KESK YILLARI TOPLU Ġġ SÖZLEġMESĠ TEKLĠFĠ I. BÖLÜM GENEL HÜKÜMLER

Transkript

1 KESK YILLARI TOPLU Ġġ SÖZLEġMESĠ TEKLĠFĠ I. BÖLÜM GENEL HÜKÜMLER Amaç MADDE 1- Bu toplu sözleģmenin amacı, Konfederasyon ve bağlı sendikalar ile Kamu ĠĢveren Heyeti arasında, tarafların temsil hak ve yükümlülüklerini, tarafların hak ve yetkilerini, sendikal izinleri, çalıģanların eğitimi, çalıģma koģulları ve sürelerini, iģe alma ve iģten ayrılma usullerini, her türlü mali sosyal hak ve yardımları, izin, atanma, yer değiģtirme ve yönetime katılma haklarını, disiplin hükümlerini, yasakların kaldırılması ile karģılıklı ödev ve sorumlulukları ve özel hükümleri göstermektir. Ġlkeler MADDE 2- Bu toplu sözleģmenin uygulanmasında; a) Taraflar iģyerlerinde çalıģma ortamının oluģturulmasında, Ġnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, Avrupa Ġnsan Hakları SözleĢmesi ve Avrupa Ġnsan Hakları Mahkemesi kararlarını, Avrupa Sosyal ġartı, Uluslararası ÇalıĢma Örgütü SözleĢmeleri ve yetkili organ kararlarını ve BM Ġkiz SözleĢmelerini asgari norm olarak kabul ederler. b) ĠĢveren sendikaya zarar verecek davranıģlarda bulunamaz. Taraflar MADDE 3-Kamu emekçilerinin yılı için yapacağı Toplu ĠĢ SözleĢmesinin tarafları: Kamu ĠĢveren Heyeti, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) ve bağlı sendikalardır. Yararlanma MADDE 4- Bu Toplu ĠĢ SözleĢmesinden bütün kamu emekçileri yararlanır. Tanımlar MADDE 5- a) Konfederasyon: KESK i, (Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu kısaca KESK olarak geçecektir.) b) Sendika: KESK e bağlı sendikaların her birini, c) Kamu emekçisi: Kamu kurum ve kuruluģları ile bağlı ortaklıklarında iģçi statüsü dıģında bir kadro veya pozisyonda çalıģan kamu çalıģanını, d) Kamu iģvereni: Kamu kurum ve kuruluģlarını, e) Kamu ĠĢveren Heyeti: Ġlgili yönetmelikte tanımlanan heyeti, f) Kamu ĠĢveren Vekili: Kamu kurum ve kuruluģlarını temsile ve bütününü sevk ve idareye yetkili olanlar ile bunların yardımcılarını, g) Üye: Konfederasyona bağlı sendikaların üyelerini, h) SözleĢme: Ekleri ile birlikte bu toplu iģ sözleģmesini i) Mevzuat: Yasa, tüzük, yönetmelik, genelge, yönerge vb.'ni ifade eder 1

2 Aylık II. BÖLÜM MALĠ VE SOSYAL HAKLAR MADDE 6- Aylık: Temel ücret, kıdem, görev, öğrenim ücretleri ile tazminatlardan oluģur. Asgari Geçim Standardı Tespit Komisyonu: 4 kiģilik bir aile için asgari geçim standardını (asgari temel ücreti) tespit etmek amacıyla konfederasyon temsilcileri ile Kamu ĠĢveren Heyeti temsilcilerinin eģit sayıda katılımıyla oluģturulan komisyondur. Asgari Temel Ücret: Asgari Geçim Standardı Tespit Komisyonunun 4 kiģilik bir aile için kira, yakıt, çocuk ve aile yardımı hariç olarak belirlediği miktarı ifade eder. (Bu tutar 4 kiģilik bir aile için Temmuz 2015 tarihi itibariyle kira, yakıt, çocuk ve aile yardımı hariç TL dir.) Katsayı: Asgari temel ücretin 500 gösterge rakamına bölünmesi sonucu elde edilir. Temel Ücret: Kamu emekçisinin kademe ve derecesine göre gösterge tablosundan bulunan rakamın, katsayı ile çarpımı sonucu elde edilen tutardır. Görev ücreti: Göreve ilk kez baģlayan ya da bulunduğu görevden bir üst göreve yükselen kamu emekçisi için 75 gösterge rakamının katsayı ile çarpımı sonucunda bulunan tutardır. Kıdem ücreti: Her yıl için 15 gösterge rakamının katsayı ile çarpımından oluģur. Öğrenim ücreti: Kamu emekçisinin en son mezun olduğu öğrenim kurumu dikkate alınarak, aģağıda belirtilen gösterge rakamlarının temel ücret katsayısı ile çarpımından oluģur. Profesör 150 Doçent 120 Yrd. Doçent 100 Doktora 80 Yüksek Lisans Eğitimini bitirenler 60 Lisans Eğitimini bitirenler 50 Ön Lisans Eğitimini bitirenler 40 Lise mezunları 25 Diğerleri 20 2

3 Kira yardımı MADDE 7- ĠĢveren 5 yıl içerisinde tüm kamu emekçilerine görev konutu (lojman) sağlamayı plana bağlar. Yeterli konut sağlanıncaya kadar iģveren, kamu emekçilerine kira yardımı yapar. Kira yardımı TÜĠK Madde Fiyatları Ġstatistikleri'ne göre, Ocak 2015 itibariyle ortalama kira bedeli olan 700 TL dir. Bu yardım eģlerden birine yapılır. EĢlerden birisinin lojmanda oturma hakkı doğmuģ ve lojman kullanılmaya baģlanmıģsa yardım kesilir. Kira yardımı hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve borç için haczedilemez. Kamuya ait lojmanlar rasyonel bir Ģekilde kullanılacak ve mevcut lojmanlardan tüm kamu emekçilerinin yararlanması sağlanacak biçimde düzenlenerek, Görev Tahsisli olarak lojman tahsisi uygulanması kaldırılır. Aile yardımı MADDE 8- Kamu emekçisinin çalıģmayan eģine 60 gösterge rakamının temel ücret katsayısı ile çarpımından oluģan aile yardımı ödeneği verilir. Kamu emekçisinin her çocuğu için yaģ sınırı ve cinsiyet farkı gözetmeksizin (18 yaģını geçen ve çalıģmayan erkek çocukları ve 25 yaģını geçmiģ çalıģmayan kız çocukları dâhil) aģağıda belirtilen gösterge rakamının temel ücret katsayısı ile çarpımından oluģan miktar kadar aile yardımı verilir. Doğumdan Yüksek Öğrenime kadar 40 Yükseköğretimde bulunanlar 45 Engelli çocuk için 50 Çocukların aile yardımı çalıģmaya baģlayınca veya evlenince sona erer. Öğrenimini bırakan çocukların aile yardımı öğrenimini bıraktığı durumdaki gösterge rakamı üzerinden aile yardımı kaybedinceye kadar devam eder. Kamu emekçisinin geçimini sağladığı üvey çocukları ve mahkeme kararı ile evlat edindiği çocukları için de yukarıda belirtilen miktarlarda aile yardımı verilir. Her ikisi de kamu emekçisi olan eģlerden bildirimde bulunan eģe çocukları için aile yardımı verilir. BoĢanma durumunda mahkeme kararı ile çocuğun verildiği eģe aile yardımı verilir. Aile yardımı hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve borç için haczedilemez. 3

