PROJE RAPORU GRUP ADI KATALĠZÖR PROJE ADI KANOLA YAĞINDAN BĠYODĠZEL ÜRETĠMĠNDE KATALĠZÖR ETKĠSĠ
|
|
- Aydin Batuk
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TÜBĠTAK-BĠDEB KĠMYAGERLĠK, KĠMYA ÖĞRETMENLĠĞĠ VE KĠMYA MÜHENDĠSLĠĞĠ KĠMYA LĠSANS ÖĞRENCĠLERĠ ARAġTIRMA PROJESĠ EĞĠTĠMĠ ÇALIġTAYI (KĠMYA-2 ÇALIġTAY 2011) PROJE RAPORU GRUP ADI KATALĠZÖR PROJE ADI KANOLA YAĞINDAN BĠYODĠZEL ÜRETĠMĠNDE KATALĠZÖR ETKĠSĠ PROJE EKĠBĠ Aysel ÇAĞLAR ġerife ÖLMEZKAYA Yıldıray ALDEMĠR Prof. Dr. Mehmet AY PROJE DANIġMANLARI Prof. Dr. Ahmet SARI KEPEZ/ÇANAKKALE (20-28 TEMMUZ 2011) 1
2 ĠÇĠNDEKĠLER SAYFA NO Proje kapağı 1 Ġçindekiler 2 Proje özeti 3 GiriĢ 3 Materyal ve yöntemler 11 Sonuçların ve Öneriler 12 Kaynaklar 15 Katkıda Bulunanlar 16 Malzeme Listesi 17 2
3 ÖZET Bu çalıģmada kanola yağının NaOH,Al 2 O3,ZnO,KOH katalizörlerinin farklı oranlarda kullanılarak elde edilen biyodizel verimi ve kalori değerleri araģtırıldı. Bu amaçla ilk olarak NaOH,KOH,ZnO,AL2O3 katalizörlerinden farklı oranlarda alınarak metil alkol ile karıģtırıldı. OluĢan çözeltilere kanola yağı eklenerek ve belli sabit bir sıcaklık ve sürede ısıtılarak biyodizel oluģumu sağlandı.oluģan biyodizellerin verimi katalizör etkisi incelenerek hesaplandı. Elde edilen biyodizellerden belli bir miktar numune alarak kolorimetre bombasıyla kalori değerleri belirlendi. 1. GĠRĠġ KANOLA (KOLZA) Kolza turpgiller familyasından, yağ üretimi amacıyla üretilen bir bitkidir yılında Kanada Oil firması tarafından genetik olarak ıslah edilerek, daha verimli ve zararlı maddeler içermeyen bir ırk yaratılmıģtır. Bu yeni kolza ırkına, geliģtirici firma KANOLA adını vermiģtir. Bugün dünya biyodizel üretiminin %85 i kanola üretiminden elde edilen bitkisel yağlarla yapılmaktadır. KANOLA TARIMI Kanola bataklık gibi göllenen, su tutan araziler dıģında her türlü arazide yetiģtirilebilir. Hafif ve kumlu topraklarda yağıģlar dıģında ek sulamaya ihtiyaç duyabilir. Ekim derinliği 2.5 cm. kadar, sıra arası 20 cm civarı olmalıdır. Ekim ve sapa kalkma dönemlerinde Amonyum Sülfat türü gübreleme yapmak verimi artırır. Dekar baģına tohum miktarı gr civarı olmalıdır. KANOLANIN YARARLARI Üreticiye iyi bir gelir sağlar. Nisan-Mayıs aylarında hasadı yapıldığından, bu aylarda normalde çalıģmayan yağ değirmenlerine iģ sağlar. Diğer bitkilere göre çok erken çiçek açtığından, arıcıların da yüzünü güldürür, bal verim ve kalitesini artırır. Aynı araziye ikinci ürün olarak ekildiğinde, diğer ürünlerden de daha fazla verim elde edilmesini sağlar. Sapları kuru ot olarak hayvanlara yedirilebilir, besleyici değeri samandan daha yüksektir.[1] 3
4 BĠYODĠZEL Biyodizel, kolza (kanola), ayçiçek, soya, aspir gibi yağlı tohum bitkilerinden elde edilen yağların veya hayvansal yağların bir katalizör eģliğinde kısa zincirli bir alkol ile (metanol veya etanol) reaksiyonu sonucunda açığa çıkan ve yakıt olarak kullanılan bir üründür. Evsel kızartma yağları ve hayvansal yağlar da biyodizel hammaddesi olarak kullanılabilir. Hatta donmuģ yağ ve balık yağı gibi hayvansal yağlar da biyodizel yakıt yapımında kullanılabilir. Biyodizel petrol içermez; fakat saf olarak veya her oranda petrol kökenli dizelle karıģtırılarak yakıt olarak kullanılabilir. Son yıllarda azalmakta olan petrol kaynakları ve diğer taraftan fosil yakıtların yarattığı çevre sorunları nedeniyle alternatif, temiz ve yenilenebilen enerji kaynakları aranmaktadır. Biyodizel üretimi kolay, yerel olarak üretilebilmesi ve büyük boyutlarda nakliye problemlerini ortadan kaldırması gibi nedenlerle diğer alternatif yakıt kaynaklarına göre daha erken ve geniģ çaplı kullanılabilecektir. Günümüzde biyodizel üretim ve kullanımı Almanya Ġtalya Avustralya baģta olmak üzere tüm Avrupa ve Amerika da çoğalmaktadır. Kyoto protokolüne göre 2010 da %10 biyodizel kullanılması mecburi olmuģtur. Bu oranın arttırılması için birçok ülkede vergiden muafı yasallaģmıģtır. Bitkisel yağların yakıt kaynağı olarak kullanılabilme fikri ilk olarak dizel motorların mucidi Dr. Rudolf Diesel ortaya atmıģ, Dr. Diesel mineral yağ ve bitkisel yağ gibi farklı yakıtlarla çalıģabilecek dizel motoru icat etmiģtir. Dr. Diesel in ilk deneyleri ciddi hatalarla sonuçlandı. Fakat 1900 yılında Paris teki Dünya Sergisinde icat ettiği motoru gösterdiği zaman bu motor % 100 yerfıstığı yağıyla çalıģıyordu. BĠYODĠZEL ÜRETĠM YÖNTEMLERĠ Bitkisel yağlardan yaklaģık olarak hidrokarbon kökenli dizel yakıtı özelliklerinde ve performansında yakıt elde etmek için Ģimdiye kadar birçok çalıģma yapılmıģtır. Trigliseridleri dizel yakıtı olarak kullanmada karģımıza çıkan sorunlar çoğunlukla onların yüksek vizkozitesi, az uçuculukları ve çoklu doymamıģlık özellikleri ile iliģkilidir. Bu özellikleri değiģtirmek için en çok kullanılan dört yöntem Ģunlardır: 4
5 Piroliz Mikroemülsifikasyon Dilüsyon Transesterifıkasyon YÜKSEK ASĠTLĠ YAĞLARIN BĠYODĠZEL YAPIMINDA KULLANIMI: Biyodizel üretiminde maliyetin düģürülmesi amacıyla hammadde kaynağı olarak atık yağlar kullanılmaktadır. Atık yağlar içerdikleri serbest yağ asidi oranlarına göre yellow grease ve brown grease olmak üzere ikiye ayrılırlar. Serbest yağ asidi oranı %15 ten küçük yağlar yellow grease, %15 ten büyük yağlar ise brown greasedir. Ancak atık yağların kullanılması reaksiyon verimini olumsuz etkilemektedir. Yüksek asitli atık yağlar reaksiyon sırasında sabun oluģumuna neden olurlar ve oluģan bu sabun biyodizelin gliserin ve yıkama suyundan ayrıģtırılmasını zorlaģtırarak reaksiyonun verimini düģürür. Biyodizel reaksiyonunun istenilen seviyeye çıkarılması için yüksek asitli yağlara asitliği düģürücü ön iģlemlerin uygulanması gerekir. Asitliği düģürmek için iki temel proses aģaması bulunmaktadır. Ġlk aģamada kalitesi düģük olan yüksek yağ asitli yağların asit katalizlenmiģ reaksiyon ile serbest serbest yağ oranı %l in altına indirilir ve daha sonra ikinci aģamada ise alkalin katalizlenmiģ reaksiyonla biyodizel üretilir. Reaksiyonun birinci aģamasında asit oranının düģürülmesinin gerçekleģtiği ünite ön proses, biyodizel üretiminin gerçekleģtiği ünite ise ana proses ünitesi olarak adlandırılır. Eğer üretim soya yağı gibi düģük serbest yağ asidi içeren yağlardan yapılırsa iģleme direk ana proses ünitesinden baģlanır ve herhangi bir ön iģlem uygulanmasına gerek duyulmaz. Yağ oranı düģürülecek olan düģük kalitedeki atık yağa uygulanacak olan ön iģlemler yağın hayvansal veya bitkisel kaynaklı oluģuna ve içerdiği serbest yağ asidi oranına ( yellow ya da brown grease ) göre değiģmektedir. Eğer hayvansal kaynaklı atık yağ kullanılacak ise yağ ilk önce elektrikli ısıtma tankına alınır ve tüm yağın sıvı hale geçmesi sağlanır. Daha sonra yağın içerisinde bulunan yağ dıģı unsurlar (et, kemik vb. parçalar) mikron selüloz filtreler kullanılarak yağdan ayrıģtırılırlar. Sıvı yağ kullanılması durumunda sıvılaģtırma iģlemi uygulanmaz, ancak kullanılan yağ atık yağ olduğu için filtre edilip yabancı maddelerinin uzaklaģtırılması gerekmektedir. Uygulanan ön iģlemin ikinci aģamasının ilk aģamasından iki farkı vardır. Birincisi, ikinci aģamada ilk aģamadan gelen yağın asitlik değeri düģük olduğu için 5
