DMAD-DENİZ MEMELİLERİ ARAŞTIRMA DERNEĞİ (MARINE MAMMALS RESEARCH ASSOCIATION) 2015 FAALİYET RAPORU

Transkript

1 DMAD-DENİZ MEMELİLERİ ARAŞTIRMA DERNEĞİ (MARINE MAMMALS RESEARCH ASSOCIATION) 2015 FAALİYET RAPORU

2 İçindekiler Önsöz... 2 BÖLÜM 1: Doğa Koruma... 4 Antalya Körfezi Yunus Koruma Çalışmaları... 4 Fethiye-Göcek Rufford Projesi... 6 Finike Deniz Memelileri Araştırma Çalışmaları... 7 BÖLÜM 2: İletişim ve Bilimsel Yayınlar... 7 DMAD İnternet Sitesi / 8 DMAD ve Sosyal Medya... 8 Basında DMAD... 9 Konferanslar DÜNYA CETACEAN BİRLİĞİ (WCA) KONFERANSI THE RUFFORD SMALL GRANTS KONFERANSI Bilimsel Yayınlar NEW RECORDS OF CUVIER S BEAKED WHALES (ZIPHIUS CAVIROSTRIS) FROM THE TURKISH LEVANTINE SEA RECENT SIGHTINGS OF THE MEDITERRANEAN MONK SEAL MONACHUS MONACHUS AND EVALUATİON OF ANTHROPOGENİC ACTİVİTİES WİTH RECOMMENDED CONSERVATİON İMPLİCATİONS İN ANTALYA BAY, TURKEY Gönüllüler

3 Ö nso z 2015 yılı Şubat ayında 7 doğa sever bir araya gelerek, Levantine Denizi nin Türkiye sınırlarında yer alan ve başta Antalya Körfezi olmak üzere Akdeniz ve Ege kıyılarında cetaceanlar (yunus ve balina) hakkında bilimsel veri toplamak üzere DMAD-Deniz Memelileri Araştırma Derneği ni (Marine Mammals Research Association) kurduk. DMAD olarak temel hedefimizi; bölgede deniz memelileri ile ilgili bilimsel verinin elde edilmesi yoluyla biyoçeşitliliğin sürdürülebilir yönetimi ve korunmasına katkıda bulunmak olarak belirledik. Bununla birlikte cetacealar hakkında kamu farkındalığını artırma yönünde çalışmalar yapmak da, üstlendiğimiz bir diğer ana hedefti. Dünya denizleri ve tatlı sularında cetacea ordosuna ait bulunan toplam 85 türün 20 si Akdeniz ve bununsa 12 si Türkiye de bulunmaktadır. Cetacea türleri; deniz kirliliği, aşırı avcılık, tesadüfi ağa takılma, balık stoklarının aşırı tüketimi, kirlilik, gürültü ve deniz trafiği gibi tamamı insan kaynaklı nedenlerden dolayı tehdit altında bulunmaktadır. Değişen çevresel koşulların cetaceanlar üzerindeki olumsuz etkilerinin ilk ipuçları ve uyarıları ise davranış verileri sayesinde farkedilebilmektedir. Buna karşın, etkin koruma stratejeleri üretilebilmesi açısından önem arz eden organizmanın davranışının incelenmesine yönelik çalışmalar maalesef az sayıdadır. Cetaceanlara yönelik mevcudiyet, yayılım ve alan bağlılığı hakkında uzun soluklu ve detaylı çalışma gerekliliği ise, Deniz Koruma Alanı belirlenmesi açısından yoğunlaşılması gereken diğer önemli unsurlardır. DMAD olarak 2015 yılında koruma hedeflerimiz doğrultusunda, Antalya Körfezi ve çevreleyen alanlardaki cetacean (yunus ve balina) popülasyonuna yönelik sistematik olarak karasal ve denizel gözlemler gerçekleştirmek suretiyle, türlerin mevcudiyet, yoğunluk ve rastlanma oranlarının anlaşılmasına yönelik bilimsel veri topladık. Gözlemlerimizde gerçekleştirdiğimiz fotoğraflama çalışması sonrasında ise, ilk yıl 50 yunus bireyini (42 afalina ve 8 çizgili yunus) kimlikleyerek, türlere ait foto-kimlikleme kataloğu oluşturmaya başladık ve fotoğrafladığımız bireylerin alan bağlılığı (site fidelity) ve sosyal yapıları hakkında bilimsel veri incelemeleri gerçekleştirdik. Gözlemlenen 20 adet yunusun bir sonraki yıl aynı mevsimde aynı alanda yeniden görülmesi, afalinaların yüksek mevsimsel alan bağlılığının göstermesi açından önem arz etmektedir. Yıllık gözlem oranı 100 km de 4 yunus grubundan oluşmaktayken, ilkbahar ve yazın yunus grup sayısı sırasıyla 100 km de 11 ve 9 a ulaşmaktadır. Bu durum, Fethiye-Antalya Körfezi alanının bu mevsimlerde afalina popülasyonu açısından taşıdığı önemi ortaya koymaktadır. Cetacea türlerine özel davranış örneklerinin incelenmesi ve Antalya Körfezi içerisindeki mevsimsel kritik habitatların belirlenmesine yönelik analizlerin gerçekleştirlmeye başlanması ise diğer çalışmalarımız arasında yer aldı Haziran ayında başlattığımız ve Rufford Foundation tarafından desteklenen Fethiye- Göcek ÖÇK Türkiye de Cetacean Koruması için Eğitim ve Araştırmanın Birleştirilmesi projemiz ile, Fetkiye-Göcek ÖÇK alanında cetacea mevcudiyetine yönelik araştırmalar ve özellikle maddi olarak iyi durumda olmayan çocuklarımıza yönelik, alanda bilinçendirme ve eğitim faaliyetleri gerçekleştirdik. Doğa ve deniz sevgisini küçük yaşta 2

