1- Aşağıdakilerden hangisi Orta Çağ İslam dünyasında faizli kredi işlevini görmek üzere geliştirilen araçlardan değildir?

Transkript

1 1- Aşağıdakilerden hangisi Orta Çağ İslam dünyasında faizli kredi işlevini görmek üzere geliştirilen araçlardan değildir? a) Kredi mektupları b) Borç transferleri c) İş ortaklıkları d) Kredi düzenlemeleri e) Devlet borçlanma senetleri 2- Aşağıdakilerden hangisi Orta Çağ İslam dünyasında faizli kredi araçlarına rağbet edilmemesinin nedenidir? a) İslamın faiz konusunda kati yasaklamalar içermesi b) Geliştirilen alternatif araçların faizli borçlanmaya gerek bırakmaması c) Faizli kredi araçlarının yeterince gelişmemiş olması d) Faizli kredi araçlarının önünde aşılması mümkün olmayan engeller bulunması e) Faizli kredi araçlarının işlevsel olmaması 3- Aşağıdakilerden hangileri Orta Çağ İslam toplumları ve Osmanlı Devleti nde kredi piyasaları için söylenemez? a) Faizsiz kredi araçları daha fazla kabul ediliyor ve etkili görülüyordu. b) 12. ve 13. yylarda Batı ve Güney Avrupa daki kredi ve finans kurumları ya Doğu Akdeniz dekilere göre daha fazla gelişmişti c) Osmanlı kredi ve finans kurumları 17. yy a kadar Batı daki gelişmelerden pek de etkilenmemiştir. d) İslam ın faiz yasakları Osmanlı kent ve kasabalarında kredi ağlarının gelişmesini önlemiştir. e) Borç alacak ilişkileri kentlerde servet sahibi kesimlerle sınırlı kalmıştı. 4- Osmanlı kredi ve finans kurumları hakkında bilgi veriniz. 5- Aşağıdakilerden hangileri Bursa şeriye sicillerine göre bu şehirde gelişen kredi ilişkilerinin özelliklerinden değildir? a) Bursa daki borç-alacak ilişkileri daha büyük ölçekliydi. b) Bursa da kredi piyasalarına diğer kent ve kasabalarda oturan insanlar da katılmaktaydı. c) Faiz uygulamalarını gizlemek veya hukuki engelleri aşmak amacıyla herhangi bir oyuna ihtiyaç duyulmuyordu. d)büyük ölçekli sarraflar kredi ilişkilerinin geneline egemen konumdaydı. e) Bursa da kredi kentin en yoksul kesimleri de dahil olmak üzere her kesim tarafından kullanılıyordu. 6- Para vakıflarının işleyişleri ve Osmanlı nezdindeki meşruiyet tartışmaları hakkında bilgi veriniz.

2 7- Osmanlı Devleti nde uzun mesafeli ticaretin finansmanı amacı ile kurulan iş ortaklıkları nelerdir? Ayrıntılı olarak açıklayınız. 8- Aşağıdakilerden hangileri akit şirketi açısından sermayeyi oluşturabilecek unsurlardan değildir? a) Mal b) Emek c) Vücuh d) A mal e) İtibar f) Emval g) Kamu borçlanma senetleri h) Esham payları 9- Aşağıdakilerden hangisi Orta Çağ da mufavada türü ortaklıkların dönem itibariyle işlevsel olmasının nedenidir? a) Çok sayıda ortak tarafından teşkil edilebilmesi b) Az miktarda sermaye ile kurulabilmesi c) Karda olduğu kadar zararda da ortaklık öngörmesi d) Kurulan şirketlerin genellikle aile şirketi olması e) Gayrimenkul olduğu kadar menkul değerlerle de kurulabilmesi 10- Aşağıdakilerden hangisi yazılı bir talimatla uzaktaki bir kaynaktan ödeme yapılmasını sağlayan kredi aracıdır? a) Havale b) EFT c) Kambiyo senedi d) Emre yazılı senet e) Hamile yazılı senet 11- Osmanlı Devleti nin kredi piyasalarındaki rolü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangileri geçerli değildir? a) 17. yüzyılın ikinci yarısına kadar hızlı fetihlerin sağladığı ek gelirler sayesinde devlet borçlu sıfatıyla finans piyasalarına girmemiştir. b) 16. yüzyılın ikinci yarısında devletin kısa vadeli borçlanma örneklerine rastlanmaktadır. c) Devlet kısa vadeli borçlanmaları üst düzey bürokrat ve şehzadelerin fonları da yöneten Yahudi bankerlerden sağlıyordu. d) Üst düzey bürokratlar için devlete borç vermek kariyerleri için bir yatırım niteliğindeydi. e) Yüksek faizli ve uzun vadeli dış borç yerine düşük faizli dış borç tercih ediliyordu. 12- Osmanlı Devleti nde 15. ve 16. yüzyıllarda servet birikimi hangi ellerde gerçekleşiyor; devlet servet birikimlerine karşı nasıl bir politika izliyordu? 13- Vakıf nedir? Osmanlı Devleti nde vakıfların kuruluş, işleyiş ve devlet ile olan ilişkileri hakkında bilgi veriniz. 14- Aşağıdakilerden hangisi vakıfların amaç, işleyiş ve yönetimine ilişkin olarak düzenlenen belgeye verilen isimdir? a) Vakfıyye b) Hayriyye c) Vakıf sicili d) Mütevelli raporu e) Faaliyet raporu