4 BoĢanma durumunda mahkeme kararı ile çocuğun velayetinin verildiği eģe aile yardımı yapılır. Kamu emekçilerinin 0 6 yaģ çocuklarına, kız meslek eğitim kurumlarında, Milli Eğitim Bakanlığı na bağlı bağımsız anaokullarında, üniversitelerin bünyelerinde ve öteki devlet kuruluģlarında açılan kreģ, yuva, anaokulu ve anasınıflarında ücretsiz bakılır. Bunun mümkün olmadığı durumlarda, bakım ücreti devletçe karģılanır. Ġstekleri üzerine eģlerden birisi, çocuk 2 yaģını dolduruncaya değin temel ücret üzerinden izinli sayılır. Aile tanımı değiģtirilerek, boģanmıģ ve çocuğuyla yaģayan bekâr kadınların da aile yardım ından yararlandırılması için yasal değiģiklik yapılır. Tüm bu haklar evlat edinme durumları ile evli bekâr tüm çalıģanlar için geçerliğini korumalıdır. Yiyecek yardımı MADDE 9- Kamu emekçisinin 7 saat çalıģma yapılan iģyerlerinde öğle yemeği ve vardiyalı çalıģılan yerlerde akģam yemekleri katkı bedeli alınmadan verilir. 50 ve daha çok sayıda çalıģanının bulunduğu iģyerlerinde mutfak kurularak yemek servisi yapılır. Yemek hizmetleri kamu eliyle yürütülür. ÇalıĢan sayısı mutfak kurmaya yeterli olmayan kurum kuruluģlarının fiziki ve coğrafi koģulları dikkate alınarak ortak mutfak düzenlenir ve yemek servisi yapılır. Ortak mutfak kurmanın da mümkün olmadığı hallerde kamu emekçisine öğle yemeği, akģam yemeği çıkarılması gereken hallerde de akģam yemeği için yine temel ücret katsayısının 2,1 sayısı ile çarpımı sonucunda bulunan rakam kadar nakdi yiyecek yardımı yapılır. Yemek hizmetlerinden ve yiyecek yardımından stajyer öğrencilerin de yararlanması sağlanır. Zehirlenme tehlikesi olan yerlerde çalıģanlara verilmesi gereken özel besinler iģverence sağlanır. Evlenme yardımı MADDE 10- Kamu hizmetinde iken evlenen ya da bakmakla yükümlü olduğu çocuğu evlenen kamu emekçisine iki aylığı tutarında evlenme yardımı yapılır. Yardım, kamu emekçisine evlendiği ya da çocuğunun evlendiği tarihten sonraki ilk maaģı ile birlikte ödenir. Evlenme yardımı hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Mesleğe baģlama yardımı MADDE 11- Mesleğe yeni giren kamu emekçisine, iģ yaģamı boyunca bir defaya mahsus olmak üzere, iģe giriģini takiben alacağı ilk aylıkla birlikte aylığının iki katı kadar mesleğe baģlama yardımı ödenir. Doğum yardımı MADDE 12- Kamu emekçilerinden çocuğu dünyaya gelenlere temel ücret tutarı kadar doğum yardımı ödenir. 4

5 Ana ve babanın her ikisi de kamu emekçisi ise bu yardımdan doğum yapan kadın yararlanır. EĢlerden birine iģ akdi veya toplu sözleģme gereği yapılan doğum yardımı daha yüksek ise, doğum yardımından yüksek düzeyde doğum yardımı alan eģ yararlanır. Doğum yardımı ödeneği hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Doğal afet yardımı MADDE 13- Kamu emekçisinin görev yaptığı yerde doğal afet olması ve doğal afetten kamu emekçisinin zarar görmesi hallerinde, temel ücretin iki katı tutarında doğal afet yardımı ödeneği verilir. Bu yardımın yanı sıra doğal afetin sonuçları ortadan kalkıncaya kadar aylığının %50 si kadar ek ödeme yapılır. Doğal afet yardımı ödeneği hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Ölüm ve cenaze giderleri yardımı MADDE 14- a) Kamu emekçisinin, kamu emekçisi olmayan eģi, çocuğu veya bakmakla yükümlü olduğu anne ve babasının ölümü halinde, temel ücret tutarında, b) Kamu emekçisinin kendisinin ölümü halinde, sağlığında bildiri ile gösterdiği kimseye, eğer bildirim vermemiģse eģine, çocuklarına çocukları yoksa anne baba veya kardeģlerine temel ücret tutarının 3 katı kadar Ölüm yardımı ödeneği verilir. c) Ölüm yardımı ödeneği hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. d) Cenaze giderleri iģveren tarafından beyana uygun olarak ödenir. Giyecek yardımı MADDE 15- a) Tüm kamu emekçilerine yılda iki kez (yazlık ve kıģlık olarak) mevsime göre ocak ve temmuz ayı TÜĠK madde fiyatlarındaki takım elbise bedeli kadar giyecek yardımı nakdi olarak yapılır. b) Mesleğe yeni baģlayan kamu emekçisine bir defaya mahsus olmak üzere, giyecek yardımı bir yıllık peģin ödenir. c) Yukarıdaki yardımın haricinde, çalıģma koģullarına göre kıyafet giymek zorunda olan çalıģanların giyecek yardımından ne Ģekilde yararlanacağını düzenleyen Giyecek Yönetmeliği örgütlü sendika ve meslek örgütlerinin katılımı ile ihtiyacı karģılayacak Ģekilde ve eksikleri gidermek üzere yeniden düzenlenir ve toplu sözleģme görüģmelerinin sonuçlanmasından itibaren en geç bir ay içinde uygulanır. 5

6 Yakacak yardımı MADDE 16 - Tüm kamu emekçilerine, Eylül ya da Ekim aylarında, temel ücret katsayısının 600 ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda yakacak yardımı yapılır. Ġkramiye MADDE 17- Ġkramiye almayan kamu emekçisine 1. ve 7. aylarda olmak üzere bir yılda iki ikramiye ödenir. Servis hizmetleri MADDE 18- Kamu iģvereni, kamu emekçisinin iģe gidiģ ve geliģlerini sağlamakla görevlidir. Kamu emekçisine iģyerine ulaģım için ücretsiz servis hizmeti sağlanır. Ücretsiz servis hizmeti sağlanmayan yerlerde iģveren kamu emekçisinin belediye otobüslerinden ücretsiz yararlanmasını sağlar. Servis tahsis edilmeyen (vardiyalı çalıģanlar) ya da belediye araçlarından ücretsiz yararlanma olanağı sağlanmayan yerlerde kamu emekçisine bulunduğu yerdeki ulaģım araçları bedelleri kadar yol ücreti ödenir. KreĢ hizmetleri MADDE 19- Kapatılan kreģler ihtiyaçlar göz önüne alınarak tekrar açılır. 0-6 yaģ grubu çocuklar için kadın veya erkek olduğuna bakılmaksızın en az 50 çalıģanın bulunduğu iģyerlerinde ve 50 den az çalıģanın bulunduğu iģyerleri için çalıģma alanına yakın ortak bebek bakım üniteleri ve kreģler açılır. Bu hizmet SHÇEK ve Belediyeler bünyesinde verilir. KreĢler ücretsiz ve anadilinde eğitim-bakım hizmeti verilerek, SHÇEK yönetmeliğine uygun düzenlenir. Gece çalıģması olan ve vardiyalı iģyerlerindeki kreģler 24 saat açık olacak biçimde düzenlenir. KreĢlerden istihdam biçimine bakılmaksızın tüm emekçilerin yararlanması sağlanır. Sosyal tesislerden yararlanma MADDE 20-Misafirhane, dinlenme tesisi, lokal, kamp ve eğitim tesislerinden tüm kamu emekçileri kadro, derece ve unvanına bakılmaksızın yararlanır. Misafirhanelerden yararlanmada öncelik geçici olarak görevlendirilen çalıģana aittir. Geçici görevle misafirhanede kalan kamu emekçilerinden ücret alınmaz. Dinlenme tesisleri ve kamplar yaygınlaģtırılır ve öncelikli olarak düģük aylıklı kamu emekçileri yararlandırılır. Dinlenme tesislerinden kamu emekçilerinin tamamının yaralandırılması amacıyla iki yıl üst üste dinlenme tesisinden yararlanma kadro ve unvan dikkate alınmaksızın her çalıģan için yasaklanır. Dinlenme yardımı MADDE 21- Kamu emekçilerine, sağlıklı bir dinlenme olanağı sağlanması için, yılda bir kez tatile çıktığı ayın ücretiyle birlikte, aldığı ücrete eģit tutarda dinlenme yardımı ödenir. Tedavi yardımı MADDE sayılı Devlet Memurları Yasası nın, 5510 sayılı Yasa ile yürürlükten kaldırılan 209. maddesi yeniden yürürlüğe konulur, bu madde gereğince çıkarılan Devlet 6