6 kullanılan sülfürik asit oranın azaltılmasıdır. Reaksiyon ise birinci aģamada olduğu gibi yağa alkol-su karıģımının eklenmesinden sonra karıģım C de 1 saat süre ile karıģtırılarak yapılır ve böylece ön iģlem aģamaları tamamlanmıģ olur. Ġkinci fark ise; ikinci aģama sonunda alkol-su karıģımının yağdan uzaklaģtırılmamasıdır. Alkol-su karıģımı reaksiyonun bir sonraki aģaması olan transesterifikasyon aģamasında verimi olumsuz etkileyecek kadar yüksek miktarda olmadığı için yağdan uzaklaģtırılmaz (<%0,1). Ana proses ünitesinde ise prosesin ikinci aģaması olan transesterifikasyon reaksiyonu (alkalin katalizlenmiģ olarak) gerçekleģmektedir. Transesterifıkasyon reaksiyonu ise standart biyodizel üretimi ile aynı koģullar altında gerçekleģtirilir. Piroliz: Hava veya azot varlığında termal enerji uygulanması sonucu ortaya çıkan kimyasal değiģim olarak tanımlanır. Günümüze kadar yapılan çalıģmalar; sıcaklığın elde edilen ürün üzerindeki etkisi, katalizör kullanımı, çoğunlukla metalik tuzlar, hidrokarbon kökenli dizel yakıtında bulunanlara benzer parafın ve olefin elde etmek, termal ayrıģma ürünlerinin tamamlanması gibi konuları içermektedir. Trigliseridlerin termal ayrıģma ürünleri alkanlar, alkenler, alkadienler, aromatikler ve karboksilik asitler gibi bileģik sınıflarını içermektedirler. Farklı bitkisel yağların termal ayrıģma ürünleri birbirlerinden çok farklıdır. Trigliseridler farklı moleküllerden oluģtukları için termal ayrıģma mekanizmaları da komplekstir (Zappi ve ark., 2003). Mikroemülsifikasyon: Yağın, suyun, yüzey aktif maddenin ve diğer amfıfilik moleküllerin izotropik, saydam, veya yarı Ģeffaf termodinamik olarak kararlı dağılımıdır. Mikroemülsiyonlarda damla çapı 100 den 1000 A ya kadar değiģmektedir. Bir mikroemülsiyon; bitki yağından, ester ve seyrelticiden, veya bir alkol ve yüzey aktif maddeden elde edilebilir. Mikroemülsiyonlar, içerdiği alkolün dizel yakıtından daha düģük hacimsel ısı kapasitesine sahiptirler, fakat alkoller yüksek buharlaģma gizli ısısına sahiptir ve yanma odasını soğutma eğilimindedir. Metanolün bitki yağı ile olan emülsiyonu neredeyse dizel yakıtı kadar etki gösterebilir ( Zappi ve ark., 2003). Dilüsyon: Bitki yağı dilüsyonundan çözgen veya etanol gibi maddelerle dizel yakıtları elde edilebilir. Yüksek oleik asitli bir yağ olan ayçiçeği yağının dizel yakıtları ile 1:3 oranında dilüsyonu Ziejewski tarafindan motor testleri çalıģmalarında gerçekleģtirilmiģtir. Bu çalıģmanın sonucunda ise harmanlamanın viskozitesi 40 C de 4.88 cst olarak bulunmuģtur ( Zappi ve ark., 2003). 6
7 Ancak harmanlama uzun kullanım dönemlerinde direkt enjeksiyonlu dizel motorlarda sert enjektör ağız koklaģmasına ve yapıģkanlığa yol açtığından ve ayrıca motor yağı birikmesine neden olduğu için uygulanması önerilmemektedir. Soya yağının standart bir çözgenle (%48 parafin ve %52 napten) 1:1 oranında harmanlaması sonucu oluģan dilüsyonun viskozitesi 38 C de 5.12 cst ye sahiptir. Elde edilen yakıt giriģ vanalarının lalelerinde ağır karbon birikimine sebep olmakta ve üst yüzük aģındırmasına sebep olmaktadır. TRANSESTERĠFIKASYON: Alkoliz olarak da adlandırılabilen transesterifıkasyon, trigliseridlerin viskozitesini azaltmak amacıyla uygulanan bir iģlemdir. Transesterifıkasyon reaksiyonunda yağ, monohidrik bir alkolle (etanol, metanol), katalizör (asidik, bazik katalizörler ile enzimler) varlığında ana ürün olarak yağ asidi esterleri ve gliserin vererek esterleģir. Ayrıca esterleģme reaksiyonunda yan ürün olarak di- ve monogliseridler, reaktan fazlası ve serbest yağ asitleri oluģur. Biyodizelin transesterifıkasyon ile üretilmesinde yaygın olarak yağların metanol ve etanol ile baz katalizör varlığında reaksiyonuna sokulması tercih edilir. Çünkü baz katalizör kullanıldığı zaman, reaksiyon asit katalizör kullanmaya oranla çok daha kolay ve ekonomik olarak gerçekleģebilir. Baz katalizör kullanılan durumlarda kullanılacak yağın, temiz, kuru, ve serbest asit oranının düģük olmasına dikkat edilmelidir. Reaksiyonda en çok kullanılan baz katalizörler NaOH ve KOH in metanol veya etanoldeki çözeltisidir. NaOH veya KOH in (toplam kütlenin %0,5-l i kadar) metanoldeki çözeltesi reaksiyonu çok iyi katalizlediği için ve ayrıca kullanılan katalizör miktarı çok az olduğundan bu reaksiyonda oluģan su, transesterleģme reaksiyonunda olumsuz bir etki yapmaz, ancak ortamdaki su miktarı artarsa veya ortamdaki tüm katalizörü derhal sabunlaģtıracak kadar serbest asit varsa, transesterleģme ile yarıģma halinde olan sabunlaģma reaksiyonu hakim hale gelir ve tüm katalizör sabun haline geçer. Bu durumda reaksiyon hızında azalma ve bunun sonucunda da yetersiz transesterleģme olur, Bunun sonucunda ortamda oluģacak olan mono ve digliseritler kuvvetli emülsiyon oluģmasına sebep olurlar ve safsızlıkların yıkanarak uzaklaģtırılması zorlaģır. Sonuçta ürün kalitesini ve verimini olumsuz etkilenir. 7
8 Biyodizel olarak daha çok metil esterleri kullanılır. Bunun sebeblerinden biri NaOH ve özellikle KOH in metanolde daha kolay çözülmesi diğeri ise etanolün higroskopik oluģu nedeniyle tamamen susuz olarak üretilmesini zorluğudur. Yüceer ( 2003) in yaptığı açıklamarda; TransesterleĢme reaksiyonu oda sıcaklığından 80 C ye kadar sıcaklıklarda yapılabilir, Optimum sıcaklık ve alkol miktarı, kullanılan yağ ve iģlem koģullarına göre değiģebilir, Reaksiyon sonunda oluģan bir miktar sabun içeren gliserinin gravite farkından yararlanılarak alt fazda toplanması beklenilir ve kolaylıkla biyodizelden ayrılabilir, Üst fazı oluģturan yağ asidi esteri (metanol kullanıldığında YAME) bol su ile yıkanarak sabun ve diğer safsızlıklardan temizlenir ve kurtulur, bilgileri verilmektedir (Demir, 2005). Asidik katalizörler ise hammaddenin yağ değil yağ asitleri olduğu durumlarda kullanılmaktadırlar. Bu durumda gerçekleģecek olan doğrudan esterleģtirme reaksiyonlarının yüksek enerji gereksiniminin olması ve yağ asitlerinin yağlara oranla daha pahalı olması nedeniyle asit katalizörin kullanımı sonucu elde edilen biyodizelin birim maliyet fiyatı daha yüksek olur. Ayrıca reaksiyonda kullanılan kuvvetli asit nedeniyle korozyon kaçınılmazdır ve bu nedenle pahalı ekipmanlara gerek vardır. Bu yöntem ancak ucuz yağ asidi kaynakları bulunması durumunda geçerli olabilir. [2] Biyodizel Üretiminde Katalizör Kullanımı Katalizör, kimyasal reaksiyonlarda aktivasyon enerjisini düģürerek, reaksiyonun daha kısa sürede gerçekleģmesini ve reaktiflerin ürünler tarafına dönüģümünü sağlayarak reaksiyonun kısa sürede dengeye ulaģmasına yardımcı olan maddelere denir. Katalizörler her reaksiyon için özeldirler. Bir reaksiyonu iyi katalizleyen bir katalizör, benzer reaktifleri içeren baģka reaksiyon için iyi bir katalizör olmayabilir. Özellikle katalitik tepkimeler farklı özellikler gösterdiğinden yalnız belirli maddeler reaksiyona katalitik etki yapabilir. Katalizör yürümeyen bir reaksiyonu yürür hale getiremez ve reaksiyonun denge durumunu değiģtirmez. Sadece katalizlenmemiģ reaksiyona göre gerekli aktivasyon14 enerjisini düģürerek farklı yoldan yürümesini sağlar. KatalizlenmiĢ ve katalizlenmemiģ reaksiyonlar farklı iki yoldan yürürler. Katalizörler genelde homojen ve heterojen olmak üzere ikiye ayrılırlar. Homojen katalizörler reaktif ve ürünler ile aynı fazdadır. Aynı fazda olması nedeni ile her an katalizör ve reaktif molekülleri birbirleri ile çarpıģabilmektedir. Katalizörden dolayı reaksiyonu sınırlayıcı bir etken bulunmamaktadır. Heterojen katalizörlerde ise, reaktif ve ürünlerle farklı fazda olabilir ve genellikle katıdırlar. Bu farklılık reaksiyon hızını sınırlandırmakta ve reaktiflerin birbiri ile etkileģme sayısına ve bu sayı, etkileģmesinin gerçekleģtiği temas yüzeyine bağlıdır. Reaksiyon katalizörün yüzeyinde, 8