4 başlatabilmek ve gelecek kuşaklarımıza aktarabilmek amacı ile çocuklarımıza cetacealar hakkında eğitimler verdik ve çevre koruma faaliyetlerinin bilim insanı gözüyle nasıl gerçekleştirileceği konusunda da deneyimlerimizi aktardık. Yeni kurulan bir dernek olarak yukarıda bahsi geçen ve diğer 2015 yılı faaliyetlerimizi asli olarak kurucu üyelerimiz, yönetim kurulumuz ve doğa sever arkadaşlarımızın gönüllü destekleri ile gerçekleştirdik. Başlangıç niteliğindeki çalışmalarımızın, biyoçeşitliliğin korunması ve kamu farkındalığının artırılması yönünde 2016 yılında daha fazla kişinin desteğiyle devam etmesini diliyorum. Saygılarımla, Ersin Baş Dernek Başkanı 3

5 BÖ LÜ M 1: Doğ a Koruma DMAD, Türkiye nin Levantin Denizi kıyılarında deniz memelilerine ilişkin bilimsel çalışmalar yaparak ve kamu farkındalığını artırmaya çalışarak, ülkemizin denizel biyoçeşitliliğinin korumasına katkı sağlamak amacı ile çalışır. Akdeniz kıyılarında yerleşik deniz memelilerinin davranışları, popülasyonları ve alan bağlılıklarına ilişkin gerçekleştirilen bilimsel çalışmalar, türlerin daha iyi anlaşılmasını ve devamında etkin koruma önlemleri getirilmesini sağlamaktadır. Yanısıra özellikle gelecek kuşaklarımız olan gençler arasında denizel biyoçeşitlilik hakkında kamu farkındalığını artırıcı çalışmalar gerçekleştirilmesi, doğa koruma çalışmaları açısından önemli bir diğer unsurdur. DMAD, kurulduğu 2015 yılında hedefleri doğrultusunda ve kısıtlı kaynakları ile üç ana bölgede çalışma gerçekleştirmiştir: Antalya Körfezi Yunus Koruma Çalışmaları Fethiye-Göcek Rufford Projesi Finike Deniz Memelileri Araştırma Çalışmaları Antalya Körfezi Yunus Koruma Çalışmaları Antalya Körfezi kapsadığı 1.875,43 km2 alan ve denizaltı çoğrafyası ile önemli bir biyolojik çeşitlilik bölgesidir. DMAD olarak Körfezde bulunan cetaceanların (yunus ve balina) mevcudiyet, dağılım ve alan bağlılıklarına ilişkin kuruluş yılımızda çalışmalarımızı gerçekleştirdik. Bilimsel değer ifade etmesi açısından çalışma alanımızı, Körfezin en az %20 sini kapsayacak şekilde belirledik. Cetacean gözlemlerimizi Karasal ve Denizel olmak üzere iki ana başlık altında konumlandırdık. 4 Çalışma Alanı ve Tekne Güzergahımız

