VE YÖNETİM BiçiMi. BiRLEŞİK AMERİKA'DA LOS ANGELES ŞEHRİ. Nuri TORTOP. GENEL YAPıSı

Transkript

1 BiRLEŞİK AMERİKA'DA LOS ANGELES ŞEHRİ VE YÖNETİM BiçiMi Nuri TORTOP GENEL YAPıSı Los Angeles ehri, Güney Kalifomiya'da Pasifik Okyanusu kısıyında 11 milyon nüfuslu bir ehirdir. Bir1e ik Amerika'da New-York'tan sonra ikinci büyük ehirdir. Los Angeles 1860 yılında nüfuslu, 1900'de ve 1940 yılında 1,5 milyon nüfuslu bir ehirdir. Los Angeles b8 langıçta daha çok hint asıllı vatanda lardan olu uyordu. İsmini İspanyolca'dan almı tır yılında Kalifomiya 31 inci devlet olarak Bir1e ik Amerika Federal Devletine dahil olmu tur. Seçilmi bir meclis tarafından yönetilen (1.610) nüfuslu ehir statüsüne kavu mu tur: 1876 yılında ülkenin diğer yörelerine demiryolu ile bağlanml tır. Sulu tarım ve hayvancılığa elveri li bir bölgedir. Turizm, sinema, petrol ve uydu endüstrisine elveri li bir bölgedir. Ar8 tırma merkez ve laboratuvarıarı, petrol yatakları vardır. YÖNETSEL ÖRGÜTLENMESİ Los Angeles metropoliten coğrafi bölgesinin kuzeyde Santa Barbara'dan güneyde San Diego'ya kadar uzandığı savunulmaktadır. Fakat genel eğilim Los Angeles metropol ehrinin Ventura, Los Angeles, Orange, San Bemadino ve Riverside bölgelerini kapsadığı doğrultusundadır. Bu bq bölgenin idari merkezleri Los Angeles, San Bernadino, Riverside, Anaheim ve Thousand Oaks'dır. 11 milyon civarında olan nüfusun 8 milyona yakını Los Angeles'de (idari merkezi de Los Angeles'dir), 2 milyonu Orange'de (idari merkezi Anaheim'dir), 800 bini Riverside'da (idari merkezi de Riverside'dır), 1 milyonu San Bemadino'da (idari merkezi de San Bernadino'dur), ki ide Ventura'da (idari merkezi Thousand Oaks'dır) Y8 amaktadır. Prof.Dr., rodafe Genel Modıırl AIfUfW İtILUai lkrgiii, Cil 25, &qı 4, Arııhk 1992.

2 58 AMME İDARESİ DERGİsİ Birle ik Amerika'nın diğer bölgelerinde olduğu gibi Los Angeles bölgesinde de county denilen ilçeler birle tirilmi belediyelerle, ilçe ile birle tirilmemi olanları içerir. Birle tirilmi yani birliğe dahil edilmi olan idari birimler veya belediyeler seçilmi organları olan özerk yönetim birimleridir. Birle tirilmemi olanlar ve doğrudan doğruya ilçeye ( county) bağlıdır. Los Angeles metropolünde 152 adet bu bölgeye dahil edilmi belediye bulunmaktadır. Bu ayırım ehirle mi ve ehirle memi bölge deyimleri ile de ifade edilmektedir. Son yıllarda görülen hızlı ehirle meye rağmen, özerk belediye olmayan hızlı ehirle menin görüldüğü halen ilçeye (county) bağlı olarak yönetilen yerle me birimleri vardır. Los Angeles metropoliten bölgesinin bazı ehirleri (Santa Monica, Santa Ana, Oxnard (Ontario), belediye birlikleri halindedir (Municipal Corporations). Kaliforniya Anayasası, belediyeleri Genel Şehir Kanunu ile yönetilenler ve Şart ile yönetilenler diye ikiye ayırmaktadır. ilke olarak Şart ile yönetilen belediyeler Genel Şehir Kanunu (Law Cities) ile yönetilen belediyelerden daha geni bir özerkliğe sahiptirler. Ancak uygulamada iki tür belediye arasında çok az fark vardır. Nüfusu 3.500'den fazla olan her belediye, seçmenlerin çoğunluğu tarafından kabul edilmek ko ulu ile bir Şart kabul edebilir. Los Angeles ehri halkı 1925 yılında böyle bir Şart kabul etmi tir. Los Angeles belediyelerinde iki tip yönetim sistemi vardır. Bir kısmı meclis-yönetici (council-city manager), bir kısmı da belediye b3 kanı-meclis (Mayor-council) sistemi ile yönetilmektedir. Kaliforniya belediyelerinin dörtte üçü belediye meclisi-yönetici (council-city manager) sistemi ile yönetilmektedir. Bu sistemde yetki, seçilmi belediye meclisine aittir. Meclis, üyeleri arasından birini de belediye ba kanı olarak seçer, aynı zamanda çe itli idari birimleri yönetecek, koordine edecek, yerel idarenin politikasını uygulayacak city manager denilen profesyonel yöneticiyi atar. Belediye B3 kanı-belediye Meclis sistemi, en eski