Transkript

1 dişhekimi haber 1

2 haber dişhekimi 2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16 editör dişhekimi Özlem KEKEÇ Merhaba, Sağlık Bakanlığı nın 2007 yılından beri onaylamadığı Asgari Ücret Tarifesi yeni kanun hükmünde kararname ile zorunlu olmaktan çıkarılarak rehber ve tavsiye asgari ücret tarifesi ne dönüştürüldü. SGK kararnamenin yayınlandığı 2 Kasım 2011 tarihinden önceki sevklerde eski tarife üzerinden ödeme yapıyor. Özel kuruluş, banka ve sigorta şirketleri ise 2011 yılı sonuna kadar eski uygulamayı sürdürecek. Ancak hem SGK hem de diğer kuruluşlar cephesinde uygulamanın ne şekilde devam edeceği belirsizliğini koruyor. ÖSYM sınav takvimindeki yerini alan Dişhekimliği Uzmanlık Sınavı(DUS) ilk kez bahar döneminde 24 Nisan 2012, sonbahar döneminde ise 9 Eylül 2012 tarihinde gerçekleştirilecek. Tarihin belirlenmesiyle birlikte meslektaşlarımıza bu konuda eğitim verecek bir dershane açıldı, başka bir kuruluş evde internet başında eğitim programı geliştirdi, ayrıca DUS hazırlık eğitim kitapları basıldı. Haberin ayrıntılarını sayfalarımızdan takip edebilirsiniz. Sağlık Bakanlığı nın 26 Ağustos ta çıkardığı Kanun Hükmünde Kararname ile üniversite hastanelerinde çalışan ve özel muayenehanesi olan hekimlerin ya üniversite ya muayenehane şeklinde bir seçime zorlanmasıyla ilgili tartışmalar bitmiyor. Hekimlerin çoğunun görev yerinden ayrılması sonucu üniversite hastanelerindeki ameliyat sayısı yüzde 50 oranında düşerken bazı hastanelerde üzücü olaylar yaşandı. Üniversitelerin rant kapısı (!) olmamasının hedeflendiğini söyleyen Sağlık Bakanı, kararnameyi eleştiren doktorlara da sert çıktı. SGK nın 2010 yılı sonunda yayınladığı tebliğ gereğince; ADSM ler, kamu hastaneleri ve dişhekimliği fakültelerinde protez hizmetinin ihale yoluyla alınması amacı eğitim olan üniversite hastanelerinde sıkıntılı durumlar yaratıyor. Doğruyu teorik olarak anlatıp gelen kötü işler sebebiyle yanlışı uygulamak zorunda kalan akademisyenler konuyla ilgili görüşlerini dergimizle paylaştılar. Hobi Röportajımızın bu sayımızdaki konuğu; 25. Uluslararası Çanakkale Boğazı Yüzme Maratonu nda ülkemize birincilik madalyasını getiren meslektaşımız Tahir Özkan Kalkan. ABD de özel bir klinikte dişhekimliği yaparken Türk eşiyle beraber İzmir e yerleşen ve mesleğini burada sürdüren Trent Loiseau ile yaptığımız röportajı ve Corega nın düzenlediği Korostar adlı yarışmada 600 aday arasından sıyrılarak birinci seçilen meslektaşımız Figen Coşgun ile yaptığımız söyleşiyi de ilgiyle okuyacağınızı umuyoruz. Bu sayımızda ayrıca Mavi Köşe ile okul sıralarımızın masumiyetine giderken, meslektaşımız Serdar Sıralar ile Yeşilcam replikleri eşliğinde vidalı dişlerin sırrına ereceğiz. Yeniden buluşacağımız güne dek sevgiyle kalın 14

17

18 EGE BÖLGESİ içindekiler dişhekimi Yine bir Kanun Hükmünde Kararname! 18 Artık uygulamak zorunda olduğumuz bir asgari ücret tarifesi yok VAN DEPREMi meslektaşlarımızı da vurdu Prof. Dr. Erdener Özer 26 Hekimleri ve dişhekimlerini tercihe zorlayan ve ileri demokrasi söylemine yakışmayan Türker Ünal Kanun Hükmünde Kararname nin YANKILARI SÜRÜYOR 22 Meslektaşımız Hakan Yurtkuran ı depremde yitirdik Dişhekimliği Uzmanlık Sınavı ÖSYM takvimine girdi 20 Protez Kürsüleri TEPKiLi Düşük ücretli laboratuvar hizmetlerinin, nitelikli ağız ve diş sağlığı hizmeti üretilmesine engel olması ve halkımızın ağız ve diş sağlığını olumsuz etkilemesi nedeniyle, üniversitelerin protez kürsülerindeki akademisyenler isyanın eşiğine geldiler. DİŞHEKİMLERİ ODALARI 1974 EGE BÖLGESİ DİŞHEKİMLERİ ODALARI ULUSLARARASI BiLiMSEL KONGRE ve SERGİSİ Aegean Region Chambers of Dentist International Scientific Congress and Exhibition Kongrenin bilimsel programına ilgi büyüktü Reklam İndeksi Alternatif Medikal...12 Atlason Bego...17 Colgate Arka Kapak içi Dental Labor... Ön Kapak içi - 1 Drogsan...49 DusArt...6 GC...4 GSK Gülsa Hakgönül Diş Deposu...8 Hamle Heraeus...9 İdex...84 İpana İztomer...10 Kent Dental...33 Kuraray...82 Küresel Bilimsel...87 Lider Diş...25 Nucleos...21 Ortotek Paşa Dental...24 Signal...67 Sirona...83 Tekka Tosunlar Dental...86 Turkuaz Dental...2 Ünaldı Medikal Arka Kapak W&H dent Sahibi İzmir Dişhekimleri Odas ad na Yönetim Kurulu Başkan Turgan Ülker Sorumlu Yaz İşleri Müdürü Özlem Kekeç Yay n Kurulu Turgan Ülker, Cenk Celep Haber Sorumlusu Erdal BİLİCİ Görsel Yönetmen Birsen BAĞARDI KÖSEOĞLU Baskı Şan Ofset Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. Candere Yolu No: 23 Ayazağa - İSTANBUL Tel: Faks: Bas m Tarihi: Kasım 2011 Yay n Türü: Yayg n Süreli Yay n İletişim Adresi Anadolu Caddesi 40, Tepekule İş Merkezi D: 209 /210 /211 Bayrakl İzmir Telefon Faks izdo@dishek.org Dergide yer alan yaz lar n hukuki sorumluluğu yazar na aittir. Dişhekimlerine ve dişhekimliği fakültesi son s n f öğrencilerine ücretsiz dağ t l r.

