Afyon Kocatepe Üniversitesi T p Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD 1, Nöroflirürji AD 2, Afyon

Transkript

1 Araflt rmalar / Researches ki Saat ve Üzerinde Desfluran ve Sevofluran Anestezisi Alan Yafll Hastalarda Derlenme Sürelerinin Bispektral ndeks De erleri ile Karfl laflt r lmas Canan Balc 1, H. Selim Karabekir 2, Muhammet Ye it 1 Afyon Kocatepe Üniversitesi T p Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD 1, Nöroflirürji AD 2, Afyon ÖZET ki saat ve üzerinde desfluran ve sevofluran anestezisi alan yafll hastalarda derlenme sürelerinin bispektral indeks de erleri ile karfl laflt r lmas Amaç: Çal flmam z elektif lomber disk cerrahisi geçiren, iki saat ve üzerinde anestezi alan, 60 yafl üstü olgularda desfluran ve sevofluran n derlenme sürelerine etkisinin karfl laflt rmak ve bu sürelerde bispektral indeks (B S) de erlerini belirlemek amac yla yap ld. Gereç ve Yöntem: ki saat ve üzerinde genel anestezi alt nda lomber disk cerrahisi planlanan, 60 yafl üstünde olan ve ASA I-II grubunda 40 hasta çal flmaya dahil edildi. Hastalar m z rasgele seçimle, iki gruba ayr ld. Anestezi indüksiyonu her iki grupta intravenöz mg/kg propofol ile anestezi idamesi ise I. grupta (n=20) sevofluran (%0.6-%1.75), II.grupta ise (n=20) desfluran (%2-6) %50 hava ve %50 O2 kar fl m ile sa land. Tüm olgularda B S, ortalama arter bas nc, kalp at m h z ve periferik oksijen satürasyonu indüksiyon öncesi, genel anestezi süresi bitimi ve derlenme odas nda 5 dakika aral klarla kaydedildi. Anestezinin sonlanmas n takiben desfluran ve/veya sevofluran anestezisi alan olgular n spontan göz açma süresi (SGAS), spontan solunum süresi (SSS), ekstübasyon süresi (ES), bilinç süreleri (BS), derlenme ünitesinden ç kar lma süresi (DÜÇS) ve bu sürelerdeki B S süreleri tespit edildi. Bulgular: Sevofluran ve desfluran için s rayla SGAS (dakika) (9.25±0.35 ve 7.45±0.35), SSS (9.15±0.34 ve 7.35±0.31), ES (7.95±0.30 ve 6.00±1.49), BS (11.40±0.48 ve 9.65±0.48) ve DÜÇS (48.75±1.19 ve 38.10±0.83) desfluran grubunda daha k sa olarak tespit edildi (p0.05) ve SGAS, SSS, EÖ, ES, BS, DÜÇS B S de erleri aras nda fark bulunmad (p<0.05). Sonuç: Sonuç olarak desfluran n h zl derlenme sa lad ndan 60 yafl üstü olgularda da güvenle kullan labilece ini, derlenme odas nda da B S monitörizasyonu ile hastalar n takip edilmesinin daha güvenli olabilece ini düflünüyoruz. Anahtar kelimeler: Anestezi, yafll hastalar, desfluran, sevofluran, derlenme süreleri, bispektral indeks ABSTRACT Comparison of recovery duration with the bis values of the elderly patients who were performed desfluran and sevofluran anesthesia more than two hours Objective: Our study was performed to the patients over 60 years old, who take anaesthesia more than two hours, to compare the recovery durations of desfluran and sevofluran and the bispectral index values (BIS) within this period. Material and Methods: 40 cases over 60 years old who were planned to perform lumbar disc surgery under general anesthesia in group ASA I-II were included in the study and subjects were randomly divided into two groups. In both groups, anesthesia was inducted with intravenous (IV) propofol per mg/kg. In the first group (n=20) anesthesia was maintained with the mixture of sevofluran ( %), 50% air and 50% O2, and in the second group (n=20), anesthesia was maintained with