KARDAŞLIK 58 KÜLTÜR SANAT EDEBİYAT VE FOLKLOR DERGİSİ NİSAN - HAZİRAN REVIEW OF CULTURE ART LITERATURE AND FOLKLORE APRIL - JUNE 2013

Transkript

1 QARDASHLIQ SAYI/ISSUE KARDAŞLIK 58 YIL/YEAR 15 KÜLTÜR SANAT EDEBİYAT VE FOLKLOR DERGİSİ NİSAN - HAZİRAN REVIEW OF CULTURE ART LITERATURE AND FOLKLORE APRIL - JUNE 2013 Prof. Dr. Ziyat Akkoyunlu ( ) KERKÜK VAKFI

2 KERKÜK VAKFI Kerkük Türkmen Kardaşlık Ocağının 2 adet CD hediyesi ile birlikte KARDAŞLIK Kültür Sanat Edebiyat ve Folklor Dergisi Yıl 15 Sayı 57 Nisan - Haziran 2013 Fiyatı : 7.5 TL (KDV Dahil) Kerkük Vakfı Adına İmtiyaz Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü İzzettin KERKÜK Editör ve Genel Koordinatör Suphi SAATÇİ Yazışma adresi P. K. 20 Cerrahpaşa/İSTANBUL Tel. (0212) Belgegeçer (0212) kardaslikdergisi@gmail.com İdare Merkezi: Haseki Sultan Mahallesi Kuka Sokağı Huzur Apt. No: 1/1 Fındıkzade/İSTANBUL Temsilciler Habib HÜRMÜZLÜ (Ankara) Timur TAŞ (İzmir) Ali İhsan NAQIB (ABD) Bilim Kurulu Prof. Dr. Ziyat AKKOYUNLU Prof. Dr. Yavuz AKPINAR Prof. Dr. Abdülhalik BAKIR Prof. Dr. Haşim KARPUZ Prof. Dr. Mahir NAKİP Prof. Dr. Suphi SAATÇİ Prof. Dr. Saim SAKAOĞLU Prof. Dr. Abdüsselam ULUÇAM Yazı Kurulu Kemal BEYATLI Kemal ÇAPRAZ Aydil EROL Erşat HÜRMÜZLÜ Habib HÜRMÜZLÜ İzzettin KERKÜK Mahir NAKİP Acar OKAN Ömer ÖZTÜRKMEN Suphi SAATÇİ Suphi SALT KARDAŞLIK Kerkük Vakfı İktisadi İşletmesi tarafından Türkçe, İngilizce ve Arapça olarak üç ayda bir yayınlanır hakemli bir dergidir. Dergide yayınlanan yazıların sorumluluğu imza sahiplerine aittir. Dergide yayınlanmış yazılar ve fotograflar kaynak gösterilerek alınabilir. Abone yurtiçi yıllık 30 YTL, yurtdışı yıllık 50 $ veya 40 Euro Posta Çeki No: Cerrahpaşa/İstanbul veya İş Bankası İstanbul, Fındıkzade Şubesi Hes. No: EUR Hes. No: Dolar Hes No: Tasarım Ercan ŞİMŞEK Baskı Yaylacık Matbaacılık Litros yolu Fatih Sanayi Sitesi Nu: 12, Tel : (0212) * (0212) BAŞIMIN TA n Çift hecelik adı ta Doyum olmaz ın Tarihlerde yâd r Ke ı tac ın Başım d Gökte ayım yıl sı Yürekte acım h m kü Hem tür Başımın tacı Ke İstemem başka Türkmen e Ke Olma sen ağy Başımın tacı K Türkmen in ö Yurdumun s Bulunmaz bi Başımın tacı Türkmen Müziğinin büyük ustası Abdülvahit Küzecioğlu nun kitabını Kerkük Vakfı ndan isteyiniz Babagurgur Kıskandırır Dünyada yo Başımın tac

3 Editör den Gençlerimizi Geçmişe Hapsetmeyelim / 2 İçindekiler İzzettin KERKÜK Kerkük Hatıralarım - XIII / 4 Ali SEMİN Yerel Seçim Sonuçları, Önemi ve Irak ın İç Dengelerine Etkisi / 8 Kardaşlık 5. Irak Türkmen Basın Kurultayı / 13 Kardaşlık 5. Türkmen Basın Kurultayı Üzerine Söyleşi / 16 4 Suphi SAATÇİ Türkmen Dağarcığı / 18 Nejat SEFERCİOĞLU Biter şiir / 21 Ayşe AYAZ Ziyat Akkoyunlu/ 22 Yasin Cemal GALATA - Ahmet Cahit ŞAHİNER Türkiye Türklerin Anavatanıdır Ama Mazlumların da Anavatanıdır/ 24 Perihan ÇIRAK Söğüt ten Kerkük e Selam şiir / 26 Osman OĞUZ Ata Terzibaşı şiir / Önder SAATÇİ Kerkük Hoyrat ve Mânilerinde Millî Duygular-II/ 28 Nazım TERZİOĞLU Mustafa Gökkaya da Çeşitli Şahsiyetler / 32 Mustafa GÖKKAYA Şehitler Kervanı şiir / 34 Sadeleştiren ve Hazırlayan: Veysel ERGİN Çöl Hayatı - Süheyl ile Leyla / Selma MERDAN Kerkük ten Havalanan Kuşlar şiir / 39 Türkmen Albümünden Editörün Seçtikleri / 40 İnglizce / Arapça / نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

4 Editör den Gençlerimizi Geçmişe Hapsetmeyelim Öncelikle 27 Mayıs 2013 tarihli gazetelerde verilen haberi okuyalım: Irak ın başkenti Bağdat ta arka arkaya meydana gelen patlamalarda 70 in üzerinde kişi öldü, 200 den fazla kişi ise yaralandı. Bağdat ın Şii mahallelerinde bulunan kalabalık pazar yerlerinde ve alışveriş yapılan bölgelerde bombalı araçlarla gerçekleştirilen en az 11 patlamayı henüz herhangi bir örgüt üstlenmedi. Irak ta son haftalarda meydana gelen saldırılar, yıllarında binlerce kişinin öldüğü geniş çaplı mezhepsel çatışmaların yeniden yükselişine işaret ediyor. Irak ta giderek tırmanan terör ve şiddet olaylarının ne zaman ve nasıl duracağını kimse bilmiyor. Akıl almaz biçimde körüklenen mezhep kavgaları, ülkeyi adeta kan gölüne çevirmiştir. ABD nin işgalden sonra Aralık 2011 de çekilirken, Irak halkının kucağına her zaman patlamaya hazır bir bomba bırakmıştır: Şii-Sünni çekişmesi. Birinci Dünya Savaşı ndan önce Ortadoğu ve Irak ı dolaşan Gertrude Bell (Yorkshire/ İngiltere, 1868-Bağdat/Irak, 1926), işgal sonrası Irak ta yerleşmiş ve İngiliz siyasî hâkimi Sir Percy Cox un danışmanı olmuştur. Irak hakkında yazdığı mektuplarda (Gertrude Bell Archive-Newcastle University Library- Letter details) 1 ülkenin etnik ve mezhep durumu hakkında ilgi çekici yorumlar yapmıştır. Özellikle 3 Ekim 1920 tarihli mektubunda, Irak ta Şii nüfusun Sünnîlerden fazla olduğunu, ancak ülkede istikrarın sağlanması için yönetimin Sünnîlerde olması ge- 1. Bu mektupların Irak ile ilgili olanları Arapçaya çevrilmi - tir. Bkz. El-Irak fi Resail el-miss Bell ( ), tercüme ve yorum: Cafer el-hayyat, ed-darü l-arabiyye li l-mevsuat, Beyrut, rektiğini, Osmanlı döneminde de Türkler, Irak ta iktidarı Sünnîlere verdiklerini, dile getirmiştir. Irak ın Sünnî Baas Partisi, Suriye nin Şii yanlısı Baas Partisi arasındaki çekişme yıllarca sürmüştür. Saddam ile Hafız Esed in dikta rejimleri ile yönettikleri Irak ve Suriye nin uzun yıllar süren gergin ilişkilerinin arka planında Sünni-Şii çekişmesi yatmakta idi. Saddam ın izlediği politika yüzünden Irak, uzun yıllar komşusu İran ile büyük sorunlar yaşamıştır. Hatta iki ülke arasındaki çekişmeler, 8 yıl süren anlamsız ve sonuçsuz bir savaşa dönüşmüştür. Bu savaş yüzünden iki ülke de geniş çapta hem beşerî, hem de ekonomik tahribata maruz kalmıştır. Irak ın 2003 yılında ABD işgalinden sonra Şii oluşumlar, iktidar üzerinde nüfuz sahibi olmuşlardır. ABD yönetimi ülkede Kürtlerden dolayı etnik yapılanmaya, Şiilerden dolayı da Şii yapılanmaya cevaz vermeğe başlayınca bu kapı ardına kadar açılmıştır. Bu tehlikeli gelişme, ne yazık ki Irak Anayasası ile kazanılmış bir hak ve demokratik bir aşama sayılmıştır. Zorla ve baskıyla bütün siyasî kutuplara kabul ettirilen bu anayasa yüzünden dolayı Irak ta bugün, güven ve istikrardan eser kalmamıştır. Üzülerek ifade edelim ki Sünnî-Şii bombasını ülkenin kucağına koyan işgalciler gitmiş, ancak ülke halkı bunu patlatmaya devam ediyor. Etnik ve mezhep çatışmaları yüzünden Irak ta yaşam kararmış, insanlar bezgin ve bedbin bir duruma gelmiştir. Güven ortamının sağlanmaması yüzünden, ülkede kalkınma ve gelişme, eğitim, ekonomik istikrar, refah ve mutluluk gibi ruhî ve fizikî yönden ülkede beşerî rehabilitasyondan da söz edilemiyor. نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 2