6 Öncelikle 1 Mart-30 Nisan 2016 aralığında gerçekleştirdiğimiz pilot çalışma ile, cetacean karşılaşma olasılığına ait tahminler ve denizel çalışma alanımıza ait gerçekçi rotalarımızı belirledik. Yunus Yoğunluk Haritası Deniz Gözlemleri: Doğrusal Kesit yöntemine göre tasarladığımız deniz gözlemleri ayda ortalama 4 kez gerçekleştildi. Gündoğumunu kapsayan bu araştırmalarımızda, gönüllü ekibimiz ile birlikte cetacean ailesine ait bilimsel verileri topladık. Teknedeki görev dağılımı uyarınca ekibimiz, çıplak gözle ve/veya dürbünle cetacean gözlemi, memelilerin GPS koordinatlarının kayıt edilmesi, mevcudiyet/tür/davranışalara ait bilimsel verinin toplanması, gözlemlenen yunus/balinaların fotoğraflanması ve verilerin bilgisayara kayıt edilmesi gibi çalışmaları gerçekleştirdi. Ortalama 10 saat süren örnek bir deniz gözlem günü sonunda, elde edilen tüm çalışma çıktıları sistamatik olarak Logger, I-Match vb. bilgisayar programaları aracılığı ile analiz edilmek üzere kayıt altına alındı. Kara Gözlemleri (Denizin karadan gözlemlenmesi): Öncelikli olarak bilimsel gözlemlerimizi rahatça gerçekleştirebilmek için görüş açısının yeterli olduğu 2 ana istasyon noktası belirledik. Bu iki çalışma istasyonunda ayda ortalama 8 kez (gündoğumu ve batımını sistematik olarak kapsayacak şekilde) teodolit, dürbün ve çıplak göz aracalığıyla gözlemlerimizi gerçekleştirdik. Bu gözlemlerimizde yine cetaceanlara ait birçok bilimsel bilgiye ulaştık ve ulaşılan sonuçlar analiz edilmek üzere düzenli olarak bilgisayar programlarına kayıt edildi. Kara gözlemlerimiz sırasında nadir 5

7 rastlanan Akdeniz Fokuna ilişkin de önemli çalışmalar gerçekleştirerek, fokların olası yaşam alanları, mevcudiyetleri ve koruma önlemleri hakkındaki bilimsel makalemizi yazarak yayımlanmasını sağladık. Sistematik olarak gerçekleştirdiğimiz deniz ve kara gözlemlerimiz sonucunda; Antalya Körfezi nde mevcut cetaceanların mevcudiyet, dağılım ve alan bağımlılıkları hakkında birçok veri ederek, bilimsel makalelerimizin uluslararası çevre koruma dergilerinde yayımlanmasını sağladık. Gerek yayımlanan makalelerimiz ve gerekse devam ettirmeyi planladığımız uzun soluklu çalışmalarımızdan elde edeceğimizin diğer sonuçlar, Antalya Körfezi ndeki biyolojik çeşitliliğin korunması çalışmalarına ileriki yıllarda önemli katkılar sağlayacaktır. Fethiye-Göcek Rufford Projesi Aynı zamanda bir ÖÇK (Özel Çevre Koruma) Alanı olan Fethiye Körfezi, doğal güzellikleri ve biyolojik çeşitliliği ile önemli bir habitattır. DMAD olarak Fethiye-Göcek ÖÇK Alanında hem cetacean koruması ve hem de geleceğimiz olan çocuklara doğa ve cetacean sevgisi kazandırmak için projemizi tasarladık ve küçük te olsa Rufford Foundation ın sağladığı fonla alandaki çalışmalarımıza başladık. Fethiye-Göcek ÖÇK Türkiye de Cetacean Koruması için Eğitim ve Araştırmanın Birleştirilmesi adı altında 1 yıl boyunca gerek cetaceanlar hakkında bilimsel veri topladık, gerekse özellikle maddi olarak zor durumda olan çocukları tekne ile denize çıkartmak suretiyle, kendilerine deniz memelileri hakkında bilgi vererek, çalışmalarımıza aktif katılmalarını ve doğa ile aralarında kuvvetli bir sevgi bağı oluşturmalarına olanak sağladık. Bu kapsamda Fethiye Belediyesi, FETAV, ÇODEM ve TURMEPA gibi yerel kuruluşlarla ortaklaşa çalışmayı hedefleyerek, projemize ait kamu farkındalığının daha büyük kitlelere ulaşmasını amaçladık. amaçlıyoruz. Proje kapsamında ayrıca ilk foto-id kataloğunu oluşturmaya başladık. Katalog ile gözlemlenen tüm cetaceanların on-line olarak internet ortamında kayıt altına alınması, uzun dönemli görsel bir veri bankası oluşturulması ve gelecekte Akdenize komşu diğer ülkelerin katalogları ile karşılaştırma yapıldığında, cetaceanların popülasyon ve alan bağlılıkları hakkında önemli bilimsel çıkarsamalar gerçekleştirilebilmesine olanak tanımayı 6

