NO: 2012/35 TAR H:

Transkript

1 VERG S RKÜLER NO: 2012/35 TAR H: KONU Limited irket Pay Devirlerinde Damga Vergisi ve Harç Uygulamas nda De iklik Yap lm r. Dan tay Dokuzuncu Dairesinin 2006/982 Esas ve 2007/4198 Say Karar ile; ortak d na yap lan hisse devir i lemlerinde, yeni ortak giren ahs n irket sermayesi üzerinden harç ödemeye mecbur tutulmas n yasal dayanaktan yoksun oldu una hükmedilmi, buna istinaden Noterler Birli i kendisine intikal eden talepler üzerine, Gelir daresi Ba kanl na müracaatla uygulaman n yeniden gözden geçirilmesini talep etmi tir. Gelir daresi Ba kanl, tarih ve say yaz ile; limited irket ortakl k paylar n devrine ili kin olarak düzenlenen Limited irket Hisse Devri Sözle mesi irket ana sözle mesinin tadili hükmünde de erlendirilemeyece inden, hisse devir sözle mesinin; sözle meyle devredilen hissenin ihtiva etti i tutar üzerinden 492 say Harçlar Kanununa ba (2) say tarifenin I/1 f kras na göre her bir imza için binde 0,99 oran nda (2012 Y için 43,90 TL den az ,75 den çok olmamak üzere) noter harc na, nüsha say dikkate al narak 488 say Damga Vergisi Kanununa ekli (1) say tablonun I/A-1 f kras na göre damga vergisine tabi tutulmas gerekti ine ili kin görü bildirmi tir. Noterler Birli i, Gelir daresi Ba kanl n bu görü ü üzerine, yay nlad tarih ve 14 Say Genelge ile özetle a daki aç klamalarda bulunmu tur. 1- Limited irket pay devirlerinde düzenlenen sözle meler devir bedeli üzerinden nispi damga vergisine tabi tutulacakt r. 2- Limited irket hissesi devir alan ah s irkete yeni ortak olarak giriyor olsa dahi nispi harc irket sermayesi üzerinden de il, devreden ah sta oldu u gibi pay devir bedeli üzerinden ödeyecektir.

2 3- Limited irket ortaklar n paylar di er ortaklara veya pay alarak irkete yeni ortak girenlere devretmelerinde, örne in; a) Bir orta n hissesini iki orta a, b) ki orta n hisselerini di er iki orta a veya irkete yeni ortak giren ah slara devirleri ayn ka tta yap yor olsa dahi -ayn orta n birden fazla ahsa yapt devir i lemlerinin, - birden fazla orta n bir veya birden fazla ahsa yapt pay devirlerinin her birine, bu i lemlerin her biri ayr ka tta düzenlenmi gibi, her bir devir i lemi için asgari ve/veya azami harç tutarlar n tatbiki icap eder. 4- Limited irket pay devri sözle melerinin feshinde, fesih talebinin kimden geldi ine bak lmaks n fesih i lemini temin eden sözle meden devir konusu hisse de eri üzerinden binde 1.65 nispetinde damga vergisi, yine ayn de er üzerinden beher imza için binde 0,99 nispetinde harç al nmas gerekmektedir. Limited irket Pay Devirleri ve pay devrinin feshi ile ilgili 1989/45, 1992/36, 1992/43, 2004/20, 2001/5, say Noterler Birli ine ait Genelgeler tümden, 2005/19 say Genelgenin ise limited irketlere ili kin olan bölümü uygulamadan kald lm r. Söz konusu genelge yaz z ekinde sunulmu tur. Sayg lar zla,

3 Tarihli 14 Numaral Genelge Mali Dan manl k Ankara, Özü:Limited irket pay devirlerinde damga vergisi ve harç hakk nda. G E N E L G E ( 14 )... NOTER ODASI BA KANLI INA... NOTERL NE Bilindi i üzere limited irket kurulu lar nda düzenlenen ana mukaveleler damga vergisinden, noterlik i lemleri de harçtan istisna edilmi tir. Yine bu uygulama çerçevesinde limited irket pay devir sözle meleri ana mukaveleyi tadil eden belge vasf nda kabul edildi inden; a) Düzenlenen pay devir mukavelelerine de damga vergisi istisnas tatbik edilmekte, b) Pay devrinin, - Ortak içine yap yor olmas halinde devir bedeli üzerinden iki imza itibariyle, - Pay devrinin ortak d na yap yor olmas halinde ise devredenden devir bedeli üzerinden, pay devir alarak irkete yeni ortak giren ah stan da irket sermayesi üzerinden, harç al nmakta ve uygulama halen bu ekilde yürütülmekte idi. Di er taraftan, Dan tay Dokuzuncu Dairesinin 2006/982 Esas ve 2007/4198 Karar Say Karar nda da ortak d na yap lan hisse devir i lemlerinde, yeni ortak giren ahs n irket sermayesi üzerinden harç ödemeye mecbur tutulmas n yasal dayanaktan yoksun oldu una hükmedilmi tir. Limited irket pay devirlerine ili kin harç uygulamas yönünden yukar da belirtilen Dan tay karar da esas al narak Birli imize intikal eden talepler üzerine Gelir daresi Ba kanl na müracaatla uygulaman n yeniden gözden geçirilmesi talep edilmi tir. Gelir daresi Ba kanl ndan cevaben al nan ve Yönetim Kurulumuzun günlü toplant nda görü ülen tarihli ve say yaz da;

