Bir Gitaristin Gözünden ZİYA AYDINTAN. Kaan ÖZTUTGAN

Transkript

1 Bir Gitaristin Gözünden ZİYA AYDINTAN Kaan ÖZTUTGAN

2 Kaan Öztutgan BİR GİTARİSTİN GÖZÜNDEN ZİYA AYDINTAN ISBN DOI / Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. 2016, Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 1. Baskı: Aralık 2016, Ankara Yayın-Proje: Elif Turanlıoğlu Bultan Dizgi-Grafik Tasarım: Didem Kestek Kapak Tasarımı: Pegem Akademi Baskı: Ay-bay Kırtasiye İnşaat Gıda Pazarlama ve Ticaret Limited Şirketi Çetinemeç bulvarı 1314.Cadde No:37A-B Yayıncı Sertifika No: Matbaa Sertifika No: İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: Yayınevi Belgeç: Dağıtım: Dağıtım Belgeç: Hazırlık Kursları: İnternet: E-ileti: pegem@pegem.net

3 SUNUŞ Bir Gitaristin Gözünden Ziya Aydıntan Adlı Kitap Üzerine Türkiye mizde öteden beri müzik yaşamımızın ve kültürümüzün ana ögeleri arasında önde gelen çok değerli bestecilerimiz, seslendiricilerimiz/yorumcularımız, müzikbilimcilerimizle ilgili çok çeşitli çalışma, araştırma ve incelemeler yapılmakta; bunların birçoğu kitaplaştırılarak yayımlanmaktadır. Ancak müzik yaşamımızın ve kültürümüzün öbür ana ögeleri olup söz konusu yaşamın ve kültürün oluşmasına, biçimlenmesine ve gelişmesine büyük emek veren müzik eğitimcilerimiz, eğitim müziği bestecilerimiz ve müzik ders/metot kitabı yazarlarımızla ilgili çalışma, araştırma ve incelemeler henüz yeterli sayıda ve çeşitlilikte değildir. Onlara ilişkin yayımlanmış kitaplar ise yok denecek kadar azdır. Hatta bu kişiliklerin müzik yaşamı, kültürü ve eğitimi tarihimizdeki çokluğu göz önüne alınırsa doğrudan onlara ilişkin yayımlanmış kitaplar neredeyse yok gibidir denilebilir. Oysaki Türk müzik yaşamında ve kültüründe besteci, seslendirici-yorumcu ve bilimci müzikçiler gibi genel, özengen ve mesleksel müzik eğitimcilerinin, eğitim müziği bestecilerinin ve müzik ders/metot kitabı yazarlarının da önemli bir yeri vardır. Çünkü onlar özellikle çocukların, ergenlerin ve gençlerin bu yaşama ve kültüre eğitimle hazırlanmaları, adım atmaları, katılmaları, uyum sağlamaları ve giderek o ortamların etkin üyeleri olmalarında davranış kazandırıcılar, yol açıcılar ve yol göstericiler olarak etkili ve belirleyici rol oynamaktadır. Öbür yandan besteci, seslendirici-yorumcu ve bilimci müziklerimizin erken yaşlarda alanlarına ilişkin doğal yeti ve yeteneklerinin keşfedilip ortaya çıkarılmasında, işlenerek geliştirilmesinde ve bunun için kesin gerekli ön-ilktemel müziksel becerilerin kazandırılmasında müzik eğitimcilerimiz, eğitim müziği bestecilerimiz ve müzik ders/metot kitabı yazarlarımız çaba göstermektedir. Ne var ki onların tümü olmasa da birçoğu aradan geçen yıllar, on yıllar, çeyrek ve yarım yüzyıllar içinde büyük ölçüde unutulmaktadır. Oysaki bilgili-bilinçli bireylerimizin, ilgili toplumsal kesimlerimizin ve ulusumuzun onları unutmamalarında, çeşitli yönleriyle çok iyi tanıma ve anımsamalarında büyük yarar vardır. Biraz tanıyan ve anımsayanların da onları hak ettikleri ölçüde yeniden anımsayıp anlama, yeniden düşünüp inceleme ve yeniden çözümleyip değerlendirmelerinde birçok yarar bulunmaktadır. Ne mutlu ki son yıllarda müzik eğitimcilerimiz, eğitim müziği bestecilerimiz ve müzik ders/metot kitabı yazarlarımız da giderek daha çok ve daha ciddi bilimsel/sanatsal araştırma ve incelemelere konu olmaktadır. Bu bağlamda lisans, yüksek lisans, doktora ve ona eşdeğer sanatta yeterlik düzeylerinde çeşitli araştırma ve incelemeler yapılarak işe yarar tezler hazırlanmaktadır. Ne var ki bunlar genellikle yapıldıkları üniversitelerin raflarında yerlerini alırken dar bir akademik çevrenin erişimine hazır tutulmaktadır. Onun dışında kalan geniş kamuoyu ise bu çalışmalardan çoğun habersiz kalmakta ve yararlanamamaktadır. Böyle olunca da bu tür çalışmalardan beklenen katkı ve yarar dar bir çevreyle sınırlı kalmaktadır.

