Herkesin bilmesi gerekenler

Transkript

1 Tiroid ve kısırlık: Herkesin bilmesi gerekenler

2 Tiroid ve kısırlık Herkesin bilmesi gerekenler Gebe kalamıyor musunuz? Nedeni tiroidiniz olabilir. Tanı konmamış tiroid hastalıklarının hem erkeklerde hem de kadınlarda kısırlık sorunlarına yol açabileceğini biliyor musunuz? Kısırlığı etkileyen birçok faktör olmakla birlikte, özellikle ailenizde tiroid hastalığı varsa, tiroid beziniz az çalışıyor olabilir. Tiroid hastalığı tedavi edildiğinde, başka bir rahatsızlığınız da yoksa, gebe kalmakta hiçbir sorun yaşamazsınız. Bu kitapçık tiroid ve kısırlık arasındaki ilişkiye dikkat çekmek ve bu konuda sizlerin farkındalığını artırmak üzere düzenlenmiştir. Tiroid fonksiyonunuzu kontrol ettirmek ve bir sorun varsa doğru tedaviyi almak, ebeveynlerin sağlığı için yararlı olmakla birlikte, bebeğin sağlığı için de çok önemlidir. Normalin altında olan tiroid düzeyleri kısırlık sorunlarına yol açabilir ve düşük, erken doğum ve başka problemlerle karşılaşma riskini artırabilir. Bununla birlikte, anne karnındaki bebeğin beyin gelişimini de olumsuz etkileyebilir. Altı ay ya da bir yıl süreyle gebe kalmaya çalışmış ve sonuç alamamışsanız, başka bir tıbbi tedaviye başlamadan önce tiroid hormonlarınızı kontrol ettirmek için hekiminize başvurun. Kısırlığın nedeni tiroid hastalığınız ise, tedavi edildiğinde gebe kalabilirsiniz. Ayrıca bu sayede başka sağlık sorunları yaşama riskini de azaltmış olursunuz. Size yardımcı olacak bölümlere ayrılmış olan bu rehberde tiroid hastalıkları,doğurganlık üzerine etkileri ve bebek planlayan çiftler için uygun tedavi yöntemlerine yer verilmiştir. Hızlı bir şekilde göz atmanız için, her bölümde Sıkça Sorulan Sorular listesi yer almaktadır. Tiroid ve kısırlık: Herkesin bilmesi gerekenler

3 Tiroidiniz doğurganlığınız Bebek sahibi olmak isteyen çiftler birçok nedene bağlı olarak kısırlık sorunu yaşayabilir. Ayrıntılı bilgi için, bkz. com. Boynunuzda bulunan tiroid bezi tarafından üretilen tiroid hormonları başta cinsiyet hormonları olmak üzere diğer hormonlar ile etkileşim içerisinde olduğundan, tanı konmamış tiroid hastalığı kısırlığın esas nedeni olabilir. 1 Erkeklerde testis kadınlarda ise yumurtalıkların normal işleyişi için tiroid hormon düzeyinin de normal olması gerekir. Bu hormonların fazla veya az çalışması, erkek ve kadın doğurganlığını da olumsuz etkileyebilir. Bunları biliyor muydunuz? Dünyada yaklaşık 300 milyon kişide tiroid hastalığı vardır. Bunların yarıdan fazlası hastalığın farkında değildir. 2 Not Tiroid fonksiyonlarının normal olması, yaşamın tüm evrelerinde hem erkekler hem de kadınlar için önemlidir. Ancak normal tiroid fonksiyonu, özellikle bebek planlayan çiftler için özel bir önem taşır. Amerikan Tiroid Derneği ne (ATA) göre, tiroid hastalıkları kısırlığa ve gebelik komplikasyonlarına neden olabilir ve yenidoğanının nörolojik gelişimini olumsuz etkileyebilir. 4 Erkeklerde tiroide bağlı kısırlık Erkek kısırlığı birçok kişinin sandığından daha sık görülen bir sorundur. Örneğin, bebek sahibi olamayan eşler için erkek kısırlığı %30; kadın kısırlığı %35 oranda rol oynar. Çiftlerin %20 sinde ise her iki eşte bir sorun vardır. Çiftlerin %15 inde ise sperm testi ve kadına ait fonksiyonlar normal olup herhangi bir sebep bulunamamaktadır. 