7 Memurları Cenaze ve Tedavi Giderleri Yönetmeliği geçerlidir. Bu madde hükümlerine aykırı uygulamalara son verilir. Kamu emekçisi yatarak ve ayakta tedavide kullandığı ilaçlar için hiçbir bedel ödemez. Kamu emekçisinin maaģından hiçbir Ģekilde ilaç katkı payı kesintisi yapılamaz. Bu husustaki 5510 sayılı yasa hükümleri kamu emekçisine uygulanmaz. Tedavi yardımından kamu emekçisinin geçimini sağladığı üvey çocukları ile mahkeme kararı gereğince evlat edinilen çocukları da yararlanır. Çocukların tedavi yardımından yararlanmasında yaģ sınırı yoktur. Kamu emekçisinin, yaģ ve cinsiyet farkı gözetmeksizin, geçimini sağladığı her çocuğu tedavi yardımından faydalanır. Tedavi yardımları hakkında her yıl çıkarılan SGK tebliğlerinin hazırlanması çalıģmalarına KESK temsilcisi de katılır. Kamu emekçisi meslek hastalıklarına karģı koruyucu aģı ve diğer tedavilerden ücretsiz olarak yararlanır. ÇalıĢanların tedavi gördüğü Üniversite ve Vakıf hastanelerindeki tedavilerinde fark adı altında bedel alınması Ģeklindeki hukuk dıģı uygulamaya son verilir. Bu husustaki 5510 sayılı yasa hükümleri uygulanmaz. Kamu emekçisi yılda en az bir defa zorunlu sağlık taramasından ücretsiz olarak geçirilir. Harcırah MADDE 23- Kamu emekçilerinin geçici görev nedeniyle bulundukları il dıģında görevlendirilmeleri halinde 2016 yılı için gündelik 65 TL harcırah verilir. Bu bedele, konaklama ve yol gideri ayrıca ilave edilir. Kamu emekçisi sürekli ve geçici görevlendirmelerde hiçbir Ģekilde yolluksuz olarak görevlendirilemez. Refakatli olarak Rehabilite ve Eğitim Merkezleri ne sevk edilen fiziksel engelli çocuklar ve bunların refakatçısına refakat ettiği günler için yolluk ödenir. Organ nakillerinde yol masrafı ve yol gündeliği ile tetkik ve tahliller yapılırken geçen süre için de gündelik ödenir. Kemoterapi, diyaliz hastaları ile sağlık kurulu raporu ile toplu taģım araçları ile hastaneye gidip gelmeleri mümkün ve sağlıklı olamadığı tespit edilen hastaların ikamet yerleri ile tedavi gördükleri kurum arasındaki taksi ücretleri ödenir. Kamu emekçisinin geçimini sağladığı üvey çocukları ile mahkeme kararı gereğince evlat edindiği çocuklar Harcırah Yasası nın 3. maddesinin (g) bendi uyarınca aile ferdi sayılarak harcırah almaya hak kazanırlar. Harcırah yasasının yer değiģtirme masrafını düzenleyen 45. maddesindeki oranlar kendisi için yurtiçi gündeliğinin otuz katı, Harcıraha müstehak aile fertlerinin her biri için yurtiçi gündeliğinin yirmi katı, her kilometre ve deniz mili baģına yalnız kendisi için yurtiçi gündeliğinin %10 u olarak belirlenir. Emekli olan kamu emekçisinin bildirdiği yere gidiģi ve ikameti için gerekli olan harcırahı bakmakla yükümlü olduğu kiģiler de nazara alınarak ödenir Mali Yılı Bütçeleri ile Harcırah Yasasına harcırahlar konusunda kamu emekçileri arasında ayrımcılık yaratacak herhangi bir hüküm konulamaz; naklen, açıktan 7

8 veya yeniden atananlara harcırahları mutlaka verilir ve herhangi bir hükümle sınırlandırılma yapılamaz. III. BÖLÜM ĠġÇĠ SAĞILIĞI VE GÜVENLĠĞĠ- MESLEK HASTALIKLARI MADDE 24- ĠĢçi Sağılığı ve Güvenliği (ĠSG) ve Meslek Hastalıkları ile ilgili olarak yapılacak düzenlemeler ve alınacak tedbirler aģağıdaki gibidir: a) Alanda yaģanan sorunları çözmekten uzak olan 6331 sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yerine; tüm tarafların eģit katılımının sağlandığı bir komisyon kurularak baģta Uluslar arası ÇalıĢma Örgütünün (ILO) 155 sayılı ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği ÇalıĢma Ortamına ĠliĢkin SözleĢmesi ve 161 sayılı ĠĢ Sağlığı Hizmetlerine ĠliĢkin SözleĢmesi olmak üzere uluslararası normlarla tam uyumun sağlandığı yeni bir yasa yapılır. b) ĠĢçi Sağlığı ve Güvenliğinin, Meslek Hastalıklarından korunmanın ayrımsız tüm çalıģanlar için bir hak olduğu teminat altına alınır. Bu hakka iliģkin tüm hizmetler kamusal olarak verilir. Hakkın korunmasında ve kamusal hizmetlerin verilmesinde tek muhatabın kamu iģvereni olduğu kabul edilir. c) ĠĢ kazalarına-meslek hastalıklarına zemin hazırlayan her türlü güvencesiz istihdam biçimi ve uygulaması (taģeron, kuralsız, esnek, performansa göre çalıģma vb.) ve çocuk iģçiliği yasaklanır. Bu kapsamda kamuda görev tanımına uygun, yeterli sayı ve nitelikte kadrolu istihdam sağlanır. d) Etkili kamusal bir denetim mekanizması kurularak kayıt dıģı, sigortasız ve sendikasız çalıģtırma engellenir. Kayıt dıģı ekonomi kayıt altına alınır. e) ĠĢçi sağlığı ile iģ güvenliğinin birbirini tamamladığı gerçeğinden hareketle, tüm çalıģanlar insana yakıģır norm ve standartta bir sosyal güvenlik Ģemsiyesi altına alınır. f) ĠĢ Kazası ve Meslek Hastalıkları Sigortası: Emekli Sandığı bünyesinde meslek hastalıkları ve iģ kazaları sigortası kurulur. Bu sigortanın primi iģveren tarafından ödenir. g) ĠĢçi Sağlığı ve Güvenliği Konseyi: Alanda yaģanan sorunlara çözüm üretmek ve eylem planı oluģturmak üzere; konfederasyonların, sendikaların, konuyla ilgili meslek örgütlerinin ve iģveren temsilcilerinin eģit katılımıyla özerk-demokratik, mali yönden bağımsız bir ĠĢçi Sağlığı ve Güvenliği Konseyi oluģturulur. Olası iģ kazalarına hızlı ve etkin müdahale edilmesini sağlama amacı ile söz konusu konsey bünyesinde bir kriz masası kurulur. h) ĠĢçi Sağlığı ve Güvenliği-Meslek Hastalıkları Kurulu: ĠĢyerlerinde sağlık ve güvenlikle ile ilgili önlemlerin alınması amacıyla iģveren vekili ve o iģyerinde üyesi olan tüm sendikaların, ilgili meslek örgütlerinin temsilcilerinin eģit katılımıyla ĠĢçi Sağlığı ve Güvenliği - Meslek Hastalıkları Kurulları oluģturulur. i) Tüm iģyerlerinde tehlike kaynakları ve riskler belirlenerek Risk Değerlendirme Raporu ve Acil Durum Planı hazırlanır. Söz konusu rapor ve planın hazırlanmasında o iģyerinde üyesi olan tüm sendikaların, ilgili meslek örgütlerinin temsilcilerinin görüģ ve önerileri alınır. Tüm çalıģanlara, çalıģma ortamı ve emek süreci ile ilgili risk değerlendirmeleri için gerekli eğitimler verilir. 8