4 Limited irket hisse devirlerine ili kin olarak düzenlenen hisse devir sözle melerinin noterde tasdiki s ras nda a daki aç klamalara göre harç al nmas gerekmektedir. Bilindi i üzere, 492 say Harçlar Kanununun 38 inci maddesinin 1. f kras nda, Noter lemlerinden bu kanununa ba (2) say tarifede yaz olanlar noter harçlar na tabidir. hükmü yer almakta olup, 41 inci maddesinde de; noter harçlar n (2) say tarifede yaz i lemlerden de er ve a rl k ölçüsüne göre nispi, i lemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden al naca hükme ba lanm r. Kanunun 42 nci maddesinde ise De er veya a rl k ölçüsüne göre harca tabi i lemlerde (2) say tarifede yaz de er veya a rl klar esast r. Menkul ve gayrimenkul mallar hakk nda al m, sat m, taahhüt ve rehinle ilgili her nevi mukavele, senet ve ka tlarda de er gösterilmesi mecburidir. Rehin Bordrolar ile kamu idarelerine verilmek üzere ilgili mevzuatla belirlenen kurallara uyulaca na ili kin olarak düzenlenen taahhütnameler hakk nda bu hüküm uygulanamaz. hükmü yer almaktad r. Ayn Kanunun çe itli i lemlerde de er ba kl 43 üncü maddesinde ise, Tarifede yaz nispi harçlar n hesab nda, sulh i lemlerinde sulh olunan bedel, rehin i lemlerinde rehin bedeli, kiralarda mukaveledeki süreye göre kira kar n toplam, süre belli de ilse bir y ll k kira tutar, hizmet akdinde süreye göre verilecek ücretin toplam, süre belli de ilse bir y ll k ücret tutar, sermaye irketlerinde konulan ve ileride konulmas taahhüt edilen sermayenin toplam, kayd hayatla irat ba lanmas nda bir y ll k irat tutar, harca esas olur. Kiralaman n devir ve feshinde geri kalan süreye, sermayenin art lmas nda yaln z art lan k sma ve sermaye payla lmas nda mevcut miktara göre harç al r... hükmü bulunmaktad r. 492 say Harçlar Kanununa ba (2) say tarifenin Noter Harçlar ba kl I/1 f kras nda, muayyen bir mebla ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve ka tlardan beher imza için binde 0,60 oran nda harç al naca hüküm alt na al nm r. (Bu oran tarih ve 2009/15725 say Bakanlar Kurulu Karar ile tarihinden itibaren geçerli olmak üzere binde 0,99 olarak yeniden tespit edilmi tir.) An lan f kraya ili kin olarak bütün imzalar için 2012 nda al nacak harc n toplam miktar n 43,90 TL den az ,75 TL den çok olamayaca tarih ve 2011/2628 say Bakanlar Kurulu Karar ile belirlenmi tir. Öte yandan, 488 say Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanununa ekli (1) say tabloda yaz ka tlar n damga vergisine tabi oldu u; 5 inci maddesinde, bir nüshadan fazla olarak düzenlenen ka tlar n her nüshas n ayr ayr ayn miktar veya nispette damga vergisine tabi oldu u hükme ba lanm r. Mezkur Kanuna ekli (1) say tablonun I.Akitlerle ilgili ka tlar ba kl bölümünün A/1 kras nda, belli paray ihtiva eden mukavelenamelerin nispi damga vergisine tabi olaca hüküm alt na al nm r. 2009/15725 say Bakanlar Kurulu Karar ile tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Kanun a ekli (1) say tablonun I/A-1 f kras ndaki ka tlar için damga vergisi oran binde 8,25 olarak belirlenmi tir. Bilindi i üzere, 6762 say Türk Ticaret Kanununun limited irketlerin mukavelelerinin de tirilmesi ile ilgili 513 üncü maddesinin ilk f kras nda, Mukavelede daha yüksek bir nisap öngörülmemi ise mukavele, sermayenin üçte ikisini temsil eden ortaklar n karar yla de tirilebilir. hükmü ile mukavele de ikli inin tescil ve ilan ile ilgili 515 inci maddesinde ise