5 Erkek kısırlığını hormon dengesizlikleri, fiziksel, psikolojik ve davranışsal sorunlar gibi çeşitli faktörler etkileyebilir. Önceleri erkek kısırlığını etkilemediği düşünülen tiroid hormonlarının günümüzde sperm üretimi gibi unsurları etkilediği anlaşılmıştır. 6,7 Bu nedenle tiroid hastalıklarının kısırlığı etkilemesi şaşırtıcı değildir. 8 İyi haberse, bu hastalıkların tedavi edilmesi ile kısırlığın düzelebilmesidir. Hipertiroidizm çeşitli belirtiler ile birlikte seyreder. Ancak bu belirtilerin tümü aynı anda görülmeyebilir. Genellikle belirtiler vücudun metabolizma hızının artmasına bağlı olarak gelişir. Erkeklerde görülen belirtiler, ilk başlarda kadınlarda görülen belirtiler ile benzer olup, kimi zaman strese bağlı basit bir gerginlik belirtisi ile karıştırılabilir. Tiroid hastalıkları kadınlarda daha sık görüldüğü için, aşırı çalışan tiroid erkeklerde genellikle gözden kaçırılabilir veya kısırlığın nedeni olarak düşünülmeyebilir. Kısırlık sorununuz varsa ve gerginlik, sinirlilik, kalp hızında artış, kilo kaybı, sıcağa karşı aşırı hassasiyet, kas güçsüzlüğü, terleme, ellerde titreme, saç dökülmesi gibi belirtiler yaşıyorsanız, özellikle ailenizde tiroid hastalığı öyküsü mevcutsa, tiroid bezinizin çalışmasını kontrol ettirmek amacıyla hekiminize başvurun. Peki ya tiroid beziniz fazla çalışıyorsa? Tirotoksikoz olarak da bilinen hipertiroidizm, Tiroid bezinin aşırı düzeyde tiroid hormonu üretmesi ve kan dolaşımına salması durumunda meydana gelir. Sık görülmemekle birlikte, erkeklerde Graves hastalığı, hipotiroidizm tedavisinde fazla tiroid hormonu yüklemesi, iyottan zengin beslenme, tiroid nodülleri veya tiroid bezinin iltihabı (tiroidit) dahil olmak üzere, hipertiroidizmin birçok nedeni vardır.

4 Peki ya tiroid beziniz az çalışıyorsa? Hipotiroidizm olarak bilinen tiroid eksikliği, tiroid bezi tarafından yeterli düzeyde tiroid hormonunun üretilememesine bağlı olarak gelişen bir tablodur. Tiroid eksikliği metabolizmanızı yavaşlatır ve bu durum da doğurganlığı birçok açıdan etkiler. İlk olarak tiroid bezi az çalışan erkeklerde cinsel istek azalması ve sertleşme sorunu sıkça görülür. 11 Bu sorunlar da kısırlık olasılığını artırır. İkinci olarak, hipotiroidizm sperm biçimi ve yapısı 12 olumsuz etkiler. Kısırlık sorununuz varsa ve halsizlik, bilinç bulanıklığı, konsantrasyon bozukluğu, hafıza kaybı, depresyon, soğuğa karşı aşırı hassasiyet, kilo artışı, kabızlık veya cilt kuruluğu gibi belirtiler sizde görülüyorsa, tiroid fonksiyon testi yaptırmak üzere hekiminize başvurun. Tiroid beziniz fazla mı çalışıyor? Hipertiroidizm için kontrol listes Evet hayır Kalbiniz hızlı çarpıyor mu? Gergin veya sinirli misiniz? Gözleriniz öne doğru fırlamış gibi mi? Herkes için sıcaklık normal iken siz terliyor musunuz? Kendinizi halsiz hissediyor musunuz? Aşırı terliyor musunuz? Elleriniz titriyor mu? Tırnaklarınız hızlı uzuyor mu? Bağırsaklarınız fazla çalışıyor mu? Saçlarınız dökülüyor mu? Cildiniz inceldi mi veya nemli mi görünüyor? Beslenmenizde herhangi bir değişiklik yapmadığınız halde kilo veriyor musunuz? Ereksiyon bozukluğu probleminiz var mı? Kısırlık sorunu yaşıyor musunuz? Bu soruların beş veya daha fazlasına Evet cevabını verdiyseniz, doktorunuza başvurun ve yaşadığınız belirtileri anlatın. Tiroid beziniz fazla çalışıyor olabilir. Not Hiper ve hipotiroidizmi olan erkeklerde cinsel fonksiyon bozukluğu olabilir. 