sistemlerden olup, bunun da güçlü belediye b3 kanı (strong mayor) ve zayıfbelediye ba kanı (weak mayor) olmak üzere iki alt türü uygulanmaktadır. ı Güçlü belediye ba kanlığı sisteminde, belediye ba kanı genel halkoyu İle seçilmi tir, bu niteliği ile büyük bir otoritesi ve yürütme gücü vardır. Yasama yetkisi yine geneloyla seçilmi belediye meclisine aittir. Yargı yetkisi yine geneloyla seçilmi avukat (Attorney) ve denetçi (controller) tarafından kullanılmaktadır. Birle ik Amerika'da Los Angeles, Detroit, Houston, Baltimore, Cleveland ve New York gibi belli b3 lı büyük ehirler güçlü belediye ba kanlığı yönetim sistemi ile yönetilmektedir. Zayıf belediye b3 kanlığı sisteminde yürütme gücü belediye meclisine aittir. Bu y'?netim biçimi küçük ve orta büyüklükteki belediyelerde uygulanmaktadır. Orneğin nüfuslu Santa Monica'da bu sisteme uygulanmaktadır. ı ı RL Kemp," Un Systeme d'administration Loc.ıl: Le Council-Manager Au Etat-Unis", R.F.A.P., No. ls, ı Nuri Tortop, MMhMIII ıdmreler, 1991, s. ZJ6.

3 LOS ANGELES ŞEHRİ VE YÖNETIM BİÇİMİ 59 İlçeler Koliforniya Eyaleti ile birle ik merkez belediye arasında ilçeler vardır. ilçe seçilmi be ki i (supeıvisors) tarafından yönetilir. Bu be ki inin herbiri ilçenin ayrı bir kesimini temsil eder. Her iki yılda bir seçilmi üyelerin bir kısmı yenilenir. Bu ekip yürütme ve yasama yetkisini kullanır. Bütçeyi yönetir. Bu be ki ilik ekip aynı zamanda emlak vergisine itirazları inceleyen mahkeme görevi yapar. Her ilçede bir planlama komisyonu vardır. Bu komisyonun üyeleri de (S'den 10'a kadar üye olabilir) be ki ilik kurul (supervisors) tarafından seçilir. Planlama komisyonu ehircilik incelemeleri yapmak, planları hazırlamak ve tüm plan deği iklikleri üzerinde görü bildirmekle yükümlü bir kurulu tur. ilçenin yönetsel görevlerinin çoğunluğu, atanmı sorunllu müdürler hariç tutulursa, yerel düzeyde "civil servants" denilen memurlar tarafından yerine getirilir. ilçe, belediye biçiminde örgütlenmemi tüm bölgeden sorumludur. O bölgelerde de ilçe tüm belediye hizmetlerini yapmakla yükümlüdür. Bu hizmet yalnız belediye olmaml yerlerle sınırlanmaml tır. Belediye olan yerleri de içermektedir. Henüz belediye olmaml, belediye sınırlarına girmemi bölgeler, vatanda ların isteği ile yapılacak bir referandum sonucu belediye örgütü kurabilirler. Örneğin Los Angeles ehrinin batısındaki Batı Hollywood (West Hollywood) böyle bir giri im sonucu belediye olmu tur. Ancak henüz yeni kurulan bu ehir belediye hizmetlerini yürütecek imkanlara sahip olamayacağı için 1984 yılında seçilen belediye meclisi, ilçe ile bir anla ma yaparak, ilçenin belediye hizmetlerini yerine getirmeye devam etmesini kabul etmi tir. 3 Bölgesel Kuruluşlar Los Angeles metropoliten idaresi, be ilçenin (county) geli mesinde bütünlüğün sağlanmasına yönelik bölgesel kurulu lara da sahiptir. Bu kurulwjlardan bazılarının yetkileri yalnız Los Angeles bölgesi ile sınırlı olmayıp, bu sınırları da a ar. Kendi aralarında hiyeraqik bir bağ da yoktur. Ancak herhangi ortak bir sorun olduğunda ilgili bölgesel kurulu lar bir araya gelir, sorumlular toplanır ve sorunu çözmek için izlenecek yol hakkında karar alırlar. Güney Kaliforniya Yerel İdareleri Derneği (Southem California Association of Governments) çok az bir yetkiye sahiptir. Yönetim kurulunda bölgenin en etkili seçilmi leri vardır. Fakat bunların yetkileri inceleme ve ara tırma yapmakla sınırlıdır. Örneğin 1984 yılında yapılan olimpiyatlar nedeniyle bu dernek bir takım teknik dosyalar hazırlamı tır. Diğer bir bölgesel kurulu da Güney Kaliforniya Hızlı Ula ım İdaresi (Southern California Rapid Transit District) olup, Los Angeles, Orange, Riverside ve San Bernadino bölgesinde toplu ta ım hizmetlerini yürütmektedir. 3 C. Ghorra-Gobia, "West Hollywood: Une Commune Creee Par Referendum", Etudes Foncieres, Juia, ı985, No. n.

