KARABÜK-DİKMEN AĞAÇLANDIRMASINDA ÇAM SÜRGÜN BÜKÜCÜ PASI (Melampsora Pinitorqua Rostr.) ENFEKSİYONUNUN SEBEPLERİ
|
|
- Nergis Şirin
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KARABÜK-DİKMEN AĞAÇLANDIRMASINDA ÇAM SÜRGÜN BÜKÜCÜ PASI (Melampsra Pinitrqua Rstr.) ENFEKSİYONUNUN SEBEPLERİ Nuri Kaan ÖZKAZANÇ Bartın Orman Fakültesi, Orman Entmljisi ve Kruma Anabilim Dalı ÖZET Bu çalışma yılları arasında yapılmıştır. Türkiye de ldukça yaygın lan Melampsra pinitrqua Karabük-Dikmen ağaçlandırma alanında ilk larak 1995 yılında Sarıçam lar (Pinus sylvestis) üzerinde tespit edilmiştir yılları arasında çalışma alanı her yıl belirli periytlarla incelenmiştir. Hastalık yılları arasında maksimum seviyeye ulaşmıştır. Fungusun etkisi; 2000 yılından snra azalmaya başlamış ve 2005 yılında çk az görülmüştür. Pinus sylvestris lerin 1-10 yaş döneminde lması, fungusun ured ve teleut spr safhalarının knukçusu lan Titrek kavak (Ppulus tremula) ın alanda yğun larak bulunması, Pinus sylvestris'in alanın yerli ağacı lmaması nedeniyle hastalığın şiddeti 2000 yılında artmıştır. Pinus sylvestris'lerin hastalığa duyarlı ldukları 1-10 yaş döneminden çıkması ve fungusun ured ve teleut spr safhalarının knukçusu Ppulus tremula'nın alanda yk edilmesi ile hastalık 2004 yılından snra rtadan kalkmıştır. Anahtar Kelimeler: Karabük-Dikmen, Çam sürgün bükücü pası, Çam, Kavak CAUSES OF PINE TWIST RUST (Melampsra Pinitrqua Rstr.) INFECTION IN PLANTATIONS OF KARABÜK-DİKMEN ABSTRACT This study was cnducted in the years Melampsra pinitrqua which is fairly widespread in Turkey was first determined n Pinus sylvestris in plantatin areas f Karabük-Dikmen in The case area was investigated during certain perids each year between 1995 and The disease reached the highest level during After 2000, the damage has started t decrease and the impact f fungus cmpletely vanished in Disease severity was high in 2000 because Pinus sylvestris was in 1-10 years ld and Aspen (Ppulus tremula) which is uredial and telial hst f the fungus was very dense in this area and Pinus sylvestris was nt a native tree fr the area. After 2004, the disease has cmpletely dissappered since Pinus sylvestris vercame the suscepitible age f 1-10 years ld t disease and Ppulus tremula was destryed in the area. Keywrds: Karabük-Dikmen, Pine twist rust, Pine, Pplar 63
2 1. GİRİŞ Orman ağaçlarında hastalık yapan biyljik etmenler, çğunlukla ağaçlarda hastalık belirtilerinin görülmesi ile tespit edilebilmektedir. Bu da eknmik kayıpların artmasına sebep lmaktadır. Ülkemiz çam rmanlarında geniş bir alanda zarar yapan funguslardan biri lan Melampsra pinitrqua, hem çamlarda hem de kavaklarda hastalık meydana getirerek eknmik kayıplara sebep lmaktadır. Fungus kavaklarda yaprak alt yüzeyinde turuncu renkli uredspr kabarcıklarının belirmesi ile kendini gösterir. Kışın ise aynı yaprak bölgelerinde kyu kahverengi-siyah renkte teleutspr kabarcıkları belirir. Fungusun uredsprları 0,2-0,3 mm çapında, ilk larak açık sarı, lgunlaştıklarında sarı prtakal renktedirler. Bu uredsprlar arasında ince uzun saplı, saydam, lbut biçiminde ve baş kısmı şişkin x μm büyüklükte parafizler bulunur (Selik, 1966; Hansen ve Lewis, 1997; Çanakçığlu ve Eliçin, 1999). Yaşamını iki farklı knukçu bitki arasında sürdüren hetercius bir pas lan Melampsra pinitrqua'nın tek hücreli lan spermatium ve aecidisprları çam (Pinus spp.) sürgünlerinde luşur. Yazın meydana gelen dikaryt özellikli ured spr safhası ise titrek kavak (Ppulus tremula) ya da akkavak (P. tremula x alba ya da P. alba) yapraklarında meydana gelir. M. pinitrqua'nın teleutsprları snbaharda, basidisprları ise bir snraki yılın ilkbaharında luşur. Çamlarda bir yıldan daha fazla barınamayan fungus, kavak tmurcukları ve kabuğunda kışlar (Butin 1995). Genç çam sürgünlerinde 1 3 cm uzunlukta sarımsı lekeler ve kabarcıklar şeklinde spermagniumları luşur ve bunlar aecidiumları meydana getirir. Peridiumun yırtılması ile aecidisprlar rüzgar, yağmur ve vektör böcekler ile kavak yapraklarına ulaşır. Melampsra pinitrqua, kavak yapraklarının alt yüzeyinde uredium kabarcıklarını luşturarak uredsprlar ile kavak yapraklarında seknder enfeksiynlarına devam eder. Vejetasyn snunda urediumlar arasında önceleri kahverengi snradan siyah lan teliumlar luşur. Fungus kışı kavakta asılı kalan ya da yere dökülmüş lan ölü kavak yapraklarındaki teliumlar içinde, teleutspr halinde geçirir. Ertesi yıl vejetasyn döneminin başlamasıyla bu teleutsprlar çimlenir ve primer enfeksiynları yapacak lan basidisprları luştururlar. Bu basidisprlar rüzgar ile çam sürgünlerine ulaşır (Vural ve Tunçtaner, 1971; Vural, 1975; Butin 1995; Çanakçığlu ve Eliçin, 1999). Melampsra pinitrqua ismini sürgünlerin C ve snrasında S şeklinde kıvrılmasından alır. Enfekte lan çam sürgünlerinin dış kabuk kısmı çatlar. Kabuk kısmının çatlaması ile desteğini kaybeden sürgün karşı kısımdaki sürgün gelişiminin devam etmesinden dlayı aşağı dğru kıvrılarak sarkar. Fakat sürgün daha snra dikine dğru kıvrılarak büyümesine devam eder. Bu şekildeki gelişmeler snucunda sürgün S şeklinde kıvrılır (Selik, 1966; Butin, 1995; Çanakçığlu ve Eliçin, 1999). Melampsra pinitrqua nın Karabük-Dikmen ağaçlandırmasında 1995 yılında ilk tespitinden snra hastalığın etkisinin giderek arttığı belirlenmiş ve bu artışın sebeplerini araştırmak için bu çalışma yapılmıştır. 