desfluran (2-6%), 50% air and 50% O2 mixture. Following the end of anesthesia spontaneous eye open time (SEOT), spontaneous respiration time (SRT), intubation time (ET), consciousness time (CT), discharge time from the postanesthesia care unit ( PACU discharge) and BIS values in this period were recorded. Results: We found SEOT as 9.25±0.35/min and 7.45±0.35/min, SRT as 9.15±0.34/min and 7.35± 0.31/min, ET as 7.95±0.30/min and 6.00±1.49/min, CT as 11.40±0.48/min and 9.65±0.48/min, PACU discharge time as 48.75±1.19/min and 38.10±0.83/min, in Group I and II respectively with values shorter in desfluran group (p<0.05). There was no statistically significant difference in BIS values. Conclusion: As a result in cases over 60 years old, desfluran can be preferred due to rapid recovery and also it would be safer to follow the patients in recovery period, with BIS monitorization, in recovery unit. Key words: Anesthesia, elderly patients, desfluran, sevofluran, recovery time, bispectral index. Bak rköy T p Dergisi 2007;3:51-56 G R fi Günümüzde genel anestezi sonras hastalar n h zl, özellikle spontan derlenmesi ekonomik koflullar da Yaz flma adresi / Address reprint requests to: Canan Balc Dumlup nar Mah. Ordu Bul. Y ld z Apt. 38/7 Afyon Telefon / Phone: Faks / Fax: Elektronik posta adresi / address: cbalci2001@yahoo.com Gelifl tarihi / Date of receipt: 28 Kas m 2006 / November 28, 2006 Kabul tarihi / Date of acceptance: 15 May s 2007 / May 25, 2007 düflünüldü ünde önemlidir, fakat postoperatif komplikasyonlar anestezi konforunu olumsuz etkilemektedir. Yafll hastalarda mental fonksiyonlar n erken dönemde de erlendirilmesi derlenmenin k sa süreli olmas ile ilgili oldu undan k sa derlenme süreleri daha da önem kazanmaktad r (1,2). Genel anestezide kullan lan sevofluran ve desfluran di er inhalasyon ajanlar ile karfl laflt r ld klar nda h zl indüksiyon ve derlenme sa larlar (3-7). Sevofluran n klinikte kullan m desflurandan daha eski olup h zl derlenme sa lamas nedeniyle genel anestezi uygulamalar nda Bak rköy T p Dergisi, Cilt 3, Say 2, 2007 / Medical Journal of Bak rköy, Volume 3, Number 2,

2 ki saat ve üzerinde desfluran ve sevofluran anestezisi alan yafll hastalarda derlenme sürelerinin bispektral indeks de erleri ile karfl laflt r lmas tercih edilen inhalasyon ajan olmufltur (6). Sevofluran n h zl indüksiyon ve derleme sa lamas düflük kan/gaz partisyon katsay s na sahip olmas ile ilgilidir. Son y llarda klinik kullan ma girmifl olan desfluran da sevofluran gibi h zl derlenme sa lamaktad r (7,8). Fakat desfluran n kan/gaz partisyon katsay s sevoflurandan (desfluran/sevofluran 0.42/0.63) daha düflüktür bu nedenle alveolar konsantrasyonu h zla artar (7). Desfluran kan gaz partisyon katsay s yla ters orant l olarak (desfluran/sevofluran 0.42/0.63) alveolar konsantrasyonu h zla artar (6,7). Desfluran n sevoflurandan daha k sa derlenme süresine sahip oldu u bilinmektedir (9-13). Desfluran kullan m ndan sonra ise postoperatif titreme, nefes tutma, bulant ve kusma komplikasyonlar aç s ndan dikkatli olunmas önerilmektedir (9,14). Anestezi süresince anestezi derinli inin takibi, hatta anestezik ajan konsantrasyonlar n n ayarlanmas için B S ile yap lan pek çok çal flma vard r (15-21). Anestezi süresince B S de erleri konusunda deneyimimiz artmakla beraber derlenme dönemiyle ilgili deneyimimiz henüz