İSTANBUL NOTER ODASI KİMLİK BELGELERİ MAVİ KART İKAMET TEZKERESİ. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 1

Transkript

1 İSTANBUL NOTER ODASI KİMLİK BELGELERİ MAVİ KART İKAMET TEZKERESİ İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 1

2 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 2

3 ÖNSÖZ Noterlik Kanununun 72.maddesi noterlerin iş yapılacak kimselerin kimliklerini öğrenmekle yükümlü olduklarına amir olup, Noterlik Kanunu Yönetmeliği nin 90.maddesi de noterlerin işlem ilgililerinin kimliğini tespit edebilmek için nüfus hüviyet cüzdanı, buna dayalı olarak resmi kurumlardan verilmiş pasaport, ehliyet ve fotoğraflı kimlik kartı vs. kimlik belirten belgelerin aranmasını zorunlu kılmıştır. İşlem ilgilisinin kimliğinin doğru tespiti hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek üzere işlemleri belgelendiren noterlik kurumunun en temel unsurlarından birisidir. Kimlik ile ilgili genelgeler, genel yazılar ve diğer yasal düzenlemeleri bir araya getiren bu çalışmanın, noterlere ve noterlik görevlilerine yararlı olacağı inancıyla, İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonunun değerli başkan ve üyelerine en içten duygularımızla teşekkür ediyoruz. İSTANBUL NOTER ODASI YÖNETİM KURULU İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 3

4 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 4

5 İÇİNDEKİLER Sayfa No I İçindekiler 5 II Kimlikle ilgili noterlik kanununun ilgili maddeleri NK III Kimlikle ilgili Noterlik kanunu Yönetmeliği ilgili md.leri IV... Mavi Kart- Eski Pembe Kart 21 1 Mavi Kart 5203 sayılı kanunla tanınan hakların kullanılmasına ilişkin işlemler Mavi kart, Genel yazı ve genelgeleri ve uygulama bilgileri Mavi Kart 5203 sayılı kanunla tanınan hakların kullanılmasına ilişkin Tapu Kadastro Müdürlüğü genelgesi 31 V... İkamet Tezkeresi olarak kimlik -Yabancıların oturma izin ve ikametgâh Tezkeresi örneği 35 VI.. Yabancıların İkametgâh Tezkeresi ve Yabancıların Oturma izni Değerlendirilmesi 38 VII. Yabancıların ikametgâh Tezkeresi hakkında İçişleri Bakanlığının genelgesi 40 VIII. Kimlik ve nüfus kaydı ile ilgili Türkiye Noterler Birliği genelge ve genel yazıları Yabancı kimlik numarası uygulamasının tarihinden itibaren başlayacağı Ve bu numaranın, yabancıların işlem ve belgelerinde ibrazı gereken vergi kimlik Numarası yerine kullanılacağı hk. ( İlgili Tebliğ: R.G GENELGE 2010/13 ) Araç satış sözleşmelerinde bonrdrol uygulamasının kaldırılması hk.(genelge 2010/12) Kimlik paylaşım sisteminden yararlanan kurumların uyacakları usul ve esaslar ( sistemin Mesleki uygulamalar dışında kullanılmaması ) (Genel yazı 2009/89.) Yerel seçimler nedeniyle tarihleri arasında cumartesi pazar Günleri verilen nüfus cüzdanlarının geçerli olduğu hk. ( Genel yazı 2009/52. ) Kimlik paylaşım sistemi içinde aile kayıt örneği sisteminin kullanıma açıldığı ( Genel yazı 2009/47.Sh. ) Vekil tayin edilen kişilerin T.C. kimlik numaralarının vekâletnamelere yazılması hk. ( Genel yazı 2009/44.) 68 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 5

