Montaj ve işletim kılavuzu (Orijinal Montaj ve işletim kılavuzu)

Transkript

1 Voith Turbo Montaj ve işletim kılavuzu (Orijinal Montaj ve işletim kılavuzu) tr T (GPK ile) (Tam metal paketi kaplin) 94/9/AT direktifine uygun model dahil DİKKAT! Lütfen bu kılavuzu montaj ve devreye alma çalışmalarından önce okuyunuz ve ileride de kullanmak için saklayınız! Seri No. 1) Kaplin tipi 2) İmal yılı Kütle (Ağırlık) Güç aktarımı kw Tahrik devri dak -1 İşletim sıvısı Madeni yağ Su kg Dolum miktarı Eriyen emniyet tapalarının nominal etkinleşme sıcaklığı Bağlantı kaplininin tipi Ses basıncı seviyesi L PA,1m GPK Montaj konumu yatay (± 7 ) Tahrik aracı Dış dişli dm 3 (litre) C db Kapak sayfasında yazılı bilgiler eksik ise Voith Turbo firması ile görüşünüz. 1) 2) Yazışmalarda lütfen seri numarasını belirtiniz ( Bölüm 17, Sayfa 78). T...: Yağ / TW...: Su.

2 İçindekiler 1 Teknik özellikler Üretici beyanları Yapı grupları ve bileşenler hakkında açıklama AT Uygunluk Belgesi (RL 94/9/AT, Ek X.B) Önsöz Genel bilgiler Emniyet Bilgiler ve semboller Amacına uygun kullanım Amacına uygun olmayan kullanım Yapısal değişiklikler Genel tehlike bilgileri Artık tehlikeler Kaza durumunda davranışlar İşletimle ilgili önemli bilgiler Personelin niteliği Ürün gözlemi Nakliye ve depolama Teslimattaki durum Teslimat kapsamı Nakliye Kaldırma Depolama / Ambalaj / Muhafazaya alma Sabit dolumlu Voith turbo Kaplinleri Fonksiyon Tip tanımlaması Yapısal örnekler Sıkma torkları Dişli pimler Eriyen emniyet, dolum, kör, kontrol ve nozül cıvataları Sabitleme cıvataları Montaj ve layna alma GPK (Tam metal paket kaplini) çalışma tarzı Aletler Hazırlıklar Tahrik ve çıkış göbeklerinin geçirilmesi Ön koşul Sıkıştırma göbeği olmadan, Tip GPK modelinde takma ve layna alma Layna alma Turbo kaplinin montajı Layn kontrolü Sıkıştırma göbekli, Tip GPK-XP modelinde takma ve layna alma Tahrik ve çıkış göbeklerinin geçirilmesi Layna alma Sıkıştırma göbeği ve geçme dingilinin hazırlanması Turbo kaplinin montajı Layn kontrolü İşletim sıvıları Madeni yağ işletim sıvısıyla ilgili koşullar Madeni yağlar Kullanılabilir işletim sıvıları İşletim sıcaklığı sıklıkla 100 C üzerinde Tür önerileri Özel koşullar için tür önerileri Su işletim sıvısıyla ilgili koşullar

3 9.4.1 Kullanılabilir işletim sıvıları Santrifüj valflerine sahip turbo kaplinler (TW F tipleri) için işletim sıvısı su Dolum, seviye kontrolü ve boşaltma Kaplin dolumu Doluluk kontrolü Kaplinin boşaltılması Yatay monte edilmiş geciktirme hücresisiz kaplinlerin boşaltılması Yatay monte edilmiş geciktirme hücreli kaplinlerin boşaltılması Devreye alma İşletim Bakım, servis Dış temizlik Bağlantı kaplini Tip GPK ve GPK-XP Eksenel bir destek kullanımı halinde aşınma kontrolü Yatak Madeni yağ işletim sıvısında yatak yağlaması Su işletim sıvısında yatak yağlaması Yatak değişimi / Gresleme Eriyen emniyet tapaları Patlama tehlikesine sahip ortamlarda kullanım için uygun olmayan kaplinlerdeki eriyen emniyet tapaları Patlama tehlikesine sahip ortamlarda kullanım için uygun kaplinlerdeki eriyen emniyet tapaları Montaj kontrol, devreye alma ve bakım protokolü Montaj kontrol protokolü Devreye alma protokolü Genel bakım için bakım protokolü Kaplinin sökülmesi Hazırlık Tip GPK'nin (sıkıştırma göbeği olmadan) sökülmesi Tip GPK-XP'nin (sıkıştırma göbekli) sökülmesi GPK-XP tipinde (sıkıştırma göbeği ile) yeniden montaj Arızalar - Çözümü Sorular, montajcı ve yedek parça siparişi Sıcaklık denetimi Ön uyarı için mekanik termik şalt düzeneği MTS Temassız termik şalt düzeneği BTS Ön uyarı için temassız termik şalt düzeneği BTS Azami yüzey sıcaklığının sınırlandırılması için temassız termik şalt düzeneği BTS-Ex Ön uyarı için temassız ölçüm düzeneği BTM Yedek parça bilgileri Tip GPK (sıkıştırma göbeği olmadan) Nakliye emniyetleri T tipleri için yedek parça TV/TVV tipleri için yedek parça TVVS tipleri için yedek parça DT tipleri için yedek parça DTV tipleri için yedek parça DTVV tipi için yedek parça Yedek parça bilgileri Tip GPK-XP (sıkıştırma göbekli) Voith Turbo GmbH & Co. KG temsilcilikleri Sözcük dizini

4 1 Teknik özellikler Patlama tehlikesine sahip saha içinde kullanım için gerekli bilgiler: - işareti: Çevre sıcaklığı, -25 C Ta +40 C değerlerinden farklı ise maks. yüzey sıcaklığı (T3= 200 C, T4= 135 C, veya farklı) Sıcaklık denetimi Sıcaklık denetiminin nominal etkinleşme sıcaklığı İzin verilen azami dolum miktarı 3) Eriyen emniyet tapası (SSS) Termik emniyetin (Eriyen emniyet tapası (tapaları) veya BTX-Ex) etkinleşmesine sebebiyet veren aşırı yük (Bkz. Bölüm 4.8), şuna göre enerji beslemesinin kesilmesini gerektirir: Eriyen emniyet tapalarının etkinleşmesinden önce enerji beslemesini kapatmak için çıkış devrinin ilave olarak denetlenmesi gereklidir. Motor çalıştırıldıktan sonra şuna göre çıkış devri denetimi gerçekleşmelidir: Tahrik çapı 4) İtici çapı 4) Rulmanların değiştirilmesi MTS 1) Ön uyarı için BTS 2) Ön uyarı için BTS-Ex 2) Voith Turbo kaplinleri için azami yüzey sıcaklığının 94/9/EG AT direktifine göre sınırlandırılması için Motorun çalıştırılması esnasında Turbo kaplindeki izin verilen azami sıcaklık: SSS SSS-X Evet Hayır C C C C dm 3 (litre) s (san) s (san) mm mm h Tablo 1 1) 2) 3) 4) MTS: Mekanik termik şalt ünitesi (bakınız Bölüm 18.1). BTS: Temassız termik şalt ünitesi (bakınız Bölüm 18.2). Kapak sayfasında dolum miktarı bulunmadığında geçerlidir. Dingil-göbek bağlantısı vasıtası ile birleştirilecek göbek veya dingilin çapı ve boşluğu. 4