9 j) ĠĢverenin Sorumluluğu: ĠĢyerinde; I. Risk Değerlendirmelerinin yapılması, II. ĠSG eğitimlerinin yapılması, III. ÇalıĢanların iģe giriģ ve periyodik muayenelerinin yapılması, IV. Sağlık-güvenlik sorunu yaģayan çalıģanın uygun baģka bir iģe yerleģtirilmesi, V. ĠĢyeri ortam ölçümlerinin yapılması, VI. ÇalıĢanlara yaptıkları iģe uygun nitelikte KiĢisel Koruyucu Donanımlar (KKD) sağlanması, VII. ĠĢ kazası, meslek hastalığı bildirimlerinin yapılması, VIII. ĠĢ Kazası ve meslek hastalığının ve kök neden analizlerinin yapılması, IX. Tıbbi izlem ve tedavi edici hizmetlerin sağlanması, X. ĠĢyerinde alınacak tüm ĠSG önlemlerinin alınması, ĠĢverenin sorumluluğundadır. k) Kamu kurum ve kuruluģlarının Sağlık Yönergeleri kapsamında herhangi bir sağlık sorunu ortaya çıkan personel; unvanı değiģtirilmeden ve ekonomik -sosyal kayba neden olmadan ara bir unvanda çalıģtırılır. l) ĠĢyerlerinde kurulacak iģçi sağlığı ve güvenliği birimleri için Personel Dağılım Cetveli nden kadro istihdam edilir. Hizmetin yerinde olması esas alınarak dıģarıdan hizmet satın alınmaz. m) ĠĢyeri Hekimleri ve ĠĢ Güvenliği Uzmanlarının iģ güvenceleri sağlanır. Ücretleri oluģturulacak bir fondan karģılanır. Bu meslek gruplarının eğitiminde ilgili meslek odaları-birlikleri yetkilidir. ĠĢyeri Hekimleri ve ĠĢ Güvenliği Uzmanlarının ilgili meslek odalarına-birliklerine üye olmadan çalıģmalarına izin verilmez. n) Meslek Hastalıkları: Alana iliģkin olarak, Kamu emekçilerinin de yaģadığı en büyük sorunların baģında gelen, yıllardır ihmal edilen meslek hastalıkları konusunda; meslek hastalığı tanımının geniģletilerek netleģtirilmesi, tespiti, gerekli taramaların yapılması, önlenmesi için bir an önce yasal düzenleme yapılır. o) Meslek hastalıklarının tespiti ve önlenmesi amacıyla tüm çalıģanlar görevi ile ilgili olarak, altı ayda bir periyodik muayeneden geçirilir. p) Meslek hastalıklarının tespitinin yapılması ve gerekli tedavi imkânlarının yaratılması amacıyla Emekli Sandığı bünyesinde bir baģkanlık oluģturulur. Bu baģkanlık çalıģmalarını konfederasyon, sendika ve ilgili meslek örgütleriyle eģgüdümlü sürdürür. q) Ülke düzeyinde meslek hastalıkları hastaneleri kurulur. r) Üniversitelerin ilgili anabilim dallarında meslek hastalıkları kürsüsü kurulur. s) Hasar ve Zararlar: Kamuda iģ nedeniyle meydana gelen hasar ve zararlar iģveren (devlet) tarafından karģılanır. t) ĠĢ kazası veya meslek hastalığı nedeniyle ölen kamu emekçisinin iģsiz eģi veya çocuğu veya kardeģi ilgili kamu kurumu tarafından iģe alınır. u) Koruyucu sağlık hizmetleri yerine tedavi edici sağlık hizmetlerine öncelik verilen uygulamalardan vazgeçilir. Koruyucu sağlık hizmetleri geliģtirilir. ĠĢyeri hekimliği MADDE 25- ÇalıĢan sayısı 50 nin üzerinde olan iģyerlerinde iģveren, kurum tabibi ve hemģire bulundurur. 50 den az çalıģanın bulunduğu iģyerleri için ulaģım olanakları da göz önünde bulundurularak çalıģma alanına yakın ortak sağlık ünitesi açılır. 9

10 EMEKLĠLĠK HAKLARI Emeklilik süreleri MADDE 26- Kadın çalıģanların 20 hizmet yılı, erkek çalıģanların 25 hizmet yılı dolduğunda yazılı talepleri halinde yaģına bakılmaksızın emekli olma hakları vardır. Sağlık nedenleriyle görevini yürütemeyeceklerden durumu sağlık kurulu raporu ile tespit edilenler emekliye ayrılırlar. Ölüm halinde emekli ikramiyesi ve maaģ hak ediģinde 10 hizmet yılı Ģartı aranmaksızın hizmeti oranında emekli iģlemleri yapılır. Emeklilik isteğe tabidir. Kamu emekçisi hiçbir Ģekilde, kendi isteğinin dıģında emekli olmaya zorlanamaz. Bu konuda bir defaya mahsus olmak üzere vb. Ģekillerde yasal düzenleme yapılamaz. Kadınların çifte mesaisi göz önünde bulundurularak erken emeklilik ve yıpranma payı uygulamaları sosyal güvenlik sistemine dahil edilir. ĠĢ akdi feshedilen, ayrılan, istifa eden personele kamuda geçen hizmet süresi kadar emekli ikramiyesi verilir. a) Emekli aylığı: Görevdeki aylığı kadardır. b) Emekli aylığı alt sınırı: Emekli Sandığı Kanunun 19. maddesinde 14. derecenin 2. kademesi ibaresi 8. derecenin, 1. kademesi olarak değiģtirilmiģtir. c) Dul ve yetim aylıkları: Emekli Sandığı Kanunun 68. maddesi maaģa müstahak yetimi bulunmayan eģe %80 i, yetimi bulunan eģe %60 ı, bir yetim için %40 ı, birden fazla yetim bulunması halinde dul eģe %50, diğer %50 miktarda yetimlere eģit oranda paylaģtırılır. ĠĢtirakçi durumunda olan veya emekli, malullük ve vazife malullüğü maaģı alan eģe de %50 oranında aylık bağlanır. Ģeklinde düzenlenmiģtir. d) Emekli ikramiyesi: Her tam fiili hizmet yılı için aylık bağlanmasına esas tutarın bir aylığının % 50 fazlası oranında emekli ikramiyesi ödenir. Verilecek ikramiye hesabında hizmet yılı sınırı konulamaz. Yukarıda belirtilen hususlara aykırılık taģıyan 5434 ve 5510 sayılı kanun hükümleri uygulanmaz. Fiili hizmet süresi zammı MADDE 27- Meslek hastalıklarının tanımlarının yeniden yapılarak, iģ güvenliği ve iģ sağlığı açısından meslek grupları ve fiili hizmet süresi zammı oranları; Konfederasyon, sendika ve ilgili meslek örgütlerinin eģit katılımıyla çıkarılacak yasa, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenir. Yukarıda belirtilen hususlara aykırılık teģkil eden 5434 ve 5510 sayılı kanunun ilgili bölümleri uygulanmaz. 10

