Dh Daha güzel lbir yaşam için, ii yaşamınız boyunca inşa edebilirsiniz! Osteoporoz önlenebilir, tedavi edilebilir!

Transkript

1 SAĞLIKLI KEMİKLER! Dh Daha güzel lbir yaşam için, ii yaşamınız boyunca inşa edebilirsiniz! Osteoporoz önlenebilir, tedavi edilebilir!

2 KUVVETLİ OLMAK SİZİN İÇİN NE ANLAM İFADE EDİYOR?

3 KUVVETLİ KEMİKLER ÖNEMLİDİR Aktif bir hayat tarzınız var mı? Seyahat etmeyi seviyor musunuz? Size ihtiyaç duyan çocuklarınız yç y ç ve torunlarınız var mı?

4 KUVVETLİ KEMİKLER ÖNEMLİDİR Sağlığınızı korumakla ilgili önlemler almayı düşündüğünüzde, muhtemelen, aklınıza ilk olarak kalp hastalıkları ve kanser geliyor. Kemik sağlığınızı korumakla ilgili önlemler almayı belki de çok öncelikli görmüyorsunuz. Bu bakış açınızı değiştirmenizin vakti geldi.

5 OSTEOPOROZ NEDEN ÖNEMLİDİR? Toplumda yyg yaygındır Ciddi bir sağlık sorunudur Mali külfeti yüksektir Sizi sinsice kuşatabilir

6 BU SUNUMDA GÖZDEN GEÇİRECEKLERİMİZ: Bölüm 1:Osteoporoz için risk altında mısınız? Bölüm 2:Hangi yaşta olursanız olun kemik kaybını önleyebilirsiniz. Bölüm 3:Osteoporozun teşhisi

7 Bölüm 1 Osteoporoz için risk altında mısınız?

8 KEMİKLER NASIL BÜYÜR VE NASIL GELİŞİR? Hayatımız boyunca kemiklerimizde yıkım ve yeniden yapılanma eş zamanlı olarak devam eder. Çocuklukta ve ergenlikte yeni kemik yapımı, yıkıma göre daha hızlıdır. Dolayısıyla bu dönemlerde kemiklerimizin yoğunluğu doruk bir değere ulaşana dek artmayaa devam eder.

9 KEMİKLER NASIL BÜYÜR VE NASIL GELİŞİR? Yaşlandıkça kemik yıkımı kemik yapımından dh daha fazla olmaya başlar. Yıkımdaki bu artış kadınlarda da, erkeklerde de özellikle 50 yaş civarında ivme kazanır. Kemik yıkımı fazlaysa, yapımı azsa, ya da her ikisi birlikteyse, osteoporoz gelişir.

10 OSTEOPOROZ NEDİR?

11 OSTEOPOROZ NEDİR? Osteoporoz kemiklerin zayıfladığı ve kırılgan hale geldiği bir durumdur. Osteoporoz varsa kemikler ufak bir düşmeyle, çarpmayla, hapşırmayla dahi kırılabilirler. Osteoporoz boyunuzun kısalmasına, kamburunuzun çıkmasına ve sırt ağrısına sebep olabilir.

12 OSTEOPOROZ VE KEMİKLERİNİZ Kemiklerinizin zayıfladığını hissetmezsiniz. Kırıklar en sık omurgada,kalçada ve el bileğinde olur. Hangi yaşta olursanız olun kemiklerinizi güçlü tutmak çok önemlidir.

13 RİSK ALTINDA MISINIZ? 50 Yaşındaki bir erkeğin osteoporoz nedeniyle kemik kırığına maruz kalma riski prostat kanseri olma riskinden yüksektir! Bir kadının osteoporoz nedeniyle kalçasının kırılma riski memeyumurtalık rahim kanserleri için kombine riskine eşittir.

14 RİSK ALTINDA MISINIZ? Osteoporoz için risk faktörleri denildiğinde osteoporoz ve kemik kırığı olasılığını artıran faktörler kastedilmektedir.