5 Patlama tehlikesi bulunan sahada işletim için gerekli olan ilave veriler: 5

6 2 Üretici beyanları 2.1 Yapı grupları ve bileşenler hakkında açıklama 2006/42/AT sayılı yeni Makine Direktifi 29 Aralık 2009 tarihinden beri Avrupa Topluluğu'na üye ülkelerde bağlayıcı olarak uygulanmak zorundadır. Voith firmasının tahrik bileşenleri ürün grubuna dahil turbo kaplinleri, yeni 2006/42/AT makine direktifinin tanımlamalarına ve yine Makine Direktifinin hayata geçirilmesine dair Aralık 2009'da yayımlanan kılavuz uygulamalarına göre "makineler" ya da "eksik makineler" değil, aksine yapı grupları ve bileşenlerdir. Ürünlerimiz "eksik makineler" olmadığından 2006/42/AT Makine Direktifine göre bir montaj beyanı düzenlemiyoruz. Başka AT Direktifleri ve Kuralları zorunlu tutmadığı sürece bu ürünler için bir AT Uygunluk Belgesi'nin hazırlanması ve CE İşareti'nin konulması da gerekli değildir. Belgelendirilmiş firma olarak Voith, firma içi kalite yönetim sistemleri aracılığıyla ve armonize normları uygulayarak kendi ürünleri için temel güvenlik ve sağlık kurallarına uyulmasını garanti altına almıştır. Voith ürünleriyle ilgili teknik dokümanlar o kadar geniş kapsamlıdır ki, makineler ve eksik makineler içine güvenli şekilde monte edilebilirler ve sonrasında komple makine yine Voith ürünlerine ait bu dokümanlar dikkate alınarak güvenli şekilde çalıştırılabilirler. Düzenleme yeri Crailsheim, Almanya Tarihi 10. Ocak 2014 İmzalayanın adı Sayın J. Hagedorn, Hareket bileşenleri Bölüm Müdürü İmza 6

7 2.2 AT Uygunluk Belgesi (RL 94/9/AT, Ek X.B) cihazın 94/9/AT Direktifi'ne uygun olduğuna dair onay için. Üretici Voith Turbo GmbH & Co. KG, Voithstraße 1, D Crailsheim iş bununla aşağıdaki cihazın: Tanım Seri numarası T (GPK ile) Sabit dolumlu Turbo kaplinler, Bağlantı kaplini tipi GPK (tam metaal paket kaplin) sevkiyat belgelerine göre imzalanan tarihte geçerli metinleriyle aşağıdaki armonize normların hükümlerine uyun olduğunu beyan eder: EN ISO / -2 EN / -2 EN EN EN EN 1710 Makinelerin Güvenliği - Temel Kavramlar ve Genel Tasarım İlkeleri Bölüm 1: Ana Terminoloji, Yöntembilim Bölüm 2: Teknik Prensipler Patlama Tehlikesine Sahip Ortamlar, Patlama Koruması, Esaslar ve Yöntemler Patlama Tehlikesine Sahip Sahalarda Kullanılan Elektrikli Olmayan Cihazlar, Bölüm 1: Esaslar ve Talepler Patlama Tehlikesine Sahip Sahalarda Kullanılan Elektrikli Olmayan Cihazlar, Bölüm 5: Konstrüktif Güvenlik Aracılığıyla Koruma "c" Patlama Tehlikesine Sahip Sahalarda Kullanılan Elektrikli Olmayan Cihazlar, Bölüm 8: Sıvıların Kapsüllenmesi Aracılığıyla Koruma "k" Madenlerin Grizu Tehlikesi Bulunan Sahalarında Kullanılan Cihazlar ve Bileşenler yine imzalanan tarihte geçerli metinleriyle aşağıdaki Avrupa ve Alman normlarının ve teknik kuralların hükümlerine uyun olduğunu beyan eder: TRBS 2153 Elektrostatik yüklenmeler sonucu oluşan ateşleme tehlikelerinin önlenmesi Teslim edilen parçalarda müşteri tarafından herhangi bir değişiklik yapılması halinde bu beyan geçerliliğini kaybeder. Düzenleme yeri Crailsheim, Almanya Tarihi 10. Ocak 2014 İmzalayanın adı Sayın J. Hagedorn, Hareket bileşenleri Bölüm Müdürü İmza 7

8 3 Önsöz 3.1 Genel bilgiler Bu işletim kılavuzu, GPK tipi bağlantı kaplinli turbo kaplinin güvenli, doğru ve ekonomik kullanımı için size yardımcı olacak bilgiler içermektedir. Bu kılavuzdaki uyarılara uyduğunuz takdirde; kaplinin ve tesisin güvenirliliği ve ömrü artar, tehlikeler önlenir, onarım ve devre dışı kalma süreleri azalır. Bu kılavuz; her zaman makinenin yanında mevcut olmalı, kaplini taşıyan, kaplin üzerinde çalışan veya onu devreye alan herkes tarafından okunmalı ve uygulanmalıdır. Kaplin en son teknolojik standartlara ve onaylanmış güvenlik yönetmeliklerine göre imal edilmiştir. Ancak buna rağmen, yanlış kullanım veya amacına aykırı kullanım halinde kullanıcı veya üçüncü kişiler için yaralanma veya ölüm tehlikesi oluşması veya makinenin ve başka eşyaların zarar görmesi mümkündür. Yedek parçalar: Yedek parçaların Voith tarafından tespit edilmiş olan teknik gerekliliklere uygun olması gerekmektedir. Bu uygunluk, orijinal yedek parçaların kullanılmasıyla her zaman sağlanmış olur. Orijinal olmayan yedek parçaların monte edilmesi ve/veya kullanılması kimi durumlarda Voith Turbo kaplinlerinin yapısal özelliklerini olumsuz yönde değiştirebilir ve böylece emniyeti olumsuz etkileyebilir. Orijinal olmayan yedek parçaların kullanımından doğacak hasarlar konusunda Voith firması hiçbir mesuliyet kabul etmez. Servis için uygun bir atölye donanımı kullanınız. Doğru ve düzgün bir onarım ancak üretici veya yetkili bir atölye tarafından yapılabilir. Bu kılavuz mümkün olan azami itinayla hazırlanmıştır. Buna rağmen daha fazla bilgi arzu etmeniz durumunda, bizimle irtibata geçin: Voith Turbo GmbH & Co. KG Tahrik bileşenleri Voithstr Crailsheim ALMANYA Tel Faks startup.components@voith.com Voith Turbo Bu belgenin başkalarına verilmesi veya çoğaltılması, atılması ve içeriğinin başkalarına bildirilmesi, açık olarak buna izin verilmediği takdirde yasaktır. Aksi davranışlar tazminat hakkı doğurur. Patent, numune veya dizayn örneği tescili ile ilgili tüm hakları saklıdır. Voith Turbo firması değişiklik yapma hakkını saklı tutar. 8

9 4 Emniyet 4.1 Bilgiler ve semboller Bu işletim kılavuzunda yazılı emniyet bilgileri DIN 4844 normuna göre güvenlik işareti ile özel olarak işaretlenmiştir: Şunun için zarar İnsanlar, Eşyalar Sinyal sözcüğü PATLAMA KORUMASI! Tanım Sonuçları Sembol Patlama korumasıyla ilgili bilgiler Patlama tehlikesi İnsanlar TEHLİKE! Doğrudan tehdit eden tehlike İnsanlar UYARI! Muhtemel tehlikeli durum Öldürücü veya çok ciddi yaralanmalar (sakatlık) Muhtemel ölüm veya ağır yaralanmalar İnsanlar DIKKAT! Az tehlikeli durum Muhtemel hafif ve küçük yaralanmalar İnsanlar, Eşyalar Havada bulunan yükler! Muhtemel tehlikeli durum Muhtemel ölüm veya ağır yaralanmalar İnsanlar, Eşyalar Yangın tehlikesine sahip maddelere karşı uyarı Yangın tehlikesi İnsanlar Koruyucu gözlük kullanınız Kör olma tehlikesi İnsanlar Koruyucu kulaklık takınız İşitme organında hasar Eşyalar DİKKAT! Muhtemel zararlı durum Muhtemel hasar ürün için çevresi için Uyarı! Bilgi! Uygulama bilgileri ve diğer faydalı bilgiler verimli kullanım Tablo 2 Patlama sembolü ( ), sadece patlama tehlikesi bulunan yerlerdeki kullanımlar için dikkat edilmesi gereken muhtemel tehlikelere işaret eder. Patlamadan koruma sembolünün ( ) yanında bir başka sembol ( veya ) duruyorsa, bu uyarıların patlama tehlikesi olmayan yerlerdeki işletimler için de dikkate alınması gereklidir. 9