4 iv Bir Gitaristin Gözünden Ziya Aydıntan Bütün bunların farkında ve bilincinde olan genç araştırma görevlisi Kaan ÖZ- TUTGAN çağdaş Türk müzik eğitimcileri, eğitim müziği bestecileri ve müzik ders/ metot kitabı yazarları arasında bütünlüklü ve seçkin bir yeri olan Ziya Aydıntan la ilgi yapmış olduğu araştırmayı kitaplaştırmaktadır. Bununla çok önemli bir adım atmakta ve anlamlı bir hizmet gerçekleştirmektedir. Genç araştırmacı K. Öztutgan ın Bir Gitarcının Gözüyle Ziya Aydıntan adlı bu kitabı Giriş, Ziya Aydıntan ın Hayatı, Tanıyanların Gözünden Ziya Aydıntan, Ziya Aydıntan ın Gitar Eserleri, Gitar Eğitimine Katkıları, Müzik Eğitimine Yönelik Eserleri, Görev Yaptığı Bazı Okullar, Kronoloji, Belgeler ve Kaynakça-Görüşmeler-Resimler [Dizelgesi] bölümlerinden oluşmaktadır. Kitabın örgüsü-dokusu, kapsamı ve içeriği böyle bir çalışmaya uygun sıralı bir düzen oluşturur biçimde kurgulanmış bulunmaktadır. Bu özellikleriyle kitap ünlü müzik eğitimcimiz, eğitim müziği bestecimiz ve müzik ders/metot kitabı yazarımız Aydıntan la ilgili gitar odaklı ama çok yönlü, geniş kapsamlı, derli toplu bir yaşamöyküsü-tekyazım olarak alanda duyulan önemli bir gereksinimi karşılamayı amaçlıyor. Kitap, bu yapısı ve oylumuyla amacına eriştirici bir ilk ana kaynak niteliği taşıyor. Bu nedenlerle söz konusu alanda yalın, yeni ve özgün olmasının yanı sıra anlamlı ve işlevsel bir eser ortaya koyup ilgililerin yararlanmalarına sunan Arş. Gör. Kaan ÖZTUTGAN ı candan kutluyorum. Ayrıca onu bu değerli çalışmasında destekleyen tez danışmanını ve çalışmanın önemli bir boyutu olarak Aydıntan ı tanıyanlarla görüşmelerde içtenlikle ortaya koydukları anı, gözlem-izlem, görüş, düşünce ve değerlendirilerle çalışmaya son derece anlamlı katkılarda bulunmuş olan değerli kişileri ve meslektaşları da kutlamayı bir görev biliyorum. Çünkü onların her birinin bu özverili çabaları ve özlü katkılarıyla müzik eğitimcileri, araştırmacılar ve okuyucuların daha çok yararlanabilecekleri bir eser ortaya çıkmış bulunuyor. Kitabın edinenlere ve kullananlara yararlı olacağını düşünüyorum. Bu düşünüyle bu tür çalışmalara yenilerinin eklenmesini ve bu güzel çalışmada olduğu gibi öncelikle sonsuzluğa göçmüş değerli müzik eğitimcilerimiz, eğitim müziği bestecilerimiz ve müzik ders/metot kitabı yazarlarımıza ilişkin bilimsel çalışma-araştırma-inceleme ürünü basılı kaynakların artıp çeşitlenerek zenginleşmesini umuyorum. Bu düşünü ve umuyla tüm ilgililere yaşam boyu esenlikler, başarılar ve mutluluklar diliyorum. Ankara 20 Kasım 2016 Prof. Dr. Ali UÇAN