19

20 haber dişhekimi Yine bir Kanun Hükmünde Kararname! Artık uygulamak zorunda olduğumuz bir asgari ücret tarifesi yok KHK dan önce 3 TDB odalar tarafından önerilen asgari muayene ve tedavi ücretleri hakkında verdiği kararı Sağlık Bakanlığı nın onayına sunuyordu. 3 Sağlık Bakanlığı önerilen tarifeyi aynen ya da gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak onaylıyordu. 3 Tarife Resmi Gazete de yayınlanarak yüyürlüğe giriyordu. 3 Meslektaşlarımızın bu tarifeye uyma zorunlulukları vardı. KHK dan sonra 3 TDB odaların faaliyet alanı içerisindeki muayene ve tedavi ücretlerine ilişkin rehber tarife tekliflerini aynen ya da gerekli gördüğü değişiklikleri yaparak tasdik edecek ve Sağlık Bakalığı na bildirecek. 3 Sağlık Bakanlığı nın onayına gerek yok. Sadece bilgilendirme yeterli oluyor. 3 Tavsiye niteliğindeki tarife Resmi gazete de yayınlanmıyor. 3 Meslektaşlarımızın bu tarifeye uyma zorunluğu yok. Zorunlu asgari ücret tarifesi uygulaması, tavsiye niteliğindeki ücret tarifesi uygulamasına dönüştü Yeni Kanun Hükmünde Kararname nin getirdiği büyük değişikliklerden biri, Türk Dişhekimleri Birliği asgari ücret tarifesi uygulamasının zorunlu olmaktan çıkarılarak rehber, tavsiye asgari ücret tarifesine dönüşmesi. Eski uygulamada muayenehaneler, poliklinikler ve özel ağız diş sağlığı merkezleri TDB nin belirlediği, Sağlık Bakanlığı nın onayladığı ve Resmi Gazete de yayınlanan asgari ücret tarifesinin altında fatura kesemiyorlardı. Asgari ücret tarifesinin altında fatura düzenlemeleri halinde; KDV yasası gereği Maliye Bakanlığı nca cezalandırılıyor, aynı zamanda TDB yasa ve yönetmelikleri gereğince meslekten mene kadar varabilecek çeşitli disiplin cezaları ile karşı karşıya kalıyorlardı. Kanun Hükmünde Kararname ile yapılan değişiklik sonucunda meslektaşlarımızın TDB nin belirleyeceği tavsiye niteliğindeki fiyat listesine uyma zorunluluğu kalmadı. Yeni uygulama belirsizlikler yarattı > Sosyal Güvenlik Kurumu, Kanun Hükmünde Kararname nin yayınlandığı 2 Kasım 2011 tarihinden önce yapılan sevklerde eski asgari ücret tarifesi üzerinden ödeme yapıyor. Ancak, 2 Kasım 2011 tarihinden sonra yapılan sevklerde durumun ne olacağı belirsiz. Bu belirsizlikler meslektaşlarımızın kafasında soru işaretleri yaratıyor. Yeni ücretlerin bir önceki asgari ücret tarifesinden düşük olması halinde meslektaşlarımız, mağdur olacaklar ve haklarını aramak için hukuki yollara başvurmak zorunda kalacaklar. > Özel kuruluşlar, bankalar ve sigorta şirketleri ise 2011 yılı sonuna kadar eski uygulamayı sürdürecek yılında ya TDB nin rehber ücret tarifesinin tam olarak uygulayacaklar, ya rehber tarifedeki ücretlerden belli bir indirimle hizmet alacaklar ya da kendilerinin belirleyeceği bir fiyat listesini uygulayacaklar. > Yurtdışından gelen hastalar açısından da durum belirsiz. Eski uygulamada yabancı sigorta şirketleri yapacakları ödemelerde TDB nin asgari ücret tarifesini baz alıyorlardı. Acaba tavsiye niteliğindeki ücret tarifesini baz alacaklar mı? Tavsiye niteliğindeki 2012 yılı fiyat listesi TDB Yönetimi tarafından belirlendi Meslektaşlarımızın kullanacağı Ağız Diş Sağlığı Muayene ve Tedavi Ücretleri Rehber Tarifesi, Türk Dişhekimleri Birliği tarafından belirlenerek Sağlık Bakanlığı na gönderildi. Tarifenin Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanması gerekmediğinde 2 Kasım 2011 tarihinden sonra kesilecek faturalarda tavsiye niteliğindeki bu liste baz alınacak. 18

21 dişhekimi haber Tüm kamu hastaneleri, ağız ve diş sağlığı merkezleri ve üniversite hastaneleri, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu adlı yeni bir kurumun yönetimine bırakıldı Kanun Hükmünde Kararname ile Sağlık Bakanlığı ve bağlı kuruluşların örgütlenmesi yeniden düzenlenmekte; tüm kamu hastaneleri, Ağız ve Diş sağlığı Merkezleri ve üniversite hastaneleri Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu adlı yeni bir örgütlenmenin yönetimine bırakıldı. Bu kurumun yetkileri arasında Devlet hastaneleri,ağız ve diş sağlığı merkezleri, eğitim ve araştırma hastaneleri ile bu hastanelere bağlı diğer sağlık birimlerini kurmak ve işletmek, gerektiğinde bunları birleştirmek, ayırmak, nakletmek veya kapatmak, Kurum Personelinin atama, nakil, özlük, ücret, emeklilik ve benzeri işlemlerini yürütmek gibi oldukça önemli konular bulunmakta. Ve hiç de şaşırtıcı olmayan bir şekilde bu kurul biri üniversite öğretim üyelerinden olmak üzere Sağlık Bakanı tarafından seçilecek altı üyeden oluşmakta. Yeni Kanun Hükmündeki Kararname yoluyla oluşturulan Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu yoluya Sağlık Bakanlığı, hastaneleri işleten konumdan çıkartılıp, daha çok sağlık alanında planlama yapan, kurum ve kuruluşlar arası koordinasyonu sağlayan ve denetleyen konumuna getirilmeye çalışılıyor. Bundan sonra Kamu Hastane Birlikleri, hastaneleri birer kapitalist işletme gibi çalıştırmak, kâra geçirmek, en azından kendi kendini geçindirebilir durumda tutmak zorundadır. Kamu Hastane Birlikleri Yöneticileri, kârlılığı sağlayabilmek için; 3 Bir yandan iş gücü üzerinde baskı oluşturarak, hekimleri ve sağlık çalışanlarını her türlü sosyal güvenceden yoksun, sözleşmeli çalıştıracak ve ücretlerini giderek düşürürecek. 3 Diğer yandan Sosyal Güvenlik Kurumu ödemeleri giderek kısacağı için; hastaların cebinden ödediği katkı payları giderek artacak. Halkımız artık sağlık harcamalarının çoğunu kendi cebinden ödemeye başlayacak. Sağlık meslekleri kurulu yolu ile sağlık meslek odalarının yetkilerini sınırlandırmanın önü açılıyor Kanun Hükmünde Kararname ile planlanan örgütlenmede öne çıkan bir diğer kurul ise; Sağlık Meslekleri Kurulu: Neredeyse tamamını yürütmenin, Sağlık Bakanı nın atadığı bu kurulun görev alanları ve yetkileri ise sağlık alanındaki meslek örgütlerini etkisizleştirmenin, göstermelik konuma düşürmenin ve varlıklarını pratik olarak geçersiz kılmanın önünü açacak şekilde geniş tutuluyor. Kurulun yetkiler arasında Sağlık mesleklerinin etik ilkelerini belirlemek, meslekten geçici veya sürekli mene karar vermek öne çıkmakta. Kanun Hükmünde kararname de meslekten men hükümleri teker teker sayılarak, odalarının disiplin hükümleri saklı olmakla birlikte fiilin her iki mevzuata göre de müeyyide gerektirmesi halinde Kanun Hükmünde Kararname hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanarak meslektaşlarımızı yakından ilgilendiren etik kuralların belirlenmesi ve disiplin soruşturmalarının işleyişi ve müeyyideleri konusunda odaların yetkileri sınırlandırılmakta, yeni bir disiplin mevzuatı yaratılmakta. Örnek olarak; dikkatsiz ve özensiz davranışlarla hastasına zarar veren herhangi bir meslektaşımız hakkında, meslekten menne ilişkin disiplin soruşturmasını meslek odaları değil, Sağlık Meslekleri Kurulu yapacak. Sağlık Meslekleri Kurulu na verilen bu yetkilerin uygulanma esas ve usulü de yine Kurul tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek. Böylece Anayasa ya göre kendi kuruluş kanunları uyarınca kurulmuş ve faaliyet göstermekte olan kamu kurumu niteliğindeki Meslek Odaları ve Birlikleri nin görev alanlarına giren konularda düzenleme yapılarak ve uygulama usul ve esaslarının Kurulun çıkarılacağı yönetmelikle belirleneceği hükme bağlanarak, Yürütme ile Meslek Odaları arasındaki aslında denetleme yetkisinden ve vesayet ilişkisinden ibaret ilişkinin hiyerarşik bir ilişkiye dönüştürülmesinin ve merkezileşmeye yönelik uygulamaların alt yapısı hazırlanıyor. Bu alt yapı üzerine gelecekte meslektaşlarımızın disiplin soruşturmalarının yapılması, üyelik kayıtlarının tamamen söz konusu kurulla aktarılması gibi düzenlemelerle meslek odalarının yetkilerinin aşındırılaracağı konusunda ciddi kaygılar taşınmaktadır. 19

22 haber dişhekimi VAN DEPREMi meslektaşlarımızı da vurdu Hakan Yurtkuran Meslektaşımız Hakan Yurtkuran ı depremde yitirdik Van da meydana gelen depremde meslektaşlarımız adına üzüntü verici gelişmeler yaşandı. Ankara Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi 2007 yılı mezunu Dişhekimi Hakan Yurtkuran deprem sırasında enkaz altında kalarak yaşamını yitirdi. Van Askeri Hastanesi nde görevli Dişhekimi Burcu Avcı da deprem sırasında hafif şekilde yaralanırken, Adana Dişhekimleri Odası Üyesi Dişhekimi Yılmaz Karakurt ise yakınlarını kaybetti. Marmara depremini de yaşayan meslektaşımız Engin Oğuzalp, yaşadıklarını anlattı Erciş Devlet Hastanesi nde görev yapan meslektaşımız Engin Oğuzalp, Marmara depremini de yaşadığını ancak bu depremin kıyaslanamayacağını belirtirken, Erciş te durum çok vahim. Oturulacak hiçbir bina kalmadı. Erciş te yeniden hayatın normale dönmesi için buranın tekrar inşa edilmesi gerekli. Deprem anında evdeydim, kendimizi zor dışarı attık. Evimize girilemiyor çünkü her an yıkılma tehlikesi var. Biz Erciş te hastanede çalışan yedi dişhekimiyiz hepimize 14 Kasım gününe kadar hastaneye gelmeyin dediler. Üç serbest dişhekimi var hepsinin muayenehaneleri girilemeyecek durumda. Hepimiz kendi memleketlerimize döndük 14 Kasım tarihinden sonra ne olacağı belli değil. Şimdilik tek bildiğimiz bu tarihe kadar hastaneye gitmeyeceğimiz. Bir meslektaşımızıda kaybettik o yüzden moralimiz hiç kalmadı. Sadece yaşadığımıza şükrediyoruz dedi. Yardım kolilerimiz Van a ulaştı İzmir Dişhekimleri Odası Yönetim Kurulu Van da bulunan meslektaşlarımızdan aldığı bilgiler doğrultusunda İzmirli meslektaşlarına Van için düzenlenen yardım kampanyalarına katılma çağrısında bulundu. Meslektaşlarımızın gönderdiği yardım malzemeleri kolilenerek Van da yardıma ihtiyacı olan depremzedelere gönderildi. İzmir Dişhekimleri Odası adına merhumlara Allah tan rahmet, ailelerine ve yakınlarına başsağlığı diliyoruz. Yaralı meslektaşımıza da acil şifalar diliyoruz. 20