4 60 AMME İDARESİ DERGİSl Bu kurulu halen önemli bir otobüs hizmeti yürütmekte ve metro ağının yapılabilirliğini incelemektedir. Los Angeles metropol alanı "districts" denilen mıntıkalara veya nahiyelere böıünmü tür. Bunların sınırlan ilçe ve belediyelerin sınırlarına uymaz. Birer seçilmi meclisleri olan bölgesel birliklerdir. Her (district) kapsadığı çevre ile ilgili bir hizmet üstlenmi tir. Eğitim, su dağıtımı, havanın temizliği veya sağlık yardımlan gibi konularla ilgili bu tür birlik veya nahiyeler vardır. Southern Califomia Quality Management District (Güney Kaliforniya Nitelik Yönetim İdaresi) hava niteliğinden sorumlu olup, Los Angeles'i kirleten hava kirliliği ile mücadele eden Kalifomiya Eyaleti (Air Resources Board) kurulu u ile sıkı bir i1i ki içinde çalı maktadır. 45 belediyeyi içine alan Metropoliten Su İdaresi (Metropolitan Water District) bulunmaktadır. Los Angeles metropoliten bölgesinin geneloyla seçilmi bölgesel bir organı yoktur. Her ilçe (county) veya nahiye (district) kendilerine bağlı olan bölgesel birlikler arasında bir kısım hizmetlerin koordinasyonunu sağlar. Bu tür örgütlenme biçimi, bölgeleri bir kısım te ebbüsleri kendilerine çekmek ve hizmetlerin yürütülme merkezi olmak için yarı maya zorlar. ilçe (county) ve nahiye (district) arasındaki ili kiler çok yumu aktır, soruna göre farklı biçimde kolayca örgütlenebilirler. Los Angeles Yerel Yönetimi Birle ik Amerika'da yerel yönetimlere egemen olan ilke yerel idareye saygı esasına dayanmaktadır. Yerel İdare (Hükümet) bölgesinin sahibidir. Ancak Los Angeles belediye yönetimi aynı zamanda Kaliforniya Eyalet Anayasası'nın da bazı ilkelerine uymak zorundadır. Kaliforniya Eyalet Anayasası vatand8 lara referandum hakkı tanır. Belediye seçimlerinin partizan bölünmelerin dı ında ceryan etmesi ve geleneksel Cumhuriyetçi ve Demokrat Parti yarl ı içinde kalmaması istenir. Kaliforniya sakinleri için yerel hayat, ya am önemlidir, süreklidir ve deği kendir. Kararlannda bu dinamikliği izlemesi gerektiğine inanılır. Los Angeles seçmenleri aynı seçilmi leri her zaman desteklemez. Duruma ve ko uııara göre deği kendir. Bir ye il alan sözkonusu olduğunda destek verdiği yöneticileri, sosyal lojman veya büro yapımı için yapı izni verildiğinde bunu uygun görmeyerek derhal kar ı yöne geçebilir. Onun için bu durumlarda özeııikle kamuoyunun eğiliminin tüm belirlenemediği karm8 ık sorunlarla kaqı kaqıya kalındığında referanduma b8 vurulur. Referandum Yolu Referandum istenebilmesi için belediye seçmen listelerinde kayıtlı seçmenlerin en az yüzde altmı ının imzalı b8 vurusu gereklidir. Bu durumda belediye avukatı bunu hukuksal bir metin eklinde öneri haline getirir. Bu öneri eğer seçmenlerin üçte iki oyu ile kabul edilirse yürürlüğe girer. Emlak vergisinin