5 Editör den Toplumların yaşama sevinci içinde varlığını sürdürmesi için, asgarî koşulların sağlanması gerekirken, ülke insanları maddî ve manevî olarak dumura uğratılmaktadır. İşin en üzücü tarafı Sünni ve Şii halk arasında bir kavga olmamasına rağmen, ülkede sürekli böyle bir çatışma hep gündemde tutuluyor. Çünkü ülkede mezhep kavgası diye gösterilen bu manzara, aslında kanlı iktidar savaşlarının bir sonucudur. Kısacası bu iğrenç ve zalim boğuşmanın, siyaset yapanların bir icadı olduğunu kimse anlayamıyor. Irak ın yakın tarihinde yaşananlar, üç kuşağın art arda heder olmasına yol açmıştır yılında Irak ta doğmuş olan bir çocuk, bugün 33 yaşındadır. Bu yaşa gelenlerin Irak ta yaşadıklarını hızlı bir şekilde gözden geçirirsek, bu insanın profilini daha net bir biçimde görmemiz de kolaylaştırır yılında başlayan İran-Irak savaşı, 1988 yılında sona ermiştir. Demek ki 1980 doğumlu bir çocuğun ilk 8 yılı bu savaşın getirdiği yıkımlar içinde geçmiştir. Her gün cepheden gelen şehit cenazeleri, savaşta yaralanıp sakat kalan ve özürlü duruma gelen insan sayısının giderek artması yüzünden taziyelerin, acı ve gözyaşlarının, dövünme ve ağıtların yakıldığı bir ortamda 8 yaşına gelen bir çocuğun ruh hâlini anlamak kolay değildir. Savaş yüzünden yaşanan ekonomik sıkıntılar ve yokluklar da cabası. Ardından yaşanan gelişmeler ise bu felaketi daha da ileri boyuta vardırmıştır. Irak ın Kuveyt i işgali ve 1990 yılında başlayan 1. Körfez Savaşı, binlerce kişinin ölümüne ve pek çok insanın sakat kalmasına sebebiyet vermiştir. Aynı tarihlerde Irak a konan ekonomik ambargo, ülkeyi sefalete sürüklediği gibi sosyal hayatın çökmesine de yol açmıştır. Bu felaket ortamında yaşayarak 2. Körfez Savaşı nda 20 yaşlarını aşmaya başlayan bu kuşak eğitimden, kültürden uzak kalmış, ne için savaştığını bilmeden cepheden cepheye koşmuş, kan ve gözyaşları, ölüm ve dehşet sahneleri içinde yoğrularak ruh haleti bozuk bir tip olmuştur. Günümüzde sayıları on binlerle ifade edilen bu kuşaktan sağlıklı bir gelecek beklemek elbette ki mümkün değildir. Irak ta genel olarak tablo böyle iken, Araplar ve Kürtlere göre ülkede yine de en az tahribat yaşayan Türkmenlerdir denilebilir. Çünkü diğer kesimlere göre Türkmen toplumunun sosyal ve geleneksel hayat yapısı daha güçlü ve sağlamdır. Bu bakımdan bizim de üzerimize düşen vazife, asıl yeniden yetişmekte olan kuşaklarımızı gözetmek ve onlara daha iyi bir gelecek hazırlamaktır. Bu noktada Türkmen aydınlarına hatırlatmak zorunda olduğumuz bazı noktalar vardır. Öncelikle yeni yetişmekte olan Türkmen gençlerini geleceği hazırlarken, onlara öncelikle yaşama sevinci, ümit ve heyecan aşılamak gerekir. Gençlerin geçmişte olanlara takılarak, geleceklerini karartmalarına izin vermeyelim. Geleceği inşa etmek geçmişi değerlendirmek elbette ki doğrudur. Ancak geçmişe aşırı derecede takılarak kadere teslim olmak ve bu yüzden her şeye isyan edip hayata küsmek de geleceği karartır. Bu bakımdan, yeni yetişen çocuklarımızın da geleceğini karartmak yazıktır ve günahtır. Geçmişe takılarak, geleceği heba etmek telafisi mümkün olmayan bir kayıptır. Hiçbir şeyde kusuru ve günahı olmayan yeni kuşakların geleceklerini, daha da aydınlık tablolara göre hazırlamak için onlara var gücümüzle destek olmalıyız. Çünkü çocuklarımızın da kendilerine göre umutları, geleceğe yönelik hayalleri ve projeleri vardır. Bu hususta bizim de üzerimize düşen görevler vardır. Unutmayalım ki gelecek her şeyi sorgulayacak ve hesap soracaktır. En adil hakem zamandır ve onun verdiği hüküm de değiştirilemez. 3 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

6 İzzettin KERKÜK Kerkük Hatıralarım - XIII 1951 yılında İstanbul da kurduğumuz 5 kişilik Teşkilat, 1958 yılına geldiğimizde sayıca 40 kişiyi bulmuştu. Bu teşkilat her ne kadar Irak Türkleri davasının Türkiye de tanıtılması ve haklarının savunulmasında aktif bir rol oynamaya başladı ise de legal ve hükm-i şahsiyeti haiz bir kuruluşun varlığına büyük ihtiyaç vardı. Bu 40 kişi arasında Türk vatandaşlığına haiz sadece iki kişi bulunuyordu. Biri ben, diğeri de Ömer Öztürkmen arkadaşımız idi. Ömer kendisine ait bazı haklı nedenlerle ortada görünmeyi istemiyordu. Diğer arkadaşların hepsi yabancı uyruklu oldukları ve o zaman ki yasalar da cevaz vermediği için bir dernek kurma faaliyetine katılamıyorlardı. Ama hepsi Irak Türklerinin sesini duyuracak bir derneğin kurulmasını şiddetle arzu ediyorlardı. Onların desteği ile böyle bir derneğin kurulması için İstanbul da ikamet eden Türk vatandaşı hemşehrilerimizi bu işe ikna etmek üzere ciddi bir kampanya başlattık. Pek de kolay olmadı ama neticede dernek kurucu üyesi sıfatıyla, aralarında Kıbrıslı Avukat Hasan Nevzat Karagil ve onun gibi davamıza gönül veren Hürriyet Gazetesi yazarlarından Ali Haydar Yeşilyurt un da bulunduğu 7 kişi temin edildi. Tüzüğünü, H. Nevzat Karagil in hazırladığı ve anavatanda Irak Türklerinin ilk sivil toplum örgütü olan bu kuruluşun adı Irak Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği oldu yılında Bakanlar Kurulu nun kararı ile resmen kurulan derneğin kurucu üyeleri şunlardı: 1- Av. Enver Yakuboğlu (Başkan) 2- Esat Ketene (Üye) 3- Mehmet Erbil (Üye) 4- Mehmet Remzi Doğuelli (Üye) 5- Avukat Hasan Nevzat Karagil (Üye) 6- Ali Haydar Yeşilyurt (Üye) 7- İzzettin Kerkük (Genel Sekreter) Başkan Enver Yakupoğlu nun Bahçekapı daki küçücük yazıhanesi dernek Ön sıra soldan sağa: Cevdet Kadıoğlu, Rıza Demirci, Hasan Nevzat Karagil, Naci Akkoyunlu, Nazım Ömer. Arka sıra soldan sağa: Abdurrahman Altun, Selahattin Hürmüzlü, İzzettin Kerkük, Bahattin Sait, Necdet Sevimli ve Suphi Pasvan. (İstanbul, 1951) نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 4

7 İzzettin KERKÜK Enver Yakuboğlu İzzettin Kerkük dernek binasının açılış kurdelesini keserken. idare merkezi olarak gösterilmişti Dernek kurucu üyelerinin hepsi ebediyete irtihal ettiler. Takdir-i ilahi, bir ben hayattayım. Allah hepsine rahmet eylesin. Dernekte, kurulduğu tarihten itibaren Genel Başkanlık görevini ifa edenler şunlardır: Enver Yakupoğlu Mehmet Erbil Mehmet Remzi Doğuelli Dr. Nefi Demirci (En uzun süre başkanlık yapmıştır.) Süleyman Öcal Dr. Yalman Paşaoğlu Necat Özatalay Dr. Fuat Türkmen Dr. Cüneyt Mengü Müfit Akkoyunlu Kemal (Mehmet Ali) Beyatlı Prof. Dr. Suphi Saatçi Nemir Enver Ümit Beyatlı Savaş Avcı Sabah Ketene Kemal Beyatlı (Başkanlığı zamanında dernek, kendi mülkiyetinde olan bir daireye sahip oldu) Mehmet Tütüncü (Halen Genel Başkandır) Dernek Merkezinin 1961 yılında bir ara Ankara ya taşınması sırasında Genel Başkanlık yapanlar da şunlardır: Necmettin Esin Prof. Dr. Ümit Akkoyunlu İsmet Hürmüzlü Tahsin Saatçi Derneğin halen Ankara, İzmir, Antalya ve Konya da birer şubesi vardır. Dernek kurulduğu tarihten günümüze kadar Irak Türklerine Milli, Kültürel, Sosyal ve Tanıtım alanlarında büyük hizmetlerde bulunmuştur. Yine Bakanlar Kurulunun kararı ile kamu yararına çalışan kuruluşlar statüsünde olan Dernek, halen faaliyetlerini Fatih te, mülkiyeti kendisine ait olan bir mekânda sürdürmektedir. Benim dernekten resmen ilişkim 1961 yılında Dışişleri Bakanlığında memuriyete tayinim dolayısıyla kesildi ise de hiçbir zaman ondan kopmadım. Zaten bakanlıkta çalıştığım birim Dış Türkleri meseleleri ile meşgul olan bir daire idi. Yüksek tahsil hayatım boyunca alma şansını Esat Ketene Mehmet Erbil M. Remzi Doğuelli 5 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