23

24 uzmanlık dişhekimi Dişhekimliği Uzmanlık Sınavı ÖSYM takvimine girdi Diş Hekimliğinde Uzmanlık Sınavı (DUS), ilk kez bahar döneminde 24 Nisan 2012, sonbahar döneminde ise 9 Eylül 2012 tarihinde yapılacak. ÖSYM, 2012 sınav takvimine Dişhekimliği Uzmanlık Sınavı nı (DUS) ekledi. ÖSYM Takviminde bahar dönemi sınav tarihi 22 Nisan 2012, sonbahar dönemi sınav tarihi ise 9 Eylül 2012 olarak belirlendi yılında ilk kez uygulanacak olan Diş Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı öğleden sonra tek oturumda gerçekleştirilecek. Sınavda Dişhekimliği Temel Bilimler Testi ve Dişhekimliği Klinik Bilimler Testi olmak üzere iki test bulunacak. Dişhekimliği Temel Bilimler Testi nde 40 soru, Dişhekimliği Klinik Bilimler Testi nde ise 80 soru yer alacak. Adaylar tek oturumda toplam 120 soru cevaplayacaklar. Sınav süresi 2,5 saat (150 dakika) olacak. DUS hazırlık eğitim kitapları yayınlanmaya başladı DUS tarihinin açıklanmasının ardından uzmanlık sınavına girecek adaylarda büyük bir heyecan başladı. Bunun yanı sıra çeşitli DUS hazırık kitapları ve eğitim set ve CD leri yayınlanmaya başladı. DUS için yabancı dil sınavına girmek şart DUS a girebilmek için ÜDS veya KPDS dil sınavlarından en az birinden 100 puan üzerinden 50 puan alınması gereklidir. 22 Nisan 2012 DUS sınavına katılmayı düşünen meslektaşlarımızın 05 Ekim 2011 tarihinde başvurması ve 20 Kasım da gerçekleştirilecek KPDS sınavına girmesi gerekiyordu. Ancak DUS Kurulu nun 13 Ekim de aldığı karara göre 18 Mart 2012 de yapılması planlanan ÜDS Yabancı Dil sınavı da DUS sınavı için geçerli olacak. Meslektaşlarımızın DUS İlkbahar dönemi için henüz başvuru tarihi belli olmayan ÜDS yabancı dil sınavı başvurularını takip etmelerini tavsiye ediyoruz. Çeşitli eğitim olanakları ortaya çıktı DUS soru bankası kitapları İlki 22 Nisan tarihinde yapılacak olan DUS için Medya Fuarcılık Ltd. Şti. tarafından iki ayrı soru bankası kitapçığı hazırlandı. Soru bankasının içeriği; Endodonti ve restoratif tedavi - Protez - Pedodonti- Cerrahi - Hastalıklar - Oral diagnoz - Periodontoloji - Ortodonti - Temel tıp bilimleri (Mikrobiyoloji, anatomi, patoloji, farmakoloji, biyokimya, tükürük histolojisi ve fizyolojisi) gibi bölümlerden oluşuyor. Bilgi düzeyini ölçmek, konu hakkında genel ve özel bilgi edinerek bilgi düzeyini artırmayı, konular hakkındaki karakteristik bilgileri vurgulamayı, farklı konular arasında kıyaslamalı ayırıcı özelliklere dikkat çekmeyi, bir konu hakkında bilinmesi gerekenlerin şıklara yerleştirildiği öğretici özet bilgileri kullanarak yorum yapabilme yeteneğini geliştirmeyi amaç edinen soru bankaları Dt. Mehmet Canpolat ve Uz. Dr. Serpil Canbolat tarafından hazırlandı. Soru bankalarının 1.Cilt kitapçığında Endodonti ve restoratif Tedavi Ortodonti Pedodonti Protez, 2. Cildinde Oral diagnoz Periodontoloji Cerrahi- Hastalıklar - Temel tıp bilimleri (Mikrobiyoloji, anatomi, patoloji, farmakoloji, biyokimya, tükürük histolojisi ve fizyolojisi) Konularına gore tasnif edilmiş soru bulunuyor. 22

25 dişhekimi uzmanlık DUS için açılan ilk dersane, Ankara ve İstanbul da eğitime başlıyor DUS tarihinin belirlenmesinin ardından dişhekimleri için özel bir dersane kuruldu ve DUS sınavına hazırlık eğitim programını duyurdu. Serbest dişhekimlerinin mesai saatleri göz önüne alınarak saatlik bir kurs programı oluşturuldu. Bu kurs programı içerisinde DUS adayları 3 deneme sınavına girerek, kendilerini sınama fırsatı bulacaklar. Ayrıca şu anda beşinci sınıf öğrencisi olan ve ilk olarak 2012 yılının eylül ayında sınava girecek öğrenciler için 500 saatlik ayrı bir program hazırlandığı belirtildi. Bu konuda görüşlerine başvurduğumuz DusArt Genel Müdürü Erhan Özer; Artık dişhekimleri de, çalışanın kazanacağı, gerçek anlamda uzmanlığın yolunu açan, adil ve merkezi bir sınava sahip oldu. DUS a yönelik hizmet etme fikri aklımızda ilk canlandığında, en baştan savunduğumuz bu işin, dişhekimleri için dişhekimleri tarafından organize edilmesiydi. İşte bu organizsayonu başaran ve sadece dişhekimlerine yönelik özel bir eğitim kurumu olan DusArt ı sunuyoruz dedi. 27 Kasım 2011 de Ankara ve İstanbul da eğitimlerine başlayacağını belirten Özer; Sorumluluğumuzun bilincindeyiz. Bu nedenle iddialıyız. Dişhekimlerimiz DUS için en fazla ders saatini DusArt da bulacak. DUS ta çıkacak soruların çoğunluğunun temel bilimlerden oluşması sebebiyle bu bölüme daha da önem vereceğiz. DusArt ın hizmet anlayışının merkezinde sizler yani dişhekimleri olacak dedi. DUS için evde eğitim fırsatı Küresel Bilimler Eğitim Akademisi evde internet başında eğitim gerçekleştirilen bir sistem geliştirdi. Küresel Bilimler Eğitim Akademisi Başkanı Prof. Dr. Adnan Gülerman, DUS sınavları ile ilgili hazırladıkları bu sistemin nasıl çalışacağını Dişhekimi Dergisi ne anlattı. Uzaktan eğitim nasıl gerçekleşiyor? Öğrencilerimizin hazırlık kursuna kaydının gerçekleşmesi ile birlikte, kendilerine bir kullanıcı adı ve şifresi verilmektedir. Bu bilgileri com sayfasındaki öğrenci girişinde kullandıklarında, kendi adlarına özel olarak hazırlanmış eğitim platformuna giriş yapabilmektedirler. Burada DUS Sınavındaki her bir branşa ait ders notlarını ve branş sorularını görecekler. Kursu tamamlamalarıyla birlikte, DUS benzeri bir deneme sınava tabi tutulacaklar ve hazırlık kursunu tamamlayacaklardır. Kurs içeriğinde neler var? DUS programımızda, sınavda sorulması mümkün soruların kolayca cevaplanabilmesi için gerekli bilgileri, özetler halinde vereceğiz. Şu anda 4 aylık dönemlerde temel tıp ve diş hekimliği ile klinik dişhekimliği alanlarında, her branş için yetkin akademisyenler tarafından bilgiler sunulmaya hazır haldedir. Bu dönemlerde bir veya birden fazla konu için küçük sınavlar, dönem sonunda da DUS ile aynı özellikte büyük sınav yapılacak ve adayların kendilerini sınamaları, bunun yanında sınav alışkanlığını kazanmaları sağlanacaktır. Bu noktada içerik, ÖSYM nin yaptığı açıklamaya paralel biçimde; Ağız, Diş, Çene Hastalıkları ve Cerrahisi, Ortodonti, Diş Hastalıkları, Tedavisi ve Endodonti, Oral Diagnoz ve Radyoloji, Pedodonti, Periodontoloji, Protetik Diş Tedavisi, Maddeler Bilgisi, Anatomi, Mikrobiyoloji, Biyokimya, Patoloji, Farmakoloji, Fizyoloji, Histoloji, Tıbbi Biyoloji alanlarından oluşmaktadır. Kurs ücreti nasıl belirlendi? Derslerimizin genel olarak başlangıç tarihi 1 Kasım 2011 dir. Daha sonrasında kısa aralıklarla yeni dönemler açılacaktır. Örneğin 15 Kasım da yeni bir dönem başalayacak. DUS Hazırlık Kursumuz uzaktan eğitim yani online olarak hizmet vermemiz dolayısıyla, öğrencilerin 1 Kasım dan itibaren başvuru yapmaları halinde, kayıt oldukları gün eğitime başlayabileceklerdir. ÖSYM Tarafından sınav tarihi ve içeriğinin açıklanması ile birlikte kayıtlarımızı almaya başlamış bulunmaktayız. Kurs ücretini ise, Bilim Kurulumuz ile aldığımız karar doğrultusunda 2500 TL olarak belirledik. 23

