T.C. ATILIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ. KAMU YÖNETİMİ ve SİYASET BİLİMİ ANABİLİM DALI. RADİKAL DEMOKRASİ ve TÜRKİYE DEKİ SİYASİ PARTİLER
|
|
- Gülistan Cihan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T.C. ATILIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ ve SİYASET BİLİMİ ANABİLİM DALI RADİKAL DEMOKRASİ ve TÜRKİYE DEKİ SİYASİ PARTİLER (RADİKAL DEMOKRASİ KURAMLARINA 60. YASAMA DÖNEMİNDE TBMM DE GRUBU BULUNAN PARTİLERİN BAKIŞ AÇILARI) YÜKSEK LİSANS TEZİ HAZIRLAYAN Erol BAYTOK TEZ DANIŞMANI Yrd. Doç. Dr. Emre TOROS Ankara 2010
2
3 T.C. ATILIM ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ ve SİYASET BİLİMİ ANABİLİM DALI RADİKAL DEMOKRASİ ve TÜRKİYE DEKİ SİYASİ PARTİLER (RADİKAL DEMOKRASİ KURAMLARINA 60. YASAMA DÖNEMİNDE TBMM DE GRUBU BULUNAN PARTİLERİN BAKIŞ AÇILARI) YÜKSEK LİSANS TEZİ HAZIRLAYAN Erol BAYTOK TEZ DANIŞMANI Yrd. Doç. Dr. Emre TOROS Ankara 2010
4
5 ÖNSÖZ Bu tezin amacı Radikal Demokrasi Kuramı nın Türkiye özelinde 60.Yasama döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi nde (TBMM) grubu bulunan siyasi partilerin (AKP, CHP, MHP, BDP) programlarında nasıl ele alındığını incelemektir. TBMM de grubu bulunan siyasal partilerin programlarının Radikal Demokrasi modeli ışığında incelenmesi çalışmasında ülkemizde birçok siyasal parti bulunmasına rağmen parlamentoda dört tane grup bulunması çalışmayı sınırlayan önemli etkenlerden birisiydi. Bu durum çalışmanın kapsamın daraltılması zorunluluğu getirdiği için karşılaşılan zorluklardan birisiydi. Çalışmayı benzer şekilde sınırlayan bir diğer durum ise partilerin Radikal Demokrasi modelinin önem verdiği temel argümanlardan olan kimlik siyaseti, kültürel haklar, devletin küçülmesi gibi başlıklar konusunda partilerin yeterli materyal üretmemesi oldu. Bu konularda inceleme yapmak için temel kaynak olmasına rağmen parti programı ve seçim bildirgesinin dışında başka materyaller-örnek tutum belgesi v.b-edinilememiştir. i
6 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ i İÇİNDEKİLER.... ii-iv GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM RADİKAL DEMOKRASİ; KAVRASAL ve KURAMSAL ÇERÇEVE 1. RADİKAL DEMOKRASİ Radikal Demokrasi nin Ortaya Çıkma Nedenleri, Soğuk Savaş Sonrası Politik Ortama Yeni Tepkiler Laclau ve Mouffe ile Radikal Demokrasi Kuramı nın Geliştirilmesi Radikal Demokrasi nin Temel Tartışmalarından Kimlik ve Sivil Toplum Üzerine Kuramın Oluşmasını ve Gelişmesini Hızlandıran Dönem: Soğuk Savaş ın Sona Ermesi Yeni Bir Hegemonyanın Kurulması ve Antagozima Radikal Demokrasi ve Sol Farklı Alternatifler: Katılımcı Demokrasi Sol Siyasete Yeni Arayışlar Noktasında Sola Yöneltilen Eleştiriler Farklı Toplumsal Hareketler Farklı Toplumsal Hareketler ile Sol Siyasetin İlişkileri RADİKAL DEMOKRASİ ve TÜRKİYE Türkiye ve Siyaset Yapma Geleneği Demokrasinin Demokratikleştirilmesi ii
7 İKİNCİ BÖLÜM TÜRKİYE DE SİYASAL PARTİLER 1. RADİKAL DEMOKRASİNİN AKTÖRÜ OLARAK SİYASAL PARTİLER Türkiye de Siyasal Parti Geçmişi ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 1. PARTİ PROGRAMLARININ İNCELENMESİNDE TERCİH EDİLEN SİSTEMATİK İTİBARİYLE NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMİ DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 1. TÜRKİYE DE RADİKAL DEMOKRASİ ÖRNEKLEMELERİ Kimlik AKP CHP MHP BDP Değerlendirme Temel Haklar ve Özgürlükler AKP CHP MHP BDP Değerlendirme Sivil Toplum AKP CHP. 71 iii
8 MHP BDP Değerlendirme BEŞİNCİ BÖLÜM RADİKAL DEMOKRASİ NİN TÜRKİYE DE ANLAŞILMASI SONUÇ KAYNAKÇA ÖZET ABSTRACT iv