11 IV. BÖLÜM ÇALIġMA ESASLARI, ĠZĠNLER VE ATAMALAR Kadro ve branģ dıģı çalıģtırmama MADDE 28- Kamu emekçileri kadroları ve branģları dıģında bir iģte çalıģtırılamaz. Hiçbir bir biçimde angarya çalıģma yaptırılamaz. ÇalıĢıyor iken mezun olup diploma alan kamu emekçisi durumuna uygun yeni kadro ve sınıfa herhangi bir sınava tabi tutulmadan atanır. Engelli kamu emekçilerinin çalıģma koģulları ve hakları MADDE 29- a) Engelli kamu emekçilerinin çalıģma koģulları iyileģtirilerek, engel durumlarına uygun iģlerde çalıģtırılmaları sağlanır. b) ÇalıĢma koģullarında ve binaların fiziksel yapılarında, engelli kamu emekçilerinin durumu dikkate alınır. Engelli kamu emekçisinin çalıģma koģullarını olumsuz etkileyen fiziksel ve sosyal koģullar gözden geçirilerek yeniden yapılandırılır. c) 657 sayılı DMK nun 100.maddesi çerçevesinde iģ saatleri engelli kamu emekçilerinin durumu gözetilerek belirlenir. d) 657 Sayılı Kanunun 72.maddesi kapsamında engelli kamu emekçilerinin kurum içi ve kurum dıģı tayin talepleri karģılanır. e) Lojman tahsisinde engelli kamu emekçilerine pozitif ayrımcılık yapılır. f) 657 Sayılı Kanunun 101.maddesi çerçevesinde engelli kamu emekçilerine icapçı ve danıģma nöbeti verilmez. g) Engelli kamu emekçilerinin servis imkânlarından yararlanabilmesi için gerekli kolaylıklar sağlanır. h) Kamu emekçilerinin engelli aile bireylerinin günlük bakımı için izin kullanımında gerekli kolaylıklar sağlanır. i) Spor müsabakalarına sporcu olarak katılmak isteyen engelli kamu emekçileri için prosedürler asgariye indirilerek teģvik edilir. ÇalıĢma süreleri MADDE 30 - Kamu emekçisinin günlük çalıģma süresi 7 saat, haftalık çalıģma süresi 35 saat olarak belirlenir. ĠĢin niteliği gereği gece çalıģması yapanlar ya da resmi tatillerde çalıģanlar için çalıģma saati 6 saati geçemez. Günde 1 saat ara dinlenmesi verilir. 8 Mart, 21 Mart ve 1 Eylül resmi tatil kabul edilir. Fazla çalıģma MADDE 31 - Süreli ve istisnai durumlar dıģında kamu emekçileri günlük 7 saat ve haftalık 35 saatten fazla çalıģtırılamaz. Asıl iģ, kadrolu çalıģanlarla ve günlük mesai akıģı içinde yürütülür. Kamu emekçisinin yetersizliği durumunda fazla çalıģma ya da nöbet uygulaması yerine kamu emekçisi istihdamı tercih edilir. 11

12 Kamu emekçisine günde 2 saatten fazla, fazla çalıģma yaptırılamaz. Fazla çalıģma yapması halinde her çalıģma saati için aylığının 1/70 i oranında ücret ödenir. Fazla çalıģma ücreti fazla çalıģmanın fiili karģılığı olup, hiçbir Ģekilde peģin olarak ödenmez. Kurumlar fazla çalıģma ücreti ödemeden kamu emekçisi çalıģtıramaz. Fazla çalıģma karģılığı kamu emekçisi talep etmediği takdirde izin olarak kullandırılamaz. Fazla çalıģma ücreti, resmi tatiller, hafta sonları ve idari tatillerde her çalıģma saati için aylığının 1/35 i kadardır. Kamu emekçisi, talep ettiği takdirde fazla çalıģma ücreti yerine, fazla çalıģtığı süre için yukarıda belirlenen koģullara göre tespit edilen oranlarda izin kullanabilir. Kamu kurum ve kuruluģlarının kendi iç mevzuatı çerçevesinde kamu emekçilerine tanınan haklar saklıdır. 24 saat hizmet verilen kuruluģlarda vardiya yöntemi ile çalıģma yaptırılabilir. Nöbet yöntemi ile çalıģma yaptırılmaması esastır. Ġstisnai hallerde nöbetler 16 saat süre ile yaptırılabilir. ÇalıĢanın fazla çalıģtığı süre için de ayrıca ücret alma hakkı vardır. 16 saatlik nöbetlerde her çalıģma saati için aylığının 3/140 ı, hafta sonu ve tatillerde 1/35 i ödenir. Gece nöbet gereken iģyerinde bu iģler için ayrı kadro tahsisi yapılır. Gece ve hafta sonu nöbeti yaptırılan kamu emekçisi ertesi gün ve gece izinli sayılır. ĠĢveren vekili gece nöbeti için her türlü güvenlik, sağlık ve seri haberleģme önlemini alır, servis olanağı sağlar. Nöbet ve fazla çalıģma çizelgeleri, iģveren temsilcisi ve sendika iģyeri temsilcisi tarafından hazırlanır ve imzalanır. Nöbet ve fazla çalıģma çizelgeleri en az bir hafta önceden iģyerinde ilan edilmek zorundadır. Nöbete ya da fazla çalıģmaya kalan kamu emekçisi arasında görevi nedeni ile ayrım yapılamaz. Tümüne hak ettiği ücret ödenir. Fazla çalıģma ücreti; görevin yapılması sırasında veya görevden dolayı hastalanma, yaralama ve sakatlanma hallerinde de ödenir. Mesleği gereği icapçı çalıģmak durumunda kalan kamu emekçisine de icap nöbetinde fiilen çalıģtığı süre kadar nöbet ücreti ödenir. Yıllık ve mazeret izinleri MADDE 32 - Kamu emekçilerine hizmet sürelerine bakılmaksızın 30 iģ günü yıllık izin verilir. Yıllık izni bulunmayan ancak mazeretine dayalı olarak izne ihtiyacı olan kamu emekçisine yılda 10 iģ günü mazeret izni verilir. Ġhtiyacın devamı halinde 10 iģ günü daha izin verilir. Kamu emekçileri, izin almaksızın görev yaptıkları kurum ve hizmet birimlerinin bulunduğu görev mahallinin dıģına çıkabilirler. ÇalıĢanın eģ, çocuk ve bakmakla yükümlü olduğu diğer aile fertlerinin bakıma ihtiyacının olduğunun sağlık kurulu raporu ile belgelenmesi üzerine istendiğinde ücretsiz izin verilir. ÇalıĢanların aile bireylerinin sağlık merkezinde yatarak tedavi görmesi ya da sağlık kuruluģunca ikamet ettikleri mahalden baģka bir yerdeki sağlık merkezine sevk edilmesi halinde tedavi süresince refakat izni verilir ve sevkle ilgili tüm giderler (konaklama, yol, yevmiye) karģılanır. 12

13 Kamu emekçisi isteği halinde bir yıla kadar aylıksız izin alır. Mazerete dayalı aylıksız izinler ile doğum sonrası ücretli iznin bitiminde kullanılan aylıksız izinlerde emekli karģılık ve kesenekleri kamu iģvereni tarafından ödenir. Evlenme izni MADDE 33 - Kamu emekçilerinden evlenenlere 10, çocukları ve kardeģleri evlenenlere 5 iģ günü ücretli izin verilir. Doğum, ebeveyn ve süt izni MADDE 34 a) ILO standartları ve kamu emekçisi kadınların fiziksel ve sosyal koģulları dikkate alınarak, çalıģan hamile kadına doğum öncesi 8 hafta, doğum sonrası 16 hafta olmak üzere en az 24 hafta ücretli doğum izni kullandırılır. b) Doğum izinlerinde ekonomik, sosyal ve özlük haklarda hak kaybına uğranılmaz. c) Ücretli ve ücretsiz doğum izinlerinden dönen kadınlar statü kaybına uğramazlar; iģyeri ve çalıģma koģullarında aleyhte veya rızası dıģında değiģiklik yapılamaz d) Doğum halinde babaya 15 gün ücretli izin verilir. Bu izin sezaryenle doğum veya erken doğum halinde ücretli olarak 1 aya çıkarılır e) Doğum izni sürelerinin bitiminden çocuğun ilköğretime baģlayacağı süreye kadar geçen sürede en az 1(bir) ay devredilemez babalık izni koģulu dâhilinde anne ve babanın dönüģümlü olarak da kullanabilecekleri 1 yıl ücretli ebeveyn izin hakkı vardır. f) Doğum sonrası ücretli iznin bitiminden bebek 6 ayını dolduruncaya kadar günde 3 saat, 6 ayın bitiminden 1 yıla kadar geçecek sürede de günde 1,5 saat Ģeklinde uygulanan süt izninin kullanımında yol süreleri izin saatlerine eklenerek sürenin tam olarak kullanılması sağlanır. Süt izninde ekonomik, sosyal ve özlük haklarda kayba uğranılmaz. g) ĠĢyerlerinde emzirme ve bakım odaları oluģturulur. h) Hamile kadınlara, doğumdan sonra iki yıla kadar, nöbet tutturulamaz, fazla çalışma yaptırılamaz. Ayrıca bu dönemlerde radyasyon, kimyasal madde, hastalık riski taşıyan ortamlara, fiziksel güç gerektiren ve iş yoğunluğu olan yerlerde çalıştırılamazlar. i) Doğumdan dolayı ücretsiz izne ayrılan kamu çalışanı kadınların, izinde geçen süreleri emekli kesenekleri devlet tarafından ödenmesi koşuluyla emeklilikten sayılmalıdır. j) Ebeveyn izinlerine iliģkin bütün haklar ile evlat edinme durumları evli ya da bekâr olmalarına bakılmaksızın tüm kamu emekçileri için geçerlidir. 13