26

27

28 tam gün > haber dişhekimi Hekimleri ve dişhekimlerini tercihe zorlayan ve ileri demokrasi söylemine yakışmayan Kanun Hükmünde Kararname nin YANKILARI SÜRÜYOR Sağlık Bakanlığı nın, 26 Ağustos ta çıkardığı 650 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile üniversite hastanelerinde çalışan ve özel muayenehanesi olan hekim ve dişhekimlerinin hasta muayene etmesini ve ameliyat yapmasını yasaklaması sıkıntı yarattı. Ya üniversitede kal, ameliyat yap ya da Git, muayenehanende çalış gibi iki ayrı seçenekten birini tercih etmek zorunda bırakılan hekimlerin çoğu gitmeyi tercih edince olan hastalara oldu. İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere çok sayıda Tıp Fakültesi Hastanesi nde ameliyat sayıları yüzde 50 oranında düştü. Sağlık Bakanı doktorlara savaş açtı Sağlık Bakanı Recep Akdağ, hastanelerde doktor kalmadığı ve hastaların mağdur olduğu eleştirisini getiren doktorlara sert konuştu. Akdağ açıklamalarıyla adeta doktorlara savaş açtı. Rant sistemini kabul etmiyoruz, bu bizim üniversitelerimizi katleden bir şey diyerek, Tam Gün de ısrarlı olduğunu gösterdi. 10 bin değerli öğretim üyesinin olduğu bir yerde yüzde 5 lerden bahsedildiğinide sözlerine ekleyen Akdağ; Bunu önemli bir problemmiş gibi kamuoyuna sunmak vatandaşlarımıza, hastalarımıza ve hasta yakınlarına en büyük haksızlıktır. Ayrıca üniversitelerin ticarethane olmasını kabul etmiyoruz. Üniversiteler ticarethane değildir. Üniversiteler rant kapısı olamaz. Üniversitelerin bu tıp fakültelerinin uygulama araştırma merkezlerinde bu ticarethane anlayışı eğitimi, öğretimi ve araştırmayı geçtiğimiz yıllarda engellemiştir. Bir üniversite hocasının sabah hastaneye gelerek 2 saat çalışıp, ardından muayenehanesine gidip ya da öğleden sonra üniversitede paralı muayene yapıp bu şekilde çalışması kabul edilemez. Bu şekilde çalışan öğretim üyesinin nasıl bir katkısı olabilir? Farklı bir mecrada gidiyor demektir dedi. Sağlık Bakanı Recep Akdağ Tam Gün uygulaması yüzünden bir hasta yaşamını yitirdi İzmir de trafik kazasında hayatını kaybeden 14 yaşındaki Ece Altıntaş ın tam gün yasası kurbanı olduğu ortaya çıktı. 4 Ekim de yaşanan olayda, sürücü geri manevra yaparken fren yerine gaza basmış, Ece yaralanmıştı. Altıntaş ın bacağındaki atardamar kesilmişti. Ece ilk olarak Karşıyaka Devlet Hastanesi ne götürüldü. Buradan, imkanların yetersiz olduğu söylenerek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi ne sevk edildi. Ece yi taşıyan ambulans 10 kilometre uzağa Bornova ya yol aldı. Ege Üniversitesi nde durum tespit edildi: Ece nin acilen ameliyat edilmesi gerekiyor- 26

29 dişhekimi tam gün > haber du. Ancak aile üniversiteden Doktor yok yanıtını aldı. Buradan 15 kilometre uzağa, Yeşilyurt semtindeki Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ne gönderilen Ece nin kalbi yolda tam 3 kez durdu; tam ameliyata alınacağı sırada geri dönülmez yola girdi ve hayatını kaybetti. Sağlık Bakanlığı olayla ilgili soruşturma başlattı. Ana Muhalefet Partisi, kendi Tam Gün Yasası nı hazırlıyor Hazırlanması planlanan tam gün yasası ile ilgili komisyonda bulunan Mersin Milletvekili Prof. Dr. Aytuğ Atıcı, CHP tarafından sayfa sayfa, taslak taslak hazırlanan yasa taslağını 10 Ekim de tamamladıklarını ve grup başkanlığına sunduklarını belirtti. Hükümetin dayattığı Tam Gün uygulamasının gerçek amacının üniversitelerin ele geçirilmesine yönelik kadrolaşma hareketi olduğunu söyleyen Atıcı, Anayasa Mahkemesi ne dava açılmadığına dair eleştirler var fakat biz CHP olarak bu konuda komisyon inceleme ve teknik alt yapı inceleme çalışmalarımız tamamlanmasını bekledik. Önümüzdeki günlerde Anayasa Mahkemesi ne götüreceğiz. Daha önce Danıştay ve Anayasa mahkemesinin kararları olmasına rağmen Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen bu yasa, bir kadrolaşma hareketidir. Bunu doğru bulmuyoruz dedi. Sağlık Bakanlığı, özel hastane ve polikliniklerle ilgili yönetmelikte değişiklik yaptı Resmi Gazete de yayımlanan değişiklik; Kamu görevi olan ve/veya kanunen mesleğini serbest icra etme hakkı bulunmayan tabip ve tabip dışı personelin sağlık kuruluşunda çalıştırılması durumunda Müdürlükçe, denetim formunda öngörülen sürelerde sağlık kuruluşunun faaliyeti geçici olarak durdurulur ve Bakanlığa bildirilir deniyor. Bakanlık hastanelerinde çalışan hekim ve sağlık personeli ile kanunen mesleğini serbest icra etme hakkına sahip olmayanları, çalıştıran özel sağlık kuruluşlarına sert ceza geldi. Buna göre bakanlık doktor ve sağlık personelinin özel bir kuruluşta çalıştığı tespit edilirse, o kuruluşa 10 gün poliklinik durdurma cezası verilecek. Bir yıl içinde ikinci kez aynı suç işlenirse, sağlık kuruluşunun faaliyeti 1 ay süreyle tamamen durdurulacak. Üçüncü kez aynı durum yaşanırsa, o sağlık kuruluşunun ruhsatı iptal edilecek. Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmeliğin 4 maddesinde değişiklik yapıldı. İzmir Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Erdener Özer, Tam Gün ün bir kandırmaca olduğunu belirtti Halkımız gerçeği bilmeli Prof. Dr. Erdener Özer Yargı kararları yok sayılarak, hiçbir kişi ve kurumun görüşü alınmadan hazırlanan düzenlemeler, hekimlerin serbest meslek hakkını ortadan kaldırıyor. Hekimi tercihe zorlayan Kanun Hükmündeki Kararname yi nasıl değerlendiriyorsunuz? Hekimlerin serbest çalışma hakkını gasp eden, Anayasa Mahkemesi nin iptale ilişkin gerekçeleri ve Danıştay kararları hiçe sayılarak yapılan bu düzenleme ile Tam Gün mevzuatı yeniden kanunlaştırıldı. Serbest çalışma hakkı bizim için çok önemli, bu hakkımızdan vazgeçmek istemiyoruz. Bu kararname için Tam gün hükmünde kararname deniyor. Bir kere bu, hekimlerin tam zamanlı çalışmasını düzenleyen bir kanun hükmünde kararname değil. Çünkü zaten geçtiğimiz yılın şubat ayından itibaren üniversitelerle birlikte kamuda çalışan tüm hekimler tam gün çalışıyor. Buradaki asıl amaç hekimlerin serbest çalışma hakkını ortadan kaldırmak. Bu sadece muayenehanelerde çalışmak değil, hekim arasında 600 hekim üzerinden gidiliyor. Burada neden muayenehane hekimlerine yükleniyorlar. Halkımız gerçeği bilmeli, o yüzden bunu irdelemek gerekli. 27

