KİMLİK BELGELERİ MAVİ KART İKAMET TEZKERESİ

Transkript

1 KİMLİK BELGELERİ MAVİ KART İKAMET TEZKERESİ İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 1

2 ÖNSÖZ Noterlik Kanununun 72.maddesi noterlerin iş yapılacak kimselerin kimliklerini öğrenmekle yükümlü olduklarına amir olup, Noterlik Kanunu Yönetmeliği nin 90.maddesi de noterlerin işlem ilgililerinin kimliğini tespit edebilmek için nüfus hüviyet cüzdanı, buna dayalı olarak resmi kurumlardan verilmiş pasaport, ehliyet ve fotoğraflı kimlik kartı vs. kimlik belirten belgelerin aranmasını zorunlu kılmıştır. İşlem ilgilisinin kimliğinin doğru tespiti hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek üzere işlemleri belgelendiren noterlik kurumunun en temel unsurlarından birisidir. Kimlik ile ilgili genelgeler, genel yazılar ve diğer yasal düzenlemeleri bir araya getiren bu çalışmanın, noterlere ve noterlik görevlilerine yararlı olacağı inancıyla, İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonunun değerli başkan ve üyelerine en içten duygularımızla teşekkür ediyoruz. İSTANBUL NOTER ODASI YÖNETİM KURULU 2 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

3 İÇİNDEKİLER I- İçindekiler...5 II- Kimlikle ilgili noterlik kanununun ilgili maddeleri NK III- Kimlikle ilgili Noterlik kanunu Yönetmeliği ilgili md.leri IV- Mavi Kart- Eski Pembe Kart ) Mavi Kart 5203 sayılı kanunla tanınan hakların kullanılmasına ilişkin işlemler ) Mavi kart, Genel yazı ve genelgeleri ve uygulama bilgileri ) Mavi Kart 5203 sayılı kanunla tanınan hakların kullanılmasına ilişkin Tapu Kadastro Müdürlüğü genelgesi...31 V- İkamet Tezkeresi olarak kimlik -Yabancıların oturma izin ve ikametgâh Tezkeresi örneği.35 VI- Yabancıların İkametgâh Tezkeresi ve Yabancıların Oturma izni Değerlendirilmesi...38 VII- Yabancıların ikametgâh Tezkeresi hakkında İçişleri Bakanlığının genelgesi...40 VIII- Kimlik ve nüfus kaydı ile ilgili Türkiye Noterler Birliği genelge ve genel yazıları ) Yabancı kimlik numarası uygulamasının tarihinden itibaren başlayacağı Ve bu numaranın, yabancıların işlem ve belgelerinde ibrazı gereken vergi kimlik Numarası yerine kullanılacağı hk. (İlgili Tebliğ: R.G Genelge 2010/13) ) Araç satış sözleşmelerinde bonrdrol uygulamasının kaldırılması hk. (Genelge 2010/12) ) Kimlik paylaşım sisteminden yararlanan kurumların uyacakları usul ve esaslar (sistemin Mesleki uygulamalar dışında kullanılmaması) (Genel yazı 2009/89.) ) Yerel seçimler nedeniyle tarihleri arasında cumartesi pazar Günleri verilen nüfus cüzdanlarının geçerli olduğu hk. (Genel yazı 2009/52.) ) Kimlik paylaşım sistemi içinde aile kayıt örneği sisteminin kullanıma açıldığı (Genel yazı 2009/47.Sh. ) ) Vekil tayin edilen kişilerin T.C. kimlik numaralarının vekâletnamelere yazılması hk. (Genel yazı 2009/44.) ) Kimlik paylaşım sistemine yerleşim yeri adresi sorgulama servisi eklendiği ve bu sistemlerin bakımı ile ilgili duyuruların de yer alacağı (Genelge 2009/1) Eki: Kimlik paylaşım Sistemi Yönetmeliği ) Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi kullanımı hk. (Genel yazı 2008/136.) ) Vekâletnamelerde, vekil tayin edilen kişinin kimlik bilgilerine de yer verilmesine çalışılması hk. (Genel yazı 2008 / 87) ) Akıllı kart ve okuyucuların arızalanması durumunda izlenecek yol (Genel Yazı 2008/77) ) Nüfus cüzdanı bilgileri ile kimlik paylaşım sisteminden (KPS) alınan bilgilerin tutarsızlığında ilgililerin nüfus cüzdanlarının değiştirilmesi yararlı olacaktır (Genelge 2008/38) ) T.C. Kimlik Numarası kullanma zorunluluğu (5490 s. Nüfus Hizmetleri Kanununun Geçici 1. maddesi gereğince; tarihinden itibaren her türlü işlem ve kayıtlarda Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının kullanılması zorunludur (Genelge 2008/11) ) Türk vatandaşlığını izinle kaybeden kişiler hakkında (Doğumla Türk Vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle Türk Vatandaşlığını kaybedenler ve bunların vatandaşlıktan çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocuklarının; 403 s.kanunun 29. maddesi ile kendilerine tanınan haklardan yararlanmaları amacıyla İçişleri Bakanlığı tarafından bir belge verilmektedir. Kurum ve kuruluşlar İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 3

4 kendilerine yapılan müracaatlarda 403 s. Kanunun 29. maddesinin uygulanması için söz konusu belge ile birlikte müracaat sahibinin vatandaşı olduğu ülke makamlarınca verilen kimlik belgesi dışında başka bir ispat belgesi talep etmeyeceklerdir) (Genel yazı 2007/153) ) Turist rehberlerine verilen kimlikler (Kültür ve Turizm Bakanlığınca profesyonel turist rehberrine verilen kimlik kartları soğuk damga içermemekte ancak kartların güvenliği hologram ile sağlanmaktadır. Noterlik Kanunu ve Yönetmeliğin ilgili hükümleri çerçevesinde; noterler belgeye ilişkin herhangi bir şart ileri sürmeksizin aslı ibraz edilen belgenin örneğini çıkarmak zorundadır. Herhangi bir kimliğin veya belgenin soğuk damgalı olup olmaması örnek çıkarma işleminde önem arz etmemektedir) (Genel yazı 2007/39) ) Basın kartları, tapuda işlem yapılmasını gerektiren işlemler dışındaki noterlik işlemlerinde resmi kimlik belgesi olarak kabul edilir (Genelge 2006/66) Eki: Basın Kartı Yönetmeliği ) T.C. Kimlik numarası kullanımı hk. (Gerçek kişiler adına düzenlenen vergi kimlik numaraları, T.C. kimlik numarasına dönüştürüldüğünden T.C. uyruğundaki gerçek kişilerin işlemlerinde vergi kimlik numarası yerine T.C. kimlik numarası ibraz etmeleri, yabancı uyruklu gerçek kişilerin on haneli vergi kimlik numaralarını kullanacakları, tüzel kişilerin de on haneli vergi kimlik numarasını kullanacakları, tarihinden itibaren şirket kuruluşları ve taşıt satışlarında, limitet şirket pay devirlerinde T.C. uyruğunda-ki gerçek kişiler için vergi numarası olarak sadece T.C. kimlik numarası kullanılacağı, avukat vekâletnamesinde T.C. kimlik numarası kullanımı hakkındaki 2005/15 nolu genelgede değişiklik olmadığı) (Genelge 2006/57) ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnamelerde; nüfus cüzdanı ve pasaport yanında avukat kimliğinin de resmi kimlik olarak kabul edilmesi (Genelge 2006/49) Eki: Avukatlık kanunu ve Tapu sicil Tüzüğü ) Nüfus cüzdanlarının içerdiği güvenlik önlemleri (1998 den itibaren Darphane ve Damga Matbaasınca basımı yapılan nüfus cüzdanlarında ültraviyole (mor) ışık altında bakıldığında seriyi gösteren harf ve rakamlar ile numara, sol alt kısımda ise TÜRKİYE CUM- HURİYETİ yazısı sarı olarak görülmektedir) (Genel yazı 2006/8) ) Türkiye de Oturan Yabancıların Nüfus Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik (Genel yazı 2006/131) ) Nüfus Hizmetleri Kanunun Hk. (5490 Sayılı 2006/67 Sy.243) Eki: Nüfus hizmetleri hakkında kanunun, Noterlik çalışmalarını ilgilendiren bölümleri ) 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge (Kanunun 29. maddesinde belirtilen konulara ilişkin işlemler sırasında ibraz edilecek bir belge olup, kimlik belgesi yerine geçmez ve başka amaçla kullanılamaz. Belge sahiplerinin, vekâlet yoluyla işlem yapmaları halinde, vekâletnamelerini çıkartırken vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartını kullanacaklardır. Bu vekâletname ile vekâlet verdikleri şahsa, 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belgenin tasdikli bir suretini de vermeleri gerekir) (Genel yazı 2005/38.) ) Avukat vekâletlerine T.C. Kimlik Numarası yazılması (Genelge 2005/15) ) Beyannamelerde T.C. Kimlik numarası ve e-posta adresi bildirilmesi hk. (Genel yazı 2004/45 Sy.252) ) Vergi kimlik numarası uygulaması hk. (Genel yazı 2002/70) ) Taşıt satışlarında vergi numarası uygulaması hk. (Genel yazı 2002/60) İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