2. MATERYAL ve METOT Çalışma Karabük Orman İşletme Müdürlüğü, Dikmen Orman İşletme Şefliği 269, 270 ve 271 nlu bölme sınırları içinde yer alan Sarıçam (Pinus sylvestris) ağaçlandırma sahasında yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada ilk larak hastalığın yğun lduğu yerler tespit edilmiştir ve bu alanlarda periydik larak sörveyler yapılmıştır. Yapılan arazi çalışmaları sırasında Pinus sylvestris ağaçlarının iğne yaprak, sürgün ve dallarından ve Ppulus termula nın yapraklarından hastalığı tanımlayıcı örnekler tplanmış, bu örnekler plietilen trbalara knularak arazi örnek fişlerine örneğin alındı yer, mevki, tarih ve materyal nt edilmiştir. Ayrıca her örnek için arazi uygulama defterlerine örneklerin alındığı ağacın ve yerin genel durumu hakkında bilgiler nt edilmiştir. Araziden alınan örnekler labratuar rtamında gazete kağıtları arasına knularak saklanmış ve zaman geçirilmeden makrskbik ve mikrskbik incelemeleri yapılmıştır. Bu amaçla Nikn SMZ-U marka stere mikrskp ile hastalıklı kısımların makr incelemeleri yapılarak dkular üzerinde fungusun izleri aranmıştır. 64
3 Daha snra bu kısımlardan kazıma ve kesit alma yöntemleri ile alınan parçalar ile su rtamında prepartlar hazırlanmıştır. Hazırlanan bu preparatlar ise Nikn Eclipse E 400 marka ışık mikrskbu ile incelenmiştir. Bu incelemelerde fungusun spr yapıları aranmıştır. Çalışmanın bu aşamasında Nikn FE 100 marka ftğraf makinesi ile tespit edilen bulguların ftğrafları çekilmiştir. Elde edilen bulgular mevcut literatür ile karşılaştırılarak fungusun teşhisinin dğrulu araştırılmıştır. Ayrıca arazi çalışmaları ile belirlenen nktalardan hastalığın seyri periydik sörveyler ile kntrl edilerek hastalığın araştırma alanı içindeki gelişimi takip edilmiştir. 3. BULGULAR VE TARTIŞMA Yapılan arazi çalışmalarında hastalığın ilk belirtisi larak çam sürgünlerinde fungusun siyah ve yuvarlak-val yapıdaki aecidiumları görülmüştür. Aecidiumlar sürgünlerdeki çatlayan kabuk kısımlarında daha yğun larak bulunmaktadır. Hastalığın ilerlemesi ile bükülen sürgünlerdeki kabukların kabardıkları ve bu kısımların sarıprtakal rengi aldığı ve alt kısımlarında ise aecidiumların lduğu gözlenmiştir (Şekil 1). c a b Şekil 1: Melampsra pinitrqua nın a) Aecidium b) Reçine c) Kabaran kabuk kısmı ve fungusa ait yapı. Vural ve Tunçtaner (1971) sürgünlerdeki bu kabuk çatlaklarının kambiyum tabakasının tamamen ölmesi snucunda luştuğunu ve çatlakların içindeki nekrtik alanlarda aecidiumların meydana geldiğini belirtmişlerdir. Buna karşın Butin (1995) ise sürgünlerdeki kabuk kavlamalarına bu kısımlarda gelişen aecidiumların neden lduğunu belirtmektedir. Bu aecidiumlardan alınan kesitlerle yapılan preparatlarda fungusun aecidisprları genellikle tplu halde ve çğunlukla zincir şeklinde dizili ldukları görülmüştür. İlk luşmaya başladıklarında şeffaf ve renksiz lan aecidisprlar lgun hale geldiklerinde sarı-prtakal ya da kahverengine dönüşmektedir. Tam lgunlaşan aecidisprların dış yüzeylerinde diken benzeri ufak çıkıntıların luştuğu görülmektedir (Şekil 2). 65
4 A B Şekil 2: Melampsra pinitrqua nın A) Genç aecidisprları x20 B) Olgun aecidisprları x20. Kavak yapraklarındaki teliumlar yuvarlak ya da val şekilde lup lgunlaştıkça şişmekte ve kubbe şeklinde kabarmaktadır. Olgunlaşmış teliumlardan alınan kesitlerle yapılan preparatlarda teliumların yaprakların üst ve alt epidermisi arasında sütunlar halinde uzamış larak bulundukları görülmektedir. Parlak, kyu sarı ya da kızılkahve renkte lan teliumlar birbirlerine iyice girmiş sık yığınlar halinde görülmektedir. Teliumlar içindeki teleutsprlar ise kırmızımsı kahverengi renkte görülmektedir (Şekil 3). A B Şekil 3: Melampsra pinitrqua nın kavak yapraklarındaki teleut yatakları ve teleutsprlar. A) Kavak yapraklarındaki telium yuvaları B) Epidermis arasındaki teliumlar (x 10) Yapılan gözlemler sırasında bulaşmanın lduğu 1 2 yaşlı sürgünlerde fungus gelişimi ve aecidiumların luşması ile sürgünün dış kabuğunun çatladığı ve levhalar halinde kabardıkları görülmüştür. Sürgünde enfeksiynun lduğu bu nktada elipsit yapıda bir ur luşmakta ve bu nktadaki iğne yapraklarda dipten itibaren kızarma, sararma ve slma göze çarpmaktadır. Bulaşma nktasındaki sürgün kısmının bir tarafının gelişmesi, diğer 66