15 RİSK ALTINDA MISINIZ? Değiştiremeyeceğiniz risk faktörleri: Yaş Cinsiyet Aile öyküsü Irk

16 RİSK ALTINDA MISINIZ? Değiştirebileceğiniz risk faktörleri: Yanlış beslenme Hareketsizlik Sigara Çok fazla alkol almak

17 Diğer RİSK risk ALTINDA faktörleri: MISINIZ? Minyon ve zayıf olmak Menapoz Menapoz öncesi dönemde adet düzensizliği Bazı özel tıbbi durumlar ve ilaçlar

18 AIDS/HIV Kemik kaybına yol açabilecek tıbbi Bazı kanserler Depresyon Diyabet Bazı sindirim bozuklukları Yeme bozuklukları Amfizem Hiperparatiroidizm Hipertiroidizm Böbrek hastalıkları nedenler 1 Ciddi karaciğer hastalıkları SLE Multipl skleroz (MS) Romatoid artrit Skolyoz Felç Orak hücreli anemi Kilo kaybı amacıyla gerçekleştirilen cerrahi operasyonlar

19 Kemik kaybına yol açabilecek tıbbi ilaçlar 1l Aluminyum içeren antiasitler Bazı epilepsi ilaçları l Aromataz inhibitörleri Bazı kanser ilaçları l Depo Provera GnRH Heparin Tiazolidineodinler Proton pompası inhibitörleri hb Selektif serotonin geri alım inhibitörleri hb (SSRI) Steroidler Tamoksifen Fazla tiroid hormon alımı

20 Bölüm öü 1 değerlendirmesie d es Osteoporoz için risk faktörleriniz var mı? Bunları doktorunuza danışmayı planlıyor l musunuz?

21 BÖLÜM 2 H i t l l k ikk b Hangi yaşta olursanız olun kemik kaybını önleyebilirsiniz.

22 SAĞLIKLI KEMİKLER İÇİN REÇETE Yeterli kalsiyum ve D vitamini alın Düzenli egzersiz yapın Sağlıklı yaşam alışkanlıkları geliştirin Doktorunuza kemik sağlığınızla ilgili danışınş

23 ABD ULUSAL OSTEOPOROZ BİRLİĞİ (NOF) ÖNERİSİ 50 YAŞ ALTI ERİŞKİNLER İ İ İÇİN: İ Kalsiyum:1000 mg, Vit D: IU 50 YAŞ ÜSTÜ ERİŞKİNLER İÇİN: Kalsiyum:1200 mg, Vit D: IU

24 YETERLİ KALSİYUM ALIN Kalsiyum gençliğinizde güçlü kemikler yapılandırmanızı ve sonraki hayatınızda kemiklerinizin gücünü korumasını sağlar. Kalsiyumu süt ve süt ürünlerinden, bazı yeşil sebzelerden bolca alabileceğinizi unutmayın. Yiyeceklerle yeterince kalsiyum alamıyorsanız kalsiyum preparatları kullanabilirsiniz. i i

25

26 ANNENİZ İ HER ZAMAN SÜTÜNÜ İÇ, YOĞURDUNU BİTİR, PEYNİRİNİ YE! DERDİ VE HAKLIYDI!

27 YETERLİ D VİTAMİNİ ALIN! Kalsiyumun emilmesini sağlamak için Yeni kemik yapımı için Kemiklerinizi sağlıklı tutmak için Vücudunuzun D Vitaminine ihtiyacı vardır.

28 YETERLİ D VİTAMİNİ ALIN! Vitamin D karaciğerde, yumurta sarısında,yağlı balıklarda bulunur. Güneşten de Vitamin D alabilirsiniz, ancak güneşten korunmak için kullandığınız kremler bu vitaminin ulaşmasını da engellerler. Bu nedenle kontrol altında Vitamin i D desteği alınabilir.

