ÜMiT HEKiMLERi AFGANiSTAN VE ETiYOPYA DAN SONRA HAiTi DEYDi

Transkript

1 OCAK ŞUBAT MART NİSAN ÜMiT HEKiMLERi AFGANiSTAN VE ETiYOPYA DAN SONRA HAiTi DEYDi

2 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ Yollar kıvrım kıvrım uzanır sonsuzluğa kadar. Ve yolcular vardır bu yollarda çağlayan sular, ağlayan bulutlar gibi. Ve ışıkla, hararetle yükselir yükselebildiği kadar. Yolcuları, bembeyaz elbiseleri tertemiz kalpleriyle yıldızlararası seyahatlerden daha kutlu olan bu yolculuğa çıkarken nereye gideceklerini neyle karşılaşacaklarını ve kendilerini nasıl bir dünyanın beklediğini bilmeden çıktılar. Ellerinde çantaları, çantalarında, aletleri, malzemeleri ve ilaçlarıyla. Ümit hekimleri derneği nin gönüllü doktorları çok iyi biliyorlardı ki gittikleri yerde kendilerini bekleyenlerin, ağlamak hep kaderleri olmuştu. Yıllar yılı ağlamakdan başka bir şey bilmemişler, bilememişlerdi. Yokluk, yoksulluk, çaresizlik kaderleri olmuş. Bakışlar donuk, düşünceler bulanık, gönüller ümitsiz, insanlar aç susuz, hasta ve çaresiz. Gururlar kırık, ruhlar hırpalanmış çocuklar sel sefil. Geleceğe dair en ufak bir beklentileri yok. Yaşadıkları her zorluğa rağmen mütevekkil duruşları, gülümseyen gözleri ve gülen yüzleriyle karşıladılar Ümit Hekimleri ni. Ümit hekimleri çıktıkları bu yolda milyonlarca ihtiyaç sahibine el uzatamayacaklarını, hepsine ulaşamayacaklarını çok iyi biliyorlardı. Ama bildikleri bir şey vardı. Baktıkları tedavi ettikleri her bir hasta, bir deniz yıldızıydı onlar için. Denizin kenarına, karaya vuran ve ölümü bekleyen binlerce deniz yıldızından biriydi. Alıp bir tanesini suya atıverseler canlanacak birer deniz yıldızı... Onlar için o tedavi ümit oluyor, hayat oluyor, can oluyordu. Onlar için hayat adına çok şey değişiyordu. Gözlerindeki ışık, yüzlerindeki tebessüm başka söze ihtiyaç bırakmıyordu. Dünyanın dört bir yanında ümit tohumlarını yeşertmek için yola çıkan bu gönüllüler ordusu; Ümit Hekimleri ydi... 2

3 3 H A İ T İ D E P R E M İ

4 A F G A N İ S T A N AFGANİSTAN SAĞLIK TARAMASI NİSAN 09 Ümit Hekimleri Derneği,Türk İşbirliği Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) ve Kimse Yok mu Derneği tarafından Afganistan da bir haftalık sağlık taraması planlandı. Ümit hekimleri derneği üyelerinden oluşan 23 erkek ve 14 bayan gönüllü doktor ve sağlık personeli 24 Nisan 2009 Cuma günü yola çıktı. Sağlık ekibinde İç hastalıkları, KBB, çocuk sağlığı ve hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum, genel cerrahi, çocuk cerrahisi, Çocuk psikiyatrisi, onkolog, diyaliz hekimi, diş hekimi, eczacı, ebe, radyolog ve laborant gibi branşlarda uzmanlar bulunuyordu.aynı zamanda Afganistan a 1 buçuk ton sağlık malzemesi ve ilaç götürüldü. Daha sonra sağlık ekibimiz Kabil, Mezar-ı şerif, şibirgan,tahhar ve Meymene olmak üzere 5 ayrı vilayette sağlık taraması yapmak üzere gruplara ayrıldılar. Afganistan ın kuzeyi olan Mezar-ı Şerif, Şibirgan, Tahhar ve Meymene vilayetlerine otobüslerle 8 saat sürecek olan yolculuğa çıktılar. Afganistan daki Sağlık kuruluşlarıyla ortak sağlık taraması programı gerçekleştirildi. Afganistan sağlık bakanlığının öncelikli tesbit ettiği branşlara göre doktorlarımız hastanelere ayrıldılar.gerçekleştirdiğimiz proje çerçevesinde konferanslar verildi, bilgi paylaşımı oldu ve Afgan doktorlarla ameliyatlara girildi. Aynı zamanda hemşirelerin eğitilmesi, doktorlarla tanışılması sağlık şartlarının yakından görülmesi uzun vadeli sağlık programlarının planlanması için çalışmalar yapıldı.öncelikli olarak TİKA nın yapmış olduğu hastaneler merkez olarak kullanıldı.tika nın hastanelerinde görev yapan doktorlarıyla koordineli sağlık taraması yapıldı. Afganistandaki Türk elçilik ve konsolosluklarının davetlerine icabet edildi. Afganistan Sağlık bakanlığı üst düzey yetkilileri ile bölge Valilerinin davetlerine katılındı. Afgan devlet okulları ile Türk okullarında sağlık taramaları yapıldı. Şibirgan da bazı Özbek, Peştun ve Türkmen köyleri ziyaret edilerek sağlık taraması yapıldı. Ümit hekimleri Afganistan sağlık taramasını başarıyla tamamladı. Yeni hedefler alarak sağlık hizmetini Türkiye nin geneline ve Tüm Dünyaya yaymak temennileri ile 1 Mayıs 2009 Cuma günü Ülkemize döndük. 4