8 Finike Deniz Memelileri Araştırma Çalışmaları Kuzeydoğu Levantin denizinde yer alan Finike Kanyonu bir diğer gözlem alanımızdır. Kanyonun metre aralığında bulunan kıta sahanlığı karasal bir eğim ile devam etmekte ve ortalama metre derinliğe kadar ulaşmaktadır. Akdeniz ekosisteminde ekolojik öneme sahip olan Finike Kanyonu, dünyadaki en yüksek biyoçeşitlilik havzalarından birisidir. Bu özellikleri nedeni ile bölge, nesli tehlike altında olan Kaşalot cinsi balina ve Tırtak cinsi yunuslar için önemli bir habitattır. DMAD olarak ilk kuruluş yılımızda kaynaklarımızın bir kısmını bu önemli biyolojik çeşitlilik alanına ayırdık ve bölgede gerçekleştirdiğimiz deniz ve kara (karadan deniz) gözlemleri ile, cetacean popülasyonunu belirlemeye çalıştık. Yurdışından gelen gönüllülerimizle bir çalışma ekibi oluşturarak, Finike de sistematik olarak deniz ve kara (karadan deniz) gözlemleri gerçekleştirdik. Yaptığımız çalışmalarda gözlemlediğimiz cetaceanlara ilişkin bilimsel verileri topladık ve analiz ederek, Antalya Körfezi nde elde ettiğimiz veriler ile karşılaştırdık. Foto-ID çalışması ile Afalina cinsi bazı yunus bireylerinin farklı mevsimlerde Antalya Körfezi ve Finike Kanyonu nda bulunduğunu tespit etmemiz, yunusların habitat hareketliliğine ilişkin önemli bir veri olarak karşımıza çıktı. Ayrıca nadir rastlanan Grampus (Risso Dolphin) cinsi yunusu da gözlemleme şansımız oldu. BÖ LÜ M 2: İ letişim ve Bilimsel Yayınlar DMAD, biyolojik çeşitliliğin korunması için gerçekleştirdiği faaliyetlerini, iletişim kanallarını kullanarak insanlara duyurmakta ve deniz memelilerine ilişkin farkındalığı artırmaya çalışmaktadır. Yanısıra bilgi ve faaliyet paylaşımlarını Tükçe ile birlikte İngilizce de gerçekleştirerek, çevresel bilinci uluslararası alanda da yükseltmek istemektedir. Sahadaki 7

9 cetacean çalışmalarının sonuçlarını ise bilimsel yayına dönüştürmekte ve ülkemizin uluslararası bilim arenasında daha fazla söz sahibi olmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir. DMAD İnternet Sitesi / DMAD ın resmi internet sitesi dmad.org.tr, 2015 yılı Şubat ayında açıldı. Kısa süre içerisinde içerik formatı tamamlandı ve site Türkçe ve İngilizce olarak yayına geçti. Sitede ana hatları ile DMAD ı tanıtıcı bilgi, bilimsel yayınlarımız, basındaki yansımamız ve gerçekleştirdiğimiz faaliyetlere ilişkin düzenli duyurularımız bulunmakta. Web sitesinin aktif kalabilmesi için çalışmalarımız düzenli olarak Duyurular/News başlıkları altında yayınlanmaktadır. Geçen zaman içerisinde 21 adet duyuru yazarak, ülkemizde bulunan deniz memelileri hakkındaki farkındalığı artırmaya ve doğa bilinci oluşturmaya çalıştık. Bunun sonucunda; 2015 yılında web sitemiz 96 ülkeden toplam kişi tarafından ziyaret edilmiş ve kez sayfa görüntülemesi yapılmıştır. DMAD ve Sosyal Medya DMAD ın, maliyetsiz ve büyük kitlelere ulaşabilme imkanı tanıyan ve ana sosyal iletişim ağı Facebook üzerinde DMAD-Marine Mammals Research Association adı ile aktif bir sayfası bulunmaktadır. Halihazırda 641 kişi tarafından takip edilmekte olan sayfamız fotoğraf, video, yazı vb. araçlarla sürekli güncel tutulmaktadır. 8