5 LOS ANGELES ŞEHRt VE YÖNETIM BtÇtMt 61 indirilmesi yolunda Kaliforniya sakinlerinin böyle bir giri imi olm~tur. Los Angeles sakinlerinin bu yöntemle seçilmi bir ki inin görevini sona erdirmek ve yeni seçimler isternek hakkı vardır. Buna görevden dü ürme veya seçimleri yenileme (recaıı elections) denilmektedir yılında San Francisco belediye b~kanı Dianna Feinstein için bu doğrultuda yeniden seçime gidilmi, fakat aynı b~kan oylann çoğunluğunu alarak seçimleri kazanmı tır. Los Angeles belediyesi referandum ve seçimlerin yenilenmesi sistemini kabul eden ilk belediyedir. Aynı sistemin uygulanması aynı metropol içinde bile belediyelere göre deği kenlik göstermektedir. Demekler Birlqik Amerika'da olduğu gibi Los Angeles bölgesinde de çqitli amaçlarla kurulm~ birçok dernekler vardır. Dernekler seçilmi ler, teknokratlar ve hem de vatand~lar tarafından sıcak bakılan kurul~lardır. Suçluluğun azaltılması, vatand~la polis ili kilerinin iyilqtirilmesi, mahaııenin güvenliğinin sağlanmasında vatand~lann da yardımının sağlanması gibi amaçlarla kurulm~ dernekler vardır. Mahaııe veya semt dernekleri üç tür faaliyet için kurulm~lardır. Bunlar: ı. Üyelerinin çıkarlannı korumak amacı ile bir karar veya programı etkilemek veya deği tirmek için, seçilmi ler üzerinde baskı yapmak için kurulan dernekler, 2. Bazı kurallan egemen kılmak veya bir gün yeni bir kurulu destekleyerek i ba ına getirmek amacı ile kurulan dernekler, 3. Bir mahalleyi geli tirmek için ve Federal Devlet, eyalet veya belediyeler tarafından finanse edilen, kar amacı gütmeyen derneklerdir. Mahalle derneklerinin bazılan, batı etnik gruplara yakın olan ve tüm ilçeyi (county) ilgilendiren bir tek derneğe bağlanmı lardır. Örneğin Los Angeles ilçesinde (county) Birlqik Kom uluk Örgütleri (United Neighborhoods Organisations) buna bir örnektir. Los Angeles, daha birçok derneklerle, seçilmi temsilcilerle ve teknokratlarla sürekli ili ki içindedirler. Belediyenin d1 ında birçok komisyonlar da vardır. Bu komisyonlann üyeleri belediye b~kanı veya belediyenin diğer organlan tarafından seçilmi lerdir. Bu komisyonlar büyük ölçüde demek çal1 malanndan yararlanırlar. Böylece komisyonlar mahalle sakinleri ile yerel idareler arasında gerçek ileti im kanalı görevi yaparlar. Bu komisyonlar yukarda belirttiğimiz gibi belediye d1 ında ol~m~, komisyonlardır. Bir tür belediyeler lobisi rolü oynarlar. Los Angeles'de dernekler çok faaldir, yönetsel dokümanlan öğrenme yönünden de önemli yararlar sağlamaktadır.