çok fazla de ildir (22,23,24) Anestezik ajanlar n n kesilmesini takiben spontan solunum süresi B S (SSSB), spontan göz açma süresi B S (SGASB), ekstübasyon süresi B S (ESB), bilinç süresi B S (BSB), derlenme ünitesi ç k fl süresi B S (DÜÇSB) de erlerinin belirlenmesi için yap lan çal flma say s ise çok azd r. Çal flmam zda SGASB, SSSB, EÖB, ESB, BSB ve DÜÇSB de erlerini tespit ettik Desfluran n derlenme süresi sevoflurandan daha k sa olsa da derlenme ünitesinden hastalar n ç kar lma zamanlar n n ayn olabilece i dolay s yla iki ajan aras nda çok büyük farklar n olmad da düflünülmektedir (25-31). Fakat literatürde 60 yafl üstü olgular n yer ald çal flmalarda desfluran gruplar nda derleme süreleri daha k sa oldu u bildirilmektedir (14,15). Yap lan çal flmalarda al nan sonuçlar genellikle desfluran n derlenme sürelerinin (göz açma, ad n söyleme, do um tarihini söyleme) daha k sa oldu u yönündedir (32,33). Fakat bu konuda özellikle yafll hastalarda yap lan çok fazla çal flma bulunmamaktad r (14,15). Çal flmam z, elektif lomber disk cerrahisi geçirecek 60 yafl üstü 40 olguda sevofluran ve desfluran n derlenme özelliklerini SGAS, SSS, ES, BS, DÜÇS lerini karfl laflt rmak ve bu sürelerde de B S de erlerini belirleyerek derlenme süreleri ile B S de erlerinin uyumlulu unu de erlendirmek amac yla yap ld. Gruplar aras nda postoperatif bulant, kusma, desatürasyon, laringospazm, nefes tutma ve k nma komplikasyonlar n da karfl laflt r ld. GEREÇ VE YÖNTEM Bu prospektif, randomize çal flma ASA I-II grubundan, lomber disk cerrahisi planlanan, 60 yafl üstü toplam 40 olgu dahil edilerek gerçeklefltirildi. Kronik akci er hastal, böbrek yetmezli i, koroner arter hastal öyküsü olan, vücut a rl 110 kg olan, kronik alkol al m öyküsü olanlar ve 7 gün içinde anestezi alanlar çal flma d fl b - rak ld. Olgular n preoperatif de erlendirmesi anestezi poliklini inde yap ld ve cerrahiden bir gün önce hastalar tekrar görüldü. Tüm hastalar 8 saatlik açl k süresi sonunda postoperatif kognitif fonksiyonlar n n etkilenmemesi için premedikasyon yap lmadan ameliyat salonuna al nd. ndüksiyon öncesi olgular n B S (Datex Ohmeda S5 monitör, Finlandiya), elektrokardiyogram (EKG) (Datex Datex Ohmeda S5 monitör), ortalama arter bas nc (OAB), kalp at m h z (KAH) ve periferik oksijen satürasyonu (SpO2) de erleri kaydedilerek, tüm anestezi süresince 5 dakika aral klarla takip edilen bu de erler derlenme döneminde kaydedildi. ndüksiyondan önce tüm hastalar 3-5 dk %100 O2 ile oksijenize edildi. Anestezi indüksiyonu propofol (1.5-2 mg/kg) ile yap ld. Anestezi idamesi grup 1 için sevofluran (% ), %50 hava ve %50 O2 kar fl m ile sa land. Anestezi idamesi grup 2 için desfluran (%2-6), %50 hava ve %50 O2 kar fl m ile sa land. Kas gevflemesi ve endotrakeal entübasyon için rokurunyum bromür 1 mg/kg uyguland ve gerektikçe 0.1 mg/kg dozlarda yap ld. Analjezi amac yla indüksiyonun ard ndan 3 mg/kg fentanil kullan ld ve gerektikçe tekrarland. Operasyon bitiminde kas gevfletici ilac n etkisini antagonize etmek amac ile 0.02 mg/kg atropin ve 0.05 mg/kg neostigmin kullan ld. Olgular n spontan solunum süresi (anestezik ajan n kesilmesi, atropin ve neostigmin yap lmas n takiben) ve bu süredeki B S de erleri kaydedildi. Anestezinin sonlanmas n takiben inhalasyon ajanlar n n kesilmesi sonras ekstübasyon öncesi süre (anestezik gaz n kapat lmas ndan