14 Ölüm izni MADDE 35- ÇalıĢanın eģ, çocukları ile anne, baba, kardeģlerinin (sıhri hısımlık dahil) ölümü halinde 10 iģ günü ücretli izin verilir. Cenaze il dıģında ise bu izne yol süresi ilave edilir. Eğitim izni MADDE 36- ÇalıĢanın bir üst öğrenim kurumuna devam etmesi halinde lisans için 4 yıla, yüksek lisans için 2 yıla, doktora için 5 yıla kadar ücretsiz izin verilebilir. Öğrenim dalı yapılan iģin branģı olması durumunda öğrenim izni aylıklı olur, ancak kurum, kamu emekçisinin talep edeceği mahalde öğrenim süresi kadar zorunlu hizmet talep edebilir. Doğal afet izni MADDE 37- Doğal afet durumlarında kamu emekçileri, sendikaların ve mülki amirlerin birlikte belirleyeceği yöntemle ve sürede izinli sayılırlar. Geçici görevlendirilenlerin ve izinli sayılanların durumu MADDE 38- Geçici görev verilenler ile hizmet içi eğitime çağrılanların, buralarda geçirdikleri süreler bu hizmetleri gördükleri hizmet bölgelerinde geçmiģ sayılır. Hizmet içi eğitim MADDE 39- Kamu emekçisi isteği dıģında geçici olarak görevlendirilemez. Her kamu emekçisinin yaptığı iģle ilgili bilimsel-teknolojik ve benzeri geliģmeleri öğrenme amacıyla hizmet içi eğitim isteme ile kadro ve eğitim durumlarına göre ihtiyaç duyulan görevler için görevde yükselme ve yöneticilik eğitimlerine katılma hakkı vardır. Hizmet içi eğitime alınacak kamu emekçileri saptanırken ayrımcılık yapılamaz. Söz konusu eğitime katılacakların belirlenmesinde, öğrenim durumları, memuriyette geçen toplam hizmet süreleri, kurumda geçen hizmet süreleri kıstas alınır. Bu eğitimin niteliği, süresi, yeri, hizmet içi eğitimin yapılacağı alanların belirlenmesi ve kullanılacak ölçütlerin somutlaģtırılması tarafların eģit olarak katıldığı bir komisyonca kararlaģtırılır. Mesleğinde yetkinleģmek ve bilimsel geliģmeleri takip edebilmek amacıyla, kamu emekçilerinin katıldığı bilimsel konferans, sempozyum, panel gibi toplantılarda geçen süreler ücretli izinden ve hizmet içi eğitimden sayılır, masraflar iģveren tarafından karģılanır. Bu Ģekilde yıl içinde yurt dıģı için iki kez, yurtiçi için beģ kez masrafları karģılanmak suretiyle kamu emekçisinin katılım hakkı vardır. Kadınların hizmet içi eğitimden yararlanması, kendilerini mesleki açıdan geliģtirmeleri, yetkinleģmeleri için teģvik, destek programları kadınların talepleri göz önünde bulundurularak hazırlanır ve uygulanır. ĠĢe alınma ve sınavlar MADDE 40- Hizmet kollarında ihtiyaç duyulan çalıģan sayısı, kurumlardan gelen bilgileri de dikkate alarak tarafların eģit sayıda yer alacakları bir kurulda belirlenir. Belirlemede bölgesel kadro eksiklikleri de tespit edilir. Tespit edilen kadro açığı esas alınarak merkezi 14

15 sınav açılır. Sınava katılma Ģartları gibi hususların belirleneceği merkezi sınav yönetmeliği tarafların eģit katılımıyla hazırlanır. Kamu görevine ilk defa atanacaklar ÖSYM tarafından yapılacak KPSS nda baģarı göstermeleri gerekir. Bunun dıģında herhangi bir yazılı ya da sözlü sınav yapılamaz. Sınava baģvurulardaki cinsler arası oranlar dikkate alınarak, atamalarda kadına yönelik pozitif ayrımcılık uygulanır. Atama yapılacak boģ kadrolara uygun baģvuru sayısı alınacak çalıģan sayısından az ise sınav yapılmadan atama yapılır. Bölgesel istihdam açığının yoğun olduğu hallerde, özendirici tedbirler alınır. ĠĢten ayrılma MADDE 41- ĠĢten ayrılma aģağıdaki Ģekillerde olur; a) Çekilme: ÇalıĢanlar iģyeri yöneticisine yazılı baģvuruda bulunarak iģinden çekilebilir, üzerindeki zimmeti iģyeri yöneticisine teslim eder. b) Özür belgelendirmeden, izin alınmadan, iģveren temsilcisine bilgi verilmeden kesintisiz on beģ, bir yılda aralıklı olarak toplam otuz gün göreve gelmeyen kamu emekçisine gerekli ve yeterli savunma hakkı verilir. Göreve devamsızlığın haklı gerekçeleri bulunmadığı durumda ilgili, görevden çekilme isteminde bulunmuģ sayılır. Yeniden göreve dönme MADDE 42- Yeniden göreve dönme aģağıdaki Ģekillerde olur; ĠĢten ayrılanlardan; Çekilme isteğinde bulunarak ayrılanlarla önceden belgelendirme olanağı bulamadıkları özürleri nedeniyle çekilmiģ sayılanlardan sorumluluğunu taģıdıkları kuruluģ ile eklentilerini, araç, gereç, defter, dosya ve belgeleri, taģınır ya da taģınmaz malları teslim edenler, ayrılıģlarından 3 ay sonra, Özürsüz ya da belgelendirilmiģ özürleri olmadan, sorumluluğunu taģıdıkları kuruluģ ile eklentilerini, araç, gereç, defter, dosya ve belgeleri, taģınır ya da taģınmaz malları teslim etmeden çekilmiģ sayılanlar, çekilmiģ sayıldıkları günden 1 yıl sonra göreve baģlatılırlar. Askerlik MADDE 43- Askerlik görevini yapmak üzere kamu görevinden ayrılanların(kadro veya pozisyonda çalıģanların) askerlikleri bittikten sonra önceki görev yerinde ve görevde iģe baģlaması sağlanır. Askerlik süresinin kamu emekçisinin emeklilik süresine sayılması amacıyla Emekli Sandığı na karģı yapılan askerlik borçlanması ödemeleri iģverence karģılanır. Gerekli görülen hallerde ve belirli meslek gruplarında, iģin niteliği ve kamu hizmeti yürütümündeki ihtiyaç dikkate alınarak, kamu emekçileri askerlik hizmetini yapmıģ sayılabilir. Gözetim altına alınma ve tutuklanma MADDE 44- Kamu emekçisi gözetim altına alındığında ve tutukluluk süresince ücretli izinli sayılırlar. Gözetim altı ve tutukluluk süresi sonunda eski görevlerine dönerler. Aynı 15