5 26) Türkiye Barolar Birliği tarafından tek tip olarak bastırılan ve resmi belge niteliğinde olan (örneği ekli) avukat kimlikleri dışındaki kimlikler, tarihinden sonra resmi avukat kimliği olarak kullanılmayacaktır (Genelge 2002/37) ) Sahte işlemlerin önlenmesi için alınacak tedbirler (Genel yazı 2002/35) ) Kamu-net (Kamu Bilgisayar Ağları) projesi hk. (Genelge 2001/19) ) Limited Şirket devir veya devir vaadi işlemlerinin vergi dairesine bildirilmesi hakkında (Genelge 2000/58) ) Basın kartları noterlik işlemlerinde kimlik tespitinde kullanılabilir ancak tapuda işlem yaptırılacak noterlik işlemleri için Tapu Sicil Tüzüğü hükümlerinin göz önünde bulundurulma sı gerekir (Genel yazı 1999/87) Eki: Basın Kartları Yönetmeliği ) Türk vatandaşlığından izinle ayrılanların, tapu işlemlerinde vekâlet yoluyla işlem yapmaları halinde, vekâletnamelerini çıkartırken; yeni vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartını kullanacaklardır. Bu vekâletname ile birlikte vekâlet verdikleri şahsa, 4112 s. Kanun uygulaması ile ilgili belgenin tasdikli bir suretini de vermeleri gerekir. Bütün kamu kurum ve kuruluşlarının, T.C. vatandaşlığından izinle ayrılanların, 403 S. Kanunun 4112S. Kanunla değişik 29. maddesi kapsamındaki haklardan faydalanmaları hususunda azami dikkat, hassasiyet ve kolaylığı göstermeleri (Genelge 1998/49) ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren vekâletnamelerde kimlik tespiti, 4112 S. Kanunla Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge ye istinaden yapılamaz, nüfus cüzdanı veya pasaporta istinaden yapılması gerekir (Genelge 1998/43) ) Vekâletnamelerde kimlik bilgilerinin açıkca belirtilmesi hk. (Genel yazı 1998/30) ) Onaylama şerhinde kimlik türünün belirtilmesi (Genel yazı 1998/29) ) Düzenlenmesinden itibaren on yıllık süreyi geçirmiş olmasına rağmen, üzerinde silinti, kazıntı ve bir düzeltme yapılmayan ve taşıdığı bilgilerden tereddüt duyulmayan nüfus cüzdanlarının kabul edilerek, ilgililerin iş ve işlemlerinin buna göre yapılması (Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün 1997/14 nolu genelgesi) (Genel yazı 1997/49) ) Araç alımı ile ilgili vekâletnamelere alıcının kimlik fotokopisinin eklenmesi hk. (Genelge 1997/44) 37) Taahhütnamelerde iş sahiplerinin kimliği tespit edilirken daha dikkatli davranılması ve gerektiğinde N.K. 80/2.maddesinin de uygulanması (Genel yazı Sy.183) ) Oto satışı ile oto satışına ve bankalardan para çekmeye yetki veren vekâletnamelerin düzenlenmesi sırasında ibraz edilen kimliklerin esaslı bir şekilde kontrol edilmesi, gideri iş sahibinden alınmak üzere çıkartılacak fotokopisinin müstenidat kabulü ile harçsız ve vergisiz olarak işlemin tüm nüsha ve örneklerine eklenmesi (1996/1) Genelgede belirtilen işlemlerin tahdidi olarak ifade olunduğu, bu önlemin bankalardan para çekilmesi, oto alım satımı ve gayrimenkule ilişkin işlem yapmaya yetki veren vekâletnamelere uygulanabileceği (Genel yazı Sy.156) ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren vekâletnamelerin tanzimi sırasında ilgililerin kimlik tespitinin nüfus cüzdanı veya pasaporta istinaden yapılması, ayrıca vekilin tevkil yetkisine dayalı olarak bir başkasını vekil tayin etmesi halinde ise, vekâletnameye müstenidat vekâletnamenin aslı veya onaylı bir suretinin (fotokopi) bağlanması gerekmektedir (Genelge 1994/58) Eki: Tapu Sicili Tüzüğü ) Sendikalar Kanunu gereği düzenlenen işlemler (işçinin kimliği tespit edilirken tarihin hem rakamla hem de yazı ile belirtilmesi) (Genelge 1994/3) ) Taşıt satışına yetki veren vekâletnamelere ilgilinin fotoğrafının yapıştırılması ve ilgiliye ait nüfus kâğıdının titizlikle incelenip gerektiğinde başka kimlik belgeleri ile teyit edilme- İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 5