30 tam gün > röportaj dişhekimi Doktorlar bir seçim yapmaya zorlanmasının ardındaki amaç nedir sizce? Muayenehane hekimleri aynı mahallenin bakkalı gibi. Nasıl mahalle bakkallarını bitirmek için Alışveriş merkezleri (AVM ) büyük sermayenin önüne sunuldu. En büyük rakipleri mahalle bakkalları onları bitirmek istiyorlar. Şimdi zincir hastaneler için hedef muayenehaneler. Bunu nasıl yapıyorlar; işte kapı boyu şöyle olacak, özürlü asansörü girişi olacak vb. yönetmelikler getiriliyor. Şimdi aynı apartmanda bir sürü vatandaş ve işyeri var. Ondan deprem yönetmeliği soruyor musun ya da avukata özürlü vatandaş gelirse ne yapıyorsun diyor musun? İkisi de halka hizmet. Doktora soruyorsun ama avukata standart getirmiyorsun, amaç halkı düşünmekse çifte standart neden? Muayenehaneleri kapatma çabasından başka bir şey değil. Üniversitede öğretim üyesi hekim ben özelde çalışacağım dedi, hak tanındı, tercihini yaptı ama sen hasta tedavi edemezsin dendi. Peki asistan nasıl yetiştirecek bu hekim. Aynı zamanda hastalar da mağdur olacak. Bakanlık tan gelen açıklama ne; Gerekirse vatandaşı Avrupa ya gönderirim yine tedavi ettiririm. Pazardan limon mu alıyorsun? Ekonomik açıdan sağlık büyük bir pasta haline geldi. Bu fotoğrafın tamamına bakacak olursanız; uluslararası sermayenin sağlıktan para kazanmak için Türkiye de gerçekleştirdiği bir dönüşüm. Kararname nin sağlık sistemine hiçbir artısı yok mu? Burada tek iyileşen şey hekime ve ilaca kolay erişmedir. Fakat burada bir problem var; hekime kolay ulaşıyorsun ama ulaştığın sağlık nitelikli değil. Neden nitelikli değil 5 dakikada muayene ediliyorsun, Çin malı ucuz protez ya da cihaz kullanılıyor, koruyucu hekimlik kötü durumda, bebek ölüm oranları hızlı düştü diye övünüyorlar, düştü ama halen diğer ülkelerden kötü durumdayız. Bunun daha ötesi yok. Ancak halk tam anlamıyla tüketim toplumu. Sağlığı da bu kadar rahat tüketebildiği için çok mutlu, hekime rahat ulaşıyor, dünyalar onun oluyor. Bu kararname sebebiyle doktor yokluğundan ölen hastalar oldu? Burada vicdani sorumluluk hangi tarafa ait? Sağlık Bakanı bu ölümlerin ardından vicdani olarak hekimleri sorumlu tutuyor. Bu söylediğin tabloda doktor vicdani olarak nerede hata yapmış olabilir. Bize deniyor ki; sen ya devleti seçeceksin ya özeli. Özeli seçersen hastanede hasta bakamazsın. Bu hekime şiddeti körüklendirecek bir davranış değil mi? Hangi meslek grubuna Başbakan Türkiye de daha az kazan diyor. Çiftçiye, serbest meslek çalışanına diyor mu az kazan diye. İyi kazanan hekimler var, bu bir realite, hastaya kötü davranan hekimler var bu da realite ancak kötüyü cezalandırırken neden iyiyi de cezalandırıyorsun. Hastaya bakamazsın diyorsun, bakarsan cezalandırırım diyorsun. Peki hekimleri düşürdüğü bu sebepten dolayı Sağlık Bakanlığı vicdanen rahat olacak mı? Zamanla bu işten halk zarar görecek, görmeye de başladı. Aile hekimlerine her ziyaret 3 TL. İlaç dozajı 3 kat azaltıldı, yani uygun dozaj için üç kez gidecek 9 TL yapar. İlaç ucuzladı, 6 liraya düştü, o hasta aile hekimine mi gider yoksa eczaneye gidip cebinden 6 TL ye ilaç mı alır? Devlet normalde sana sunması gereken şeyden elini bir anda çekiyor. Halk ne diyor; Allah razı olsun ilaçlar ucuzladı. Ama ilaç paraları cebinden çıkıyor bunun farkında değil. En pahalı benzin kullanıyorsun buradan alıyor, deprem vergisi nereye gitti denildi, sağlığa. Duble yola buradan da alıyor. Bıçağın kemiğe dayanması lazım halkın bu gerçekleri görmesi için. Şu an kamu ve özel muayenehane arasında seçim yapan hekim sayısı nedir? Türkiye de 600 e yakın üniversitede çalışan, muayenehanesini tercih eden doktor var. İzmir de bu rakam Ege Üniversitesi nde 100, diğer üniversitelerde 50 yani toplam 150 hekim var. İzmir de bunlar ne yapıyor mesai saatleri boyunca? Hastanelerde 1-2 saat derse giriyorlar, mesai bitince muayenehaneye gidiyorlar. Hasta bakmaları durumunda cezalandırılıyorlar. Mesela eli kopmuş hasta 3 tane pırıl pırıl el cerrahi uzmanı var ama muayenehaneyi tercih etmiş, hastayı elleyemiyor. Bu vicdani değil, keyfi değil, zorunlu bir şey. Hastaya müdahale etmesi yasak. Yorumu size bırakıyorum. 28

31 dişhekimi tam gün > yorum Prof. Dr. Mehmet Zileli: Sayın Bakan, siz kazandınız Prof. Dr. Mehmet Zileli, MediMagazin sitesinde yazdığı yazıda Evet kazandınız, sadece devlet hastanelerini değil, üniversite hastanelerini de değiştirmeyi başardınız. Üniversite özerkliğinin olmadığını bir kez daha hatırlattınız bize diyerek dikkatleri çekti. Prof. Dr. Zileli Dişhekimi Dergisi için hekimleri tercihe zorlayan Kanun Hükmündeki Kararname yi değerlendirdi. Sağlıkta Değişim ve Tam Gün Yasası Prof. Dr. Mehmet Zileli EÜ Beyin ve Sinir Cerrahisi AD Emekli Öğr. Üyesi Türk Nöroşirürji Derneği Eski Başkanı Son yıllarda sağlıkta değişim amacıyla önemli yasal değişiklikler getirildi ve getirilmeye de devam ediyor. Bunlar gerçekten sağlık çalışanlarını ve sonuçta sağlık hizmeti alanları büyük oranda etkilemiştir. Bu değişim yasaları içinde Sosyal Güvenlik Kurumu nun oluşturulması, Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur un aynı çatı atında sağlık hizmetinden yararlandırılması ve özel sağlık kurumlarının ciddi şekilde denetlenmesi de bulunmaktadır. Ayrıca resmi kurumlarda çalışan hekimler performans sistemi denilen bir sistemle ücretlendirimişler ve performansı düşük olanlar az, yüksek olanlar yüksek gelir elde etmişlerdir. Ancak bu yazıya sığmayacağı için bunlardan söz etmeyeceğim. Sağlık çalışanlarını en çok etkileyen yasa Tam Gün Yasası da denilen yasadır ve bu yasa ve getirilenler tüm sağlık çalışanlarını, özellikle de hekimleri ciddi şekilde etkilemiş ve bu etkiler artarak sürecektir. Tam Gün Yasası nın gerekçesi olarak şunlar öne sürülmüştür: 1- Yarım gün çalışmak eğitime ve araştırmaya (özellikle üniversite hastanelerinde) ayrılan zamanı azaltmakta ve verimi düşürmektedir. 2- Yarım gün çalışanlar hastane ve muayenehane arasında organik bir bağlantı kurarak dürüst olmayan bir yöntemle para kazanmaktadır. Buna Sayın Başbakanımız, muayenehaneci hekimleri kastederek bana bile kart verdiler... diyerek, Sayın Sağlık Bakanımız ise Çok büyük para kazanan ya da kazanmayı hayal eden, biraz da hekimliği buna endekslemiş olan bir grup, bu yasaya ciddi ölçüde karşı. diyerek katkıda bulunmuş, yani para kazanmak istemeyen (!) hekimlerin bu yasayı desteklediklerini ima etmiştir. Yasanın birçok yönden eşitlik ilkesini ve bazı haklarımızı ihlal etmesi nedeniyle yapılan başvurular yasanın birçok madesinin iptal edilmesine neden olmuş ve bugünkü son yasa çıkmıştır. Şu anda sağlık bakanlığının eğitim hastanelerinde çalışan hiçbir hekimin muayenehanesi bulunmamaktadır. Üniversite hastanelerinde çalışan ve muayenehanesi olan öğretim üyeleri ise hasta muayenesi ve ameliyat yapmaktan men edilmiş durumdadır. Bu duruma itirazlarımızı şu maddelerle özetleyebiliriz: 1- Yasa, dürüst olmayan uygulayıcıları bahane ederek mesai dışı saatlerde daha fazla çalışan ve sağlık hizmeti veren bir kesimi mağdur etmektedir. Dahası bu kesimin fazla çalışma isteğini kırmakta ve istismar etmektedir. Tam gün çalışanların Başbakan ve Sağlık Bakanının iddia ettiği gelir düzeylerine ulaşmak için insan üstü bir gayret gösterme- 29