6 7.. Kimlik paylaşım sistemine yerleşim yeri adresi sorgulama servisi eklendiği ve bu sistemlerin bakımı ile ilgili duyuruların de yer alacağı (GENELGE 2009/1) Eki: Kimlik paylaşım Sistemi Yönetmeliği Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi kullanımı hk. ( Genel yazı 2008/136. ) Vekâletnamelerde, vekil tayin edilen kişinin kimlik bilgilerine de yer verilmesine çalışılması hk.(genel yazı 2008 / 87 ) Akıllı kart ve okuyucuların arızalanması durumunda izlenecek yol ( Genel. Yazı 2008/77.) Nüfus cüzdanı bilgileri ile kimlik paylaşım sisteminden ( KPS ) alınan bilgilerin tutarsızlığında ilgililerin nüfus cüzdanlarının değiştirilmesi yararlı olacaktır (GENELGE- 2008/38 ) T.C. Kimlik Numarası kullanma zorunluluğu ( 5490 s. Nüfus Hizmetleri Kanununun Geçici 1. maddesi gereğince; tarihinden itibaren her türlü işlem ve kayıtlarda Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının kullanılması zorunludur ( GENELGE 2008/11 ) Türk vatandaşlığını izinle kaybeden kişiler hakkında ( Doğumla Türk Vatandaşı olup da, İçişleri Bakanlığından vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle Türk Vatandaşlığını kaybedenler ve bunların vatandaşlıktan çıkma belgesinde kayıtlı reşit olmayan çocuklarının; 403 s.kanunun 29. maddesi ile kendilerine tanınan haklardan yararlanmaları amacıyla İçişleri Bakanlığı tarafından bir belge verilmektedir. Kurum ve kuruluşlar kendilerine yapılan müracaatlarda 403 s. Kanunun 29. maddesinin uygulanması için söz konusu belge ile birlikte müracaat sahibinin vatandaşı olduğu ülke makamlarınca verilen kimlik belgesi dışında başka bir ispat belgesi talep etmeyeceklerdir ) (Genel yazı 2007/153 ) Turist rehberlerine verilen kimlikler ( Kültür ve Turizm Bakanlığınca profesyonel turist rehberlerine verilen kimlik kartları soğuk damga içermemekte ancak kartların güvenliği hologram ile sağlanmaktadır. Noterlik Kanunu ve Yönetmeliğin ilgili hükümleri çerçevesinde; noterler belgeye ilişkin herhangi bir şart ileri sürmeksizin aslı ibraz edilen belgenin örneğini çıkarmak zorundadır. Herhangi bir kimliğin veya belgenin soğuk damgalı olup olmaması örnek çıkarma işleminde önem arz etmemektedir)( Genel yazı 2007/39 ) Basın kartları, tapuda işlem yapılmasını gerektiren işlemler dışındaki noterlik işlemlerinde resmi kimlik belgesi olarak kabul edilir ( GENELGE-2006/66 ) Eki: Basın Kartı Yönetmeliği T.C. Kimlik numarası kullanımı hk. ( Gerçek kişiler adına düzenlenen vergi kimlik numaraları, T.C. kimlik numarasına dönüştürüldüğünden T.C. uyruğundaki gerçek kişilerin işlemlerinde vergi kimlik numarası yerine T.C. kimlik numarası ibraz etmeleri, yabancı uyruklu gerçek kişilerin on haneli vergi kimlik numaralarını kullanacakları, tüzel kişilerin de on haneli vergi kimlik numarasını kullanacakları, tarihinden itibaren şirket kuruluşları ve taşıt satışlarında, limitet şirket pay devirlerinde T.C. uyruğunda-ki gerçek kişiler için vergi numarası olarak sadece T.C. kimlik numarası kullanılacağı, avukat vekâletnamesinde T.C. kimlik numarası kullanımı hakkındaki 2005/15 nolu genelgede değişiklik olmadığı ) (GENELGE 2006/57 ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnamelerde; nüfus cüzdanı ve pasaport yanında avukat kimliğinin de resmi kimlik olarak kabul edilmesi ( GENELGE-2006/49 ) Eki :Avukatlık kanunu ve Tapu sicil Tüzüğü Nüfus cüzdanlarının içerdiği güvenlik önlemleri ( 1998 den itibaren Darphane ve Damga Matbaasınca basımı yapılan nüfus cüzdanlarında ültraviyole ( mor ) ışık altında bakıldığında seriyi gösteren harf ve rakamlar ile numara, sol alt kısımda ise TÜRKİYE CUMHURİYETİ yazısı sarı olarak görülmektedir )( Genel yazı 2006/8 ) 86 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 6

7 19.. Türkiye' de Oturan Yabancıların Nüfus Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik( Genel yazı 2006/131 ) Nüfus Hizmetleri Kanunun Hk. ( 5490 Sayılı 2006/67 - Sh.243 )Eki: Nüfus hizmetleri hakkında kanunun, Noterlik çalışmalarını ilgilendiren bölümleri Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge ( Kanunun 29. maddesinde belirtilen konulara ilişkin işlemler sırasında ibraz edilecek bir belge olup, kimlik belgesi yerine geçmez ve başka amaçla kullanılamaz. Belge sahiplerinin, vekâlet yoluyla işlem yapmaları halinde, vekâletnamelerini çıkartırken vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartını kullanacaklardır. Bu vekâletname ile vekâlet verdikleri şahsa, 5203 Sayılı Kanunla Tanınan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belgenin tasdikli bir suretini de vermeleri gerekir ) (Genel yazı 2005/38.) Avukat vekâletlerine T.C. Kimlik Numarası yazılması (GENELGE- 2005/15) Beyannamelerde T.C. Kimlik numarası ve e-posta adresi bildirilmesi hk. ( Genel yazı 2004./45..Sh. 252) Vergi kimlik numarası uygulaması hk,( Genel yazı 2002/70) Taşıt satışlarında vergi numarası uygulaması hk.( Genel Yazı 2002/60 ) Türkiye Barolar Birliği tarafından tek tip olarak bastırılan ve resmi belge niteliğinde olan ( örneği ekli ) avukat kimlikleri dışındaki kimlikler, tarihinden sonra resmi avukat kimliği olarak kullanılmayacaktır ( GENELGE-2002/37 ) Sahte işlemlerin önlenmesi için alınacak tedbirler ( Genel yazı 2002./.35 ) Kamu-net ( Kamu Bilgisayar Ağları ) projesi hk. (GENELGE- 2001/19 ) Limited Şirket devir veya devir vaadi işlemlerinin vergi dairesine bildirilmesi hakkında (GENELGE 2000/58 ) Basın kartları noterlik işlemlerinde kimlik tespitinde kullanılabilir ancak tapuda işlem yaptırılacak noterlik işlemleri için Tapu Sicil Tüzüğü hükümlerinin göz önünde bulundurulma sı gerekir ( Genel yazı 1999/87 ) Eki : Basın Kartları Yönetmeliği Türk vatandaşlığından izinle ayrılanların, tapu işlemlerinde vekâlet yoluyla işlem yapmaları halinde, vekâletnamelerini çıkartırken; yeni vatandaşlığını kazandıkları ülkenin resmi kimlik kartını kullanacaklardır. Bu vekâletname ile birlikte vekâlet verdikleri şahsa, 4112 s. Kanun uygulaması ile ilgili belgenin tasdikli bir suretini de vermeleri gerekir. Bütün kamu kurum ve kuruluşlarının, T.C. vatandaşlığından izinle ayrılanların, 403 S. Kanunun 4112S. Kanunla değişik 29. maddesi kapsamındaki haklardan faydalanmaları hususunda azami dikkat, hassasiyet ve kolaylığı göstermeleri ( GENELGE 1998/49 ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren vekâletnamelerde kimlik tespiti, 4112 S. Kanunla Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge' ye istinaden yapılamaz, nüfus cüzdanı veya pasaporta istinaden yapılması gerekir ( GENELGE 1998/43 ) Vekâletnamelerde kimlik bilgilerinin açıkca belirtilmesi hk.(genel yazı 1998/30) Onaylama şerhinde kimlik türünün belirtilmesi ( Genel yazı 1998/29 ) Düzenlenmesinden itibaren on yıllık süreyi geçirmiş olmasına rağmen, üzerinde silinti, kazıntı ve bir düzeltme yapılmayan ve taşıdığı bilgilerden tereddüt duyulmayan nüfus cüzdanlarının kabul edilerek, İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 7