5 Yazar Ön Söz Her alanda olduğu gibi müzik alanında da önceki nesillerce yapılmış olan çalışmalar önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmaları değerli kılan yalnızca üzerinde emek harcanmış olması değil, aynı zamanda yeni çalışmalara temel teşkil etmesidir. Bu anlamda her çalışma bir sonraki çalışmaya zemin hazırlar ve yapılmış olduğu alana önemli katkılar sağlar. Ancak anılan çalışmalardan bazıları ya çeşitli nedenlerle kayıt altına alınamadığından ya da kayıt altına alınsalar bile yeterince iyi korunamadığından tarihin karanlık sayfalarında kaybolup gider. Tarih içerisinde kaybolan her çalışma, gelecek nesiller için birer soru işareti oluştururken aynı zamanda bu konuların yeniden araştırılması yeni nesillerin enerji ve zaman kaybetmelerine neden olur. Dolayısıyla tarihi değerler içeren çalışmaların kayıt altına alınması, bu çalışmaların içerdiği değerli bilgilerin nesilden nesile aktarılmasını ve kalıcı olmasını sağlayacaktır. İşte bu kitap, ülkemiz müzik tarihinde önemli bir yere sahip olan Ziya Aydıntan ı ve çalışmalarını kayıt altına almak, onların tarih içerisinde kaybolmalarını önleyerek nesillerarası bilgi aktarımını sağlanmak amacı ile yazılmıştır. Kitap, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü ne bağlı olarak Yrd.Doç. Deniz Aydar danışmanlığında yazmış olduğum Ziya Aydıntan ın Hayatı, Eserleri ve Gitar Eğitimine Katkıları başlıklı yüksek lisans tezinden yararlanılarak oluşturulmuştur. Bir araştırma kitabı özelliği taşıyan bu kitap, nitel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı betimsel bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Dolayısı ile veri toplama aşamasında nitel veri toplama araçlarından görüşme, doküman taraması ve literatür taraması tekniklerinden yararlanılmıştır. Toplanan veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilerek kitaplaştırılmıştır. Her ne kadar bu kitap bir gitaristin gözüyle yazılmış olsa da Ziya Aydıntan ın klasik gitar eserleri haricindeki çalışmaları ve Aydıntan ın hayatı da araştırmaya dahil edilmiştir. Bu bağlamda kitabın altı ana başlık çerçevesinde şekillendirildiğini söylemek mümkündür. Bunlar; Ziya Aydıntan ın hayatının çeşitli evreleriyle detaylı olarak aktarıldığı Ziya Aydıntan ın Hayatı, o dönemde yaşamış ve Ziya Aydıntan ı tanıyan kişilerin vermiş olduğu bilgi ve belgelerle oluşturulan Tanıyanların Gözünden Ziya Aydıntan, Ziya Aydıntan ın klasik gitar eğitimine yönelik olarak yazmış olduğu eserlerin ele alındığı Ziya Aydıntan ın Gitar Eserleri, Ziya Aydıntan ın klasik gitar eğitimine yapmış olduğu katkıların kapsamlı olarak ele alındığı Ziya Aydıntan ın Gitar Eğitimine Katkıları ve Ziya Aydıntan ın Saip Egüz ile birlikte genel müzik eğitimine yönelik olarak yazmış olduğu eserlerin ele alındığı Ziya Aydıntan ın Müzik Eğitimine Yönelik Eserleri başlıklı bölümlerden oluşmaktadır. Başta gitaristler olmak üzere tüm müzik eğitimi alan öğrencilere, müzik severlere ve müzik eğitimcilerine faydalı olması dileğiyle Kaan Öztutgan 9 Kasım 2016/ Giresun

6 Teşekkür Kitabın araştırma kısmında engin bilgileri ile bana yol gösteren yüksek lisans tez danışmanım Yrd.Doç. Deniz Aydar a, Yapmış olduğumuz görüşmelerde bana sabırla vakit ayıran ve verdikleri kıymetli bilgilerle kitaba önemli katkılarda bulunan Nazmi Bosna, Prof. Dr. Ahmet Şevket Üçer, Prof. Mutlu Torun, Dursun Öner, Tuncer İnan, Prof. Dr. Ege Özgentaş, Doç. Dr. Melek Diker Yücel e, Paylaşmış oldukları önemli belgelerle o günleri daha net değerlendirebilmemi sağlayan Yrd. Doç.Dr. Yakup Kıvrak, Okt. Arif Türker Gündoğdu ve Raffi Arslanyan a, Kitabın her aşamasında bana destek olan ve özel arşivlerini benimle paylaşan Erdoğan Taşman, Yrd. Doç. Dr. Sumru Taşman, Şefika Aydıntan ve Selim Aydıntan a, Kendisini tanıma şansına erişemediğim ancak kitap içerisinde kişisel notlarından sıklıkla faydalandığım ve bugün aramızda olmayan Doç. Dr. Yurdakul Ceyhun a, Yapmış olduğu katkıların yanı sıra kitabın sunuş yazısını yazarak beni onurlandıran değerli müzik eğitimcisi hocamız Prof. Dr. Ali Uçan a Hayatımın her anında olduğu gibi bu kitabın yazılmasında da desteğini esirgemeyen biricik eşim Yrd. Doç. Dr. Zülüf Öztutgan a sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Kaan Öztutgan kaanoztutgan@zkduo.org