5 tarafının ise gelişememesi nedeni ile sürgünlerde ilk larak bir büzüşme ve bunu takip eden dönemlerde ise kıvrılmalar gözlenmiştir. Ayrıca sürgünlerde bu ilk bükülmenin meydana geldiği nktadan snraki iğne yaprakların sararmaya ve daha snra da kurumaya başladıkları belirlenmiştir (Şekil 4). A B Şekil 4: Melampsra pinitrqua nın A) Sürgündeki uru, B) İlk sürgün bükülmesi ve iğne yapraklarda kuruma. Hastalığın ilerleyen dönemlerde Pinus sylvestris'lerin sürgünlerinde C-S şeklinde kıvrılmalara sebep lduğu ve bu tip sürgünlerdeki iğne yaprakların zamanla tamamen kuruduğu, hastalığın şiddetine bağlı larak sürgünlerdeki kıvrılmaların arttığı ya da bir kez kıvrıldıktan snra durduğu ve çk şiddetli hastalıklarda sürgünlerin helezn şeklinde kıvrıldıkları yapılan gözlemler snucunda tespit edilmiştir (Şekil 5). Dikmen Orman İşletme Şefliği sınırları içinde hastalığın meydana geldiği 269, 270 ve 271 nlu bölmelerde yapılan arazi çalışmaları sırasında Melampsra pinitrqua nın hayat döngüsünü her sene düzenli larak tamamladığı görülmüştür. Fungusun hayat çemberini tamamlaması için gerekli en önemli etken lan ured ve teleut spr safhasını geçirdiği knukçusu Ppulus tremula nın alan içinde ldukça yğun larak bulunması, fungusun bu alanda hayat döngüsünü tamamlaması ve yeni bulaşmalar yapması için ldukça uygun bir rtam yarattığını göstermiştir (Şekil 6). Karabük-Dikmen'de 1990 yılında Pinus sylvestris ile ağaçlandırması yapılan 269, 270 ve 271 nlu bölmelerdeki ağaçlar 1995 yılında 2-2,5 m bya ulaştıklarında Melampsra pinitrqua fungusunun belirtileri ve etkisi görülmeye başlanmış ve ilk tespitler bu zamanda yapılmıştır. Bu tarihten itibaren hastalığın şiddetini giderek arttırdığı ve hızla yayıldığı gözlenmiştir. Nitekim müteakip yıllarda yapılan arazi çalışmaları sırasında 1996 yılında hastalığın alandaki ağaçların yaklaşık larak % 50-70'inde zarar meydana getirdiği tespit edilmiştir. Bu dönemden itibaren her yıl düzenli larak Znguldak Bölge Müdürlüğü, Orman Zararlıları İle Mücadele Şube Müdürlüğü tarafından ured ve teleut spr safhalarının knukçusu Ppulus tremula'nın yk edilmesine yönelik mücadeleler yapılmasına karşın hastalık uzun bir süre tam larak kntrl altına alınamamış, ancak belirli ölçülerde yayılması engellenmiştir. 67
6 A B C D Şekil 5: Melampsra pinitrqua nın A) C ve S şeklindeki hasarı, B) Terminal sürgünlerdeki hasarı, C) Genç sürgünlerdeki hasarı, D) Helezn şeklindeki hasarı. Fungusun ağaçlandırma alanındaki Pinus sylvestris ağaçlarına verdiği hasar dikkatle incelendiğinde, hasarın genellikle daha genç ağaçlarda (1-10 yaş) ve özellikle de bu genç ağaçların yeni ve uç sürgünlerinde daha şiddetli lduğu tespit edilmiştir yılları arasında hastalığın alan içindeki hasarının bu derece yüksek lmasının nedenleri şu şekilde sıralanabilir: Fungusun hayat döngüsünü tamamlaması ve çamlara yeni bulaşmalar yapması için gerekli lan ured ve teleut spr safhalarını geçirdiği knukçusu Ppulus tremula'nın alan içinde yğun larak bulunması. Alanın bir ağaçlandırma sahası lması sebebi ile knukçu çamların hastalığa duyarlı lan 1-10 yaşlı dönemde lmaları. Ağaçlandırmada kullanılan Pinus sylvestris in bu alanın ekljik kşullarına ve tprak özelliklerine uygun lmayan bir tür lması. Alana kmşu lan Ankara-Eskipazar Orman İşletme Müdürlüğü'nün bir Pinus nigra ağaçlandırması yapması ve bu alanda da yğun larak fungusun uredial ve telial knukçusu lan Ppulus tremula'ların bulunması. 68
7 Şekil 6: Melampsra pinitrqua nın Pinus sylvestris ler arasındaki ured ve teleut spr safhasını geçirdiği knukçusu Ppulus tremula lar. Hastalığın görüldüğü yıllar byunca alan sürekli larak kntrl edilerek hastalanmış çamlar ile kavaklar hemen alandan çıkartılmıştır. Ancak alana kmşu lan Ankara-Eskipazar Orman İşletme Müdürlüğü'ndeki Pinus nigra ağaçlandırmasında herhangi bir mücadele ve kruma uygulaması yapılmadığı için fungusun ured ve teleut spr safhalarını geçirdiği diğer knukçusu Ppulus tremula bu alanda sürekli larak bulunmuştur. Bu da yapılan mücadele ve kruma çalışmalarının neticesini lumsuz yönde etkilemiş ve verimi düşürmüştür. Uygulanan tüm mücadele çalışmalarına karşılık 2003 yılında yapılan kntrllerde hastalığın hala alanda varlığını sürdürdüğü görülmüştür. Ancak 2003 yılı içindeki periydik alan kntrllerinde fungusun zararının geride kalan yıllara göre ldukça azaldığı gözlenmiştir yılında yapılan kntrllerde ise alanda fungusun etkisinin çk azaldığı, münferit bazı ağaçlarda hafif hastalık durumlarının lduğu gözlenmiştir yılında hastalığın alandan kayblma durumuna gelmesinin sebepleri şu şekilde yrumlanabilir: Pinus sylvestris'lerin hastalığa çk hassas ldukları 1-10 yaş dönemini bitirmiş ya da bitiriyr lmaları. Çam fidanlarının yıllar içinde büyümesi snucunda kapalılığın artması, ışık enstantanesinin rman tabanı ve tprak yüzeyindeki bitkilerin gelişmesini engelleyecek derecede azalmasına neden lmuştur. Bu sebepten dlayı kesilen titrek kavakların kök ve kütük sürgünleri yeterli ışığa kavuşamadıkları için gelişememiş ve alanı terk etmek zrunda kalmıştır. Ured ve teleut spr safhalarını geçirdiği knukçusunun rtamdan uzaklaşması ile Melampsra pinitrqua hayat döngüsünü tamamlayamamış ve alandan zamanla kayblmaya başlamıştır yılından snra yapılan kntrllerde ise alanın tümüyle Melampsra pinitrqua fungusundan kurtulduğu görülmüştür. 69
8 KAYNAKLAR Butin, N Tree Diseases and Disrders; Cause, Bilgy, and Cntrl in Frest and Amenity Trees. Oxfrd University Press ISBN: (Hbk) U.S.A. Çanakçığlu, H. ve Eliçin, G Fitpatlji Özel Bölüm İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları Rektörlük N:4195, Fakülte N: 459, ISBN: , İstanbul. Hansen, E. M. and Lewis, K. J Cmpendium f Cnifer Diseases. The American Phtpathlgical Scietty (APS) Press ISBN: U.S.A. Selik, M Ormancılık Fitpatljisi. Dizerknca Matbaası, İstanbul VIII+178s Vural, M. ve Tunçtaner, K Pinus maritima Mill. İle Tesis Edilmiş Genç Plantasynlarda Tasallutu Tespit Edilen Melampsra pinitrqua Rst.'ya Karşı Kimyasal Mücadele Çalışmaları. Kavak ve Hızlı Gelişen Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Yıllık Bülteni (5-6):39-54 İzmit. Vural, M Türkiye'de Yerli ve Kültürleri Yapılan Kavaklarda Yapraklara Arız Olan Funguslar. Kavak ve Hızlı Gelişen Yabancı Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü Yenili Basımevi, İstanbul. VIII+240s. 70