6 62 AMME İDARESİ DERGİSİ Yönetsel Dokümanlar Los Angeles'de yönetsel dokümanları öğrenme yönünde büyük kolaylıklar vardır. Yönetsel bir karar ile ilgili olan bir dernek resmi dokümanlara girme hakkına sahiptir. Bu yöntem genel halk görü mesi (public hearing) uygulaması ile de kolayl3 tırılmı tır. Los Angeles'de ehirlqme ve planla ilgili tüm kararlar alınmadan önce dernekler ve halkın davet edildiği bir toplantıda görü üıür. Bu görü melerde halk ve dernek temsilcileri söz alabilir, soru sorabilir ve deği iklik önerebilirler. Ancak bu toplantılar için kapsamlı incelemeye dayanan raporlar hazırlanır. Bu yöntem teknokrat ve uzmanları esaslı inceleme yapmaya zorlar. Los Angeles'da seçilmi üyeler genelolarak siyasi partilerin geleneksel klikle mesinin üzerinde kalarak bölge yönetiminde önemli sorumluluk üstlenmektedirler. " MALİDURUM Yerel idarelerin yani ilçe ve ehirlerin gelir ve giderlerinin gösterildiği bir bütçeleri vardır. Gelirler içinde emlak vergisi önemli bir yer tutar. Dolaylı ve dolaysız vergilerle eyalet ve federal devlet yardımları da gelirler arasında yer alır. Emlak vergisi (property tax) bina veya arsanın para değeri üzerinden yıllık olarak hesaplanan bir vergidir. Malın belli bir yüzdesini ifade etmekte ve bu yüzde eyalet tarafından saptanmaktadır. Emlak vergisi yerel idarelerin en önemli gelir kaynağı olarak görülmektedir. Ancak seçmenler bu konuda çok hassas davranmakta ve tepki göstermektedir. Emlak vergisinin oranını deği tirmek için giri imlerde bulunmaktadır yılında Los Angeles seçmenlerinin b3 vurusu üzerine yasal yollara ba vurularak emlak vergisinde önemli bir indirim sağlanmı tır. Kaliforniya sakinleri aslında emlak vergisinin önemine ve gereğine inanmaktadırlar. Onun için verginin kaldırılmasını akıllarından geçirmemektedirler. Ancak 1970 yılını izleyen yıllarda petrol bunalımı nedeniyle emlak değerleri yüksek oranda artı göstermi tir. Buna kar ılık ücretlerde bu artı ı kaf ılayacak önemli bir artl olmamı tır. Bu durum birçok ailelerin ve Y3 lıların cezalandırılması anlamına geliyordu. Bu nedenle vatand3 ların harekete geçmeleri vergi oranının yüzde 2'den yüzde l'e indirilmesi içindi. Kaliforniya'da 1960 yıllarından beri mevcut olan sisteme göre oturma bölgeleri yakınında olan henüz yapı yapılmamı arsaların emlak vergisi onun gerçek değeri üzerinden alınmaktadır. Ancak bu değer mülk sahibi tarafından belirtilmektedir. Mülk sahibi bu konuda arsasını tarımsal arazi veya yapı yapılabilir arazi olarak beyan etme hakkına sahiptir. Eğer tarım arazisi olarak " c.g. Gobin, "La Gestion d'une Metropole Urbaine Reeente: L'Exemple de Los Angeles", R.F.A.P., 1986, No: 40, s. 65ı-662

7 LOS ANGELES ŞEHRt VE YÖNETIM BtÇtMt 63 gösterirse bunun emlak vergisi çok dü üktür. Mülk sahibi tarım arazisi olarak kullanmak istediğini belediyeye bildirmek ve belediye ile bu konuda 10 yıllık bir sözlqme yapmak wrundadır. Eğer bu on yıl içinde kararını deği tirir, örneğin tarım arazisini yapı yapılabilir araziye dönü türmek isterse bu takdirde aradaki vergi farkı ile birlikte bir de para cezası ödemek zorundadır. Bu tür bir uygulama çevreyi bozan arsa spekülasyonuna engelolmakta ve aynı zamanda tarımsal alanların korunmasını yaratmaktadır. Halen yerel idarelerin önemli bir gelir kaynağı olan emlak vergisi, gelirlerin yüzde 18,S'ini olu turmaktadır. GELİR VE GİDERLER Kaliforniya Eyaleti, yerel idarelerin emlak vergisinden muafiyet dolayısıyle ortaya çıkan gelir kayıplarını kar ılayıcı önlemler almaktadır. Satı üzerinden alınan vergiler (sales tax) yerel idareler ve eyalet arasında payla ılmaktadır. Kaliforniya'da satın alınan mallar için, yiyecek maddeleri hariç, yüzde be vergi ödenmektedir (bir tür KDV). Buradan sağlanan gelirler Los