8 İzzettin KERKÜK Sönmez Ateş in Almanca yazılan Irak Türkleri yazısı. İzzettin Kerkük (daire içinde) İstanbul daki Kerkük mitinginde (1961). elde edemediğim devlet bursundan bu dairede çalıştığım süre zarfında onlarca genç Türkmen kardeşimizin yararlanmalarında ve üniversitelere girmelerinde naçizane katkım olmuştur. Yine bu sürede davamıza hizmet amacıyla yazmaya devam ettim. Yazılarımın bir kısmı Sönmez Ateş takma adıyla yayımlandı. Türk Kültürünün Araştırma Enstitüsü Tarafından Çıkanlar Türk Kültürü Dergisinde Irak Türkleri Hakkında başlıklı yazım, 1964 yılında Almancaya çevrilerek ayrı basım halinde çıktı. Yine o sıralarda, Irak ın Ankara Büyükelçisi Talip Müştak tarafından Irak taki Türklerinin sayısı hakkında gazetelere verilen bir beyanatta cevaben Türk Kültürü Dergisinde yazdığım yazıda bu takma adı kullanmıştım. Talip Müştak, söz konusu beyanatımda Irak taki Türklerin sayısının civarında olduğunu söylemişti. Ben de Irak devletinin 1958 yılında yayınladığı İngilizce bir kitaba dayanarak bu sayının o tarihlerde olduğunu ispat ettim. Nitekim Türk Dışişleri Bakanlığı da Irak Büyükelçisini Bakanlığa çağırıp, anılan Irak resmi bölgesini göstererek kendisini adeta azarlamıştı. Burada, Sönmez Ateş takma adı ile ilgili bir hatıramı anlatmak isterim. Bu zatın kim olduğu hakkında Ankara daki Kerküklü gençleri bir meraktır sarıyor. Bana sordular, kendisi ile tanışmak istediklerini söylediler. Ben de olur, sizi onunla tanıştırırım dedim. Bir akşam rahmetli (şehit) Necdet Koçak ın Bahçelievler de arkadaşları ile kaldığı evde randevulaştık. Buluşma saatinde beni yalnız görünce merakları büsbütün arttı. Nerede Sönmez Bey? Gelmeyecek mi? diye sordular. Kendilerine Sönmez Ateş kelimesinin Kerkük te sembolik anlamda neyi ifade ettiğini sordum. Ezeli Ateş Babagürgür ü çağrıştırdığını dediler. Ben de öyleyse sizler hepiniz birer Sönmez Ateş siniz dedim. Durumu anladılar ve böylece merakları giderilmiş oldu. Ankara da yurtdışına tayin edilmeden önce 4 yıl kalmıştım. Bu sürede, derlediğim Kerkük Üzerine Söylenmiş Şiirler adlı kitabım Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü tarafından kurumun ilk yayımı olarak 1963 yılında çıkmıştı. Bu eser Kerkük e kadar gitmiş ve bir çok Türkmen yazarına ilham kaynağı olmuştu. Bu arada Türk Kültürü dergisinde değerli hanım şairimiz Nesrin Erbil i tanıtan bir makale yazmıştım. Nesrin in içli şiirleri Türkiye de edebi نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 6

9 İzzettin KERKÜK Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü tarafından yayınlanan İzzettin Kerkük ve Nesrin Erbil in kitapları İzzettin Kerkük ve Nesrin Erbil birarada. çevrelerde büyük beğeni görmüştü. Yıllar sonra 1969 da Şam da bulunduğum dönemde senelik iznimi geçirmek üzere Ankara ya gelmiştim. O yıl Nesrin Hanım da şiirlerini bir kitap halinde bastırmak üzere Ankara ya gelmişti. Kendisi ile teyzezadeleri Nizamettin Neftçi ağabeyin evinde tanışmıştık. Çok zarif, kibar ve gencecik bir hanımdı. Gözleri zekâ fışkırıyordu adeta. Zaten ağabeyleri Cemal, Sedat ve Murat Beyler samimi arkadaşlarımdı. Şiir kitabından bahis açıldı. Bastırmak için Ankara daki matbaacıları dolaştığını, kendisinden büyük meblağlar istediklerini söyledi. Ben kendisine yardımcı olabileceğimi söyledim ve ertesi gün Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsüne gittik. Enstitü başkanı Prof. Dr. Ahmet Temir ile görüştük. Prof. Temir, Biz Nesrin Hanımı şiirlerinden zaten tanıyoruz ve çok beğeniyoruz diyerek, bizi sıcak karşıladı. Maksadımızı anlattık, Biz bu kitabı basarız dedi. Böylece Nesrin Hanım ın ilk şiir kitabı olan Deniz Rüyası adlı kitap gün ışığına çıktı. 7 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

10 Ali SEMİN* Yerel Seçim Sonuçları, Önemi ve Irak ın İç Dengelerine Etkisi ABD askerlerinin Irak tan çekilmesinin ardından Irak ın iç dinamikleri önemli ölçüde değişmiştir. Bunun yanı sıra taraflar arasında siyasi rekabet, hesaplaşma ve güç mücadelesi her geçen gün artmaktadır. Orta Doğu da yaşanan gelişmelerle birlikte Irak ın da yeni bir dönemece girdiğini söylemek mümkündür. Özellikle Suriye deki olaylar ve bölge genelindeki halk isyanları, Irak ın iç dinamiklerini yakından ilgilendirmektedir. Yaşanan gelişmeler siyasi kriz ve güvenlik sorunlarının gün geçtikçe artmasını ve ülkenin geleceğine dönük belirsizliği de beraberinde getirmiştir. Başbakan Maliki nin, Sünni siyasetçilere uyguladığı baskıcı ve dışlayıcı politikasının Irak ın kuzey ve kuzeybatısındaki Sünnilerin isyanına yol açması bu duruma bir örnektir. Bu çalışmada Irak taki gelişmeler ışığında, yerel seçimlerin sonuçlarının iç dengelere etkisi, Bağdat-Erbil arasındaki görüşmeler ve Türkmenlerin durumu analiz edilecektir. Sünni Arapların Maliki Tepkisi ABD nin çekilmesi sonrasında Bağdat yönetimindeki Sünni politikacılara karşı izlenen politikaların neticesinde Sünni bölgelerinde isyanlar ortaya çıkmıştır. Başbakan Maliki nin, Irak ın eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık El-Haşimi ile yaşadığı krizin ardından Aralık 2012 de istifa eden Maliye Bakanı Rafi El-İsavi hakkında da benzer kararlar çıkarması Sünnilerin tepkisini çekmiştir. Maliki nin, Sünni Arap kökenli politikacılara karşı izlediği siyasetten uzaklaştırma ve baskı altında tutma politikalarının sonucunda Bağdat yönetimindeki Şii hegemonyasının belirginleştiğini söylemek mümkündür. İşgal sonrası Irak ın siyasi denklemi üzerinde kurgulanan Şiiler, Sünniler ve Kürtler arasındaki dengeyi oluşturmanın kolay olmadığını da bu noktada ifade etmek gerekir. Irak ın mezhebi açıdan çoğunluğunu Şiiler oluştursa da, Bağdat yönetimindeki siyasi sürecin işleyişi ve sürekliliği için ülkedeki tüm kesimlerin temsil edileceği bir hükümetin kurulması şarttır. Çünkü Irak ın siyasal, toplumsal ve sosyo-kültürel yapısı artık otokrat bir yönetimi kabul etmemektedir. Bu * Bilgesam Ortadoğu Uzmanı nedenle Başbakan Maliki nin Sünnileri dışlayarak siyasi süreci tek başına sağlıklı olarak devam ettirmesi zor gözükmektedir. Bu çerçeveden değerlendirildiğinde, Aralık 2012 den beri Irak ta Sünni vilayetlerinde yaşanan eylemlerin ülkeyi etnik/mezhepsel anlamda kontrolsüz iç savaşa sürüklemesi ve kaotik bir durumun ortaya çıkması muhtemeldir. Bu durum Irak ta Maliki ye tepki gösteren Sünnilerin federal bir yapıdan yana tavır almasına kadar gidebilir. Aslında Irak taki siyasi tabloya bakıldığında, 2003 yılından bu yana federalizme karşı çıkan Sünni Araplar, bugün federatif bir Sünni bölgesinden bahsetmeye başlamış durumdadır. Bu söylem Irak taki Sünni Arapları milliyetçiler ve federalizm yanlıları olarak ikiye bölmektedir. Bu bölünme de Sünnilerin elini zayıflatmaktadır. Aralık ayından beri Maliki ye karşı tepkilerini yükselten Sünni Araplar henüz hükümetten taleplerini karşılayacak bir cevap alamamıştır. Bu noktada Sünni Arapların Saddam sonrası Irak ta zayıf kalmasının temel nedenlerini şu şekilde sıralanabilir: 1. Sünni Araplar, Şii ağırlıklı Bağdat taki siyasi sürece katılma, destek verme ve aktif olma konusunda kararsız kalmıştır. Sünni Arapların bir bölümü Bağdat yönetimine karşı direniş gösterirken, diğer bölümü aktif siyaset yapmayı tercih etmektedir. Özellikle Irak Diyalog Cephesi Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Salih El-Mutlak gibi aktörler siyasetten yanadır. Fakat Sünni Arapların bu karasız tavırları da Maliki nin elini güçlendirmektedir. 2. Mevcut durumda Sünni Arapları gerçek anlamda kontrol edebilecek bir lider bulunmamaktadır. Hatta Maliki hükümetine karşı gösterilen tepkilerden sonra Sünniler kendi aralarında ciddi bir bölünme yaşamaktadır. İstifa eden Maliye Bakanı Rafi El-İsavi, Irak El-Sahve Kongresi Lideri Ahmet Abu Rişa ve Parlamento Başkanı Usame El-Nuceyfi bir kanadı oluştururken, Salih Mutlak ve grubu Sünnilerin bir diğer kanadı olarak ortaya çıkmaktadır. 3. Sünni Arap aşiretleri arasındaki birlikte hareket etme ve tek çatı olma sorunu, Anbar, Musul, Kerkük, Selahaddin ve Diyale bölgelerindeki نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 8