6 si hukukumuza uygun olacaktır (Genelge 1993/81) ) Nüfus cüzdanlarının tahrifata ve sahteciliğe imkân vermeyen bir teknoloji ile üretilip düzenlenmesi konusundaki çalışmalar hk. (Genelge 1993/33) Eki nufus kanunu ve Yönetmeliği ) Tapuda işlem yapılacak vekâletlerde tanık kimlikleri tespit edilirken nüfus cüzdanlarına dayanılmasının zorunlu olmadığı, nüfus cüzdanı yoksa konunun önemi nedeniyle ehliyetname, pasaport ve resmi kimlik belgelerinden yararlanılması hk. (Genelge 1992/6) ) Eski tip (defter şeklindeki) nüfus cüzdanlarının den itibaren yürürlükten kaldırıldığı ve sadece askerlik işlemleri için kullanılacağı hk. (Genelgeler 1992/1-1991/72) ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren noterlik işlemleri için 1587 sayılı Yasanın 7. maddesi uyarınca verilen nüfus cüzdanının aslı istenmelidir (Genelge 1991/72) Eki: Nüfus Kanunu ) Nüfus cüzdanı, pasaport, diploma ve benzeri çok yapraklı belgelerin örnekleri ni yazılı metinler gibi kabul etmek mümkün değildir, her sayfasından ayrı ayrı, tarifede yazılı harç miktarının alınması gerekir. Ön ve arka yüzlerinin fotokopisinin aynı kâğıda veya farklı kâğıda alınması durumu değiştirmez (Genelgeler 1991/ / /18) ) On yılını dolduran nüfus cüzdanları sadece bu sebeple işlem yapılmasına engel olmaz, sahibi hakkında tereddüt halinde tanık dinleme yoluna da gidilebilir (Genelge 1990/74) ) Bulgaristan dan göçe zorlanan Türk soylu yabancıların TSK. ve Güvenlik Teşkilatı hariç tüm kamu ve özel işyerlerinde çalışabilecekleri hk. (Sendika üyeliği sırasında noterliklerde nüfus kâğıdı yerine göçmen belgesi ile yetinilmesi) (Genelgeler 1990/ /80) Eki: Maliye Bakanlığı yazısı, Türk Soylu Yabancılar Hakkında Yönetmelik ve Sendikalar Kanunu ) Marufumdur, ibaresi ile onaylanan işlemlerde evraka hiç değilse bilindiği ölçüde ilgilinin hüviyeti ile açık adresinin yazılması gerekir (Genelge 1990/32) ) Noterlikçe maruf bulunan (tanınan, bilinen) kişilere ait imza onaylama işlemlerinde (tapuda işlem yapılmasını gerektirenler hariç) mümkün olduğu nispette o kişinin kimliğine ait biline bilen tüm bilgilerin yazılması yerinde olacaktır (Genelgeler 1990/ /15) ) Sahte nüfus kâğıtları hk. (İbraz edilen nüfus cüzdanının dikkatle incelenmesi, tereddüt halinde ve başka kimlikle de teyit edilemezse işlemin yapılmaması) (Genelge 1990/20) ) Bulgaristan dan göçe tabi tutulan ve Türkiye de tapuda işlem yapılmasını gerektiren konularla ilgili olarak noterliklerde yapılacak işlemlerde soydaşlarımızdan nüfus kağıdı yerine göçmen kağıdı istenilmekle yetinilmesi (Genelge 1989/74) ) Geçici ikamet Tezkereli Kişiler Noterde; Menkul mal alım satımı, taşıt alım satımı (Karayolları Trafik Kanunu Yön. 55/e mad. dikkate alınarak), sınırlayıcı kanun hükmü olmayan diğer konularda genel olarak irade beyanlarını gösteren vekâlet, bağış ve benzeri işlemleri yaptırabilirler, yabancı uyruklular için tahdit hükümleri saklı kalmak ve mütekabiliyet şartı aranmak kaydıyla mevzuatımız çerçevesinde taşınmaz malları temellük edebilirler (Genelge 1989/33) Eki: Emniyet Genel Müdürlüğü Yazısı ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren düzenleme vekâletnamelerde kimlik tespitinin mutlaka ilgilinin nüfus cüzdanına göre yapılması gerekir (Genelgeler 1989/ /19) ) Nüfus cüzdanı örnekleri (fotoğraflı olabilir, cüzdandaki fotoğrafın aynısı olması gerekmez, o kişiye ait olması yeterlidir) (Genelge 1988/76) ) Nüfus kimlik örneği formu (Genelge 1984/9) ) Taşınmaz satış vaadi sözleşmelerinde okuma yazma bilmeyenler veya kimliklerinde kuşkuya düşülenler için noterlerce tanık istenmesi zorunludur. Okuma yazma bilenle- 6 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

7 rin kimliklerinde kuşku duyulmayan hallerde tanık aranması zorunlu değildir (Genelge 1982/45) Eki: Tapu Kanunu ) Askeri okullara girecek öğrencilerin nüfus cüzdan örneklerine göz ve ten rengi yazılmaması hk. (Genelge 1981/50) ) Fotoğrafsız nüfus cüzdanlarının (15 yaşından küçüklere ait) noterden onaylı örneğinin çıkarılabileceği hk. (Genelge 1978/1) Eki: Nüfus hizmetleri yönetmeliği ) Yeni nüfus cüzdanlarına Noterlik Kanunu 97.maddesindeki şerh verilemez (Genelge 1976/35) ) Kimlik belgesi istenmesi zorunlu olup, ilgilinin belge ibraz edememesi halinde tanık veya muarrif dinlenebilir (Genelge 1973/10) İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 7

8 NOTERLİK KANUNU DOKUZUNCU KISIM NOTERLİK İŞLEMLERİNİN ŞEKLİ BİRİNCİ BÖLÜM NOTERLİK İŞLEMLERİNDE UYULMASI GEREKLİ GENEL HÜKÜMLER HUKUKİ İŞLEMLER VE İLGİLİLERİ: Madde 72 - Noterler, ilgililerin istemi üzerine, hukuki işlemleri belgelendirirler. Belgelendirme, bu kısım hükümleri ile diğer kanunlar ve yönetmelikte gösterilen şekilde yapılır. İlgili, belgelendirme isteminde bulunan kişidir. Noter, iş yaptıracak kimselerin kimlik, adres ve yeteneğini ve gerçek istediklerini tamamen öğrenmekle yükümlüdür. İLGİLİNİN İŞİTME, KONUŞMA VEYA GÖRME ÖZÜRLÜ OLMASI: Madde 73 - (Başlığı ile birlikte değişik madde: /23. md) Noter, ilgilinin işitme, konuşma veya görme özürlü olduğunu anlarsa, işlemler özürlünün isteğine bağlı olmak üzere iki tanık huzurunda yapılır. İlgilinin işitme veya konuşma özürlü olması ve yazı ile anlaşma imkânının da bulunmaması halinde, iki tanık ve yeminli tercüman bulundurulur. İLGİLİNİN TÜRKÇE BİLMEMESİ: Madde 74 - İlgili, Türkçe bilmezse antlı bir tercüman da bulundurulur. İMZA YERİNE İŞARET, MÜHÜR VEYA PARMAK İZİ KULLANILMASI: Madde 75 - İlgililerle tanık, tercüman ve bilirkişi imza atamadıkları ve imza yerine geçen bir el işareti kullanmadıkları takdirde, varsa mühür, yoksa sol elinin başparmağı, bu da yoksa diğer parmaklarından biri bastırılır ve hangi parmağın bastırıldığı yazılır. (Değişik 2. fıkra: /24. md.) Bir noterlik işleminde imza atılmış veya imza yerine geçen el işareti yapılmış olmasına rağmen, ilgilisi ister veya adına işlem yapılan ve imza atabilen görme özürlüler hariç olmak üzere noter, işlemin niteliği, imzayı atan veya el işaretini yapan şahsın durumu ve kimliği bakımından gerekli görürse, yukarıdaki fıkradaki usul dairesinde ilgili, tanık, tercüman veya bilirkişinin parmağı da bastırılır. Mühür kullanılması halinde parmağın da bastırılması zorunludur. Tanık, tercüman ve bilirkişinin andı noter tarafından Hukuk Yargılama Usulü Kanunu uyarınca yaptırılır. YASAKLILIK: Madde 76 - Noter, tanık, tercüman ve bilirkişiler aşağıdaki hallerde noterlik işlemine katılamazlar: 1. Kendisi bizzat ilgili ise veya bir ilgili onun vekili olarak hareket ediyorsa, 2. Aralarında evlilik birliği kalmamış olsa bile ilgililerden birinin karı veya kocası ise, 3. İlgililerden biri ile aralarında sıhrî dahi olsa usul veya füru veya kan hısımlığında üçüncü, sıhrî hısımlıkta ikinci derecede (Bu dereceler dâhil) civar hısımlığı veyahut evlat edinme ilişkisi varsa, 8 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