6,7 Bu kişiler doğru tanı ve tedavi ile normal tiroid fonksiyonlarına döner. Buna bağlı olarak cinsel bulgular da geriler. 10 Bu nedenle, uzmanlar cinsel fonksiyon bozukluğu olan tüm erkeklere tiroid fonksiyon testi yapılmasını önermektedir. Tiroid ve kısırlık: Herkesin bilmesi gerekenler

5 Tiroid beziniz az mı çalışıyor? Hipotiroidizm için kontrol listesi Evet hayır Ailenizde tiroid hastalığı öyküsü var mı? Tip 1 diyabet gibi otoimmün bir hastalığınız var mı? Tiroid ameliyatı geçirdiniz mi? Günün çoğu zamanında kendinizi yorgun ve uykusuz hissediyor musunuz? Motivasyon bozukluğu, depresyon hissediyor musunuz? Konsantrasyon bozukluğu ya da hafıza kaybınız var mı? Herkes için sıcaklık normal iken siz üşüyor musunuz? Kilo aldınız mı ya da kilo vermekte zorlanıyor musunuz? Sindirim sorununuz var mı? Eklem ve kas ağrınız var mı? Cilt ve saç kuruluğu var mı? Tırnaklarınız kırılıyor mu? 50 yaşın üzerinde misiniz? Libidonuzda azalma var mı? Sertleşme bozukluğu probleminiz var mı? Kısırlık sorunu yaşıyor musunuz? Bu soruların beşine Evet cevabını verdiyseniz, doktorunuza başvurun ve yaşadığınız belirtileri anlatın. Tiroid beziniz az çalışıyor olabilir. Not İyot eksikliği, tüm dünyada hipotiroidizmin en sık görülen nedenidir. 14

6 Sıkça Sorulan Sorular Tiroid hastalıkları erkeklerde ne sıklıkta görülür? Tiroid hastalıkları erkeklere kıyasla kadınlarda 5 ila 8 kat daha fazla görülmekle birlikte, 4 erkeklerde de mevcut olabilir. Erkeklerde görülen belirtiler, kadınlarda görülen belirtiler ile benzerdir. Tiroid hastalıkları kadınlarda daha sık görüldüğü için, erkeklerde genellikle gözden kaçırılabilir. Sertleşme sorunu ve tiroid arasında nasıl bir ilişki vardır? Sertleşme sorunu başlı başına bir sorun olduğu kadar, kalp hastalığı veya tiroid hastalığı gibi daha ciddi sorunların da uyarıcı belirtisi olabilir 6,7 Tiroid hastalığınız varsa, cinsel fonksiyon bozukluğu riskiniz de artar. 6,7 Örneğin, hem hipotiroidizm hem de hipertiroidizm halsizliğe neden olabilir; ancak halsizlik de cinsel isteğin ve sertleşme potansiyelinin azalmasına yol açabilir. Bununla birlikte, hipotiroidizm testosteron düzeylerini düşürerek, sertleşememe veya devam ettirememe gibi sorunlara yol açabilir. Yapılan tetkiklerde hormonal bir dengesizlik söz konusuysa, tiroid hastalığının uygun tedavisi ile cinsel fonksiyon ve kısırlık sorununuz giderilir. 15 Kadınlarda tiroide bağlı kısırlık Tiroid hormonları, yumurtalıkların normal işleyişini korumak ve yumurtayı (oosit) olgunlaştırmak için üreme hormonları olan östrojen ve progesteron ile etkileşim halindedir. 1 Bu nedenle, tiroid hormon düzeyinizin normal olması, sağlıklı bir doğurganlık için esastır. Tiroid beziniz aşırı çalışıyorsa (hipertiroidizm) veya az çalışıyorsa (hipotiroidizm), üreme hormonlarının dengesi bozulabilir 10 ve buna bağlı olarak yumurtlama bozuklukları, düzensiz adet ve gebe kalamama veya tekrarlayan düşükler gibi bir takım doğurganlık sorunlarına yol açabilir. 