ekstübasyondan hemen önce) ve ekstübasyon süresi önceki B S de eri, ekstübasyon sonras süresi (anestezik gaz n kapat lmas ndan ekstübasyon yap lmas ndan sonraki süre) ve ekstübasyon sonras B S de eri kaydedildi. Anestezik gaz n kapat lmas ndan gözlerini spontan açana kadar geçen süre SGAS ve bu süredeki B S de eri, bilinç süresi (o günü veya do um tarihini söyleyene kadar geçen süre) ve bu sürelerdeki B S de erleri kaydedildi. Postoperatif bulant, kusma, k nma, nefes tutma, laringospazm ve desatürasyon komplikasyonlar hastalar 52 Bak rköy T p Dergisi, Cilt 3, Say 2, 2007 / Medical Journal of Bak rköy, Volume 3, Number 2, 2007

3 C. Balc, H. S. Karabekir, M. Ye it derlenme ünitesinden ç kar lana dek takip edildi. Hastalar Modifiye Aldrete skoru 9 oldu unda derlenme odas ndan servise al nd. Verilerin istatistiksel de erlendirmesinde, demografik veriler için Student s t, iki grubun karfl laflt r lmas nda non-parametrik veriler için Kruskal-Wallis testi, gruplar aras ndaki ikiflerli karfl laflt rmada ise non-parametrik veriler için Mann Whitney U ve parametrik veriler için Student s t testleri uyguland. Veriler ortalama±standart hata (Ort±SH) olarak gösterildi, p<0.05 anlaml farkl l k kabul edildi. BULGULAR Gruplar n demografik verileri, cerrahi ve anestezi süresi, indüksiyon propofol ve indüksiyon fentanil dozu ile fentanil toplam dozu Tablo 1 de verildi. Gruplar aras nda demografik veriler (yafl, a rl k, boy), cerrahi süre, anestezi süresi, indüksiyon propofol dozu ve indüksiyon fentanil dozu aç s ndan istatistiksel anlaml fark saptanmad (p> 0.05) (Tablo 1). Gruplar aras nda hemodinamik veriler de erlendirildi inde anlaml fark bulunmad (p>0.05). Grup I ve II için s ras yla SSS 9.15±0.34 ve 7.35± 0.31, SGAS 9.25±0.35 ve 7.45±0.35, ES 7.95±0.30 ve 6.00±1.49, BS 11.40±0.48 ve 9.65±0.48, DÜÇS 48.75±1.19 ve 38.10±0.83 de erleri grup 2 de anlaml biçimde düflük bulundu (p<0.05) (Tablo 2). Gruplar n SSSB, SGASB, EÖB, ESB, BSB ve DÜÇSB de erleri belirlendi ve gruplar aras nda anlaml bir fark tespit edilmedi (p>0.05) (Tablo 3). Grup I ve II için s - ras ile SSSB 75.70±0.51 ve 75.05±0.74, SGASB 86.65±0.51 ve 86.60±0.52, EÖB 94.70±0.24 ve 93.60±0.33, ESB 96.05±0.32 ve 96.06±0.33, BSB 98.20±0.17 ve ±0.14, Tablo 1: Gruplar n demografik verileri, cerrahi ve anestezi süresi, indüksiyon propofol ve indüksiyon fentanil dozu ile fentanil toplam dozu (Ort±SH). Grup 1 (n=20) Grup 2 (n=20) p Yafl (y l) 67.05± ±1.13 >0.05 Boy (cm) ± ±0.83 >0.05 A rl k (kg) 63.25± ±0.79 >0.05 Cerrahi Süre (dk) ± ±0.65 >0.05 Anestezi Süresi (dk) ± ±0.62 >0.05 ndüksiyon propofol dozu (mg) ± ±2.10 >0.05 ndüksiyon fentanil dozu (mg) ± ±2.10 >0.05 Fentanil toplam doz (mg) ± ±6.10 >0.05 Tablo 2: Gruplar n derlenme skorlar (Ort±SH). Grup 1 (n=20) Grup 2 (n=20) p Spontan solunum süresi (dk) 9.15± ±0.31* <0.05 Göz açma süresi (dk) 9.25± ±0.35* <0.05 Ekstübasyon süresi (dk) 7.95± ±1.49* <0.05 Bilinç süresi (dk) 11.40± ±0.48* <0.05 Derlenme ünitesinden ç k fl süresi (dk) 48.75± ±0.83* <0.05 *Grup 1 ve grup 2 karfl laflt r ld nda (p<0.05) Tablo 3: Gruplar n spontan solunum süresi, göz açma süresi, ekstübasyon öncesi, ekstübasyon sonras, bilinç süresi ve derlenme ünitesi ç k fl süresi B S de erleri (Ort ±SH). Grup 1 (n=20) Grup 2 (n=20) p Spontan solunum süresi B S 75.70± ±0.74 >0.05 Göz açma süresi B S 86.65± ±0.52 >0.05 Ekstübasyon öncesi B S 94.70± ±0.33 >0.05 Ekstübasyon sonras B S 96.05± ±0.33 >0.05 Bilinç süresi B S 98.20± ±0.14 >0.05 Derlenme ünitesi ç k fl süresi B S 98.55± ±0.15 >0.05 Bak rköy T p Dergisi, Cilt 3, Say 2, 2007 / Medical Journal of Bak rköy, Volume 3, Number 2,