10 4.2 Amacına uygun kullanım Sabit dolumlu Turbo kaplin (Bağlantı kaplini tipi GPK), yatay montajda (± 7 ) tahrik motorundan çalışma makinesine tork aktarımı için tasarlanmıştır. Sabit işletimde belirli bir tahrik devrinde ve belirli bir kaplin dolumunda (işletim sıvısı ve dolum miktarı) izin verilen güç, bu işletim kılavuzunun kapak sayfasında belirtilmiştir. Bunun dışında kalan her türlü işletim, örn. daha yüksek güç, daha yüksek devir, farklı işletim sıvıları kullanmak veya anlaşma haricindeki işletim koşulları amacına aykırı kullanım olarak kabul edilir. Amacına uygun kullanıma, ayrıca bu montaj ve işletim kılavuzuna riayet edilmesi ve muayene ve bakım koşullarına uyulması da dahildir. Amacına uygun olmayan kullanımdan kaynaklanan zararlardan üretici sorumlu değildir. Bu konudaki riski tek başına uygulamayı yapan kişi taşır. PATLAMA KORUMASI! / DİKKAT! Bölüm 1. içinde herhangi bir açıklama yapılmamış ise, bu kaplinin patlama tehlikesi bulunan yerlerde kullanılması yasaktır! Kaplinin işaretine bakarak patlama tehlikesi bulunan yerlerde kullanılıp kullanılamayacağını kontrol ediniz. Bilgi! Bölge sınıflandırmasında bir değişiklik yapıldığında işletmeci turbo kaplinin bu bölgede çalıştırılıp çalıştırılmayacağını kontrol etmelidir. 4.3 Amacına uygun olmayan kullanım Bakınız ilgili bölümlerde yazılı tehlike bilgileri. 4.4 Yapısal değişiklikler TEHLİKELER! Turbo kaplin üzerinde doğru şekilde yapılmayan yapısal değişiklikler yaralanmalara ve maddi hasara neden olabilir! Turbo kaplin üzerinde değişiklik, ekleme veya modifikasyon yalnızca Voith Turbo GmbH & Co. KG, Crailsheim firmasının onayıyla yapılmalıdır. 10

11 4.5 Genel tehlike bilgileri Turbo kaplindeki her türlü çalışma sırasında iş güvenliğiyle ilgili kurallara riayet ediniz! TEHLİKELER! Turbo kaplinde çalışırken oluşabilecek tehlikler: Kesilmeler, sıkışmalar ve sıfırın altındaki derecelerde soğuk yanık nedeniyle yaralanma tehlikesi bulunmaktadır. Bu nedenle turbo kapline asla eldivensiz dokunmayınız! Çalışmaya başlamadan önce kaplin sıcaklığının 40 altına düşmesini bekleyiniz, aksi takdirde yanma tehlikesi vardır! Turbo kaplin üzerinde çalışırken aydınlatmanın yeterli, çalışma yerinin yeterince geniş ve havalandırmanın iyi olmasına dikkat ediniz. Kaplinin içine monte edildiği tesisi kapatınız ve şalteri tekrar çalıştırılmasına karşı emniyete alınız. Turbo kaplin üzerinde yapılacak her türlü çalışmada hem tahrik motorunun hem de çalışma makinesinin durgun konumda olmasını ve bunların hiçbir koşulda çalışmamasını sağlayınız! Sıcak yüzeyler: Çalışırken kaplin ısınır. Kaplinle temas edilmesini önlemek için bir koruyucu kapak monte ediniz! Ancak bu koruyucu kapak kaplin havalandırmasını engellememelidir. Kaplini asla sıvılarla soğutmayınız! Koruyucu kapak bakınız Bölüm 11 Dönen parçalar: Turbo kaplinin dönen parçalarını (örn. turbo kaplinin kendisi ve açıkta duran mil parçaları) koruyucu bir kapak ile kapatarak insanların temas etmesini ve boşta bulunan parçaların içeri çekilmesini önleyiniz! Kaplini bu koruyucu kapaklar olmadan asla çalıştırmayınız! Koruyucu kapak bakınız Bölüm 11 Gürültü: Turbo kaplin çalışırken gürültü üretir. A ile değerlendirilen eşdeğer ses basıncı seviyesi L PA, 1m 80 db(a) değerinin üzerinde ise, bu durum işitme kaybına neden olabilir! Koruyucu kulaklık takınız! Ses basıncı seviyesi için bakınız Kapak sayfası Elektrik çarpması: Üstü açık veya gizlenmemiş klemenslere, kablolara ve cihaz kısımlarına dokunulması ağır yaralanmalara veya ölüme neden olabilir! Normalde işletim sırasında potansiyelsiz olan yapı grupları da bir hata durumunda şebeke potansiyeline sahip olabilir. 11

12 Aşırı devir: Yalnızca aşırı devirlerin (nominal devrin aşılması) mümkün olduğu tesislerde: Tesisin, aşırı devri önleyen bir düzenek (örn. fren veya geri dönüş blokajı) ile teçhiz edilip edilmediğini kontrol ediniz. Nominal devir için bakınız Kapak sayfası. Aşırı ortam sıcaklıkları: Aşırı ortam sıcaklıkları turbo kaplinde termik yüklere neden olabilir, bunun sonucunda eriyen emniyet tapaları sıçrayabilir ve etrafta bulunan insanların ağır yaralanmasına ve turbo kaplinin hasar görmesine yol açabilir! Su işletim maddesinde: Ortam sıcaklığı işletim sıvısının donma noktasından yüksek olmalıdır! İşletim sıvısının donması yüzünden kaplin hasar görebilir. Belirtilen sıcaklık sınırlarına riayet ediniz (bakınız Bölüm 4.8)! Fışkıran ve dışarı akan işletim sıvısı Turbo kaplinde aşırı termik yük durumunda eriyen emniyet tapaları etkinleşir. İşletim sıvısı bueriyen emniyet tapalarından boşalır. Eriyen emniyet tapalarının fışkırmasından sonra tahriki derhal kapatınız! Kaplinin yanında bulunan elektrikli cihazların sıçrayan sıvılara karşı emniyetli olması gerekir! Dışarı fışkıran işletim sıvısının insanlara temas etmesini önleyiniz! Yanma tehlikesi bulunmaktadır! Turbo kaplinin yakınında bulunan kişilerin koruyucu bir gözlük kullanması gereklidir. Dışarı fışkıran sıcak işletim sıvısı nedeniyle kör olma tehlikesi bulunmaktadır! Dışarı fışkıran işletim sıvısının sıcak makine parçaları, ısıtma cihazları, kıvılcımlar veya açık ateşle temas etmesini önleyiniz! Yangın tehlikesi bulunmaktadır! Dışarı fışkıran yağın sebebiyet vereceği tehlikeleri (örn. kayma tehlikesi, yangın tehlikesi) önlemek için yağın derhal temizlenmesi gereklidir! Eriyen emniyet tapalarının dışarı fışkıran kısmını temizleyiniz. Dışarı fışkıran işletim sıvısının, yangın çıkmasına sebep olabilecek motor, kayış gibi kısımlarla temas etmesini engellemek için toplayınız. Gerektiğinde yeterli büyüklükte bir tava temin ediniz! Güvenlik bilgi formlarında yazılı bilgilere riayet ediniz! Yangın tehlikesi: Eriyen emniyet tapalarının etkinleşmesinden sonra dışarı fışkıran yağ sıcak yüzeylerde tutuşarak yangın çıkmasına ve zehirli gazların ve buharların oluşmasına neden olabilir. Yangın ve zehirlenme tehlikesinin yanında makine hasarları, çevre kirlenmesi ve maddi zararlar da söz konusudur. Eriyen emniyet tapalarının etkinleşmesinden sonra tahrik makinesini derhal kapatınız! Güvenlik bilgi formlarında yazılı bilgilere riayet ediniz! 12