11 Ali SEMİN gösterilere olumsuz yönde yansımaktadır. Aşiret yapısı, Sünni Arapların birlikte hareket etmesindeki en önemli engellerden birisidir. 4. ABD işgalinin ardından Bağdat yönetiminin Şii ağırlıklı olması ve ülkedeki siyasi dengelerin topyekûn değişmesi Sünni Araplar tarafından kabul edilemeyen bir durum olmuştur. Şiiler dini/mezhebi değerlere odaklanırken, Sünni Araplar, etnisite, mezhep ve ideoloji (Arap milliyetçiliği) arasında sıkışarak bir siyaset izlemeye çalışmaktadır. Bütün bu değerlendirmeler ışığında Sünni bölgelerinde yaşanan protesto eylemleriyle birlikte Sünni Arapların söylem ve eylem birliğine yönelmesinde fayda vardır. Bununla beraber Başbakan Yardımcısı Sünni Arap kökenli Salih El- Mutlak gibi politikacıların Bağdat yönetimindeki görevinde devam etmemesi gerekmektedir. Diğer yandan 23 Nisan 2013 tarihinde Kerkük ün güneybatısındaki Havice ilçesinde göstericilerle Irak ordusu arasında meydana gelen silahlı çatışmada 60 kişi hayatını kaybetmiş ve 100 den fazla kişi de yaralanmıştır. Aslında Irak ta bu tür olayların yaşanması tesadüfi olarak görülmemelidir. Sözü edilen olayın iki temel amacı olduğu söylenebilir. Bunlardan birincisi, Irak ta yeniden bir Şii-Sünni (mezhepsel) çatışmasını körüklemek ve ülkeyi Suriyeleştirmektir. Böylece dikkatleri Suriye deki olayların üzerinden dağıtmak ve Esed yönetimine zaman kazandırmak mümkün olacaktır. Diğeri ise, Irak ta Baas Partisi nin varlığını Sünni Araplar aracılığıyla göstermeye çalışmaktır. Başka bir ifadeyle Irak işgalinden beri Sünni Araplarla Baas ideolojisi özdeşleştirilerek etnik ve mezhepsel bir çatışma canlı tutulmak istenmektedir. Bu nedenle Bağdat yönetimi Sünni Arap göstericilerin, Baas Partisi nin ve El-Kaide nin eylem planlarını hayata geçirmeye çalıştıklarını iddia etmektedir. Yerel Seçimlerin İç Dinamiklere Etkisi Irak ta, 20 Nisan 2013 tarihinde yapılan yerel seçimler, Bağdat taki siyasi denklem açısından önemli bir aşama olarak kabul edilebilir. On sekiz vilayeti olan Irak ın yalnızca on iki vilayetinde yerel seçimler gerçekleşebilmiştir. Bunun sebebi, Kuzey Irak Kürt Yönetimi nin kontrolündeki üç vilayette (Erbil, Süleymaniye ve Duhok) seçimlerin kendi seçim sistemine göre yapılmasıdır. Kerkük ün statüsünden dolayı kentteki taraflar arasında (Türkmenler, Kürtler ve Araplar) seçim yasası üzerindeki tartışmaların çözümsüzlüğü devam etmektedir. El-Anbar ve Neynave de ise (Musul) Maliki hükümetine karşı düzenlenen gösterilerin sonucunda ortaya çıkan güvenlik sorunları ileri sürülerek, 2 Nisan daki Bakanlar Kurulu toplantısında alınan kararla 4 Temmuz 2013 tarihinde yapılacağı belirtilmiştir. Yerel seçimlerin gerçekleştiği 12 vilayette seçmen sayısı 13 milyon 571 bin 192 dir. Yaklaşık 139 siyasi parti ve oluşumla (bunları 50 ye yakını koalisyon olarak seçimlere katılmıştır) birlikte 8 bin 100 adayın yerel seçimlerde yarıştığı açıklanmıştır. 4 Mayıs ta açıklanan seçim sonuçlarına göre, seçime katılan seçmen sayısı 6 milyon 116 bin 897 dir. 12 vilayette yapılan seçimlere göre ise katılım oranı %50 civarındadır. Adaylar 12 vilayette toplam 378 sandalye için yarışmıştır. Bütün bu koalisyonlara bakıldığında beş tane önemli liste yarışmıştır. Bunlar; 1. Başbakan Maliki nin lideri olduğu Kanun Devleti listesi.(şii) 2. Irak Yüksek İslami Konseyi Başkanı Ammar El-Hekim in El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi. (Şii) 3. Parlamento Başkanı Usame El-Nuceyfi nin lideri olduğu El-Muttahidun (Birleşikler) Kitlesi. (Sünni) 4. Mukteda El-Sadr ın liderliğindeki El- Ahrar kitlesi.(şii) 5. Kürtlerin kurduğu Tahaluf El-Teaği ve El- Taayyuş (Kardeşlik ve Yaşam İttifakı) listesi. Irak ta on iki vilayette yapılan yerel seçimlerin nihai sonuçlarında ilk üç sırada yer alan listeler şöyledir; (1) Yukarıda sıralanan seçim sonuçları dikkate alındığında seçimin gerçekleştiği 12 vilayetten yedisinde Maliki nin Devlet Kanunu listesinin birinci sırada yer alması, 2014 yılında Irak ta yapılacak parlamento seçimlerinin bir ön çalışması olarak değerlendirilebilir. Şu hususa değinmek gerekir ki 20 Nisan da yapılan yerel seçimler Irak ın etnik ve dinsel (Şii-Sünni) olarak üçe bölündüğünün bir göstergesi olarak görülebilir. Bu durum Maliki nin son bir yıldır izlediği iç politika çerçevesinde şu şekilde izah edilebilir: - Yerel seçimlerde Sünni bölgeleri olan Anbar ve Musul da seçimlerin ertelenmesi Sünni Arapların da özerklik talep etmesine yol açabilir. Böylece yerel seçimlerin Irak ta Kürt-Şii ve Sünni olarak üçe bölünme senaryolarının hayata geçirilmesi için bir araç olduğu ifade edilebilir. Bu tablonun önümüzdeki süreçlerde Irak ın iç siyasi gündeminde sıkça tartışılmaya başlaması da söz konusu olabilir. Başka bir ifadeyle ülkenin istikrarsız ve tehlikeli bir dönemece girdiği görünmektedir. Söz konusu seçimlerde âdeta Sünni bölgelerin Bağdat ın siyasi denkleminden dışlandığı bariz bir şekilde 9 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

12 Ali SEMİN Eyalet Toplam Sandalye Sayısı Bağdat 58 Diyale 29 Selahaddin 29 Kerbela 27 Necef 29 Babil 31 Divaniye 28 Musenna 26 Basra 35 Vasıt 28 Zikar 31 Meysan 27 Listenin Liste Adı Kazandığı Üye Sayısı Kanun Devleti Listesi 20 El-Muttahidun Kitlesi 7 El-Muwatın (Vatandaş) Kitlesi 6 El-Ahrar Kitlesi 5 Diyale El-Vatani İttifakı (Ulusal Diyale İttifakı) 12 Diyale Irakiye listesi 10 Tahaluf El-Teaği ve El-Taayyuş (Kardeşlik ve Yaşam İttifakı) 3 Kadınlar 7 El-Camahir El-Irakiye İttifakı (Irak Halkı İttifakı) 7 El-Muttahidun Kitlesi 5 El-Asale Irak İttifakı(Irak Asaleti İttifakı) 5 Kanun Devleti listesi 7 El-Ahrar kitlesi 4 El Liva (Sancak) 3 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 3 Necef e Vefa listesi 9 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 6 Kanun Devleti listesi 5 El-Ahrar kitlesi 3 Kanun Devleti listesi 8 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 6 Tecemmu Kafaat El-Irak El-Mustekil (Bağımsız Irak Yetenekliler Topluluğu) 4 El-Ahrar kitlesi 3 Kanun Devleti listesi 8 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 4 El-Ahrar kitlesi 4 Kanun Devleti listesi 8 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 7 El-Ahrar kitlesi 3 Kanun Devleti listesi 16 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 6 El-Ahrar kitlesi 3 Kadınlar 7 Kanun Devleti listesi 7 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 7 El-Ahrar kitlesi 5 Kanun Devleti listesi 10 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 7 El-Ahrar kitlesi 5 El-Ahrar kitlesi 9 Kanun Devleti listesi 8 El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 6 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 10