9 1 GİRİŞ 1980 lerde Chantal Mouffe ile Ernesto Laclau nun geliştirdiği antagonizmacı olarak nitelenebilen Radikal Demokrasi ile Seyla Benhabip in üzerinde yoğunlaştığı konsensüsçü olarak tanımlanabilecek olan Müzakereci Demokrasi projeleri demokrasi krizinin yaşandığı bir dönemde ortaya atılan en önemli tezler olmuştur yüzyılın, son çeyreğinde yaşadığı yüzyılın ikinci büyük ekonomik krizin olgunlaştığı aynı dönemde post-marksist eğilimlerin de ortaya çıkan ihtiyacı karşılamak amacıyla mevcut siyasanın yeniden okunmasıyla geliştiğini söylemek mümkündür. Radikal demokrasinin güç aldığı en önemli alan olan yerel yönetimler konusunda Türkiye de yaşanan tartışmalar, parti ideolojisinin temel belirleyeni liderin son söz hakkına sahip olmasının getirdiği merkeziyetçilik, bu konuda henüz önemli bir aşama kaydedilmediğini savlayan düşüncelerin temel dayanak noktası olmaktadır. Buna rağmen 2009 yılından sonra 60. hükümet eliyle başlatılan kimi girişimler Radikal Demokrasi kuramında değineceğimiz kimi kavramlar üzerinden toplumla ilişki içinde olmaya başlamıştır. Farklı toplumsal kesimlerin düşüncelerini ifade edebildiği en etkili alan olan sivil toplum örgütleriyle her ne kadar hiyerarşik olsa da- ilişkilerini sıklaştırmış ve Cumhuriyet tarihi boyunca görmezden gelinen farklı etnik grupları kendi kimlikleriyle tanımıştır. 21. yüzyıla girerken bu nedenle Türkiye de de devlet toplum ilişkilerinin demokratik bir tarzda yeniden yapılanması gereksinimiyle karşı karşıya olduğumuzu, bu durumun tarihsel ve konjonktürel bir zorunluluk olduğunu söylememiz mümkündür sonrası dönem, bu gereksinim bağlamında ciddi bir paradoksu içeriyor: bir taraftan demokrasiye olan bağlılık yalnızca sivil toplum örgütleri demokratlar tarafından değil, aynı zamanda ironik olarak, devlet ve siyasi seçkinler tarafından da 1 Fahriye Üstüner, Radikal Demokrasi: Liberalizm mi? Demokrasi mi? Evet, Lütfen, ODTÜ Geliştirme Dergisi, S. 34, Ankara, 2007, s. 313
10 2 sürekli ve sıklıkla dile getirilirken ve demokrasi referansı sivil toplumdan siyasi topluma kadar, neredeyse her eylemin ve kararın meşruiyet zemini olarak kullanılırken, diğer taraftan insan haklarından düşünce özgürlüğüne, sivil hak ve özgürlüklerin güvence altına alınmasından farklılıkların ifade edilmesi ve siyasal alana taşınmasına ve bireylerin günlük siyasal yaşamları içinde ontolojik bir güvensizlik duygusuyla yaşamalarına kadar geniş bir toplumsal yelpaze içinde demokrasiye ve devlet-toplum ilişkilerinin demokratikleşmesine duyduğumuz gereksinim her gün giderek artan ve ivme kazanan bir nitelikle karşımıza çıkıyor. Tezin Türkiye özelini kapsayan ve ana gövdesini oluşturan bu kısımda 29 Mart 2009 Yerel Seçimlerinden sonra gelişen politik ortama da değinilecek ve Türkiye Büyük Millet Meclisi nde (TBMM) grubu olan partilerin Radikal Demokrasi nin yaşamsal alanda vücut bulduğu kimi kavramlara programlarında ve seçim bildirgelerinde ayrıca uygulamada nasıl ve ne ölçüde baktıkları tartışılacaktır. Çalışmanın ilerleyen bölümlerinde değinileceği üzere 60. hükümetin son dönemde başlattığı çalışmaların kapsamının radikal demokrasi kuramıyla doğrudan ilgili olması sebebiyle bu süreçte yaşananlar ele alınacak ve kimlikler, temel haklar ve özgürlükler ile sivil toplum üzerinden bir kere daha değerlendirileceklerdir. Tüm bu bahsedilenlerin oluşturduğu anlam bütünlüğü içinde bu tezin özellikle ve ağırlıkla ilgilendiği nokta da radikal demokrasinin Türkiye özelindeki uygulamalarıdır. TBMM de grubu olan siyasi partilerin, parti programlarına yönelik inceleme sonunda söz konusu parti programlarına Radikal Demokrasi kavramına uygun düşen öneriler de Türkiye nin sosyo-kültürel yapısına ve politik geleneğine uygun şekillerde sunulabilecektir. Çünkü siyasi ve ekonomik modellerin uygulanmasında ülkesel ve bölgesel farklılıklara dikkat edilmesi gerekmektedir. Zira toplumlar sahip oldukları siyasi gelenekler ve içinde bulundukları ekonomik koşulların yoğun etkisiyle yeni modellere farklı reaksiyon verebilmektedirler. Dolayısıyla Türkiye için yapılacak önerilerde Türkiye nin bölgesel anlamda Ortadoğulu olduğu, kozmopolit bir demografik yapıya sahip olduğunu ve Avrupa ya entegre olma sürecini henüz tamamlamadığı akılda tutulmalıdır.