8 ilgililerin iş ve işlemlerinin buna göre yapılması ( Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün 1997/14 nolu genelgesi ) Genel yazı 1997/49 ) Araç alımı ile ilgili vekâletnamelere alıcının kimlik fotokopisinin eklenmesi hk. ( GENELGE 1997/44 ) Taahhütnamelerde iş sahiplerinin kimliği tespit edilirken daha dikkatli davranılması ve gerektiğinde N.K. 80/2.maddesinin de uygulanması ( Genel yazı Sayfa 183 ) Oto satışı ile oto satışına ve bankalardan para çekmeye yetki veren vekâletnamelerin düzenlenmesi sırasında ibraz edilen kimliklerin esaslı bir şekilde kontrol edilmesi, gideri iş sahibinden alınmak üzere çıkartılacak fotokopisinin müstenidat kabulü ile harçsız ve vergisiz olarak işlemin tüm nüsha ve örneklerine eklenmesi ( 1996/1 ) Genelgede belirtilen işlemlerin tahdidi olarak ifade olunduğu, bu önlemin bankalardan para çekilmesi, oto alım satımı ve gayrimenkule ilişkin işlem yapmaya yetki veren vekâletnamelere uygulanabileceği ( Genel yazı Sayfa 156 ) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren vekâletnamelerin tanzimi sırasında ilgililerin kimlik tespitinin nüfus cüzdanı veya pasaporta istinaden yapılması, ayrıca vekilin tevkil yetkisine dayalı olarak bir başkasını vekil tayin etmesi halinde ise, vekâletnameye müstenidat vekâletnamenin aslı veya onaylı bir suretinin ( fotokopi ) bağlanması gerekmektedir ( GENELGE 1994/58 ) Eki: Tapu Sicili Tüzüğü Sendikalar Kanunu gereği düzenlenen işlemler ( işçinin kimliği tespit edilirken tarihin hem rakamla hem de yazı ile belirtilmesi )(GENELGE. 1994/3) Taşıt satışına yetki veren vekâletnamelere ilgilinin fotoğrafının yapıştırılması ve ilgiliye ait nüfus kâğıdının titizlikle incelenip gerektiğinde başka kimlik belgeleri ile teyit edilmesi hukukumuza uygun olacaktır ( GENELGE 1993/81 ) Nüfus cüzdanlarının tahrifata ve sahteciliğe imkân vermeyen bir teknoloji ile üretilip düzenlenmesi konusundaki çalışmalar hk. (GENELGE- 1993/33 ) Eki nufus kanunu ve Yönetmeliği Tapuda işlem yapılacak vekâletlerde tanık kimlikleri tespit edilirken nüfus cüzdanlarına dayanılmasının zorunlu olmadığı, nüfus cüzdanı yoksa konunun önemi nedeniyle ehliyetname, pasaport ve resmi kimlik belgelerinden yararlanılması hk. ( GENELGE 1992/6 ) Eski tip ( defter şeklindeki ) nüfus cüzdanlarının den itibaren yürürlükten kaldırıldığı ve sadece askerlik işlemleri için kullanılacağı hk. (GENELGELER- 1992/1 1991/72) Tapuda işlem yapılmasını gerektiren noterlik işlemleri için 1587 sayılı Yasanın 7. maddesi uyarınca verilen nüfus cüzdanının aslı istenmelidir (GENELGE- 1991/72 ) Eki: Nüfus Kanunu Nüfus cüzdanı, pasaport, diploma ve benzeri çok yapraklı belgelerin örnekleri ni yazılı metinler gibi kabul etmek mümkün değildir, her sayfasından ayrı ayrı, tarifede yazılı harç miktarının alınması gerekir. Ön ve arka yüzlerinin fotokopisinin aynı kâğıda veya farklı kâğıda alınması durumu değiştirmez ( GENELGELER 1991/ / /18 ) On yılını dolduran nüfus cüzdanları sadece bu sebeple işlem yapılmasına engel olmaz, sahibi hakkında tereddüt halinde tanık dinleme yoluna da gidilebilir ( GENELGE 1990/74 ) Bulgaristan'dan göçe zorlanan Türk soylu yabancıların TSK. ve Güvenlik Teşkilatı hariç tüm kamu ve özel işyerlerinde çalışabilecekleri hk. ( Sendika üyeliği sırasında noterliklerde nüfus kâğıdı yerine göçmen belgesi ile yetinilmesi ) (GENELGELER 1990/ /80 )Eki: Maliye Bakanlığı yazısı, Türk Soylu Yabancılar Hakkında Yönetmelik ve Sendikalar Kanunu. 145 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 8

