İCRA İFLAS HUKUKU PRATİK ÇALIŞMA

Transkript

1 1 İCRA İFLAS HUKUKU PRATİK ÇALIŞMA Ek Pratik OLAY I Kadıköy'de ikamet eden Çağatay CAN, Fatih'te kendisine ait aracı ile seyir halindeyken, karşıdan karşıya geçmekte olan ve Beşiktaş'ta ikamet eden Ahmet KIRAT'a çarparak yaralanmasına ve uzun süre işinden ayrı kalmasına sebep olmuştur. Ahmet KIRAT'ın bu kaza nedeniyle açmış olduğu haksız fiilden doğan tazminat davasında mahkeme, davacı lehine ,00 TL tazminata hükmetmiştir. Çağatay CAN, bu kararı temyiz etmiştir. Ahmet KIRAT, bu kararı icraya koymak istemektedir. SORULAR 1. Ahmet KIRAT, bu mahkeme ilamını icraya koyabilir mi? Eğer ilamın icraya konulabileceğini kabul ederseniz, yetkili icra dairesi neresi olacaktır? Borçlu bu aşamada bu kararın icrasına mani olabilir mi? 2. Ahmet KIRAT'ın bu ilamlı takibine karşı borçlu Çağatay CAN, herhangi bir sebeple borca itiraz edebilir mi? Bu itirazlarını nereye ve ne zaman yapabilir? Bu

2 itirazın takibe etkisi ne olur? İlamsız icradaki borca itirazla karşılaştırmalı olarak anlatınız. 3. Mahkeme tarafından hükmedilen kararda sadece ,00 TL'nin ödenmesine hükmedilmiş iken, alacaklının takip talebinde istemesi üzerine, icra müdürü davanın başından itibaren hesap edilen faizi de dahil ederek icra emri göndermiştir. Bu durum karşısında, borçluya hangi süre içerisinde, hangi sebeple, nereye ve nasıl müracaat etmesini tavsiye edersiniz? Bu müracaatın sonuçları ne olur? Anlatınız. 4. Borçlu hakkında icra takibinin kesinleştiğini ve alacaklıya haciz isteme yetkisinin geldiğini kabul ediyoruz. Alacaklı vekili, icra dosyasından haciz talebinde bulunmasına rağmen, icra memuru hiç sesini çıkartmamış ve hacze de gitmemiştir. Bu durumda alacaklı vekiline ne şekilde hareket etmesini önerirsiniz? Yetkili merci bu durumda nasıl bir karar vermelidir? Anlatınız. 5. Alacaklıya haciz isteme yetkisi gelmesine rağmen alacaklı süresi içinde haciz talep etmezse bu durumun mevcut takibe etkisi ne olacaktır? Yeniden haciz istenmesi mümkün olur mu? Kanuni süresi içinde satış istenmemesi ile bu durum arasındaki farklılıklar nelerdir? 6. Haciz sırasında Ümit ALKAYA, borçlunun mağazasında bulunan değerli taşlarla süslü çin vazosunun kendisine satıldığını ama henüz malı teslim

3 3 almaya fırsat bulmadığını ileri sürmüştür. Bu durumda Ümit ALKAYA'ya ne şekilde bir prosedür takip etmesini tavsiye edersiniz? Anlatınız. 7. Hakkında icra takibi kesinleşen borçlu, borcu taksitle ödeme teklifinde bulunmak istemektedir. Hacizden önce veya hacizden sonra taksitle ödemenin şartları nelerdir? Anlatınız. CEVAPLAR 1. Ahmet KIRAT, bu mahkeme ilamını icraya koyabilir mi? Eğer ilamın icraya konulabileceğini kabul ederseniz, yetkili icra dairesi neresi olacaktır? Borçlu bu aşamada bu kararın icrasına mani olabilir mi? 1. Soruda, bu mahkeme ilamı icraya konulabilir diye bir soru sorarak, dikkat çekilmek istenen şey, bazı mahkeme kararlarının kesinleşmeden icraya konulamaması durumudur. Öncelikle bunu tespit etmemiz gerekmektedir. Olayda, temyiz edilmiş ancak henüz kesinleşmemiş bir karar vardır. Bu ilam icraya konulabilir mi diyerek sorulan şey aslında, kesinleşmeden icraya konulamayacak ilamlardır. Bir ilamın icraya konulabilmesi için, kural olarak kesinleşmesi gerekmemektedir. Bunun istisnası, taşınmazın aynına ilişkin, aile hukukuna ilişkin ilamların, kesinleşmeden icraya konulabilmesidir.