16 Adet dönemleriniz düzenli olsa bile, yumurtlama gerçekleşmeyebilir. Döllenecek yumurta olmayınca doğum kontrolü de tartışmalı bir konudur. Ne yazık ki, bu durum uzun süre fark edilemeyebilir. Tiroid hastalığı çocuk doğurma çağında olan kadınlarda sık görülen bir endokrin bozukluğu olduğu için, gebe kalmada sorun yaşıyorsanız atılacak ilk adım, özellikle ailenizde tiroid hastalığı öyküsü varsa, tiroid bezinizi kontrol ettirmek olmalıdır. Peki ya tiroid beziniz fazla çalışıyorsa? Hipertiroidizm, erkeklere kıyasla kadınlarda 10 kat daha fazla görülür 17 ve kadınların hem gebe kalamamasına hem de gebe kalsalar bile tekrarlayan düşükler yapmasına yol açabilir. Erkeklerde kısırlık ve tiroid hastalıkları hakkındaki bilgilerden yola çıkarak, tiroid bezinin aşırı düzeyde tiroid hormonu üretmesi ve kan dolaşımına salması durumunda hipertiroidizm meydana geldiğini biliyorsunuz. Çocuk doğurma çağında olan kadınlarda hipertiroidizmin en sık görülen nedeni, Graves hastalığıdır. Bu otoimmün hastalıkta, antikorlar tiroid bezine saldırır. Bunun sonucunda bez aşırı düzeyde tiroid hormonu üretir. Tiroid hormonları kadın üreme hormonları ile yakından ilişkili olduğu için, adet döngüsü de bu durumdan olumsuz etkilenebilir. Bu nedenle tiroid bezi fazla çalışan kadınlar daha sık ( 21 gün aralıklarla) ve daha az kanama ile adet görür. Kimi zaman aylık dönemde adet görülmeyebilir.10 Kimi zaman da her ay adet görseniz bile, yumurtlama gerçekleşmiyor olabilir. Yumurtlama olmadan, döllenme ve dolayısıyla gebelik de gerçekleşemez. Bunun yanı sıra, hipertiroidizm sağlıksız bir şekilde kilo kaybına da yol açabilir. Bu da, gebe kalma şansınızı azaltabilir. Hipertiroidizm nedeniyle halsizlik, sinirlilik ve kalp hızınızda artış gibi belirtiler yaşayabilirsiniz. Tek başlarına veya birlikte bu belirtiler genel durumunuzu ve üreme sağlığınızı etkileyerek, adet düzensizliklerine 10 ve buna bağlı olarak doğurganlık sorunlarına neden olabilir. Adet düzensizliklerinizin nedeni hipertiroidizm ise, TSH (Tiroid Stimülan Hormon; tiroid hormonlarının üretimini sağlar) düzeyini istenen değere çekecek doğru bir tedavi ile bu sorununun üstesinden gelinebilir. TSH düzeyiniz istenen değere ulaşmasına rağmen gebe kalamıyorsanız, üreme bozuklukları konusunda uzman bir endokrinoloji uzmanına başvurmanız gerekebilir. Ayrıca www. fertility.com adresini de ziyaret edebilirsiniz. Tiroid ve kısırlık: Herkesin bilmesi gerekenler

7 : Tiroid beziniz fazla mı çalışıyor? Hipertiroidizm için kontrol listesi Evet Hayır Kalbiniz hızlı çarpıyor mu? Gergin veya sinirli misiniz? Gözleriniz öne doğru fırlamış gibi mi? Sıcak havalara karşı hassasiyetiniz var mı? Kendinizi halsiz hissediyor musunuz? Aşırı terliyor musunuz? Elleriniz titriyor mu? Tırnaklarınız hızlı uzuyor mu? Bağırsaklarınız fazla çalışıyor mu? Saçlarınız dökülüyor mu? Cildiniz inceldi mi veya nemli mi görünüyor? Beslenmenizde herhangi bir değişiklik yapmadığınız halde kilo veriyor musunuz? Düzensiz adet görüyor musunuz? Hiç adet görmediğiniz ay oluyor mu? Gebe kalmada sorunu yaşıyor musunuz? Bu soruların beşine Evet cevabını verdiyseniz, doktorunuza başvurun ve yaşadığınız belirtileri anlatın. Tiroid beziniz fazla çalışıyor olabilir. Not Sigara kullanımı, hipertiroidizmi olan kadınlarda adet düzensizliğini tetikler.