5 E T İ Y O P Y A ETİYOPYA SAĞLIK TARAMASI EKİM 09 Ümit Hekimleri Derneği ve Türk işbirliği ve Kalkınma idaresi Başlkanlığı (TİKA) taraşından organize edilen sağlık taraması için 37 kişilik doktor ve yardımcı sağlık personeli, 16 Ekim de Addis Ababa'ya,İstanbul'dan THY uçağı ile hareket etti.gönüllü sağlık ekibinde, Enfeksiyon Hastalıkları, KBB, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Çocuk Cerrahisi, Psikiyatri, Göz Hekimi, Dermatolog ve Diş Hekimi gibi branşlarda uzman doktorlar yer aldı. Ayrıca sağlık ekibimiz yanlarında ilaç ve tıbbi malzeme götürdü. Gönüllü Doktorlarımız Etiyopya sağlık bakanlığı tarafından öncelikli tesbit edilen branşlara göre iki gruba ayrıldı. Ülkedeki ikinci günlerinde Sağlık Bakanlığı tarafından yönlendirilen Şaşamani (250 km.) ve Ambo (150 km.) bölgelerine ulaştı. Doktorlar, bölgelerdeki ilk günlerinde daha çok hastaneler hakkında ve bölgede ne tür hastalıklar bulunduğuna dair incelemeler yaptı. Şaşamani'deki kadın doğum uzmanları ve diş hekimleri, bazı medikal operasyonlar gerçekleştirdi. Ambo ve Şaşamani'de Etiyopyalı doktorlarla bilgi paylaşımı oldu ve ameliyatlara girildi. Aynı zamanda doktorlarla tanışılması, sağlık şartlarının yakından görülmesi ve uzun vadeli sağlık programlarının planlanması için çalışmalar yapıldı. Gönüllü doktorlarımız tekrar Addis Ababa'ya dönerek sağlık hizmetlerine burada devam etti. Gönüllü Doktorlarımız, Ekim 2009 tarihleri arasında 8 gün boyunca Etiyopya'da 4200 kişiyi sağlık taramasından geçirip, 30 ameliyat gerçekleştirdiler. Daha kalıcı sağlık projeleri planlamak üzere 25 Ekim 2009 da THY uçağıyla İstanbul a hareket ettiler. ÜMİT HEKİMLERİ nin gerçekleştirdiği sağlık projesi Etiyopya ile Türkiye arasındaki Harar bölgesi dolayısıyla olan tarihi ve Habeşistan ile olan dini bağlarını daha da güçlendirdi. 5

6 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ HAiTi COĞRAFİ VERİLERİ Konum: Orta Amerika ve Karayipler. Karayipler'de, Karayip Denizi ile Kuzey Atlas Okyanusu arasında, Dominikan Cumhuriyeti'nin doğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü: 27,750 km² Sınır komşuları: Dominikan Cumhuriyeti İklimi: Tropikal Arazi yapısı: Genellikle kayalıklar ve dağlar Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Karayip Denizi 0 m; en yüksek noktası: Chaine de la Selle 2,680 m Doğal kaynakları: Boksit, bakır, kalsiyum karbonat, altın, mermer, hidro güç Arazi kullanımı: İşlenebilir arazi: %28.11, daimi ekinler: %11.53, diğer: %60.36 (2005 verileri), Sulanan arazi: 920 km² (2003 verileri) Doğal afetler: Ara sıra su baskınları, depremler; periyodik kuralıklar; Haziran - Ekim ayları arasında kasırgalar ortaya çıkar YÖNETİMİ Ülke adı: Haiti Cumhuriyeti Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet Başkent: Port-au-Prince İdari bölümler: 9 bölge; Artibonite, Centre, Grand Anse, Nord, Nord-Est, Nord-Ouest, Ouest, Sud, Sud-Est Bağımsızlık günü: 1 Ocak 1804 (Fransa dan) NÜFUS BİLGİLERİ Nüfus: 9,035,536 (Temmuz 2009 verileri) Bebek ölüm oranı: ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: yıl HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 280,000 (2003 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 24,000 (2003 verileri) Ulus: Haitili Din: Roma Katolikleri %80, Protestanlar %16 (Baptist %10, Pentecostal %4, Adventist %1, diğer %1), yok %1, diğer %3 (1982) Diller: Fransızca (resmi), Creole (resmi) Okur yazar oranı: %52.9 EKONOMİK GÖSTERGELER Ekonomiye genel bakış: Nüfusun %80'ninin gelir düzeyi düşüktür. %70'lik bir bölüm tarım sektöründe çalışıyor. Endüstri: Şeker rafinesi, un fabrikaları, tekstil, çimento, turizm Tarım ürünleri: Kahve, mango, şekerkamışı, pirinç, mısır, ağaç İhracat ürünleri: Sanayi malları, kahve, yağlar, mango İthalat ürünleri: Gıda, makine, taşıt, yakıt, hammadde Para birimi: Gourde (HTG) 6

7 H A İ T İ D E P R E M İ Ş U B A T HAİTİ SAĞLIK YARDIMI Ümit Hekimleri Derneği ve Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) tarafından organize edilen sağlık projesi çerçevesinde, aralarında Göz hastalıkları,genel cerrah, Göğüs cerrahisi,çocuk Cerrahisi,Üroloji, Çocuk hastalıkları,enfeksiyon hastalıkları, gibi branşlarda 10 kişilik sağlık ekibi 30 Ocak -10 Şubat 2010 tarihleri arasında Dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Haiti deydi. Korkunç bir depremle yıkılan, Ciddi sağlık problemleriyle karşı karşıya bulunan ve yaklaşık 4.5 milyon çocuğun yaşadığı Haiti de Gönüllü doktorlarımız 5000 kişiye sağlık hizmeti götürdü ve ücretsiz ilaç dağıttı.10 günlük sağlık hizmetinin 8 gününü çadırlarda geçiren Gönüllü doktorlarımız yiyecek ve su ihtiyaçlarını Haiti de bulunan yardım kuruluşlarından temin ettiler. 7

