ÖZET RAPOR Belediye Başkanları Sözleşmesi Kadıköy Belediyesinin vizyonunun temeli İlçede yaşayanlar için daha sağlıklı bir çevre ve iyi yaşam kalitesinin
DetaylıGÖNEN BİYOGAZ TESİSİ
GÖNEN BİYOGAZ TESİSİ Ülkemizde, gıda ve elektrik enerjisi ihtiyacı, ekonomik gelişme ve nüfus artışı gibi nedenlerden dolayı hızla artmaktadır. Gıda miktarlarında, artan talebin karşılanamaması sonucunda
DetaylıYUSUFELİ BARAJI ve HES
YUSUFELİ BARAJI ve HES Projenin Tanımı Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali Projesi; Doğu Karadeniz Bölgesi nde, Çoruh Nehri üzerinde yer almaktadır. Çoruh Türkiye sınırları içinde 390 km lik bir
DetaylıDr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı
Dr. Rüstem KELEŞ SASKİ Genel Müdürü ADASU Enerji AŞ. YK Başkanı Konunun önemi Belediyelerin enerji kaynakları; Hidrolik Bio kütle Bu kaynaklardan belediyeler nasıl yararlanabilir, Yenilenebilir enerji
DetaylıTesisatlarda Enerji Verimliliği & Isı Yalıtımı
Türk Sanayisinde Enerji Verimliliği Semineri - 11 Mart 2009 İstanbul Sanayi Odası - Türkiye Tesisatlarda Enerji Verimliliği & Isı Yalıtımı Timur Diz Teknik İşler ve Eğitim Koordinatörü İZODER Isı Su Ses
DetaylıENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI
ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.
Detaylıİş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Binalarda Enerji Verimliliği Bildirgesi Uygulama Kılavuzu
1. GİRİŞ İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği Binalarda Enerji Verimliliği Bildirgesi Uygulama Kılavuzu Bu doküman İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği nin (SKD) Binalarda Enerji Verimliliği
DetaylıBELEDİYELERCE BİLGİ SAĞLANACAK İDEP EYLEMLERİ
Arazi Kullanımı ve Ormancılık 3. ORMAN, MERA, TARIM VE YERLEŞİM GİBİ ARAZİ KULLANIMLARI VE DEĞİŞİMLERİNİN İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİ OLUMSUZ YÖNDE ETKİLEMESİNİ SINIRLANDIRMAK 5. 2012 yılında yerleşim alanlarında
DetaylıBİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ
BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,
DetaylıTürkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi
Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre
DetaylıENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU
ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU II. Su Yapıları Konferansı, Diyarbakır, 16 18.9.211 Hazırlayanlar; Burcu Ersoy (FICHTNER, Türkiye) Ronald Haselsteiner (ENERJISA,
DetaylıÇevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı. Gaziantep 2014
Çevre Koruma ve Kontrol Daire Başkanlığı Gaziantep 2014 It is a general warming effect felt on Earth s surface, produced by greenhouse gases. Küresel ısınma nedir? Atmosfere verilen gazların sera etkisi
DetaylıSera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti. Politika ve Strateji Geliştirme. Ozon Tabakasının Korunması. İklim Değişikliği Uyum
Politika ve Strateji Geliştirme Sera Gazlarının İzlenmesi ve Emisyon Ticareti Ozon Tabakasının Korunması İklim Değişikliği Uyum 1 Birleşmiş Milletler İklim değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve ilgili uluslararası
Detaylıvizyon escarus hakkında misyon hakkında Escarus un misyonu, müşterilerine sürdürülebilirlik çözümleri sunan öncü bir şirket olmaktır.
escarus hakkında Nisan 2011 de faaliyetine başlayan Escarus Sürdürülebilir Danışmanlık A.Ş., deneyimli ve profesyonel kadrosuyla sürdürülebilirlik çözümleri geliştirerek, danışmanlık hizmetleri vermek
Detaylıİmalat Sanayinde Döngüsel Ekonomi ve İklim Değişikliğine Yönelik Çalışmalarımız
İmalat Sanayinde Döngüsel Ekonomi ve İklim Değişikliğine Yönelik Çalışmalarımız Özlem DURMUŞ Sanayi ve Teknoloji Uzmanı Döngüsel Ekonomi Kongresi 5-6 Ekim 2017, İstanbul Kavramsal Çerçeve Döngüsel Ekonomi:
DetaylıSERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ
T.C. ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü İklim Değişikliği Dairesi Başkanlığı SERA GAZLARININ İZLENMESİ ve EMİSYON TİCARETİ Semra GÜNEN Kimya Mühendisi III. Enerji Verimliliği Kongresi
DetaylıProjenin finansal desteği İngiltere Büyükelçiliği Refah Fonu tarafından sağlanmıştır.