8 Peki ya tiroid beziniz az çalışıyorsa? Ailenizde tiroid hastalığı veya başka bir bağışıklık sistemi hastalığı öyküsü varsa, sizde de hipotiroidizm olabilir. 19 TSH düzeyleriniz yükselmiş ise ve kilo artışı, halsizlik, soğuğa karşı aşırı hassasiyet, cilt ve saç kuruluğu ve bitkinlik gibi hipotiroidizm belirtileri varsa, doğurganlık sorunları yaşayabilirsiniz. Gebe kalamayan kadınların %4.6 sında TSH düzeyleri de artmıştır. 20 Hipotiroidizmi olan kadınlar daha az aralıklarla ve daha hafif kanamalarla adet görebilir. Bazı kadınlar o ay hiç adet görmeyebilir. Bazılarında ise yumurtlamaya bağlı adet düzensizlikleri görülebilir. Bu adet düzensizlikleri, tiroid fonksiyonları normal olan kadınlara kıyasla, hipotiroidizmi olan kadınlarda yaklaşık üç kat daha fazla görülür. 10 Tiroid bezinin az çalışması, doğumdan sonra süt üretimini uyaran prolaktin hormon düzeylerini artırabilir ve yumurtlamayı baskılayabilir. 10 Hipotiroidizm, yumurtalıklarda kist oluşumuna yol açarak gebe kalmayı engelleyen Polikistik Over Hastalığı (PKOS) riskini de artırır. Tiroid beziniz az mı çalışıyor? Hipotiroidizm kontrol listesi Evet hayır Ailenizde tiroid hastalığı öyküsü var mı? Tip 1 diyabet gibi otoimmün bir hastalığınız var mı Tiroid ameliyatı geçirdiniz mi? Günün çoğu zamanında kendinizi yorgun ve uykusuz hissediyor musunuz? Kendinizi motivasyonsuz ve kimi zaman depresif hissediyor musunuz? Konsantrasyon bozukluğu ya da hafıza kaybınız var mı? Soğuk havalara karşı hassasiyetiniz var mı? Kilo aldınız mı ya da kilo vermekte zorlanıyor musunuz? Sindirim sorununuz var mı? Eklem ve kas ağrınız var mı? Cilt ve saç kuruluğu var mı? Tırnaklarınız kırılıyor mu? Libidonuzda azalma var mı? Haben Sie weniger Lust auf Sex? Düzensiz adet görüyor musunuz? Hiç adet görmediğiniz ay oluyor mu? Gebe kalmada sorunu yaşıyor musunuz? Bu soruların beşine Evet cevabını verdiyseniz, doktorunuza başvurun ve yaşadığınız belirtileri anlatın. Tiroid beziniz az çalışıyor olabilir. Hipotiroidizmin en bilinen nedenleri iyot eksikliği (ayrıntılı bilgi aşağıda verilmektedir) ve iyot eksikliği olan bir bölgede yaşamıyorsanız Hashimoto hastalığıdır. Bu bağışıklık sistemiyle ilgili hastalık, çocuk doğurma çağında olan kadınlarda (%5-10) 22 en sık görülen bağışıklık sistemi hastalığı olup, tiroid bezinin kendini yok etmesi ile ciddi hipotiroidizme dönebilir. Doğurganlık sorunu yaşayan kadınlarda, diğerlerine kıyasla, Hashimoto hastalığı önemli düzeyde daha sık görülür. 10 Tiroid ve kısırlık: Herkesin bilmesi gerekenler

9 İyi haber, hipotiroidizmin tiroid hormon ilaçları ile kolaylıkla tedavi edilebilir olmasıdır. Tedavi edilmezse, gebelik sırasında tablo kötüleşir ve bu durum bebeği de etkileyerek, annede yaşam boyu tiroid hastalığına yol açabilir. İyot doğurganlık ve doğum kontrolü için hayati önem taşır Dünya Sağlık Örgütü, iyot eksikliği ile kısırlık arasında bir ilişki olduğunu belirtmektedir. 