32 tam gün > yorum dişhekimi si gerekmektedir. Hatta buna rağmen arzu edilen gelirlere ulaşamayacakları açıktır. 2- Sağlık hizmetinde verimlilik ölçümü olarak kullanılan performans sistemi birçok hata içermektedir. Yüksek performans sağlamayan zor hastalar yerine çok puan getiren daha basit girişim, tedavi gerektiren hastalar tercih edilmeye başlanmıştır. Ayrıca eğitim hastanelerindeki verimlilik sadece sağlık hizmeti ile ölçülemez. Araştırma ve eğitimle ilgili verimlilik ölçümlerine gereksinim vardır. Üniversitelerde buna yönelik çalışmalar olmuş, ancak gerektiği gibi uygulanamamıştır. 3- Son değişikliklerle birçok öğretim üyesi ve eğitim hastanesi şef ve şef yardımcısı görevlerinden ayrılmış, emekli olmuş veya bir süreliğine ücretsiz izne çıkmıştır. Bu durum özellikle asistan eğitimini olumsuz yönde etkilemiş ve etkileyecektir. Ben de kısmen bu nedenle, üniversitelerin gittikçe bilim ve araştırmadan kısmen uzaklaşmakta olması nedeniyle üniversiteden ayrılan bir öğretim üyesiyim. 4- Sağlık Bakanı nın yurt dışından doktor getiririm, hatta hastaları yurt dışına tedavi için gönderirim söylemleri bir inatlaşmanın sonucudur ve gerçekçi değildir. Mevcut kaynakların doğru kullanılması ve sağlık çalışanlarına güven veren bir yönetim anlayışı ile Türk tıbbının dışarıdan hizmet alması asla gerekli değildir. Örneğin ülkemizde beyin ve sinir cerrahisi uzmanı sayısı toplam 1400 civarındadır ve bu rakam Dünya Sağlık Örgütü nün önerdiği kişiye bir beyin ve sinir cerrahisi gerekir ülkemiz için ideal sayı 700- rakamının iki katıdır. Ayrıca Sayın Bakan yurt dışından kaliteli hekimleri şu an verdiği maaşlarla getirmesi mümkün değildir. Ancak tıp eğitimi yetersiz ülkelerden hekim getirmesi mümkün olabilir. 5- Üniversite Hastaneleri daha büyük bir sarsıntı geçirmektedir. Bu sarsıntının ilk nedeni özel hasta muayenesi ve ameliyatı nedeniyle hastalardan alınan gelirlerin kaybıdır. Bunun %15 civarında olacağı söylenmektedir. Yeni yasa sonrası üniversite hastanelerinde ameliyat sayıları azalmış ve bu gelirler daha da düşmektedir. Zaten resmi hastalardan dolayı hakettiği alacaklarını zamanında alamayan ve bu alacaklarında büyük kesintilere uğrayan üniversite hastaneleri bir de sıcak para girişinden ve ameliyat sayılarının azalmasından gelir kaybına uğramaktadır. Bu durumda çalışanlarına döner sermaye ödemelerini yapmakta daha da zorlanacaklardır. Yeni yasanın bunu hiç düşünmediği kesindir. Üniversite hastanelerinin bir diğer kaybı ise yasa sonrası ayrılan öğretim üyeleridir. Vakıf Üniversitelerinin bu yasadan Devlet Üniversiteleri gibi etkilenmemesi ve bu etkilerin yasa yapıcılar tarafından anlaşılmaması da söz konusudur. Önümüzdeki yıllarda Üniversite Hastanelerinin mali ve personel açısından fakirleşeceğini ve Vakıf Üniversitesi Hastaneleri ile yarışmakta zorlanacağını tahmin ediyorum. 6- Dürüst olmayan yöntemler kullanarak gelir elde edenler var idiyse, bunların tam gün çalışırken de böyle yöntemler kullanacağını tahmin etmek zor olmayacaktır. Bu yasal düzenlemeler kurunun yanında yaş da yanar özdeyişini haklı çıkarmıştır. Oysa ahlak ve etik anlayıştaki erozyon bir zamanlar söylenmiş olan benim memurum işini bilir deyimini hatırlatmaktadır. 7- Hekimlerin en büyük örgütü olan Türk Tabipler Birliğinin tam güne evet, ama bu yasaya hayır demesini anlamak da mümkün değildir. Eğer sağlık sistemi devletçi bir tavırla yönetilse ve Tabip Odası aidatlarının çoğunu devlet kesiminde çalışan hekimler ödese idi bu söylemi doğal karşılamak mümkün idi. Ancak bu böyle değildir. Önce özel sağlık sektörü inanılmaz bir devlet desteği görmüş, çok sayıda özel hastane ve tıp merkezi açılmış ve resmi hastalara bakma izni almıştır. Daha sonra bunlara kısıtlamalar getirilmiş, personel sayıları ve hastalardan alacakları ücretler sınırlanmıştır. Sonra da tam gün yasası çıkarılmıştır. TTB nin kısa süre içinde bu haliyle tam güne karşıyız söyleminden tam güne karşıyız söylemine geçmesi gerekir. 8- Ne yazık ki halkımızın bu yasadan memnun olduğunu düşünüyorum. Bu memnuniyetin iki nedenle olduğunu sanıyorum: Birincisi uzman hekimlere ve öğretim üyesi hekimlere daha kolay ulaşacaklarını düşünüyorlar. Dahası, artık muayenelerini ve ameliyatlarını tam gün ile hastanelere sıkıştırılmış deneyimli hekimlere kolayca yaptıracakları kanısındalar. İkincisi ise muayenehaneye gidip sonra hastaneye gelmek / tedavi olmak bunun oranını bilmek zor- yolunun kapanmasından memnun olmalılar. Ancak durumun bu kadar düz olmadığını kavramaları uzun sürmeyecektir. Özellikle kompleks hastaları olanlar bunların tedavisinde sıkıntıyla karşılaştıklarında bunu daha iyi kavrayacaklardır. Dahası eğitimin aksaması ile olan kalitesiz hekim ve uzman yetiştirmenin etkileri yıllar sonra hissedilecektir. Hekimlerin desteği olmayan ve yaygın kabul görmeyen bir sağlık yasasının başarılı olacağını düşünmek ise yasa yapıcıların en büyük hatası olmuştur. Keşke şu hekimler olmasaydı, sağlık sistemi ne kadar güzel yönetilirdi... 30