4 ki saat ve üzerinde desfluran ve sevofluran anestezisi alan yafll hastalarda derlenme sürelerinin bispektral indeks de erleri ile karfl laflt r lmas Tablo 4: Gruplar aras bulant, kusma, k nma, laringospazm, nefes tutma ve desatürasyon komplikasyonlar. Bulant Kusma Ik nma Laringospazm Nefes tutma Desatürasyon p n Var yok Var Yok Var Yok Var Yok Var Yok Var yok Grup >0.05 Grup >0.05 DÜÇSB 98.55±0.16 ve 98.50±0.15 olarak tespit edildi. Gruplar aras bulant, kusma, desatürasyon, laringospazm, nefes tutma ve k nma komplikasyonlar de erlendirildi inde gruplar aras nda anlaml fark bulunamad (p>0.05) (Tablo 4). TARTIfiMA Postoperatif derlenme döneminde özellikle yafll hastalar n konfüzyon ve bilinç durumlar n n erken dönemde de erlendirilmesi önemlidir (1,2). Desfluran ve sevofluran n derlenme sürelerinin yafll hastalarda de erlendirildi- i çal flmalar vard r (34,37). Yap lan çal flmalarda al nan sonuçlar genellikle desfluran n derlenme sürelerinin (göz açma, ad n söyleme, do um tarihini söyleme) daha k sa oldu u yönündedir (14,15). Chen ve ark. (27) 65 yafl üstü genel anestezi alan hastalarda sevofluran ve desfluran n derlenme özelliklerinin karfl laflt rd klar çal flmalar nda, desfluran grubunda DÜÇS ni sevofluran grubundan daha k sa olarak bildirmifllerdir. Bizim çal flmam zda da DÜÇS desfluran grubunda daha k sa olarak belirlendi. Iannuzzi ve ark. (14) yapt bir baflka çal flmada 65 yafl üstü olgulara desfluran ve sevofluran sonras verilen sorulara cevap verme sürelerini belirlemifller ve yine desfluran grubunda bu sürelerin daha k sa oldu unu bildirmifllerdir. Behne ve ark. (25) desfluran, izofluran ve sevofluran ile oryantasyon sürelerini de erlendirdikleri çal flmalar nda s ras yla en k sa süreleri desfluran, sevofluran ve izofluranda elde etmifller, fakat aralar ndaki fark n çok anlaml olmad n belirtmifllerdir. Fredman ve ark. (34) 60 yafl üstü hastalarda k sa ürolojik giriflimlerde desfluran ve izofluran anestezisi sonras operasyon ünitesinden derlenme ünitesine ç kar lma sürelerini karfl laflt rm fllar ve desfluran grubunda bu sürelerin daha k sa oldu unu tespit etmifllerdir. Peduto ve ark. (35) 60 yafl üstü hastalarda sevofluran ve izofluran n ekstübasyon süresi, göz açma süresi, komutlara cevap verme sürelerini karfl laflt rm fllar, sevofluran ve izofluran için s ras yla s ras yla bu süreleri 8 ve 11 dk., 8.5 ve 12.5 dk., 10 ve 15.5 dk. olarak tespit etmifller ve sevofluran grubunda anlaml olarak bu sürelerin daha k sa oldu unu bildirilmifltir (35). Biz de çal flmam zda sevofluran için ES 7.95±0.30, SGAS 9.25±0.35, BS 11.40±0.48 dk olarak belirledik ve bu çal flmadaki sonuçlara benzer de erler elde ettik. Altm fl yafl üstü hastalarda erken derlenme önemlidir. Özellikle anestezi süresinin uzad durumlarda yafll hastalarda derlenmenin ve bilincin erken kazan lmas daha da önem kazanmaktad r. Heavner ve ark. (1) çal flmalar nda desfluran ve sevofluran anestezisi sonras ES (dk) 5 (4-9) ve 9 (5-13), SGAS 5 (3-5) ve 11 (8-16), komutla el s kma süresi 7 (4-9) ve 12 (8-17) ve BS 7 (5-9) ve 16 (10-21), DÜÇS 56 (35-81) ve 71 (61-81) olarak