16 suçtan Disiplin Kurulu nca soruģturma açılmıģ ise gözetim altı ve tutukluluk süresi sonuna kadar soruģturma durdurulur. Bu süre sonunda görevine baģlamıģ ya da soruģturmaya konu fiilin hizmete devamı engel olmadığı durumlarda disiplin soruģturması ortadan kalkar. Hükümlülük halinde, (yüz kızartıcı suçlar hariç) hükümlülükte geçen süre Mahkeme kararının kesinleģmesinden itibaren ücretsiz izinli sayılır. Hükümlülük süresinin bitiminden itibaren 1 yıl içinde talepte bulunanlar görevlerine baģlatılırlar. Yer değiģtirmede ilkeler MADDE 45- Kamu emekçisinin görev yerlerinin değiģtirilmesinde uyulacak ilkeler: ÇalıĢanın talebi, özendirme, gönüllülük, branģa uygunluk, eģ, sağlık ve öğrenim durumu, hizmet yılının dikkate alınması, fiziksel engellerinin göz önünde bulundurulması, meslek hastalığına yol açabilecek iģlerde çalıģılmamasıdır. a) EĢ durumu Hiçbir kamu emekçisi kendi isteği dıģında yeri değiģtirilerek eģinden ayrılamaz. Kamu emekçilerinden herhangi birisi (cinsiyet durumuna bakılmaksızın) isteği üzerine en geç bir ay içerisinde eģinin yanına atanır. EĢinden ayrılan kamu emekçisinin görev yeri, isteği halinde bir ay içerisinde değiģtirilir. b) Sakat, fiziksel engelli ve hasta kamu emekçilerinin atanma ve yer değiģtirmesi Sakat, fiziksel engeli bulunan ve hasta kamu emekçisi Uluslararası ÇalıĢma Örgütü (ILO) nün belirlediği standartlara uygun iģ ve yerlere atanırlar ve yer değiģtirirler. c) Öğrenim görenler için yer değiģtirme Öğrenim görenler için yer değiģtirme bir üst öğrenim kurumuna ya da lisansüstü öğrenime devam eden kamu emekçileri normal öğrenim süresince, durumlarına uygun yerlere atanırlar. Bunlardan öğrenimini bitirenler öğrenimlerine denk kadroya yükseltilirler ve istemeleri halinde önceki görev yerlerine dönerler. Çocuk okutan kamu emekçilerinin atanma ve yer değiģtirmeleri bakmakla yükümlü oldukları çocukları için, bulundukları yerde okul bulunmayan ya da bu çocukları parasız yatılı okutulmayan kamu emekçileri kendi istekleri de dikkate alınarak bu koģullara uygun yerlere atanırlar. d) KarĢılıklı yer değiģtirme Aynı koģulları ve hizmet niteliklerini taģıyan kamu emekçilerinin karģılıklı yer değiģtirme istemleri kurullarınca en geç 1 ay içinde yerine getirilir. e) Sağlık nedeni ile yer değiģtirme Sağlık durumunun sürekli yapması gereken iģ için elveriģsiz olduğunu raporla belgeleyen ve talepte bulunan kamu emekçisinin, sağlık durumu kadro derece ve ünvanı göz önüne alınarak istediği uygun birime ataması yapılır. EĢ ve çocukları doktor gözetiminde olanların atanma ve yer değiģtirmeleri sağlık kurulu raporuna göre, eģleri ve çocukları sürekli ya da belirli aralıklarla doktor gözetiminde bulunmak zorunda olan kamu emekçileri durumlarına uygun yerlere atanırlar. 16

17 Yukarıda belirtilen ilkelere aykırı olarak veya OHAL Vali kararı veya sendikal faaliyetler nedeni ile1990 dan bu yana istem dıģı olarak yapılan bütün atama ve yer değiģtirmeler için mağdur olan kamu emekçisinin talebi halinde çalıģanın eski görev yerine dönmesi sağlanır. Kadro iptali nedeniyle kurum değiģikliklerinde, kamu emekçilerinin rızası dikkate alınarak; il içinde benzer koģulları ve hizmet niteliklerini taģıyan baģka bir göreve atanır. Atama, yer değiģtirme ve görevde yükselme MADDE 46- Atama ve yer değiģtirmelerde kuralları önceden belirlenmiģ objektif ilkeler esas alınır. Atama koģullarını belirlemek, atamaları gerçekleģtirmek ve atama ile ilgili itirazları inceleyip karara bağlamak üzere kamu iģverenin merkez örgütünde bir Merkez Atama ve Yer DeğiĢtirme Komisyonu, illerde de Ġl Atama ve Yer DeğiĢtirme Komisyonları oluģturulur. Merkez Atama ve Yer DeğiĢtirme Komisyonu 3 ü iģveren veya iģveren vekili, 3 ü sendika yetkilisi olmak üzere 6 kiģiden oluģur. Bölge, Ġl Atama ve yer DeğiĢtirme Komisyonları 2 si iģveren vekili, 2 si sendika yetkilisi olmak üzere 4 kiģiden oluģur gün ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanan, gün ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan kamu kurum ve kuruluģlarında görevde yükselme ve unvan değiģikliği esaslarına dair genel yönetmelik ile bu yönetmeliğin 15. maddesi uyarınca yürürlüğe konulan yönetmelikler yönetici atamalarının seçimle belirlenmesine olanak verecek biçimde yeniden düzenlenir. Bu düzenlemenin içeriği bünyesinde en fazla üye barındıran üç büyük konfederasyon temsilcilerinin de içinde yer alacağı bir komisyon tarafından belirlenir. Atamalarda, kamu emekçisi kadınların baģvurusu halinde yüzde 30 oranında olumlu ayrımcılık uygulanır. Görevde yükselme ve unvan değiģikliği sınavlarında mülakat uygulamasına, kamu emekçilerinin yükselme süreçlerinin önünü kesecek dıģarıdan hülle yoluyla atamalara, vekâleten ve geçici görevlendirme uygulamalarına son verilir. Periyodik olarak yılda en az bir defa, tüm kadrolara yönelik, görevde yükselme ve unvan değiģikliği sınavları açılır. V. BÖLÜM DĠSĠPLĠN HÜKÜMLERĠ MADDE 47- a) Disiplin kurulunun oluģumu Disiplin ve yüksek disiplin kurullarında, iģveren temsilcisi kadar sendika temsilcisi de görev alır. Ayrıca merkez disiplin kurullarında Türk Tabipleri Birliği nin (TTB), il disiplin kurullarında ise il barosunun belirleyeceği bir avukat da görev alır. Kurul baģkanı kurulca belirlenir. Disiplin cezaları yalnızca disiplin ve yüksek disiplin kurullarınca verilir. 17

