TOKSOPLAZMA EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TOKSOPLAZMA EPİDEMİYOLOJİ. Dr. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD"

Osman Yasin
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TOKSOPLAZMA EPİDEMİYOLOJİ Dr. Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

2 Toksoplazmoz Toxoplasma gondii nin etkeni olduğu parazitoz İnsan vücudunda eritrositler hariç tüm hücreleri ve hayati organları tutabilir Akut dönemde kan, beyin omurilik sıvısı (BOS), meni, gözyaşı, tükürük, idrar gibi tüm sıvısal çıkartılarda bulunabilir Çiğ veya az pişmiş doku kisti içeren et, çiğ süt, çiğ yumurta, iyi yıkanmamış kontamine sebze ve meyve gibi birçok yolla geçebilmesi nedeniyle tüm dünyada önemli bir sağlık sorunu

gibi tüm sıvısal çıkartılarda bulunabilir Çiğ veya az pişmiş doku kisti içeren et, çiğ süt, çiğ yumurta, iyi

3 Hastalığın etkeni ilk olarak 1908 yılında Nicole ve Manceaux tarafından bir kuzey Afrika kemirgeni olan Ctenodactylus gundi den izole edilmiş 1923 yılında Prag da Janku tarafından 11 aylık bir bebekte ilk insan vakası (oküler toksoplazmoz) olgusu tanımlanmış, 1937 de, intrauterin bulaştığı ve yeni doğanda ensefalit yaptığı Wolf ve Cowen tarafından bildirilmiş Kean ve Grocott tarafından 1945 te asemptomatik kişilerde T. gondii kistleri gösterilmiş,

vakası (oküler toksoplazmoz) olgusu tanımlanmış, 1937 de, intrauterin bulaştığı ve yeni doğanda ensefalit

4 A. B. Sabin ve H. A. Feldman 1949 da toksoplazmoz erken tanısı için duyarlı ve spesifik olan bir immünolojik testi (dye-test) uygulamaya başlamışlar Jacobs, Remington ve Melton enfekte hayvan etinin, toksoplazmozda bulaşma kaynağı olabileceğini 1960 yılında bildirmişler

5 Ülkemizde, toksoplazmoz ilk kez 1950 de Akçay, Pamukçu ve Baran tarafından bir köpekte saptanmış İlk insan enfeksiyonu 1953 de Unat ve arkadaşları tarafından tanımlanmış

6 Konjenital enfeksiyonun önemi bilinmekteyken bağışıklığı baskılanmış hastalardaki ciddi enfeksiyonlar yayınlarda yerini almıştır İnsanda edinsel bağışıklık sendromu (AIDS) ve HIV epidemisi tanındıktan sonra bu hastalardaki ciddi sistemik ve kraniyal enfeksiyonlar gündeme yerleşmiştir Ancak pratikte; konjenital enfeksiyonların ağırlığı nedeniyle, en fazla uğraş verilen hasta grubu gebe ya da gebelik düşünen kadınlardır

bu hastalardaki ciddi sistemik ve kraniyal enfeksiyonlar gündeme yerleşmiştir Ancak pratikte; konjenital

7 HASTALIĞIN ETKENİ, MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ T. gondii nin bugüne kadar 25 suşu bildirilmiş olup bütün suşların ana antijenik yapılarının benzer karakterde olduğu saptanmıştır

8 Hayvan ve insandan izole edilen parazitin 3 ayrı genotipi bulunmaktadır Tip I suşlar daha çok insanlardaki konjenital enfeksiyonlar ile ilişkilidir Tip II suşlar sıklıkla kronik enfeksiyonların reaktivasyonu ile ilişkilidir ve AIDS li vakaların % 65 inde bu suş izole edilmiştir Tip III suşları sıklıkla hayvan olgularından izole edilmiştir

sıklıkla kronik enfeksiyonların reaktivasyonu ile ilişkilidir ve AIDS li vakaların %

9 Yapay besiyerlerinde üremezler, zorunlu hücre içi parazitidirler, üremeleri için deney hayvanı, embriyonlu yumurta veya doku kültürü gibi canlı hücre sistemleri gereklidir