8 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ Haiti halkının tamamı Afrika kökenli. 150 yıl Fransa sömürgesinde kalan Haiti günümüze kadar da genel olarak Fransa ile dost idareciler tarafından idare edilmiş. Haiti nasıl oldu da bu kadar fakir bir ülke oldu inanılması mümkün değil. En fakir Afrika ülkeleri nasılsa tüm bu imkanlara rağmen Haiti de o kadar fakir kalmış. Halen Port-au-Prince halkının büyük çoğunluğu sokaklarda ve çadırlarda yatıyor. Gündüz sıcaklık gölgede dereceye kadar yükselirken, gece yarısından sonra hava soğuyor. Bebekler, çocuklar ve insanlar soğuktan hastalanıyor. Dünyada bebek ölüm oranlarının en fazla olduğu ülkelerden biri de Haiti. Depremden sonra bu oran katlanarak artıyor. Yine depremden önce salgın hastalıkların en fazla olduğu ülkelerin biri olan Haiti'de depremden sonra salgın hastalıklar katlanarak artıyor. Toplu mezarlıklar geceleri hayvanlar tarafından açılıyor ve etleri yeniyor. Yeni bulunan cesetler aynı mezarlığa konuluyor. Hala 100 bin insan göçük altında ve çıkarılmayı bekliyor. Haiti'yi sarsan 7,0 şiddetindeki deprem, arkasında yüz binlerce ölü ve evsizin yanı sıra binlerce de işsiz bıraktı. Depremde evleri yıkılıp sağ kurtulmayı başaran Haiti halkı, yer varsa evlerinin avlularına veya önlerine veya mahallelerdeki boş alanlara kurdukları çadırlarda yaşamaya devam ediyor. İşyerleri ve dükkanları yıkılanlar da kurtarabildikleri malzemelerle tezgahlarını sokaklara veya kaldırımlara açmış. Kimi ayakkabı satıyor kimi de 34 yaşındaki Pablo gibi kitap. Depremden önce bir kitapevi işlettiğini söyleyen Pablo, deprem sırasında yıkılan dükkanının içerisinde olmamasının büyük bir şans olduğunu söylüyor. Enkaz içerisinden çıkardığı sağlam kalmış kitaplarını tozlarını silerek bir kaldırımda tezgah açan Pablo, en azından şimdilik yemek parasını çıkarmayı ümit ediyor. 8

9 H A İ T İ D E P R E M İ Ş U B A T Şiddetli deprem sonrası dünya gündeminde yer alan Haiti'nin üç dev problemi açlık, sağlık ve eğitim. Haiti halkı depremden önce de günde bir öğün yemek bulabiliyor ve fakirliğin pençesinde kıvranıyordu. Depremle açlık Haiti halkının en büyük problemi haline geldi. Ortalama insan ömrünün olduğu Haiti'de günde ne kadar bebek, çocuk ve yetişkinin deprem sonrası açlıktan öldüğü bilinmiyor. Depremin ilk günlerinde yardım için gelen ülkelerin çoğu Haiti'nin dünya medyasının gündeminden düşmesiyle ülkeyi terk etti. BM yetkilileri, ABD ve Türkiye'nin ülkeye en fazla yardım getiren ve Haiti'yi terk etmeyen ülkeler olduğunu ifade ediyor. Her şeye rağmen gelen yardımların ekserisi başkentte halkın sadece yüzde 5-10'luk gibi küçük bir kısmına ulaşıyor. Başkentteki diğer insanlar ve çevre iller depremin pençesinde inlemeye devam ediyor. Çevre illerden 107 bin insanın yaşadığı Leogan'da evlerin yüzde 95'i depremden ağır hasar görmüş. İnsanlar aç ve sağlıksız. Haitililer çadırlarda yaşam mücadelesi veriyor. Depremden önce derme çatma tek odalı evlerde günde tek öğün yemekle yaşıyorlardı. Günlük yemekleri ise sadece pirinç ve un.depremden sonra ise değişen fazla bir şey olmadı; şimdi plastik ve çuvallarla kurdukları derme çatma çadırlarda bazen bir günde bazen birkaç günde tek öğünle yaşam mücadelesi veriyorlar. O gün herhangi bir yardım gelmezse bir tencerede pişen yemeği bazen bir çadırda kalmakta olan 10'dan fazla kişi paylaşıyor. Port-au-Prince ve çevre illerde depremden sonra neredeyse çöpler hiç kaldırılmıyor. Başkentteki her çöplükte bir kamyona yakın çöp birikmiş durumda. Ülkede temiz su bulmak adeta imkansız. İnsanlar nerede su bulursa orda banyo yapıyor. Lağım sularında banyo yapan, elini yüzünü yıkayan insanlar var. Su ihtiyaçlarını ise ara sıra mahalleleri dolaşan su kamyonlarından gideriyorlar. Su taşıyan büyük kamyonların önünde uzun kuyruklar oluşturan Haitililer, ellerindeki bütün kova ve büyük tencerelerle su almaya çalışıyorlar. Su kamyonunun uğramadığı günlerde ise kentin bazı yerlerinde bulunan ve içine pis suların da karıştığı akıntılardan su ihtiyaçlarını gideriyorlar. 9