bildirmifllerdir. Bizim çal flmam zda da benzer flekilde SGAS, SSS, ES, BS ve DÜÇS desfluran grubunda sevofluran grubundan çok daha k sa olarak tespit edildi. Sevofluran ve desfluran için s rayla SSS (dk) 9.15±0.34 ve 7.35±0.31, SGAS 9.25±0.35 ve 7.45±0.35, ES 7.95±0.30, 6.00±1.49, BS 11.40±0.48 ve 9.65±0.48, DÜÇS 48.75±1.19 ve 38.10±0.83 olarak belirlendi. Yap lan çal flmalarda desfluran ve sevofluran n anestezi sonras komplikasyonlar de erlendirildi inde iki ajan n bulant ve kusma d fl nda ciddi bir komplikasyonu yok görünmektedir (27,28). Postoperatif bulant, kusma, k nma, nefes tutma ve öksürük oran desfluran ve sevofluran anestezisi alanlarda benzer bulunmufltur (38,39). Çal flmam zda postoperatif bulant, kusma, k nma, laringospazm, nefes tutma ve desatürasyon komplikasyonlar iki grup aras nda karfl laflt r ld nda anlaml fark bulunmad. Anestezi süresince anestezi derinli inin takibi, hatta anestetik ajan konsantrasyonlar n n ayarlanmas için B S ile yap lan pek çok çal flma mevcut olmas na karfl n derlenme döneminde SSS, SGAS, ES, BS ve DÜÇS B S de erleri ile ilgili pek fazla çal flma bulunmamaktad r fakat derlenme dönemiyle ilgili deneyimimiz henüz çok fazla de- ildir (24). Literatürde, 65 yafl üstü hastalarda derlenme döneminde SSSB, SGASB, EÖB, ESB ve DÜÇSB de erlerinin belirlendi i bir çal flmaya rastlanmam flt r. Çal flmam zda SSSB, SGASB, EÖB, ESB, BSB ve DÜÇSB de erlerini tespit ettik. Elde etti imiz B S de erleri sevofluran ve desfluran için s ras yla SSSB 75.70±0.51 ve 75.05±0.74, SGASB 54 Bak rköy T p Dergisi, Cilt 3, Say 2, 2007 / Medical Journal of Bak rköy, Volume 3, Number 2, 2007

5 C. Balc, H. S. Karabekir, M. Ye it 86.65±0.51 ve 86.60±0.52, EÖB 94.70±0.24 ve 93.60±0.33, ESB 96.05±0.32 ve 96.06±0.33, BSB 98.20±0.17 ve 98.20±0.14, DÜÇS 98.55±0.16 ve 98.50±0.15 olarak tespit edildi. Derlenme döneminde B S de erlerinin özellikle takip edildi i Zhu ve ark. (22) çal flmas nda B S de erlerinin derlenme artt kça artt n bildirmifller, derlenme ünitesinde B S takibinin basit ve güvenilir oldu unu vurgulam fllard r. Schneider ve ark. (23) sevofluran anestezisi sonras derlenme ünitesinde B S de erlerini sorulan sorulara cevap verilemedi i de er, sorulan sorulara cevap verildi i de er ve uyan kl k de eri olarak belirlemifllerdir. Schneider ve ark. (23) sorulara cevap verilemedi i B S de- erini 66, sorulan sorulara cevap verildi i B S de erini 79 ve uyan kl k B S de erini de 80 olarak belirlemifllerdir. Burrow ve ark. (24) derlenme ünitesinde B S ile hastalar n takip edilmesinin güvenli oldu unu ve derlenme ünitesinde çal flanlar n da özellikle derlenme döneminde daha az yorulaca n vurgulam fllard r. Sonuç olarak, anestezi süresince anestezi derinli inin monitörizasyonu amac yla rutin olarak kullan lan B S monitörizasyonunun derlenme dönemi boyunca da yafll hastalarda kullan labilece ini, sevofluran ve desfluran karfl laflt r ld nda derlenme süresi B S de erleri derlenme süreleri ile uyumlu oldu unu düflünüyoruz. KAYNAKLAR 1. Heavner JE, Kaye AD, Lin BK, King T. Recovery of elderly patients from two or more hours of desflurane or sevoflurane anaesthesia. Br J Anaesth. 