9 4. İlgililerden biri noterin kâtip veya hizmetlisi ise, 5. İlgililerden biri aralarında iki, üç ve dördüncü numaralarda yazılı ilişki bulunan bir şahsın vekili olarak hareket ediyorsa, 6. Noterlik işlemi, kendi yararına veya aralarında iki, üç ve dördüncü numaralarda yazılı ilişkiler bulunan bir kimse yararına bir tasarrufu kapsıyorsa. NOTERLİK İŞLEMİNİ HUKUK HÂKİMİNİN YAPMASI: Madde 77 - Yukarıdaki madde uyarınca noterin yapamadığı noterlik işlemi o yerde başka bir noter yoksa bu kanun hükümlerine göre Asliye Hukuk Hâkimi, o yerde Asliye Hukuk Hâkimliği mevcut değilse Sulh Hukuk Hâkimi tarafından yapılır. TANIKLAR İÇİN DİĞER YASAKLILIK SEBEPLERİ: Madde 78 - Aşağıdaki kimseler tanık olamazlar: 1. Reşit olmayanlar 2. Mahcurlar, 3. Hukuk Yargılama Usulü Kanununa göre andlı tanık olarak dinlenmeleri mümkün olmayanlar, 4. Noterin kâtip ve hizmetlileri. BAŞKALARI, ADINA İŞLEM YAPTIRACAKLARDAN ARANACAK BELGE: Madde 79 - Vekil, veli, vasi, kayyım, mümessil ve mirasçı sıfatıyla veya şirket ve dernek gibi tüzel kişiler adlarına noterlik işlemi yaptırmak isteyenler, sıfat ve yetkilerini ve işlemi yapmaya izinli olduklarını bildirir belge göstermekle yükümlüdürler. Belgenin gösterildiği iş kâğıdına yazılmakla beraber, işlemle ilgili kısımlarını ve nereden hangi tarih ve numara ile verilmiş olduğunu gösteren, birer örneği harçsız ve vergisiz olarak gerek ilgilisine verilecek ve gerekse dairede saklanacak asıl ve örneklerine bağlanır. FOTOĞRAF YAPIŞTIRILMASI: Madde 80 - İlgilinin fotoğrafının yapıştırılması zorunlu olan işlemler yönetmelikte gösterilir. Noter, birinci fıkranın kapsamı dışında kalan bir işlemin niteliği, ilgilinin durumu ve kimliği bakımından gerekli görür veya ilgili isterse, o işleme ait kâğıtlara da ilgilinin fotoğrafını yapıştırabilir. NOTERLİK İŞLEMLERİNDE ÇIKINTI, DEĞİŞTİRME, FESİH, İPTAL VE DÜZELTME: Madde 81 - Noterlik işlemlerinde, ilgilinin imzasını ve noterin onayını taşımayan çıkıntılar geçerli değildir. Çıkıntılar el yazısı ile yapılamaz. Tamamlanmasından sonra bir noterlik işleminin değiştirilmesi veya fesih ve iptal veyahut evvelki işin nitelik ve değeri değişmemek şartıyla düzeltilmesi, evvelki işlemin yapıldığı şekilde yeni bir işlemle yapılır. Yeni işlemin tarih ve numarası, noterlik dairesinde bulunan evvelki işleme ait kâğıda yazılır. Şu kadar ki, yeni işlem başka bir noterlikte yapılırsa, bu noterlik, yeni işleme ait kâğıdın bir nüshasını, gerekli açıklama yapılarak ilk işleme ait kâğıda bağlanması için o işlemi yapan noterliğe gönderir. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 9

10 NOTERLİK İŞLEMLERİNİN HÜKÜMLERİ: Madde 82 - Bu kanun hükümlerine göre belgelendirilen işlemler resmi sayılır. Noterler tarafından bu kısmın ikinci bölümünün hükümlerine göre düzenlenmiş olan hukuki işlemler, sahteliği sabit oluncaya kadar geçerlidir. Bu kısmın üçüncü bölümü hükümlerine göre noter tarafından yapılan imza onaylaması, onaylanan imzanın ilgiliye ait oluşunu belgelendirme niteliğinde bulunup, hukuki işlemlerin içindekileri kapsamaz. Bu işlemlerde imza ve tarih, sahteliği sabit oluncaya kadar geçerlidir. İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri dışında kalan noterlik işlemleri aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir. GÖREVİN DAİRE DIŞINDA YAPILMASI: Madde 83 - Noterler, noterlik işlemlerini dairelerinde yaparlar. Şu kadar ki, işlemin dairede yapılması gecikmeye sebep olur veya başka bir zorluk arz ederse, sebebi iş kâğıtlarında gösterilmek suretiyle daire dışında da işlem yapılabilir. Aynı yetkiyi, işlemin yapıldığı tarihte öncelikle imzaya yetkili bulunan kimse de taşır. İKİNCİ BÖLÜM DÜZENLEME ŞEKİL: Madde 84 - Hukuki işlemlerin noter tarafından düzenlenmesi bir tutanak şeklinde yapılır. Bu tutanağın: 1. Noterin adı ve soyadı ile noterliğin ismini, 2. İşlemin yapıldığı yer ve tarihi (Rakam ve yazı ile), 3. (Değişik: / 3 md.) İlgilinin ve varsa tercüman, tanık ve bilirkişinin kimlik ve adresleri ile ayrıca ilgilinin vergi kimlik numarasını, 4. İlgilinin hakiki arzusu hakkındaki beyanını, 5. İşleme katılanların imzalarını ve noterin imza ve mührünü Taşıması gereklidir. Bu şekilde düzenlenen iş kâğıdının aslı noterlik dairesinde saklanır ve örneği ilgilisine verilir. TUTANAKTA BULUNACAK DİĞER KAYITLAR: Madde 85 - Tutanak, noterin ilgiliyi tanıyıp tanımadığını, tanımıyorsa ilgilinin kişiliği hakkında ne yoldan kanı sahibi olduğunu gösterir kayıtları taşır. Noter böyle bir kanıya ulaşamaz ve işlemin yapılması da istenirse, keyfiyet ve kimliğin tespiti için getirilen ispat vasıtası tutanağa yazılır. TUTANAĞIN OKUNMASI: Madde 86 - Tutanak, ilgilinin gerçek isteği hakkındaki beyanı yazıldıktan sonra okuması için kendisine verilir. İlgili tutanağı okur, içindekiler isteğine uygun ise, bu husus da yazıldıktan sonra altını imzalar. 10 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