4 Olayda, haksız fiilden doğan tazminat davası neticesinde verilen bir tazminat vardır. Bu ilamın, icraya konulması için kesinleşmesi gerekli midir? Olaya konu tazminat, istisnalardan biri olmadığı için, genel kural gereği, ilam kesinleşmeden icraya konulabilecektir. Sorunun birinci kısmı bu şekildedir. Kural olarak ilamların icrasında, Türkiye'deki her bir icra dairesi, yetkilidir. Sorunun ikinci kısmı da bu şekildedir. Sorunun son kısmında ise, borçlunun ilamın icrasına engel olabilme durumu sorulmuştur. İİK madde 36'ya bakıyoruz: Yargıtay'dan tehiri icra karar alınması. Bu şu şekilde olacaktır: İcra dairesine gidilir, ben temyize başvurdum, tehiri icra kararı getirmem için bana bir süre verin denilir. Uygulamada bu süre genellikle 90 gün olmaktadır. Eğer 90 günlük süre içerisinde Yargıtay'dan karar alınamazsa bir 30 günlük süre daha eklenmektedir. Eğer Yargıtay tehisi icra kararı verirse, yani icranın tehir edilmesi kararı verirse, Yargıtay'ın kararı inceleme süresi(temyiz süresi) boyunca bu ilamın icrası ertelenir. İcranın geri bırakılması için verilecek süre(2) Madde 36 (Değişik: 2/3/ /5 md.) İlâma karşı istinaf veya temyiz yoluna başvuran borçlu, hükmolunan para veya eşyanın resmî bir mercie depo edildiğini ispat eder yahut hükmolunan para veya eşya kıymetinde icra mahkemesi tarafından kabul edilecek taşınır rehni veya esham veya tahvilât veya taşınmaz rehni veya muteber banka kefaleti gösterirse veya borçlunun hükmolunan para ve eşyayı karşılayacak malı mahcuz ise icranın geri bırakılması için bölge adliye mahkemesi veya Yargıtaydan

5 5 karar alınmak üzere icra müdürü tarafından kendisine uygun bir süre verilir. Bu süre ancak zorunluluk hâlinde uzatılabilir. Borçlu, Devlet veya adlî yardımdan yararlanan bir kimse ise teminat gösterme zorunluluğu yoktur. Ücreti ilgililer tarafından verilirse bölge adliye mahkemesi veya Yargıtayca icranın geri bırakılması hakkındaki karar icra dairesine en uygun vasıtalarla bildirilir. Nafaka hükümlerinde böyle bir süre verilemez. Bölge adliye mahkemesince başvurunun haklı görülmesi hâlinde teminatın geri verilip verilmeyeceğine karar verilir. Yargıtayca hükmün bozulması hâlinde borçlunun başvurusu üzerine, bozmanın mahiyetine göre teminatın geri verilip verilmeyeceğine mahkemece kesin olarak karar verilir. Bölge adliye mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmesi veya Yargıtayca hükmün onanması hâlinde alacaklının istemi üzerine başkaca işleme gerek kalmaksızın teminata konu olan para alacaklıya ödenir. Mal ve haklar ise, malın türüne göre icra dairesince paraya çevrilir. İlâm alacaklısının teminat üzerinde rüçhan hakkı vardır. 2. Ahmet KIRAT'ın bu ilamlı takibine karşı borçlu Çağatay CAN, herhangi bir sebeple borca itiraz edebilir mi? Bu itirazlarını nereye ve ne zaman yapabilir? Bu itirazın takibe etkisi ne olur? İlamsız icradaki borca itirazla karşılaştırmalı olarak anlatınız. 2. Burada ilamlı icra takibi başlamıştır. İlamlı icrada herhangi bir şekilde borca itiraz edilebilir mi? İlamsız icrada, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde borçlu borca itiraz edebilmektedir. İlamsız icradaki itiraz takibi kendiliğinden