2003; 91: Parikh SS, Chung F. Postoperative delirium in the elderly. Anesth Analg 1995; 80: Yasuda N, Targ AG, Eger EI 2nd. Solubility of I-653, sevoflurane, isoflurane, and halotane in human tissues. Anesth Analg 1989; 69: Patel SS, Goa KL. Desflurane. A review of its pharmacodynamic and pharmacokinetic properties and its efficacy in general anaesthesia. Drugs 1995; 50: Fredman B, Lahav M, Zohar E, Golod M, Paruta I, Jedeikin R. The effect of midazolam premedication on mental and psychomotor recovery in geriatric patients undergoing brief surgical procedures. Anesth Analg 1999; 89: Patel SS, Goa KL. Sevoflurane. A review of its pharmacodynamic and pharmacokinetic properties and its clinical use in general anaesthesia. Drugs 1996; 51: TerRiet MF, DeSouza GJ, Jacobs JS, et al. Which is most pungent: isoflurane, sevoflurane or desflurane? Br J Anaesth 2000; 85: Roige J, Canet J. Desflurane: a new inhalation anesthetic. Rev Esp Anestesiol Reanim 1996; 43: Van Hemelrijck J, Smith I, White PF. Use of desflurane for outpatient anesthesia. A comparison with propofol and nitrous oxide. Anesthesiology 1991; 75: Tarazi EM, Philip BK. A comparison of recovery after sevoflurane or desflurane in ambulatory anesthesia. J Clin Anesth 1998; 10: Juvin P, Servin F, Giraud O, Desmonts JM. Emergence of elderly patients from prolonged desflurane, isoflurane, or propofol anesthesia. Anaesthesia Analg 1997; 85: Pollard BJ, Elliott RA, Moore EW. Anaesthetic agents in adult day case surgery. Eur J Anaesthesiol 2003; 20: Pensado Castiñeiras A, Rama Maceiras P, Molins Gauna N, Fiqueira Moure A, Vásquez Fidalgo A. Immediate anesthesia recovery and psychomotor function of patient after prolonged anesthesia with desflurane, sevoflurane or isoflurane. Rev Esp Anestesiol Reanim. 2000; 47: Iannuzzi E, Iannuzzi M, Cirillo V, Viola G, Parisi R, Cerulli A, Chiefari M. Desflurane and sevoflurane in elderly patients during general anesthesia: a double blind comparison. Minerva Anestesiol 2005; 71: Mayfield JB. The impact of intraoperative monitoring on patient safety. Anesthesiol Clin 2006; 24: Glass PS, Bloom M, Kearse L, Rosow C, Sebel P, Manberg P. Bispectral analysis measures sedation and memory effects of propofol, midazolam, isoflurane, and alfentanil in healthy volunteers. Anesthesiology 1997; 86: Leslie K, Sessler DI, Schroeder M, Walters K. Propofol blood concentration and the Bispectral Index predict suppression of learning during propofol/epidural anesthesia in volunteers. Anesth Analg 1995; 81: Kearse LA Jr, Manberg P, DeBros F, Chamoun N, Sinai V. Bispectral analysis of the electroencephalogram during induction of anesthesia may predict hemodynamic responses to laryngoscopy and intubation. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1994; 90: Doi M, Gajraj RJ, Mantzaridis H, Kenny GN. Prediction of movement at laryngeal mask airway insertion: comparison of auditory evoked potential index, Bispectral index, spectral edge frequency, and median frequency. Br J Anaesth 1999; 82: Kearse LA Jr, Manberg P, Chamoun N, debros F, Zaslavsky A. Bispectral analysis of the electroencephalogram correlates with patient movement to skin incision during propofol/nitrous oxide anesthesia. Anesthesiology 1994; 81: Kerssens C, Klein J, van der Woerd A, Bonke B. Auditory information processing during adequate propofol anesthesia monitored by electroencephalogram bispectral index. Anesth Analg 2001; 92: Zhu YS, Jiang H. Evaluation of Bispectral analysis of electroencephalogram in monitoring postanesthesia recovery of