9 49.. Marufumdur, ibaresi ile onaylanan işlemlerde evraka hiç değilse bilindiği ölçüde ilgilinin hüviyeti ile açık adresinin yazılması gerekir (GENELGE- 1990/32 ) Noterlikçe maruf bulunan ( tanınan, bilinen ) kişilere ait imza onaylama işlemlerinde ( tapuda işlem yapılmasını gerektirenler hariç ) mümkün olduğu nispette o kişinin kimliğine ait biline bilen tüm bilgilerin yazılması yerinde olacaktır ( GENELGELER 1990/ / 15 ) Sahte nüfus kâğıtları hk. ( İbraz edilen nüfus cüzdanının dikkatle incelenmesi, tereddüt halinde ve başka kimlikle de teyit edilemezse işlemin yapılmaması )(GENELGE- 1990/20 ) Bulgaristan' dan göçe tabi tutulan ve Türkiye'de tapuda işlem yapılmasını gerektiren konularla ilgili olarak noterliklerde yapılacak işlemlerde soydaşlarımızdan nüfus kağıdı yerine göçmen kağıdı istenilmekle yetinilmesi ( GENELGE-1989/74 ) Geçici ikamet Tezkereli Kişiler Noterde; Menkul mal alım satımı, taşıt alım satımı ( Karayolları Trafik Kanunu Yön. 55/e mad. dikkate alınarak ), sınırlayıcı kanun hükmü olmayan diğer konularda genel olarak irade beyanlarını gösteren vekâlet, bağış ve benzeri işlemleri yaptırabilirler, yabancı uyruklular için tahdit hükümleri saklı kalmak ve mütekabiliyet şartı aranmak kaydıyla mevzuatımız çerçevesinde taşınmaz malları temellük edebilirler (GENELGE 1989/33) Eki: Emniyet Genel Müdürlüğü Yazısı Tapuda işlem yapılmasını gerektiren düzenleme vekâletnamelerde kimlik tespitinin mutlaka ilgilinin nüfus cüzdanına göre yapılması gerekir ( GENELGELER 1989/ /19) Nüfus cüzdanı örnekleri ( fotoğraflı olabilir, cüzdandaki fotoğrafın aynısı olması gerekmez, o kişiye ait olması yeterlidir ) (GENELGE 1988/76 ) Nüfus kimlik örneği formu (GENELGE- 1984/9 ) Taşınmaz satış vaadi sözleşmelerinde okuma yazma bilmeyenler veya kimliklerinde kuşkuya düşülenler için noterlerce tanık istenmesi zorunludur. Okuma yazma bilenlerin kimliklerinde kuşku duyulmayan hallerde tanık aranması zorunlu değildir (GENELGE 1982/45 ) Eki: Tapu Kanunu Askeri okullara girecek öğrencilerin nüfus cüzdan örneklerine göz ve ten rengi yazılmaması hk. ( GENELGE 1981/50 ) Fotoğrafsız nüfus cüzdanlarının ( 15 yaşından küçüklere ait ) noterden onaylı örneğinin çıkarılabileceği hk. ( GENELGE 1978/1 ) Eki: Nüfus hizmetleri yönetmeliği eni nüfus cüzdanlarına Noterlik Kanunu 97.maddesindeki şerh verilemez (GENELGE- 1976/35 ) Kimlik belgesi istenmesi zorunlu olup, ilgilinin belge ibraz edememesi halinde tanık veya muarrif dinlenebilir (GENELGE- 1973/10 ) 165 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 9

10 İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 10

11 NOTERLİK KANUNU DOKUZUNCU KISIM NOTERLİK İŞLEMLERİNİN ŞEKLİ BİRİNCİ BÖLÜM NOTERLİK İŞLEMLERİNDE UYULMASI GEREKLİ GENEL HÜKÜMLER HUKUKİ İŞLEMLER VE İLGİLİLERİ: Madde 72 - Noterler, ilgililerin istemi üzerine, hukuki işlemleri belgelendirirler. Belgelendirme, bu kısım hükümleri ile diğer kanunlar ve yönetmelikte gösterilen şekilde yapılır. İlgili, belgelendirme isteminde bulunan kişidir. Noter, iş yaptıracak kimselerin kimlik, adres ve yeteneğini ve gerçek istediklerini tamamen öğrenmekle yükümlüdür. İLGİLİNİN İŞİTME, KONUŞMA VEYA GÖRME ÖZÜRLÜ OLMASI: Madde 73 (Başlığı ile birlikte değişik madde: /23. md) Noter, ilgilinin işitme, konuşma veya görme özürlü olduğunu anlarsa, işlemler özürlünün isteğine bağlı olmak üzere iki tanık huzurunda yapılır. İlgilinin işitme veya konuşma özürlü olması ve yazı ile anlaşma imkânının da bulunmaması halinde, iki tanık ve yeminli tercüman bulundurulur. İLGİLİNİN TÜRKÇE BİLMEMESİ: Madde 74 - İlgili, Türkçe bilmezse antlı bir tercüman da bulundurulur. İMZA YERİNE İŞARET, MÜHÜR VEYA PARMAK İZİ KULLANILMASI: Madde 75 - İlgililerle tanık, tercüman ve bilirkişi imza atamadıkları ve imza yerine geçen bir el işareti kullanmadıkları takdirde, varsa mühür, yoksa sol elinin başparmağı, bu da yoksa diğer parmaklarından biri bastırılır ve hangi parmağın bastırıldığı yazılır. (Değişik 2. fıkra: /24. md.) Bir noterlik işleminde imza atılmış veya imza yerine geçen el işareti yapılmış olmasına rağmen, ilgilisi ister veya adına işlem yapılan ve imza atabilen görme özürlüler hariç olmak üzere noter, işlemin niteliği, imzayı atan veya el işaretini yapan şahsın durumu ve kimliği bakımından gerekli görürse, yukarıdaki fıkradaki usul dairesinde ilgili, tanık, tercüman veya bilirkişinin parmağı da bastırılır. Mühür kullanılması halinde parmağın da bastırılması zorunludur. Tanık, tercüman ve bilirkişinin andı noter tarafından Hukuk Yargılama Usulü Kanunu uyarınca yaptırılır. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 11