13 Turbo kaplinde çalışmalara başlamadan önce metan içeriğinin kontrol edilmesi: Gövdesi alüminyum alaşımlarından imal edilmiş olan ve muhafaza kapağı çıkarılmış olan turbo kaplinin yeraltı maden ocaklarında montaj, bakım ve demontaj işleri esnasında güvenliği sağlamak için, ilgili mahalde uygun cihazlar aracılığıyla metan gazı içeriğinin kontrol edilmesi gereklidir. Bu çalışmalara başlamadan önce ve çalışmaların yapıldığı esnada turbo kaplinin etrafındaki metan gazı içeriği izin verilen sınır değerini (örn. Rusya'da hac. %1) aşmamalıdır. Bu değerin aşılması halinde, yeniden sınır değerinin altına düşülünceye kadar çalışmalara ara verilmelidir. 4.6 Artık tehlikeler TEHLİKELER! Amaç dışı veya hatalı kullanımlar ölüme, ağır veya hafif yaralanmalara, mal kaybına ve çevre kirlenmelerine yol açabilir. Sadece yeterli derecede eğitim almış kalifiye ve yetkili kişiler turbo kaplin ile çalışmak için görevlendirilmelidir! Uyarı ve emniyet bilgilerine riayet ediniz! 4.7 Kaza durumunda davranışlar UYARI! Mahaldeki davranış kurallarına riayet ediniz! 13

14 4.8 İşletimle ilgili önemli bilgiler DİKKAT! İşletim sırasında düzensizliklerin farkedilmesi halinde, tahrik ünitesi derhal kapatılmalıdır! Güç aktarımı: Bu işletim kılavuzunun kapak sayfasında belirli bir devir ve belirli bir kaplin dolumunda (işletim sıvısı ve dolum miktarı) mümkün olan güç aktarımı yazılıdır. Bu değerler kaplinin sabit işletimi için müsaade edilen çalışma noktasını tanımlar. Başka bir çalışma noktasında kaplinin sabit işletimi için Voith Turbo firmasının onayı gerekmektedir! İşletim sıvısı: Yalnızca bu işletim kılavuzunun kapak sayfasında belirtilen işletim sıvısını kullanınız! Turbo kaplini yalnızca bu işletim kılavuzunun kapak sayfasında belirtilen işletim sıvısı ve dolum miktarı ile çalıştırınız. Dolum miktarının az olması halinde kaplin termik yüke maruz kalır, aşırı dolumda ise iç basınç kapline zarar verebilir. Start sırasında ısınma: Turbo kaplin start ettiği sırada, yüksek patinaj nedeniyle sabit işletimde olduğundan daha fazla ısınır. Aşırı termik yükleri önlemek için, start işlemleri arasında yeteri kadar mola verilmesine dikkat ediniz! Geciktirme hücreli Turbo kaplinlerde start karakteristiği: Start sırasında işletim sıvısı gecikme hücresinden turbo kaplinin çalışma odacığına sevk edilir. Duruş esnasında işletim sıvısı tekrar geciktirme hücresine geri akar. Start karakteristiğinin doğru olmasını sağlamak için start işlemleri arasında yeteri kadar mola (birkaç dakika) verilmesine dikkat ediniz! Teknik özellikler: Bölüm 1, Sayfa 4 PATLAMA KORUMASI! / DİKKAT! Kaplin sıcaklığı: Turbo kaplin aşağıda yazılı ortam sıcaklıklarının altında kullanılacak olduğunda Voith Turbo ile irtibata geçiniz: - işletim sıvısı olarak yağda -25 C altında - işletim sıvısı olarak suda 0 C altında (donma noktası)! Bakınız yarıca sipariş belgeleri. Aşırı ısınma nedeniyle kaplin zarar görebilir! Yeterli derecede havalandırma mümkün olduğu takdirde öngörülen kullanım amacı için kaplin nominal sıcaklığı aşılmaz. Yalnızca patlama sahasındaki kaplinler için geçerlidir: Turbo kaplinin çevresindeki havanın izin verilen değeri aşmamasını sağlayınız. 14

15 Eriyen emniyet tapaları: Eriyen emniyet tapaları aşırı termik yük nedeniyle oluşacak hasarlara karşı turbo kaplini korur. Eriyen emniyet tapasının etkinleşmesi halinde derhal tahrik motorunu kapatınız! Sadece işletim kılavuzunun kapak sayfasında belirtilen nominal etkinleşme sıcaklığına sahip orjinal eriyen emniyet tapaları kullanınız! Teknik özellikler: Bölüm 1, Sayfa 4 Denetim düzenekleri: Mevcut denetim düzeneklerinin çalışmaya hazır olup olmadıklarını kontrol ediniz. Arızalı denetim düzeneklerini derhal tamir ediniz! Emniyet tertibatlarını asla devre dışı bırakmayınız! Denetim düzenekleri: Bölüm 18, Sayfa 79 Blokaj: Çalışma makinesinde bir blokaj söz konusu ise, bu turbo kaplinde aşırı ısınmaya neden olabilir ve eriyen emniyet tapalarını etkinleştirebilir, bu yüzden etraftaki insanlar, turbo kaplin ve çevre için tehlike yaratabilir. Tahrik makinesini hemen kapatınız! PATLAMA KORUMASI! Kaplinde aşırı yük: Termik emniyetin etkinleşmesinden sonra enerji beslemesi en geç Bölüm 1 içinde yazılı süre sonrasında kapatılmalıdır. Çok motorlu tahriklerde tüm tesisin kapatılması gereklidir! Aşırı yük için ek bir denetim talep ediliyorsa çıkış devri denetlenmelidir. Çıkış devri tahrik devrinin %10'dan fazla altına düşüyorsa, enerji beslemesi derhal kapatılmalıdır. Enerji beslemesinin kapatılması gereklidir, aksi takdirde orada belirtilen yüzey sıcaklığına uyulması mümkün olmaz. Teknik özellikler: Bölüm 1, Sayfa 4 Bilgi! Kaplinde aşırı yük aşağıdaki durumlarda meydana gelir: Çalışma makinesi bloke olduğunda Çalişma makinesine nominal işletim veya start sırasında izin verilmeyen oranda yük bindiğinde (Voith Turbo ile görüşünüz). 15

16 4.9 Personelin niteliği Örn. nakliye, depolama, kurulum, elektrik bağlantısı, devreye alma, işletim, bakım, servis ve onarım gibi her türlü çalışma yalnızca kalifiye ve yetkili uzman personel tarafından yapılabilir. İşbu temel emniyet bilgileri çerçevesinde nitelikli uzman personel, nakliye, depolama, kurulum, elektrik bağlantısı, devreye alma, işletim, bakım, servis ve onarım ile görevlendirilmiş ve yapacakları faaliyetlere uygun niteliklere sahip olan kişilerdir. Bu personelin aşağıdaki hususlarda yeterli eğitim, bilgi ve yetkiye sahip olması gerekir: Tesisleri doğru ve emniyet teknolojisi standartlarına uygun olarak çalıştırmak ve bakımdan geçirmek Kaldırma tertibatlarını, bağlama araçlarını ve bağlama noktalarını doğru kullanmak Maddeleri ve bunların bileşenlerini, örn. gresler, doğru şekilde atığa ayırmak Emniyet donanımını emniyet teknolojisi standartlarına uygun kullanmak ve bakımdan geçirmek Kazaları önlemek ve ilkyardım sağlamak. Öğrenci konumunda olan personel turbo kaplinde yalnızca kalifiye ve yetkili bir kişinin gözetimi altında çalışabilir. Kaplin üzerinde çalışacak personel; güvenilir olmalı, kanunen emredilen asgari yaşta olmalı, öngörülen çalışmalar için eğitilmiş, ilgili talimatları biliyor ve yetkili olmalı Ürün gözlemi Adresimizi 8. sayfada bulabilirsiniz Firmamız teslimattan sonra da ürünlerimizi gözlemekle kanunen yükümlüdür. Bu nedenle bizi ilgilendiren her şeyi bize bildirmenizi rica ederiz. Sözgelimi: Değiştirilmiş işletim verileri. Tesisle tecrübeler. Yineleyen arızalar. Bu montaj ve işletim kılavuzuyla zorluklar. 16