cleft palate surgery. Shanghai Kou Qiang Yi Xue 2000; 9: Schneider G, Gelb AW, Schmeller B, Tschakert R, Kochs E. Detection of awareness in surgical patients with EEG-based indices-bispectral index and patient state index. Br J Anaesth 2003; 91: Burrow B, McKenzie B, Case C. Do anaesthetized patients recover better after BiSpectral Index Monitoring? Anaesth Intensive Care. 2001; 29: Behne M, Wilke HJ, Lischke V. Recovery and pharmacokinetic parameters of desflurane, sevoflurane, and isoflurane in patients undergoing urologic procedures. J Clin Anesth 1999; 11: Nathanson M., Fredman B., Smith I et al. Sevoflurane versus desflurane for outpatient anesthesia: A comparison of maintenance and recovery profiles. Anaesthesia Analg 1995; 81: Chen X, Zhao M, White PF, et al. The recovery of cognitive function after general anesthesia in elderly patients: a comparison of desflurane and sevoflurane. Anesth Analg 2001; 93: Eger EI, Gong D, Koblin DD et al. Effect of anesthetic duration on kinetic and recovery characteristics of desflurane versus sevoflurane (plus compound A) in volunteers. Anesth Analg 1998; 86: Patel N, Smith CE, Pinchak AC, et al. Desflurane is not associated with faster operating room exit times in outpatients. J Clin Anesth 1996; 8: Beaussier M, Decorps A, Tilleul P, Balladur P, Lienhart A. An observational evaluation of the rate of awakening after isoflurane or desflurane used in daily clinical practice. J Clin Anesth 2000; 12: Bak rköy T p Dergisi, Cilt 3, Say 2, 2007 / Medical Journal of Bak rköy, Volume 3, Number 2,

6 ki saat ve üzerinde desfluran ve sevofluran anestezisi alan yafll hastalarda derlenme sürelerinin bispektral indeks de erleri ile karfl laflt r lmas 31. Loscar M, Conzen P. Volatile anesthetics. Anaesthesist 2004; 53: Ebert TJ, Robinson BJ, Uhrich TD Mackenthun A, Pichotta PJ. Recovery from sevoflurane anesthesia: a comparison to isoflurane and propofol anesthesia. Anesthesiology 1998; 89: Motsch J, Wandel C, Neff S, Martin E. A comparative study of the use of sevoflurane and propofol in ambulatory surgery. Anaesthesist 1996; 45: Fredman B, Sheffer O, Zohar E, et al. Fast-track eligibility of geriatric patients undergoing short urologic surgery procedures. Anesth Analg 2002; 94: Peduto VA, Peli S, Amicucci G, et al. Maintenance of and recovery from anaesthesia in elderly patients. A clinical comparison between sevoflurane and isoflurane. Minerva Anestesiol 1998; 64: Fredman B, Zohar E, Philipov A, Olsfanger D, Shalev M, Jedeikin R. The induction, maintenance, and recovery characteristics of spinal versus general anesthesia in elderly patients. J Clin Anesth 1998; 10: Macario A, Dexter F, Lubarsky D. Meta-analysis of trials comparing postoperative recovery after anesthesia with sevoflurane or desflurane. Am J Health Syst Pharm. 2005; 62: Lopez-Alvarez S, Bonome Gonzalez C, Aymerich Cano H, et al. The effect of propofol vs desflurane on recovery from anesthesia with remifentanil in outpatient surgery. Rev Esp Anestesiol Reanim. 2001; 48: Gupta A, Stierer T, Zuckerman R, Sakima N, Parker SD, Fleisher LA. Comparison of recovery profile after ambulatory anesthesia with propofol, isoflurane, sevoflurane and desflurane: a systematic review. Anesth Analg 2004; 98: Bak rköy T p Dergisi, Cilt 3, Say 2, 2007 / Medical Journal of Bak rköy, Volume 3, Number 2, 2007