10 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ HAİTİ HALKI, SOKAK BAŞLARINA ASTIĞI LEVHA VE AFİŞLERLE YARDIM İSTİYOR Haiti'de Deprem Sonrası İşsiz Kalan Binlerce İnsan Yardım Beklerken, Devletin Yardımları Koordine Edememesi Sonucu Halk Kendi Yardımını Yine Kendisi Arıyor. Port-au-prince Sokaklarında veya Boş Alanlarda Çadırlar Kuran Halk, Sokak Başlarına Astığı Levha ve Afişlerle Yardım İstiyor. Birçok sokağın başında ya duvarlara asılmış ya tabelalara yapıştırılmış ya da sokağın başına dikilmiş varillerle yardım istiyor. Bu tabelalarda ise genellikle "yardıma ihtiyacımız var", "yemek, su ve ilaca ihtiyacımız var" ve "S.O.S" gibi ifadeler yer alıyor. Haiti halkı, sokak başlarına astığı levha ve afişlerle yardım istiyor Haiti'de eğitim paralı olduğu için insanların sadece yüzde 10'u okuma yazma biliyor. Haiti halkı nasıl bu kadar cahil bırakıldı anlamak zor. Devlet okulundan çok özel okulun bulunduğu Portau-Prince'te İngilizce eğitimi veren bir okulda görev yaptığını söyleyen Toussaint, hem evinin hem de çalıştığı okulun depremde yıkılmasıyla ortada kaldığını söylüyor. Okul binasının yeniden inşa edilip edilmeyeceğinin belli olmadığını, inşa edilse bile bunun en az bir yıl alacağını belirten Toussaint, işvereninin de ortadan kaybolduğunu belirtiyor. Toussaint, başkentteki okulların büyük kısmının yıkıldığı için de yeni iş bulma şansının hiç olmadığını anlatıyor. Küçük kağıtlara adını ve telefon numarasını yazarak her gün iş aramaya çıkan Toussaint, Amerikan askerlerinin kentte kurdukları üslerin önünde belki iş verirler umuduyla beklediğini ifade ediyor. "Hem İngilizce biliyorum hem de ehliyetim var." diyerek iş aradığını anlatan Toussaint, bazen de yabancı yardım kuruluşlarının kapısını çaldığını veya kamp kurdukları yerlerde beklediğini dile getiriyor. Toussaint, yapabileceği en iyi işin ise tercümanlık olduğunu vurguluyor. 10

11 H A İ T İ D E P R E M İ Ş U B A T JEFF VE JENNİFER KARDEŞLERDEN YÜREK YAKAN TALEP: BİZİ DE GÖTÜRÜN Türk doktorların ilk gün sağlık taraması yaptıkları kenar mahallede ise yürek yakan bir sahne yaşandı. Yorucu günün sonunda araç beklerken mahalle içinde kurulmuş bir çadır kentte yaşayan çocuklarla sohbet eden doktorlar, depremde anne ve babasını kaybetmiş Jeff ve Jennifer kardeşlere ne istediklerini sordu. Depremin ardından çocuk kaçırma olaylarının da gündeme geldiği ülkede iki kardeşin istekleri ise çocuk kaçırma hadiselerinin bir başka yönünü gözler önüne serecek mahiyetteydi: "Nereye gidiyorsanız bizi de götürün." ÜMİT HEKİMLERİ DERNEĞİ GÖNÜLLÜ DOKTORLARI CAMİ VE KİLİSEDE HALKI SAĞLIK TARAMASINDAN GEÇİRDİ Haiti'de yardım faaliyetleri gerçekleştiren doktorlar, Emily ninenin kampının yakınındaki El Fatiha Camisi'nde kampta kalanları ve civar halkını sağlık taramasından geçirdi. Dört kişiden oluşan doktor ekibi, 180'i çocuk 300 kadar Haitiliyi muayene etti ve onlara ilaç verdi. Muayeneden sonra ise depremin hemen ardından ülkeye gelerek yardım faaliyetlerine başlayan Kimse Yok Mu ile Helping Hands dernekleri burada sıcak yemek dağıttı. Haiti'de her gün en az bin 500 kişiye sıcak yemek dağıtan Türk gönüllüler, bu rakamı 3 bine çıkarmayı hedefliyor. Dört kişiden oluşan diğer bir doktor ekibi ise başka bir kampın yakınında bulunan bir kiliseyi kullanarak, Haitilileri muayene etti. Her 10 binadan 9`u yıkılan Leogane kentini ziyaret eden Türk doktorlar, halkın büyük kısmının çadırlarda yaşadığı ve tam bir çadır kente dönen Leogane`de sağlık taraması yaptı. Türk doktorlar, geniş bir alanda kurdukları masalarla 600 civarında Haitiliyi muayene etti ve yanlarında getirdikleri ilaçlardan verdi. Yetkililer, yüzde 90`ı yerle bir olan kente çok az sayıda yardım geldiğini belirtti. Gönüllü Doktorları Her Gün Kişiyi Sağlık Taramasından Geçirdiler. 11

12 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ İSTANBUL DAN ÜMİT HEKİMLERİ DERNEĞİ ÜYESİ 15 DOKTOR, KURBAN BAYRAMI NIN 2. VE 3. GÜNÜNDE BİTLİS VE İLÇELERİNDEYDİLER. İstanbul dan Ümit Hekimleri Derneği üyesi 15 doktor, Kurban Bayramı nın 2. ve 3. gününde Bitlis ve ilçelerindeydiler. Kimse yok mu derneğiyle ortaklaşa yaptıkları organizasyonla Kurbanlarını Bitlis te kesen doktorlar, aynı zamanda et dağıtarak ihtiyaç sahibi kişileri ücretsiz sağlık kontrolünden geçirerek, ilaç dağıttılar. Dünyanın birçok yerine yardım ulaştıran doktorlar, gönüllü işadamları ve esnaflar gibi Bitlis halkına sadece et değil, sevgilerini de getirdiler. Bitlis il ve ilçelerinde önceden belirlenmiş 3 bin fakir aileye, 15 i doktor olmak üzere 300 gönüllü vatandaş tarafından Kimse yok mu derneğine bağışladıkları ve kendi kurbanlarının etlerini kapı kapı dolaşarak ihtiyaç sahiplerine dağıttılar. Evlerine, ancak Kurban Bayramı dışında et girmeyen fakir aileler Kimse Yok Mu Derneği nin kurban bağış kampanyasıyla kurban eti yemenin mutluluğunu yaşadılar. Fuar mahallesinde ikamet eden 72 yaşındaki Dilşah Ulugöl, kendisine geçen yıl da yardım yapıldığı- 12