10 Facebook sayfamızda kuruluş tarihi olan Mart 2015 ten itibaren yapılan toplam 62 paylaşıma bugüne kadar kez erişildi. Hızlı, maliyetsiz ve etkileşime açık sosyal medya aracılığı ile çevre ve deniz memelileri gibi konularda etkin bilinçlendirme ve farkındalık gerçekleştirmekteyiz. Basında DMAD DMAD 2015 yılında 4 kez yazılı, 1 kez de görsel basında yer aldı. Atlas Çocuk tarafından kuruluşumuz haber yapılırken, Sözcü Gazetesi tarafından da Antalya Körfezi ndeki faaliyetlerimiz ve Fethiye-Göcek ÖÇK alanında yürüttüğümüz projemiz ön plana çıkarıldı. Hürriyet Gazetesi ise, Antalya Körfezi nde ilk olarak gözlemlediğimiz Cuvier Beaked Whale (Gagalı Balina) hakkında bizi kamuoyuna taşıdı. Yazılı basındaki bahse konu haberlerin yanısıra, Kanal F ise Fethiye de yürüttüğümüz ve Bilimsel Çalışma ile Çocukların Çevre Konusunda Eğitilmesini birleştirdiğimiz projemizi televizyona taşıdı. 9

11 Konferanslar DMAD ilk faaliyet yılında yurtdışında 2 önemli konferansa katılmıştır. Bu toplantılarda yaptığımız çalışmalar, bir çok STK nın yer aldığı mecralarda sunulmuş ve yanısıra doğa korumanın geliştirilmesi için önemli iletişim ağları sağlanmıştır. DÜNYA CETACEAN BİRLİĞİ (WCA) KONFERANSI DMAD olarak Ekim-2015 te Portekiz in Azor Adası nda düzenelenen Dünya Cetacean Birliği Konferansı na (WCA-World Cetacean Alliance) katıldık. Konferans, WCA tarafından organize edilen ve Dünya Balina Konferansı ve Balina Miras Alanları Zirvesi olarak 2 ana aktiviteden oluşan ve dünya genelinde bir çok STK tarafından iştirak edilen bir dizi toplantı/çalıştay faaliyetinden oluşmaktaydı. Konferans ta DMAD olarak Antalya Körfezi nde oldukça nadir rastlanan ve gözlemlediğimiz Cuvier Gagalı Balinası hakkında sunum yaptık. Sunumda katılımcılara; Cuvier Gagalı Balinalarının dağılımları, kullanılması gereken foto-kimlikleme teknikleri ve türe ait önemi alanların belirlenmesine yönelik bilgiler aktarıldı. Konferans sonunda ise, Cuvier Gagalı Balinalarının dağılımı ve davranışları hakkında daha güncel sonuçlara ulaşabilmek için, küresel bir bilgi ağının oluşturulması konusunda fikir birliğine varıldı. 10

12 THE RUFFORD SMALL GRANTS KONFERANSI 2015 yılında başladığımız Fethiye-Göcek ÖÇK Türkiye de Cetacean (yunus) Koruması İçin Eğitim ve Araştırmanın Birleştirilmesi projemizi finanse eden Rufford Foundation, Mart 2016 tarihlerinde Bosna Herseğin Banja Luka bölgesinde The Rufford Small Grants konferansını organize etti. Doğa sınır tanımaz teması ile başlayan ve DMAD olarak katıldığımız konferansta, bizimle birlikte 7 ülkeden (Bosna Hersek, Karadağ, Sırbistan, Kosova, Makedonya, Arnavutluk ve Türkiye) 85 in üzerinde doğa koruma projesi temsilcisi bulunmaktaydı. Tüm katılımcıların çalışmaları ile ilgili deneyimlerini paylaştığı konferansta, biz de Fethiye-Göcek ÖÇK alanında gerçekleştirdiğimiz çalışmalara ilişkin bilgi paylaşımında bulunduk. Bilimsel Yayınlar Faaliyete başladığımız 2015 Şubat ayı sonrasında geçen 10 aylık süre zarfında, gerçekleştirdiğimiz çalışmaların sonucunda DMAD olarak yazdığımız 2 adet bilimsel makale, uluslararası dergilerde yayımlandı. NEW RECORDS OF CUVIER S BEAKED WHALES (ZIPHIUS CAVIROSTRIS) FROM THE TURKISH LEVANTINE SEA Haziran ve Eylül 2015 te Antalya Kanyonu nda gerçekleştirdiğimiz üç farklı bilimsel araştırmada, Cuvier Beaked Whale (Gagalı Balina) türünü gözlemledik. Bu türe ait gözlemlemler, metre derinlikte, en yakın kıyıdan 8 km uzaklıkta ve Antalya Körfezi nde ilk kez gerçekleştirilmiş oldu. İlk iki gözlemde 2 olan grup birey sayısı, sonuncu gözlemde 1 olarak gerçekleşti. Cuvier Beaked Whale (Gagalı Balina) in bölgedeki varlığına 11