11 3 Radikal Demokrasi projesi 20. yüzyılın sonlarında demokrasi açısından yaşanan problemlere farklı bir pencereden bakması bakımından başlı başına bir öneme sahiptir. Türkiye gibi demokrasinin hala tam olarak kurumsallaşmadığı, özümsenmediği bir toplumda dünyadaki demokrasi ile ilgili sorunlara çare olma iddiasıyla ortaya çıkan bir kuramın incelenmesi yararlı olacaktır. Bu konunun seçilmesinde ülkemizdeki uzun süredir devam eden demokrasi sorunları ve bunlara yanıt olmadaki eksiklikler etken olmuştur. Bu tezin araştırması sorusu olarak TBMM de grubu bulunan partilerin programlarının Radikal Demokrasi kuramının çerçevesini çizdiği sosyo-politik projeye ne ölçüde yaklaştığı belirlenmiştir. Ülkemizde bulunan onlarca partiden sadece TBMM de grubu bulunan partilerin seçilmesinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir: Radikal demokrasi kavramı devletin ve toplumun yapısını değiştirecek kapsamdadır. Ülkemiz hukuk devleti olduğundan toplumun ve devletin yapısını değiştirmek ancak çıkarılacak yasalarla mümkündür. Bu gücü sahip en büyük Yasama organıdır. Mecliste bu güce sahip olanlar ise grubu bulunan siyasi partilerdir. Radikal demokrasi toplumun tabanında yankı bulduğu takdirde gerçek işlevini kazanacaktır. Toplum tabanında gerçekliği olmayan partilerin çalışma kapsamına alınması hem çalışmayı zorlaştıracak hem de nitelik sorunu yaratacaktır.
12 4 BİRİNCİ BÖLÜM RADİKAL DEMOKRASİ; KAVRAMSAL ve KURAMSAL ÇERÇEVE 1. RADİKAL DEMOKRASİ Toplumsal hareketlerin çeşitlendiği ve farklı yöntemlerle sisteme karşı kanalize oldukları son otuz yıllık dönemde söz konusu hareketleri ortaklaştırmaya yönelik teorik girişimler olmuştur. Ernesto Laclau ile Chantal Mouffe de bu bağlamda liberal demokrasinin uygulanabilir yöntemlerinden yararlanarak çoğulculuğu ve çatışmacı düşünceyi esas alan Radikal Demokrasi Kuramı nı geliştirmişlerdir. Laclau ve Mouffe in geliştirdiği yöntem esas alınarak buradan hareketle kuramın genel çerçevesi incelenecektir Radikal Demokrasi nin Ortaya Çıkma Nedenleri, Soğuk Savaş Sonrası Politik Ortama Yeni Tepkiler Hegemonya ve Radikal Demokrasi kavramları, Laclau ve Mouffe in 1985 te yayımladığı Hegemonya ve Sosyalist Strateji de geliştirilerek öne çıkarılmışlardır. Politik kuramcı olan bu iki düşünürün Hegemonya ve Sosyalist Strateji de amaçları sol siyasetin tıkanmışlığını göstermekti da öncelikle doğu bloğunun yıkılması ve ardından 1991 de Sovyetler Birliği nin dağılmasıyla birlikte son yirmi yıla damgasını vuran olgu, taşıdığı çelişkiler ve belirsizlikler ile karakterize olan bir süreci ifade eden küreselleşme olmuştur. 2 Küreselleşen dünyada yeni sağ anlayışa tepki olarak gelişen yeni muhalif hareketler in konu edinildiği platform olarak sunulan Radikal Demokrasi Kuramı, kriz yaşayan Marksist tartışma ortamına hegemonya, evrensellik, tikellik gibi kavramları taşımıştır. 3 Post-Marksist düşünürler Chantal Mouffe ve Ernesto Laclau nun Hegemonya ve Sosyalist Strateji (İletişim, 2008) adıyla 1985 te yayınladıkları kitapla birlikte Radikal Demokrasi Kuramı na ilişkin yaptıkları tartışmalarda, kendi yaklaşımlarıyla 2 Eken Hurigül, Küreselleşme ve Ulus Devlet, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2006, s Laclau, Ernesto, Evrensellik, Kimlik ve Özgürleşme, Birikim Yayınları, İstanbul, 2003, s. 13