Sayın Yetkili, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü işbirliği ile GTE Carbon olarak Havaalanları Sera Gazı Hesaplama ve Yönetimi Hakkında düzenlenen eğitime sizleri davet ediyoruz. 1-3 Ekim 2013 tarihlerinde
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, AB SÜRECİ VE ÇEVRE
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ, AB SÜRECİ VE ÇEVRE Dr. Mustafa ŞAHİN Genel Müdür Yardımcısı 2. ULUSLARARASI İNŞAATTA KALİTE ZİRVESİ 2 Kasım 2010, istanbul SUNUM İÇERİĞİ İklim değişikliği AB Süreci Çevre Yönetimi AB
DetaylıENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI VE KOJENERASYONUN YERİ
ENERJİ VERİMLİLİĞİ MEVZUATI VE KOJENERASYONUN YERİ enveripab Bilinçlendirme Semineri (Marmara Üniversitesi) 12 Kasım 2008 A. Yıldırım TÜRKEL ENKO Birleşik Enerji Sistemleri ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU Kanun
DetaylıAVRUPA BİRLİĞİ BELEDİYE BAŞKANLARI SÖZLEŞMESİ/COVENANT OF MAYORS M. TUNÇ SOYER SEFERİHİSAR BELEDİYE BAŞKANI
AVRUPA BİRLİĞİ BELEDİYE BAŞKANLARI SÖZLEŞMESİ/COVENANT OF MAYORS M. TUNÇ SOYER SEFERİHİSAR BELEDİYE BAŞKANI 20.05.2017 ENERGY CITIES Enerji Dönüşümünde Yerel Yönetimler Avrupa Ağı Seferihisar Belediyesi,
DetaylıÇevresel & Sosyal Eylam Planı Keskinoğlu Projesi,
Çevresel & Sosyal Eylam Planı Projesi, Akhisar, Türkiye için hazırlanmıştır Hazırlayan: ENVIRON UK Ltd. Tarih: Ağustos 2012 Proje veya Sayı No: UK14-17009 Sözleşme/Teklif No: UK14-17009/ AIKB Proje ID
DetaylıMarmaray ın Ekonomik Faydalarının Değerlendirilmesi
Marmaray ın Ekonomik Faydalarının Değerlendirilmesi Tarihte ilk defa, Avrupa ile Asya'yı birbirine demiryolu ile bağlayan Marmaray; 29 Ekim 2013 te hizmete açıldı. İstanbul'da, iki kıtayı bir araya getiren;
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme
DetaylıTÜRKİYE DOĞAL GAZ MECLİSİ 2012 2013 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER
2012 2013 KIŞ DÖNEMİ DOĞAL GAZ GÜNLÜK PUANT TÜKETİM TAHMİNİ VE ALINMASI GEREKLİ TEDBİRLER 2012 İÇİNDEKİLER 1. Talebe İlişkin Baz Senaryolar 2. Doğal Gaz Şebekesi Arz İmkânlarına Dair Varsayımlar 3. Elektrik
DetaylıLİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİ SÜREÇLERİ. Arge & Stratejik Planlama Direktörlüğü 30.10.2015 AKDENİZ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.
LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİ SÜREÇLERİ Arge & Stratejik Planlama Direktörlüğü AKDENİZ ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş. 1 içerik Lisanssız Üretim Tesisleri Mevzuatı Lisansız Üretim Tesisleri Bağlantı Süreci
DetaylıTUZLAKÖY-SERGE HİDROELEKTRİK SANTRALİ
TUZLAKÖY-SERGE HİDROELEKTRİK SANTRALİ Bu doküman, Tuzlaköy-Serge Hidroelektrik Santralinin Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak hazırlanmıştır ve
DetaylıAFD Sürdürülebilir bir gelecek için
AFD Sürdürülebilir bir gelecek için TSKB Önceliğimiz Çevre Konferansı 5 aralık 2007 AGENCE FRANCAISE DE DEVELOPPEMENT Misyonumuz 1. Kalkınmanın finansmanı Birleşmiş Milletlerin Bin Yıl Kalkınma Hedefleri
DetaylıTÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM)
TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) 8. İLETİM TESİS VE İŞLETME GRUP MÜDÜRLÜĞÜ (İŞLETME VE BAKIM MÜDÜRLÜĞÜ) HAZIRLAYAN TEMMUZ 2008 Ankara 1 Gönderen: Recep BAKIR recepbakir38@mynet.com ENTERKONNEKTE
DetaylıİSTİHDAMA KATKISI. Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası
ENERJİ VERİMLİLİĞİ VE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN İSTİHDAMA KATKISI Tülin Keskin TMMOBMakine Mühendisleri Odası Enerji Verimliliği Danışmanı Türkiye de İstihdam Türkiye nin çalışma çağındaki nüfusu önümüzdeki
DetaylıÇORUH NEHRİ GENEL GELİŞME PLANI BOYKESİTİ
TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi 33 ÇORUH HAVZASI PROJELERİ Sezai SUCU Bölge Müdürü DSİ 26. Bölge Müdürlüğü, Artvin Talha DİNÇ İnşaat Mühendisi ÖZET Ülkemiz sınırları içerisinde Bayburt ilinde doğan ve
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YER SEVİYESİ OZON KİRLİLİĞİ BİLGİ NOTU Temmuz 2014 OZON NEDİR Ozon (O 3 ) üç tane oksijen atomunun birleşmesi ile oluşmaktadır. Ozon, atmosferde
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden
DetaylıMONDİ TİRE KUTSAN KAĞIT VE AMBALAJ SANAYİİ A.Ş. ATIKSUDAN BİYOGAZ ELDESİ TESİSİ PROJE BİLGİ NOTU
MONDİ TİRE KUTSAN KAĞIT VE AMBALAJ SANAYİİ A.Ş. ATIKSUDAN BİYOGAZ ELDESİ TESİSİ PROJE BİLGİ NOTU 2007 yılında uluslararası kağıt ve ambalaj grubu Mondi Grup un bir parçası haline gelen, Mondi Tire Kutsan
DetaylıEndüstriyel Uygulamalarda Enerji Verimliliği ve Kompanzasyon Çözümleri. Yiğit Özşahin
Endüstriyel Uygulamalarda Enerji Verimliliği ve Kompanzasyon Çözümleri 2015 Yiğit Özşahin İçerik Entes Elektronik Enerji verimliliği nedir? Neden enerjiyi verimli kullanmalıyız? Enerji verimliliği için
DetaylıSOLARTR 2014, 19 Kasım 2014
Global Warming Images / WWF-Canon SOLARTR 2014, 19 Kasım 2014 Mustafa Özgür Berke WWF-Türkiye, İklim ve Enerji Programı +100 5 kıtada, 100 den fazla ülkede faaliyet gösteriyor +4000 4000 çalışanla 2000
DetaylıTürkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012
Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Yenilenebilir Enerji Türkiye için Neden Enerji Arz Güvenliği Önemli? Enerji ithalat oranı %70 in üzerinde (tüm ithalatın
DetaylıTürkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz
EWEA-TWEA Policy Workshop Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz Mustafa Özgür Berke, WWF-Türkiye 27.03.2013, Ankara 27-Mar-13 / 1 Photo: Michel Roggo / WWF-Canon KISACA WWF +100 5 kıtada,
DetaylıHAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI
HAVA KİRLİLİĞİ KONTROLÜNDE BİLGİ YÖNETİMİ: PERFORMANS GÖSTERGELERİ YAKLAŞIMI A. Teoman SANALAN, Kerime SARIOĞLU ÇED, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri ve Bilgi Yönetimi Dairesi Başkanlığı
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ M E H M E T A Ş K E R, 2 5. 0 9. 2 0 1 3 I S T A N B U L TÜRKİYE'NİN YENİLENEBİLİR ENERJİ POLİTİKALARI : Elektrik enerjisi üretmek için yenilenebilir kaynakların kullanımını
DetaylıBelediye Çöp Gazı (LFG) nedir?