6 durdurmaktadır. İlamsız icrada itiraz, icra dairesine yapılmaktadır. İlamlı icrada ise alacaklının eline bir ilam vardır. İlamlı icrada yapılacak itiraz aslında borca itiraz değildir. Çünkü borca dair bir ilam alınmıştır. İlamlı icrada da icra emrinin tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde itiraz edilebilmektedir. Ancak sadece belli sebeplere dayalı itiraz mümkündür: itfa imhal ve zamanaşımı. Yani ilamlı icrada itiraz sebepleri, itfa imhal ve zamanaşımdır. Yasada böyle öngörülmüştür. Bu sebepler dışındaki sebeplerle ilamlı icrada itiraz edilememektedir. İlamlı icrada itiraz, icra mahkemesine dilekçe ile yapılmaktadır. İlamsız icra ise sözlü olarak itiraz da mümkündü. 3. Mahkeme tarafından hükmedilen kararda sadece ,00 TL'nin ödenmesine hükmedilmiş iken, alacaklının takip talebinde istemesi üzerine, icra müdürü davanın başından itibaren hesap edilen faizi de dahil ederek icra emri göndermiştir. Bu durum karşısında, borçluya hangi süre içerisinde, hangi sebeple, nereye ve nasıl müracaat etmesini tavsiye edersiniz? Bu müracaatın sonuçları ne olur? Anlatınız. 3. Yani hüküm fıkrasında, ,00 TL alacağa hükmedilmiş. Ama alacaklının talebi üzerine icra müdürü ,00 TL'nin üzerine, dava başından itibaren hesap edilen faizi de dahil etmiş. Burada icra müdürünün yapmış olduğu işlemde sorun vardır hemen aklımıza şikayet gelmelidir. İcra takip işlemlerine karşı şikayet yoluna gidilebilir. İcra takip işlemi, alacaklıyı alacağına kavuşturmaya

7 7 yarayan, icra memurları ya da müdürleri tarafından yapılan ve borçluya yönelik olan işlemlerdir. Olayda da bir icra takip işlemi vardır. Bir ilamda hüküm fıkrası neyse, bu ilama dayalı olarak başlatılan ilamlı icrada da takibe konu olacak kısım odur. Yani icra memuru kendisi yorum yaparak, hüküm fıkrasında belirlenmiş olan meblağı kendisi artıramaz veya azaltamaz. Yani ilamda ne varsa onu uygulamak zorundadır. Olayda icra müdürü, ilamda belirlenen meblağı kendisi, alacaklının talebi üzerine artırmıştır. Şikayetin bir takım sebepleri vardır. Süreli şikayet sebeplerinde şikayet süresi 7 gündür. Olayda, hadiseye uygun olmama durumu söz konusudur. Ama kanuna aykırılık da belli bir noktada uygundur. Şikayet icra mahkemesine yapılmaktadır. 4. Borçlu hakkında icra takibinin kesinleştiğini ve alacaklıya haciz isteme yetkisinin geldiğini kabul ediyoruz. Alacaklı vekili, icra dosyasından haciz talebinde bulunmasına rağmen, icra memuru hiç sesini çıkartmamış ve hacze de gitmemiştir. Bu durumda alacaklı vekiline ne şekilde hareket etmesini önerirsiniz? Yetkili merci bu durumda nasıl bir karar vermelidir? Anlatınız.