9 yürüdüğünden dolayı birim kütlelerindeki yüzeyi artırmak için küçük boyutlara getirilmesi daha uygundur. Katalitik tepkimelerde reaksiyona giren maddeler katalizör yüzeyinin küçük bir kısmı üzerinde emildiği (absorplandığı) ve yüzey difüzyonu ile aktif sitelere ulaģıp kararlı halden yarı kararlı hale geçerek reaksiyonun kısa sürede oluģumu katalizör ile sağlanmaktadır [22]. Biyodizel üretiminde katalizör kullanmadan da üretim yapılabilir. Ancak reaksiyon süresi çok artmakta ve verim düģük olmaktadır. Üretim iģlemini hızlandırmak ve verimi yükseltmek için ġekil 3.1 de de görüldüğü gibi homojen (alkali ve asidik) ve heterojen (inorganik ve enzimatik) katalizörler kullanılmaktadır. Homojen katalizörler Biyodizel üretiminde kullanılan homojen katalizörler ġekil 3.1. de görülmektedir. Homojen alkali katalizörlerde ester dönüģüm hızı, homojen asidik katalizör kullanılan prosese oranla 4000 kez daha hızlıdır ve ürün verimleri yüksek olduğundan, ticari proseslerde genellikle alkali katalizörler kullanılmaktadır. Alkali katalizörlü transesterifikasyon reaksiyonlarında su ve SYA oranının kontrolü çok önemlidir. Çünkü ortamda bulunan su, EĢ.3.5 de görüldüğü gibi hidroliz reaksiyonuna neden olmaktadır. Akabinde ortamdaki su EĢ.3.6 da verildiği gibi sabunlaģma reaksiyonuna neden olmakta ve bu istenmeyen oluģumlar dolayısıyla verimi düģmekte ve oluģan sabunu uzaklaģtırmak ek bir maliyet gerekmektedir[3] (Trigliserit) (Su) ( SYA) (Gliserol) (Ester) (Alkali katalizör) (Tuz) (Alkol) 9
10 Kullanılan yağın SYA oranı yüksek ise alkali katalizörler kullanılmamalıdır. EĢ.3.7. de sabunlaģma tepkimesinden de görüleceği üzere bazik katalizörlerin kullanımı ile serbest yağ asitlerinin nötralizasyonu esnasında da sabunlaģmanın oluģtuğu görülmektedir. Bunun sonucu katalizör tüketiminin artmasına yol açmaktadır. Reaksiyon esnasında sadece sabunlaģma değil aynı zamanda su, yağ asitleri, sodyum-kalsiyum tuzlarının oluģumu gözlemlenmekte ve ortamda sulu HCI olması ve bütün bunların sonucu son üründe ayırma problemleri ve düģük verimle sonuçlanmaktadır [4]. Asit karakterli katalizör sisteminin verimi düģük olması ve zorlu reaksiyon Ģartları gerektirmesine rağmen, kullanılan yağın içerisinde serbest yağ asidi ve su oranı yüksek ise asidik ortam içinde esterifikasyon reaksiyonunu uygulamak gereklidir. Böylece sabun oluģumu asit katalizör kullanılarak engellenebilmektedir. Bununla beraber, asit katalizörler serbest yağ asitlerini de katalizleyerek EĢ.3.8. de görüldüğü gibi yağ asidi metil esteri oluģturabilirler ve bu durum verim artmasını sağlamaktadır [5]. Asit katalizörlerin dezavantajı alkali katalizörlere göre reaksiyon süresinin çok yavaģ olması ve korozif etkiye sahip olmalarıdır. Özet olarak, biyodizel üretiminde kullanılan yağın içerisinde serbest yağ asidi oranı %4 den fazla ise önce asit katalizörler kullanılarak serbest yağ asitleri nötralleģtirilir ve oluģan ürün alkali katalizör kullanılarak esterleģtirme iģlemi yapılmaktadır. Bu iģlem daha çok atık yağ ve hayvansal yağlar için yapılır. Çünkü bu tür yağlarda SYA oranları yüksektir. Heterojen katalizörler; Biyodizel üretiminde kullanılan heterojen katalizörler Ģekil 3.1. de görülmektedir. Son yıllarda biyodizel üretiminde kullanmak üzere heterojen katalizör geliģtirme çabaları hız kazanmıģtır. Proses sonrası ayırma, saflaģtırma iģlemlerinin olmaması, serbest yağ asitlerinin nötralizasyon adımını elimine etmesi, trigliseritlerin sabunlaģmasının görülmemesi, metil ester ve gliserinde katalitik artık bırakmaması ve üretim daha ekonomik hale getiriyor olması, bunun artıģın en önemli sebepleridir. Aynı zamanda heterojen katalizörlerde yüksek 10
11 ürün dönüģümü elde edilebilir ve çevre dostu bu katalizörler rejenere edilebilir özelliklere sahip katalizörlerdir. Heterojen katalizörlerin en büyük dezavantajı yüksek maliyet ve kompleks hazırlanma metotlarıdır. Bu nedenle yapılan çalıģmada, daha ucuz doğal destek maddesi kullanarak katalizörün maliyeti düģürülmeye çalıģılmıģtır. Yağ moleküllerinin hacmi büyük olduğu için kullanılacak destek maddesinin en az mezo gözenekli olması gerekir. Çünkü yağ molekülleri gözeneklerden difüzlenerek katalizör içerisindeki aktif sitelere ulaģamazsa istenilen maksimum verim elde edilmez. Biyodizel üretiminde biyolojik (enzimatik/lipaz) katalizör de kullanılmaktadır. Lipazların kullanımında yüksek dönüģümler elde edilebilir ve bu katalizörlerin üründen ayırma iģlemi de kolaydır. Ancak yağ molekül hacminin büyük olmasından dolayı lipazların ilk aktiviteleri biraz daha düģüktür. Katalizör olarak kullanılan pek çok enzim üniform halde olmaması ve doğal katalizörlere göre daha pahalı olmaları nedeniyle ticari proseslerde tercih edilmemektedir [6] MATERYAL VE YÖNTEM Kullanılan araç ve gereçler : Kanola yağı Metil alkol NaOH ZnO Al 2 O 3 KOH Kalorimetre kabı Su banyosu Mantolu ısıtıcı Pipet Puar Balon joje Erlen Büret Beher Çözeltilerin hazırlanıģı : 1. Çözelti(metoksit) : 36 ml metil alkolle 1 g NaOH katılarak çözünene kadar karıģtırılır. 2. Çözelti: 36 ml metil alkolle 0.8 g NaOH ve 0.2 g ZnO katalizörleri katılarak karıģtırılır. 3. Çözelti: 36 ml metil alkolle 0.6 g NaOH, 0.2g Al2O3 ve 0.2 g ZnO katalizörleri katılarak karıģtırıldı. 11
12 4. Çözelti: 0.6 g NaOH, 0.1g KOH, 0.15 g Al 2 O 3 ve ZnO g 0.15g katalizörleri katılarak karıģtırıldı. Elde edilen çözeltilere 200 ml kanola yağı eklendi.elde edilen karıģımlar geri soğutucu altında 60Cde yaklaģık 1.5 saat süreyle ısıtıldı.oluģan ürünler 8 saat dinlendirildi.dinlendirilen ürünler oluģan faz farkı nedeniyle ayırma hunisi kullanılarak biyodizel ve gliserine ayrıldı.4 farklı katalizörle elde ettiğimiz biyodizellerin ağırlık ve hacmi bulundu. Elde edilen sonuçlara göre verim hesaplandı.1 g lık numune alınarak kalorimetre kabında kalori değerlerine bakıldı. % verim =biyodizel ürünün toplam ağırlığı / toplam yağ ağırlığı SONUÇ VE ÖNERĠLER Tablo 1: deneyde bulduğumuz sonuçlar (60 C) 1.karıĢım 2.karıĢım 3.karıĢım 4.karıĢım KATALĠZÖRLER( g) 1 g NaOH 0.8 g NaOH+0.2 g ZnO 0.6 g NaOH+0.2 g Al 2 O g ZnO 0.6 g NaOH+0.15 g Al 2 O g ZnO+0.1 g KOH Yağ /alkol 5:1 5:1 5:1 5:1 Kütle (g) Hacim (ml) Yoğunluk(g / ml) Verim(%) kalori (cal/g) Tablo 2. Farklı katalizörlerin farklı koģullardaki verimleri Katalizör Yağ/alkol Verim (%) Sıcaklık(TC) Zaman(h) Literatür NaOH 3: [7] NaOH 12:1 % [7] KOH 3: [8] 12
13 KOH 3: [8] NaOH+Al2O3 9: [ 9] % verim karışım 4 karışım 3 karışım2 % verim karışım Grafik 1: karıģım -% verim grafiği Seri 1 Sütun1 Sütun karışım 1 karışım 2 karışım 3 karışım 4 Grafik 2:karıĢım-kalori değeri 13