13 B İ T L İ S nı belirterek, yardıma sebep olan ve uzaklardan gelip kapısına kadar kurban eti veren herkese duacı olduğunu söyledi. Tatvanlı nine Dilşah Ulugöl, Kurban Bayramı nda ailesinden uzakta geçiren bu genç insanlardan Allah ebeden razı olsun. Demek ki uzakta da olsa bizi hatırlayan kardeşlerimiz varmış. Her kimsesizin bir kimsesi varmış. Cenab-ı Allah, bu hizmetlere vesile olan herkesten razı olsun. şeklinde konuştu. Kurban dağıtımına başta İstanbul, Giresun, Bilecik, Bursa, Akşehir ve daha birçok şehirden gelen vatandaşlar, gelme sebeplerinin Doğu da kardeşleriyle gönül köprüsü kurmak ve bir nebze de olsa fakir ailelerin dertlerine derman olabilmek olduğunu söylediler. Gönüllüler, çocuklara bayram harçlıkları verip, oyuncak dağıtarak, çocukları mutlu edebilmenin mutluluğu içerisinde olduklarını söylediler. Bitlis Belediye Başkanı Fehmi Alaydın, kilometrelerce öteden gelen doktorların sırf hizmet için geldikleri, bayramı kendi evlerinde kendi aileleriyle geçirmek yerine Bitlis i tercik ettikleri için gelen tüm misafirlere ve onlara ev sahipliği yapan hayırseverlere teşekkür ettiğini söyledi. Belediye Başkanı Alaydın, İlimize gelip fakir insanlarımıza yardımda bulunmaları kardeşliğimizin göstergesidir. Bu fedakârlık bizi çok sevindiriyor. Yapılanlar Doğu ve Batı arasındaki köprüyü kurmak adına önemli adımlardır. Bu tür hizmetler hükümetin atmış olduğu açılımlar için de önemli bir adım teşkil etmektedir. Hem hem de Kimse Yok Mu Derneği nin çalışanlarının çabalarına teşekkür ediyoruz. dedi. 13

14 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ TIP BAYRAMI Marmara Sağlık Dernekleri Platformu`nun çatısı altındaki Ümit Hekimleri Derneği (), Uluslararası Sağlık ve Eğitim Derneği(USADER), Deva Eczacılar ve İlaç Sektörü Çalışanları Derneği(DEVADER), İstanbul Sağlık ve Eğitim Derneği (İSED), İstanbul Sağlık Mensupları Derneği(SAMEDER) ve Nabız Dergisi`nin organizasyonuyla 14 Mart Tıp Bayramı kapsamında İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne ait Topkapı'daki konferans salonunda bir program düzenlendi. Programa katılanlar arasında bazı İstanbul Milletvekilleri, İstanbul İl Sağlık Müdürü Prof.Dr.Ali İhsan Dokucu, İlçe Belediye Başkanları,İstanbul İl Özel İdaresi Sağlık Daire Başkanı Dr.Fuat Kantarcı, pek çok başhekim, hekim, hemşire ve sağlık mensubları vardı. Program kokteyl ile başladı. Platform Başkanı Uz.Dr.Saim ŞENDİL platforma bağlı derneklerin yaptıkları faaliyetler hakkında bilgiler veren bir konuşma yaptı. Daha sonra Nabız Dergisi hakkında bir sunum gerçekleştirildi. İstanbul İl Sağlık Müdürü günün anlam ve önemine dair ve hekimlerin çalışma koşullarının zorluğuna yönelik konuşma yaptı. Program Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Klinik Şefi Prof.Dr.Aytekin Oğuz un konuşması ile devam etti. Sanatçı Orhan Hakalmaz'ın verdiği Türk Halk Müziği konseriyle son buldu. Ülkemizi yurt dışında en iyi şekilde temsil eden Sağlıkçılar son yıllarda dünyanın pek çok bölgesine giderek sağlık hizmeti vermenin mutluluğu ve haklı gururunu Türkiye ye yaşattılar. Gecede Etiyopya lı ve Haiti li Tıp eğitimi alan bir gurup genç bu sağlık organizasyonlarının ülkelerine yaptıkları hizmetler nedeniyle teşekkür konuşması yaptılar ve birer demet çiçeği İstanbul İl Sağlık MüdürüProf.Dr. Ali İhsan DOKUCU ya takdim ettiler. 14

15 T I P B A Y R A M I SAĞLIKTA YILIN BAŞARI VE VEFA ÖDÜLLERİ 7 DALDA SAHİPLERİNİ BULDU Marmara Sağlık Dernekleri Platformu 14 Mart Tıp Bayramı münasebetiyle yapılan etkinlikte '2010 sağlıkta yılın başarı ve vefa ödülleri' 7 dalda sahiplerini buldu. Marmara Sağlık Dernekleri Platformu`nun çatısı altındaki Ümit Hekimleri Derneği (ÜH- DER), Uluslararası Sağlık ve Eğitim Derneği(USADER), Deva Eczacılar ve İlaç Sektörü Çalışanları Derneği(DEVADER), İstanbul Sağlık ve Eğitim Derneği (İSED), İstanbul Sağlık Mensupları Derneği(SAMEDER) ve Nabız Dergisi`nin organizasyonuyla 14 Mart Tıp Bayramı kapsamında verilen ödüller, ekonomik, sosyal, kültürel alanlarda akademik sahada ve medyada insanlığın sağlık ve huzur içinde yaşayabilmesi, sağlık konusunda doğru güvenilir bilgiye ulaşabilmesi, insani değerlerin kaybolmaması ve yaşanabilir bir dünya bırakmak amacıyla, araştırma yapan, çözüm üretmeye çalışan ve gayret gösteren kurum, kuruluş ve kişilere veriliyor. Sağlığa katkı sağlayan kamu kuruluşu olarak Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı'na (TİKA) ya Ödülünü İstanbul Milletvekili Ünal Kacır takdim etti, Sağlıkta yılın TV programı ödülü ne 'Doktorum' programıyla Kanal D layık görüldü.ödülünü ise İstanbul İl özel idaresi sağlık daire başkanı Dr.Fuat Kantarcı nın elinden aldı. Sağlıkta yılın sivil toplum kuruluşu ödülü, Yurtdışı sağlık taramalarıyla öne çıkan Ümit Hekimleri Derneği ne ve Sağlıkta yılın iletişim ödülü nün sahibi Anadolu Ajansı'na verildi ödüllerini ise İstanbul Milletvekili Mustafa Ataç takdim etti. Sağlıkta yılın gönüllüsü seçilen Dr. Ahmet Ruhi Toraman'a ödülünü Yeryüzü Doktorları Derneği Başkanı Prof.Dr. İhsan KARAMAN verirken, Yılın hekimi seçilen ve memleketi Tokat'ta yılda 15 bin hastayı muayene eden Dr. Ahmet İlhan ise ödülünü İstanbul il sağlık müdürü Prof.Dr. Ali ihsan DOKUCU nun elinden aldı. Geleceğin akademisyeni ödülü nün sahibi Dr. Mehmet Akçe'ye ödülünü Ümraniye belediye başkanı Hasan Can takdim etti. 15