12 YASAKLILIK: Madde 76 - Noter, tanık, tercüman ve bilirkişiler aşağıdaki hallerde noterlik işlemine katılamazlar: 1. Kendisi bizzat ilgili ise veya bir ilgili onun vekili olarak hareket ediyorsa, 2. Aralarında evlilik birliği kalmamış olsa bile ilgililerden birinin karı veya kocası ise, 3. İlgililerden biri ile aralarında sıhrî dahi olsa usul veya füru veya kan hısımlığında üçüncü, sıhrî hısımlıkta ikinci derecede (Bu dereceler dâhil) civar hısımlığı veyahut evlat edinme ilişkisi varsa, 4. İlgililerden biri noterin kâtip veya hizmetlisi ise, 5. İlgililerden biri aralarında iki, üç ve dördüncü numaralarda yazılı ilişki bulunan bir şahsın vekili olarak hareket ediyorsa, 6. Noterlik işlemi, kendi yararına veya aralarında iki, üç ve dördüncü numaralarda yazılı ilişkiler bulunan bir kimse yararına bir tasarrufu kapsıyorsa. NOTERLİK İŞLEMİNİ HUKUK HÂKİMİNİN YAPMASI: Madde 77 - Yukarıdaki madde uyarınca noterin yapamadığı noterlik işlemi o yerde başka bir noter yoksa bu kanun hükümlerine göre Asliye Hukuk Hâkimi, o yerde Asliye Hukuk Hâkimliği mevcut değilse Sulh Hukuk Hâkimi tarafından yapılır. TANIKLAR İÇİN DİĞER YASAKLILIK SEBEPLERİ: Madde 78 - Aşağıdaki kimseler tanık olamazlar: 1. Reşit olmayanlar 2. Mahcurlar, olmayanlar, 3. Hukuk Yargılama Usulü Kanununa göre andlı tanık olarak dinlenmeleri mümkün 4. Noterin kâtip ve hizmetlileri. BAŞKALARI, ADINA İŞLEM YAPTIRACAKLARDAN ARANACAK BELGE: Madde 79 - Vekil, veli, vasi, kayyım, mümessil ve mirasçı sıfatıyla veya şirket ve dernek gibi tüzel kişiler adlarına noterlik işlemi yaptırmak isteyenler, sıfat ve yetkilerini ve işlemi yapmaya izinli olduklarını bildirir belge göstermekle yükümlüdürler. Belgenin gösterildiği iş kâğıdına yazılmakla beraber, işlemle ilgili kısımlarını ve nereden hangi tarih ve numara ile verilmiş olduğunu gösteren, birer örneği harçsız ve vergisiz olarak gerek ilgilisine verilecek ve gerekse dairede saklanacak asıl ve örneklerine bağlanır. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 12

13 FOTOĞRAF YAPIŞTIRILMASI: Madde 80 - İlgilinin fotoğrafının yapıştırılması zorunlu olan işlemler yönetmelikte gösterilir. Noter, birinci fıkranın kapsamı dışında kalan bir işlemin niteliği, ilgilinin durumu ve kimliği bakımından gerekli görür veya ilgili isterse, o işleme ait kâğıtlara da ilgilinin fotoğrafını yapıştırabilir. NOTERLİK İŞLEMLERİNDE ÇIKINTI, DEĞİŞTİRME, FESİH, İPTAL VE DÜZELTME: Madde 81 - Noterlik işlemlerinde, ilgilinin imzasını ve noterin onayını taşımayan çıkıntılar geçerli değildir. Çıkıntılar el yazısı ile yapılamaz. Tamamlanmasından sonra bir noterlik işleminin değiştirilmesi veya fesih ve iptal veyahut evvelki işin nitelik ve değeri değişmemek şartıyla düzeltilmesi, evvelki işlemin yapıldığı şekilde yeni bir işlemle yapılır. Yeni işlemin tarih ve numarası, noterlik dairesinde bulunan evvelki işleme ait kâğıda yazılır. Şu kadar ki, yeni işlem başka bir noterlikte yapılırsa, bu noterlik, yeni işleme ait kâğıdın bir nüshasını, gerekli açıklama yapılarak ilk işleme ait kâğıda bağlanması için o işlemi yapan noterliğe gönderir. NOTERLİK İŞLEMLERİNİN HÜKÜMLERİ: Madde 82 - Bu kanun hükümlerine göre belgelendirilen işlemler resmi sayılır. Noterler tarafından bu kısmın ikinci bölümünün hükümlerine göre düzenlenmiş olan hukuki işlemler, sahteliği sabit oluncaya kadar geçerlidir. Bu kısmın üçüncü bölümü hükümlerine göre noter tarafından yapılan imza onaylaması, onaylanan imzanın ilgiliye ait oluşunu belgelendirme niteliğinde bulunup, hukuki işlemlerin içindekileri kapsamaz. Bu işlemlerde imza ve tarih, sahteliği sabit oluncaya kadar geçerlidir. geçerlidir. İkinci ve üçüncü fıkra hükümleri dışında kalan noterlik işlemleri aksi sabit oluncaya kadar GÖREVİN DAİRE DIŞINDA YAPILMASI: Madde 83 - Noterler, noterlik işlemlerini dairelerinde yaparlar. Şu kadar ki, işlemin dairede yapılması gecikmeye sebep olur veya başka bir zorluk arz ederse, sebebi iş kâğıtlarında gösterilmek suretiyle daire dışında da işlem yapılabilir. Aynı yetkiyi, işlemin yapıldığı tarihte öncelikle imzaya yetkili bulunan kimse de taşır. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 13