17 5 Nakliye ve depolama 5.1 Teslimattaki durum Turbo kaplin tamamen monte edilmiş vaziyette teslim edilir. Turbo kaplin dolumu yapılmamıştır. Teslimat kapsamına dahilse eğer işletim sıvısı ayrı bir kap içinde teslim edilir. Tip GPK (sıkıştırma göbeği olmadan): Lamel paketli tahrik ve çıkış göbeği ayrı olarak teslim edilir, sokma dingili monte edilmiştir. Lamel peketlerin gerilmesi için nakliye tertibatının altı köşe cıvataları (Poz. 1942) vidalanmıştır ve sıkılmamıştır. Lamel paketleri mesafe kovanları (Poz. 1943) aracılığıyla mesafede tutulur ve sayede aşırı genleşmez. Tip GPK-XP (sıkıştırma göbeği ile): Sıkıştırma göbeği, lamel paketli tahrik ve çıkış göbeği, varsa eğer fren diski / fran tamburu ayrı olarak teslim edilir, geçme dingili monte edilmiştir. Nakliye emniyetine ait altı köşe cıvatalar (Poz. 1942) vidalanmıştır. Lamel paketleri mesafe kovanları (Poz. 1943) aracılığıyla mesafede tutulur ve sayede aşırı genleşmez. Ambalaj bakınız Bölüm 5.5, Sayfa 22 DİKKAT! Ambalajın ve kullanılmış parçaların atığa ayrılması, cihazın kurulacağı ülkenin kuralları uyarınca gerçekleştirilmelidir! 5.2 Teslimat kapsamı Turbo kaplin kapak sayfasında belirtilen bilgiye göre teslim edilir. Bir takım eriyen emniyet tapası yedek olarak teslim edilir. Bağlantı kaplini, eriyen emniyet tapaları, sıcaklık denetimi, takm ve çektirme tertibatı vs. gibi ilave teslimat kapsamı sipariş onayında belirtilmiştir. 5.3 Nakliye PATLAMA KORUMASI! Kaplin patlama tehlikesi bulunan saha içerisinde yalnızca uygun bir nakliye ambalajı içinde taşınmalıdır. Bunun en az koruyucu kapak kadar koruma özelliğine sahip olması gerekir. Bölüm 11, Sayfa 57 UYARI! Aşağı düşecek parçalar nedeniyle ölüm veya ağır yaralanma tehlikesi! Kaplini yeterli derecede emniyete alınız, ağırlık merkezine dikkat ediniz ve öngörülen bağlama noktalarını kullanınız! Uygun taşıma ve bağlama ekipmanları kullanınız! Taşıma sırasında turbo kaplinin yanlış elleçlenmesi durumunda kişinin üst ve alt organları ezilebilir ve ağır şekide yaralanabilir. Taşıma işlemleri yalnızca kalifiye personel tarafından yapılmalıdır! Kütleler: Kapak sayfası Monte edilmiş haldeyken turbo kaplinin yalnızca yatay konumda taşınmasına izin verilir. 7 'den daha büyük eğik konumlarda turbo kaplin eksenel yönde emniyete alınmalıdır. 17

18 5.4 Kaldırma TEHLİKE! Kaplinin bağlanması Turbo kaplinin yanlış şekilde bağlanması ve kaldırılması can ve mal kaybına neden olabilir! Kaplin yalnızca bunun için öngörülmüş bağlama noktalarından bağlanarak kaldırılmalıdır (bakınız aşağıdaki resimler). Turbo kaplin bağlanırken ve kaldırılırken kaplin oluklarına kaldırma vasıtaları veya yük taşıma araçları tarafından zarar verilmemesine dikkat edilmelidir. Hasarlı oluklar kaplin balansının kaçmasına ve tesis çalışmasının bozulmasına neden olabilir! Havada asılı yüklerin altında durmayınız! Kaldırma vasıtaları, yük taşıma tertibatları, bağlama noktaları Turbo kaplinin ağırlığına dikkat ediniz (bakınız Kapak sayfası)! Kadırma vasıtaları (örn. vinç, forklift), bağlama araç ve gereçleri (örn. zincir, halat) ve bağlama noktaları (döner halkalı taşıma mapaları, diş büyüklüğü Poz gibi, bakınız Bölüm 7.3) - test edilmiş ve onaylanmış olmalı, - yeterli boyutlarda ve kusursuz bir durumda bulunmalı ve - sadece bu iş için yetkili ve eğitim almış kişiler tarafından kullanılmalıdır! Kaldırma vasıtalarının, bağlama araçlarının ve bağlama noktalarının işletim kılavuzlarına riayet edilmelidir! Hasarlı veya yeterli kaldırma kapasitesi olmayan yük kaldırma tertibatları ağır yük yüzünden kopabilir. Bu çok ciddi ve hatta ölümcül yaralanmalara neden olabilir! Kaldırma araçlarını ve yük taşıma tertibatlarını şu hususlarda kontrol ediniz; yeterli kaldırma kapasitesi (Ağırlık için bakınız Kapak sayfası), sorunsuz durum. Halkalı cıvataların kullanılması yasaktır! Lütfen aşağıdaki resimlerde gösterilen döner halkalı taşıma mapalarını kullanınız! 18

19 Bir Voith Turbo kaplininin doğru şekilde bağlanması (örnek): Uygun döner halkalı taşıma mapalarını (diş büyüklküğü Poz gibi, bakınız Bölüm 7.3) resimlerde görüldüğü şekilde kapline vidalayınız ve yük bağlama malzemesini takınız. Ancak bunun için mevcut cıvataları sökmeyiniz, mevcut dişleri kullanınız: Resim 1 TEHLİKE! Kaldırmak ve döndürmek amacıyla kaplinin etrafına bağlama malzemesi sarılmamalıdır! Havada asılı yüklerin altında durmayınız ve genel iş güvenliği kurallarına riayet ediniz. Turbo kaplin tahrik ve çıkış makinesi arasına monte edilmediği sürece bunun devrilmeye ve kaymaya karşı emniyete alınması gerekir. Aşağıya düşen yükler, kaplinin devrilmesi ve kayması yüzünden yaralanma ve ölüm tehlikesi! Döndürmek için kaplin aşağıda görüldüğü şekilde yük bağlama malzemesine asılmalıdır: Resim 2 19

20 TEHLİKE! Kaldırmak için daima en az 2 bağlama malzemesi kullanınız. Döndürmek için iki tarafta da 2 bağlama malzemesi kullanınız! Resim 3 Resim 4 Kaplini dikkatli şekilde tahta kalaslar veya palet üzerine indiriniz ve devrilmeye karşı emniyete alınız. 20

21 GPK sokma dingiline (Poz. 1950) sahip bir turbo kaplinin tahrik ve çıkış göbeği arasına (Poz.1932 ve 1972) monte etmek amacıyla doğru bağlanması: Özel kaldırma vasıtasını kaplinin dış kenarına vidalayınız (bakınız Sayfa 38). Kaplini buradan kaldırınız. Poz. 1950: bakınız Bölüm TEHLİKE! Vincin üst kancasında bağlama malzemesi yerine bir halat kullanılıyorsa, halatın kaymaya karşı emniyete alınması gerekir. GPK sokma dingiline (Poz. 1950) sahip turbo kaplin tahrik ve çıkış göbeği arasına (Poz.1932 ve 1972) monte etmek için hazır: Resim 5 Resim 6 21