16 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ DR. VEDAT KÖKSAL İLE GENETİK ÜZERİNE KONUŞTUK Genetik Tanı Merkezlerinin kuruluş amaçları nelerdir ve günümüzde insan ve toplum sağlığı açısından önemi ile ilgili neler söyleyebiliriz? 1990 yılında başlayan ve 2003 yılında sonuçları tüm dünya ile paylaşılan İnsan Genom Projesi, gerçekten insanlık tarihinin en heyecanlı, en kapsamlı ve en geniş katılımlı projelerinden birisi olmuştur öncesinde, hastalıkların genetik kökeni hakkında bilgilerimiz son derece kısıtlı iken, projenin tamamlanmasını takip eden yıllarda, DNA larımızda kodlanmış ve şifrelenmiş muazzam bilgi yükünün önemli bir kısmı deşifre edilmiş ve çok sayıda hastalıkda genlerimizdeki mutasyon adını verdiğimiz değişimlerin belirgin bir rol oynadıkları anlaşılmıştır. Bu merkezlerde teşhis ya da araştırma ve proje amaçlı neler yapılmaktadır ve insanların genetik tanı merkezlerine en çok başvurma nedenleri ve yaygın görülen genetik hastalıklar konusunda neler söyleyebiliriz? Genetik kökenli hastalıkları 3 ana başlıkta inceliyoruz: Kromozom hastalıkları, tek gen hastalıkları ve kompleks hastalıklar olmak üzere. İşte Genetik Tanı Merkezlerinin faaliyet alanlarının da, bu üç ana hastalık grubuna yönelik olarak şekillendiğini söyleyebiliriz. Merkezimiz, 3 ana bölümden oluşmaktadır: 1) Sitogenetik ve Moleküler Sitogenetik Bölümü: Bu bölümde, 23 adet annemizden, 23 adet de babamızdan aldığımız toplam 46 adet kromozomumuzdaki, sayısal ya da yapısal herhangi bir değişim olup olmadığını analiz ediyoruz. Bu analizler, doğum öncesi dönemde amniyon sıvısından yapılabildiği gibi, doğum sonrasında da kan örneklerinden de yapılabiliyor. Gebeliğin haftaları içerisinde alınan amniyon sıvısından kromozom analizi yapılmakta ve herhangi bir anomali olup olmadığı tespit edilebilmektedir. Doğum sonrası dönemde ise, çocuk sahibi olamamış çiftlerde infertilite nedenlerinin araştırılmasında, tekrarlayan düşükleri olan bayanlarda ve eşlerinde, fizik muayenede doğumsal anomalileri olan, gelişme ve büyüme geriliği tespit edilen, psikomotor ve mental gelişme geriliği bulunan hastalarda, cinsiyet gelişim bozukluğu olanlarda, ilk araştırılması gereken testler arasında yine kandan kromozom analizi testi gelmektedir. Moleküler sitogenetik bölümümüzde de, FISH olarak adlandırdığımız daha ileri bir teknoloji kullanıyoruz ve bu teknik, lösemi ve lenfoma gibi kanserlerin kesin teşhisinin konulmasında, alt tiplerinin belirlenmesinde ve tedavi alan hastaların tedavilerinin uzun süreli takibinde de hekimlere yol gösterici bir rol oynuyor. Ayrıca, mikrodelesyon sendromları olarak adlandırdığımız ve kromozomlarımızdaki küçük kayıpları da (delesyon) yine Fish tekniği ile gösterebiliyoruz. 2) Moleküler Genetik Bölümü: Bu bölümümüzde, kromozom düzeyinde değil, tek tek gen 16