23 İyot doğurganlık ve doğum kontrolü için hayati önem taşıyan tiroid hormonlarının üretimi ile ilişkili olduğundan, iyottan fakir beslenme kısırlığın nedeni olabilir. Gebeliği planladığınız ilk andan başlayarak, gebelik ve emzirme dönemlerinin sonuna kadar iyot takviyesi almanız gerekir. Bu hem sizin hem de bebeğin sağlığı için önemlidir. Gebelik döneminde hafif düzeyde iyot eksikliği bile, bebeğin beyin ve sinir sistemi gelişimini ve dolayısıyla ileriki yıllarda zihinsel kapasitesini olumsuz etkileyebilir. 24 Çocuk doğurma çağında olan kadınlar, günde 150 mikrogram iyot almalıdır. 25 İlaçlar ile etkileşim olasılığı ve olası yan etkilerden dolayı, iyot takviyesi hekim denetiminde alınmalıdır. Sıkça Sorulan Sorular Bende de kısırlığa neden olan tiroid hastalığı var mıdır? Bazı belirtiler aşikar olmadığı için, bu sorunun cevabını öğrenmenin en iyi yolu bir hekime başvurmak ve gerekli tiroid tahlili yaptırmaktır. Tiroid hastalıkları aileden geçebildiği için, özellikle ailenizde tiroid hastalığı öyküsü varsa, bir hekime başvurmalısınız. Tiroid fonksiyon bozukluğu ile kısırlığın ilişkisi nedir? Tiroid bezinin ürettiği hormonlar, yumurtalık fonksiyonunu düzenleyen diğer hormonlar ile sürekli bir etkileşim halindedir. Tiroid beziniz aşırı çalışıyorsa (hipertiroidizm) veya az çalışıyorsa (hipotiroidizm), üreme hormonlarının dengesi bozulabilir 5 ve buna bağlı olarak yumurtlama bozuklukları ve kısırlığa neden olabilir. 10 Tiroide bağlı kısırlığın tanı ve tedavisi için nereye başvurmalıyım? Tiroid tahlilleri için bir endokrinoloji uzmanına başvurun. Endokrinoloji uzmanı, tiroid bezi gibi vücudunuzdaki bezleri etkileyen hastalıkların tanı ve tedavisinde uzmanlaşmış bir hekimdir. Kısırlığın tedavisi için ise, hekiminiz sizi bir kadın doğum uzmanı veya üroloji uzmanına yönlendirecektir. Hipotiroidizm tanısı aldıysanız, tiroid hormon takviyesi almanız gerekebilir. Tıpkı tiroid bezinizin ürettiği tiroid hormonu gibi çalışan 13 sentetik tiroksin olan levotiroksin tedavisi ile kadınlarda adet düzensizlikleri, erkeklerde ise sperm anormal- Hem kadınlarda hem de erkeklerde tiroide bağlı kısırlığın nedenlerini araştırmak için çeşitli kan tahlilleri yapılır. Tiroid hastalığı tanısı koymak için hekiminiz muhtemelen tiroksin (T4) ve triiodotironin (T3) hormonlarının üreten tiroid uyarıcı hormon (TSH) düzeylerinizi kontrol etmek ister. TSH düzeyleriniz yüksekse, tiroidin beziniz yeterli hormon üretmiyor demektir (hipotiroidizm). TSH düzeyleriniz düşükse, tiroid beziniz çok fazla hormon üretiyor anlamına gelir (hipertiroidizm). TSH düzeyinin yanı sıra, T4 ve T3 hormon düzeyleri için de kan tahlili yapılabilir. Bu hormonların (total T3 ve T4) düzeylerine ve kandaki mevcudiyetlerine (serbest T3 ve T4) bakılarak, tedaviniz de şekillenir. Otoimmün tiroid hastalığı (Hashimoto hastalığı), çocuk doğurma çağında olan kadınlarda en sık görülen endokrin bozukluk olduğu için, 10 özellikle tiroid düzeyleri normal olan fakat tiroid hastalığının bulgu ve belirtilerini taşıyan hastalara antikor testi de yapılabilir.