Elma ve armutta ateş yanıklığı (Erwinia amylovora)
Elma, armut ve ayva gibi yumuşak çekirdekliler ile diğer bazı kimi sert çekirdekliler konukçusudur. Asıl zararı yumuşak çekirdeklilerde olu hastalık özellikle elma ve armutta şiddetli zararlara neden olmaktadır.
DetaylıİÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7
İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım
DetaylıÖrtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Toprak Kökenli Hastalıklar ve Mücadele Metotları
Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliğinde Toprak Kökenli Hastalıklar ve Mücadele Metotları Doç. Dr.Seral YÜCEL Adana BMAİ 1 Sebze yetiştiriciliğinde; Yetiştiricilik (çeşit seçimi, fide yetiştirme, aşılı fide,
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıKAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN PERSONEL ÇALIŞTIRILMASINA DAYALI HİZMET ALIMLARI KAPSAMINDA İSTİHDAM EDİLEN İŞÇİLERİN KIDEM TAZMİNATLARININ
8 Şubat 2015 PAZAR Resmî Gazete Sayı : 29261 YÖNETMELİK Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN PERSONEL ÇALIŞTIRILMASINA DAYALI HİZMET ALIMLARI KAPSAMINDA BİRİNCİ
DetaylıSİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç
SİİRT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Siirt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama
DetaylıDoç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man
214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215
DetaylıBanka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.
21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde
DetaylıİSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ. ÇİFT ANADAL ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ
İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ ÇİFT ANADAL ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ Amaç MADDE 1 - (1) Bu Yönergenin amacı, anadal lisans programlarını üstün başarıyla yürüten öğrencilerin, aynı zamanda ikinci
DetaylıDÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER
DÜNYA KROM VE FERROKROM PİYASALARINDAKİ GELİŞMELER Dünyada üretilen krom cevherinin % 90 ının metalurji sanayinde ferrokrom üretiminde, üretilen ferrokromun da yaklaşık % 90 ının paslanmaz çelik sektöründe
DetaylıKÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ
KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın
Detaylı1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ
1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına
DetaylıELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ
Hukuk ve Danışmanlık ELEKTRİK ÜRETİM SANTRALLERİNDE KAPASİTE ARTIRIMI VE LİSANS TADİLİ Türkiye de serbest piyasa ekonomisine geçişle birlikte rekabet ortamında özel hukuk hükümlerine göre faaliyet gösteren,
DetaylıYAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ
YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262
DetaylıRekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI
Rekabet Kurumu Başkanlığından, REKABET KURULU KARARI Dosya Sayısı : 2015-1-69 (Önaraştırma) Karar Sayısı : 16-02/30-9 Karar Tarihi : 14.01.2016 A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER Başkan Üyeler : Prof. Dr. Ömer
Detaylı2015 OCAK ÖZEL SEKTÖR DI BORCU
OCAK ÖZEL SEKTÖR DI BORCU Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man Özel sektörün yurt d ndan sa lad k sa ve uzun vadeli kredilerin borçlu ve alacakl bilgileri, döviz cinsi, kullan m, anapara/faiz
DetaylıSİRKÜLER. 1.5-Adi ortaklığın malları, ortaklığın iştirak halinde mülkiyet konusu varlıklarıdır.
SAYI: 2013/03 KONU: ADİ ORTAKLIK, İŞ ORTAKLIĞI, KONSORSİYUM ANKARA,01.02.2013 SİRKÜLER Gelişen ve büyüyen ekonomilerde şirketler arasındaki ilişkiler de çok boyutlu hale gelmektedir. Bir işin yapılması
DetaylıBEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9
BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal
DetaylıYÖNETMELİK KAFKAS ÜNİVERSİTESİ ARICILIĞI GELİŞTİRME UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ
22 Mayıs 2012 SALI Resmî Gazete Sayı : 28300 Kafkas Üniversitesinden: YÖNETMELİK KAFKAS ÜNİVERSİTESİ ARICILIĞI GELİŞTİRME UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve
DetaylıDÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi
DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun
DetaylıYÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
24 Mart 2016 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 29663 YÖNETMELİK ANKARA ÜNİVERSİTESİ YABANCI DİL EĞİTİM VE ÖĞRETİM YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin
DetaylıDöküm. Prof. Dr. Akgün ALSARAN
Döküm Prof. Dr. Akgün ALSARAN Döküm Döküm, sıvı haldeki akıcı olan malzemelerin, üretilmek istenen parçanın biçiminde bir boşluğa sahip olan kalıplara dökülerek katılaştırıldığı bir üretim yöntemidir.