8 4. İcra memuru burada, hacze gitmemiş, yani yapması gereken bir şeyi yapmamıştır. Burada şikayet sebeplerinden, hakkın yerine getirilmemesi vardır. Alacaklı vekili, icra müdürünün hakkın yerine getirilmemesi sebebiyle şikayet yoluna başvurabilir. Olaya baktığımızda, şikayet sebeplerinden sürüncemede bırakma da aklımıza gelebilir. ancak sürüncemede bırakma için, bir belirsizlik olması gerekmektedir. Eğer icra müdürü hiç sesini çıkartmamış şeklinde olsaydı soru, sürüncemede bırakma var diyebilirdik. Ancak soruda hacze de gitmemiştir dediği için, burada bir hakkın yerine getirilmemesi söz konusudur. Bir hakkın yerine getirilmemesi söz konusu olduğu için, alacaklının süresiz şikayet hakkı vardır. Sınavda bu tarz sorularda, tüm şikayet sebepleri yazılıp kısaca açıklanarak, olaya uygun olanın açıklaması önerilmektedir. Şikayet, İcra Mahkemesine yapılmaktadır. Yetkili merci budur. Şikayet üzerine İcra Mahkemesi, kendisi icra dairesinin yerine geçerek işlem yapmaz, icra dairesine yapılması gereken işlemi söyler. 5. Alacaklıya haciz isteme yetkisi gelmesine rağmen alacaklı süresi içinde haciz talep etmezse bu durumun mevcut takibe etkisi ne olacaktır? Yeniden haciz istenmesi mümkün olur mu? Kanuni süresi içinde satış istenmemesi ile bu durum arasındaki farklılıklar nelerdir? 5. Alacaklının haciz isteme süresi, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 1 yıldır. Alacaklı, 1 yıl içinde haciz

9 9 talep etmemişse mevcut takibe bu durumun etkisi ne olacaktır? Süresi içinde haciz isteminde bulunulmamasının sonucu, haciz değil dosya işlemden kalkmaktadır. Dosya işlemden kaldırıldığında yenileme talebinde bulunulabilir. Süresi içerisinde satış talebinde bulunulmaması halinde de haciz kalkmaktadır. İcra takibi düşmüyor, sadece konulmuş olan haciz kalkıyor. Haciz: 1 Talep Müddeti Madde 78 (Değişik: 3/7/ /1 md.) Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı haciz konmasını isteyebilir. (Değişik: 6/6/ /9 md.) Haciz istemek hakkı, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir sene geçmekle düşer. İtiraz veya dava halinde bunların vukuundan hükmün katileşmesine kadar veya alacaklıyla borçlunun icra dairesinde taksit sözleşmeleri yapmaları halinde taksit sözleşmesinin ihlaline kadar geçen zaman hesaba katılmaz. Alacaklı isterse, haciz talebinin vukuuna dair bir vesika verilir. Bu vesika hiç bir harç ve resme tabi değildir. Haciz talebi kanuni müddet içinde yapılmaz veya geri alındıktan sonra bu müddet içinde yenilenmezse dosya muameleden kaldırılır. Yeniden haciz istemek, alacaklı tarafından vukubulan yenileme talebinin borçluya tebliğine mütevakkıftır. İlama müstenit olmayan takiplerde yenileme talebi üzerine yeniden harc alınır. Yenileme masraf ve harcları borçluya tahmil edilmez.

10 6. Haciz sırasında Ümit ALKAYA, borçlunun mağazasında bulunan değerli taşlarla süslü çin vazosunun kendisine satıldığını ama henüz malı teslim almaya fırsat bulmadığını ileri sürmüştür. Bu durumda Ümit ALKAYA'ya ne şekilde bir prosedür takip etmesini tavsiye edersiniz? Anlatınız. 6. Burada istihkak prosedürü sorulmak istenmiştir. Olayda, üçüncü şahsın, bir taşınır üzerinde mülkiyet iddiası vardır. İstihkak, borçlunun malı üzerinde, başka bir şahsın hak iddia etmesidir. İstihkak prosedüründe, malın borçlu elindeyken haczedilmesi ve üçüncü şahıs elindeyken haczedilmesi iki farklı durum vardır. Olayda, mal borçlunun elindeyken istihkak iddiası vardır. Mal eğer borçlunun elindeyse, borçlu veya üçüncü şahıs, bu mal üzerinde istihkak iddiasında bulunabilmektedir. Olayda da üçüncü şahıs istihkak iddiasında bulunmuştur. MAlın üçüncü şahıs elinde bulunmasına dair bir karine vardır. İİK madde 197/a. Eğer hak iddia edilen mal üçüncü şahsın elindeyse, mülkiyet karinesi gündeme gelir. Bir taşınır malı elinde bulunduran kişi kural olarak onun maliki sayılır. Olayda da mal borçlunun elinde bulunduğu için kural olarak mal borçlunun elinde sayılmaktadır. İstihkak davalarında mülkiyet karinesi: Madde 97/a (Ek: 18/2/ /55 Md.) Bir taşınır malı elinde bulunduran kimse onun maliki sayılır. Borçlu ile üçüncü şahısların taşınır malı birlikte ellerinde bulundurmaları halinde dahi mal borçlu elinde addolunur. Birlikte