22 5.5 Depolama / Ambalaj / Muhafazaya alma Turbo kaplin Teslimattaki durum: Voith Turbo kaplinlerinin teslimattaki durumu nakliyeye ve depolama süresine göre değişiklik gösterir: Durum No.1 teslimat standardıdır, farklılıklar için bakınız Sipariş belgeleri. No Nakliye - İzin verilen depolama süresi - Kara- / Hava nakliyesi - Kapalı yerlerde en fazla 6 ay süresince depolama - Deniz nakliyesi - Kapalı yerde en fazla 6 ay süresince depolama - Deniz nakliyesi - Kapalı yerlerde en fazla 12 ay süresince depolama - Deniz nakliyesi - Kapalı yerlerde en fazla 24 ay süresince depolama Ambalaj / Tedbirler - Nakliyeye uygun tertibat - Nakliye malzemesi aracıyla yağış koruması - PE folyo içine sarılmış - Nakliyeye uygun tertibat - Keskin kenarlar korunmuş - PE Folyo içine sarılıp kaynaklanmış - DIN / normuna göre kurutma maddesi - Suya dayanıklı karton veya tahta sandık - Sandık kapağı içten kapalı bölmeli levha (Akylux) ile kaplı. Geçmeli levhalarda altına PVC folyo serilmiş - 2 ile aynı - iyileştirilmiş muhafazaya alma - 2 ile aynı, - PE folyo yerine alüminyum bileşik folyo içine sarılıp kaynaklanmış. Tablo 3 Ambalajın açılması: Teslimat sırasında kontrol için açılması gereken folyoların depolama için tekrar hava geçirmez şekilde kapatılması gereklidir. Gerekirse yeni kurutucu madde kullanılmalıdır. Depolama süresinin uzatılması: İzin verilen depolama süresi takip eden açıklamaların azami olarak 3 katı oranında uzatılabilir. Bunun için ambalajın kontrol edilmesi ve gerektiğinde yenilenmesi gereklidir. Folyo ambalajlar kurutucu madde yenilendikten sonra hava geçirmez şekilde kapatılmalıdır. Muhafazaya alma / Sonradan dıştan muhafazaya alma: Dıştaki muhafaza maddeleri izin verilen depolama süresine uygun şekilde yenilenmelidir. Çıplak metal kısımlara (böbek delikleri, fren diskleri vs.) Houghton Ensis DWG2462 püskürtülmelidir. Muhafazaya alma / Sonradan içten muhafazaya alma: İç muhafaza her yıl (Ambalaj 4 için: 2 yılda bir) yenilenmelidir. Turbo kaplinin iç kısmı tavsiye edilen türe uygun bir yağla korunmalıdır. Turbo kaplin yatak üzerinde veya monte edilmiş (dönebilir): Sonradan muhafazaya alırken turbo kapline döner alks ortasını aşacak kadar yağ doldurunuz ve turbo kaplinin tahrikini ve itmesini en az bir kez döndürünüz. Turbo kaplini monte edilmiş (dönemez): Turbo kaplini en üst eriyen emniyet tapasına (SSS) kadar doldurunuz. Yağı daha sonra tekrar boşaltınız ve turbo kaplini usulüne uygun şekilde tekrar kapatınız. Turbo kaplinin devreye alınmadan önce yeniden doldurulması planlanıyor ise, ilave muhafazaya alma işlemleri çerçevesinde turbo kaplinin içinde yağ bırakılabilir (yağ miktarı tasarım belgelerine göre). 22

23 İç muhafazaya alma maddeleri için tür önerileri: Üretici Tanım ARAL Aral Oel KONIT SAE 20W-20 Mobil Mobilarma 524 (SAE 30) Houghton Ensis Engine Oil 20 Wintershall Wintershall Antikorrol 20W-20 Tavsiye edilen işletim sıvıları da muhafazaya alma için kullanılabilir. Tablo 4 Turbo kaplin devreye alınmayacak bir makine içine monte edildiğinde, kaplin yağışa ve çevresel etkilere karşı korunmalıdır. Dış muhafazaya alma işlemi her 6 ayda bir, iç muhafazaya alma işlemi her yıl yenilenmelidir. Gerekli olduğunda muhafazaya alma işleminden önce turbo kaplini dıştan temizleyiniz. Dış ve iç muhafazaya alma işlemi yukarıda açıklandığı şekilde yapılmalıdır. Dış temizlik bakınız Bölüm 13.1 DİKKAT! "TW" tipi kaplinlerde 0 C altındaki depolamalarda suyun boşaltılması gerekir! 6 Sabit dolumlu Voith turbo Kaplinleri 6.1 Fonksiyon Kanatlı çarklar Kabuk Resim 7 Voith turbo kaplini Föttinger prensibine göre tasarlanmış hidrodinamik bir kaplindir. Kaplin iki kanatlı çarktan (pompa çarkı ve türbin çarkı) ve bunları çevreleyen bir kabuktan meydana gelmektedir. Her iki çark birbirine oldukça yakın yerleştirilmiştir. Kuvvet aktarımı aşınmasız gerçekleşir, kuvvet aktaran parçalarda herhangi mekanik bir temas söz konusu değildir. Kaplin içerisinde sabit miktarda işletim sıvıcı bulunur. Tahrik motorundan aktarılan mekanik enerji kendisine bağlı olan pompa çarkının içinde işletim sıvısının akış enerjisine dönüştürülür. Bu akış enerjisi türbin çarkı içinde yeniden mekanik enerjiye geri dönüştürülür. 23

24 Kaplin fonksiyonu ile ilgili olarak üç konum vardır: Durgun konum: İşletim sıvısının tamamı kaplin içerisinde hareketsiz durmaktadır. Resim 8 Start konumu: Motor devrinin artmasıyla pompa çarkı işletim sıvısını ivmelendirir, böylece çalışma odacığının içerisinde bir devridaim akımı meydana gelir. Türbin çarkının komple kanat odacığı sıvı tarafından doldurulur, bunun sonucunda hacim akışının kinetik enerjisi tarafından hareket ettirilir. Start işlemi sırasındaki tork seyri kaplin referans eğrisi tarafından belirlenir. Resim 9 Nominal işletim: Nominal işletimde sadece çalışma makinesi tarafından talep edilen tork aktarılır. Pompa çarkı ile türbin çarkı arasındaki düşük devir farkı (nominal patinaj) nedeniyle kaplin içerisinde sabit bir akış durumu meydana gelir. Resim 10 24

25 6.2 Tip tanımlaması Sabit dolumlu hidrodinamik kaplinler (Bağlantı kaplininin tipi GPK) için tip tanımlaması aşağıdaki şekilde belirlenir: Tip tanımlaması: Bakınız bu işletim kılavuzunun Kapak sayfası Örnek: 562 TVVSC 562 T VV S C 1 Kaplin büyüklüğü (profil çapı mm olarak) olası büyüklükler: 366, 422, 487, 562, 650, 750, 866, 1000, Akış devrelerinin sayısı T: Tek devreli kaplin DT: çift devreli kaplin 3 Malzeme "bilgi yok": Silumin U: Demir malzeme 4 İşletim sıvısı "bilgi yok": Madeni yağ W: Su (antifrizde Voith Turbo ile görüşünüz) 5 Geciktirme hücresi "bilgi yok": geciktirme hücresiz V: geciktirme hücreli VV: büyültülmüş geciktirme hücreli 6 Geciktirme hücresinin boşaltılması "bilgi yok ": dinamik tekrar dolum olmaksızın zamana bağlı boşaltma F: santrüfüj valfler ile (standart olarak durgun konumda açık) Y: dinamik tekrar dolumlu 7 Kabuk "bilgi yok": normal seri S: halka odacıklı kabuk modeli 8 Konstrüksiyon durumu "bilgi yok": İlk model "eski": A, B, C, E, G, H, J "yeni": 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 9 Kelebek disk "bilgi yok": kelebek disk yok D: kelebek diskli 10 Model "bilgi yok": -X: -Z: normal model konstrüktif özel model hidrodinamik özel model 11 muhtemel tamamlayıcı bilgiler salt metin olarak 25

26 6.3 Yapısal örnekler Gösterim örnek olarak sıkıştırma göbeği olmadan: Tip T: Tip TV: Resim 11 Resim 12 Tip TVV: Tip TVVS: Resim 13 Resim 14 26

27 Tip DT: Resim 15 Tip DTV: Resim 16 Tip DTVV: Resim 17 27

28 7 Sıkma torkları DİKKAT! Tüm cıvataları bir tork anahtarıyla tork kontrollü şekilde sıkınız! Tip GPK (sıkıştırma göbeği olmadan): Dolum cıvatası, Poz Nozül cıvatası, Poz / 0456 Sabitleme cıvatası, Poz Dişli pim, Poz Dişli pim, Poz ) Kör cıvata, Poz ) / Eriyen emniyet tapası, Poz ) / Kontrol cıvatası, Poz Yeri ve adet için bakınız Tablolar 23 ve 24 Bölüm 13.4 içinde. Sabitleme cıvatası, Poz Eriyen emniyet tapası, Poz ) Kör cıvata, Poz ) Resim 18 Tip GPK-XP (sıkıştırma göbeği ile): Sıkma cıvatası, Poz Dişli pim, Poz Dişli pim, Poz Sabitleme cıvatası, Poz Sabitleme cıvatası, Poz Resim 19 28