13 Ali SEMİN göze çarpmaktadır. Eğer Maliki veya Bağdat yönetimindeki Şii ittifak Sünni bölgelerindeki gelişmeleri dikkate almazsa, Irak ın siyasi, güvenlik, ekonomik ve toplumsal yapısındaki denklemin ciddi derecede zarar göreceği rahatlıkla ifade edilebilir. - Anbar ve Musul da güvenlik sorunu gerekçesiyle yerel seçimlerin ertelenme kararı mezhepsel güdümlü bir politika izlendiğini belirginleştirmiştir. Bir hükümetin 12 vilayette güvenliği sağlayabilirken sadece 2 vilayette sorun çıkarması bu tespiti destekler niteliktedir. Maliki nin Bakanlar Kurulu kararıyla böylesi bir erteleme kararı çıkarması, kurduğu hükümetin Irak ın bütünlüğünü savunması üzerindeki söylemleriyle çelişkili bir yaklaşımdır. Bu kararı Sünni bölgelerindeki göstericilerle müzakere sürecindeyken gerçekleştirmesi dikkat çekicidir. - Sünni bölgelerine karşı izlediği politikaların sonucunda Maliki nin Şii bölgelerindeki profilini yükselttiği söylenebilir. Ayrıca Irak Yüksek İslami Konseyi Başkanı Ammar El-Hekim ve Mukteda El-Sadr gibi Şii liderlerin Sünni bölgelerindeki protestocularla ilgili Maliki hükümetine yönelik sert eleştirilerde bulunmalarının güneydeki vilayet seçimlerini Kanun Devleti İttifakı nın lehine dönüştürdüğü de düşünülebilir. Maliki, ABD askerlerinin çekilmesinden sonra iç politikaya dönük izlediği yöntem/eylem tarzının fazlasıyla zikzaklı olduğu görüntüsünü vermektedir. Bu bağlamda Maliki, Irak taki siyasi krizi kendi lehine dönüştürerek, Kürtlere ve Sünnilere karşı birtakım farklı taktikler izlemektedir. Bunun bir sonucu olarak da Sünnilere karşı Kürtlerle kriz yaratmaya çalışmaktadır. Fakat 4 Temmuz 2013 tarihinde Anbar ve Musul da yapılacak seçimler de oldukça önemlidir. Seçimleri kazanabilmek için ise bugün izlediği stratejinin tam tersini yaparak Kürtlerle ve Sünnilerle yaşadığı krizleri giderebilir ve bu sayede hem seçimlerde bir başarı kazanmış olur hem de ülkedeki tansiyonun düşmesini sağlayabilir. Maliki nin oluşturduğu Kanun Devleti İttifakı 12 vilayette 378 sandalye için yarıştığı seçimlerde 97 üye kazanmıştır. Kanun Devleti İttifakı nı takip eden, Ammar El-Hekim in başkanlığındaki El-Muwatın (Vatandaş) kitlesi 78, Parlamento Başkanı Usame El-Nuceyfi nin lideri olduğu El- Muttahidun (Birleşikler) Kitlesi 46 ve Mukteda El- Sadr ın liderliğindeki El-Ahrar kitlesi 46 sandalye kazandığı açıklanmıştır. Bu durumun Maliki nin 2014 yılında yapılacak genel seçimlere kadar elini güçlendirdiğini söylemek yanlış olmayacaktır. 20 Nisan da yapılan yerel seçimlerin iki önemli özelliğinden bahsedilebilir. Bunlardan birincisi, işgalden sonra Irak ta ilk kez ABD siz bir seçim yapılmasıdır. Diğeri ise, ülkede yaşanan siyasi krize, güvenlik sorunlarına ve kötü hizmet şartlarına rağmen Maliki nin seçimlerden galip çıkmasıdır. Bu durum Irak taki iç dengelerin önümüzdeki süreçte değişebileceği sinyallerini vermektedir. Bunun en önemli göstergelerinden bir 29 Nisan 2013 tarihindeki Kuzey Irak Kürt Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani nin Bağdat ziyaretiyle Bağdat ın siyasi denkleminde yeniden onarılan Şii-Kürt ittifakının gündemdeki yeridir.(2) Diğer yandan Sünniler açısından yerel seçimler değerlendirildiğinde, Sünni Araplar kendi bölgelerinde seçimi kazanmak için çalışmaktan ziyade Maliki hükümetine karşı gösteriler yapmakla fazlasıyla meşguldür. Bu sebeple Sünnilerin yerel seçimlere fazla odaklanamadıkları ifade edilebilir. Dahası Sünni Araplar arasında yaşanan pek çok ayrışma, çekişme ve güç mücadelesinden ötürü tek bir Sünni gücü oluşamamaktadır. Böylesi bir tablo Sünnileri Irak ın siyasi denklemin fazlasıyla dışına itmektedir.bu durum Maliki nin elini güçlendirmekte ve bazı Sünni aşiret ve siyasi şahsiyetlerle işbirliği yapmasını kolaylaştırmaktadır. Sünni Arapların, işgal sonrasında Irak ta başlayan siyasi sürecin içerisinde yer alması ve süreci kendi lehine işlemesini sağlaması gerekmektedir. Aksi takdirde Sünnilerin, Irak taki siyasi gelişmelerden uzak kalacağı ve kendilerini ülkedeki denklemin dışında bulacağı beklenebilir. Türkmenler açısından yerel seçim sonuçları dikkate alındığında, Türkmenler, seçimlere Irak Türkmen Cephesi (ITC) çatısı altında farklı vilayetlerde değişik ittifaklarla girmişlerdir. ITC yerel seçimlere, Diyale de Parlamento Başkanı Usame El-Nuceyfi nin kurduğu Diyale El-Irakiye listesinde, Musul da El-Muttahidun listesinde ve Selahaddin vilayetinde ise Türkmen Selahaddin listesinde katılmıştır. Ancak Bağdat ta (kota sistemiyle) ve Selahaddin de toplam iki sandalye kazanabilmiştir. Bu çerçevede Türkmenlerin yerel seçimlerde pek de başarılı olamadıklarını söylemek mümkündür. Bunun dört temel sebebi vardır. Bu sebepleri şu şekilde sıralamak mümkündür: a. Irak ta seçim kampanyalarının yürütül- mesi için Türkmenlerin güçlü ve tarafsız bir medya gücü bulunmamaktadır. Örneğin Türkmenlerin uydudan yayın yapan tek televizyon kanalı olan Türkmeneli TV, yerel meclis seçimlerine katılan on altı adayın yalnızca dördünün veya beşinin seçim faaliyetlerini ekranlara getirmiştir. Bunun yanında aynı listede bulunan diğer adaylara fazlasıyla adaletsiz davranılmıştır. 11 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