33 dişhekimi tam gün > röportaj Seçim mi, zorlama mı? 17 yıllık devlet memurluğunu ve ADSM Şube Müdürlüğünü bırakıp, muayenehanesini seçen meslektaşımız Türker Ünal, Ya muayenehanemizi kapatacak elimizdeki hastaların hukuki yaptırımları ile karşı karşıya kalacak, muayenehaneye yaptığımız yatırımı çöpe atacaktık ya da 17 yıllık kamu emeğimizi hiçe saymak zorunda kalacaktık dedi. İl Sağlık Müdürlüğü Ağız ve Diş Sağlığı Şube eski Müdürü Türker Ünal, görevinden istifa ederek muayenehanesinde çalışmayı tercih eden hekimlerden. Tam Gün Yasası ile ilgili düşüncelerini anlatan Ünal, 17 yıllık kamu görevi emeğimin karşılığı ne olacak bunu kim savunacak dedi. Tam Gün Yasası daha sağlıklı yürürlüğe konulabilinir miydi? Kanun hükmünde kararname ile bu iş oldubittiye getirildi. Daha önce alınan Danıştay ve Anayasa Mahkemesi kararları hiçe sayıldı. Bu nasıl olmalıydı? ya da Bu işi destekliyor musunuz? diye sorulacak olursa, amaç doktorların tek bir yerde çalışmalarını sağlamak ise bu şöyle yapılabilinirdi. Kamuda bundan sonra başlamış olanlara veya muayenehanesi olmayanlara denirdi ki bundan sonra muayenehane açamazsınız. Ona göre sözleşme hazırlanırdı, ona göre kamuda çalışma başlangıcı olurdu. Bugün muayenehaneleri olanlar ve özel hastasına karşı belirli sorumlulukları olanlara da denirdi ki; muayenehanenizi ve sorumluluklarınızı bitirene kadar devam edebilirsiniz. Kapattıktan sonra açma hakkınız yok. Bu süreç içerisinde zaten özelini tercih eden özelde kalacak, kamuyu tercih eden özel muayenehanesini kapatarak kamudaki görevine devam edecekti. Kendi kendini eritecekti ve böyle bir sorun da kalmayacaktı. İzmir de zaten kamuda çalışıp muayenehanesi olan dişhekimi olarak toplam 37 kişiydik, bu kilit bir sayı değil, sistemi ne iyi ne kötü etkiler. Kanun Hükmünde Kararname nin bize getirdiği şu oldu: Dediler ki devletten sizi atmıyoruz ama işyerlerinizi mühürlüyoruz. 20 gün evvel birisine protez takmışım ağrıları sızıları devam ediyor. 2 ay evvel implant yapmışım üst yapısı yapılacak. Benim yerimi mühürlemeye geldikleri zaman ben o hastalara karşı olan sorumluluklarımı nasıl yerine getireceğim. Bu konuda hasta bana dava açtığında bunu kim karşılayacak? Devlet bana destek olacak mı, hayır. Bana güvenmiş, sosyal güvencesi yok, kendi cebinden parası ile bana tedavi oluyor. Ben bu sorumluluğu nasıl yerine getireceğim. Açıkçası elimiz kolumuz bağlandı. Ben TDB yi de bu konuda mücadele vermediği için suçlu buluyorum. TDB az sayıda olduğumuz için hem kamuda hem kendi özel muayenehanelerinde çalışanları bu konuda yok saydı. İzmir Dişhekimleri Odası bu olay sonucunda hukuki açıdan yardım önerisinde bulundu. Mesleğimizin geleceği bu koşullardan nasıl etkilenecek sizce? Şimdi bu neyi getirir neyi götürür daha çok önemli olacağına inanıyorum. Bizlerin şu an önemi yok biz 31

34 tam gün > röportaj dişhekimi bir şekilde bu olayı atlatabiliriz. Önümüzdeki on yıl içinde dişhekimliği hangi noktada olacak ona bakmak lazım. Birçok üniversite açılıyor, birçok mezun veriliyor. Özelde çalışan meslektaşlarımız zaten hasta sıkıntısı yaşıyor. İyi bir yapılanma yok. ADSM nin bulunduğu şehirlerde özel muayenehaneler daha da sıkıntılı pozisyondalar. Bakın kesinlikle ben ne olacağım diyerek kişisel düşünmüyorum, yeni mezunların durumu ne olacak? Kamuda iş bulamıyorlar, özelde masraf yapıp yer açamıyorlar, açsalar pasta payı kalmadığı için dayanamıyorlar. Uzun zorlu bir eğitimin sonunda nitelikli bir meslek sahibi olmuşsunuz ama meslek yaşantınızı rahatça yerine getiremiyorsunuz. Bunun yanında bir şey daha var. Biz uzman tabiplerden o kadar ayrı değerlendiriliyoruz ki artık bizim devletteki bütün işlemlerimiz diğer sağlık personeli adı altında görülüyor. Dişhekimliği o kadar kenara atılmış durumda ki! Bizim tayinlerimiz bile başka tarihlerde yapılır. Hatta siz izin alacağınız zaman bile diğer sağlık şubesine yazı yazarsınız. Bizi tabip olarak kabul etsin devlet, ona göre şartlarımızı düzeltsin, çalışma şartlarımızın olumlu olması için çalışma yapalım ya da bu tür yasalardan etkilenmeyelim. Her türlü çalışma şartları doktorlardan farklı, iş yasaya gelince biz de aynı şartlarda muamele görüyoruz. Şu şartlarda kamudaki görevini muayenehanesine hasta sağlamak için kullanan dişhekimi de yoktur değil mi? Zaten bu kanunların hedef noktası dişhekimleri olmadı. Ben hiç kamuda ya da üniversitede çalışıp da muayenehaneme gel hastanedeki köprünü yaparım diyen dişhekimi duymadım. Sadece İzmir de değil küçük yerlerde de kulağıma gelmedi. Bu zaten bir suç, bu suç karşılığında cezai erki olan kurumlar bu suçun cezasını verebilir. Bu suçu işleyen varsa onları cezalandırmak yerine işini yapan herkes cezalandırılıyor. Muayenehane hizmetleri emeksiz olarak yapılan bir hizmet değil. Kapıda uzun kuyruklar yok, yaptığınız işin duyulması ile belli bir zaman sürecinde sizi tercih ediyorlar ve geliyorlar. Ben ADSM Şube Müdürlüğü görevimi bırakıp muayenemi tercih ettim ama buna tercih mi denilir zorlanma mı bunu düşünmek lazım. 15 Eylül tarihi ile istifamı verdim. Kamuda yaklaşık 17 yıllık hizmetimi ve hukuki haklarımı bırakarak istifa etmeye zorlandım. Neden zorlandım çünkü zorunlu bir seçim yapılmak zorunda bırakıldık. Ya muayenehanemizi kapatacak elimizdeki hastaların hukuki yaptırımları ile karşı karşıya kalacak, muayenehaneye yaptığımız yatırımı çöpe atacaktık ya da 17 yıllık kamu emeğimizi hiçe saymak zorunda kalacaktık. Neden çöpe atmak dedim; bir muayenehane açmak hasta sayısını belirli bir sayıya getirmek, cihaz eksikliklerini gidermek bunlar ciddi zaman ve maliyet isteyen işler. Ben özelde kalmayı tercih ettim. İşini hakkıyla yapanlara haksızlık edildi. Bu çok açık çünkü iddia edildiği gibi ben bir gün erken çıkıp muayenehaneme gelmedim. Muayenehanesi olmayan tam zamanlı çalışan hekimlerle aynı şekilde kamuda hizmet verdim. Baktığım hasta sayısı küçümsenemeyecek kadar fazla, benim ne suçum vardı? Tam gün yasasının getirdiği bu koşullardan en çok kimler zarar görür sizce? Sağlık Bakanlığı nın düşündüğü gibi sağlık sistemini iyileştirmeye yönelik amacına ulaşır mı ulaşmaz mı zaman gösterecek. Ama ben bir amaç olduğuna inanmıyorum. Birçok kişi de benim gibi düşünüyor. İzmir de tüm sağlık kurumlarında kamuda çalışıp muayenehanesi olan 199 hekim var. Kamuda kaç doktor çalışıyor; en az 7000 doktor var. Yani sağlıktaki bütün sorun bu mudur? 7000 doktor çok iyi çalışıyor da 199 doktor mu aksatıyor işleri? Ben bu yolla bir amaca gidileceğine inanmıyorum. Bu geçiş dönemi bizler için hukuksal açıdan sancılı oldu çünkü özlük haklarımızı kaybettik. Bu kez süre tanınmamasının sebebi daha önce verilen Danıştay kararları mı? Zaten bu yeni yasa daha önce alınan Anayasa Mahkemesi ve Danıştay Mahkemesi kararlarına da aykırı bir düzenleme. Belki de geri dönülecek ama geri dönülse bile bizler geriye dönebilecek miyiz yeniden haklarımıza kavuşabilecek miyiz? Diyelim ki yeniden Danıştay ya da Anayasa Mahkemesi bu kararnameyi uygun bulmadı. İstifa edenler ne olacak? Bir sürü soru işareti. Biz 17 yılık emeğimizin karşılığı olarak daha yumuşak bir geçişi hak etmiştik. Önemli olan ben değilim, mesleğimizin alanını daralttık. Kamuda çalışan sayısına göre özelde çalışan hekim sayısı da arttıkça ne olacak. Bu da başka bir sorun. Peki 17 yıllık kamuda çalışma süresi için dava açıp bazı haklarınızı alma şansınız var mı? İnternetten bir baktım böyle bir hakkımız yok. Ancak bu konuda bir yasal süreç başlatmayı düşünüyorum, emsal bir karar olup olmadığını önce araştırmak gerekli. Önümüzdeki günlerde ne olur bilemem ama yasal süreç lehime sonuçlansa dahi her şey maddi değil ki. 17 yıllık emeğim ne olacak bunu tartışmak gerekli. 32