17 R Ö P O R T A J düzeyindeki mutasyon adını verdiğimiz değişimleri tespit edebiliyoruz. En sık çalıştığımız tek gen hastalıkları arasında bulunan FMF olarak bilinen Ailesel Akdeniz Ateşi, Akdeniz Anemisi, Kistik Fibrozis ve fenilketonüri gibi hastalıkların kesin tanısını koyabiliyoruz. Bilinen ve çok rastlanan tek gen hastalıklarının dışında çok sayıda az rastlanan gen hastalığının tanısı ile ilgili ayrıntılı bilgilere de, adresinden ulaşmanız mümkün. Tek gen hastalıklarının dışında, bazı kanser türlerinde de genetik tabanlı testler istenebiliyor. Özellikle bayanlarda meme ve yumurtalık kanseri için BRCA1 ve BRCA2 genleri, kolon kanserleri için ve tiroid meduller kanseri için de yapılan kanser yatkınlık testleri olarak da bilinen genetik analizlerimiz de bulunmaktadır. Ayrıca, kişiye özel hekimlik olarak tanımlanan bazı farmakogenetik tabanlı olarak testlerle de hastalarımızın kullandıkları ilaçlara verecekleri yanıtı önceden tahmin edebilme, hekime ilaç ve doz önerebilme olanağımız bulunmaktadır (kumadin, azothiopurin, imuran). 3) Moleküler Enfeksiyon Bölümü: Artık hastalığa neden olan mikroorganizmanın doğrudan genetik materyeli olan DNA ya da RNA sını saptayarak tanı koyma olanağımız da bulunmaktadır. Günümüzde ELISA tabanlı antijen ve antikor testleri ile kültür tabanlı testler yerini, direk moleküler tabanlı DNA/RNA testlerine bırakmaktadır. Başta hepatit B ve C olmak üzere, Tüberküloza neden olan mycobacterium tuberculosis in DNA sını ve rahim ağzı kanserine neden olan İnsan papilloma virusu olarak bilinen (HPV) ajanın, %100 a varan bir hassasiyetle doğrudan DNA larını gösterebilme olanağımız bulunmakatdır. Kimler genetik tanı merkezlerinden destek almalı ve hangi hasta gruplarına genetik danışmanlık verilmelidir? Genetik danışma alması gereken grupları aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür: 1. Kalıtsal bir hastalık taşıyıcılığı veya hastalığa sahip olma, 2. Genetik hastalığa sahip çocuk veya çocukların bulunması, 3. Akraba evlilikleri, 4. Tekrarlayan gebelik kayıpları, 5. İleri anne yaşı, 6. İnfertilite. Detaylı Bilgi İçin Burç Genetik Tanı Merkezi General Ali Rıza Gürcan Cad. Merter İş Merkezi 7. Blok Güngören / İSTANBUL Tel : Fax : e-posta : burclab@burclab.com 17

18 Ü M İ T H E K İ M L E R İ D E R N E Ğ İ YENİ YERİMİZDE HİZMETİNİZDEYİZ Zuhuratbaba Mah. İncirli Cad. No:55 Kat:1 Bakırköy - İSTANBUL Tel: Fax: e-posta:bilgi@uhder.org