10 Toksoplasma gondii nin taksonomisi Kökaltı: Apicomplexa Sınıf: Sporozoasida Takım: Eucoccidiorida Suborder: Eimeriorina Aile: Eimeriidae Cins: Toxoplasma Tür: Toxoplasma gondii

12 KLİNİK BULGULAR Toksoplazma enfeksiyonu akut veya kronik, semptomatik veya asemptomatik seyredebilir Semptomatik enfeksiyonda belirtiler diğer enfeksiyonlardakine benzerdir ve özgül bir klinik bulgu yoktur İmmün sistemi sağlam erişkinlerde ve büyük çocuklarda genellikle (%90) asemptomatik seyreden bu enfeksiyonun klinik tablolarını 4 başlık altında incelemek uygun olacaktır

bir klinik bulgu yoktur İmmün sistemi sağlam erişkinlerde ve büyük çocuklarda genellikle

13 KLİNİK FORMLAR İmmün sistemi normal olanlarda kazanılmış toksoplazmoz İmmün sistemi baskılanmış olanlarda kazanılmış toksoplazmoz ve reaktivasyon Oküler toksoplazmoz Hamilelikte toksoplazmoz ve konjenital toksoplazmoz

olanlarda kazanılmış toksoplazmoz ve reaktivasyon

14 Toksoplazmoz tüm dünyada görülmekle birlikte seroprevalans açısından değişik ülke ve topluluklarda oldukça farklı oranlar görülebilmektedir Bunun sebepleri arasında hijyen koşullarının, yeme alışkanlıklarının, ısı farklılıklarının olması sayılabilir

görülebilmektedir Bunun sebepleri arasında hijyen

15 Ülke/Şehir % Pozitif Orta Afrika Cumhuriyeti 81 Gabon 60 Tunus 46,5 Avustralya, Melbourne 35 Viyana 36,7 Bürüksel 53 Şili, Santiago 59 Tayvan 9 Danimarka 27 Almanya 36 Yunanistan, Patras 52 Hindistan, Delhi 2 Suudi Arabistan, Riyad 30 İspanya, Barselona 50 Fransa 80 Avusturya 62 İngiltere 50 ABD Pakistan İsveç Finlandiya 35 Eskimolar 0 Tayland, Bangkok 13

52 Hindistan, Delhi 2 Suudi Arabistan, Riyad 30 İspanya, Barselona 50 Fransa 80 Avusturya 62

16 Erişkinlerde Saptanan Toksoplazma Seropozitiflik Oranları Araştırıcı (19 makale) Kuk S Ertuğ S Babür C Kayran İE Demirci M Yaman S Dayangaç N Güleşçi E Türk M Özbaş G Canpolat A Merkez/yıl Elazığ Izmir 2000 Ankara 2000 Manisa Isparta 2001 Aydın 2002 İzmir Edirne İzmir 2003 İzmir Hatay 2005 Olgu Sayısı Ig G (31.01) (42.49) ELISA pozitifliği Ig M 38 (0.77) - IFAT pozitifliği Sabin- Feldman (37.6) (30.84) (33.3) (29.8) (45.94) (60) (43.46) (25) (41.64) 2 (0.68) 17 (2.01) 18 (2.6) 102 (2.9) 91 (30.84) ** 79/ (45.94) 0 52 (65) 49* (2.59) 11 (0.7) 9 (2.73) - -

G 4908 1522 (31.01) 546 232 (42.49) ELISA pozitifliği Ig M 38 (0.77) - IFAT pozitifliği Sabin- Feldman - - 101 38 (37.6) 295 91 (30.84) 612 202 (33.3) 483 144 (29.