Belediye Çöp Gazı (LFG) nedir? Belediye çöp gazı (LFG) belediye katı atıklarının (MSW) çözünmesinin yan ürünüdür. LFG: ~ 50% metan gazı (CH 4 ) ~ 50% karbondioksit (CO 2 )
DetaylıSARES 22,5 MW RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ
SARES 22,5 MW RÜZGÂR ENERJİ SANTRALİ Bu doküman, Sares Rüzgâr Enerji Santrali nin (Sares RES) Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak hazırlanmıştır
DetaylıSağlık, Turizm ve Yerleşkelerde Kojenerasyon Uygulamaları
Sağlık, Turizm ve Yerleşkelerde Kojenerasyon Uygulamaları GÖKMEN YILMAZ 04.05.2017 Dünden Bugüne Enerji Üretimi Önceden Merkezi Üretim Günümüzde Temiz ve Yerinde Üretim Solar PV Üretim Tesisi İletim Hattı
DetaylıTarım Sektörü. Erdinç Ersoy, Kıdemsiz Tarım Sektörü Uzmanı
Tarım Sektörü Erdinç Ersoy, Kıdemsiz Tarım Sektörü Uzmanı 2 nd November 2017, Holiday Inn, Çukurambar- Ankara 2 Kasım 2017, Holiday Inn, Çukurambar- Ankara Milyon ton CO2-eq Tarım Sektörünün Türkiye deki
DetaylıEğitimcilerin Eğitimi Bölüm 3: İzleme Planları Hakkında Temel Kavramlar. İklim ŞAHİN , ANTALYA
Eğitimcilerin Eğitimi Bölüm 3: İzleme Planları Hakkında Temel Kavramlar İklim ŞAHİN 21.02.2017, ANTALYA Sunum İçeriği İzleme Sınırları Faaliyet Emisyon Kaynağı Toplam Tahmini Emisyon Tesis Kategorisi İzleme
Detaylıİzmir İli Enerji Tesislerinin Çevresel Etkileri - RES
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi İzmir İli Enerji Tesislerinin Çevresel Etkileri - RES Hasan Sarptaş, Yrd. Doç. Dr. Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Ens. Türkiye de Rüzgar Enerjisinin Görünümü
Detaylı1 Proje tanımı. Şekil 1: Tokat Güneş Enerjisi Santrali sahası (yeşil) ve enerji nakil hattının (mor) uydu görüntüsü. Prepared by Arup Page 1
1 Proje tanımı Akfen Yenilenebilir (Şirket) Türkiye de Konya, Amasya,, Van ve Malatya illerinde bir fotovoltaik güneş enerjisi portföyü geliştirmektedir. Bu portföyün bütünü Akfen Güneş Enerjisi Projesi
DetaylıTTGV Enerji Verimliliği. Desteği
Enerjiye Yönelik Bölgesel Teşvik Uygulamaları Enerji Verimliliği 5. Bölge Teşvikleri Enerjiye Yönelik Genel Teşvik Uygulamaları Yek Destekleme Mekanizması Yerli Ürün Kullanımı Gönüllü Anlaşma Desteği Lisanssız
DetaylıMars Enerji Hakkında
Mars Enerji Hakkında Mars Enerji International Hollanda Üretim Planı ; RES Servis ve kurulumda, Hollanda lı partner Avrupalı yatırımcıları TR ye gelmesinde köprü Üreticiler ile hızlı işbirlikleri Mars
DetaylıTÜRK ÇİMENTO SEKTÖRÜNÜN DÖNGÜSEL EKONOMİDEKİ ROLÜ
TÜRK ÇİMENTO SEKTÖRÜNÜN DÖNGÜSEL EKONOMİDEKİ ROLÜ Ağustos 2017 Döngüsel Ekonomi Nedir? Son yıllarda özellikle Avrupa Birliği nin çok önem verdiği döngüsel ekonomi (circular economy) ülkemizin gündeminde
DetaylıBiyogaz Yakıtlı Kojenerasyon Uygulamaları
Biyogaz Yakıtlı Kojenerasyon Uygulamaları Sedat Akar Turkoted Yönetim Kurulu Üyesi Biyogaz Nedir? Biyogaz, mikrobiyolojik floranın etkisi altındaki organik maddelerin oksijensiz bir ortamda çürütülmesi
DetaylıMustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı
Mustafa BARAN Ankara Sanayi Odası Genel Sekreter Yardımcısı Enerji verimliliği / Sanayide enerji verimliliği Türkiye de enerji yoğunluğu Enerji tüketim verileri Türkiye de enerji verimliliği projeleri
DetaylıSürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme. 30 Mayıs 2012
Sürdürülebilir Kalkınma - Yeşil Büyüme 30 Mayıs 2012 Sürdürülebilir Kalkınma gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme olanağından ödün vermeksizin bugünün ihtiyaçlarını karşılayabilecek kalkınma
DetaylıTÜRKİYE CUMHURİYETİ NİYET EDİLEN ULUSAL KATKI BELGESİ
TÜRKİYE CUMHURİYETİ NİYET EDİLEN ULUSAL KATKI BELGESİ Çeviri: Arif Cem Gündoğan* (* Resmi olmayan ve gönüllü bir çeviridir. Hatalar ve eksiklerden çevirmen sorumludur) Türkiye Cumhuriyeti, Birleşmiş Milletler
DetaylıKüresel. İklim Değişikliği. ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Küresel İklim Değişikliği ÇEVRE KORUMA ve KONTROL DAİRESİ BAŞKANLIĞI 1 Sera etkisi ve İklim Değişikliği Nedir? Dünya, üzerine düşen güneş ışınlarından çok, dünyadan yansıyan güneş ışınlarıyla ısınır. Bu
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI. Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 15 Ekim 2016
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ: FAO NUN BAKIŞ AÇISI Dr. Ayşegül Akın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü Türkiye Temsilci Yardımcısı 16 Ekim Dünya Gıda Günü Herkesin gıda güvenliğine ve besleyici gıdaya ulaşma
Detaylı