3 15- Aşağıdakilerden hangisi vakıf gelirlerinin tümünü kurucu ailenin kontrolüne almayı amaçlayan vakıflara verilen isimdir? a) Vakfiyye b) Narenciyye c) Teyyare d) Evladiyye e) Şahsi vakıflar 16- Özellikle üstü düzey devlet görevlileri olmak üzere devletin özel mülkiyet altındaki servetlere el koyma politikası aşağıdakilerden hangisi ile adlandırılır? a) Müsadere b) Müsamere c) Mukareme d) Mücavire e) Müsamaha 17- Vakıfları özel denetim alanından devlet denetimi altına çekme yolundaki girişimlerin en önemlisi hangi padişah döneminde gerçekleştirilmiştir? a) I. Mehmet b) II. Mehmet c) III. Mehmet d) Yavuz Sultan Selim e) Kanuni Sultan Süleyman yüzyıldan 19. yüzyıla kadar geleneksel olarak devletlerin karşı karşıya olduğu iktisadi sorunlar nelerdir? 19- Aşağıdakilerden hangisi 14. ve19. yüzyıllar arasında devletlerin izlediği iktisat politikalarının hedef, içerik ve uygulama yöntemlerini belirleyen temel unsurdur? a) Devlet ile toplum arasındaki ilişkiler b) Devletin sahip olduğu finansal kaynak c) Merkezi devletin gücü d) Devletin demografik yapısı e) İktisat politikalarını uygulayan kadroların niteliği 20- Osmanlı Devleti nde uygulanan iktisat politikalarının niteliğini toplumsal düzen üzerinden açıklayınız? 21- Devletin ekonomik alana müdahalesi anlamında Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? a) Orta Çağ İslam devletleri ile kıyaslandığında Osmanlılar ekonomiye daha fazla müdahale ediyorlardı. b) Mali ve idari konularda Osmanlılar sık sık İslam hukuku ile örtüşmeyen uygulamalarda bulunuyorlardı c) Osmanlıların kent ekonomisini denetlemek amacıyla gerçekleştirdiği narh ve ihtisap gibi politikalar İslam hukuku ile çelişiyordu d) II. Mehmet dönemi Osmanlıların ekonomiye müdahaleleri kapsamlı ve sert müdahalecilik olarak ifade edilebilir. e) 16. ve 17. yüzyıllar ile birlikte Osmanlılar kapsamlı ve sert müdahalecilikten zorunlu olarak seçici ve sınırlı bir müdahalecilik anlayışına kaymışlardır.

4 22- Osmanlı iktisadi ve toplumsal yapıları ile Avrupa da egemen olan feodal yapılar arasındaki farklar nelerdir? 23- Aşağıdakilerden hangisi feodal üretim düzenini sarsan en önemli gelişmelerden birisi olarak nitelendirilebilir? a) 14. yüzyılda yaşanan köylü ayaklanmaları b) 14. yüzyıl ortasından itibaren yayılan veba gibi salgın hastalıklar c) 12. ve 13. yüzyılda yaşanan genişleme ve canlılığın sona ermesi d) Feodal beylerin tarımdan sağladıkları gelirlerin azalması e) Feodal dönemde Avrupa da siyasal egemenliğin parçalanmış olması 24- Orta Çağ Avrupası nda feodal üretim ilişkilerinin çözülmesine ve kapitalist üretim ilişkilerinin ortaya çıkmasına yol açan süreç hakkında bilgi veriniz. 25- Aşağıdakilerden hangileri Batı Avrupa da feodal düzen emekçilerin lehine çözülmekte iken Doğu Avrupa da dengelerin feodal beylerden yana olmasının nedenidir? a) Merkezi devletlerin güçlü olmaması b) Köylü üreticiler arasındaki dayanışmanın sınırlı olması c) Köy düzeyindeki örgütlenmenin zayıf kalması d) Köylülerin feodal beylere karşı gösterdikleri mücadelelerde isteksiz davranmaları e) Köylülerin hallerinden memnun olmaları 26- Uzun 16. yüzyıl boyunca Avrupa nın genelinde yaşanan iktisadi gelişmeleri ile aşağıdakilerden hangisi ilgili söylenemez? a) Nüfus ve üretim düzeyi artmıştır. b) Meta üretimi yaygınlaşmıştır c) Uzun mesafeli ticaret canlanmıştır. d) Para kullanımı yaygınlaşmıştır. e) İktisadi canlanma Avrupa nın Batısı ile sınırlı kalmıştır. 27- Fiyat devrimini açıklayan teoriler hakkında bilgi veriniz. 28- Osmanlı Devleti nin hangi özelliği 16. yüzyılda yaşanan nüfus artışı karşısında tarımsal üretimin nüfus artışının gerisinde kalmamasına imkan tanımıştır? 29- Osmanlı Devleti özelinde 16. yüzyılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde yaşanan genişlemenin yüzyılın son çeyreğinde yerini daralma ve bunalıma bırakmasının nedenleri nelerdir?