13 5 diğerlerini ayırmış ve özellikle Seyla Benhabip ile Jürgen Habermas ın geliştirdiği müzakereci demokrasinin liberal demokrasinin bir çeşidi olduğunu ileri sürmüşlerdir. Söz konusu çalışmada Marksist geleneği ve özellikle Antonio Gramsci yi tartışan ve yapısalcılık sonrası düşünürlerin görüşlerinden yararlanan Mouffe ve Laclau ya göre Radikal Demokrasi Kuramı yeni bir sosyalist projedir ve radikal ve çoğulcu bir demokrasi anlayışı ile mümkün olabilir. 4 Politik kuramcılar Laclau ve Mouffe nin gelişimine katkı sunduğu Radikal Demokrasi Kuramı nın nihai hedeflerinden biri olarak demokratik hak ve özgürlüklerin en üst düzeye çıkarılmasını da alabiliriz Laclau ve Mouffe ile Radikal Demokrasi Kuramı nın Geliştirilmesi Laclau ve Mouffe ilk olarak, işçi sınıfının Marksist kuram içindeki esas aktör olmasını eleştirir. Anonim özneler yerine tekil öznelerin varlığını savunur. Yeni toplumsal hareketleri benimser. Postmodernizmin yarattığı kültürel çoğulculuk tüm toplumsal hareketlerin kendi taleplerini özgürce seslendirmesine ve örgütlemesine izin vermektedir. 5 Yeni sosyal, toplumsal ve muhalif hareketler Radikal Demokrasi Kuramı nın merkezinde yer alır; çünkü bu hareketler, sadece işçi sınıfının değil başka kimliklerin de iktidarın hegemonyasına tabi konumda olduğunu gösterir. 6 Buradan hareketle radikal demokrasi kuramcıları, ortodoks sosyalist projenin sınıf temelli ilişki üzerinden yürüdüğünü fakat Radikal Demokrasi Kuramı nın geliştirdiği modelde, başka bağımlılık biçimlerinin de dikkate alınması hatta çalışmaların esasını bu hareketlerin oluşturması gerektiğini savunur. Radikal demokrasi kuramcıları sınıf kimliğinin ayrıcalıklı konumu yerine toplumsal kimlikler arasında eşderlik zinciri kurulması gerektiğini ileri sürerler. Bu gerekliliğin getirdiği ise çoğulculuğu temel alan liberal demokrasinin temel 4 Fahriye Üstüner, Radikal Demokrasi: Liberalizm mi? Demokrasi mi? Evet, Lütfen, ODTÜ Geliştirme Dergisi, S. 34, Ankara, 2007, s Çağlar Nedret, Postmodern Anlayışta Siyaset ve Kimlik, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2008, s Üstüner, a.g.y., s. 317
14 6 savlarının öğrenilmesi ve solun, hasmane bir tutum geliştirdiği liberal demokrasinin güçlü yönlerinin de fark edilmesidir. 7 Mouffe a göre demokratik siyaset tarzını yaşanan politik açmazların deneyimleri çerçevesinde yeniden düşünürken birey özgürlüğü ve çoğulculuk göz ardı edilmemelidir. 8 Çoğulculuğun bu yeni demokrasi anlayışına eklemlenmesinin sonucu olarak, temel insani ilkeler olan özgürlük ve eşitlik gibi değerlerin pek çok yorumunun ortaya çıkmasıdır. Mouffe The Return of the Political (1993) adlı eserinde buna bağlı olarak hiç kimsenin doğru yorumunun kendisininki olduğunu iddia edemeyeceğini savunarak: bundan dolayı bu ilkelerin yorumları hakkındaki tartışma çerçevesinde kararlara varmak ve devletin iradesini belirlemek için bir takım mekanizma ve usullerin yerleştirilmesi esastır der. 9 Kuramın temeline kimlik politikalarını ve yeni toplumsal hareketleri yerleştiren ve siyasetin çatışmalar üzerinde yürümesinin siyasetin önünü açacağını söyleyen Mouffe a göre uzlaşma temelinde ve uzlaşma esaslı yapılan liberal siyaset mümkün değildir, çünkü liberal siyaset, kimliklerin kurulmasında temel olan çatışma yokmuş ve uzlaşma mümkünmüş gibi yanlış bir varsayıma dayanır. 