19 22 gönüllü doktor Haitiye gidecek B A S I N D A S A Ğ L I K T A R A M A L A R I M I Z 22 gönüllü doktor bölgeye gidiyor Ümit Hekimleri Derneği () ve Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) tarafından organize edilen sağlık projesi çerçevesinde, çeşitli branşlarda 22 gönüllü doktor Haiti'ye gidecek. Doktorların, Haiti'de yaklaşık 12 gün kalmayı planladıklarını ifade edilen açıklamada, bu ekibin dönmesinin ardından yeni bir sağlık ekibinin de bu ülkeye gönderilmesinin amaçlandığı kaydedildi. Gönüllü türk doktorlardan Haiti'ye yardım eli Deprem felaketiyle sarsılan Haiti'ye Türkiye'den gönüllü Türk doktorlar yardım eli uzattı. Ümit Hekimleri Derneği () tarafından organize edilen proje çerçevesinde 10 kişilik doktor grubu ve 1 ton sağlık malzemesi, bugün Haiti'ye doğru yola çıktı. Ümit Hekimleri Derneği() ve Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) tarafından organize edilen sağlık projesi çerçevesinde, aralarında Göz hastalıkları, Genel Cerrah, Üroloji, Çocuk hastalıkları, Enfeksiyon hastalıkları gibi branşlarda 10 doktor Haiti'ye doğru yola çıktı. Dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Haiti'ye yardım için İstanbul'dan yola çıkan doktorlar yanlarında 1 ton tıbbi malzemeyi de götürdü. Türkiye'den Afganistan'a gelen gönüllü Türk doktorları, 5 ayrı vilayette 3 bine yakın hasta, Tahhar ve Şıvırgan'da bulunan yetimhanelerde de 133 çocuğu sağlık taramasından geçirdi. Kimse Yok Mu Derneği, Ümit Hekimler Derneği ve Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi (TİKA) tarafından organize edilen sağlık taramasında, Şıvırgan'da bulunan yetimhanede yapılan sağlık taramasında duygulu anlar yaşandı.63 çocuğun barındığı Şıvırgan Yetimhanesi'nde İdare Amiri olarak çalışan Muhammet Osman, Türk halkının yardımseverliğini bildiğini ve kimsesizlerin daima yanında olduğunu ifade ederek, Binlerce kilometre uzaktan gelerek bizim en dar günümüzde elimizden tutan Türk doktorlarına ve Türk halkına minnet duyuyoruz dedi. TİKA'nın yetimhaneye eşofman yardımı yaptığını belirten Osman, ayrıca Şıvırgan'da eğitim veren Şıvırgan Afgan Türk Lisesi tarafından da 6 adet Gönüllü Türk doktorları Afganistan'da göğüs cerrahisi, çocuk cerrahisi, üroloji, çocuk hastalıkları, enfeksiyon hastalıkları, aile hekimi ve psikiyatri gibi branşlarda 22 gönüllü doktorun, 29 Ocak Cuma günü dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Haiti'ye yardım için İstanbul'dan yola çıkacağı belirtildi. Ümit Hekimleri Derneği () ve Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) tarafından organize edilen sağlık projesi çerçevesinde, çeşitli branşlarda 22 gönüllü doktor Haiti'ye gidecek. 'den yapılan açıklamada, aralarında göz hastalıkları, genel cerrah, Gönüllü Türk doktorlar Afganistan da Türkiye nin Mezar-ı Şerif Başkonsolosu Özgür Arman, Türkiye den Afganistan a sağlık taraması için gelen doktorları konsoloslukta kabul etti. Türkiye den Kimse Yok mu Derneği, Ümit Hekimler Derneği ve Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) tarafından Afganistan a getirtilen gönüllü Türk doktorlarına Mezar-ı Şerif Başkonsolosluğu rezidansında yemek veren Başkonsolos Arman, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Afganistan ın başkenti Kabil olmak üzere çeşitli vilayetlerinde hastaların Türk doktorlar tarafından sağlık taramasından geçirilmesinin memnuniyet verici olduğunu, bu tür girişimlerin artması gerektiğini söyledi. bilgisayar verildiğini söyledi Gönüllü Türk doktorlar Afganistan da Kimse Yok mu Derneği Basın Danışmanı İsmail Kılınç da, Ümit Hekimler Derneği ve Türk İşbirliği ve Kalkınma idaresi Başkanlığı (TİKA) ile işbirliği içerisinde Afgan halkının sağlık sorunlarına bir nebze de olsa çözüm bulmak için geldiklerini söyledi. Dünyanın bir çok yerinde muhtaçların yardımına koştuklarını ifade eden Kılınç, Afgan halkının bizim için ayrı bir yeri var. Dil birliği, din ve kültür birliğimiz var. Doktorların her üç ayda bir gelmeleri gerektiğini gözlemledik. Bunu yetkili mercilere ileteceğiz diye konuştu. Afgan halkının çığlığını Türk doktorlar duydu Türkİye den Afganistan a gelen gönüllü doktorlar, dün başladıkları sağlık taramasında 750 hastayı muayene ettiler. Kimse Yok Mu Derneği, Ümit Hekimler Derneği ve Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı nın (TİKA) organizasyonuyla Afganistan a gelen gönüllü Türk doktorları, başkent Kabil ile Mezar-ı Şerif, Tahhar, Şıvırgan ve Meymene kentlerinde sağlık taraması yaparken Afgan halkı da muayene olmak için uzun kuyruklar oluşturdu. Sağlık taramasının ilk gününde 750 hastayı muayene eden doktorlar, gönüllü olarak geldikleri Afganistan da bölgenin çok mahrum kaldığını gözlemlediklerini söylediler. Ümit Hekimler Derneği Genel Sekreteri Orhan Coşkuner, başkent Kabil in yanı sıra Mezar-ı Şerif, Şıvırgan, Tahhar ve Meymene de 750 hastanın sağlık taramasından geçirildiğini kaydetti. Coşkuner, 14 ü kadın 37 sağlık personeliyle geldikleri Afganistan da 30 Nisan a kadar devam edeceğini bildirdi. Turkish doctors spread cheer at Ethiopian orphanage The doctors launched the health screenings on Monday through a campaign organized by The Turkish Cooperation and Development Agency (TİKA) in cooperation with the Physicians for Hope Foundation (). The group of doctors, which is composed of experts from several specialties, are carrying out the health screenings in the provinces of Shashamani and Ambo as two different teams working in the provincial hospitals. Gönüllü doktorlar yurda döndü Afganistan da, bir haftada yaklaşık 4 bin 600 kişiyi sağlık taramasından geçiren gönüllü Türk doktorlar yurda döndü. Kimse Yok Mu Derneği, Ümit Hekimler Derneği, Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı tarafından organize edilen sağlık taramasını tamamlayan doktorlar, İstanbul Atatürk Havalimanı na geldi. Kimse Yok Mu Derneği Acil Operasyonlar Müdürü Atıf Ulusoy, havalimanında yaptığı açıklamada, Afganistan da unutamayacakları bir hafta geçirdiklerini belirtti. Sağlık taraması sırasında Afgan halkının sağlık açısından çok kötü durumda olduğunu gözlemlediklerini ifade eden Ulusoy, Özellikle çocukların ölüm oranı çok yüksek. Her 100 çocuktan 25 inin 5 yaşına gelmeden öldüğü belirtiliyor. Bu kadar vahim bir durum var orada dedi. Çocuk doktoru Hafize Erkal da Afgan halkının kendilerini çok sıcak karşıladığını, insanların gözlerindeki ışığı görmenin mutluluğunu yaşadıklarını dile getirerek, Türkiye de çok büyük imkanlara sahip olduğumuzu anladık. Böyle bir organizasyonda olmaktan çok memnunum şeklinde konuştu. Turkish doctors to lend helping hand in Ethiopia Through the joint efforts of the Hope Physicians Foundation () and the Turkish Cooperation and Development Agency (TİKA), 40 doctors and health workers will travel to Ethiopia for a week to provide free health services. The team of volunteer doctors includes infection specialists, gynecologists, surgeons, psychologists, pediatricians, eye specialists, dermatologists and dentists. Gönüllü doktorlar Etiyopya'ya gidiyor Ümit Hekimleri Derneği üyesi 40 doktor, Etiyopya'da sağlık taraması yapacak. Alınan bilgiye göre, Türk İş Birliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) ve Ümit Hekimleri Derneğinin organizasyonuyla Ekim tarihleri arasında Etiyopya'da bir haftalık sağlık taraması yapacak gönüllü sağlık ekibinde, enfeksiyon hastalıkları, KBB, çocuk sağlığı ve hastalıkları, kadın hastalıkları ve doğum, genel cerrahi, çocuk cerrahisi, psikiyatri, göz hekimi, dermatolog ve diş hekimi gibi branşlarda görev yapan doktorlar bulunuyor. Dernek, sağlık taramasının yanı sıra hastanelerde, cerrahi müdahaleler yapıp, karşılıklı bilgi alışverişi ve eğitim faaliyetleri de düzen- Gönüllü Türk Doktorlar Etiyopya Yolcusu Ümit Hekimleri Derneği ve TİKA organizasyonuyla 37 kişilik doktor ve yardımcı sağlık personelinden oluşan ekip, sağlık taraması yapmak üzere Etiyopya'ya gitti. THY'nin tarifeli uçağıyla Adis Ababa'ya giden gönüllü sağlık ekibini, Türkiye'de üniversite eğitimi gören Etiyopyalı öğrenciler uğurladı. Başkanı Dr. Lütfi Ruhioğlu, Atatürk Havalimanı'nda, sağlık taraması yapmak üzere Ekim 2009 tarihleri arasında Etiyopya'da bulunacaklarını belirterek, ''Etiyopya bizim için oldukça önemli bir yer. Hem ülkeler arasındaki bağı geliştirmek hem de oradaki ihtiyaç sahiplerine sağlık hizmeti vermek istiyoruz'' dedi. 19

20