DetaylıAra rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba
1.1 Ara rman n Amac Ara rmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba olarak hizmet vermekte olan; 1. Bütçe ve Performans Program ube Müdürlü ü 2. Stratejik Yönetim ve Planlama
DetaylıMardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü
Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü - doi: 10.17932/ IAU.IAUD.m.13091352.2015.7/26.15-21 Şerzan ASLAN 1
DetaylıAlmanya dan Bir Örnek WESER-EMS UNION
Almanya dan Bir Örnek WESER-EMS UNION Prof.Dr. Selahattin Kumlu Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Antalya Faaliyet Onayı Alma Koşulları Hayvansal üretimin geliştirilmesine katkıda bulunacak
Detaylı17.04.2006 / 84 KANUNİ FAZİ ORANLARI VE TERKİN EDİLECEK DEVLET ALACAKLARI 01.01.2006 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE YENİDEN BELİRLENMİŞTİR
17.04.2006 / 84 KANUNİ FAZİ ORANLARI VE TERKİN EDİLECEK DEVLET ALACAKLARI 01.01.2006 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE YENİDEN BELİRLENMİŞTİR Maliye Bakanlığınca çıkarılan ve 15/04/2006 tarih ve 26140 sayılı
DetaylıSERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL
SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL Sözlerime gayrimenkul ve finans sektörlerinin temsilcilerini bir araya
DetaylıYÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ
YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YOLCULUKLARININ ÖZELLİKLERİ Hazırlayan: Doç.Dr. Hakan Güler Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Karlsruhe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Almanya
DetaylıLDPE/EVOH Harmanlarının Hazırlanması, Karakterizasyonu ve Bazı Özellikleri
LDPE/EVOH Harmanlarının Hazırlanması, Karakterizasyonu ve Bazı Özellikleri Melike Demirci, Nevra Ercan, Ali Durmuş, Ahmet Kaşgöz * İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü,
DetaylıPROJE ADI DOĞAL ÇEVRECĠ SEBZE-MEYVE KURUTMA SĠSTEMĠ. PROJE EKĠBĠ Süleyman SÖNMEZ Ercan AKÇAY Serkan DOĞAN. PROJE DANIġMANLARI
TÜBĠTAK-BĠDEB LĠSE ÖĞRETMENLERĠ (FĠZĠK, KĠMYA, BĠYOLOJĠ VE MATEMATĠK) PROJE DANIġMANLIĞI EĞĠTĠMĠ ÇALIġTAYLARI LĠSE-1 (ÇALIġTAY 2011) FĠZĠK GRUP SES-2011 PROJE ADI DOĞAL ÇEVRECĠ SEBZE-MEYVE KURUTMA SĠSTEMĠ
DetaylıBölüm 11. Yönetim Stratejilerinin Uygulanmasında Kullanılan Teknikler İŞLETME BİRLEŞMELERİ. (Mergers)
Bölüm 11 Yönetim Stratejilerinin Uygulanmasında Kullanılan Teknikler İŞLETME BİRLEŞMELERİ (Mergers) İki veya daha fazla sayıda bağımsız işletmenin, eski kimlik ve tüzel kişiliklerini sona erdirerek, sahip
DetaylıBitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu
Bitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu Çiçeğin Yapısı Tohumlu bitkilerin eşeyli üreme organı çiçektir. Açık tohumlu bitkilerin çiçeklerine kozalak adı verilir. Erkek kozalaklarda
DetaylıAkaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması
23 Aralık 2008 Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması Son günlerde akaryakıt fiyatları ile ilgili olarak kamuoyunda bir bilgi kirliliği gözlemlenmekte olup, bu durum Sektörü ve Şirketimizi itham altında
DetaylıDEVLET MUHASEBES NDE AMORT SMAN
Slide 1 DEVLET MUHASEBES NDE AMORT SMAN GENEL YÖNET M MUHASEBE YÖNETMEL GENEL TEBL (Say :1) (10.01.2008 tarihli ve 26752 say R.G.) Ömer DA Devlet Muhasebe Uzman Slide 2 AMAÇ VE KAPSAM 5018 say Kanunun
Detaylı-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir.
Bursa nın 25 Büyük Firması Araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,
Detaylıİnşaat Firmalarının Maliyet ve Süre Belirleme Yöntemleri Üzerine Bir Alan Çalışması
İnşaat Firmalarının Maliyet ve Süre Belirleme Yöntemleri Üzerine Bir Alan Çalışması Latif Onur Uğur Süslü Sokak No: 4/2 Mebusevleri, Beşevler, 06580 Ankara E-Posta: latifugur@mynet.com, onurugurtr@yahoo.com
DetaylıKıbrıs ın Su Sorunu ve Doğu Akdeniz in Hidrojeopolitiği
Kıbrıs ın Su Sorunu ve Doğu Akdeniz in Hidrojeopolitiği Dursun Yıldız SPD Başkanı 2 Nisan 2016 Giriş Gelişmenin ve karşı duruşun, doğuya karşı batının, kuzey kıyısına karşı güney kıyısının, Afrika ya karşı
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıTÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. 01 TEMMUZ-30 EYLÜL 2008 ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Raporun Dönemi : 01 Temmuz-30 Eylül 2008 Faaliyete Geçiş Tarihi Bankanın Merkezi Ödenmiş Sermayesi
DetaylıTürkiye de Dış Ticaret ve Dış Ticaret Finansmanı: İhracattaki Düşüşte Finansman Sıkıntısı Ne Kadar Etkili?