11 İLGİLİNİN OKUMA VE YAZMA İMKANINA SAHİP OLMAMASI: Madde 87 - İlgili okuma ve yazma imkânına sahip değilse, hazır bulundurulacak iki tanık huzurunda maksadını notere beyan eder. Noter, bu beyanı yazdıktan sonra tutanak okunur. Ancak, işlemin tanık huzurunda yapılmasını emreden diğer kanunların hükümleri saklıdır. İlgili ve tanıklar, beyanın aynen yazıldığını ifade ettikten ve bu husus tutanağa geçirildikten sonra altını imza ederler. TUTANAĞA EKLENECEK BELGELERİN HÜKMÜ: Madde 88 - İlgili, beyanında bir belgeye dayanır ve bu, tutanağa bağlanırsa, o belge tutanağın ayrılmaz bir parçası sayılır. Şu kadar ki, 84 üncü maddenin son fıkrası gereğince tutanak örneğinin ilgililere verilmesi sırasında, bu belgenin de örneğinin çıkartılması ilgilinin isteğine bağlıdır. DÜZENLEME ŞEKLİNDE YAPILMASI ZORUNLU İŞLEMLER: Madde 89 - Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnamelerle, vasiyetname, mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış, gayrimenkul satış vaadi, vakıf senedi, evlenme mukavelesi, evlat edinme ve tanıma, mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler bu fasıl hükümlerine göre düzenlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ONAYLAMA ŞEKİL: Madde 90 - Hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanması imzayı atan şahsa ait olduğunun bir şerhle belgelendirilmesi şeklinde yapılır. İmzası onaylanan iş kâğıdının aslı ilgilisine verilir ve imzalı bir örneği dairede saklanır. Bu örnek harca tabi değildir. ONAYLAMA ŞARTLARI: Madde 91 - Onaylama, imzanın noter huzurunda atılması veya kendisine ait olduğunun ilgili tarafından kabulü ile kabildir. ONAYLAMA ŞERHİNİN İHTİVA EDECEĞİ HUSUSLAR: Madde 92 - Onaylama şerhinin: 1. İşlemin yapıldığı yer ve tarihi (Rakam ve yazı ile), 2. (Değişik: /3 md.) İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarasını, 3. Noter, ilgiliyi tanımıyorsa, kimliği hakkında gösterilen ispat belgesini, 4. İmza huzurda atılmışsa bu hususu, imza dışarıda atılıp da huzurda ilgili, imzanın kendisine ait olduğunu kabul etmişse bu husustaki beyanı, 5. İşleme katılanların imzalarını ve noterin imza ve mührünü, Taşıması gereklidir. MÜHÜR, TARİH, PARMAK İZİ VE İŞARETİN ONAYLANMASI : Madde 93 - Bu bölümdeki hükümler mühür, tarih parmak izi veya imza yerine geçen el işaretinin noter tarafından onaylanmasında da kıyasen uygulanır. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 11

12 ÖRNEK VERME DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KİMLERE ÖRNEK VERİLEBİLECEĞİ: Madde 94 - Noterler tarafından yapılan işlemlerin örnekleri, ancak ilgililerine, kanuni mümessil veya vekillerine yahut da mirasçılarına verilir. Bu örnek, masrafı verilmek suretiyle o yerdeki noter eliyle diğer bir şehirdeki noterlikten de getirtilebilir. Ancak, Türk Kanunu Medenisi hükümlerine göre açılmadıkça, vasiyeti yapandan veya bu konuda özel yetkiyi kapsayan, noterlikten onaylı vekâletnameyi taşıyan vekilinden başkasına, vasiyetnamelerin örneği verilemez. HÂKİMİN İZNİ İLE ÖRNEK VERİLMESİ: Madde 95 - Yukarıdaki maddede sayılanlardan başkasına örnek verilmesi, noterliğin bağlı bulunduğu asliye hukuk veya münferit sulh hâkiminin iznine bağlıdır. Birinci fıkraya göre verilecek örneklerin, konsolosluklarda düzenlenen evraka ait olması halinde izin, örneği talebeden şahsın Türkiye deki son ikametgâhı mahkemesince, son ikametgâhı tespit edilemeyen hallerde ise Ankara Asliye Hukuk Mahkemesince verilir. Bu izin hiçbir harç ve vergiye tabi değildir. BELİRLİ BİR KISMIN ÖRNEĞİNİ VERMEK: Madde 96 - İlgili, getirdiği her çeşit kâğıdın tamamının veya bir kısmının örneğinin çıkarılmasını istediği takdirde, noter aslındaki şekli korumak şartı ile tamamını veya istenilen kısmı aynen yazar ve iş sahibine istediği kadar örnek verir. ÖRNEĞİN DAİREDE SAKLANMASI: Madde 97 - Çıkarılan Örneklerden biri ilgiliye imza ettirilerek noter dairesinde saklanır. İlgilisine verilecek örneklere, bir örneğin dairede saklandığı yazılmakla beraber, geri verilen aslına da bu yolda ayrıca şerh verilerek mühürlenir. FOTOKOPİ VE BENZERİ USULLERLE ÖRNEK ÇIKARMA: Madde 98 - Örnek, fotokopi veya benzeri usullerle de çıkarılabilir. Aslında bir bozukluk varsa, tasdik şerhinde açıklama yapılır. YABANCI DİLDEKİ KÂĞIDIN ÖRNEĞİ: Madde 99 - Örneği verilmesi istenen kâğıt yabancı dilde yazılmışsa, evvela tercüme edilir; sonra bu bölüm hükümlerine göre örnek çıkarılarak her örneğe tercümesi iliştirilir ve bu yolda şerh verilir. BEŞİNCİ BÖLÜM DİĞER İŞLEMLER BÖLÜMÜN KAPSAMI: Madde İkinci, üçüncü, dördüncü bölüm hükümleri dışında kalan noterlik işlemleri, bu bölüm hükümlerine göre yapılır. 12 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

13 TUTANAK: Madde Noter tarafından düzenlenecek tutanak: 1. Tutanağın düzenlendiği yeri ve tarihi (Rakam ve yazı ile), 2. (Değişik: /3 md.) İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarasını 3. İlgili noter tarafından tanınmıyorsa, kimliği hakkında getirilen ispat belgesini, 4. Tutanağın konusunu, 5. İlgilinin, varsa tercüman, bilirkişi ve tanıkların imzalarıyla noterin imza ve mührünü, Kapsar. Şu kadar ki, emanet tutanağında, emaneti alma ve verme şartları da gösterilir. TUTANAK ŞEKLİNDE YAPILACAK İŞLEMLER: Madde Bu kanunun 61 ve 62 nci maddelerinde yazılan işlemler tutanak şeklinde yapılır. ÇEVİRME İŞLEMİ: Madde Bir dilden diğer dile veya bir yazıdan başka bir yazıya çevirme halinde, noter tarafından metnin altına bir şerh verilir. Bu şerhin, noter yeminli tercüman kullanmışsa, tercümanın kimliğini ve adresini ihtiva etmesi ve altının, noter tarafından tarih yazılıp imzalanarak mühürlenmesi gereklidir. ÇEVİRMENİN BAŞKA YERDE YAPTIRILMASI: Madde İlgilinin bulunduğu yerde noterlikçe çevirme yaptırılamazsa, o noterlik aracılığı ile başka yerdeki noterlikte çevirme yaptırılabilir. TİCARİ PROTESTO: Madde Kabul etmeme ve ödememe protestosu, Türk Ticaret Kanununda yazılı hükümlere göre yapılır. İHTARNAME VE İHBARNAME: Madde Her türlü hukuki işlemlere ait ihtarname ve ihbarname: 1. İstemde bulunan ve diğer tarafın ad ve soyadları ile açık adreslerini, 2. İhtar ve ihbar konusunu, 3. İstemde bulunanın imzasını, 4. Tebliğ şerhini, noterin imza ve mührünü ve tarihi (Yazı ve rakam ile), Kapsar. İhtarname ve ihbarnameler ilgili tarafından yazılıp tebliğ için notere getirebileceği gibi, notere de yazdırılabilir. DEFTER ONAYLANMASI: Madde Noterler, defter onaylamasını özel kanununda gösterilen şekilde yaparlar. Özel kanununda hüküm bulunmayan hallerde defter onaylaması, defterin baş ve son sayfasına kaç sayfadan ibaret olduğu yazılmak ve her sayfası numaralanıp mühürlenmek suretiyle yapılır. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 13