14 Deney verilerinden elde edilen sonuçlara göre en fazla verimi sağlayan katalizör NaOH olduğu belirlenmiģtir.bu sonuç literatürdeki değerlere uygundur. Verim değerlendirmemizde NaOH li karıģımı standart kabul edelim: g NaOH +0.2 g ZnO kullanılarak hazırladığımız karıģım verimi %92,elde edilen kalori değeri ise 1. karıģıma göre daha fazla çıkmıģtır. Sonuç olarak ilk uyguladığımız bu katalizör karıģımı kalori bakımından kullanıma daha uygundur. Verim bakımından karģılaģtırdığımızda da çok fazla kayıp olmadığı görülmektedir g NaOH+0.2 g Al 2 O g ZnO kullanılarak hazırladığımız karıģım verimi %85,elde edilen kalori değeri ise 1.karıĢıma göre yaklaģık çıkmıģtır. Verim düģmesine Al 2 O 3 neden olduğu ve ortam koģullarının uygun olmaması neden olabilir g NaOH+0.15 g Al 2 O g ZnO+0.1 g KOH kullanılarak hazırladığımız karıģım verimi %93 çıkmıģtır. Kalori değeri de standart alınan karıģıma yakın bir değerde çıkmıģtır. Bu sonuç bize ilk defa denenmiģ olan katalizör karıģımının baģarılı olduğunu göstermektedir. Referans değerlerini göz önünde bulundurduğumuzda biyodizel üretiminde,elde edilen verimde katalizör çeģidi, miktarı,yağ:alkol oranı,sıcaklık zaman etkilemekte olduğu kanıtlanmıģtır. Bizim elde ettiğimiz ürünlerde ise (çalıģtığımız laboratuvar koģullarında ) katalizör farklılığının verim ve kalori üzerindeki etkisi açıkça belirlenmiģtir. Daha önce çalıģılmamıģ olan KOH,NaOH,Al 2 O 3 ve ZnO karıģımından standart alınan NaOH lı karıģıma yakın değer elde edilmesi çalıģmanın baģarılı olduğu gözlenmiģtir. ÇalıĢmanın verimi ve kalorinin standartlara uygun ya da yüksek çıkması motorun daha az yakıt harcanmasını sağlar. Biyodizelin normal dizele göre çevre dostu olması,daha fazla kolariye sahiptir.petrol dizelin depolanma koģullarında depolanabilir, küçük iģletmelerde, hatta ev mutfağında bile üretilebili katalizör olarak en iyi verim elde etmek için NaOH tercih edilmelidir. 14
15 KAYNAKLAR Supported CaO Catalysts Used in the Transesterification of Rapeseed Oil for the Purpose of Biodiesel Production (Shuli Yan, Houfang Lu, Bin Liang),College of chemical Engineering, Sichuan University, Chendu,Çin,27 Ocak 2007 kabul,21 Eylül 2007 Revised Manuscript 3.Brito A., Borges M. E., Arvelo R., Garcia F., Diaz M. C., and Otero N.; Reuse of fried oil to obtain biodiesel: zeolites Y as a catalyst ; Internatıonal Journal Of Chemıcal Reactor Engıneerıng Article, A1004: 5 (2007). 4.Shibasaki-Kitakawa N., Honda H., Kuribayashi H., Toda T., Fukumura T. and Yonemoto T., Biodiesel production using anionic ion-exchange resin as heterogeneous catalyst, Bioresource Technology, 98 (2): (2007). 5.Lotero E., Goodwin J.G., JR., Bruce A., Suwannakarn K, Liu Y., Lopez E., The catalysis of biodiesel synthesis, Catalysis, 19: 41-8 (2006). 6.Marchetti J.M, Miguel V.U, Errazu A.F., Possible methods for biodiesel production, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 11: (2007). 7.Fangrui, M., and Milford, A., Biodiesel production: a review, Bioresource Technology, 70: 1-15 (1999). 8. Ġnternet: Türkiyenin Biyoyakıt Portalı Biyodizel (2008). 9. Demirbas A., Biodiesel production via non-catalytic SCF method and biodiesel fuel characteristics, Energy Conversion and Management, 47: (2006). 10. Tezer E., Biyoyakıtlar ve Otomotiv Sanayi, Biyoyakıtlar ve Biyoyakıt Teknolojileri Sempozyumu, Bildiriler kitabı, Ankara, 144 (2007). 15
16 KATKIDA BULUNANLAR ÇalıĢtay süresince projelendirmemize yardımcı olan tüm proje ekibine, danıģmanlarımız Prof. Dr. Mehmet AY ve Prof. Dr. Ahmet SARI ya ve bizlere yardımcı olan tüm arkadaģlarımıza teģekkür ederiz. 16
17 ÖZGEÇMĠġ ġerġfe ÖLMEZKAYA 1989 yılında Ġstanbul da doğdu. Ġlköğretimi Atatürk ilköğretim Okulun da (Ġzmir- Aliağa),liseyi Aliağa Lisesi nde (Ġzmir-Aliağa) tamamladı. Kocaeli Üniversitesi nde ( ) Kimya Mühendisliği nde eğitim görmektedir. TüpraĢ ta ve Petkim A.ġ de stajer olarak çalıģmıģtır.ingilizce(ileri Ġngilizce) ve almanca (orta seviyede) dillerini bilmektedir. AYSEL ÇAĞLAR 1989 yılında Çanakkale-Çan da doğdu.ilköğretimi Murat Köse Ġlköğretim Okulu nda,liseyi Çan Ġbrahim Bodur Anadolu Lisesinde tamamladı. Lise döneminde folklor ekibinde yer aldı.gazi Üniversitesi nde Kimya Böümü nde( )eğtimine devam etmektedir.refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi BaĢkanlığı nda stajer olarak çalıģtı.orta seviye Ġngilizce bilmektedir. YILDIRAY ALDEMĠR 1984 yılında Sakarya-Maksudiye de doğdu.ilköğretimi Antalya Ġnönü Ġlköğretimi ni, liseyi Antalya Lisesi nde tamamladı.üniversiteye Akdeniz Üniversitesi Kimya Bölümü nde baģladı.4.sınıfta yatay geçiģle Atatürk Üniversitesi nde Kimya Öğretmenliğine geçmiģtir.tekrar yatay geçiģle önce Selçuk,daha sonra Dokuz Eylül üniversitesine geçiģ yapmıģtır.hala o üniversite de aynı bölümde bölüm 1. Olarak devam etmektedir. Biyokimya ile ilgili araģtırma projesinde yer almaktadır ve öğrenci asistanlığı yapmaktadır. 17
PROJE EKİBİ Aysel ÇAĞLAR Şerife ÖLMEZKAYA Yıldıray ALDEMİR. PROJE DANIŞMANLARI Prof. Dr. Mehmet AY Prof. Dr. Ahmet SARI
TÜBİTAK-BİDEB Kimya Lisans Öğrencileri Kimyagerlik,Kimya öğretmenliği, Kimya mühendisliği Araştırma Projesi Eğitimi Çalıştayı KİMYA-2 ÇALIŞTAY 2010 PROJE EKİBİ Aysel ÇAĞLAR Şerife ÖLMEZKAYA Yıldıray ALDEMİR
DetaylıKAYISI ÇEKİRDEK İÇİ YAĞINDAN, KANOLA YAĞINDAN VE ATIK YAĞDAN BİYODİZEL ÜRETİMİ
TÜBİTAK-BİDEB Kimya Lisans Öğrencileri (Kimyagerlik, Kimya Öğretmenliği, i, Kimya Mühendisliği) i) Araştırma Projesi Eğitimi Çalıştayı KİMYA-2 ÇALIŞTAY 2011 KAYISI ÇEKİRDEK İÇİ YAĞINDAN, KANOLA YAĞINDAN
DetaylıÇD45 PAMUK YAĞINDAN TRANSESTERİFİKASYON İLE BİYODİZEL ELDESİ
ÇD45 PAMUK YAĞINDAN TRANSESTERİFİKASYON İLE BİYODİZEL ELDESİ Nezihe AZCAN 1, Ayşegül DANIŞMAN 1 1 Anadolu Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, İki Eylül Kampusü 264
Detaylı1. Biyodizel Nedir? 2. Biyodizel in Tarihsel Gelişimi. 3. Biyodizel Üretim Aşaması. 4. Dünyada Biyodizel. 5. Türkiyede Biyodizel
SİNEM ÖZCAN 1. Biyodizel Nedir? 2. Biyodizel in Tarihsel Gelişimi 3. Biyodizel Üretim Aşaması 4. Dünyada Biyodizel 5. Türkiyede Biyodizel 6. Biyodizel in Çevresel Özellikleri & Faydaları 7. Çeşitli Biyodizel
DetaylıTARIMDA ENERJİ KULLANIMI
TARIMDA ENERJİ KULLANIMI Aydın ÇALIŞKAN Ziraat Mühendisleri Odası Kayseri Şube Başkanı 29 KASIM 2008 KAYSERİ TARIM SEKTÖRÜ Cumhuriyetin ilk yıllarında milli ekonomide % 40 düzeylerinde olan tarım sektörünün
DetaylıGrup:İcat Çıkartma Mahmut KARADAĞ Adem DOĞU Kemalettin ARVAS
KIZARTILMIŞ ATIK YAĞ, YEMEKLİK KATI YAĞDAN ve ZEYTİNYAĞINDAN BİYDİZEL YAPIMI Grup:İcat Çıkartma Mahmut KARADAĞ Adem DĞU Kemalettin ARVAS Bilim, gerçeği bilmektir. BİYDİZEL NEDİR? Biyodizel, yağlı tohum
DetaylıBİYOYAKITLAR ve HAMMADDE TEMİNİ Prof Dr. Fikret AKINERDEM S.Ü. Ziraat Fakültesi
BİYOYAKITLAR ve HAMMADDE TEMİNİ Prof Dr. Fikret AKINERDEM S.Ü. Ziraat Fakültesi fakiner@selcuk.edu.tr ÜLKEMİZDE TARIM Ülkemiz, tarımsal potansiyeli. Bitkisel ve hayvansal üretim değerleri, Tarımda 2 avantaj:
DetaylıLaboratuvar Ölçekli Biyodizel Üretim Tesisinin Projelendirilerek İmal Edilmesi ve Bu Tesiste Çeşitli Bitkisel Yağ Kaynaklarından Biyodizel Üretimi
U. Ü. ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2015, Cilt 29, Sayı 1, 107-113 (Journal of Agricultural Faculty of Uludag University) Laboratuvar Ölçekli Üretim Tesisinin Projelendirilerek İmal Edilmesi ve Bu Tesiste
DetaylıÇEŞİTLİ BİTKİSEL YAĞLARDAN BİYODİZEL ÜRETİMİNDE KATALİZÖR VE ALKOL MİKTARININ YAKIT ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ
Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 21, No 2, 367-372, 2006 Vol 21, No 2, 367-372, 2006 ÇEŞİTLİ BİTKİSEL YAĞLARDAN BİYODİZEL ÜRETİMİNDE KATALİZÖR VE ALKOL MİKTARININ YAKIT
DetaylıCuma materyallerinden. Le Châtelier İlkesi: Denge halindeki bir sisteme dış etki uygulandığı zaman, denge dış etkiyi şekilde davranır.