18 b) Ġlk inceleme görevi ÇalıĢan hakkında yapılacak ilk inceleme, ilgili disiplin kurulunun belirleyeceği kiģiler tarafından yapılır. Sendikanın temsilcileri bu incelemede hazır bulunur. Hazırlanan dosya, en kısa zamanda ilgili disiplin kuruluna gönderilir, bu kurul disiplin hükümleri çerçevesinde gerekli iģlemi yapar. c) Savunma hakkı Kamu emekçilerine, hangi eylemleri iģlemekle suçlandıkları açıkça, somut olarak, kiģi, yer, zaman ve olay belirtilmeden ve yazılı olarak bildirilmeden, savunma için kendilerine en az 15 gün süre tanınmadan ceza verilemez. Kamu emekçisinin ilk inceleme aģamasında avukattan yararlanma hakkı vardır. d) Disiplin cezalarına karģı baģvuru (itiraz) ve kararların uygulanması Kamu emekçisine uyarı ve kınama cezalarına karģı idari yargı yoluna baģvurma hakkı tanınır. Verilen disiplin cezaları, yargı yoluna baģvurulması halinde, ilgili mahkemenin kararının kesinleģmesinden sonra uygulanır. Disiplin kurulu kararına, ilgili kiģi ya da üyesi bulunduğu Sendika itiraz edebilir. e) Disiplin cezalarının silinmesi Görevine son verme dıģındaki disiplin cezaları, uygulandıkları günden itibaren bir yıl sonra silinir. f) Hukuk yardımı Kamu emekçilerinin görevleri sırasında ve görevlerinden dolayı (yüz kızartıcı suçlar hariç) bir suç isnadı ile yargılanmaları halinde iģverence hukuk yardımı yapılır. Bu yardım baroların belirlediği avukatlık ücretleri ile diğer dava giderlerini kapsar. VI. BÖLÜM KATILMA VE SENDĠKAL HAKLAR MADDE 48- ÇalıĢma hayatını doğrudan ilgilendiren ya da çalıģma koģullarında değiģikliğe yol açan yasa tasarıları, düzenleme ve uygulamalar tarafların eģit bir biçimde yer aldıkları kurullarda değerlendirilir. Konfederasyon ve/veya sendikaların onayı olmadan kamu hizmetinin yürütümünde, istihdam biçimlerinde, çalıģma esasları ve çalıģma koģullarında herhangi bir değiģiklik yapılamaz. Yürürlükte olan düzenleme ve uygulamaların değiģtirilmesine iliģkin konfederasyon ve/veya sendikaların önerileri göz önünde bulundurulur. a) Sürekli ve geçici kurul ya da komisyonlara katılma Kurumların merkezi ve yerel birimlerinde oluģan ve bundan sonra oluģacak sürekli ya da geçici kurul ve komisyonlara taraflar eģit sayıda katılır. Yerel yönetimlerde oluģturulan meclis ve encümen toplantılarına sendika temsilcisi, oy hakkı bulunmadan katılır. 18

19 b) Lojman, sosyal tesisler, yardım ve dayanıģma sandıklarında yönetime katılma Kurumların merkez ve taģra birimlerine bağlı lojman, sosyal tesisler, yardım ve dayanıģma sandıklarının vb. yönetim kurullarına en az iki sendika temsilcisi doğal üye olarak katılır. c) TBMM uzmanlık komisyonlarına katılma TBMM bünyesinde oluģturulan ilgili uzmanlık komisyonlarına meclis dıģından katılacak iģveren temsilcisi üyeler kadar sendika temsilcisi katılır. d) ġuralara katılma Kamu kurum ve kuruluģlarının Ģuralarına konfederasyon ve/veya sendika temsilcileri katılır. e) Genel kurullara ve yönetim kurullarına katılma Özerk kamu kurum ve kuruluģlarının genel kurullarına ve yönetim kurullarına konfederasyon ve/veya sendika temsilcileri katılır. f) Katılan sendika temsilcilerinin güvenceleri Kurul ya da komisyonlara katılan sendika üyelerinin ve temsilcilerinin iģyerlerindeki görev yerleri değiģtirilemez. Sendika isterse katılan temsilcisini değiģtirir. g) Katılan sendika temsilcilerinin özlük hakları Kurul ve komisyon çalıģmalarına katılan sendika temsilcileri çalıģma süreleri boyunca ücretli izinli sayılırlar. Bu çalıģmalar nedeniyle yapılacak giderler iģverence karģılanır. SENDĠKAL HAKLAR Yasa hazırlıkları MADDE 49- a) Toplu Pazarlık ve Grev Anayasa nın 90. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak yürürlüğe girmiģ bulunan temel hak ve özgürlüklerle ilgili Türkiye nin onayladığı; ILO Anayasası ve Philephia Bildirgesi, ILO nun 87, 98 ve 151 sayılı sözleģmeleri, Avrupa Ġnsan Hakları SözleĢmesi ve Avrupa Ġnsan Hakları Mahkemesi kararları, Avrupa Gözden GeçirilmiĢ Sosyal ġartı, BM Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar SözleĢmesi, BM Uluslararası KiĢisel ve Siyasal Haklar SözleĢmesi uyarınca kamu emekçilerinin toplu sözleģme ve grev hakları vardır. ĠĢbu toplu sözleģme ile de bu hak kullanılmaktadır. Bu hakkın uygulanması ile ilgili olarak gerekli düzenlemeler hükümet tarafından yapılacaktır. b) Kamu personel rejimi Kamu personel rejimi ile ilgili hükümet tarafından tek yanlı olarak yürütülen çalıģmalar durdurulur. Tarafların eģit sayıda katılımı ile çalıģmalar yeniden yapılır. 19

20 c) Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası 5510 sayılı SSGSS Yasasının Anayasa Mahkemesi tarafından kamu emekçileri yönünden iptal edilmesi sonucu yeni değiģikliklerin de yeniden Anayasaya aykırılıklarının ileri sürülmesi nedeniyle, çalıģanların sosyal güvenlik hakları tarafların eģit katılımıyla oluģturulacak bir komisyon tarafından yapılacak çalıģmalarla belirlenecektir. Sendikanın hak ve ödevleri MADDE 50 - Sendikanın hak ve ödevleri Ģunlardır; a) Sendika yöneticilerinin kamu iģveren vekili ve iģyerindeki kamu emekçileri ile müzakere yöntemi 1- Kamu iģveren vekili ile müzakere: Sendika merkez, Ģube ve temsilcilik yönetim kurullarının üyeleri aynı iģyerinde çalıģsın ya da çalıģmasın kamu iģveren vekilleri ile önceden bildirerek iģ saatleri içerisinde görüģebilirler. 2- Kamu emekçileri ile müzakere: a) Sendika merkez, Ģube, temsilcilik yönetim kurullarının üyeleri, iģyeri çalıģma koģullarını da gözeterek iģ saatlerinde kamu emekçileri ile topluca görüģebiliriler. b) Sendika yönetici ve temsilcilerinin güvencesi ĠĢyerinde çalıģan Ģube yönetim, denetleme, disiplin kurulları, Ģubeye bağlı il ve ilçe temsilcilik yönetim kurulu üyeleri ile iģyeri sendika temsilcileri ve üyeler, sendikal faaliyetleri nedeni ile cezalandırılamaz, iģine son verilemez. Bunların rızaları dıģında ünitesi ya da çalıģtırıldığı kısım ya da iģyeri değiģtirilemez, meslekleri ile ilgili olmayan bir göreve nakledilemez ya da baģka bir iģyerine geçici veya daimi olarak görevlendirilemezler. Sendikalar arasında hiçbir Ģekilde ayrımcılık yapılamaz. c) Sendika yönetim kurulu üyelerinin güvencesi Sendika yöneticiliği sona eren sendika merkez yönetim kurulu üyesi eski görev yerine, yöneticilik görevi sona ermesinden itibaren bir ay içerisinde baģlatılmaktadır. Bu haktan sendikal görevlerinden dolayı hüküm giymiģ olanlar ile sendika Ģube yönetim kurulu üyeleri de yararlanır. Aylıksız izinli sayılan sendika ve Konfederasyon yöneticilerinin, aylıksız izinli sayıldıkları sürelerde kazanılmıģ hak aylığı ile emeklilik hizmetlerinin sayılmasına devam edilir. d) ĠĢyeri sendika temsilcilerinin seçimi ve görevleri ĠĢyeri sendika temsilcileri sendika tüzüğüne göre iģyerinde çalıģan üyeler tarafından belirlenir. ĠĢveren vekili, temsilci seçimi için gerekli mekanı temin eder. ĠĢyeri sendika temsilcileri, sendika tüzüğündeki görevlerini yerlerine getirir. Sendika temsilcileri temsilcilik görevlerini yapabilmeleri için günde 2 saat ücretli izinli sayılırlar. e) Yönetici izni Aylıksız izinli olmayan sendika merkez yöneticilerine haftada 2,5, Ģube ve temsilcilik yöneticilerine 1 gün bu görevlerini yapabilmeleri için ücretli izin verilir. 20