14 Ali SEMİN b. Türkmenlerin siyasi mekanizmasında bulunan ITC Başkanı ve yürütme kurulu üyeleri kendi adaylarını Türkmen kamuoyuna yeterince tanıtamamıştır. Seçim propagandası sırasında ITC yürütme kurulu üyelerinin kendi adaylarıyla birlikte kamuoyunun karşısına çıkmaları beklenirken, adayların kendi başlarına tüm süreci yürüttüğü görülmektedir. Bunun yanında Türkmen siyasi partileri yerel seçimlerde Türkmen adaylarına yeterince destek olmamış ve hiçbir siyasi parti lideri herhangi bir Türkmen adayı ile seçim öncesi faaliyette bulunmamıştır. Bundan dolayı merkez yönetim ile Türkmen adayları arasındaki iletişimsizlik, çekişme ve güç mücadelesi çok açık bir şekilde su yüzüne çıkmıştır. c. ITC nin gösterdiği adayların seçim faali- yetlerini sürdürürken diğer listelerle seçim rekabeti içerisinden olmasından öteye kendi listesiyle rekabet ettiği görüntüsü verilmiştir. Başka bir ifadeyle yerel seçimlerde aynı ittifakta ve aynı siyasi partinin adayı olan Türkmen adaylarının birbirleriyle yarışmaktan başka bir seçim faaliyeti olmadığı söylenebilir. d. ITC nin Irak taki yerel seçim sistemine hâkim olmamasından kaynaklanan doğru strateji uygulayamaması belki de bu noktada en önemli nedenlerden birisidir. ITC eğer kendi potansiyelini göz önünde bulundurarak bir yol izleseydi belki iki üye kazanmak yerine altı üye kazanabilirdi. 16 aday yerine 8 veya 10 aday gösterseydi durum daha farklı olabilirdi. Seçimlerde genel olarak kaç sandalye kazanabilirim mantığıyla hareket edilmektedir. Ancak Türkmenler yerel seçimlerde deyim yerindeyse kaç aday gösterebilirim mantığıyla davranarak beklenen sonuçları elde edememişlerdir. İşte bu yüzden 378 sandalyeden yalnızca birisi kota, diğeri ise kadın olarak iki sandalye elde edilebilmiştir. Sonuç ABD nin askerlerini çekmesiyle beraber Irak taki iç dengelerin ve 2003 yılından beri kurulan ittifakların değiştiği söylenebilir. Ayrıca Irak ın Sünni bölgelerinde protesto gösterileri devam etmektedir ve Maliki hükümetiyle somut bir çözüm konusunda anlaşmaya varılamamaktadır. Diğer yandan da Irak ın eski Başbakanı Eyad Allavi nin başkanlığındaki El-Irakiye İttifakı milletvekilleri ve bakanlarını çekerek Maliki hükümetini boykot etmektedir. Bütün bu gelişmeler ışığında değerlendirildiğinde, Irak ta siyasi ve güvenlik sorunlarının giderilmesi bir hayli zor gözükmektedir. Öte yandan on iki vilayette gerçekleşen seçimlerde Maliki başkanlığındaki Kanun Devleti İttifakı nın kazanması, Irak taki siyasi denge açısından önemlidir. Bilhassa 2014 seçimlerindeki ittifakların ve yeni siyasi denklemin ciddi derecede değişmesi beklenebilir. Maliki bundan sonraki süreçte, 2014 yılındaki seçim hazırlığı çerçevesinde Kürtlerle siyasi anlaşmazlık meselelerini bertaraf ederek Şii- Kürt ittifakını canlandırmaya ve güçlendirmeye çalışabilir. Bu tabloya hem Maliki nin hem de Kürt Yönetimi Başkanı Mesut Barzani nin ihtiyacı vardır. Başka bir ifadeyle Maliki ve Barzani, üçüncü dönemde yeniden aday olmaları için birbirlerinin ittifakına gerek duymaktadır. Bu bağlamda önümüzdeki süreçte Sünnilere karşı Şii-Kürt ittifakı güçlenerek Bağdat ta yeni bir siyasi denklem söz konusu olabilir. Diğer taraftan Türkmenlerin, Şii-Kürt ittifakı denkleminde yer almaları gerekmektedir. Aksi halde Bağdat ın siyasi arenası dışında kalabilirler. Şu hususa dikkat çekmek gerekir ki, Bağdat yönetimi üzerinde kurgulanan Şii-Kürt ittifakının oluşmasından en çok Türkmenler zarar görmektedir. Çünkü Bağdat-Erbil arasındaki anlaşmaların en önemli noktalarından biri de Kerkük ve diğer Türkmen bölgeleridir. Dolayısıyla Türkmenlerin, Şii-Kürt ittifakı içerisinde yer alabilmesi için denge politikası izlemesinde yarar vardır. Bunun yanı sıra Türkmenlerin Bağdat ta tüm taraflarla görüşerek siyasi ve askeri anlaşmalara taraf olması gerekmektedir. Bütün bu gelişmeler ışığında Irak ın hassas bir döneme girdiğini ve Türkmenlerin siyasi konumu bakımından son derece önemli olduğunu söylememiz gerekir. Türkmenler Irak ta oluşacak yeni siyasi denklemde mutedil bir şekilde davranarak Bağdat yönetimindeki gelişmeleri kendi lehlerine dönüştürmeleri için çaba harcamalıdırlar. Özellikle Türkmen siyasi karar mercileri tüm siyasi kitle liderleriyle görüşerek, ittifaklardan bazı kazanımlar elde edebilirler. Özetlemek gerekirse, 2014 yılındaki parlamento seçimleri Irak ın siyasi ve toplumsal yapısı açısından bir dönüm noktası olabilir. Çünkü hem Cumhurbaşkanı nın kim olacağı tartışmaları hem de Başbakan Nuri El-Maliki nin üçüncü dönem başbakan olarak görevine devam etmesi konusundaki soru işaretlerinin netleşmesi beklenmektedir. نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 12

15 Kardaşlık 5. Irak Türkmen Basın Kurultayı 5 inci Türkmen Basın Konseyi Kurultayı Türkiye nin İstanbul şehrinde çalışmalarına gerçekleştirdi. Kurultaya Irak, Türkiye, Ortadoğu, Amerika ve Avrupa ülkelerinden medya mensupları katıldı. Zamanında doğru haber ve doğru analiz sloganı altında düzenlenen kurultaya Irak Türkmeneli başta olmak üzere Türkmen basın mensupları ve yabancı gazeteciler ve misafirler ile 100 kişilik katılım sağlandı Mayıs 2013 tarihlerinde gerçekleşen Kurultayda yeni yönetim de seçildi. Kurultaya Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tebrik mesajı gönderdi. Mesajı kurultayda hazır bulunan Türkiye Cumhurbaşkanı Ortadoğu Başdanışmanı Erşat Hürmülzü okudu ve Türkmen basın kurultayının başarılı ve verimli sonuçlara ulaşması temennisinde bulundu. Kurultaya ayrıca Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da bir kutlama mesajı gönderdi. Basın Konseyine yeni yönetim 5. Türkmen Basın Konseyinde Kemal Beyatlı sekreterliğindeki mevcut yönetim aday olmazken 63 delegenin katılımıyla 7 kişilik yeni yönetim seçildi. Türkmen Basın Konseyinin yeni yönetimi şu isimlerden oluştu: Mehmet Haşim Salihi, Şemsettin Küzeci, Amir Karanaz, Dilşat Terzi, Gülizar Beyatlı, Kürşat Çavuşoğlu ve Güngör Yavuzaslan. Yeni yönetim kendi arasında yaptığı oylama ile Semşettin Küzeci yi Türkmen Basın Konseyi Sekreterliğine seçti. 5. Irak Türkmen Basın Kurultayı Açılışına Türkiye den Telgraf Gönderenler: - Abdullah Gül- Cumhurbaşkanı - Recep Tayyip Erdoğan - Başbakan 13 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

16 Kardaşlık - Bekir Bozdağ - Başbakan yardımcısı - Bülent Arınç - Başbakan Yardımcısı - Muammer Güler - İçişleri Bakanı - Egemen Bağış - Avrupa Birliği Bakanı - Kemal Kılıçdaroğlu - CHP Genel Başkanı - İdris Naim Şahin - İçişleri Eski Bakanı - AKP ordu milletvekili - Abdülkadir Aksu - İçişleri Eski Bakanı - Mehmet Şandır - MHP Grup Başkanvekili - Mersin Milletvekili - Mustafa Kamalak - Saadet Partisi Genel Başkanı - Kadir Topbaş - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı - Aziz Babuşcu - AKP İstanbul İl Başkanı Basın Konseyine Uluslarası Katılım 5. Türkmen Basın Konseyi Kurultayına Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ün Ortadoğu Başdanışmanı Erşt Hürmüzlü nün yanı sıra çok sayıda Türkmen, Arap ve yabancı basın mensupları da katıldı. Basın Konseyine katılan Irak Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Mueyyet El-lami, Azerbaycanlı yazar Prof. Gazanfer Paşayev delegelere hitap ettiler. Yine oturumlarda Mueyyet El-lami, Eyat El-Zamili, Sermet El-Tai, Gazvan Casim, Üsame Mehdi, Dr. Nebil Casim, Abdulcebbar Aziz birer konuşma yaptı. Fransa dan Gilles Munier, İngiltere den Dr. Usame Mehdi, Mısır dan Ebu Bekir Ebulmect, Belçika dan Merry Fitzgerald, ABD den Dr. Barbara Aziz birer konuşma yaptılar. Kurultay Sonuç Bildirisinin okunası ile sona erdi, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ün Mesajı: Ankara, 16 Mayıs 2013 Kemal Beyatlı, Irak Türkmen Basın Kurultayı Genel Sekreteri Sayın Beyatlı, Irak Türkmen Basın Kurultayı vesilesiyle gönderdiğiniz nazik davet mektubu için teşekkür ediyorum. Bu yıl beşincisini düzenlemekte olduğunuz Basın Kurultayı vesilesiyle, toplantıya katılan Türkmen medyasının tüm mensuplarını tebrik ediyor ve başarılarının devamını can ü gönülden temenni ediyorum. Irak ın üçüncü asli ve kurucu unsuru olan Türkmen kardeşlerimiz, her zaman barışın ve demokrasinin savunucusu olmuşlar, adeta Irak ın birliğinin bütünlüğünün çimentosu haline gelmişlerdir. Tüm bunlara rağmen uzun yıllar acı ve haksızlıklara maruz kalan Irak Türkmenleri, büyük özveriyle çalışan Türkmen medyası sayesinde ülkede başta ifade özgürlüğü olmak üzere demokrasi ve hoşgörü kültürünün yayılmasına katkıda bulunmaktadır. Türkmen kardeşlerimiz yine Türkmen medyası sayesinde milli şuurunu korumakta, Türkiye ve Türk milletiyle bağlarını canlı ve güçlü tutmakta, Türk dili ve kültürüne yeni değerler katmaya devam etmektedir. Türkiye Cumhuriyeti devleti de, Türkmen kardeşlerimizin her zaman birlik ve beraberlik bilinciyle kendi topraklarında esenlik ve güvenlik içinde varlıklarını sürdürmelerini dilemektedir. Türkiye nin ev sahipliğinde özgür ve bağımsız biçimde sürdürdüğünüz basın kurultayının bütün Irak halkının önünü açmasını diliyor, tüm katılımcıları içtenlikle selamlıyorum. Abdullah GÜL Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Kemal Beyatlı Irak Türkmen Basın Konseyi Genel Sekreteri Green Park Pendik Horel ve Convention Center Ankara Cad. No. 204 Pendik / İSTANBUL Beşinci Irak Türkmen Basın Konseyi Kurultayı na nazik davetiniz için teşekkür ediyor, Kurultay dolayısıyla ülkemizde bulunan saygıdeğer konuklarımıza hoş geldiniz diyorum. Irak Türkmen Basınının genel amaçlarını gerçekleştirmek ve Türkmen basınının güçlenmesine katkıda bulunmak amacıyla gerçekleştirilen bu kurultayın amacına ulaşmasını ve verimli sonuçlara sahne olmasını diliyorum. Bu zor coğrafyada görevlerini özveriyle idame ettirmeye çalışan Irak Türkmen basın mensuplarına ve kurultaya iştirak eden değerli katılımcılara çalışmalarında başarılar diliyor size ve tüm konuklarınıza sevgilerimi selamlarımı sunuyorum. Recep Tayyip ERDOĞAN نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 14

