Prof. Dr. Adnan ŞEHU. Ankara Üniversitesi. Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı

Transkript

1 Blanc blue

2 Prof. Dr. Adnan ŞEHU Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabilim Dalı

3 Buzağı ölmemeli Sağlıklı ğ gelişmeliş V i b l k d Verim vermeye başlayana kadar yapılacak masraf en az olmalı

4 Buzağı Doğunca İhmal Edilmemesi Gereken Uygulamalar Buzağının n nefes almasını sağlamak Göbek kordonunun dezenfeksiyonu Kolostrum içirme Buzağının ğ kurutulması Buzağının ğ ayrılması ve tanımlanması

5

6 Buzağıya Nefes Aldırma Zor doğumlarda rastlanır Ağız ve burundaki mukus temizlenir Kolay akması için buzağı baş aşağı kısa süre sarkıtılabilir Gerekirse solunumu başlatmak için gögüs kafesine e basınç çyapılır Solunumu uyarmak için Buzağının burnuna ot demedi ile vurulur Başına soğuk su dökülür

7 Göbek kordonunun dezenfeksiyonu Bir tutam uzunluğunda kopartılır Kordondaki kan boşaltılır Antiseptik (%7 iyodin) ile dezenfekte edilir Kordonundan kan geliyorsa kordonun ucu temiz bir pamuk ip ile bağlanır

8

9 Buzağı iki günlük olunca karın bölgesi incelenmelidir Karın bölgesinde şişlik, ş, dokununca ağrı ğ var ise bir yangı şekillenmiştir Antibiyotik tedavisi yapılmaz ise hızla septisemiye (bakterinin kana karışması) ş dönüşebilir ve buzağı ölebilir Bu problemden buzağının temiz bir yerde barındırılması ve kordonun gecikmeden dezenfeksiyonu ile korunulabilir

10 Buzağının ğ kurutulması Buzağı soğuk ortamda ıslaklığın etkisi ile hızla hastalanabilir Temiz saman ile veya temiz bir havlu ile doğumdan hemen sonra kurutulmalıdır Buzağı kuru yerde ve hava akımı olmayan bir ortamda barındırılırsa 0 O C nin altında bile hastalanmaz

11 Buzağının bireysel bölmelere barındırılması Solunum veya temas ile geçen hastalıkları önlemektedir Bireysel bölme buzağıya konsantre ve kaba verilebilmesini sağlar Yem tüketimi takip edilebilir Buzağı anası ile birlikte bulunursa daha az kolostrum tüketir Buzağı kolostrumu geç tüketir

12

13

14

15

16

17 Yeni doğanlarda sindirim sistemi Sindirim sistemi tam gelişmemiştir Tek mideli hayvanlardaki gibidir Doğumdan sonra birinci ayda önemli bir metamorfoza uğrar İlk hafta kolostrum ve süt buzağının tek İlk hafta kolostrum ve süt buzağının tek gıdasıdır

18 İnce bağırsak Sulkus özefagikus

19 Kolostrum nedir Kolostrum doğumdan sonra memeden gelen yoğun, sarımsı ve kremimsi salgıdır

20 Günler Kolostrum Geçiş sütü Süt KM, % Yağ, % Protein, % Antikor, % Lactoz, % Minéral, % Vitamine A, ug/dl

21 Kolostrum Sindirim fonksiyonlarını uyarır 24 saat sonra antikorların emilimi sonlanır bağırsağın kapanması HCl İlk 12 saatte kolostrum alamayan buzağı yeteri kadar antikor alamamıştır ölüm oranında önemli artışlar ş olur Antikorların önemli bir bölümü ilk öğünde alınır Doğumdan önce plasentadan geçmezler 60 gün bu koruyucu maddeler kanda kalır

22

23 Kolostrumun kalitesi Sarımsı, yoğun ve krem rengi kolostrum kalitelidir Akışkan, bayaz kolostrum antikor bakımından yetersizdir Sıcaklık 39 C olmalıdır

24 Kolostrum kalitesi i Antikor düzeyinin azaldığı durumlar Kuru dönemin 4 haftadan kısa tutulması Prematüre doğumlarda Doğum öncesi tedavilerde İneğin yaşı İlk doğum yapanda antikor düzeyi daha düşüktür Yaşlı hayvanlarda antikor çeşitliliği de artar Süt ineğinin ırkı Holstein de antikor düzeyi %6 iken diğer ırklarda % 8-9 kadardır

25 Kolostrum içirme Biberon ile içirme Sonda ile besleme Zayıf emzirmeyi beceremeyen buzağılarda veteriner hekim tarafından uygulanabilir. Yırtılmalara ve ölümlere neden olabilir