5 yüzyılın sonunda yaşanan darlıklar karşısında Osmanlı Devleti nin uyguladığı politikalarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) Devlet kent ve loncalar için önemli temel mallarda ihraç yasakları uygulamıştır. b) İhraç yasakları her yılın üretim durumlarına göre her mal için ayrı ayrı belirlenmekteydi. c) Uygulanan ihraç yasağı politikası büyük ölçüde başarıya ulaşmıştır. d) Dış talebin neden olduğu fiyat artışları karşısında devlet İstanbul un iaşesi için narh politikası uygulanmıştır. e) Merkezi devletin gücünün sınırlı kaldığı bölgelerde narh uygulamaları gevşek tutulmuş, resmi fiyatlar sık sık yükseltilmiştir yüzyılın sonunda yaşanan bunalımın Osmanlı ekonomisi üzerindeki etkisi nasıl olmuştur? 32- Tabakoğlu ndan hareketle Osmanlı para sistemi hangi dönemlere ayrılmaktadır? 33- Aşağıdakilerden hangisi arasında Osmanlı ekonomisinde geçerli hesap parasıdır? a) Guruş b) Akçe c) Mangır d) Pul e) Avro 34- Osmanlı para sistemi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangileri söylenemez? a) Osmanlılar kıymetli madenlerin ülke içinde kalması konusunda Selçuklulardan devraldıkları uygulamaları sürdürmüşlerdir b) Osmanlı para sistemi madeni para esasına dayanmaktadır. c) Osmanlılar altın ve gümüş gibi değerli madenlerin para olarak tedavül amacıyla değil eşya olarak kullanım amacıyla talep edilmesini amaçlamıştır. d) Osmanlı para sistemi uluslararası para ve maden hareketlerinin olumlu etkisi altında kalmıştır. e) Osmanlı para sistemi sık sık Gresham Yasası na maruz kalmıştır. 35- Sikkelerin değeri onların olarak ifade edilir. Altın ve gümüş sikkelere bunları sertleştirmek için katılan bakıra denir. 36- Aşağıdakilerden hangisi monometalist dönemde Anadolu daki dar ticaret hacmi ve durgunluğa işaret etmektedir? a) Gümüş paraların boyutlarının ufaklığı b) Ekonominin tarıma dayanması c) Para kullanımının yaygın olmaması d) Nüfusun çoğunluğunun kırsal kesimde yaşaması e) Pazar için üretim imkanlarının sınırlılığı

6 37- İlk Osmanlı altına parasına ismi verilir. Nispi altın bolluğunun yaşandığı bimetalist dönemde, ve altınları da Osmanlı altınları ile birlikte tedavül etmektedir. Fetihlerin bir sonucu olarak ülke içinde farklı tedavül bölgeleri ortaya çıkmıştır. Mısır, Doğu Anadolu ve Macaristan bölgesiydi. 38- Osmanlı ekonomisinde ilk büyük devalüasyon hangi tarihte yapılmıştır? a) 1586 b) 1596 c)1576 d) 1566 d) Aşağıdakilerden hangisi fiyat artışları dönemi ( ) nde Osmanlı Devleti nde maden ocaklarının ve darphanelerin kapatılmasının esas nedenidir? a) Bunları işletecek kimsenin bulunmaması b) Bunların işletilmesinden devletin yeterli gelir elde edememesi c) Yabancı para bolluğu nedeniyle bunların çalışmasının iktisadi olmaktan çıkması d) Darphane ve madenlerin mukataa olarak işletilmesi e) Darphane ve madenlerin müzayede koşullarının oldukça ağır olması, herkesin bunları finanse edememesi 40- Osmanlı Devleti hangi yıllar arasında ve parasal dönemde trimetalist sistemi uygulamıştır? Bu uygulamanın sonuçları ne olmuştur? 41- Osmanlı Paralarına Dönüş ( ) döneminde Osmanlı maliyesinin ek gelir sağlamak üzere para sistemi üzerinden uyguladığı politikalar nelerdir? 42- Osmanlı Devleti nde kağıt paraya geçişin ilk habercisi hangi uygulamadır? Böyle bir kanıya varılmasının nedeni nedir? 43- Osmanlı Devleti nde ilk kağıt para olarak isimlendirilir. İlk kağıt para yılında basılmıştır. Osmanlı Devleti temsili paraya geçiş dönemi ( ) döneminde defa kaime deneyimi (padişahlar) döneminde yaşamıştır. 44- Osmanlı Devleti nde kurulan ilk banka hangi yıl ve hangi amaçla ve kimler tarafından kurulmuştur? Bu bankanın temel işlevi nedir? Para reformunun amacı nedir? 46- Osmanlı Bankası ve faaliyetleri hakkında bilgi veriniz. 47- Kağıt paranın karşılıklı yahut karşılıksız basılmasından kasıt nedir?