17 Kardaşlık SONUÇ BİLDİRİSİ Türkmen Basın Konseyi Derneği tarafından düzenlenen 5. Irak Türkmen Basın Konseyi Kurultayı, Mayıs 2013 tarihlerinde İstanbul da toplanmıştır. Zamanında Doğru Haber Doğru Yorum başlığı altında toplanan Kurultaya Irak ın Bağdat, Kerkük, Erbil, Musul, Telafer, Tuzhurmatu ve Altunköprü gibi Türkmeneli nin değişik bölgelerinden; Arap dünyasından, Türkiye den, Can Azerbaycan dan, Avrupa nın Danimarka, Belçika, Almanya, İngiltere, Fransa, İsviçre gibi şehirlerden, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada dan 100 e yakın delege katılmıştır. Gazete, Dergi, Televizyon, Radyo, web sitesi ve diğer iletişim araçlarında görev yapan Kurultay delegeleri, birçok sorunu ele almıştır. Kurultayda Medyanın Siyasete Etkisi, Sosyal Medyanın Toplumdaki Etkisi, Haberde Aranan İlkeler ve Özellikler, Özgür İfade, Sanal Medya ve Türkmen Medyası, Medyada Gençlerin Sorumluluğu, İnternet Yazarlığı ve Görsel Medya ve Seyirci gibi temalar işlenmiştir. Beşinci Irak Türkmen Basın Konseyi Kurultayı Sonuç Bildirisinde aşağıdaki maddelerde görüş birliğine varmıştır: 1. Özgür Basın ve Özgür ifade demokratik gelişmenin vazgeçilmezidir. Irak Hükümeti tarafından Basın ve İfade Özgürlüğünün güvence altına alınmasına, 2. Son 10 yıl içinde yaşamını kaybeden Iraklı ve özel olarak Türkmen medya şehitlerini minnet ve rahmetle anıyoruz. Basın şehitlerinin aileleri ile çocuklarının da sosyal güvenceye kavuşturulmasına, 3. Şu anda zor koşullarda görevlerini yapan medya mensuplarının özel biçimde korunmalarına ve sosyal haklarının güvence altına alınması için, devlet nezdinde girişimlerde bulunulmasına, bu arada yaşadıkları trajediye, Türk ve dünya kamuoyunun dikkatinin çekilmesine, 4. Irak ta Türkçe eğitimine önem verilmesine, Irak Üniversitelerinde hem dil ve edebiyat, hem de iletişim ve medya alanında mevcut ve kurulacak olan üniversiteler ve bilim kurumlarında saygın yerini almasına ve desteklenmesine, 5. Medya ve iletişim alanında hızlı biçimde yetişmeleri için Türkmen gençlerine öncelik verilmesine, 6. Türkmenlere yapılan saldırıların, merkezi hükümetle Kürt Yerel Yönetim arasında ihtilafların arttığı döneme rastlaması da manidardır. Saldırılara maruz kalan yerlerin çoğu da, Irak ta ihtilaflı bölgede yaşayan silahsız ve savunmasız Türkmen şehirleridir. Türkmenleri, yaşadıkları bölgelerden göç ettirmeye zorlamaya ve yıldırmaya yönelik bu kanlı eylemlerin durdurulması için, Irak içinde merkezi hükümeti, Kuzey Irak Yerel Yönetimini, Irak dışında da Birleşmiş Milletleri ve Türkiye nin konuyla yakından ilgilenmesine, 7. Türkmen Basın Konseyi Derneği ve Irak Türkmen Basın Kurultayının Irak topraklarında ve Türkmeneli bölgesinin her hangi bir köşesinde kurulması bütün katılımcıların dileğidir. Bunun gerçekleştirilmesi için Türkmeneli Medya mensuplarına büyük bir görev düştüğünün hatırlanmasına ve derhal gereken girişimlerin yapılmasına, 8. Beşinci Irak Türkmen Basın Konseyi Kurultayı nın gerçekleşmesine yardım eden ve katkı sağlayan Irak ve Türkiye deki kuruluşlara minnet ve şükranlarımızın iletilmesine, Oy birliği ile karar verilmiştir. İstanbul, 19 Mayıs نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

18 Kardaşlık 5. Türkmen Basın Kurultayı Üzerine Söyleşi [Çalışmalarını Mayıs 2013 tarihlerinde İstanbul da tamamlayan 5. Türkmen Basın Kurultayı (TBK) hakkında Kardaşlık Dergisi (KD) Kemal Beyatlı, Şükran Kayacı ve Mehmet Tütüncü (KŞM) Beylerle bir görüşme yaptı. Kardaşlık ın sorularını yanıtlayan Basın Konseyi Kurultayı nın Başkanı ve yönetim kurulu üyeleri, ilgi çekici açıklamalarda bulundular. Aşağıdaki görüşmeyi okuyucuları için yapan Kardaşlık Dergisi, konu ile ilgili merak edilen bütün hususları masaya yatırdı.] KD: Sizler uzun süreden beri Irak Türkmen Basın Kurultayı nın Sekreterliğini gerçekten büyük bir özveri ve başarı ile yürüttünüz. Yapılan bu son Kurultay da organizasyon olarak herkes tarafından beğenildi. Genel kanı böyle. Tabii bu işin görünen kısmı Bir de belki görünmeyen kısımları vardı Kurultayın eksiği, fazlası neydi? Bu kurultayı siz nasıl değerlendiriyorsunuz? KŞM: Sizin de değindiğiniz gibi kurultayımızın görünen kısmı genelde çok başarılı geçti. Bunu yalnız Türkmen katılımcılar değil, yabancı katılımcılar bile dile getirdiler. Kurultayın görünmeyen kısmı kurultay öncesi hazırlık kısmındaki bölümdür. En yorucu ve en çok zaman alan bölüm de oydu. İlk olarak kurultay çalışmalarını gerçekleştirmek için finans gerekir ve bu konu için sponsor aramak söz konusu. Yaklaşık altı ay önce başladığımız çalışmaya sponsorların yanıtı ancak üç ay sonra geldi. Yani üç ay davetli liste, organizasyon ve tüm hazırlıklarla kapı kapı dolaşmakla geçti. Üç ay sonra iki sponsor kurum otel, uçak ve ağırlama işlerini üstlendi. Onlar otelin yerini ve kalitesini tayin ettiler. Bir sponsor da kırtasiye ve baskı işlerini üstlendi. KŞM: KD: Her Kurultayda mutlaka katılmayan kişiler tarafından bazı serzenişler dile getirilir. Hiç şüphesiz Türkmenlerde herkes kendisini önemli kişi kabul eder; yani önemsiz (!) kişi yok. Katılımcıları seçerken dikkat ettiğiniz kriterler (kıstaslar, ölçütler) nelerdi? KŞM: Davetli listesi iki şekilde oldu: 1. Yabancı davetliler, 2. Türkmen davetliler. Yabancıların seçiminde Irak ta ve diğer ülkelerde Türkmen meseleleriyle ilgilenen ve yazı yazan kişiler araştırıldı ve tercih edildi. Hani pek çok toplantılarda yurt dışındaki Türkmenler lobi yapmıyorlar, diye suçlanıyoruz! İşte lobi yapmanın bir yolu da bu olsa gerek. Ne yazık ki davet edilmeyen arkadaşlar bunu kavrayamadıkları için hemen suçlamaya gidiyorlar. Türkmen davetlilere gelince, Türkmenler arasında profesyonel anlamda medya çalışanı parmak sayısını geçmez. Ancak bir vesileyle medya dünyasına girip ve yazı yazmış, muhabir olmuş, spiker, internet yöneticisi, gazete ve dergi editörü v.s. medya branşlarının birinde emek vermeye çalışmış ve belli mesafe kat etmiş olan insanlar davet edildi. Özellikle gençler tercih edildi. Burada da ince eleyip sık dokurken ve gençleri tercih ederken kutuplaşmaya yol açacak kişiler davet edilmedi. Ayrıca hiçbir Türkmen müessesesine tercih bırakılmadı. Çünkü genelde müesseselerin başındakiler kendilerine yakın kişileri önerecekleri için bu yolu seçmedik. Müesseslerin içinde çalışan ve emek veren kişileri birebir davet ettik. KD: Bu kurultayda sürpriz olarak nitelenen en önemli gelişme, her üçünüzün de TBK nın Sekretarya yönetiminden çekilmeniz oldu. Gerçi bu hususta genel kurula hitaben bunun gerekçelerini açıkladınız. Ancak bu hususta delegelerin çoğunun kafaları hâlâ karışık Bu konuda neler söylemek istersiniz? KŞM: Kanaatimizce kurultayda bu konu hakkında yeteri kadar açıklama yapıldı. Ancak katılımcıların karıştırdıkları bir konu var. O da, merkezi İstanbul da olan bir Türkmen Basın Konseyi Derneği var. Derneğin etkinlikleri arasında her iki yılda bir Türkmen Basın Kurultayını düzenlemektir. Yani kurultay derneğin bir faaliyetidir. Önceki kurultaylarda katılımcılar tarafından neden bu kurultay Türkmeneli de yapılmıyor? نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 16