29 7.1 Dişli pimler Dişli pimler (Poz.1931 ve 1971) için sıkma torku diş ölçüsüne bağlıdır: Sıkma torku Nm olarak Diş M6 M8 M10 M12 M16 M20 Dişli pim Dişli pimlerin sıkma torkları için, DIN EN ISO normuna göre kalite sınıfları için geçerlidir. Tablo Eriyen emniyet, dolum, kör, kontrol ve nozül cıvataları Sıkma torku Nm olarak (Diş ölçüsü) Kaplin büyüklüğü Eriyen emniyet tapası, Poz / 0260 Dolum cıvatası, Poz Kör cıvata, Poz / 0265 Kontrol cıvatası, Poz Nozül cıvatası, Poz Poz ila (M18x1,5) 80 (M24x1,5) 50 (M18x1,5) 50 (M18x1,5) 48 (M16x1,5) 750 ila (M24x1,5) 235 (M36x1,5) 144 (M24x1,5) 144 (M24x1,5) 48 (M16x1,5) Tablo Sabitleme cıvataları Sıkma torku Nm olarak (Diş ölçüsü) Kaplin büyüklüğü ve tipi Bağlantı cıvatası 1), Poz Bağlantı cıvatası 1), Poz Bağlantı cıvatası 1), Poz Sıkma cıvatası, Poz T 80 (M12) 68 (M12) 139 (M14) 26,2 (M8) 422 T 195 (M16) 68 (M12) 210 (M16) 26,2 (M8) 487 T 195 (M16) 68 (M12) 410 (M20) 52 (M10) 562 T 195 (M16) 68 (M12) 580 (M22) 52 (M10) 650 T 195 (M16) 135 (M16) 410 (M20) 90 (M12) 750 T 380 (M20) 135 (M16) 580 (M22) 90 (M12) 866 T 710 (M24) 250 (M20) 710 (M24) 216 (M16) 866 DT 380 (M20) 250 (M20) 615 (M20) 424 (M20) 1000 T 380 (M20) 250 (M20) 615 (M20) 424 (M20) 1000 DT (M20) 615 (M20) 730 (M24) 1150 T (M27) 615 (M20) 730 (M24) 1150 DT (M27) 1060 (M24) 730 (M24) Tablo 7 1) Kalite sınıfı 8.8 veya daha yüksek olan ve geometrisi DIN EN /ISO normuna uygun cıvatalar kullanılır. 29

30 8 Montaj ve layna alma TEHLİKE! Turbo kaplindeki çalışmalarda özellikle 4. bölüme (Güvenlik) dikkat ediniz! 8.1 GPK (Tam metal paket kaplini) çalışma tarzı Tip GPK (sıkıştırma göbeği olmadan): Lamel paketi Lamel paketi Tahrik Tahrik Turbo Sokma İtme İtme mili göbeği kaplin dingili göbeği mili Resim 20 Tip GPK-XP (sıkıştırma göbeği ile): Sıkıştırma göbeği Fren diski (Fren tamburu) Geçme dingili Resim 21 30

31 Turbo kaplinin ağırlığı yatay montajda ikili lamel paketi vasıtası ile tahrik ve çıkış dingiline dağıtılır. Turbo kaplinin özel tedbirler olmadan izin verilen eğik konumu 7 'dir. Komple monte edilmiş lamel paketleri göbeklerle birlikte GPK'yı (Metal paket kaplini) oluşturur. Lamel paketleri çevresel istikamette bükülmeye karşı dirençlidir, açılı ve eksenel olarak esnektir. Mil kaymaları bu esneklik sayesinde dengelenir. 8.2 Aletler PATLAMA KORUMASI! Patlama tehlikesi bulunan yerlerde kullanılan kaplinlerin işletiminde veya montajında yalnızca patlama tehlikesine sahip yerler için izin verilen aletleri kullanınız. Kıvılcım oluşmasından kaçınınız! Normlar EN Ek A ve EN Bölüm 7, EN Ek B ve EN Bölüm 7 dikkate alınmalıdır. Listede bütün aletler yer almayabilir, lütfen montaj şemasıyla kontrol ediniz. Aletler: Açık ağızlı anahtar seti Yıldız anahtar seti Lokma anahtar takımı (altıgen lokmalar, cırcır kolu vs. içeren) Allen anahtar seti Tornavida Tork anahtarı Çekiç, plastik çekiç Eye seti Tel fırça Diş ölçüleri bakınız Bölüm 7, Sayfa 28 Ölçüm araçları: Tutucuya sahip kompratör Kumpas Mikrometre Mil için uygun İç mikrometre Göbek için uygun Kompratörler: Bölüm , Sayfa 37 Yardımcı montaj malzemeleri: Motorun ve dişlinin layna alınması için yardımcı malzemeler (sabitleme cıvataları), Örn. motor ve dişli ayakları için altlık sacları (0,1-0,3-0,5-1,0-3,0mm). Zımpara, tane büyüklüğü 100, 240 Kaldırma araçları ve yük taşıma tertibatları: Vinç. Kaplinin asılması için 2 askı mapası ve yeterli taşıma gücüne sahip yük bağlama araçları. Sayfa 38 içinde bulunan Resimlere 27 ve 28 dikkat ediniz! Yeterli çekme direncine sahip ayarlanabilen zincirler veya halatlar (bakınız münferit ağırlıklar). Döner halka büyüklükleri bakınız Bölüm 7.3, Sayfa 29, Poz

32 8.3 Hazırlıklar Tahrik motorunun ve çalışma makinesinin mil muylularının dairesel dönüşünü kontrol ediniz. Mil muyluları ve göbeklerdeki oturma yüzeylerini temizleyiniz, zımparayla üstünden geçiniz. Mil muylusu üstüne hafifçe kayganlaştırıcı sürünüz. Bağlanacak flanşların yağı montaj sırasında temizlenmelidir. Muhafazaya alınmış yüzeyler temizlenmelidir. Cıvataların dişleri hafifçe yağlanmalıdır. Bilgi! Aşağıdaki özelliklere sahip kayganlıştırıcı maddeler kullanınız: Uygulama sıcaklığı aralığı: -20 C +180 C, Su ve yıkanma direnci, Pasa ve korozyona karşı koruma etkisi. Yağ türü önerileri: Üretici Tanım Bilgi Dow Corning Molykote G-N Plus Paste Molykote G-Rapid Plus Paste Molykote TP 42 Fuchs gleitmo 815 Liqui Moly LM 48 Montaj pastası Dow Corning Molykote D 321 R Anti-Friction Coating Tehlikeli Castrol Optimol Paste White T madde! Paste MP 3 Tablo 8 DİKKAT! Poyra yayları yeterli geri çalışma boşluğuna sahip olmalı, eksenel olarak sabit ve kanallar içerisinde kolay çalışır olmalıdır. Poyra yaylı bir mil-göbek bağlantısında, göbek alın tarafında DIN ISO 8821 normuna göre işaretlenir: - H: Yarım poyra yayı anlaşması, - F: Tam poyra yayı anlaşması. Bu işaret ile mil işaretinin aynı olması gerekir. Mil-göbek bağlantısının; - bir poyra yayına, - yarım poyra yayı anlaşmasına göre balansa sahip bir modelinde, - ve poyra yayı göbekten daha uzun ise, balanssızlığı önlemek için poyra yayını buna uygun olarak çıkartınız. Poyra yaylarını uyarlayınız. Uygun alet ve kaldırma tertibatı hazırlayınız; turbo kaplinin ağırlığına dikkat ediniz! 32

33 Bilgi! Turbo kaplin ağırlığı kapak sayfasında belirtilmiştir. Ağırlık 100 kg den fazla ise ek olarak ağırlık kaplin flanşının dışında puntayla belirtilir. UYARI! Hasarlı veya yeterli kaldırma kapasitesi olmayan yük kaldırma tertibatları ağır yük yüzünden kopabilir. Bu çok ciddi ve hatta ölümcül yaralanmalara neden olabilir! Kaldırma araçlarını ve yük taşıma tertibatlarını şu hususlarda kontrol ediniz; yeterli taşıma kapasitesi (Ağırlık için bakınız Kapak sayfası), sorunsuz durum. 8.4 Tahrik ve çıkış göbeklerinin geçirilmesi Ön koşul Fren tamburlu modelde fren tamburunun çıkış göbeğine monte edilmesi gereklidir. Dış muhafaza maddesinin temizlenmesi bakınız Bölüm 5.5, Sayfa 22 Üst parça: Fren tambursuz itme göbeği Alt parça: Fren tamburlu itme göbeği (Fren diski) Lamel paketi İtme göbeği Altı köşe cıvata Fren tamburu (Fren diski) Resim 22 Fren tamburunu altı köşe cıvata (Poz. 1660) ile bağlayınız. Sıkma torkları bakınız Bölüm 7.3, Sayfa 29 33