14 İKİNCİ BÖLÜM DÜZENLEME ŞEKİL: Madde 84 - Hukuki işlemlerin noter tarafından düzenlenmesi bir tutanak şeklinde yapılır. Bu tutanağın: 1. Noterin adı ve soyadı ile noterliğin ismini, 2. İşlemin yapıldığı yer ve tarihi (Rakam ve yazı ile), 3. (Değişik: / 3 md.) İlgilinin ve varsa tercüman, tanık ve bilirkişinin kimlik ve adresleri ile ayrıca ilgilinin vergi kimlik numarasını, 4. İlgilinin hakiki arzusu hakkındaki beyanını, 5.İşleme katılanların imzalarını ve noterin imza ve mührünü, Taşıması gereklidir. verilir. Bu şekilde düzenlenen iş kâğıdının aslı noterlik dairesinde saklanır ve örneği ilgilisine TUTANAKTA BULUNACAK DİĞER KAYITLAR : Madde 85 - Tutanak, noterin ilgiliyi tanıyıp tanımadığını, tanımıyorsa ilgilinin kişiliği hakkında ne yoldan kanı sahibi olduğunu gösterir kayıtları taşır. Noter böyle bir kanıya ulaşamaz ve işlemin yapılması da istenirse, keyfiyet ve kimliğin tespiti için getirilen ispat vasıtası tutanağa yazılır. TUTANAĞIN OKUNMASI: Madde 86 - Tutanak, ilgilinin gerçek isteği hakkındaki beyanı yazıldıktan sonra okuması için kendisine verilir. İlgili tutanağı okur, içindekiler isteğine uygun ise, bu husus da yazıldıktan sonra altını imzalar. İLGİLİNİN OKUMA VE YAZMA İMKANINA SAHİP OLMAMASI: Madde 87 - İlgili okuma ve yazma imkânına sahip değilse, hazır bulundurulacak iki tanık huzurunda maksadını notere beyan eder. Noter, bu beyanı yazdıktan sonra tutanak okunur. Ancak, işlemin tanık huzurunda yapılmasını emreden diğer kanunların hükümleri saklıdır. İlgili ve tanıklar, beyanın aynen yazıldığını ifade ettikten ve bu husus tutanağa geçirildikten sonra altını imza ederler. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 14

15 TUTANAĞA EKLENECEK BELGELERİN HÜKMÜ: Madde 88 - İlgili, beyanında bir belgeye dayanır ve bu, tutanağa bağlanırsa, o belge tutanağın ayrılmaz bir parçası sayılır. Şu kadar ki, 84 üncü maddenin son fıkrası gereğince tutanak örneğinin ilgililere verilmesi sırasında, bu belgenin de örneğinin çıkartılması ilgilinin isteğine bağlıdır. DÜZENLEME ŞEKLİNDE YAPILMASI ZORUNLU İŞLEMLER: Madde 89 - Niteliği bakımından tapuda işlem yapılmasını gerektiren sözleşme ve vekâletnamelerle, vasiyetname, mülkiyeti muhafaza kaydı ile satış, gayrimenkul satış vaadi, vakıf senedi, evlenme mukavelesi, evlat edinme ve tanıma, mirasın taksimi sözleşmesi ve diğer kanunlarda öngörülen sair işlemler bu fasıl hükümlerine göre düzenlenir. ŞEKİL: ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ONAYLAMA Madde 90 - Hukuki işlemlerin altındaki imzanın onaylanması imzayı atan şahsa ait olduğunun bir şerhle belgelendirilmesi şeklinde yapılır. İmzası onaylanan iş kâğıdının aslı ilgilisine verilir ve imzalı bir örneği dairede saklanır. Bu örnek harca tabi değildir. ONAYLAMA ŞARTLARI: Madde 91 - Onaylama, imzanın noter huzurunda atılması veya kendisine ait olduğunun ilgili tarafından kabulü ile kabildir. ONAYLAMA ŞERHİNİN İHTİVA EDECEĞİ HUSUSLAR: Madde 92 Onaylama şerhinin: 1. İşlemin yapıldığı yer ve tarihi (Rakam ve yazı ile), 2. (Değişik: /3 md.) İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarasını, 3. Noter, ilgiliyi tanımıyorsa, kimliği hakkında gösterilen ispat belgesini, 4. İmza huzurda atılmışsa bu hususu, imza dışarıda atılıp da huzurda ilgili, imzanın kendisine ait olduğunu kabul etmişse bu husustaki beyanı, 5. İşleme katılanların imzalarını ve noterin imza ve mührünü, Taşıması gereklidir. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 15