Türkiye de Dış Ticaret ve Dış Ticaret Finansmanı: İhracattaki Düşüşte Finansman Sıkıntısı Ne Kadar Etkili? Sarp Kalkan Ekonomi Politikaları Analisti Hasan Çağlayan Dündar Araştırmacı Ayşegül Dinççağ Araştırmacı
DetaylıSERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ
SERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ Belirli amaçları gerçekleştirmek üzere gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan ve belirlenen hedefe ulaşmak için, ortak ya da yöneticilerin dikkat ve özen
DetaylıT.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ANTALYA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK YATIRIMLARI
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ANTALYA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK YATIRIMLARI 2014 ANTALYA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK YATIRIMLARI 2014 EDİTÖRLER Dr.Ünal HÜLÜR Turgut ALTUN Fatma İPEK Sibel ŞANLI İl Sağlık Müdürü Sağlık
DetaylıPDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com
1.1.Su Kaynakları ve Hidrolojik Rejim Üzerindeki 1.2. Toprak Kaynakları Üzerindeki 1.3. Atmosfer Üzerindeki 1.2.Toprak Kaynakları Üzerindeki Toprak Tuzluluğu ve Suya Doygunluk Toprak u Sedimentasyon 1.2.Toprak
DetaylıGALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
22-11-2013 Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU İş bu rapor, Galata Yatırım A.Ş. tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu nun 12/02/2013 tarihli ve 5/145 sayılı kararında yer alan; payları ilk kez halka
DetaylıAR& GE BÜLTEN. Enflasyonla Mücadelede En Zorlu Süreç Başlıyor
Enflasyonla Mücadelede En Zorlu Süreç Başlıyor Ahmet KARAYİĞİT Makroekonomik göstergeler açısından başarılı bir yılı geride bıraktık. Büyüme, ihracat, faizler, kurlar, faiz dışı fazla gibi pek çok ekonomik
DetaylıTİSK GENEL SEKRETERİ BÜLENT PİRLER'İN DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE ÇOCUK İŞGÜCÜNE İLİŞKİN GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİDİR
TİSK GENEL SEKRETERİ BÜLENT PİRLER'İN DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE ÇOCUK İŞGÜCÜNE İLİŞKİN GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİDİR Çocuğun çalışması, hemen bütün ülkelerde yaşanmakta olan evrensel bir olgudur ve önemli bir sosyal
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
DetaylıYakıt Özelliklerinin Doğrulanması. Teknik Rapor. No.: 942/7193278-00
Müşteri : Kozyatağı Mahallesi Sarı Kanarya Sok. No: 14 K2 Plaza Kat: 11 Kadıköy 34742 İstanbul Türkiye Konu : Seçilen Yakıt Özelliklerin Belirlenmesi için Dizel Yakıtlara İlişkin Testlerin, Doğrulanması
DetaylıMADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI
TC. TEKĠRDAĞ VALĠLĠĞĠ Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğü MADENCĠLĠK SEKTÖRÜNDE SU KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ YÖNETMELĠĞĠ UYGULAMALARI 12 OCAK 2011 MALKARA/TEKĠRDAĞ SU KĠRLĠLĠĞĠ: Yeryüzündeki sular, güneşin sağladığı
DetaylıYERLİ ÜRETİCİLER TARAFINDAN ÇİN HALK CUMHURİYETİ MENŞELİ PVC İTHALATINA YÖNELİK YAPILAN KORUNMA ÖNLEMİ BAŞVURUSUNUN GİZLİ OLMAYAN ÖZETİ
YERLİ ÜRETİCİLER TARAFINDAN ÇİN HALK CUMHURİYETİ MENŞELİ PVC İTHALATINA YÖNELİK YAPILAN KORUNMA ÖNLEMİ BAŞVURUSUNUN GİZLİ OLMAYAN ÖZETİ 1. GİRİŞ... 1 2. BAŞVURUYA İLİŞKİN GENEL BİLGİLER... 1 2.1. Başvurunun
DetaylıEKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Şubat 2014, No: 85
EKONOMİ POLİTİKALARI GENEL BAŞKAN YARDIMCILIĞI Şubat 2014, No: 85 i Bu sayıda; 2013 Cari Açık Verileri; 2013 Aralık Sanayi Üretimi; 2014 Ocak İşsizlik Ödemesi; S&P Görünüm Değişikliği kararı değerlendirilmiştir.
DetaylıMAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının
MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki
DetaylıMİKRO, KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ METAL İŞLERİ TESİSLERİNDE ENDÜSTRİYEL ATIKLARIN ARAŞTIRILMASI
MİKRO, KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ METAL İŞLERİ TESİSLERİNDE ENDÜSTRİYEL ATIKLARIN ARAŞTIRILMASI ÖZET Ertan ARSLANKAYA * Yaşar AVŞAR * İsmail TOSUN * M.Talha GÖNÜLLÜ * Bu çalışmada, mikro, küçük ve orta ölçekli
DetaylıARAŞTIRMA RAPORU. Rapor No: 2012.03.08.XX.XX.XX. : Prof. Dr. Rıza Gürbüz Tel: 0.312.210 59 33 e-posta: gurbuz@metu.edu.tr
ARAŞTIRMA RAPORU (Kod No: 2012.03.08.XX.XX.XX) Raporu İsteyen : Raporu Hazırlayanlar: Prof. Dr. Bilgehan Ögel Tel: 0.312.210 41 24 e-posta: bogel@metu.edu.tr : Prof. Dr. Rıza Gürbüz Tel: 0.312.210 59 33
DetaylıT.C. NUH NACİ YAZGAN ÜNİVERSİTESİ YAZILIM KULÜBÜ TÜZÜĞÜ. BİRİNCİ BÖLÜM Kuruluş Gerekçesi, Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
T.C. NUH NACİ YAZGAN ÜNİVERSİTESİ YAZILIM KULÜBÜ TÜZÜĞÜ BİRİNCİ BÖLÜM Kuruluş Gerekçesi, Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Kuruluş Gerekçesi Kulüp, Nuh Naci Yazgan Üniversitesi, Yazılım Kulübü ismi ile
DetaylıBİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ
BİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ Dr. Ayhan HELVACI Giriş Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda yapılan eğitim birçok disiplinlerden
DetaylıDeprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları
Deprem Yönetmeliklerindeki Burulma Düzensizliği Koşulları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com 1. Giriş Çağdaş deprem yönetmeliklerinde, en çok göz önüne
DetaylıKİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2010 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin
DetaylıDemiryolu Taşımacılığı ve Bilişim Teknolojileri. Mete Tırman
Demiryolu Taşımacılığı ve Bilişim Teknolojileri Mete Tırman Konu Başlıkları Bilişim Teknolojileri ve Taşımacılık Global rekabette Demiryollarının Konumu Rekabet ve Bilişim Teknolojileri Bilişim ve Demiryollarındaki
DetaylıBaşbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA İLİŞKİN GENELGE (2015/50) Bu Genelge, 25.05.2015
DetaylıÖDEME TALEP FORMU GIDA, TARIM VE HAYVANCLIK İL MÜDÜRLÜĞÜNE İZMİR
ÖDEME TALEP FORMU GIDA, TARIM VE HAYVANCLIK İL MÜDÜRLÜĞÜNE İZMİR Ek listede belirtilen makine ve ekipman alımlarına ilişkin faaliyetleri Hibe Sözleşmesi hükümlerine uygun olarak gerçekleştirdiğimizi; ilgili
DetaylıGİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ÇOCUK DIŞ GİYSİLERİ DİKİMİ (CEKET- MONT- MANTO) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ ÇOCUK DIŞ GİYSİLERİ DİKİMİ (CEKET- MONT- MANTO) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2008 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde
DetaylıMalatya İli Kayısı Alanlarında Bulunan Forficula auricularia (Linnaeus, 1758) nın Populasyon Değişimleri
Geliş Tarihi (date of arrival): 27.01.2015 Kabul Tarihi (date of acceptance): 13.07.2015 ISSN: 2148-0036 Yıl /Year: 2015 Cilt(Sayı)/Vol.(Issue): 2(2) Sayfa/Page: 39-44 Araştırma Makalesi Research Article
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ BİR DİL PROGRAMI -Türkçe Konuşma - Tanıma Sistemi-
BİLGİSAYAR DESTEKLİ BİR DİL PROGRAMI -Türkçe Konuşma - Tanıma Sistemi- Prof. Dr. Fatih KİRİŞÇİOĞLU Bilgisayarlı Dil Uzmanı Erkan KARABACAK Proje Sorumlusu Çetin ÇETİNTÜRK Tanımlar : Konuşma Tanıma : Dil
DetaylıKaradeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi. Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü PROJE HAZIRLAMA ESASLARI
Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü PROJE HAZIRLAMA ESASLARI Yrd.Doç.Dr. Kemal ÜÇÜNCÜ Orman Endüstri Makinaları ve İşletme Anabilim Dalı 1. Proje Konusunun
DetaylıBİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis*
BİLGİSAYAR PROGRAMLARI YARDIMIYLA ŞEV DURAYLILIK ANALİZLERİ * Software Aided Slope Stability Analysis* Mustafa Özgür KESKİN Maden Mühendisliği Anabilim Dalı Ahmet M. KILIÇ Maden Mühendisliği Anabilim Dalı
DetaylıHÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU
HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU HUKUKİ MÜZAKERE TOPLANTILARI 23-26 MAYIS 2013 - İZMİR Grup Adı : Özel Hukuk 1. Grup Konu : İş ve sosyal güvenlik davaları Grup Başkanı : Mehmet YILDIZ (Yargıtay Tetkik
Detaylıa) Birim sorumluları: Merkez çalışmalarının programlanmasından ve uygulanmasından sorumlu öğretim elemanlarını,
NİĞDE ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE ÖĞRETİMİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu yönetmeliğin amacı, Niğde Üniversitesine bağlı olarak kurulan
DetaylıMUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ
MUŞ ALPARSLAN ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; Muş Alparslan Üniversitesi Uzaktan
DetaylıFotovoltaj Güneş Pilleri : Uygulama Örnekleri
Ftvltaj Güneş Pilleri : Uygulama Örnekleri Dç. Dr. İsmail H. ALTAŞ Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektrnik Mühendisliği Bölümü 618 Trabzn FAX : (46) 35 745 E-POSTA : altas@eedec.ktu.edu.tr INTERNET
DetaylıHAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 Ekim 2014 İÇİNDEKİLER Giriş... 2 Dünya da Uluslararası Doğrudan Yatırım Trendi... 3 Yıllar
DetaylıYILDIZLAR NASIL OLUŞUR?
Zeki Aslan YILDIZLAR NASIL OLUŞUR? Yıldız nedir sorusunu insanlık yüz binlerce belki de milyonlarca yıldır soruyordu? Fakat yıldızların fiziksel doğası ve yaşam çevrimleri ancak 1900 lü yıllardan sonra
DetaylıHAYALi ihracatln BOYUTLARI
HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında
DetaylıEĞİRDİR VE BEYŞEHİR GÖLLERİNİN UYDU VERİLERİ VE TOPOĞRAFİK HARİTA YARDIMIYLA KIYI ÇİZGİSİ DEĞİŞİMLERİ
Doğal Kay. ve Eko. Bült. (2015) 20: 37-45 EĞİRDİR VE BEYŞEHİR GÖLLERİNİN UYDU VERİLERİ VE TOPOĞRAFİK HARİTA YARDIMIYLA KIYI ÇİZGİSİ DEĞİŞİMLERİ oluşturmaktadır. Günümüzde artan su ihtiyacı ve mevcut su
DetaylıDEMİRYOLUNUN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YENİ YAPILANMA SERBESTLEŞME TÜRKİYE DEMİRYOLU ALTYAPISI VE ARAÇLARI ZİRVESİ 24 25 EKİM 2013 İSTANBUL TÜRKİYE
DEMİRYOLUNUN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN YENİ YAPILANMA SERBESTLEŞME TÜRKİYE DEMİRYOLU ALTYAPISI VE ARAÇLARI ZİRVESİ 24 25 EKİM 2013 İSTANBUL TÜRKİYE NOPPEN CORRIDOR OF INSIGHTS 1 DEMİRYOLUNDA YENİ YAPILANMA VE
DetaylıBÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2009 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde
Detaylı1- Ekonominin Genel durumu
GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 2014 YILI 12 AYLIK FAALİYET RAPORU 1- Ekonominin Genel durumu 2014 yılı TCMB nin Ocak ayında faizleri belirgin şekilde arttırmasıyla
DetaylıİSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ ÖNLİSANS VE LİSANS PROGRAMLARI ARASINDA YATAY GEÇİŞ YÖNERGESİ. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ ÖNLİSANS VE LİSANS PROGRAMLARI ARASINDA YATAY GEÇİŞ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve Kapsam MADDE 1 - (1) Bu yönerge İstanbul Kemerburgaz
DetaylıEĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları. Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA
EĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ 1. Ders- Eğitimin Temel Kavramları Yrd. Doç. Dr. Melike YİĞİT KOYUNKAYA Dersin Amacı Bu dersin amacı, öğrencilerin; Öğretmenlik mesleği ile tanışmalarını, Öğretmenliğin özellikleri
DetaylıTekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar
Journal of Language and Linguistic Studies Vol.2, No.2, October 2006 Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar Öz Problem durumu:tekrar, düzeltme ile başarı ve erişi arasında anlamlı bir
DetaylıYÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (Değişik:RG-14/2/2014-28913) (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yükseköğrenim
DetaylıTürkiye İlaç Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı Toplantısı
Türkiye İlaç Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı Toplantısı SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKAN YARDIMCISI YADİGAR GÖKALP İLHAN: -GELİŞMEKTE OLAN SAĞLIK SEKTÖRÜ VE SAĞLIĞA ERİŞİMDEKİ ARTIŞ, KAMU HARCAMALARINI
DetaylıKAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI
KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI PVD Kaplama Kaplama yöntemleri kaplama malzemesinin bulunduğu fiziksel durum göz önüne alındığında; katı halden yapılan kaplamalar, çözeltiden yapılan kaplamalar, sıvı ya
DetaylıDEVLET KATKI SİSTEMİ Devlet katkısı nedir? Devlet katkısı başlangıç tarihi nedir? Devlet katkısından kimler faydalanabilir?