11 11 oturulan yerlerdeki mallardan mahiyetleri itibariyle kadın, erkek ve çocuklara aidiyetleri açıkça anlaşılanlar veya örf ve adet, sanat, meslek veya meşgale icabı olanlar bunların farz olunur. Bu karinenin aksini ispat külfeti iddia eden kişiye düşer. İstihkak davacısı malı ne suretle iktisap ettiğini ve borçlunun elinde bulunmasını gerektiren hukuki ve fiili sebep ve hadiseleri göstermek ve bunları ispat etmekle mükelleftir. Mülkiyet karinesi olduğu için, üçüncü kişi istihkak iddiasında bulunduğunda, bu iddiasını ispat etmek durumundadır. Üçünü kişi bu iddiasını, haczi öğrendiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde ileri sürmelidir. İstihkak iddiası haciz sırasında ileri sürülürse, icra memuru bunu hemen tutanağa geçirecektir. Eğer istihkak iddiası haciz sırasında değil de sonradan ileri sürülürse, bu durumda icra üçüncü kişi, icra takibinin yapıldığı yer icra dairesinde bu iddiasını ileri sürebilecektir. İstihkak iddiası bu şekilde ileri sürüldükten sonra, bu iddia, taraflara tebliğ edilecektir. Taraflar bu tebliğinden sonra istihkak iddiasına itiraz edebilirler ya da susabilirler. Eğer itiraz etmezlerse, istihkak iddiasını kabul etmiş sayılmaktadırlar. Eğer taraflar itiraz ederlerse, dosya icra mahkemesine gönderilmektedir. Dosya icra mahkemesine gittikten sonra, mahkeme, istihkak iddiasını inceler ve takibin devamına ya da takibin ertelenmesine karar verir. İcra mahkemesinin

12 kararının tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde istihkak davası icra mahkemesinde açılmaktadır. İstihkak davaları bakımından görevli mahkeme, icra mahkemesidir. 7. Hakkında icra takibi kesinleşen borçlu, borcu taksitle ödeme teklifinde bulunmak istemektedir. Hacizden önce veya hacizden sonra taksitle ödemenin şartları nelerdir? Anlatınız. 7. Hacizden önce taksitle ödeme talebi ile hacizden sonra taksitle ödeme talebi arasında farklılıklar vardır. Hacizden önce taraflar aralarında taksitli ödeme sözleşmesi yapabilirler. Taraflar bu konuda serbesttirler. Yani iradeleri doğrultusunda taksitli ödeme konusunda anlaşabilirler. Ancak hacizden sonra taksitli ödeme konusunda, artık karşı tarafın iradesinin önemi kalmamaktadır. Borçlu hacizden sonra taksitli ödeme talebinde bulunursa ve ilk taksiti hemen verirse, artık karşı tarafın iradesi aranmaksızın icra işlemleri durur. Borçlu, alacaklının satış talebinden öncesine kadar bu şekilde taksitli ödeme talebinde bulunabilmektedir. Borçlunun haciz sonrasından taksitli ödeme talebinin kabul edilmesi için, taksitin 3 aydan fazla olmaması, taksitlerin her birinin borcun 1/4'ünden az olmaması ve borçlunun yeteri kadar malı haczedilmiş olması gerekmektedir. Hacizden sonraki taksitli ödeme anlaşması, icra dairesinde yapılmaktadır. Ancak hacizden önceki taksitli ödeme anlaşması icra dairesinde değil dışarıda herhangi