34 TEHLİKE! Turbo kaplinin takılması, monte edilmesi, elle döndürülmesi ve konumlandırılması sırasında çalışan kişilerin parmakları ezilebilir veya keskin kenarlar tarafından kesilebilir, bu nedenle ciddi yaralanmalar meydana gelebilir! Turbo kaplin yalnızca yeterli uzmanlık bilgisine sahip, eğitimli ve yetkisi olan kişiler tarafından takılmalıdır! DİKKAT! Uygun olmayan çalışma araçlarının ve yöntemlerin kullanılması maddi hasara neden olabilir. Takma işlemleri sırasında asla kullanmamanız gerekenler: Baskı plakaları, Çekiç, Kaynak torcu. PATLAMA KORUMASI! / DİKKAT! Takma işlemini belgelendiriniz (bakınız Bölüm 14). Bilgi! Tahrik ve çıkış göbeği montajı aynıdır. 8.5 Sıkıştırma göbeği olmadan, Tip GPK modelinde takma ve layna alma Mesafe kovanını (1943) çıkartınız! Altı köşe cıvata (1942) DİKKAT! Lamel paketlerini göbekten sökmeyiniz! Mesafe kovanlarını (Poz. 1943) * ) ve uyarı bilgisi etiketini sökünüz. (tahrik ve çıkış tarafında 4er adet) Daha sonra kullanmak üzere mesafe kovanlarını saklayınız. Lamel paketleri altı köşe cıvataları yardımıyla (Poz. 1942) * ) X kontrol ölçüsüne getirilmelidir (Bölüm , Sayfa 35). Göbekleri takarken lamel paketine kuvvet uygulamayınız. X * ) Nakliye emniyeti şunlardan oluşur: Altı köşe cıvata (1942) + Mesafe kovanı (1943). Resim 23 Göbeği uygun bir kaldırma vasıtasına bağlayınız. Takip eden ısıtma işleminden önce mesafe kovanları (1943) ve uyarı bilgisi etiketi sökülmüş olmalıdır. Göbeği dikkatlice ısıtmak (yakl. 80 ) işlemini kolaylaştıracaktır. Göbeği ilgili mil muylusuna takınız. Göbeği dişli pimle emniyete alınız. 34

35 8.5.1 Layna alma Montaj uzunlukları DİKKAT! Eksenel cebri kuvvetlerin önlenmesi için montaj ölçülerine mutlaka riayet ediniz! Özellikle sıcaklık değişimlerinden dolayı olabilecek kaymalara dikkat ediniz. Germe tertibatları entegre G Kontrol ölçüsü X Resim 24 Kaplin büyüklüğü GPK Montaj uzunlukları G mm olarak DT DTV DTVV T TV TVV / TVVS Kontrol ölçüsü X * ) , ,5 351,5 + 0,5 6,8 + 0, , , , ,6 + 0, ,5 + 1,5 369,5 + 1,5 454,5 + 1,5 9,7 + 0, ,3 + 0, ,2 + 0, , , , ,1 + 0, ,8 + 0, , ,1 + 0, ,1 + 0,4 923, , ,2 + 0, ,2 + 0, ,0 + 0,5 Tablo 9 Tablo 9 içerisinde belirtilen montaj uzunlukları GPK'nın bir fren bağlantısına sahip olmayan standart modelleri için geçerlidir. Müşteriye özel montaj uzunluklarında ve bir fren bağlantısına sahip olan modellerde montaj şemasında yazlılı bilgilere riayet edilmelidir. * ) Kontrol ölçüsü X: Resimler 23 ve 24, Sayfa 34 ve 35 35

36 Layna alma toleransları PATLAMA KORUMASI! / DİKKAT! Tolerans dışı kaçıklık hataları malzeme hasarına neden olur. Her türlü işletim koşullarında dairesel dönüş ve düz çalışma sapmasına ait değerlere uyunuz. Özellikle sıcaklık değişimlerinden dolayı olabilecek kaymalara dikkat ediniz. Bilgi! Layna alırken kaçıklık hatası ne kadar az ise, tesisin ömrü ve güvenirliliği o kadar yüksek, sessiz çalışma daha yüksek olur. İzin verilen azami layna alma toleransları şunun için geçerlidir: Resim 25'e göre dairesel dönüş sapması (izin verilen azami radyal kompratör sapması!) Resim 25'e göre düz çalışma sapması (izin verilen azami radyal kompratör sapması!) Layna alma toleransları mm olarak Kaplin büyüklüğü İzin verilen azami radyal kompratör sapması (Radyal) İzin verilen azami eksenel kompratör sapması (Eksenel) 366, , , ,2 0,6 650, 750, 866 4,6 0, ,6 0, ,8 0,8 Tablo 10 36

37 Layna alma işlemi Layna alma işlemi LAZER optik yöntemler veya manuel olarak kompratörlerle yapılabilir. LAZER optik yöntemler kural olarak daha hassas sonuçlar sağlar. Bilgi! Layna almak için motor ayaklarının altına altlık sacları veya folyo sacları yerleştiriniz. Tahrik ünitesinin yana kaydırılması için zeminde ayar cıvatalarına sahip plakalar kullanmak avantajlı olur. Radyal Eksenel G Tahrik dingilini sabitlenen kompratörle birlikte döndürünüz! Resim 25 Montajdan önce lamel paketleri altı köşe cıvataları yardımıyla (Poz. 1942) X kontrol ölçüsüne (Tablo 9, Sayfa 35) getirilmelidir. Kontrol ölçüsü X altına düşülmemelidir. Tahrik ve çıkış ünitesini doğru G mesafesine getiriniz. Tahrik ve çıkış dingilini Resim 25'e göre karşılıklı olarak layna alınız, Bölüm içindeki layna alma toleransları geçerlidir. Tahrik ve çıkış ünitesini zemine sağlam şekilde sabitleyiniz - Duruş emniyeti komple tesise bağlıdır ve sağlanmış olmalıdır! Tüm cıvataları sıktıktan sonra layn ayarını kontrol ediniz, gerektiğinde düzeltiniz. Lamel paketi: Resim 22, Sayfa 33 37

38 8.5.2 Turbo kaplinin montajı Bilgi! Eksenel olarak gerilen lamel paketleri sayesinde radyal montaj için yeteri kadar boşluk mevcuttur. Resim 26 Resim 27 Resim 28 Nakliye emniyetlerinin mesafe kovanlarının (Poz. 1943) çıkartılıp çıkartılmadığını kontrol ediniz. Kaplini uygun bağlama malzemesi kullanarak uygun bir kaldırma vasıtasına bağlayınız ve tahrik ünitesine getiriniz. Tahrik için altı köşe cıvata İtme için altı köşe cıvata 1830 DİKKAT! Tüm mesafe kovanları (1943) sökülmüş olmalıdır! A 1955 B Resim 29 38

39 DİKKAT! A / B toleransları yanlış montaj yüzünden hasar görebilir! Doğru! Yanlış! 1. boşluk yok! kastırmayınız! 2. sıkı nız Resim 30 Turbo kaplini dikkatli bir şekilde lamel paketlerinin arasına getiriniz. Lamel paketlerini altı köşe cıvataları (Poz. 1942) sökmek suretiyle gevşetiniz. Bu esnada A / B toleranslarını flanşta dikkalice uygulayınız. Cıvataları (Poz ve 1955) takınız, sıkmayınız. Her tarafta 4 adet altı köşe cıvatayı (Poz. 1942) tamamen çıkartınız. Daha sonra kullanmak (sökmek) üzere altı köşe cıvataları (Poz. 1942) saklayınız. Cıvataları (Poz ve 1955) eşit şekilde sıkınız, sıkma torklarına dikkat ediniz! Sıkma torkları: Bölüm 7.3, Sayfa 29 39