26 Kolostrumun dondurulması ve çözdürülmesi Kolostrum immun özelliğinden dolayı saklanabilir Kolostrum kaliteli olmalıdır 1,5-2 lt lik poşetlerde dondurulabilir Çözdürme 50 C lik bir suda yapılır C üstünde bir ısı antikorları tahrip eder

27 Buzağı başlangıç (ilk 2 ay) besleme programı Ağız sütü Süt Buzağı Kuru ot Günl er Başlangıç Yemi kg/gü öğün kg/gü öğün - n sayısı n sayısı Yiyebildiği kadar Yiyebildiği kadar Yiyebildiği Yiyebildiği kadar kadar Önlerinde sürekli taze temiz su olacak - Sütten kesilene kadar kaba yem verilmeyecek!!! -Canlı ağırlığın %1 u kadar yem tüketince (<0.7 kg ) günde sütten kesilecek

28 Buzağıyı süt ile büyütmenin maliyeti Çok ve uzun süreli süt verilir ise! Buzağı Sütt k Kuru Süt d Başlangıç ö k b Madde yemi Sütten kesmeden önce kaba yem verilir ise! Kuru Madde,% Potein Protein 1 -İşkembenin gelişimi zayıf olur Ham Protein, % ME, 2 -Buzağınıngelişimi Kcalkg 3.2 daha zayıf olur Fiyat, TL , Fiyat fartkı 7 kat 5,6 kat

29 Sütten kesme Sütten kesme buzağının Yaşına Kilosuna B. Başlangıç yem tüketim miktarına bakılarak En doğru ğ kriter kit yem tüketimidir ti idi Buzağı 3 gün 0,7 kg üzerinde yem tüketiyor ise ğ g g y y problemsiz bir şekilde sütten kesilebilir

30 İnce bağırsak Slk Sulkus özefagikus

31 1gün gün 6gün - süt kesimi Kolostrum Geçiş sütü Tam süt Süt tozu Fermente süt Yağı alınmış süt (Gün>21) CA,kg Kg/öğün Öğün sayısı

32 Bir öğündeki süt alım düzeyi abomazum kapasitesini geçer ise Süt işkembeye taşarak ishale ve rumen şişkiliğine neden olur

33 Besleme şekli Biberon ile süt vermek Yavaş ş ve sindirim problemlerini ortaya çıkarmayacak şekilde beslenmesini sağlar Ancak biberonun temizleme zorluğu faydasını ortadan kaldırmaktadır. Kova ile süt vermek Hayvanın an ndoğumundan sonraki gün kova ile süt verilebilir. Bu metod kolay, hızlı ve temizliği kolay bir metottur

34

35 Sütün sıcaklığı İlk hafta sütün sıcaklığına çok dikkat etmelidir. Soğuk süt sindirim bozukluğu yapar 39 Cde C de olmalı İlk haftadan sonra C de olabilir

36

37 Mastitisli meme sütü Bakteri Toksin Antibiyotik (rezistans) B ğ k d i k d Buzağı ne kadar genç ise o kadar hassastır

38 Kontrollü süt programının yararları Kontrolsüz programda buzağı anasını istediği kadar emer yavru ishal olur Alınan fazla süt yavru süte güvenip yeme ilgisiz kalır ve sütten kesmek zorlaşır Buzağının fazla içtiği süt israf edilmiş süttür

39 Buzağı Başlangıç Sütten kesilene kadar kaba yem verilmemeli bütirik>propiyonik >asetik a villus gelişimini hızlandırır Ad-lib. taze temiz su CA ğın ğ % 1 i tüketince sütten kesilir İşkembenin emici yüzeyi (papillar)

40 Rumen papillalarının gelişimi RUMEN (İşkembe) Kaba Yem (selüloz) Fabrika yemi (nişasta) Asetik asit Propiyonik asit Bütirik asit

41

42

43 Buzağı Büyütme Alıştırılarak BBüy. Y ine geçilir %18 HP, 2600 kcal/kg ME aydan sonra B.Büy.Y ad-lib. verilir 4-5 ayda kg CA Yiyebildiği kadar kaliteli kuru ot Yapraklı yonca hafif ishal yapabilir Silaj, posa, şalgam verilmez İçebildiği kadar taze temiz su

44 Buzağı büyütme (3-6 6ay) besleme programı Çok kaliteli kuru ot Toplam Kuru ot Konsantre yem yem miktarı, kg miktarı, kg miktarı, kg Kaliteli kuru ot Kötü kaliteli kuru ot Silaj, posa, şalgam gibi sulu yemler verilmez Önlerinde sürekli taze temiz su olacak Yapraklı yonca hafif ishal yapabilir

45

46

47

48

49