35.1 5.111 Ders 35 Kinetik Konu: Kataliz Bölüm 13 (kısım 13.14-13.15) Cuma materyallerinden Le Châtelier İlkesi: Denge halindeki bir sisteme dış etki uygulandığı zaman, denge dış etkiyi şekilde davranır.
DetaylıBilinen en eski yöntemdir. Bu alanda verim yükseltme çalışmaları sürdürülmektedir.
1) Biyokütle Dönüşüm Teknolojileri Doğrudan yakma (Direct combustion) Piroliz (Pyrolysis) Gazlaştırma (Gasification) Karbonizasyon (Carbonization) Havasız çürütme, Metanasyon (Anaerobic digestion) Fermantasyon
DetaylıTrigliserid : Bitkisel Yağ Alkol : Metanol, Etanol, Bütanol, Katalizör : Asit ve Baz Katalizörler Ester : Biyodizel Gliserin : Yan Ürün
BİYODİZEL BİYODİZEL NEDİR? Kolza (kanola), ayçiçek, soya, aspir gibi yağlı tohum bitkilerinden elde edilen bitkisel yağların veya hayvansal yağların bir katalizatör eşliğinde kısa zincirli bir alkol ile
DetaylıProf. Dr. Bülent KESKİNLER Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü bkeskinler@gyte.edu.tr
BİTKİSEL ATIK YAĞLARIN SAĞLIK VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Bülent KESKİNLER Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü bkeskinler@gyte.edu.tr YAĞ Yağların fiziksel ve kimyasal özellikleri içerdikleri yağ asitlerinin
DetaylıOrganik Bileşiklerin Sınıflandırılması - Alkanlar. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ
Organik Bileşiklerin Sınıflandırılması - Alkanlar Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Organik Bileşiklerin Sınıflandırılması idrokarbonlar yapılarında ve bulunduran bileşiklerdir. Genel olarak 2 grupta incelenebilir:
Detaylıtalebi artırdığı görülmektedir.
K üçükbaş hayvan yetiştiriciliği diğer hayvancılık kollarına göre yapısal, ekonomik ve teknoloji kullanımı yönleriyle farklılıklar göstermektedir. Büyükbaş hayvancılığa göre birim alandan sağladığı yarar
DetaylıHidrojen doğada serbest halde bulunmaz, bileşikler halinde bulunur. En çok bilinen bileşiği ise sudur.
HİDROJEN Hidrojen 1500'lü yıllarda keşfedilmiş, 1700'lü yıllarda yanabilme özelliğinin farkına varılmış, evrenin en basit ve en çok bulunan elementi olup, renksiz, kokusuz, havadan 14.4 kez daha hafif
DetaylıBİYODİZEL KULLANIMININ ÇEVRE İÇİN ÖNEMİ
BİYODİZEL KULLANIMININ ÇEVRE İÇİN ÖNEMİ Nadir DİZGE 1, Oltan CANLI 2, Mehmet KARPUZCU 1 1 Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Çevre Mühendisliği, Muallimköy Kampüsü, Gebze 2 Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü,
DetaylıBiyodizel yaparak küresel ısınmaya katkımız nedir?
Biyodizel yaparak küresel ısınmaya katkımız nedir? Küresel Isınma Nedir? Küresel ısınma insanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi yaratması sonucunda dünya yüzeyinde sıcaklığın artması
DetaylıAsma Fidanı Yetiştiriciliği
Asma Fidanı Yetiştiriciliği Dünya genelinde saksı içerisinde asma fidanı yetiştiriciliğinde büyük artış gözlenmektedir. Avrupa, Kuzey Amerika, Avustralya ve Afrika da artan sayıda üretici artık Jiffy tablet
DetaylıPanel Radyatörler Dekoratif Radyatörler Havlupanlar Aksesuarlar
Panel Radyatörler Dekoratif Radyatörler Havlupanlar Aksesuarlar Yalın Düşünce Coşkunöz Holding şirketlerinin tamamında olduğu gibi COPA olarak bizler, değer zincirimizdeki israfları yok etme sorumluluğu
DetaylıFARKLI KATALIZÖR VE YIKAMA SUYU KULLANILAN KANOLA METIL ESTERININ DIZEL MOTORLARDA KULLANIMININ EMISYONLAR ÜZERINE ETKISI
FARKLI KATALIZÖR VE YIKAMA SUYU KULLANILAN KANOLA METIL ESTERININ DIZEL MOTORLARDA KULLANIMININ EMISYONLAR ÜZERINE ETKISI Hasan AYDOĞAN Selçuk Üniversitesi haydogan@selcuk.edu.tr Engin ÖZÇELİK Selçuk Üniversitesi
DetaylıALKALİNİTE TAYİNİ 30 4.9 8.3 150 4.6 8.3 500 4.3 8.3. fosfat ve silikatlar 4.5 8.3. Rutin analizler 4.5 8.3. kompleks sistem 4.5 8.
ALKALİNİTE TAYİNİ YÖNTEMİN ESASI VE PRENSİPLERİ Örnekte bulunan hidroksil iyonları, standart asitlerin ilavesi ile çözünebilir maddelerin hidrolizi ve ayrılmasının sonucunda reaksiyona girerler. Alkalinite
DetaylıKanatlı. Kanatlı Rasyonlarında ATK Kullanım Miktarının Arttırılması
Kanatlı Rasyonlarında ATK Kullanım Miktarının Arttırılması KONU İLGİ Kanatlı Rasyonlarında ATK miktarının artırılması mümkün müdür? Soyanın kısıtlı kullanımından dolayı ATK bir alternatif olabilir mi?
DetaylıÇANAKKALE BOĞAZINDAKİ CHLOROPHYTA ENTEROMORPHA YOSUNUNDAN POTASYUM HİDROKSİT DESTEKLİ KATALİZÖR VARLIĞINDA BİYODİZEL ELDESİ
TÜBİTAK-BİDEB KİMYAGERLİK, KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ VE KİMYA MÜHENDİSLİĞİ KİMYA LİSANS ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJESİ EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI (KİMYA-2 ÇALIŞTAY 2011) ÇANAKKALE BOĞAZINDAKİ CHLOROPHYTA ENTEROMORPHA YOSUNUNDAN
DetaylıBĠYODĠZEL ÜRETĠMĠNDE HETEROJEN KATALĠZÖR GELĠġTĠRĠLMESĠ. Ayfer BARTAN YÜKSEK LĠSANS TEZĠ KĠMYA MÜHENDĠSLĠĞĠ GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ
BĠYODĠZEL ÜRETĠMĠNDE HETEROJEN KATALĠZÖR GELĠġTĠRĠLMESĠ Ayfer BARTAN YÜKSEK LĠSANS TEZĠ KĠMYA MÜHENDĠSLĠĞĠ GAZĠ ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ MART 2009 ANKARA Ayfer BARTAN tarafından hazırlanan
DetaylıDoç. Dr. Cevat Yaman. Gebze Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü
Türkiye de Tehlikeli Atıkların Yönetimi ve Mevcut Durumu Doç. Dr. Cevat Yaman Gebze Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Sunum İçeriği 1. Tehlikeli Atıkların Tanımlanması 2. Tehlikeli Atıkların
Detaylızeytinist mucahit@zeytin.org.tr www.mucahitkivrak.com.tr
1 T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ EDREMİT MESLEK YÜKSEKOKULU Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi Programı Öğr. Gör. Mücahit KIVRAK 0 505 772 44 46 kivrak@gmail.com www.mucahitkivrak.com.tr 2 3 4 PİRİNA
Detaylı+ 1. ) transfer edilir. Seri. Isı T h T c sıcaklık farkı nedeniyle üç direnç boyunca ( dirençler için Q ısı transfer miktarı aşağıdaki gibidir.