13 13 bir yerde yapılabilmektedir. Hacizden önceki taksitli ödeme anlaşmasında tarafların iradeleri esastır. Taksitli ödeme, borçluya mehil verilmesi olarak kabul edilir ve ilamlı icrada icrayı durdurur. OLAY II Merkezi İzmir'de bulunan Y Bank, işyeri Bahçelievler'de bulunan Akın SOYAR'a 2013 yılında verdiği kredinin vadesi geldiği halde ödenmemesi üzerine katı ve borcun ödenmesi ihtarında bulunmuş ve borçlu hakkında iflas yoluyla takibe başlamıştır. SORULAR 1. Borçlu hakkında tarihinde Bakırköy 12. Ticaret Mahkemesi tarafından iflasa karar verildiğini ve iflasın açıldığını kabul ediyoruz. a. Akın SOYAR'ın, İstanbul 7. Aile Mahkemesinde tarihinde açmış olduğu boşanma davası bulunmaktadır. İflasın açılması bu davayı nasıl etkileyecektir? Anlatınız. b. Borçlu Akın SOYAR aleyhine Cemal BATI tarafından girişilmiş olan kambiyo senetlerinin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibine, etkisi ne olacaktır? Anlatınız.

14 2. Alacaklılardan Ali ÇETİN, müflis Akın SOYAR'ın iflas masasına dahil olan, bilgisayarlar, faks, fotokopi ve yazıcıların mülkiyetinin kendisine ait olduğunu ileri sürmektedir. Bunu hangi süre içinde, kime karşı ve nasıl ileri sürebilir? Anlatınız. 3. Müflis Akın SOYAR'ın tarihinde Kadıköy'deki apartman dairesini evlatlığı Evrim IŞIK'a bağışladığı anlaşılmıştır. Bu apartman dairesi, iflas masasına girecek midir? İflas masasına girebilmesi için aranan koşular nelerdir? Anlatınız. 4. Borçlu hakkında iflasa karar verilmiş ve tasfiyenin adi şekilde yapılmasına karar verilmiş, iflas dairesi tarafından yapılan incelemeler sonucunda, sıra cetveli hazırlanmıştır. Buna göre; a. Ahmet BATI'nın hiç alacağı olmadığı halde kabulü, b. Ali TANCA'nın alacağının kısmen reddedildiği, c. Alperen KAYA'nın ikinci sırada yer alması gerekirken yedinci sıraya konulduğu, d. Alacaklılardan Metin GÜRBÜZ'ün üçüncü sırada değil 5. sırada olması gerektiğini ileri sürüldüğünde, kim, kime karşı, hangi süre içinde, nereye ve nasıl müracaat edecektir? Anlatınız. CEVAPLAR 1. Borçlu hakkında tarihinde Bakırköy 12. Ticaret Mahkemesi tarafından iflasa karar verildiğini ve iflasın açıldığını kabul ediyoruz.

15 15 a. Akın SOYAR'ın, İstanbul 7. Aile Mahkemesinde tarihinde açmış olduğu boşanma davası bulunmaktadır. İflasın açılması bu davayı nasıl etkileyecektir? Anlatınız. a. Borçlu hakkında, iflasın açılmasından önce açılmış bir boşanma davası vardır. Burada, iflasın açılmasından önce açılmış davalarla ilgili bir soru sorulmuştur. İflasın hukuki neticelerine ilişkindir. İflasın açılmasıyla borçlu müflis sıfatını almaktadır ve müflis hakkında açılmış davalar ve takipler oluğu yerde durmaktadır. İflasın açılmasıyla acele haller istisna olmak üzere müflisin hem davacı olduğu ham davalı olduğu hukuk davaları durmaktadır. İkinci alacaklılar toplanmasından 10 gün sonrasına kadar durmaktadır. Bu kuralın istisnaları vardır. Birincisinden aten bahsettik, acele hallerde davalar görülmeye devam olunur. İkinci istisna, davalara konu olayların niteliğine göredir. Buna göre şeref ve haysiyete tecavüzden doğan davalar ve evlenme, nafaka işlemleri gibi hallerden doğan davalar görülmeye devam olunur. Olayda bir boşanma davası vardır ve bu istisnalardan birisidir. Sonuç olarak, müflis hakkında görülen boşanma davası, müflisin iflasından etkilenmeyecek ve görülmesine devam olunacak hukuk davalarından biridir.