19 Kardaşlık diye sorularla çok karşılaştık. Doğrusu da kurultayın Türkmeneli nde yapılmasıdır. Bu kurultayda da aynı soruyla karşılaştık. Gelecek kurultayın Türkmeneli de yapılması kararı hazırlık komitesi tarafından gece yarısı alınan bir karar idi. Türkmeneli de yapılmasını isteyen delegeler adaylıklarını koymadılar(!) üç kişi hariç diğerleri hep yurt dışından adaylıklarını koydular. Türkmeneli nde yapılmasını isteyenler ellerini taşın altına koyup gelecek kurultayı Türkmeneli nde yapılması için cesaret göstermediler. Biz hazırlık komisyonu olarak görevden kaçmış değiliz, bu bir bayrak yarışıdır. Altını çizerek de söylemek isteriz ki, biz hiçbir baskı ve telkine dayanarak adaylıktan çekilmedik. Bizim yaptığımız çalışmada zirveyi yakalamış, delegelerin ısrarla adaylığımızı istemelerine rağmen aday olmadık. Bizim prensiplerimizde makam, koltuk yoktur. Hizmet vardır. KD: TBK ve bunu yürüten 7 kişilik yönetim kurulu ile sizin mensup olduğunuz İstanbul daki Türkmen Basın Konseyi Derneği arasındaki bağın ne olduğunu, delegelerin çoğu galiba anlayamıyor. Derneğin tüzel kişiliği hakkında bazı bilgiler de verdiniz. Irak ta kurulacak ve oranın yasaları çerçevesinde oluşacak bir Türkmen Basın Derneği vasıtası ile bundan sonraki kurultayları yürütmenin gerekliliğini anlatmıştınız. Ancak bu hususta da anlaşılmayan noktalar var KŞM: Türkmen davası fedakârlık ister. Uzun yıllar baskı altında zoraki hayatlarını idame ettiren Türkmenler, 2003 ten sonra siyasi ve sivil toplum çalışmalarına başladılar. Elbette yıllarca sivil toplum çalışmalarının ilke ve metotlarından uzak bir toplum, atacakları her yeni adımda bazı hatalar meydana gelebilir. Basın konusunda da öyle oldu. Her Türkmen bölgesi kendine has bir Türkmen Basın Derneği kurdu. Erbil de, Kerkük te, Tuzhurmatu da ve Bağdat ta birer Türkmen Basın Dernekleri var. Bu yaklaşım doğru değil, ayrıca çağdaş sivil toplum kurullarına uymaz. Bir toplumun belli bir yerde belli bir ihtisasta tek bir merkezi kuruluşu olur. Diğer bölgelerde şubeleri olur. Ayrı ayrı dernekler olmaktansa tek bir çatı altında Türkmen Basın Derneği için öneride bulunduk: Mevcut basın derneklerinin başkanları ve yardımcıları bir araya gelip ortak bir kararla tek bir Türkmen Basın Derneğini kuracaklar. Hepsi de kurucu üye olacak. Böylece önceden kurdukları kendi dernekleri fesholur. Örneğin, merkezi Kerkük te olan Irak Türkmen Basın Derneği kurulur. Musul, Telafer, Erbil, Altunköprü, Dakuk, Tuzhurmatu, Kifri, Diyale, Bağdat ve diğer bölgelerde birer Irak Türkmen Basın Derneği Şubesi kurulur. Bu düşünce birliğimizin ifadesi olacaktır. Bu birliktelik siyasette uğraşanlara da öncülük edecektir. İşte kurulacak Irak Türkmen Basın Derneği Türkmeneli nde kurultaylar yapacaktır. KD: Sosyal medyada son TBK hakkında yapılan etik dışı bazı yorumlar oldu. Bunları yapanların kimler olduğunu herkes biliyor sanırım. Bu davranışlara karşı yorumunuz nedir? KŞM: İnsanoğlu inandığı davada bencilliği içinden atmalı. Topluma yararı olan bir çalışmada kendisine yer verilse de verilmese de küsmemeli. Kedi uzanamadığı ciğere mundar dermiş, atasözünde ifade, özet olarak mesnetsiz yorum yapanlara, ön yargılı davrananlara çok güzel iğneleme var. Her samimi güzeldir ifadesi çok güzel bir ifadedir. Umarız bizi yersiz eleştirenler çalışmalarımızın samimiyetini bir gün anlarlar ve ne kadar güzel iş yaptığımızın farkına varırlar. KD: Bundan sonraki projeleriniz nelerdir? Hayatta neler yapmayı planlıyorsunuz? KŞM: Elbette yan gelip yatmayacağız. Türkmeneli ye, Türkmen e bir vefa borcumuz var. O topraklarda büyüdük, oradaki havayı teneffüs ettik. Hasbelkader buralara düştük. Ama bedenen buralardaysak ruhen Türkmeneli ndeyiz. Basın ile ilgili eğitim kursları düşünüyoruz. Uluslar arası sivil toplum örgütleri ile ortak proje çalışması planını yapacağız. KD: TBK gibi çok önemli bir organizasyonu başarı ile yürüttünüz ve bu güne getirdiniz. Bu hususta Türkmen medyası ve kamuoyu hizmetlerinizi her zaman şükranla yâd edecektir. KD olarak da okuyucularımız adına sizlere teşekkür ediyor ve bundan sonraki hayatınızda başarılar diliyoruz. KŞM: Biz teşekkür için çalışmıyoruz. Biraz önce söylemiştik: Türkmeneli ye bir vefa borcumuz var, onu ödemeye çalışıyoruz. Türkmen e layık olmaya çalışıyoruz. Biz Türkmen toplumunun ürünüyüz. Başarımız, Türkmen in başarısıdır. KD: Yolunuz açık olsun 17 نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ

20 Türkmen Dağarcığı Suphi SAATÇİ Acı Kaybımız Ziyat Akkoyunlu İçinde bulunduğumuz 2013 yılı, Türkmenler için acı ve üzüntü dolu haberlerle geçiyor. Bu yıl içinde Türkmen kültürünün ve sanatının yetiştirdiği nadide şahsiyetleri art arda kaybettik. Mehmet Mehdi Bayat, Rıfat Yolcu ve İsmet Hürmüzlü derken, uzun süreden beri tedavi gören değerli bilim adamı Prof. Dr. Ziyat Akkoyunlu, yakalandığı amansız hastalıktan kurtulamayarak, 13 Mart 2013 tarihinde Ankara da hayatını kaybetti. Cenazesi 14 Mart 2013, Perşembe günü öğle namazını müteakip Karşıyaka Mezarlığı nda toprağa verildi. Akkoyunlu Ailesi Kerkük 1946 doğumlu olan Ziyat soylu bir Türkmen ailesine mensuptu. Babası Mecit ve amcası Sait Akkoyunlu Kerkük te tanınmış şahsiyetlerdi. Emniyet müdürlükleri görevlerinde bulunmuş olan iki kardeşten Sait Akkoyunlu nun sahip olduğu erkek çocuklar, yaş sırasına göre Naci, Suat, Fuat, Halit, İsmet ve Aydın idi. Ziyat ın babası Mecit Akkoyunlu nun erkek çocukları Hamit, Müfit, Nihat, Ümit ve ailenin en küçük erkek çocuğu Ziyat tı. Mecit ve Sait Akkoyunlu kardeşlerin çocuklarının hepsi de okumuş ve yetişmiş kimselerdi. Sait in çocukları Naci ve Fuat mühendis, Suat öğretmen, Halit albaylığa kadar yükselmiş subay, İsmet tütün eksperi ve Aydın Bağdat ta ileri teknoloji bölümü mezunu idi. Sait Akkoyunlu nun çocuklarının hepsi de Tanrı nın rahmetine kavuşmuşlardır. Mecit in çocuklarından Hamit ile Müfit mühendis, Nihat öğretmen, Ümit ile Ziyat profesörlüğe kadar yükselen öğretim üyeleri ol- Ziyat Akkoyunlu 8 yaşlarında (Soldan sağa) Hamit ve oğlu Mehmet, Ziyat, Ümit, Müfit ve Nihat Akkoyunu kardeşler birarada. نيسان - حزيران Nisan-Haziran/April-June 2013 العدد Sayı/Issue 58 السنة Yıl/Year 15 قارداشلق / KARDAŞLIK/QARDASHLIQ 18