14 TESCİL: Madde Kanunen tescili gereken işlemler; sicil defterine, sıra numarası altında, işlemin tarih ve numarası, ilgililerin ad ve soyadları ve işlemin niteliği yazılmak suretiyle tescil edilir. NOTERLİK KANUNU YÖNETMELİĞİ ONBEŞİNCİ KISIM Noterlik İşlemlerinde Uyulması Gerekli Hususlar Kimlik teshilinde izlenecek yol Madde 90 - Noter, belgelendirme isteminde bulunan ilgili ile işleme katılan kimselerin kimliğini tespit edebilmek için nüfus hüviyet cüzdanı, buna dayalı olarak resmi mercilerden verilmiş pasaport, ehliyet, fotoğrafl ı kimlik kartı ve sair kimlik belirten belgeleri aramak zorundadır. Bu belgelerin gösterilmemesi veya noterin gerekli görmesi halinde tanık dinlemek yoluyla da kimlik tespit olunabilir. Yeteneğin tespiti Madde 91 - Noterin ilgilinin yeteneği hakkında bir kanı sahibi ol ması gereklidir. Temyiz kudretine sahip bulunan ve işlemin niteliğine gö re gerekli yaşa girdiği anlaşılan herkes hukuki işlemleri yapmaya ehil olup, bu yaş resmi belge ile saptanır. Tanık veya kanı ile yaş tespit edile mez. İlgilinin yaşlılık, hastalık veya dış görünüşü itibarıyla yeteneğinden şüphe edilmesi veya bu konuda ihbar ve şikâyet bulunması hallerinde tem yiz kudretinin varlığı doktor raporu ile saptanır. Bu takdirde metnin İçinde tarih ve numarası ile rapordan bahsedilir, raporun aslı işlemin noterde kalan nüshasına eklenir. Hukuki işlerin belgelendirilmesi anında ilgili iradesini serbestçe ve kendi isteğine uygun olarak beyan etmelidir. Beyanın tam ve eksiksiz ola rak yazılması gereklidir. Yapılan işlemin niteliğine göre gerekli soruların sorularak işlemin sonucu hakkında ilgiliye açıklama yapılması gereklidir. Başkaları adına işlem yaptıracaklardan aranacak belgeler Madde 92 - Başkaları adına işlem yaptıracaklardan Noterlik Kanununun 79 uncu maddesinde yazılan belgelerin aranması işlemle ilgili kısımlarının örneklerinin işlem kâğıdına eklenmesi zorunludur. Vekil ve mü messilin temsil ettikleri kişiler birden çok iseler, temsil ettikleri bütün ki şilerin ad ve soyadlarının işleme teker teker yazılması ve ibraz olunan bel ge veya belgelerin bu kişileri tamamen kapsaması şarttır. Yetki izni gösteren belgeler; a- Vekil için, vekâletname düzenlemeye yetkili hakim veya noterler ce onanmış vekâletname, b- Veli için, kendisi veya velayeti altında bulunan küçüğün nüfus hü viyet cüzdanları, c- Vasi ve kayyım için, mahkeme kararı ve nüfus cüzdanları, d- Mirasçı için veraset belgesi ve nüfus hüviyet cüzdanları, e- Mümessiller için, temsil veya izin kağıdı, f- Köy hükmi şahsiyetini temsil yetkisine haiz muhtarlar için yetkili idare makamlarının usulüne göre verecekleri yetki belgeleridir. İşlemlere fotoğraf yapıştırılması 14 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

15 Madde 93 - Aşağıdaki noterlik işlemlerinde ilgilinin fotoğrafının Yapıştırılması zorunludur: a- Niteliği bakımından tapuda işlem yaptırılmasını gerektiren sözleş melere, b- Niteliği bakımından tapuda işlem yaptırılmasını gerektiren vekâ letnamelere, c- Vasiyetname, d- Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış e- Gayrimenkul satış vaadi, f- Vakıf senedi, g- Evlenme mukavelesi, h- Evlat edinme, ı- Tanıma, j- Mirasın taksimi sözleşmesi, k- Boşanma davaları için düzenlenecek vekâletnameler, Yukarıda sayılan işlemler dışında kalmakla beraber, diğer kanunların öngördüğü, noterin işlemin ve ilgilinin durumuna göre gerekli bulduğu ve ya bizzat ilgilinin istemde bulunduğu işlem kâğıtlarına da fotoğraf yapıştırılabilir. Asıllarına fotoğraf yapıştırılması zorunlu noterlik işlemlerinin, çı kartılacak örneklerine de fotoğraf yapıştırılması zorunludur. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 15

16 MAVİ KART ESKİ PEMBE KART TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNU Kanun Numarası: 5901 Kabul 16 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

17 Tarihi: Yayımlandığı R.Gazete: Tarih: Sayı: Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt: 48 Sayfa: Türk vatandaşlığından çıkmanın geçerliliği ve sonuçları MADDE 27 (1) Çıkma belgesinin ilgiliye imza karşılığı teslimi ile Türk vatandaşlığı kaybedilir. Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerin nüfus aile kütüklerindeki kayıtları kapatılır ve kayıp tarihinden itibaren yabancı muamelesine tabi tutulurlar. (2) Eşlerden birinin çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmesi diğer eşin vatandaşlığına tesir etmez. Türk vatandaşlığını kaybeden ana ya da babanın talebinin bulunması ve diğer eşin de muvafakat etmesi halinde çocukları da kendileri ile birlikte Türk vatandaşlığını kaybederler. Muvafakat verilmemesi halinde hâkim kararına göre işlem yapılır. Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını birlikte kaybeden ana ve babanın çocukları da Türk vatandaşlığını kaybeder. (3) Vatandaşlığın kaybı, çocukları vatansız kılacak ise bu madde hükümleri uygulanmaz. Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar MADDE 28 Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem gören çocukları; Millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 17

18 06 Nisan 2010 Tarihli Resmi Gazete Sayı: Karar Sayısı : 2010/139 Ekli Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik in yürürlüğe konulması; İçişleri Bakanlığının 20/1/2010 tarihli ve 212 sayılı yazısı üzerine, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 46 ncı maddesine göre, Bakanlar Kurulu nca 11/2/2010 tarihinde kararlaştırılmıştır. Abdullah GÜL CUMHURBAŞKANI TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNUNUN UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere tanınan haklar MADDE 52 (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem gören çocukları; millî güvenliğe ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Ancak bu durumdaki kişilerin askerlik hizmetini yapma yükümlülükleri ile seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları yoktur. Söz konusu kişilerin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup, bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabidirler. (2) Bu kişilerin Türkiye deki ikamet, seyahat, çalışma, yatırım, ticari faaliyet, miras, taşınır ve taşınmaz iktisabı ile ferağı gibi konulara yönelik işlemler, İlgili kurum ve kuruluşlarca Türk vatandaşlarına uygulanmakta olan mevzuat çerçevesinde yürütülür. Mavi Kart düzenlenmesi MADDE 53 (1) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere, talepleri halinde 52 nci maddede sayılan haklardan faydalanabileceklerini gösteren Mavi Kart düzenlenerek verilir. (2) Mavi Kart yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise il müdürlüklerince düzenlenir. Gerekli görülen hallerde Genel Müdürlükçe de Mavi Kart düzenlenebilir. (3) Mavi Kart almak için; talebi belirten dilekçe, iki adet fotoğraf ve yabancı devlet vatandaşı olduğunu gösteren kimlik belgesi veya pasaport ile birlikte müracaat makamlarına başvurulur. (4) Mavi Kart; nüfus cüzdanı, pasaport veya kimlik belgesi olarak kullanılamaz,kurumlardan hizmet alınması sırasında yabancı kimlik belgesi ile birlikte ibraz edilir. (5) Mavi Kartın kapsamı, şekli, ebadı ile yürürlük, değiştirme ve geçerlilik tarihlerini belirlemeye, taklit, tahrif ve sahtecilikten korumak maksadıyla üzerine konulacak güvenlik unsurlarını, basım ve kişiye teslim edildiği aşamada uygulanacak sistem ve teknolojiyi, kaybı ve değiştirilmesi halinde yapılacak işlemleri tespit etmeye Bakanlık yetkilidir. 18 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