16 MÜHÜR, TARİH, PARMAK İZİ VE İŞARETİN ONAYLANMASI : Madde 93 - Bu bölümdeki hükümler mühür, tarih parmak izi veya imza yerine geçen el işaretinin noter tarafından onaylanmasında da kıyasen uygulanır. KİMLERE ÖRNEK VERİLEBİLECEĞİ: DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ÖRNEK VERME Madde 94 - Noterler tarafından yapılan işlemlerin örnekleri, ancak ilgililerine, kanuni mümessil veya vekillerine yahut da mirasçılarına verilir. Bu örnek, masrafı verilmek suretiyle o yerdeki noter eliyle diğer bir şehirdeki noterlikten de getirtilebilir. Ancak, Türk Kanunu Medenisi hükümlerine göre açılmadıkça, vasiyeti yapandan veya bu konuda özel yetkiyi kapsayan, noterlikten onaylı vekâletnameyi taşıyan vekilinden başkasına, vasiyetnamelerin örneği verilemez. HÂKİMİN İZNİ İLE ÖRNEK VERİLMESİ: Madde 95 - Yukarıdaki maddede sayılanlardan başkasına örnek verilmesi, noterliğin Bağlı bulunduğu asliye hukuk veya münferit sulh hâkiminin iznine bağlıdır. Birinci fıkraya göre verilecek örneklerin, konsolosluklarda düzenlenen evraka ait olması halinde izin, örneği talebeden şahsın Türkiye'deki son ikametgâhı mahkemesince, son ikametgâhı tespit edilemeyen hallerde ise Ankara Asliye Hukuk Mahkemesince verilir. Bu izin hiçbir harç ve vergiye tabi değildir. BELİRLİ BİR KISMIN ÖRNEĞİNİ VERMEK: Madde 96 - İlgili, getirdiği her çeşit kâğıdın tamamının veya bir kısmının örneğinin çıkarılmasını istediği takdirde, noter aslındaki şekli korumak şartı ile tamamını veya istenilen kısmı aynen yazar ve iş sahibine istediği kadar örnek verir. ÖRNEĞİN DAİREDE SAKLANMASI: Madde 97 - Çıkarılan Örneklerden biri ilgiliye imza ettirilerek noter dairesinde saklanır. İlgilisine verilecek örneklere, bir örneğin dairede saklandığı yazılmakla beraber, geri verilen aslına da bu yolda ayrıca şerh verilerek mühürlenir. FOTOKOPİ VE BENZERİ USULLERLE ÖRNEK ÇIKARMA: Madde 98 - Örnek, fotokopi veya benzeri usullerle de çıkarılabilir. Aslında bir bozukluk varsa, tasdik şerhinde açıklama yapılır. YABANCI DİLDEKİ KÂĞIDIN ÖRNEĞİ: İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 16

17 Madde 99 - Örneği verilmesi istenen kâğıt yabancı dilde yazılmışsa, evvela tercüme edilir; sonra bu bölüm hükümlerine göre örnek çıkarılarak her örneğe tercümesi iliştirilir ve bu yolda şerh verilir. BEŞİNCİ BÖLÜM DİĞER İŞLEMLER BÖLÜMÜN KAPSAMI: Madde İkinci, üçüncü, dördüncü bölüm hükümleri dışında kalan noterlik işlemleri, bu bölüm hükümlerine göre yapılır. TUTANAK: Madde Noter tarafından düzenlenecek tutanak: 1. Tutanağın düzenlendiği yeri ve tarihi (Rakam ve yazı ile), 2. (Değişik: /3 md.) İlgilinin kimliği, adresi ve vergi kimlik numarasını 3. İlgili noter tarafından tanınmıyorsa, kimliği hakkında getirilen ispat belgesini, 4. Tutanağın konusunu, 5. İlgilinin, varsa tercüman, bilirkişi ve tanıkların imzalarıyla noterin imza ve mührünü, Kapsar. Şu kadar ki, emanet tutanağında, emaneti alma ve verme şartları da gösterilir. TUTANAK ŞEKLİNDE YAPILACAK İŞLEMLER: Madde Bu kanunun 61 ve 62 nci maddelerinde yazılan işlemler tutanak şeklinde yapılır. ÇEVİRME İŞLEMİ: Madde Bir dilden diğer dile veya bir yazıdan başka bir yazıya çevirme halinde, noter tarafından metnin altına bir şerh verilir. Bu şerhin, noter yeminli tercüman kullanmışsa, tercümanın kimliğini ve adresini ihtiva etmesi ve altının, noter tarafından tarih yazılıp imzalanarak mühürlenmesi gereklidir. ÇEVİRMENİN BAŞKA YERDE YAPTIRILMASI: Madde İlgilinin bulunduğu yerde noterlikçe çevirme yaptırılamazsa, o noterlik aracılığı ile başka yerdeki noterlikte çevirme yaptırılabilir. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 17