GİRİŞ Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli ısı değiştiricileri, karışımlı ısı
DetaylıBİYODİZEL ve ÜRETİMİ DR. OYA IRMAK ŞAHİN-CEBECİ
BİYODİZEL ve ÜRETİMİ DR. OYA IRMAK ŞAHİN-CEBECİ 2017 Kolza(kanola), ayçiçek, soya, aspir gibi bitkilerden elde edilen yağların veya hayvansal yağların bir katalizör eşliğinde kısa zincirli bir alkol ile
DetaylıAraç Motoru İmalatına Yönelik Sert Lehimleme Çözümleri
Araç Motoru İmalatına Yönelik Sert Lehimleme Çözümleri voestalpine Böhler Welding www.voestalpine.com/welding voestalpine Böhler Welding En İyi Kaynak Sonuçları için Metalürjik Uzmanlık voestalpine Böhler
DetaylıSABUN SENTEZİ (Yağların Hidrolizi veya Sabunlaştırılması)
SABUN SENTEZİ (Yağların Hidrolizi veya Sabunlaştırılması) Gerek hayvansal yağlar gerekse bitkisel (nebati) yağlar, yağ asitlerinin gliserin (gliserol) ile oluşturdukları oldukça kompleks esterlerdir. Bu
DetaylıPROJE RAPORU GRUP ADI ALTERNATĠF YOSUN PROJE ADI
TÜBĠTAK-BĠDEB KĠMYAGERLĠK, KĠMYA ÖĞRETMENLĠĞĠ VE KĠMYA MÜHENDĠSLĠĞĠ KĠMYA LĠSANS ÖĞRENCĠLERĠ ARAġTIRMA PROJESĠ EĞĠTĠMĠ ÇALIġTAYI (KĠMYA-2 ÇALIġTAY 2011) PROJE RAPORU GRUP ADI ALTERNATĠF YOSUN PROJE ADI
DetaylıKARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI DENEY ADI: AGREGA ELEK ANALĠZĠ VE GRANÜLOMETRĠ EĞRĠSĠ
DENEY ADI: AGREGA ELEK ANALĠZĠ VE GRANÜLOMETRĠ EĞRĠSĠ AMAÇ: ĠnĢaat ve madencilik sektöründe beton, dolgu vb. içerisinde kullanılacak olan agreganın uygun gradasyona (üniform bir tane boyut dağılımına)
DetaylıFARMAKOGNOZİ II UYGULAMA İYOT İNDEKSİ TAYİNİ PEROKSİT SAYISI TAYİNİ ASİTLİK İNDEKSİ TAYİNİ SABUNLAŞMA İNDEKSİTAYİNİ
FARMAKOGNOZİ II UYGULAMA İYOT İNDEKSİ TAYİNİ PEROKSİT SAYISI TAYİNİ ASİTLİK İNDEKSİ TAYİNİ SABUNLAŞMA İNDEKSİTAYİNİ GİRİŞ Lipitleri içeren droglardan, farmakognozi yönünden en önemli olanları sabit yağlardır.
DetaylıRestoran Atığı Yağların Dizel Motor Yakıtı Olarak Değerlendirilmesi
Restoran Atığı Yağların Dizel Motor Yakıtı Olarak Değerlendirilmesi Hülya KARABAŞ Sakarya Üniversitesi, Arifiye Meslek Yüksekokulu, Sakarya hkarabas@sakarya.edu.tr Özet: Tüm dünyada ve ülkemizde gıda sektöründe
DetaylıEmisyon Ölçümlerinin Planlanması
Emisyon Ölçümlerinin Planlanması Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Yerleşkesi 35397 Buca-İzmir Tel: 0232 3017113 Faks: 0232 3017280 E-posta: abdurrahman.bayram@deu.edu.tr
DetaylıKİMYA PROJE RAPORU DOĞAL SULU BOYA YAPIMI GRUP RENKLER
YİBO Öğretmenleri (Fen ve Teknoloji, Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı KİMYA PROJE RAPORU DOĞAL SULU BOYA YAPIMI GRUP RENKLER PROJE EKİBİ; Ayşenur KAPLAN Ziya Gökalp
DetaylıTEMİZLİK MADDELERİ SEKTÖRÜ
TEMİZLİK MADDELERİ SEKTÖRÜ Temizlik ürünleri sanayii, Standart Uluslararası Ticari Sınıflandırmaya (SITC) göre 55. bölümde, Armonize Sisteme göre ise 34. fasılda tanımlanmaktadır. Buna göre; sektör kapsamında;
DetaylıTUBİTAK FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, MATEMATİK BİLİM DANISMANLIGI ÇALISTAYI KİMYA GRUP PROJE RAPORU
TUBİTAK FİZİK, KİMYA, BİYLJİ, MATEMATİK BİLİM DANISMANLIGI ÇALISTAYI KİMYA GRUP PRJE RAPRU KIZARTILMIŞ ATIK YAĞ, YEMEKLİK KATI YAĞDAN ve ZEYTİNYAĞINDAN BİYDİZEL YAPIMI Kimya 3.Grup Mahmut KARADAĞ (ELAZIĞ-Sivrice
DetaylıKojenerasyon Teknolojileri Yavuz Aydın, Yağmur Bozkurt İTÜ
Kojenerasyon Teknolojileri Yavuz Aydın, Yağmur Bozkurt 13.04.2017 - İTÜ 11.04.2017 2 Kombine Çevrim Santraller Temel amaç elektrik üretimidir En son teknolojilerle ulaşılan çevrim verimi %62 civarındadır.
Detaylı15 SAY Gıda Mühendisliği lisans mezunu olmak.
Kontenjan ALES Puan T.C. UġAK ÜNĠVERSĠTESĠ REKTÖRLÜĞÜ NDEN Üniversitemiz Fen Bilimleri Enstitüsü 06-07 Öğretim Yılı Güz Yarıyılında üstü programlara alınacak öğrenci kontenjanları, yatay geçiş kontenjanları,
DetaylıALKOL ELDE EDİLME TEPKİMELERİ ALKOL KİMYASAL ÖZELLİKLERİ
ALKOL ELDE EDİLME TEPKİMELERİ ALKOL KİMYASAL ÖZELLİKLERİ Alkollerin Elde Edilme Yöntemleri 1. Alkil Halojenürlerin Bazlarla Tepkimesi: Alkil halojenürlerin seyreltik NaOH ya da KOH gibi bazlarla ısıtılması
DetaylıVE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELLER YELLERİ. ÜSTÜN, Sadettin TURHAN
ANTİFR FRİZ Z PROTEİNLER VE GIDALARDA KULLANIM POTANSİYELLER YELLERİ N. Şule ÜSTÜN, Sadettin TURHAN Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, Samsun, Türkiye Antifriz
DetaylıBahçe Bitkilerinin Ülke Ekonomisindeki Yeri. Doç. Dr. Yıldız Aka Kaçar
Bahçe Bitkilerinin Ülke Ekonomisindeki Yeri Doç. Dr. Yıldız Aka Kaçar Türkiye tarımın da bitkisel üretim, tek yıllık ve çok yıllık kültür bitkileriyle nadas dahil toplam 26,5 milyon ha lık bir alanda yapılmaktadır.
DetaylıİSTANBUL TİCARET ODASI Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Şubesi
İSTANBUL TİCARET ODASI Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Şubesi MUZ SEKTÖR PROFİLİ HAZIRLAYAN TALUY EMİL ARALIK 2005 MUZ SEKTÖR PROFİLİ 1. ÜRÜN TANIMI ve ÇEŞİTLERİ 1.1. Ürün Tanımı 1.2. Muz Çeşitleri 2.
DetaylıKOZMETİK SEKTÖRÜ DÜNYA TİCARETİ
KOZMETİK SEKTÖRÜ Kozmetik ürünleri sanayii, Standart Uluslararası Ticari Sınıflandırmaya (SITC) göre 553. bölümde, Armonize Sisteme göre ise 33. fasılda tanımlanmaktadır. Buna göre; sektör kapsamında yer
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Deney Laboratuvarı Adresi : Dilovası Organize Sanayi Bölgesi 1.Kısım, D1009 Sok. No16 - Dilovası 41477 KOCAELİ / TÜRKİYE Tel : 0 262 754 76 61 Faks : 0 262 754
DetaylıMODERN MÜHENDİSLİK HESAPLAMALARI İLE ASANSÖR BİLEŞENLERİNİN GÜVENİRLİKLERİNİN ARTTIRILMASI
Asansör Sempozyumu 25-27 Eylül 2014 // İzmir 73 MODERN MÜHENDİSLİK HESAPLAMALARI İLE ASANSÖR BİLEŞENLERİNİN GÜVENİRLİKLERİNİN ARTTIRILMASI Kadir Çavdar 1, Hasan Güngör 2, Hüseyin Keşanlı 3 1 Uludağ Üniversitesi,
DetaylıTAVLAMA KOŞULLARININ ÖĞÜTME PERFORMANSI VE UNA ETKİLERİ
TAVLAMA KOŞULLARININ ÖĞÜTME PERFORMANSI VE UNA ETKİLERİ H Ü S A M E T T İ N A L İ Ç A Ğ L A R G E N E L M Ü D Ü R Y A R D I M C I S I G E N Ç D E Ğ I R M E N A. Ş. TAVLAMA Tavlama; tanenin nem düzeyini
DetaylıSOYA VE HASADI TANSU BULAT GAMZE DİDAR KIZGIR
SOYA VE HASADI TANSU BULAT GAMZE DİDAR KIZGIR 1 2 Soya, Japonya ve Çin gibi doğu Asya ülkelerinin en önemli tarımsal ürünlerinden biri olarak, yüzyıllardan beri, buradaki insanların temel besinlerini oluşturmuştur.