DEVLET KATKI SİSTEMİ Devlet katkısı nedir? Katılımcı tarafından ödenen katkı paylarının %25 i oranında devlet tarafından katılımcının emeklilik hesabına ödenen tutardır. Devlet katkısı başlangıç tarihi
DetaylıElektrik Dağıtım Şirketlerinin Satın Alma-Satma ve İhale Prosedürlerinin Hazırlanması ve Uygulanmasına İlişkin Yeni Yönetmelik Yayımlandı
Elektrik Dağıtım Şirketlerinin Satın Alma-Satma ve İhale Prosedürlerinin Hazırlanması ve Uygulanmasına İlişkin Yeni Yönetmelik Yayımlandı I. Giriş Türkiye elektrik piyasasında dağıtım sisteminin kullanımına
Detaylı3- Kayan Filament Teorisi
3- Kayan Filament Teorisi Madde 1. Giriş Bir kas hücresi kasıldığı zaman, ince filamentler kalınların üzerinden kayar ve sarkomer kısalır. Madde 2. Amaçlar İnce ve kalın filamentlerin moleküler yapı ve
DetaylıTESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)
T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2008 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin
DetaylıPOMPA ve KOMPRESÖRLER
POMPA ve KOMPRESÖRLER Hazırlayan Tolga TAYLAN 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi POMPA ve KOMPRESÖRLER SITCNo :742,743 ArmonizeNo :8413,8414 TÜRKİYE DE ÜRETİM
Detaylı2. Söz konusu koruma amaçlı imar planı üst ölçek plana aykırı hususlar içermektedir.
İstanbul İli, Beykoz İlçesi, Beykoz I. Bölge, 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon Nazım İmar Planı ve Beykoz I. Bölge 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Revizyon Uygulama İmar Planı Bakanlık Makamının 30.12.2014
DetaylıBİLGİ BELGE MERKEZİ VE YAYIN HİZMETLERİ
BİLGİ BELGE MERKEZİ VE YAYIN HİZMETLERİ Elektrik Mühendisleri Odası(EMO) Bilgi ve Belge Merkezi, sahip olduğu elektrik mühendisliği ve Oda ilgili her türlü bilgi, belge ve kaynakla kapsamlı bir araştırma
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıVAKIF MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. (ESKİ UNVANI İLE VAKIF B TİPİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. )
(ESKİ UNVANI İLE VAKIF B TİPİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. ) 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN
DetaylıAFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD)
AFRİKA HASTALIĞI -SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ -LUMPY SKIN DISEASE (LSD) 1 GÜNDEM Tanım Epidemiyoloji (Hastalığın Yayılımı) Mücadele Soru-Cevap 2 Afrika Hastalığı Nedir? Sivrisinek, kene ve sokucu sineklerle
DetaylıAYDINLATMA DEVRELERİNDE KOMPANZASYON
AYDINLATMA DEVRELERİNDE KOMPANZASYON Dünyamızın son yıllarda karşı karşıya kaldığı enerji krizi, araştırmacıları bir yandan yeni enerji kaynaklarına yöneltirken diğer yandan daha verimli sistemlerin tasarlanması
DetaylıÜniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi
Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu
DetaylıUSB KVM Switch. Ses özellikli ve 2 portlu USB KVM switch. Ses özellikli ve 4 portlu USB KVM switch
USB KVM Switch Ses özellikli ve 2 portlu USB KVM switch Ses özellikli ve 4 portlu USB KVM switch Kullanma Kılavuzu DS-11403 (2 Portlu) DS-12402 (4 Portlu) 1 NOT Bu cihaz FCC kurallarının 15. Bölümü uyarınca,
DetaylıSR Ek 4 Değerlendirme Komitesi Tayini. Bölüm C: Diğer Bilgiler
SR Ek 4 Değerlendirme Komitesi Tayini Bölüm C: Diğer Bilgiler SR Ek 4 Değerlendirme Komitesi Tayini İdari Uygunluk Değerlendirme Tablosu Teklif No: Adı: Yeni Ürün ile İhracat ve Kapasitenin
DetaylıBu konuda cevap verilecek sorular?
MANYETİK ALAN Bu konuda cevap verilecek sorular? 1. Manyetik alan nedir? 2. Maddeler manyetik özelliklerine göre nasıl sınıflandırılır? 3. Manyetik alanın varlığı nasıl anlaşılır? 4. Mıknatısın manyetik
Detaylı