35

36 dosya > protezlerdeki kalite düşüşü dişhekimi Protez Kürsüleri TEPKiLi Düşük ücretli laboratuvar hizmetlerinin, nitelikli ağız ve diş sağlığı hizmeti üretilmesine engel olması ve halkımızın ağız ve diş sağlığını olumsuz etkilemesi nedeniyle, üniversitelerin protez kürsülerindeki akademisyenler isyanın eşiğine geldiler. SGK nın 2010 yılı sonunda yayınladığı tebliğ sebebiyle ADSM ler, kamu hastaneleri ve dişhekimliği fakülteleri protez hizmetini protokol yoluyla değil ihale yoluyla almaya başlamıştı. O dönem Dişhekimi Dergisi tarafından Kamu İhale Kanunu na bağlı ihale yapılmasının protez laboratuvar ücretlerini çok düşüreceği ve bu durumun ağız ve diş sağlığı bakımından yaratacağı sakıncalar dile getirilmişti. Son zamanlarda dişhekimliği fakültelerinin protez kürsüleri de konuya ilişkin tepkilerini dile getirmeye başladı. Bilindiği gibi dişhekimliği fakülteleri nitelikleri gereği; bilimsel araştırmalar ve yayınlar yapmak, daha nitelikli protezler üretmek ve bunun için daha nitelikli ekipman ve malzeme kullanmak zorundadırlar. Ancak söz konusu SGK tebliği ile protez laboratuvar bedelleri yüzde 70 oranında düşürülünce -örnek olarak bir porselen kronun maliyeti 30 TL den 10 TL ye düşürülünce- protez kürsüsü akademisyenleri laboratuvar öncesi hazırlıklarını ne kadar özenli ve titiz yaparlarsa yapsınlar hastalara uygulanan protezlerin kalitesini, diş laboratuvarlarının kalitesiz üretimi belirlemeye başladı. Bu nedenle protez kürsüsü akademisyenleri; hem rutinde yaptıkları protezlerin kalitelerindeki düşüş, hem sürdürmekte oldukları bilimsel çalışmalarda yeni ve kaliteli malzeme kullanma olanaklarının azalması, hem de kalitesiz protezlerin halk sağlığına olumsuz etkileri nedeniyle tepkilerini dile getirmeye başladılar. Konuya ilişkin Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dekanı ve Protetik Diş Tedavisi AD Öğretim Üyesi Prof. Dr. Celal Artunç, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dekanı ve Protetik Diş Tedavisi AD Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürcan Eskitaşçıoğlu ve Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri MYO Öğretim Üyesi Dr. Sevgi Özyeğin in görüşlerini aldık. Prof. Dr. Celal ARTUNÇ Ege Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Kalitesiz ve bu işi yapabilecek yeterliliğe sahip olmayan laboratuvarların da ihaleye girebilme olanağının bulunması bizi rahatsız ediyor Ege Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Celal Artunç protetik diş tedavisinde ihale yoluyla hizmet alınması konusunda ki yaşanan sıkıntıları anlattı. İhale yoluyla hizmet alınmasını nasıl değerlendiriyorsunuz? Yeni bir genelge ile Dişhekimliği Fakültesi nde ve ADSM lerinde protetik diş tedavisi uygulamalarında laboratuvar ücretinin alınamaması yönünde yasa çıktı. Benim bu konudaki görüşüm; ADSM için hasta hizmetleri açısından dikkate alındığında bunlar hastanın menfaatine görülebilir. Ancak eğitim kurumu olan Dişhekimliği Fakültelerinde bu sistemi hasta tedavisi ile beraber eğitimin bir arada olduğu ve burada uzman olan alanlarında ihtisas yapmış kişilerin ihtiyaçlarına cevap verebilecek 34

37 dişhekimi dosya > protezlerdeki kalite düşüşü Prof. Dr. Celal ARTUNÇ bir durum olarak görmüyorum. Eksiklik şu; genelge hem kurumu hem hastayı korumak açısından ihale yoluyla hizmetlerin alınmasını önersede laboratuarların hazırlıklı olması, nitelikli olması gerekiyor. Fakat ihale şartnamelerinde bazı eksiklikler ve zorluklar var. Biz bu eksikliklere müdahele etmeye kalktığımızda ihaleye müdahelede bulunduğumuz gibi yanlış anlaşmalar doğabiliyor. Bu nedenle çok fazla müdahil olup da ihale şartnamelerinde laboratuvarları ayırıcı şartlar koyamıyoruz. Herkese açık olmasını istiyoruz. Ancak kalitesiz ve bu işi yapabilecek yeterliliğe sahip olmayan laboratuvarların da ihaleye girebilme olanağının bulunması bizi rahatsız ediyor. Sıkıntımız fakültelerde yapılan yapılan protez tedavilerinin estetik ve bilimsel olduğunun gözden kaçırılması. Biz bu arada ihaleyi yaparken malzemeyi ve işçiliği beraber yapıyoruz. Ancak işçiliğin yada kabiliyetin para ile sınırlandırılması mümkün değil. Hasta iyi bir protez istediği zaman bunu karşılayabilecek teknisyen ile sıradan bir teknisyenin çalışması aynı olamaz. Bu arada fakülte açısından hasta hekimini seçme özgürlüğüne sahip fakat hastaya laboratuvar seçme özgürlüğü kalmadı. Hasta laboratuvarınıda seçebilmeli bu en doğal hakkı. Standart tedavilerde sorun olmayabilir ancak özellikli tedavilerde uzman hekim kadar teknisyenin de bu konuda bilgili ve yetenekli olması gerekiyor. Şimdiye kadar karşılaşılan zorluklar neler? Bütün üniversitelerde yaşanan aynı sorun şu, biz uygun fiyat laboratuvarla anlaştık. Yapılan İşlerin hasta tedavilerine yetememesi, işlerin sıradanlığı, protezlerin oturmaması, protezlerin zaman alması gibi sorunlar ortaya çıktı. Özellikle bizim üniversiteye şehir dışından gelen hastalar mağdur oldu. Protezler yenilendiği zaman hasta daha fazla gidip gelmek zorunda kaldı. Daha fazla ölçü maddesi, hastanın gidip gelme ücreti ortaya çıktı bazı hastalar 7-8 kez gelmek zorunda kaldı. Sürekli gidip gelmek zorunda kalan hastaya hekim en sonunda olmaz bu kadar diyerek protezi takıyor. Daha önce nasıldı hasta da ücret veriyordu ölçü tutmadı beğenmedi iki günde yapacaksın dediğinde laboratuar onu yapmak zorunda oluyordu. Çünkü hasta verdiği paranın karşılığını istiyordu. Şu an hasta adına biz takip ediyoruz ama doktor mağdur oluyor, hasta mağdur oluyor. Üniversiteler öğretim kurumları burada doğruyu öğretiyoruz ama şu an doğruyu uygulayamıyoruz. Eğitim öğretim planıyla yaptığımız işler birbirini tutmuyor yaptığımız tedavi sıradan tedaviye dönüyor. Burada protezi yapacak olan öğretim üyesi bilgisini becerisini estetik kabiliyetini hepsini kullanacak ama bunu kullanırken teknisyeninde buna uyum sağlaması gerekli.. İhale yoluyla alınan laboratuvarların çoğunda teknisyenler bu niteliklere sahip değil. Şu anda sistem nasıl işliyor? İhale yoluyla hizmet alımında biz 16 TL ye anlaştık. Bazı üniversiteler yüksek fiyat anlaşmış 24 TL ye ve 30 TL ye ye anlaşanlarda var. 18 TL nin üstünü fakülte kendi bütçesinden karşılıyor. Bize kron başına TLl veriliyor. BU ücretin içinde hastadan para almamak için laboratuvar parasıda var. Şimdi bu 85 TL nin içinde 16 TL ye anlaşırsan karın yükselir, 30 TL ye anlaşırsan karın azalır. Sağlık Bakanlığı iyi iş yapmak istiyorsan 30 TL ye anlaş diyor ama 85 TL den düşeceksin diyor. O zaman üniversitenin masrafı artıyor karı düşüyor bizde bu sebeple 18 TL nin üstüne çıkmak istemiyoruz. Ama hastanında biraz katkısı olsa kaliteli hizmet alabilecek. Bu şu an mümkün olmuyor. Vakıf Üniversiteleri bu farkı alabiliyor. Üniversitelerin kaliteli protez tedavisi için ne yapması gerekli? Biz hastaları korumak adına her türlü kontrolü sağlıyoruz. Laboratuvarlara baskınlar yapıyoruz ancak her protez yapımında gidip laboratuarı denetleme şansımız hangi malzemeyi kullandığını görme şansımız yok. Fiyatı düşürmek adına şartnamemiz dışında ucuz malzeme kulanabilir. Ancak faturalarına bakarak hangi malzemeyi almış kullanıyor ona bakabiliriz ama yaparken yanında duramıyoruz. Hangi teknisyeni kullanıyor yeterliliği varmı bilemiyoruz. Yani yapabileceklerimiz sınırlı. 35