7 Kaan Öztutgan İzmir de doğdu. Akademik anlamda klasik gitar çalışmalarına Yeşim Savaşan ve Rabia Taşaltı ile başladı. Bu süreçte Savaş Savaşan ve Mert Savaşan ile solfej, teori, armoni derslerine katıldı. Daha sonra gitar çalışmalarına ülkemizin önemli gitaristlerinden Mehmet Gürgün ile devam etti yılında Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Gitar Sanat Dalı nda öğrenci olmaya hak kazandı. Konservatuvar öğrenimi süresince Ahmet Kanneci, Soner Uluocak, Soner Egesel ile gitar yorumculuğu üzerine çalışmalar yaptı. Aynı yıllarda aralarında Dagoberto Linhares, Ricardo Moyano, Sharon Isbin, Cem Duruöz, Bekir Küçükay gibi önemli gitaristlerin de bulunduğu ustalık sınıflarına katıldı Eğitim-Öğretim yılında Farabi programı kapsamında Dokuz Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Gitar Sanat Dalı nda öğrenim gördü. Bu dönemde gitar çalışmalarına Kadircan Özdemir ile devam etti yılında Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı ndan Şeref Öğrencisi olarak mezun oldu. Aynı yıl Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzik Ana Sanat Dalı nde yüksek lisans öğrenimi görmeye başladı yılında Ordu Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi öğretim üyesi Yrd. Doç.Deniz Aydar danışmanlığında yürüttüğü Ziya Aydıntan ın Hayatı, Eserleri ve Gitar Eğitimine Katkıları isimli yüksek lisans tezini savunarak bu kurumun ilk mezunlarından biri oldu. Yrd. Doç. Dr. Zülüf Arslanoğlu Öztutgan ile birlikte ve solo olarak ülkemizin birçok ilinde konserler verdi. Müzik Eğitimcileri Derneği nin (MÜZED) bir üyesi olan Öztutgan, Akdeniz Opera Bale Derneği Dergisinde (AKOB) düzenli olarak araştırma yazıları yazmakta, Doç. Dr. Yakup Alper Varış ve Doç. Fatih Akbulut un danışmanlığında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müzik Eğitimi Ana Bilim Dalı na bağlı olarak doktora çalışmalarına devam etmektedir. Halen Giresun Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Müzik Bölümü nde Araştırma Görevlisi olarak çalışmakta olan Kaan Öztutgan, 2014 yılından beri akademik ve sanatsal çalışmalarını bu kurumun çatısı altında sürdürmektedir.

8 İÇİNDEKİLER GİRİŞ...1 ZİYA AYDINTAN IN HAYATI...4 Çocukluğu ve Van ı Terk Edişi...4 Edirne Yılları...6 İzmir ve Ege Dönemi...8 Ankara Musiki Muallim Mektebi Süreci Mezuniyeti ve Gitarla İlk Tanışma Ankara ya Dönüş İstanbul a Gidişi ve Vefatı TANIYANLARIN GÖZÜNDEN ZİYA AYDINTAN Nazmi Bosna (Öğrencisi) Ahmet Şevket Üçer (Öğrencisi) Sumru Taşman (Ziya Aydıntan ın Kızı) Şefika Aydıntan (Ziya Aydıntan ın Gelini) Selim Aydıntan (Ziya Aydıntan ın Torunu) Mutlu Torun (Meslektaşı) Yurdakul Ceyhun (Öğrencisi) Dursun Öner (Öğrencisi) Tuncer İnan (Tanıdığı) Ege Özgentaş (Öğrencisi) Ali Uçan (Meslektaşı) Melek Diker Yücel (Öğrencisi) ZİYA AYDINTAN IN GİTAR ESERLERİ Gitar Metodu I Gitar Metodu II Gitar Albümü Klasik Armoni (Gitar Uygulamalı)... 85

9 x Bir Gitaristin Gözünden Ziya Aydıntan Çok Kolay Gitar Eşlikli İki Sesli Şarkı, Marş ve Türküler I Çok Kolay Gitar Eşlikli İki Sesli Şarkı Marş ve Türküler II Kolay Gitar Eşlikli Sevilen Melodiler I Gitar Eşlikli Gençlik Şarkıları ZİYA AYDINTAN IN GİTAR EĞİTİMİNE KATKILARI ZİYA AYDINTAN IN MÜZİK EĞİTİMİNE YÖNELİK ESERLERİ Şarkılarla Müzik Eğitimi Çok Sesli Müzik Eğitimi İlkokulda Müzik Eğitimi ZİYA AYDINTAN IN GÖREV YAPTIĞI BAZI OKULLAR KRONOLOJİ BELGELER KAYNAKÇA GÖRÜŞMELER Fotoğraflar

10 Bir Gitaristin Gözünden Ziya Aydıntan 151 KAYNAKÇA ARSLANOĞLU, Z. (2010). Klasik Gitar Öğretim Literatürünün Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü AYDINTAN, Z. (?). Çok Kolay Gitar Eşlikli Şarkılar I.? :?. AYDINTAN, Z. (?). Çok Kolay Gitar Eşlikli Şarkılar II.? :?. AYDINTAN, Z. ve Egüz, S. (1986). Çok Sesli Müzik Eğitimi Lise 1,2,3. Ankara : Kurtuluş Yayınları. AYDINTAN, Z. (1999). Gitar Metodu I. Ankara: Evrensel Yayınevi. AYDINTAN, Z. (?). Gitar Metodu II.? :?. AYDINTAN, Z. (?). Gitar Albümü.? :?. AYDINTAN, Z. ve Egüz, S. (1986). İlkokulda Müzik Eğitimi. Ankara : Kurtuluş Yayınları. AYDINTAN, Z. (?). Klasik Armoni (Gitar Uygulamalı).? :?. AYDINTAN, Z. (?). Kolay Gitar Eşlikli Sevilen Melodiler I.? :?. AYDINTAN, Z. ve Egüz, S. (1967).Şarkılarla Müzik Eğitimi I,II,III. İstanbul:Ekin Basımevi. CEYHUN,Y. (1999). Gitar İlen Dostluğum. Yayınlanmamış kişisel notlar. Ankara. ELMAS, Y. (2003). Sorularla Gitar. İstanbul: Pan Yayıncılık GLISE, A. (1997). Classical Guitar Pedagogy A Handbook For Teachers.?: Mel Bay Publications ÖZTUTGAN,Z. (2016). Türkiye de Gitar Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Analizi ve Değerlendirilmesi.YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi., XIII (1), GÖRÜŞMELER - Ahmet Şevket ÜÇER (Ziya Aydıntan ın Öğrencisi) - Ali Uçan (Ziya Aydıntan ın Meslektaşı) - Dursun ÖNER (Ziya Aydıntan ın Öğrencisi) - Ege ÖZGENTAŞ ( Ziya Aydıntan ın Öğrencisi) - Melek DİKER YÜCEL ( Ziya Aydıntan ın Öğrencisi) - Mutlu TORUN (Ziya Aydıntan ın Meslektaşı) - Nazmi BOSNA ( Ziya Aydıntan ın Öğrencisi) - Sumru TAŞMAN (Ziya Aydıntan ın Kızı) - Selim AYDINTAN ( Ziya Aydıntan ın Torunu) - Şefika AYDINTAN (Ziya Aydıntan ın Gelini) - Tuncer İNAN ( Ziya Aydıntan ın Komşusu) - Yakup KIVRAK (Ziya Aydıntan ın Meslektaşı)

11 152 Bir Gitaristin Gözünden Ziya Aydıntan FOTOĞRAFLAR Fotoğraf-1 view_1915.png Fotoğraf-4 İzmir Yangını KNK Dergisi Kış 2016/26 Konak Belediyesi Yayınları sayfa 10 Fotoğraf-8 Fotoğraf-18 Fotoğraf , Milliyet Gazetesi, Sayfa 7. Fotoğraf , Milliyet Gazetesi, Sayfa 5. Fotoğraf-23 Fotoğraf-29 Fotoğraf , Milliyet Gazetesi, Sayfa 6. Fotoğraf-35 Fotoğraf Fotoğraf-37 Fotoğraf-46 Fotoğraf-54

12 Bir Gitaristin Gözünden Ziya Aydıntan 153 Fotoğraf-58 Fotoğraf-63 Fotoğraf-103