Angeles ehri gelirlerinin % 12'sini olu turmaktadır. Bu oran aslında diğer ehirlere göre daha dü üktür. Belediye tesislerinin i letilmesinden sağlanan gelirler, gelirin % ls'ini izin ve ruhsatlardan alınan vergi veya harçlar, gelirlerin % 1 Tsini te ebbüslerden alınan resimler, gelirlerin % 1rini olu turmaktadır. Kaliforniya Eyaletinin ve Federal Devletin yardımları (General Revenue Sharing) gelirlerin % 12 ve ls'i arasındadır. Yerel idarelerin gelirlerinin yüzde onu belediye yönetim giderlerini kar ılamakta, yüzde otuzu ise güvenlik ve denetim masraflarını kar ı1amaktadır. Bu oran Los Angeles'da % 4S'dir. Bütçenin % 23'ü çöplerin toplanmasını, kanalizasyon ağının bakımını ve temizlik hizmetlerini kar ılamaktadır. Toplu t8 ım, yol bakım ve yönetimine gelirlerin % 13'ü, kültürel etkinliklere % 6'sı ayrılmaktadır. Altyapı ve ehirlerin yenile tirilmesi için yapılan yatırımlar belediyeler ve ilçeler (county) tarafından ve federal devlet yardımları ile gerçekle tirilir. Federal devletin bu yardımları yapan en önemli iki kurulu u (Community Development Grant Block) ve (Urban Development Action Grant) isimleriyle anılmaktadır. Ancak bu iki yardım türü Reagan'ın B8 kanlığı döneminde önemli ölçüde azaltılmı tır. ŞEHİRSEL DÜZENLEME Los Angeles'da ehirsel düzenleme yerel idarelerin yetki alanı içindedir. Sahil çizgisinde yapılan yapılar hariç yapı izinlerini belediye ve ilçeler (county) verirler. Sahil çizgisinin ve çevresinin korunması için buralardaki yapı ruhsatları Kaliforniya Eyaletine bağlı bir komisyon tarafından verilmektedir. Şehir (belediye) ve ilçelerin ehir planlarını hazırlayan planlama büroları vardır.

8 64 AMME tdarest DERGtSt Bunlann, büyüklüğü ilgili ehirlerin önemi ve büyüklüğüne göre deği ir. Los Angeles ehrinde planlama bürosunda 250 ki i çalı maktadır. Planlama veya ehirle me bürosu denilen bu birimler, planlann uygulamaya konulması ile birlikte inceleme ve ar8 tırma yapmakla da yükümlüdürler. Planlama Birimi Müdürü, belediye ba kanı, belediye meclisi ve aynı zamanda ehir planlama komisyonuna (City Planning Commission) önerilerde bulunur. Bir karar alınmadan önce belediye b8 kanl ve belediye meclisinin iyi bilgilendirilmesi amacı ile belediye b8 kanl tarafından seçilen üç veya be gönüllü hem ehriden olü an ehircilik komisyonu planlama birimi müdürünün önerilerini, göfü lerini sürekli olarak değerlendirir. Belediyenin dı ında bir kurulü olan bu komisyonun önemi, özellikle arsalann kullanım oranlarının deği tirilmesi sözkonusu olduğu zaman çok büyük önem ta lmaktadır. 5 Aslında bir ehir planının hazırlanması veya deği tirilmesi çalı ması profesyonel bir çall madır, bir uzmanlık i idir. Planlar kabul edilmeden önce açık toplantılarda görü ülür ve tartı ılır. Böyle bir yöntemin sakıncalı yönleri de vardır. Çünkü çok iyi hazırlanan ve örgütlenen kesimler planlan kendi eğilimleri doğrultusunda yönlendirebilirler. Bu nedenle plancılar azınlık ve iyi örgütlenememi grupların sorunlannın çözümlenmesinden endi e duymaktadırlar. Los Angeles ehrinin geleceğe dönük sorunlannın çok farklı olacağı belirtilmektedir. Yüzyılın b8 ında toplu t8 ımın önem t8 ıdığı bu bölge imdi ki isel arabalann yer aldığı bir ehirdir. Oto yollar giderek yetersiz kalmakta, belli saatlerde trafik çok sıkı maktadır. Onun için 2000'li yıllar için öncelikli sorunun ul8 ım sorunu olacağı ileri sürülmektedir.' Bunun yanında teknolojik ve ekonomik geli meler yanında bu bölgede yer sarsıntılarının, sosyal deği meler ve etnik sorunlann 2000'li yılların en önemli sorunlan olacağı belirtilmektedir. 5 Gobin, "Califoınb: Les Citoyeııı et ıımpot Fo.de"", F..tudea Foadhea, Juin, 1984., Gobin, "MutatiOIll Soei.les et Urba.isme, l'e:remple des Etat-U_is", Urban_e, No.216, Novembre