16 b. Borçlu Akın SOYAR aleyhine Cemal BATI tarafından girişilmiş olan kambiyo senetlerinin paraya çevrilmesi yoluyla icra takibine, etkisi ne olacaktır? Anlatınız. b. İİK madde 193 sorunun cevabını vermektedir. Yasaya göre, iflasın açılmasıyla müflis hakkındaki haciz yoluyla takipler ve teminat gösterilmesine ilişkin takipler durmaktadır. Soruda da haciz yoluyla takip türlerinden birisi olan kambiyo senetlerine dayalı takip türü söz konusudur. Dolayısıyla Cemal BATI tarafından girişilmiş bu takip, borçlu hakkında iflasın açılmasıyla durmaktadır. 2. Alacaklılardan Ali ÇETİN, müflis Akın SOYAR'ın iflas masasına dahil olan, bilgisayarlar, faks, fotokopi ve yazıcıların mülkiyetinin kendisine ait olduğunu ileri sürmektedir. Bunu hangi süre içinde, kime karşı ve nasıl ileri sürebilir? Anlatınız. 2. Burada da iflastaki istihkak prosedürü söz konusudur. İlk olayda istihkak prosedürünü anlattık o sebeple tekrarlamayalım, ancak iflastaki istihkak prosedürü ile hacizdeki istihkak prosedürünün farklarından bahsedelim. İki önemli fark vardır. İflas yoluyla takiplerde sadece istihkak iddiası mülkiyet iddiası şeklinde olabilmektedir. Ancak haciz yoluyla takipte istihkak iddiası, mülkiyete ilişkin de olabilir, ayni haklara ilişkin de olabilir. İkinci fark, iflasta istihkak iddiaları ile ilgili hükümler, sadece malın masanın elinde olması halinde uygulanmaktadır. Yani masadaki mallara yöneliktir.

17 17 Diğer fark, iflasta, üçüncü şahsın istihkak iddialarını inceleyecek olan, iflas idaresidir. 3. Müflis Akın SOYAR'ın tarihinde Kadıköy'deki apartman dairesini evlatlığı Evrim IŞIK'a bağışladığı anlaşılmıştır. Bu apartman dairesi, iflas masasına girecek midir? İflas masasına girebilmesi için aranan koşular nelerdir? Anlatınız. 3. Tasarrufun iptali davası sorulmuştur soruda. Olayda karşılıksız bir edim söz konusudur. Dolayısıyla tasarrufun iptaline ilişkin olan yasalardan İİK madde 278'e bakmamız gerekmektedir. İvazsız tasarrufların butlanı: Madde 278 (Değişik: 18/2/ /114 md.) Mütat hediyeler müstesna olmak üzere, hacizden veya haczedilecek mal bulunmaması sebebiyle acizden yahut iflasın açılmasından haczin veya aciz vesikası verilmesinin sebebi olan yahut masaya kabul olunan alacaklardan en eskisinin tesis edilmiş olduğu tarihe kadar geriye doğru olan müddet içinde yapılan bütün bağışlamalar ve ivazsız tasarruflar batıldır. Ancak, bu müddet haciz veya aciz yahut iflastan evvelki iki seneyi geçemez. Aşağıdaki tasarruflar bağışlama gibidir. 1. (Değişik : 9/11/ /53 md.) Karı ve koca ile usul ve füru, neseben veya sıhren üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) hısımlar, evlat edinenle evlatlık arasında yapılan ivazlı tasarruflar, 2. Akdin yapıldığı sırada, kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği akitler,