19 (6) Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden ve nüfus kaydında bu yolda açıklama bulunan kişilerin 52 nci madde ile tanınmış olan hakları kullanmalarında, Nüfus kayıt örneği ya da sistemden alınacak belge de yeterlidir.0 Mavi Kartın düzenlenmesinde uygulanacak esaslar MADDE 54 (1) Mavi Kart, doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişi ve kendisi ile birlikte işlem gören çocuğuna kapalı nüfus kayıtları esas alınarak düzenlenir. (2) Mavi Kartın düzenlenmesinde, Türk vatandaşlığının kaybından sonra kimlik bilgilerinde meydana gelen değişiklikler dikkate alınmaz. (3) Çocuk adına düzenlenen Mavi Karta, istenmesi halinde fotoğraf yapıştırılabilir. (4) Mavi Karta yapıştırılacak fotoğraflarda Nüfus Hizmetleri Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 131 inci maddesinde belirtilen esaslar göz önünde bulundurulur. (5) Mavi Kartın düzenlenip ilgilisine tesliminden sonra kart bilgileri, elektronik ortamda ya da kağıt ortamda tutulur. (6) Mavi Kartın kaybedilmesi veya kullanılmaz hale gelmesi durumunda yetkili makamlar tarafından kart yenilenir. (7) Mavi Kartın düzenlemesinde tereddüde düşülmesi halinde Bakanlıktan görüş alınır. Atıflar MADDE 88 (1) Diğer mevzuatta tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanan mülga Tarihli ve 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğe ve mülga Türk Vatandaşı ile Evlenme Nedeniyle Türk Vatandaşlığının Kazanılmasına ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vatandaşlarının Türk Vatandaşlığını Kazanmalarına İlişkin Yönetmeliğe yapılmış olan atıflar bu Yönetmeliğe yapılmış sayılır. Yürürlük MADDE 89 (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 90 (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 19

20 Mavi Kart 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin İşlemler Doğumla Türk vatandaşı olup da, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere talepleri halinde 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 nci maddesinde sayılan hakları gösterir Mavi Kart düzenlenerek verilir. Mavi Kartı düzenlemeye; yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise Genel Müdürlük ve İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlükleri yetkilidir. Mavi Kart talebinde bulunan kişiler, isteklerini belirtir dilekçe, iki adet fotoğraf ve yabancı devlet vatandaşı olduğunu gösterir usulüne göre onaylanmış belgenin noter tasdikli Türkçe tercümesi ile birlikte müracaat makamları veya Genel Müdürlüğe başvuruda bulunur. Mavi Kart; nüfus cüzdanı, pasaport, kimlik belgesi gibi kullanılamaz. Kurum ve kuruluşların talepleri halinde yabancı kimlik belgesi ile birlikte ibraz edilir. Doğumla Türk vatandaşı olup da, çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden ve nüfus kaydında bu yolda açıklama bulunan kişilerin 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 nci maddesi ile tanınmış olan hakları kullanmalarında nüfus kayıt örneği de yeterlidir. Şekli, ebadı ve içeriği Bakanlıkça belirlenen bu belgenin, basımı ve dağıtımı Bakanlıkça yapılır. Yukarıdaki kanun maddesi uyarınca Türk vatandaşlığından izinle çıkan yabancılara aşağıdaki şartları taşımaları halinde 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge (Mavi Kart) düzenlenmektedir: 1. Türk vatandaşlığını doğumla kazanmış olmak Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 25. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığından çıkma izni almış olmak 3. Türk vatandaşlığından çıkma belgesinin teslim alınması ve nüfus kütüklerindeki kaydın kapalı hale getirilmiş olması 4. Ebeveyne bağlı olarak işlem gören küçüklerin Kanunun 28. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kaybetmiş olmaları Doğumla Türk vatandaşlığını kazanan ve daha sonra Türk Vatandaşlığından izin almak suretiyle yabancı ülke vatandaşlığına geçenlerin, Türk Vatandaşlığına geçme işlemlerinin tamamlanmasını takip eden 4 8 hafta sonra Mavi Kart müracaatında bulunabilirler. Dış temsilciliklerimizden çıkma belgesini teslim alarak Türk vatandaşlığından çıkanların Türkiye deki nüfus kütükleri ortalama olarak 1-2 aylık bir zaman içinde kapalı hale gelmektedir. Bu durumda Mavi Kart başvurularının da bu süre göz nüne alınarak yapılması uygun olacaktır. Mavi Kart yurtdışında Büyükelçilik ve Başkonsolosluklarca, yurtiçindeyse Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce veya İkamet edilen yer Valiliğince düzenlenmektedir sayılı kanun yürürlüğe girmeden önce verilmekte olan Pembe Kartlar geçerliliğini korumakta olup, bu kartların Mavi Kartlarla değiştirilmesi gerekmemektedir. Türk vatandaşlığından çıkma belgesinde ebeveynle birlikte adları geçen küçük çocuklar için de ebeveynin talebi halinde Mavi kart düzenlenecektir. 15 yaşından büyük çocukların belgeleri fotoğraflı, 15 yaşından küçük çocukların belgeleriyse ebeveynin talebi halinde fotoğraflı düzenlenecektir. Mavi Kart sahipleri, vekâletname düzenlerken yabancı ülke kimlik kartlarını kullanacaklardır. Bu vekâletnameyle vekâlet verdikleri şahsa Mavi kartın da tasdikli bir suretini vermeleri gerekecektir. 20 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