18 TİCARİ PROTESTO: Madde Kabul etmeme ve ödememe protestosu, Türk Ticaret Kanununda yazılı hükümlere göre yapılır. İHTARNAME VE İHBARNAME: Madde Her türlü hukuki işlemlere ait ihtarname ve ihbarname: 1. İstemde bulunan ve diğer tarafın ad ve soyadları ile açık adreslerini, 2. İhtar ve ihbar konusunu, 3. İstemde bulunanın imzasını, 4. Tebliğ şerhini, noterin imza ve mührünü ve tarihi (Yazı ve rakam ile), Kapsar. İhtarname ve ihbarnameler ilgili tarafından yazılıp tebliğ için notere getirebileceği gibi, notere de yazdırılabilir. DEFTER ONAYLANMASI: Madde Noterler, defter onaylamasını özel kanununda gösterilen şekilde yaparlar. Özel kanununda hüküm bulunmayan hallerde defter onaylaması, defterin baş ve son sayfasına kaç sayfadan ibaret olduğu yazılmak ve her sayfası numaralanıp mühürlenmek suretiyle yapılır. TESCİL: Madde Kanunen tescili gereken işlemler; sicil defterine, sıra numarası altında, işlemin tarih ve numarası, ilgililerin ad ve soyadları ve işlemin niteliği yazılmak suretiyle tescil edilir. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 18

19 NOTERLİK KANUNU YÖNETMELİĞİ Kimlik teshilinde izlenecek yol ONBEŞİNCİ KISIM Noterlik İşlemlerinde Uyulması Gerekli Hususlar Madde 90 - Noter, belgelendirme isteminde bulunan ilgili ile işleme katılan kimselerin kimliğini tespit edebilmek için nüfus hüviyet cüzdanı, buna dayalı olarak resmi mercilerden verilmiş pasaport, ehliyet, fotoğraflı kimlik kartı ve sair kimlik belirten belgeleri aramak zorundadır. Bu belgelerin gösterilmemesi veya noterin gerekli görmesi halinde tanık dinlemek yoluyla da kimlik tespit olunabilir. Yeteneğin tespiti Madde 91 - Noterin ilgilinin yeteneği hakkında bir kanı sahibi olması gereklidir. Temyiz kudretine sahip bulunan ve işlemin niteliğine göre gerekli yaşa girdiği anlaşılan herkes hukuki işlemleri yapmaya ehil olup, bu yaş resmi belge ile saptanır. Tanık veya kanı ile yaş tespit edilemez. İlgilinin yaşlılık, hastalık veya dış görünüşü itibarıyla yeteneğinden şüphe edilmesi veya bu konuda ihbar ve şikâyet bulunması hallerinde temyiz kudretinin varlığı doktor raporu ile saptanır. Bu takdirde metnin İçinde tarih ve numarası ile rapordan bahsedilir, raporun aslı işlemin noterde kalan nüshasına eklenir. Hukuki işlerin belgelendirilmesi anında ilgili iradesini serbestçe ve kendi isteğine uygun olarak beyan etmelidir. Beyanın tam ve eksiksiz olarak yazılması gereklidir. Yapılan işlemin niteliğine göre gerekli soruların sorularak işlemin sonucu hakkında ilgiliye açıklama yapılması gereklidir. Başkaları adına işlem yaptıracaklardan aranacak belgeler Madde 92 - Başkaları adına işlem yaptıracaklardan Noterlik Kanununun 79 uncu maddesinde yazılan belgelerin aranması işlemle ilgili kısımlarının örneklerinin işlem kâğıdına eklenmesi zorunludur. Vekil ve mümessilin temsil ettikleri kişiler birden çok iseler, temsil ettikleri bütün kişilerin ad ve soyadlarının işleme teker teker yazılması ve ibraz olunan belge veya belgelerin bu kişileri tamamen kapsaması şarttır. Yetki izni gösteren belgeler; a- Vekil için, vekâletname düzenlemeye yetkili hakim veya noterlerce onanmış vekâletname, b- Veli için, kendisi veya velayeti altında bulunan küçüğün nüfus hüviyet cüzdanları, c- Vasi ve kayyım için, mahkeme kararı ve nüfus cüzdanları, d- Mirasçı için veraset belgesi ve nüfus hüviyet cüzdanları, e- Mümessiller için, temsil veya izin kağıdı, f- Köy hükmi şahsiyetini temsil yetkisine haiz muhtarlar için yetkili idare makamlarının usulüne göre verecekleri yetki belgeleridir. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 19

20 İşlemlere fotoğraf yapıştırılması Madde 93 - Aşağıdaki noterlik işlemlerinde ilgilinin fotoğrafının Yapıştırılması zorunludur: a- Niteliği bakımından tapuda işlem yaptırılmasını gerektiren sözleşmelere, b- Niteliği bakımından tapuda işlem yaptırılmasını gerektiren vekâletnamelere, c- Vasiyetname, d-mülkiyeti muhafaza kaydıyla satış e- Gayrimenkul satış vaadi, f- Vakıf senedi, g-evlenme mukavelesi, h- Evlat edinme, ı- Tanıma, j-mirasın taksimi sözleşmesi, k- Boşanma davaları için düzenlenecek vekâletnameler, Yukarıda sayılan işlemler dışında kalmakla beraber, diğer kanunların öngördüğü, noterin işlemin ve ilgilinin durumuna göre gerekli bulduğu veya bizzat ilgilinin istemde bulunduğu işlem kâğıtlarına da fotoğraf yapıştırılabilir. Asıllarına fotoğraf yapıştırılması zorunlu noterlik işlemlerinin, çıkartılacak örneklerine de fotoğraf yapıştırılması zorunludur. İstanbul Noter Odası Hukuk Komisyonu Sayfa 20