18 3. Borçlunun kendisine yahut üçüncü bir şahıs menfaatine kaydı hayat şartiyle irat ve intifa hakkı tesis ettiği akitler ve ölünceye kadar bakma akitleri, Yasada sayılan hallerden biri söz konusu ise müflis tarafında yapılmış tasarrufun iptali istenebilecektir. İflas kararı ile birlikte müflisin tasarruf yetkisi sınırlandırılmaktadır. Ancak iflastan önce borçlu, dilediği gibi malları üzerinde tasarrufta bulunabilir. Borçlu, iflas kararı verileceğini önceden tahmin edebilir, çünkü ekonomik durumunun kötüye gittiğini kendisi anlayacaktır. Böyle bir halde, borçlu, iflasın yaptırımlarından kaçmak için bir takım tasarruflarda bulunabilir. İşte bu ihtimale karşı iptal davası prosedürü getirilmiştir. Müflisin iflas kararından önce yaptığı bazı tasarruflar, gerekli şartları taşınması halinde iptal edilebilecektir. Olayda ivazsız bir tasarruf olduğundan madde 278 bizim sorumuzun cevabını vermektedir. MAdde 278 kapsamında müflisin yaptığı bu tasarruf iptale tabidir. Süre bakımından şöyle bir husus vardır. İptale tabi tutulacak tasarruf, iflas tarihinden itibaren geriye doğru 2 sene öncesi aralığında bir zamanda yapılmış olması gerekmektedir. İflastan evvel iki seneyi aşan tasarruflar madde 278 kapsamında iptale tabi olamaz. 4. Borçlu hakkında iflasa karar verilmiş ve tasfiyenin adi şekilde yapılmasına karar verilmiş, iflas dairesi tarafından yapılan incelemeler sonucunda, sıra cetveli hazırlanmıştır. Buna göre; a. Ahmet BATI'nın hiç alacağı olmadığı halde kabulü,

19 19 b. Ali TANCA'nın alacağının kısmen reddedildiği, c. Alperen KAYA'nın ikinci sırada yer alması gerekirken yedinci sıraya konulduğu, d. Alacaklılardan Metin GÜRBÜZ'ün üçüncü sırada değil 5. sırada olması gerektiğini ileri sürüldüğünde, kim, kime karşı, hangi süre içinde, nereye ve nasıl müracaat edecektir? Anlatınız. 4. Sıra cetvelinin düzenlenmesi, iflas idaresine ait bir görevdir. İflas idaresi sıra cetvelini düzenledikten sonra iflas dairesine, ilan edilmesi için bırakmaktadır. Sonra da sıra cetvelinin iflas dairesine bırakıldığı ilan edilir. İşte bu andan sonra sıra cetveline itiraz veya şikayet prosedürleri gündeme gelmektedir. Sıra cetveline ilişkin önemli olan husus, sıra cetveline karşı itiraz mı edileceği, şikayet mi edileceği hususudur. Sıra cetveline itiraz edenler, cetvelin iflas dairesine bırakıldığının ilan edilmesinden itibaren 15 gün içerisinde dava açmak durumundadırlar. Uygulamada bu davaya kayıt kabul davası denilmektedir. Sıra cetveline itiraz davası, uygulamada kayıt kabul davası olarak görülmektedir. Bu davada, bir iflas alacaklısı diyor ki, benim alacağım, kısmen ya da tamamen reddedilmiştir diyor. Ya da sıra cetvelinde yer alan alacaklının sırası orası olmamalı, onun sırası, başa bir sıra olmalıdır diyor. Sıra cetveline şikayet ise, iflas idaresinin, sıra cetvelini hazırlarken kanuna aykırı bir işlem yapması, hakkın yerine getirilmemesi gibi şikayet sebeplerinden birisinin olması halinde gündeme gelmektedir. Bildiğiniz

20 gibi 5 tane şikayet sebepleri vardı. İşte bu şikayet sebeplerinden birisi, sıra cetveline konu olabiliyorsa, bu takdirde sıra cetveline itiraz edilecektir. Sıra cetveline şikayet icra mahkemesine yapılır ve süresi 7 gündür. Ama eğer, şikayet sebebi, kanunda öngörülen süresiz şikayet sebeplerinden biri ise, yine süresiz şikayet söz konusudur. Sıra cetveli konusunda bu şekilde genel bilgi verilmiş, sorunun cevabı, seçenekler halinde cevaplandırılmamıştır.