5 Mukavelede yap lan her de iklik, ilk mukavelede oldu u gibi tescil ve ilan edilir. Mukavelenin de tirilmesi hakk ndaki kararlar üçüncü ah slar hakk nda, tescil tarihinden itibaren hüküm ifade eder. hükmü yer almaktad r. Ayn Kanunun limited irketlerin paylar n devri ile ilgili 520 nci maddesinde, Bir pay n devri, irket hakk nda ancak irkete bildirmek ve pay defterine kaydedilmek art yla hüküm ifade eder. Devir hususunun pay defterine kaydedilebilmesi için, ortaklardan en az dörtte üçünün devre muvafakat etmesi ve bunlar n esas sermayesinin en az dörtte üçüne sahip olmas artt r. Orta n koymay taahhüt etti i sermaye ay n ise pay irketin kurulu unu takip eden üç y l içinde ba kas na devredemez. irket mukavelesi paylar n devrini yasak edebilece i gibi yukar daki f kralarda derpi edilenlerden daha a r artlara da ba tutabilir. Pay n devri veya devir vadi hakk ndaki mukavele yaz ekilde yap lm ve imzas noterce tasdik ettirilmi olmad kça ilgililer aras nda dahi, hüküm ifade etmez. hükmü bulunmaktad r. Bu ba lamda, 6762 say Türk Ticaret Kanununun limited irketlerin mukavelelerinin de tirilmesi ve ortakl k paylar n devrine ili kin maddeleri birlikte ele al nd nda, hisse devri sözle mesinin irket mukavelesinin de tirilmesini gerektiren bir sözle me olmad sonucuna var lmaktad r. Buna göre, limited irket ortakl k paylar n devrine ili kin olarak düzenlenen Limited irket Hisse Devri Sözle mesi irket ana sözle mesinin tadili hükmünde de erlendirilemeyece inden, hisse devir sözle mesinin; sözle meyle devredilen hissenin ihtiva etti i tutar üzerinden 492 say Harçlar Kanununa ba (2) say tarifenin I/1 f kras na göre her bir imza için binde 0,99 oran nda (2012 Y için 43,90 TL den az ,75 den çok olmamak üzere) noter harc na, nüsha say dikkate al narak 488 say Damga Vergisi Kanununa ekli (1) say tablonun I/A-1 f kras na göre damga vergisine tabi tutulmas gerekmektedir. eklinde görü bildirilmi tir. Gelir daresi Ba kanl bu görü ünde, Birli imizin 2005/19 say Genelgesine esas te kil eden tarihli ve say görü ünden vazgeçerek, limited irket ortakl k paylar n devrine ili kin olarak düzenlenen limited irket hisse devir sözle mesini irket ana mukavelesinin tadili hükmünde de erlendirilemeyece inden, hisse devir sözle mesinin, devredilen hissenin ihtiva etti i tutar üzerinden, hem devreden ortak hem de devralan ortak olmayan taraf n her birinin imzas için binde 0,99 oran nda nispi harç al nmas n yan ra, 488 say Damga Vergisi Kanunu ekli (1) say tablonun I/A-1 f kras na göre damga vergisine de tabi tutulmas gerekti i bildirilmi tir. Gelir daresi Ba kanl n bu görü ü üzerine Yönetim Kurulumuzda al nan karar gere i özellikle damga vergisi yönünden konunun görü ülmesi amac yla Gelir daresi Ba kanl ndan toplant talep edilmi tir.

6 Gelir daresi Ba kanl yetkilileri ile yap lan toplant sonucunda bu görü ün damga vergisi yönünden de mesinin söz konusu olmad sonucuna var ld ndan, uygulamaya ili kin olarak daki aç klamalar n yap lmas gerekli görülmü tür. Buna göre, Bakanl k görü üne göre haz rlanan i bu Genelgemiz tarihinden itibaren yap lacak; 1- Limited irket pay devirlerinde düzenlenen sözle meler devir bedeli üzerinden nispi damga vergisine tabi tutulacakt r. 2- Limited irket hissesi devir alan ah s irkete yeni ortak olarak giriyor olsa dahi nispi harc irket sermayesi üzerinden de il, devreden ah sta oldu u gibi pay devir bedeli üzerinden ödeyecektir. 3- Limited irket ortaklar n paylar di er ortaklara veya pay alarak irkete yeni ortak girenlere devretmelerinde, örne in; a) Bir orta n hissesini iki orta a, b) ki orta n hisselerini di er iki orta a veya irkete yeni ortak giren ah slara devirleri ayn ka tta yap yor olsa dahi -ayn orta n birden fazla ahsa yapt devir i lemlerinin, - birden fazla orta n bir veya birden fazla ahsa yapt pay devirlerinin her birine, bu i lemlerin her biri ayr ka tta düzenlenmi gibi, her bir devir i lemi için asgari ve/veya azami harç tutarlar n tatbiki icap eder. 4- Limited irket pay devri sözle melerinin feshinde, fesih talebinin kimden geldi ine bak lmaks n fesih i lemini temin eden sözle meden devir konusu hisse de eri üzerinden binde 1.65 nispetinde damga vergisi, yine ayn de er üzerinden beher imza için binde 0,99 nispetinde harç al nmas gerekmektedir. Gere inin buna göre yap lmas n yan ra limited irket pay devirleri ve pay devrinin feshi ile ilgili 1989/45, 1992/36, 1992/43, 2004/20, 2001/5, say Birli imiz Genelgeleri tümden, 2005/19 say Genelgenin ise limited irketlere ili kin olan bölümünün uygulamadan kald ld n bilinmesini rica ederim. Sayg lar mla, BA KAN Yunus TUTAR (Beykoz 2. Noteri)