10 likleri ve cinsel fonksiyon bozukluğu düzelir. Bu sayede doğurganlık da yeniden kazanılmış olur. 26 Hipotiroidizmin nedeni iyottan fakir beslenme ise, iyot takviyesi verilir. Hipertiroidizm tanısı aldıysanız tedavi seçenekleri arasında ilaç tedavisi, radyoaktif iyot tedavisi ve cerrahi vardır. Gebelik öncesinde verilen radyoaktif iyot tedavisi ile antitiroid ilaç kullanımına gerek kalmaz. Önlem amacıyla, radyoaktif iyot tedavisinden sonra gebe kalmak için en az altı ay beklenmesi önerilir. 10 Radyoaktif iyot tedavisi verilen erkekler ise, baba olmadan önce dört ay beklemelidir. 5 Not Tiroid hormon düzeylerinizde çok hafif bir anormallik varsa (subklinik; klinik bulgu vermeyen), hekiminiz tiroid fonksiyonlarınızı sadece takip etmek isteyebilir. Çünkü subklinik tiroid hastalığı olan hastaların tedaviden yarar sağladığına ilişkin uzlaşılan bir görüş mevcut değildir. Gebe kaldığınızda ise, annenin tedavi edilmemiş hafif hipotiroidizmi tiroid hormon replasmanı ile tedavi edilir. Bu sayede bebeğin beyin gelişiminin olumsuz etkilenmesi önlenebilir. 25 Sıkça Sorulan Sorular Kan testlerim normal olsa bile bende tiroid hastalığı olabilir mi? Özellikle tiroid sağlığınızı incelemek için sadece TSH ve serbest T4 düzeylerine bakıldıysa, doğru tanı için bir uzmana başvurmalısınız. Hekiminiz bulgu ve belirtilerinizi göz önünde bulundurarak, size başka testler ve/veya tiroid taraması yapmak ya da sizi muayene etmek isteyebilir.. Tiroid testlerim normal olsa bile, gebe kalamıyorsam ne yapmalıyım? Tiroidiniz kontrol altına alınsa bile, gebe kalmanızın önünde başka engeller olabilir. Tiroid fonksiyonlarınız normalse veya tiroid hastalığınız varsa ve TSH düzeyleriniz tedavi ile düzenlenmişse ve altı ay ila bir yıl süreyle gebe kalamadıysanız, başka tedavi ve öneriler için bir kadın doğum uzmanına danışın Gebe kalmaya çalışırken tiroid ilaçlarımı kullanmam bir sakınca yaratır mı? en sık nedeni hipotiroidizmdir. Genellikle bu hastalığın tedavisinde sentetik bir tiroid hormonu olan levotiroksin verilir. Gebe kalamamanızın nedeni hipotiroidizm ise, levotiroksin, tiroid hormon düzeylerini ve buna bağlı olarak kısırlığı düzeltir. Levotiroksin tedavisi güvenli olup, anne karnındaki bebeğin gelişimi üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi yoktur. Tiroid fonksiyonum düzeldiğinde ve gebe kaldığımda, ilacı bırakabilir miyim? Çok az istisna olmakla birlikte, hipotiroidizm ömür boyu süren bir tablodur. 13 Bu nedenle, gebe kaldığınızda da levotiroksin tedavisine devam etmeli ve hekiminizle irtibatta olmalısınız. Bu ilacı bıraktığınızda hipotiroidizm tablosu yeniden gelişecektir. Gebelikte hipotiroidizm ise, birçok komplikasyona yol açabilir. Tiroid hormonunun olmaması anne karnındaki bebeğin beyin gelişimini ve büyümesini olumsuz etkiler, düşük doğum ağırlığı ve ölü doğum ile sonuçlanabilir. Herhangi bir tedaviye başlamadan veya ilacınızı bırakmadan önce, mutlaka konusunda uzman bir hekime danışın. Hayır, yaratmaz. Aksine, ihtiyacınız varsa tiroid ilaçlarını kullanmamanız bir sakınca yaratır. Tiroid ilacının kullanılmasının Tiroid ve kısırlık: Herkesin bilmesi gerekenler