29 DÜZENLİ EGZERSİZ YAPIN Tıpkı kaslarınız gibi kemikleriniz de egzersizle güçlenir.

30 İKİ TİP EGZERSİZ Kemiklerinize ağırlık yükleyici tarzdaki egzersizler vücudunuzu dik konumdayken yer çekimine karşı çalıştırır. Örneğin hızlı yürüme. Kas güçlendirici egzersizler yer çekimine ya da bir dirence karşı vücudunuzun hareket etmesini sağlar. Örneğin ağırlık kaldırma.

31 ERKEKLERİN BİLMESİ GEREKENLER Osteoporoz erkekleri de etkiler Düşük testosteron seviyeleri erkeklerin riskini arttırır. Erkekler kadınlara göre tedavi olanaklarından daha az faydalanmaktadırlar. Doktorunuza ne zaman kemik yoğunluğunuzu ölçtürmeniz gerektiğini sorun.

32 KADINLARIN BİLMESİ GEREKENLER Düşük östrojen seviyeleri riskinizi arttırır. Yumurtalıklarınız östrojen salgılamayı durdurduğunda ğ menopoz başlar. ş Menopozdan sonraki 5 7 yılda kadınlar kemik kitlelerinin %20sini kaybederler. Doktorunuza ne zaman kemik yoğunluğunuzu ölçtürmeniz gerektiğini sorun.

33 BÖLÜM ÖÜ 2 DEĞERLENDİRMEĞ Sağlıklı beslenin Kemiklerinize ağırlık ğ yükleyecek y ve kaslarınızı güçlendirecek egzersizler yapın Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinin

34 BÖLÜM 3 OSTEOPOROZUN TEŞHİSİİ İ

35 TEŞHİS BASAMAKLARI Riskinizi anlamak için ayrıntılı tıbbi öykünüz Boyunuzu ve omurganızın gücünü değerlendirecek fizik muayene Kemik mineral yoğunluğu ğ ğ ölçümü ü

36 KEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ Zahmetsizdir Ağrısızdır Çekim yapılan bölgeye göre değişmekle ğ ş birlikte yaklaşık ş işlem süresi 15 dakikadır.

37 KEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜMÜ Kemik mineral yoğunluğu ğ ğ ölçümü sonucunuz doktorunuzun tanı koymasını sağlayacaktır. Osteoporoz için tedavi görmekte iseniz en az 2 yılda bir kemik mineral yoğunluğunuzu ölçtürmelisiniz. li i i

38 OSTEOPENİ NEDİR? Osteopeni bir hastalık değildirğ Kemik yoğunluğu azalmıştır, ancak osteoporoz dd dedirtecek kdüzeyde d değildirğ Osteopeni olan bireylerde osteoporoz gelişme riski normalden daha yüksektir.

39 KİMLER KEMİK YOĞUNLUĞUNU ÖLÇTÜRMELİDİR? 65 yaş üstü kadınlar Osteoporoz için riskli olan postmenopoz dönemde, 65 yaşının altındaki kadınlar 70 yaş üstü ütüerkekler kkl Osteoporoz için riskli olan yaş arası erkekler 50 yaşından sonra kırığı ğ olan herkes Hormon tedavisi almayan ya da almayı kesen postmenopozal kadınlar Belli hastalıkları olan ya da belli ilaçları alan kişiler

40 DİĞER Ğ TESTLER Vitamin D düzeyinizi ölçtürmeniz ya da kemik yıkımına yol açabilecek başka ş hastalıklarınız olup olmadığını ğ ortaya koyabilecek testler gerekebilir.

41 TEDAVİ Osteoporozu önleyebilecek,kemik yıkım derecesini azaltabilecek koruyucu ilaç seçenekleri, beslenme, egzersiz ve diğer sağlıklı yaşam alışkanlıklarının yanı sıra kullanılabilir.

42 BÖLÜM 3 DEĞERLENDİRME Doktorunuza kemik mineral yoğunluğu ölçümü, D vitamini düzeyi ölçümü ve kemik sağlığınızla ilgili ili yapılması gereken diğer testler konusunda danışın. ş