21 Mavi Kart kanunda belirtilen konulara ilişkin işlemler sırasında ibraz edilecek olup, kimlik belgesi yerine geçmez ve başka amaçla kullanılamaz. Mavi Kart sahipleri diğer haklarının yanı sıra Türkiye de Türk vatandaşı gibi, herhangi bir süre kısıtlamasına tabi olmadan ikamet edebilirler. Bu amaçla sınır kapılarında Mavi Kart ın ibraz edilmesi gereklidir. MAVİ--ESKİ PEMBE KART Türk vatandaşlığını izinle kaybeden kişiler hakkında, Doğumla Türk Vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle Türk Vatandaşlığını kaybedenler ve bunların vatandaşlıktan çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocuklarının; 403 s.kanunun 29. maddesi ile kendilerine tanınan haklardan yararlanmaları amacıyla İçişleri Bakanlığı tarafından bir belge verilmektedir. Kurum ve kuruluşlar kendilerine yapılan müracaatlarda 403 s. Kanunun 29. maddesinin uygulanması için söz konusu belge ile birlikte müracaat sahibinin vatandaşı olduğu ülke makamlarınca verilen kimlik belgesi dışında başka bir ispat belgesi talep etmeyeceklerdir.(genel yazı 2007/153 Sh. 448) Mavi--Eski Pembe kart 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge (Kanunun 29. maddesinde belirtilen konulara ilişkin işlemler sırasında ibraz edilecek bir belge olup, kimlik belgesi yerine geçmez ve başka amaçla kullanılamaz. Belge sahiplerinin, vekâlet yoluyla işlem yapmaları halinde, Vekâletnamelerini çıkartırken vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartını kullanacaklardır. Bu vekâletname ile vekâlet verdikleri şahsa, 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belgenin tasdikli bir suretini de vermeleri gerekir) (Genel yazı 2005/38 Sh.186) Mavi--Eski Pembe kart Türk vatandaşlığından izinle ayrılanların, tapu işlemlerinde vekâlet yoluyla işlem yapmaları halinde, vekâletnamelerini çıkartırken; Yeni vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartını kullanacaklardır. Bu vekâletname ile birlikte vekâlet verdikleri şahsa, 4112 s. Kanun uygulaması ile ilgili belgenin tasdikli bir suretini de vermeleri gerekir. Bütün kamu kurum ve kuruluşlarının, T.C. vatandaşlığından izinle ayrılanların, 403 S. Kanunun 4112S. Kanunla değişik 29. maddesi kapsamındaki haklardan faydalanmaları hususunda azami dikkat, hassasiyet ve kolaylığı göstermeleri. (GENELGE 1998/49) MAVİ KART (ESKİ PEMBE KART) UYGULAMASI 5203 SAYILI KANUNLA TANINAN HAKLARIN KULLANILMASINA İLİŞKİN BELGE HAKKIN- DA AÇIKLAMA Sayılı kanunun amacı nedir? 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 20 nci maddesi uyarınca Türk vatandaşlığından çık- İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 21

22 ma izni isteyen vatandaşlarımız bulundukları ve çalıştıkları ülkelerde daha iyi yaşam şartlarına kavuşmak, ekonomik, sosyal ve siyasal haklardan yararlanmak amacı ile başka bir devlet vatandaşlığına geçmek istemektedirler. Türk vatandaşlığından çıkma izni alan kişilerin nüfus kütüklerindeki kayıtları kapatılmakta ve yabancı muamelesine tabi tutulmakta, dolayısı ile ancak Türk kanunlarının yabancılara tanıdığı haklardan yararlanabilmekteydiler. Bu nedenle de vatandaşlarımız Türkiye de kazanmış oldukları müktesep haklarını yitirmekteydiler. İşte, tarihinde yürürlüğe giren 5203 Sayılı Kanun ile yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızdan 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 29 uncu maddesi gereğince yararlanacak olanlar ve yararlanacakları hakların kapsamı genişletilmiştir Sayılı Kanun hangi hakları saklı tutmuştur? a) Türkiye Cumhuriyetinin milli güvenliğine ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla; b) Askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü, seçme-seçilme, kamu görevlerine girme, muafın araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, c) Sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge den kimler yararlanmaktadır? Doğumla Türk vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından Türk vatandaşlığından çıkma izni alanlar ve bunların Türk vatandaşlığından çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocukları yararlanmaktadır Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge den kimler yararlanamaz? * Türk vatandaşlığını doğumla kazanamayıp, sonradan kazananlar. * Bulundukları ülkenin vatandaşlığını ilticacı statüsünde kazananlar bu belgeden yararlanamazlar Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge nasıl talep edilir? 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge talebine ilişkin dilekçe ekinde 2 adet fotoğrafla birlikte müracaat edilir Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge hangi makamlarca verilmektedir? Kişilerin bizzat kendilerinin talebi halinde verilmektedir. Bu belgeyi; yurt dışında Türk konsoloslukları, yurt içinde Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü ile İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlükleri vermeye yetkilidirler Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge çocuklar adına düzenlenebilir mi? Türk vatandaşlığından çıkma izin belgesinde kayıtlı olup reşit olmayan çocuklar için, ebeveynlerinin müracaatları halinde bu çocukları adına da müstakil bir belge düzenlenmektedir Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge kimlik belgesi yerine kullanılabilir mi? Söz konusu belge, kimlik belgesi yerine kullanılamaz Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge nin hangi hallerde değiştirilmesi mümkündür? Kişilerin medeni hallerinde veya kimlik bilgelerinde değişiklik olduğunda bu değişikliğe paralel 22 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu

23 olarak belgenin değiştirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, kaybolması veya yıpranması halinde de yenisinin düzenlenmesi mümkündür Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge nasıl kullanılmalıdır? a) Belge, saklı tutulan hakları dışındaki iş ve işlemler sırasında ibraz edilecek bir belge olup, vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartı ile birlikte kullanılması gerekmektedir. b) Belge sahiplerinin,vekalet yoluyla işlem yapmaları halinde, vekaletnamelerini çıkartırken vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartını kullanacaklardır. Bu vekâletname ile vekâlet verdikleri şahsa, 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belgenin tasdikli bir suretini de vermeleri gerekmektedir. c) Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce uygulamada olan 4112 Sayılı Kanun gereği Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olan kişiler, 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olarak değerlendirilecektir. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu 23

24 Kaynak: T.C Dışişleri Bakanlığı GENELGE 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Genelge T.C. BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIGI TAPU VE KADASTRO GENEL MÜDÜRLÜGÜ Yabancı İşler Dairesi Başkanlığı SAYI: B091TKG /1365 0/1126/ Ankara KONU: 5203 Sayılı Kanun GENELGE: 2004/ TAPU VE KADASTRO BÖLGE MÜDÜRLÜGÜNE ILGI: a) tarih ve B021TKG / sayılı genelge. b) tarih ve Bo91TKG / /8 sayılı genelge. c) İçişleri Bakanlığı Nüfus Ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün tarih ve B050NÜV /49264 sayılı genelgesi. 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 4112 Sayılı Kanunla değişik 29 uncu maddesini değiştiren tarih ve 5203 Sayılı Kanun tarih ve Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve kanundan yararlanacak olanlar ile sağlanan hakların kapsamı belirlenmiştir. Buna göre 29 uncu madde; Bu Kanun gereğince Türk Vatandaşlığını kaybeden kişiler, kayıp tarihinden başlayarak yabancı muamelesine tabi tutulur. Ancak doğumla Türk Vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından vatandaşlıktan çıkma izni alanlar ve bunların vatandaşlıktan çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocukları; Türkiye Cumhuriyetinin milli güvenliğine ve kamu düzenine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü ve seçme-seçilme, kamu görevlerine girme, muafın araç veya ev eşyası ithal etme hakları dışında, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabi olmak şartıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler. Kanunun 33 ve 35 inci madde hükümleri saklıdır. seklinde yeniden düzenlenmiştir. İlgi (c) genelge ile de 4112 Sayılı Kanunla Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge nin adinin 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge olarak değiştirildiği bildirilmiştir. 403 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununda yapılan bu değişikliğe paralel olarak anılan kanunun uygulanmasına ilişkin yönergenin ilgili maddeleri de yürürlükte bulunmaktadır. Buna göre; Sayılı Kanun kapsamına giren kişilere, Kanunun 29 uncu maddesinde belirtilen konulara ilişkin işlemler sırasında ibraz edilmesi zorunlu olan ve 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge olarak adlandırılan bir belge verilmesi esası getirilmiştir. Bu belgeyi vermeye yurt dışında Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçilikleri ve Konsoloslukları, yurt içinde ise Nüfus ve Vatandaşlık İsleri Genel Müdürlüğü ile İl Nüfus Ve Vatandaşlık Müdürlükleri görevli ve yetkili kılınmıştır. 24 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu