* * 3113/12 *

Transkript

1 * KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ SAYıŞTAY ARAŞTIRMA RAPORU SAYı: * 23/1112 * * 3113/12 * TARİH: HAZıRLAYAN: Hüseyin Saadetoğlu. Ebru Akbıçak. Havva Akbaş Sibel Nami : Baş Denetçi Yardımcısı : Kıdemli Denetçi : Kıdemli Denetçi : Kıdemli Denetçi RAPORUN KONUSU: Lefkoşa Türk Belediyesi'nce Gerçekleştirilmiş İstihdamıarın 2011 Mali Yılına İlişkin Durumu. Rapor: 7 Yaprak

2 ı. SUNUŞ Sayıştay Başkanlığı'nca verilen görev uyarınca, Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından gerçekleştirilmiş olan istihdamıarın 2011 mali yılına ilişkin durumu araştırılmış ve tespit edilen bulgular raporlanmıştır. 2. YASAL DURUM Denetim; Değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası, Değiştirilmiş şekli ile 51/1995 sayılı Belediyeler Yasası, LTB 2011 Mali Yılı Bütçesi, Lefkoşa Türk Belediyesi ile Belediye Emekçileri Sendikası arasında akdedilen Toplu İş Sözleşmesi, İntibak Komisyonu Kararları, S(K-II) sayılı Bakanlar Kurulu Kararı, ışığında, değiştirilmiş şekli ile sayılı Sayıştay Yasası'nın 23. maddesinde öngörülen yöntemle ve gerekli hallerde yüzyüze görüşme yapılarak gerçekleştirilmiştir. 3. BULGULAR. Değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası; Belediye Personeli diye tanımlanan sürekli personelin hizmet koşullarını, niteliklerini, atanma ve yetişmelerini, öteki özlük işleri ile Belediyelerin istihdam edebilecekleri azami işçi ve sözleşmeli personel sayılarını nüfus büyüklüğüne göre belirlemiştir. Yasanın "Belediye Hizmetlerinin Yürütülmesi ve İstihdam Şekilleri" yan başlıklı 6. maddesi Belediye hizmetlerinin "Sürekli Personel, Sözleşmeli Personel ve İşçiler" eliyle yürütüleceğini ve Belediyelerde, belirtilen üç istihdam şekli dışında personel çalıştırılmayacağını hükme bağlamış olup, Belediye hizmetlerinin gerektirdiği asıl ve sürekli görevler ile bu görevleri yerine getirecek teşkilat kadroları ise Yasaya ekli İkinci Cetvelde belirlenmiştir. Lefkoşa Türk Belediyesi'nce gerçekleştirilmiş istihdamlar, değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası çerçevesinde incelenmiş ve gerek LTB bünyesinde, gerekse mali kaynağını Lefkoşa Türk Belediyesi'nin oluşturduğu ve LTB iştiraki olarak faaliyet göstermekte olan LTB Kültür Sanat Kurumu'nda devamlı hizmet alımı olarak görev ifa etmekte olan çalışanlar dikkate alındığında, Aralık 2011 tarihi itibarıyla, LTB mali kaynakları kullanılarak ödenen personel sayısının sayfa 2'de yer alan tabloda da belirtildiği üzere 1000 olduğu tespit edilmiştir.

3 2 Lefkoşa Türk Beledivesi Tarihi İtibarı 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası, İkinci Cetvel (Madde 51(1» (A-Nüfusu 25,000'i aşan Belediyeler) İstihdam Şekli Kadro Sayısı Lefkoşa Türk Belediyesi Bünyesinde Mevcut Personel Aralık 2011 önemi LTB personel i. sayısı. LTB'nce istihdam edilmiş personelin fiili durumu la Mevcut Personel Savısı LTB Kültür Sanat Kurumu (KSK) Hizmet Alımı Olarak Gösterilen Ancak Aylık Maaş Alan Kişi Savısı LTB Toplam Personel Savısı LTB Personeli (KSK Dahil) Sürekli Personel (Memur) Daimi İşçi Sözleşmeli Personel Toplam Yapılan incelemeler neticesinde, Aralık 2011 itibarıyla LTB kayıtlarına göre, istihdam edilmiş toplam 968 kişiden; 451 kişinin Sürekli Personel (Memur), 230 kişinin Toplu İş Sözleşmesi'ne dahil işçi (Daimi İşçi), 65 kişinin Geçici İşçi, 222 kişinin ise Sözleşmeli Personel (Sözleşmeli diye nitelendirilen 174, Özel Sözleşmeli diye nitelendirilen 48 kişi) olarak sınıflandırıldığı, anlaşılmıştır. Belirtilen istihdam.şekilleri üzerinde yapılan incelemede, Lefkoşa Türk Belediyesi'nde Aralık 2011 itibarıyla; v' Değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası'nın belirlediği Sürekli Personel sayısının 194, Geçici İşçi sayısının 215 ve Sözleşmeli Personel sayısının ise 22 aşılarak istihdam gerçekleştirildiği, v' Değiştirilmiş şekli ile sayılı Belediyeler Yasası'nın 61 (6)(A) maddesi çerçevesinde istihdam edilmesi öngörülen ve sayılı Yasa ile belirlenen kadro sayısına göre çalıştırılabilecek 56 Geçici İşçi'nin de Yasada belirtilen süre sınırı dikkate alınmadan çalıştırıldığı, LTB Aralık 20 II dönemi bordolarına göre Bütçeden maaş alan personel sayısı 961 olup, toplam 7 personelin; gerek izinsiz ve özürsüz görevleri başında bulunmamaları gerekse, Belediyede görev ifa etmemelerine rağmen Aralık 2011 öncesi düzenli maaş almış olmaları fakat LTB ile ilgilerinin kesildiğine ilişkin belgelerinin olmaması ve/veya denetime sunulamaması nedeniyle, Bordroda belirtilen toplam 961 kişiye eklenmesi ile Aralık 2011 dönemi personel sayısının 968 olduğu sonucuna ulaşılmaktadır.

4 3 dolayısıyla; Lefkoşa Türk Belediyesi'nde Aralık 2011 itibarıyla 431 kişinin, değiştiriimiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasa hilafına istihdam edildiği, Geçici İşçi olarak tanımlanan 56 kişinin ise değiştirilmiş şekli ile sayılı Belediyeler Yasası'nda belirtilen süreler üzerinde çalıştırıldığı ve bu uygulamanın Belediyeler Yasası hilafına olduğu ve netice itibarıyla, LTB'de Aralık 2011 itibarıyla toplam 487 kişinin gayrı yasal çalıştırıldığı sonucuna ulaşılmıştır. 3.1 Sürekli Personel Değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası 'nın "Belediye Hizmetlerinin Yürütülmesi ve istihdam Şekilleri" yan başlıklı 6 (2) maddesi çerçevesinde Sürekli Personel "Belediye hizmetlerinin gerektirdiği asıl ve sürekli görevlere atanan ve Belediye bütçesinden aylık alan ve bu Yasada bundan böyle Belediye personeli olarak anılacak olan kişiler" olarak tanımlanmış olup, adı geçen Yasanın amacının; Belediye personelinin hizmet koşullanm, niteliklerini, atanma ve yetişmelerini, ilerleme ve yükselmelerin düzenlemek olduğu Yasanın "Amaç" yan başlıklı 3. Maddesinde belirtilmektedir. Belediye hizmetlerinin gerektirdiği asıl ve sürekli görevler ile bu görevleri yerine getirecek teşkilat kadrolan Yasaya ekli ikinci Cetvelde belirlenmiş olup, Belediye Personeli'nin teşkilat kadrolarına göre intibakları ise Yasanın "Dokuzuncu Kısım, Geçici Kurallar" başlığı altında yer alan "Geçici Madde intibak Komisyonu Kuruluş ve işleyişi" yan başlıklı 2. Maddesi çerçevesinde oluşturulmuş olan intibak Komisyonu kanalıyla gerçekl eştiri Imiştir. Yapılan incelemede, intibak Komisyonu kararlan çevresinde Lefkoşa Türk Belediyesi 'nde Aralık 20 II itibanyla toplam 451 kişinin Sürekli Personel/Memur tammı altında görev yapmasına onay verildiği tespit edilmiştir. Halbuki 65/2007 sayılı Yasayı değiştiren sayılı Belediye Personel Yasası hükümleri ile Bakanlar Kurulu'nun "Belediye Sınırları Dışındaki Köylerin Belediyelere Bağlanması"na ilişkin S(K-II) sayılı kararı dikkate alındığında; Aralık 2011 itibarıyla Belediyenin Sürekli Personelolarak toplam 257 kişiyi istihdam edebileceği açıkça görülmektedir. Dolayısıyla intibak Komisyonu tarafından üretilen kararlar neticesinde, Aralık 2011 itibarıyla 451 kişinin LTB'de "Sürekli Personel" olarak görev ifa etmesinin değiştiriimiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasanın; "Dokuzuncu Kısım, Geçici Kurallar" "Geçici Madde İntibak Kuralları (26/2010)" yan başlıklı ı. Maddesi altında yer alan 10 (A) fıkrasının "Bu madde kuralları uyarınca intibaklar yapılırken mevcut personelin durumlan da göz önünde bulundurularak, yöneticilik hizmetleri sımfı hariç diğer hizmet sımfları için öngörülen toplam kadro sayısı aşılabilir. Ancak, belediyenin toplam kadro sayısının aşılmaması koşuldur." hükmü hilafına gerçekleştirildiği, diğer bir ifade ile Aralık 2011 itibarıyla 451 kişinin "Sürekli Personel" olarak Belediyede kadrolanmasına imkan tanınmış olmasının, değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasa hilafına 194 kişilik kadro fazlası oluşmasına sebebiyet verdiği sonucuna ulaşılmıştır.

5 4 3.2 Daimi İşçi Değiştirilmiş şekli ile sayılı Belediye Personel Yasası'nın "Belediye Hizmetlerinin Yürütülmesi ve İstihdam Şekli" yan başlıklı 6 (2) maddesinde " İşçiler" "belde halkının ortak gereksinimlerini karşılamaya dönük sürekli veya süreksiz işleri yapan... sürekli veya süreksiz olarak çalıştırılan... kişiler" olarak tanımlanmış olup, yine ayni madde " Sürekli işleri yapan daimi işçiler (Yasada öngörülen sayı kadar) olup, işçiler ile ilgili bu Yasada ve Belediyeler Yasasında özelolarak düzenlenen kurallar ile diğer konular hakkında kendi özel yasa kuralları uygulanır" hükmü ile düzenlenmiştir. Anılan Yasaya ekli "İkinci Cetvel (madde 51(1)) Belediyelerin Kadro Şemaları (A-Nüfusu 25,000'i aşan Belediyeler)" altında yer alan ZZ (26110) maddesi ise aynen; "Nüfusu 25,000'i aşan Belediyelerde, işçi sayısı 200 olup bu sayı 25,000'den sonra her 5000 kişiye 60 kişi artırılarak belirlenir ve doldurulur", şeklinde düzenlenmiştir. Yasaya ekli İkinci Cetvel'de yer alan kadro sayıları yukarıdaki maddeyle değerlendirildiğinde ve Bakanlar Kurulu'nun S(K-II) sayılı kararı ile Lefkoşa Bölgesi'ne bağlanmış Hamitköy ve Haspolat köylerinin nüfusu dikkate alındığında, Aralık 2011 itibarıyla Lefkoşa Türk Belediyesi'nin 560 Daimi İşçi çalıştırabileceği sonucuna ulaşılmaktadır. Aralık 2011 dönemi LTB personel ödeme bordroları incelendiğinde Belediyesi'nin 230 Daimi İşçi istihdam etmiş olduğu tespit edilmiştir. ise Lefkoşa Türk 3.3 Geçici İşçi 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası'nda sayılı yasa ile yapılan tadilat çerçevesinde, Yasanın 6 (2) maddesi ile Süreksiz işleri yürüten geçici işçiler Yasada öngörülen daimi işçi sayısı dışında tutulmuş olup, Geçici İşçiler Belediyeler Yasası'nın 61 'inci maddesi altında düzenlenen kurallara uygun olarak atanan işçiler olarak tanımlanmış ve Geçici İşçi sayısının, nüfusu 15,000'in üzerinde olan Belediyeler için ilgili Belediyenin daimi işçi kadro sayısının %10'unu aşamayacağı, belirtilmiştir. Tadil edilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası 'nın sayılı Belediyeler Yasası'nın 61. Maddesi uyarınca verdiği "Geçici İşçi" istihdamına ilişkin yetki, sayılı Yasanın 61 (6) (A) maddesinin "...Belediye Başkanı, bütçede ödeneği bulunması koşuluyla, üç aylık bir süre için geçici işçi çalıştırabilir... Belediye Başkanı gerekli gördüğü taktirde... geçici olarak görevlendirdiği işçilerin görev süresini Belediye Meclisinin onayını almak koşuluyla, en çok bir katına kadar uzatabilir... " şeklindeki hüküm ile değerlendirildiğinde; Belediyede Geçici İşçi olarak görev ifa etmekte olan ve sayılı Yasa gereği kadro sayısı 56 olan ancak 65 kişi olarak çalıştırılan Geçici İşçilerin görev sürelerinin, değiştirilmiş şekli ile sayılı Yasanın belirlediği sürenin üzerinde olduğu, bu kişilerin görev süresinin uzatılmasına ilişkin L TB Meclis onayı da olmadığı ve konu personelin adı geçen Yasa hilafına yıllardır LTB'de çalışmaya devam ettikleri,

6 5 Raporun 3.4 "Sözleşmeli Personel" başlığı altında detaylı olarak açıklandığı üzere Lefkoşa Türk Belediyesi'nce "Sözleşmeli olarak nitelendirilen" 174 kişiye ait herhangi bir sözleşme olmaması nedeniyle bu kişilerin ancak "Geçici İşçi" olarak değerlendirilebileceği dolayısıyla, LTB yetkililerince 65 olduğu belirtilen "Geçici İşçi" sayısının 239'a ulaştığı, sonuç itibarıyla; LTB'de değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası hilafına 239 kişilik istihdam gerçekleştirildiği, Belediye iştiraki olarak faaliyet göstermekte olan" Lefkoşa Türk Belediyesi Kültür Sanat Kurumu"nda 2011 mali yılı içerisinde "hizmet alımı i işçi ücretlerinin ödenmesi" açıklamaları ile 32 kişinin her ay düzenli olarak ödemel maaş almakta olduğu dikkate alındığında ise tadil edilmiş şekli ile sayılı Belediye Personel Yasası hilafına gerçekleştirilmiş olan istihdam sayısının 271'e ulaştığı, sonucuna varılmıştır. 3.4 Sözleşmeli Personel Tadil edilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası'nın "Belediye Hizmetlerinin Yürütülmesi ve İstihdam Şekli" yan başlıklı 6 (2) maddesi; Sözleşmeli Personeli "özel bir meslek veya uzmanlık öğrenimi gerektiren işlerde, belediyenin bu Yasadaki esaslara uygun olarak İstihdam edecekleri geçici süreli ve sözleşme ile çalıştıracakları yerli ve yabancı kişiler" olarak tanımlamıştır. Lefkoşa Türk Belediyesi yetkililerince denetime sunulmuş olan bilgi ve belgeler incelendiğinde; Aralık 2011 itibarıyla LTB bütçesinden "Sözleşmeli Personel" adı altında 222 kişinin maaş almakta olduğu anlaşılmıştır. Yapılan incelemelerde; Lefkoşa Belediyesi'nce "Sözleşmeli olarak nitelendirilen" 174 kişiye ait herhangi bir sözleşme olmaması veya denetime sunulmaması hasebiyle bu kişilerin ancak "Geçici İşçi" olarak değerlendirilmesi gerektiği, 2011 mali yılı içerisinde, Lefkoşa Türk Belediyesi adına 48 kişi ile yapılmış olan ve 65/2007 sayılı Yasada yer almayacak şekilde oluşturulmuş istihdam şekli olarak görülen "Özel Sözleşmeli Personele ait Sözleşmeler" incelendiğinde ise:./ Değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasanın Lefkoşa Türk Belediyesi'ne 26 kişiyi "Sözleşmeli" olarak istihdam etme yetkisi vermesine rağmen, 48 kişi ile sözleşme imzalandığı,./ Sözleşme imzalanmış olan 48 kişiden 40'ına ait sözleşmelerin günümüz itibarıyla hitam bulmuş olmasına rağmen, Belediyeden maaş almaya devam ettikleri, tespit edilmiştir. Yukarıda belirtilenler dikkate alındığında, LTB'de "Sözleşmeli" olarak 48 kişi ile akit yapılmasının; Belediyede, değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasa hilafına fazladan 22 kişinin istihdam edilmesine sebebiyet verdiği sonucuna ulaşılmaktadır.

7 6 4. SONUÇ ve ÖNERİLER 1) Değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasa ile LTB'ne, toplam 257 kişi kadrolama yetkisi verilmiş olunmasına rağmen, İntibak Komisyonu kararları çerçevesinde, Aralık 2011 itibarıyla 451 kişinin "Sürekli Personel" olarak kadrolanmasına Imkan tanındığı dolayısıyla, adı geçen Yasa hilafına 194 kişilik kadro fazlası oluşmasına sebebiyet verildiği, 2) a) Tadil edilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası ile LTB'ye verilmiş olan 56 kişilik Geçici İşçi istihdamına ilişkin yetki, sayılı Belediyeler Yasa'nın 61 (6) (A) maddesi çerçevesinde belirlenmiş olan Geçici İşçi çalıştırma süresine ilişkin düzenleme ile dikkate alındığında, LTB'de Geçici İşçi olarak yıllardır çalışmakta olan 65 kişinin istihdamının: sayılı Yasanın belirlediği 56 kişilik Geçici İşçi sayısının üzerinde olması nedeniyle Belediye Personel Yasası hilafına, sayılı Yasanın belirlediği görev süresini aşacak şekilde olması nedeniyle de Belediyeler Yasası hilafına yapıldığı, b) Lefkoşa Türk Belediyesi'nce "Sözleşmeli olarak addedilmekte olan 174 kişinin" Belediye ile imzaladıkları herhangi bir sözleşme olmaması nedeniyle Geçici İşçi olarak değerlendirilmeleri gerektiği, dolayısıyla Belediye yetkililerince 65 olduğu belirtilen "Geçici İşçi" sayısının aslında 239 olduğu, c) Belediye iştiraki olarak faaliyet göstermekte olan "Lefkoşa Türk Belediyesi Kültür Sanat Kurumu"nda 2011 mali yılı içerisinde 32 kişinin her ay düzenli olarak ödeme/ maaş almakta olduğu dikkate alındığında ise LTB'de Geçici İşçi sayısının 271 'e yükseldiği, Sonuç itibarıyla, LTB tarafından gerçekleştirilmiş olan 271 kişilik Geçici İşçi istihdamının, değiştirilmiş şekildeki 65/2007 sayılı Yasa hükümleri ile değiştirilmiş şekli ile sayılı Belediyeler Yasası'nın 61 (6) (A) maddesi hükmüne aykırı olduğu, 3) Değiştirilmiş haldeki 65/2007 sayılı Yasanın LTB 'ye verdiği 26 kişilik Sözleşmeli Personel çalıştırma yetkisine rağmen, Lefkoşa Türk Belediyesi'nce sözleşmeli olarak 48 kişi istihdam edilmesinin değiştirilmiş haldeki 65/2007 sayılı Yasa hükümleri hilafına, Sözleşmeli Personel kapsamında 22 kişilik fazla istihdam gerçekleştirilmesine neden olunduğu, 4) Tadil edilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasa kapsamında, Lefkoşa Türk Belediyesi'nin Daimi İşçi olarak 560 kişi istihdam edebileceği ancak, LTB' de "Daimi İşçi" olarak 230 kişi istihdam edildiği, 5) Değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Belediye Personel Yasası'nın 60 (1) (Ç) maddesi ile LTB ile Belediye Emekçileri Sendikası imzalanmış olan Toplu İş Sözleşmeleri'nin "Disiplin Suç ve Ceza Kuralları"na ilişkin düzenlemeleri hilafına, bazı personelin halen LTB'de görev ifa etmekte oldukları, 6) Bazı personelin izinsiz veya özürsüz görevleri başında olmamalarına rağmen, Lefkoşa Türk Belediyesi Bütçesi'nden maaş almaya devam ettikleri, tespit edilmiştir.

8 7 Yukarıda belirtilenler nedeniyle, değiştirilmiş şekli ile 65/2007 sayılı Yasanın belirlediği sınırlara uygun personel istihdamı için; Yasal kriterlere uyulmadan istihdam edilmiş olanların, İşe gelmediği halde Belediye Bütçesi'nden maaş almakta olanların, Sözleşme ve/veya görev süreleri hitam bulmasına rağmen çalışmakta olanların, Sabıka Kayıtları'na göre LTB'de görev yapamayacak olanların, varlığı gerçeğinden hareketle, çalışanların işe giriş tarihleri ile kadrolara uygun nitelikleri esas alınarak ve LTB'nin mali imkanları da gözetilerek, personel sayısının yasal sınırlar içerisine çekilmesi için gerekli tedbirlerin ivedilikle alınma yoluna gidilmesi ve Sayıştay Başkanlığı'nın yapılacak uygulamalar hakkında, uygulamayı teyit edici belgelerle bilgilendirilmesi gerektiği, sonuçlarına varılmıştır. Bilgilerinize saygı ile arz olunur. Q Hüseyin Saadetoğlu Baş Denetçi Yardımcısı cfj~~~q( Ebru Akbıçak Kıdemli Denetçi H~aAkbaş Kıdemli.Denetçi Sibel Nami Kıdemli Denetçi