11 Referanslar 1. Poppe, K, Glinoer D, Tournaye H et al. Thyroid function and assisted reproduction. In: The Thyroid and Reproduction, METS Riga Georg Thieme Verlag Stuttgart 2009; Khan A, Muzaffar M, Khan A et al. Thyroid Disorders, Etiology and Prevalence. J Med Sci. 2002; 2: Canaris GJ, Manowitz NR, Mayor G et al. The Colorado thyroid disease prevalence study. Arch Intern Med. 2000; 160: The American Thyroid Association. General Information Accessed October Healy DL, Trounson AO, Andersen AN. Female infertility: causes and treatment. Lancet 1994; 343: Meikle AW. The interrelationship between thyriod dysfunction and hypogonadism in men and boys. Thyroid 2004; 14 (Suppl 1): S17-S25 7. Krassas GE, Tziomalos K, Papadopoulou F, Pontikides N, Perros P. Erectile dysfunction in patients with hyper- and hypothyroidism: how common and should we treat? J Clin Endocrinol Metab 2008; 93: Singh R, Hamada AJ, Agarwal A. Thyroid hormones in male reproduction and fertility. The Open Reproductive Science Journal 2011; 3: The American Thyroid Association. Hyperthyroidism Brochure Thyroid & Infertility BrochureFV docx Accessed October Krassas GE, Poppe K, Glinoer D. Thyroid function and human reproductive health. Endocr. Rev. 2010; 31: Krassas GE, Perros P. Thyroid disease and male reproductive function. J Endocrinol Invest 2003; 26: Krassas GE, Papadopoulou F, Tziomalos K, Zeginiadou T, Pontikides N. Hypothyroidism has an adverse effect on human spermatogenesis: a prospective, controlled study. Thyroid 2008; 18 (12): The American Thyroid Association. Hypothyroidism Brochure Accessed October The American Thyroid Association. Iodine Deficiency Accessed October Carani C, Isidori AM, Granata A et al. Multicenter study on the prevalence of sexual symptoms in male hypo- and hyperthyroid patients. J Clin Endocrinol Metab 2005; 90: Bercovici JP. Menstrual irregularities and thyroid diseases. Feuillets de biologie 2000; 74: Vanderpump MPJ, Tunbridge WMG, French JM et al. The incidence of thyroid disorders in the community: A twenty-year follow-up of the Whickham Survey. Clin Endocrinol 1995; 43: Krassas GE, Pontikides N, Kaltsas T et al. Menstrual disturbances in thyrotoxicosis. Clin Endocrinol (Oxf) 1994; 40: The Hormone Foundation s Patient Guide to the Management of Maternal Hypothyroidism Before, During, and After Pregnancy. De Groot LJ, Stagnaro-Green A, Vigersky R, The Hormone Foundation Accessed October Grassi G, Balsamo A, Ansaldi C et al. Thyroid autoimmunity and infertility. Gynecol Endocrinol 2001; 15: Abalovich M, Gutierrez S et al. Overt and subclinical hypothyroidism complicating pregnancy. Thyroid 2002; 12: Poppe K, Glinoer D. Thyroid autoimmunity and hypothyroidism before and during pregnancy. Human Reproduction Update 2003; 9 (2): WHO. Nutrition publications: Evaluating the public health significance of micronutrient malnutrition Accessed October WHO. Micronutrient deficiencies: Iodine deficiency disorders Accessed October The Endocrine Society (2007) Management of Thyroid Dysfunction during Pregnancy and Postpartum: An Endocrine Society Clinical Practice Guideline Accessed October Krassas, GE. Thyroid disease and female reproduction. Fertil. Steril.2000; 74: Thyroid & Infertility BrochureFV docx

12 Yararlı Kaynaklar Tiroid ve gebelik hakkında ayrıntılı bilgi almak için şu web sitelerini ziyaret edebilirsiniz: Merck Serono sponsorluğunda gerçekleştirilen Uluslararası Tiroid Farkındalık Haftası ndan alınan hasta bilgisi Amerikan Endokrin Derneği nden alınan hasta bilgisi Merck Serono dan alınan hasta bilgisi Uluslararası Tiroid Federasyonu ndan alınan hasta bilgisi Amerikan Tiroid Derneği (ATA) tarafından yayımlanan tiroid sağlığına ilişkin hasta bilgisi Bu kitapçıkta verilen bilgiler tıbbi tavsiye niteliğinde değildir. Herhangi bir harekete girişmeden önce, bu kitapçıkta yer alan bilgilerin kapsadığı alanda uzman olan bir hekime danışınız. Bu kitapçığı adresinden indirebilirsiniz (Kasım 2012). Bu kitapçığı okurken yukarıda belirtilen internet sitesindeki Gizlilik ve Yasal Uyarı bölümüne bakınız.... tarafından desteklenen bir girişim