13 ilişkin bu gözlemlerle, türün Levantin denizindeki önemine dair modelleme çalışmalarına da destek sağlanmış oldu. RECENT SIGHTINGS OF THE MEDITERRANEAN MONK SEAL MONACHUS MONACHUS AND EVALUATİON OF ANTHROPOGENİC ACTİVİTİES WİTH RECOMMENDED CONSERVATİON İMPLİCATİONS İN ANTALYA BAY, TURKEY Akdeniz Foku (Monachus Monachus) 50 yıldan fazla süredir kritik olarak nesli tehlike altında olarak sınıflandırılmakta iken, uzun süreli koruma çalışmaları sonucunda bu türün sınıfı nesli tehlike altında olarak güncellenmiştir. Türkiye sahillerinde türün varlığı azalmış olsa da, korunması için halen kanunlar bulunmaktadır. Turizm ve gelişme gibi antropojenik etkiler ise, halihazırda tür için en büyük tehditi oluşturmaktadır. Yaptığımız çalışmalarda Türkiye Levantin Denizi nde Akdeniz fokunun güncel gölemlerini gerçekleştirdik ve alandaki teknefok ilişkisini inceleyerek, bir dizi koruma önlemi önerdik. İki adet anne/yavru çiftini de içeren Akdeniz foku gözlemlerimiz, 2015 ve 2016 nın bahar ve yaz dönemlerinde toplam 13 farklı günde gerçekleştirildi. Çalışmamız, Antalya nın önemli bir fok popülasyonuna sahip olduğunu ve olası bir veya iki üreme mağarasının bulunduğunu gösterdi. Aynı bölgede yoğun tekne trafiği, balıkçılık ve eğlence aktiviteleri mevcuttur. Çalışmamız; hız tekneleri ve turizm aktivitelerinin Akdeniz foku için rahatsız edici unsurlar olduğunu, ancak fokların balıkçı teknelerine karşı bir dizi benimseme davranışı sergilediğini ortaya koymuştur. 12

14 Tekne türü, yoğunluğu ve hızını dikkate alarak koruma önlemlerinin alınması ve daha büyük etki için paydaş eğitimleri ve farkındalık artırıcı aktiviteler ile desteklenmesi gerektiği düşünülmektedir. Gönüllüler DMAD olarak kurulduğumuz 2015 yılında faaliyetlerimizi genellikle üyelerimizin gönüllü bilgi birikimlerini aktarması ve yurtiçi ve yurtdışından gelen gönüllülerin işgücü desteği ile yürüttük yılında çalışmalarımızı gerçekleştirmemize üyelerimiz dışında yalaşık 20 civarı günüllü arkadaşımız destek verdi. Daha ziyade deniz memelilerinin karadan ve tekneden gözlemlenmesi aşamısda gönüllü arkadaşlarımızdan yardım aldık. Bununla birlikte DMAD a gelen ve çalışmalarımıza ortak olan gönüllü arkdaşlarımıza, yunus gözlemlerinin nasıl yapıldığı, bilimsel istatistiki analiz yöntemleri, GIS uygulamaları, Pthygoras kullanımı, photo-id gibi konularda da eğitim verdik ve yaptığımız bilimsel çalışmalarının genç nesiller arasında yayılmasını hedefledik. Teşekkürler DMAD - Marine Mammals Research Association Deniz Memelileri Araştırma Derneği Ziraat Bankası Konyaaltı / Antalya Şubesi IBAN : TR