17 Oğuztürk H Sivas (40.57) 0 Aycan ÖM Malatya (37.1) 54 (1.3) 1534 (37.1) Korkmaz İ Sivas (32.4) 0 Yazar S Kayseri (19.5) 9 (2.33) 78 (20.25) 9 (2.33) Tamer GS Kocaeli (18.04) Yaman O Kayseri (37.58) Tansel Ö Edirne (34.4) - Dirim D İzmir (35.7) 97 (2.4) 1502 (37.1) Dirim D İzmir (36) 61 (1.7) 1273 (36.1) TOPLAM /26286 (35.87) 456/23795 (1.91) 4793/16724 (28.65) 223/900 (24.77)

33) Tamer GS Kocaeli 2008 338 61 (18.04) Yaman O Kayseri 2008 628 - - 236 (37.58) Tansel Ö Edirne 2008 96 33 (34.

18 Gebe kadınlarda ve doğurma çağındaki kadınlarda Toksoplazma Seropozitifliği Araştırıcı (24 makale) Güngör Ç Güngör Ç Altındiş M Bakıcı MZ Saraçoğlu F İnci M Yılmazer M Aslan M Demirci M Duran B Polat E Pala M Merkez/yıl Olgu Sayısı ELISA IFAT Sabin-Feldman Ankara 1999 Ankara 1999 Afyon Sivas 2000 Ankara 2000 Kayseri Afyon İstanbul Isparta 2001 Sivas 2001 İstanbul 2002 Malatya Ig G (41.6) (43.2) (28.9) /740 (52.2) (41.46) (33.4) (30.7) (34.9) (27.1) (46.6) (43) (32.5) Ig M 1 (0.4) 1 (0.85) 14 (2.5) 74/748 (9.9) 8 (3.46) 66/2143 (0.03) 3 (0.24) 0 3 (2.9) 3 (0.7) 0 66 (23.6) (41.6) 52 (44) - -

2000-2003 Isparta 2001 Sivas 2001 İstanbul 2002 Malatya 2003-2004 Ig G 245 102 (41.6) 118 51 (43.2) 540 156 (28.9) 748 386/740 (52.2) 231 96 (41.46) 2235 747 (33.4) 244 75 (30.

19 Harma M Ertuğ S Ocak S Katrancı BÖ Güneş H Tekay F Durdu B Doğan KB Özer B Efe Ş Kölgelier S Şanlıurfa 2004 Aydın 2005 Hatay Gaziantep Isparta Urfa 2006 İstanbul 2006 Malatya 2006 Hatay 2007 Van Adıyaman Tamer GS 2008 Kocaeli Toplam Genel (60.4) (30.1) (52.1) 114* 110 (96.5) (26.6) 2586** 1798 (69.5) (50) (37.5) (36) (48.4) (48.3) /17195 (46.79) 35 (3) 0 9 (0.54) 63 (55.3) 11 (2.5) 78 (3.0) (0.6) (0.3) 3 (0.65) 39 (1.97) 427/16867 (2.53) 117 (37.5) /592 (30.91) 154/363 (42.42)

1) 1652 860 (52.1) 114* 110 (96.5) 433 115 (26.6) 2586** 1798 (69.5) 102 51 (50) 312 117 (37.5) 716 340 47.5 625 225 (36) 455 220 (48.4) 1972 952 (48.

20 Sonuç olarak ülkemizde de yaygın olarak görülmekte olan toksoplazmoz özellikle gebelerde önemli bir enfeksiyondur. Gebe taramalarna ağırlık vermek, mümkün olduğunca gebelik öncesi kadınların toksoplazma ile karşılaşma durumlarını belirlemek daha akılcı bir yaklaşım olacaktır İmmümsüpresif hastalarda da akılda tutulması gereken patojenlerden birisi olmalıdır

Gebe taramalarna ağırlık vermek, mümkün olduğunca gebelik öncesi kadınların toksoplazma

21 DİKKATİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

TOKSOPLAZMA Ig M POZİTİFLİĞİ SAPTANAN GEBELERİN YÖNETİMİ. Dr.Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

TOKSOPLAZMA Ig M POZİTİFLİĞİ SAPTANAN GEBELERİN YÖNETİMİ Dr.Hüsnü PULLUKÇU Ege ÜTF Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD EKMUD İZMİR GÜNLERİ, Şubat 2013 Gebelikte sorunlu enfeksiyonlar TORCHES