DetaylıProf. Dr. Durmuş KAYA Öğr. Gör. Muharrem EYİDOĞAN Arş. Gör. Enes KILINÇ
Prof. Dr. Durmuş KAYA Öğr. Gör. Muharrem EYİDOĞAN Arş. Gör. Enes KILINÇ Karabük Üniversitesi Enerji ve Çevre Teknolojileri Birimi durmuskaya@hotmail.com, dkaya@karabuk.edu.tr Sunum içeriği Karabük üniversitesi
DetaylıBOSSA DIŞ GİYİM İŞLETMESİNDE FASON İPLİK İMALATI TERMİN SÜRELERİNE ALTI SIGMA ARAÇLARI İLE İSTATİSTİKSEL YAKLAŞIM
1 BOSSA DIŞ GİYİM İŞLETMESİNDE FASON İPLİK İMALATI TERMİN SÜRELERİNE ALTI SIGMA ARAÇLARI İLE İSTATİSTİKSEL YAKLAŞIM İbrahim ÖRGERİN ÖZET Bu çalışmada, BOSSA Dış Giyim İşletmeleri nde fason iplik imalatı
DetaylıAYÇİÇEK YAĞI ÜRETİMİ YAN ÜRÜNLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
AYÇİÇEK YAĞI ÜRETİMİ YAN ÜRÜNLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ U. OLGUN, Ö. ÖZYILDIRIM, V. SEVİNÇ Sakarya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Mithatpaşa, 54, Sakarya ÖZET Ayçiçek yağı üretim tesislerinden
Detaylı8. Sınıf Fen ve Teknoloji. KONU: Sıvılarda ve Gazlarda Basınç
Sıvılar bulundukları kabın her yerine aynı basıncı uygulamazlar. Katılar zemine basınç uygularken sıvılar kabın her yerine basınç uygularlar. Sıvı basıncı, kapta bulunan sıvının hacmine, kabın şekline
DetaylıANALİZ TALEP FORMU FUEL OİL ÖZELLİK KOD DENEY YÖNTEMİ. TS1451 EN ISO 3104 *TS 2031 Görünüş 120 İç Metot (TY-AY-046) Toplam Tortu 140
FUEL OİL Yoğunluk 100 TS EN ISO 12185 TS 1013 EN ISO 3675 Viskozite (Akmazlık) 100ºC 110 TS1451 EN ISO 3104 *TS 2031 Toplam Tortu 140 TS ISO 10307-1 TS ISO 10307-2 Akma Noktası 220 TS 1233 ISO 3016 ASTM
DetaylıBİYODİZEL BİYOETANOL BİYOGAZ
BİYODİZEL BİYOETANOL BİYOGAZ Prof. Dr. Bülent B KESKİNLER BİYODİZEL Biyodizel Üretim Prosesleri Kesikli (500-10000 ton/yıl) Yarı kesikli Sürekli (>30000 ton/yıl) 1. Homojen Kataliz a) Asit katalizör: H
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1
İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ...III AÇIKLAMA... V BÖLÜM I - TEMEL KAVRAMLAR...1 Soru 1- Dış ticaret nedir?...1 Soru 2- Mal nedir?...1 Soru 3- Mal ve hizmet arasındaki fark nedir?...1 Soru 4- İhracat nedir?...1
DetaylıİNSAN KIYMETLERİ YÖNETİMİ 4
İNSAN KIYMETLERİ YÖNETİMİ 4 İKY PLANLANMASI 1)Giriş 2)İK planlanması 3)İK değerlendirilmesi 4)İK ihtiyacının belirlenmesi 2 İnsanların ihtiyaçları artmakta ve ihtiyaçlar giderek çeşitlenmektedir. İhtiyaçlardaki
DetaylıMALZEMELERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ. Prof.Dr. Kenan YILDIZ
MALZEMELERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ Prof.Dr. Kenan YILDIZ Çevre ve Maliyeti Çevrenin ekonomiye maliyete konusunda üç temel durumdan bahsetmek mümkündür. Bunlar; 1) çevrenin ekonomiye maliyeti yoktur 2) çevrenin
Detaylıığına Etkileri Prof. Dr. Selma Türkay ve Çevreye Etkileri,Biyodizelin Önemi Sempozyumu 10 Ocak 2008-İstanbul
Atık k Bitkisel Yağlar ların İnsan Sağlığı ığına Etkileri Prof. Dr. Selma Türkay İTÜ Kimya MühendisliM hendisliği i BölümüB Atık k bitkisel Yağlar ların İnsan Sağlığı ve Çevreye Etkileri,Biyodizelin Önemi
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun
BARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun bir reaktif kullanarak oksitli bakır cevherindeki bakırı
DetaylıULUSAL YAKIT : BİYODB
ULUSAL YAKIT : BİYODB YODİZEL 10 AĞUSTOS A 2005 Prof. Dr. Hüseyin H ÖĞÜT Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, KONYA Dr. Yahya ULUSOY Uludağ Üniversitesi Teknik Bil. MYO, BURSA Yrd. Doç.. Dr. Hidayet OĞUZO
Detaylı100 gram undan hazırlanan yukarıdaki formülasyon, tek bir tava içindir.
DENEYSEL EKMEK ÜRETİMİ 1. Üretim Deneysel ekmek üretiminde AACC (Amerikan Hububat Kimyacıları Birliği) tarafından önerilen standart metot (Metot No.10-20) kullanılmaktadır (AACCI, 2000). Tablo1. Ekmek
Detaylı2017 ANALİZ ÜCRETLERİ
BENZİN (TS EN 228) Yoğunluk TS EN ISO 12185 50 Görünüş İç Metot (TY-AY-046) Mevcut Gom TS EN ISO 6246 Oksidasyon Kararlılığı TS 2646 EN ISO 7536 Damıtma TS EN ISO 3405 Buhar Basıncı TS EN 13016-1 Buhar
DetaylıJournal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi
Journal of Engineering and Natural Sciences Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Sigma 29, 449-456, 2011 PhD Research Article / Doktora ÇalıĢması AraĢtırma Makalesi DETERMINATION OF BIODIESEL PLANTS THAT
DetaylıÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ
ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ Onursal Yakaboylu Aslı İşler Filiz Karaosmanoğlu 1 Onursal Yakaboylu - Atık Sempozyumu / Antalya 19/04/2011 İÇERİK Lastik Atık lastik Atık
DetaylıDOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMİ İLİŞKİLERİ
DOĞAL KAYNAKLAR VE EKONOMİ İLİŞKİLERİ Doğal Kaynak ve Ekonomi İlişkisi 1- Büyük sermaye ve doğal kaynaklara sahip gelişmiş ülkeler, doğal kaynaklardan etkin şekilde faydalanma yollarını aramaktadır. Örneğin,
DetaylıTİCARET POLİTİKASI ARAÇLARI
DERS NOTU 06 TİCARET POLİTİKASI ARAÇLARI Bugünki dersin işleniş planı: I. İthalat... 1 II. İthalat Talep Eğrisi... 3 III. İhracat Arz Eğrisi... 4 IV. İthalat Tarifesinin Etkileri (Küçük Ülke Durumu)...
DetaylıÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
AY EKİM 06-07 EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI. SINIF VE MEZUN GRUP KİMYA HAFTA DERS SAATİ. Kimya nedir?. Kimya ne işe yarar?. Kimyanın sembolik dili Element-sembol Bileşik-formül. Güvenliğimiz ve Kimya KONU ADI
DetaylıATIK RÖNTGEN ÇÖZELTİSİNDEN GÜMÜŞ METALİNİN ELDE EDİLMESİ
TÜBİTAK-BİDEB KĠMYA LĠSANS ÖĞRENCĠLERĠ-KĠMYAGERLĠK,KĠMYA ÖĞRETMENLĠĞĠ,KĠMYA MÜHENDĠSLĠĞĠ- BĠOMÜHENDĠSLĠK ARAġTIRMA PROJESĠ EĞĠTĠMĠ ÇALIġTAYI KĠMYA-3 (ÇALIġTAYI 2012) ATIK RÖNTGEN ÇÖZELTİSİNDEN GÜMÜŞ METALİNİN
DetaylıANKARA İLİ BASIM SEKTÖRÜ ELEMAN İHTİYACI
ANKARA İLİ BASIM SEKTÖRÜ ELEMAN İHTİYACI Gülnaz Gültekin*, Orhan Sevindik**, Elvan Tokmak*** * Gazi Üniversitesi, Teknik Eğitim Fakültesi, Matbaa Öğretmenliği Bölümü, Ankara ** Ankara Ü., Eğitim Bil. Ens.,
DetaylıT.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Emisyon Ticaret Sistemi ve Örnek Uygulamaları Ankara, 18.01.2016 Küresel Karbon Bütçesi Küresel ortalama sıcaklıklarda bugün itibariyle
DetaylıSEBZE ÜRETİM TEKNİKERİ
TANIM Her tür sebzenin uygun koşullarda üretilmesi, saklanması ve dağıtılması ile ilgili çalışmaları ziraat mühendisinin gözetiminde yapan kişidir. A- GÖREVLER - Üretimi yapılacak sebzenin özelliklerine
DetaylıSU ve YAPI KİMYASALLARI
SU ve YAPI KİMYASALLARI Betonda su; Betonla ilgili işlemlerde, suyun değişik işlevleri vardır; Karışım suyu; çimento ve agregayla birlikte karılarak beton üretimi sağlamak için kullanılan sudur. Kür suyu;
DetaylıProf.Dr.İlkay DELLAL
TUSAF 2013 Buğday, Un, İklim Değişikliği ve Yeni Trendler Kongresi İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve ENERJİ KISKACINDA TARIM ve GIDA SEKTÖRÜ Prof.Dr.İlkay DELLAL 9 Mart 2013, Antalya GÜNDEM 9 Mart 2013 1. GÜNEŞ (%40)
DetaylıTÜRKİYE YUMURTA SEKTÖRÜ
TÜRKİYE YUMURTA SEKTÖRÜ 1. GİRİŞ Türkiye de yumurta sektörü son yıllarda göstermiģ olduğu ilerleme ile Dünyanın dikkatini çekmekte ve dünya yumurta üretimi içerisinde konumunu korumaktadır. Yumurta sektörü
DetaylıBu sektör raporu kapsamına giren ürünler şu şekilde sınıflandırılmaktadır: Ürün Adları. Eşyası. Yastık, Yorgan ve Uyku Tulumları
1. ÜRÜNÜN TANIMI: Ev tekstili, genel olarak evleri dekore etmek amacıyla kullanılan ürünler olarak tanımlanmaktadır. Sentetik iplikler ve kumaşların yanı sıra, pamuk, keten, ipek ve yün gibi doğal ipliklerden
DetaylıKuru Kayısı. Üretim. Dünya Üretimi
Kuru Kayısı Üretim Dünya Üretimi Türkiye, dünya yaş ve kuru kayısı üretiminde birinci sırada yer almaktadır. Uluslararası Sert Kabuklu ve Kuru Meyve Konseyi nin verilerine göre Türkiye nin toplam kuru
DetaylıGıda Maddeleri ile Temasta Bulunan Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testi İçin Temel Kurallar Tebliği
PARS EĞİTİM & DANIŞMANLIK Gıda Maddeleri ile Temasta Bulunan Plastik Madde ve Malzemelerin Bileşenlerinin Migrasyon Testi İçin Temel Kurallar Tebliği 2005/34 GSM. 0 507 454 33 57 Tel. 0 236 239 04 53 firatozel@gmail.com
DetaylıTABANLI DENEY UYGULAMASI
KĐMYA EĞĐE ĞĐTĐMĐNDE PROJE TABANLI DENEY UYGULAMASI DERS SORUMLUSU: PROF.DR. ĐNCĐ MORGĐL HAZIRLAYAN ORAY COSKUN PROJE HEDEF SORUSU SOLUDUĞUMUZ HAVADAKĐ SO2 VARLIĞININ TESBĐTĐ VE SO2 NĐN KÜRESEL ISINMAYA
DetaylıÇocuk, Ergen ve Genç Yetişkinler İçin Kariyer Rehberliği Programları Dizisi
Editörden Önsöz Çocuk, Ergen ve Genç Yetişkinler için Kariyer Rehberliği Programları Dizisi, kariyer rehberliği uygulamaları yapması gereken psikolojik danışmanlar için hazırlanmış sınıf / grup rehberliği
DetaylıFFT FAN ve FİLTRE TEKNOLOJİLERİ Yılmaz ÜNAL 2015
Yılmaz ÜNAL 2015 (Literatür-Patent Taraması) Seminerler, Patentler Makaleler, Kitaplar, Konu ile ilgili teoriler, Endüstride uygulaması yapılan tesisler, (Literatür-Patent Taraması) (Teknik Ziyaret)
DetaylıMeyve ve sebzelerde asitlik tayini ile olgunluk derecesi belirlenebilir.
GIDALARDA ASİTLİK TAYİNİ Arş. Gör. Kadir BAYRAMBAŞ Gıdalarda tabii olarak birçok organik asit bulunmaktadır. Bunlar, ya tabii olarak yani yapısal bir bileşik halinde gıdada bulunur ya da fermantasyon yoluyla
DetaylıDr Muhlis İlter AĞDAĞ ÇİMSAN Teknik Müdürü
Dr Muhlis İlter AĞDAĞ ÇİMSAN Teknik Müdürü Kolza şalgama benzeyen tek yıllık bir serin sezon bitkisidir. B. oleracea (lahana grubu sebzeler) ve B. rapa Linnaeus (hardal ve şalgam grubu)'un sponton melezlenmesinden
DetaylıHerhangibir köpük iki dakika içerisinde kaybolmalı Geri kazanılan suların dışında rengi açık sarıdan daha açık olmalı
KARMA SUYU TS EN 1008 Giriş, Hazırlayanlar:Tümer AKAKIN,Selçuk UÇAR TS EN 206 ya göre karma suyu TS EN 1008 e uygun olmalıdır. Standardda verilen tablo 1 deki şartları sağlamalıdır Tablo 1 Özellik Deterjanlar
Detaylı7. Sınıf Maddenin Tanecikli Yapısı ve Çözünme Kazanım Kontrol Sınavı
7. Sınıf Maddenin Tanecikli Yapısı ve Çözünme Kazanım Kontrol Sınavı 1- Bir katyona ait atom parçacıkları ve sayısını gösteren sütun grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? Öğretmen: Çocuklar bu
DetaylıSCROLL VE PİSTONLU TİP SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNİN KAPASİTE VE VERİMLERİNİN ÇALIŞMA ŞARTLARI İLE DEĞİŞİMİ
SCROLL VE PİSTONLU TİP SOĞUTMA KOMPRESÖRLERİNİN KAPASİTE VE VERİMLERİNİN ÇALIŞMA ŞARTLARI İLE DEĞİŞİMİ Emirhan BAYIR / Serhan KÜÇÜKA DSİ Bursa Bölge Müdürlüğü Dokuz Eylül Üniversitesi Makina Mühendisliği
DetaylıKanola Yağı Alkil Esterlerinin Bir Dizel Motorunun Performansına ve Emisyon Karakteristiklerine Etkilerinin Belirlenmesi
Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 27, 3 (3), 145-15 Kanola Yağı Alkil Esterlerinin Bir Dizel Motorunun Performansına ve Emisyon Karakteristiklerine Etkilerinin Belirlenmesi Bahar ALPGİRAY 1, A. Konuralp
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/6) Deney Laboratuvarı Adresi : KTÜ Kanuni Kampüsü Prof. Dr. Saadettin Güner Yakıt Uygulama ve 61080 TRABZON/TÜRKİYE Tel : 90 462 377 42 10 Faks : 90 462 325 32 81
DetaylıÇocuklarımızın etraflarındaki dünyayı keşfedebilmeleri için eğitim ortamımızı, canlı, renkli ve bütün ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarladık.
ANAOKULU Tohum için güneş, su ve toprak ne kadar önemliyse, çocuk için de eğitim o kadar önemlidir. Çapa Koleji Anaokulu geleceği parlak, ışık saçan çocuklar yetiştirmek için, modern eğitim anlayışı ile
DetaylıSUNUM İÇERİĞİ. Kapsam. Terimler. Numune Alma Cihaz ve Malzemeleri. Numune Alma İşlemleri. Numunenin Tanıtımı ve Kaydı
1 SUNUM İÇERİĞİ Kapsam Terimler Numune Alma Cihaz ve Malzemeleri Numune Alma İşlemleri Numunenin Tanıtımı ve Kaydı 2 Bu standard, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik değerlendirmeler için yeraltı sularından
DetaylıBursa Teknik Üniversitesi Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi
Bursa Teknik Üniversitesi Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü KMS216 Petrol ve Petrol Kimyası Doç. Dr. M. Ferdi FELLAH 1 2 3 4 5 6 Oktan Sayısı Teknik anlamıyla,
DetaylıÖrtü Altında Elma Yetiştiriciliği
Örtü Altında Elma Yetiştiriciliği Ülkemiz diğer meyve türlerinde olduğu gibi, yumuşak çekirdekli meyve yetiştiriciliğinde de çok büyük bir potansiyele sahiptir. Ancak bu potansiyelden geçmişte gereği kadar
DetaylıİYON DEĞİŞİMİ AMAÇ : TEORİK BİLGİLER :
Gazi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü KM 482 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı III DENEY NO : 3b İYON DEĞİŞİMİ AMAÇ : İyon değişim kolonunun yükleme ve/veya geri kazanma işlemi sırasındaki davranışını
DetaylıPLASTİK ŞEKİL VERME YÖNTEMİ
PLASTİK ŞEKİL VERME YÖNTEMİ 1-Plastik deformasyonun (Şekil değiştirmenin) esasları 2-Plastik Şekillendirme Teknikleri -Döverek şekillendirme -Basma ve çekme şartlarında şekillendirme 3-Sac Metal Kalıpçılığı
DetaylıKAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.9 TOPRAK SU KAYNAKLARI BÖLÜMÜ
KAYISI ARAŞTIRMA İSTASYONU MÜDÜRLÜĞÜ EK 3.9 TOPRAK SU KAYNAKLARI Toprak-Su Kaynakları Bölüm Başkanı Dök.No KAİM.İKS.FRM.34 Sayfa No 1 / 3 İŞİN KISA TANIMI: Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü üst yönetimi
DetaylıKULLANMA TALİMATI. ACSERA 5 ml enjeksiyonluk çözelti konsantresi içeren flakon
KULLANMA TALİMATI ACSERA 5 ml enjeksiyonluk çözelti konsantresi içeren flakon Kas içine, cilt altına veya damar içine uygulanır. Etkin madde: Androctonus crassicauda akrep venomuna karşın immünoglobulin
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ
29/09/2011 00:00:00 Döner Sermaye İşletmesi Teklif No 20116331 İLAN HASTANEMİZİN İHTİYACI OLAN AŞAĞIDA YAZILI MALZEME(LER) İHALE İLE SATIN ALINACAKTIR. İLGİLENEN FİRMALARIN 03/10/2011 TARİHİ, SAAT 12:00
DetaylıBesin Zinciri, Besin Ağı ve Besin Piramidi
Besin Zinciri, Besin Ağı ve Besin Piramidi Besin Zinciri, Besin Ağı ve Besin Piramidi Bir ekosistemde üreticilerden tüketicilere doğru besin aktarımı meydana gelir. Üreticilerden başlayarak bir trafik
Detaylı