10 Siyasal olanın temelinde antagonizma olduğunu söyleyen Mouffe, bu savın kuramsal tartışmasını Hegemonya ve Sosyalist Strateji de Laclau yla beraber yapar ve iktidarın dışsal bir ilişki olarak kavranmaması gerektiğini öne sürerler. 11 Üstüner e göre Mouffe nin, çatışmanın kimliklerin ve toplumsalın kurucusu olduğunu ileri sürmesine rağmen, kullandığı çekişme ve muarız gibi kavramlarla antagonizmayı silikleştirmesinin nedeni olarak siyaset ve siyasal ayrıştırması temelinde yapılacak bir analizde, demokrasinin siyasal kategorisinde değil, ancak siyaset kategorisinde yer alabileceğini ortaya koyar. Mouffe a göre siyasal olan antagonistiktir ve düşmanlar arası ilişkiyi barındır. Siyaset ise içinde antagonizmayı barındırsa da, ilişkisi disipline edilmiş ve bir düzen içinde, kurallara bağlı olarak 7 Üstüner, a.g.y., s Üstüner, a.g.y., s Üstüner, a.g.y., s Üstüner, a.g.y., s Laclau Ernesto, Mouffe Chantal, Hegemonya ve Sosyalist Strateji, İletişim, 2008, s. 99
15 7 gerçekleşir. Böylece düşman muarız a dönüşür ve Mouffe a göre demokrasi de bu noktada ortaya çıkabilir. 12 Mouffe için demokrasi, oyunun kurallarını kabul edenler arasında mümkün olabilir. 13 Mouffe, sol hareketlerin çözüm aramayan tutum ve davranışlarının karşısına farklı kimliklerin tanınmasını, siyaset yapmasını mümkün kılmaya çalışarak verimli bir siyaset ve demokrasi için hiçbir toplumsal aktörün, toplumun kuruluşu konusunda bir üstünlük iddiasında bulunmamasını şart koşar. 14 Fahriye Üstüner e göre Laclau ve Mouffe nin geliştirdiği modeldeki paylaşılması gereken değerlerin varlığı ve kimliklerin kendileri gibi kalmaması için getirdiği öneriler tikelliklerin evrenselleştirilmemesi, toplumu düzenleme ayrıcalığını hiçbir kimliğin kendinde bulunduğunu iddia etmemesi, ötekini dönüştürürken, kendisinin de dönüşmesi gibi- müzakereci demokrasi modelindeki perspektiflerin yer değiştirmesi ilkesiyle benzerlikler gösterir. Mouffe ikna yoluyla anlaşma fikrine karşı olmakla birlikte, çekişme temelinde farklılıkların birbirlerini karşılıklı değiştirme ve dönüştürmesiyle çelişkilerin aşılabileceğini ifade etmiş olmaktadır Radikal Demokrasi nin Temel Tartışmalarından Kimlik ve Sivil Toplum Üzerine Kimlik kavramı, özellikle küreselleşme söylemiyle beraber literatürde sıkça kullanılagelen bir kavram olmuştur. İnsanların kendilerini ait hissettikleri kimliklerini özgürce ifade etmesinden doğan bir kültürel zenginlik ortamı 16 olarak tanımlayabileceğimiz kimlik kavramı, çoğulcu bir yapıya sahip olamayan ülkelerde gelişme şansı bulamamaktadır. 17 İki temel bileşene sahip olan kimliği tanımlama ve tanınma ile aidiyet duygusu oluşturmaktadır. Bu noktada bireyin iki tür kimliğe sahip olduğunu ifade etmemiz mümkündür. Birincisi bireyin doğduğu andan itibaren kazandığı ve kendi müdahalesi dışında sahip olduğu cinsiyet, sahip olduğu aile, 12 Üstüner, a.g.y., s Üstüner, a.g.y., s Üstüner, a.g.y., s Üstüner, a.g.y., s Kolektif, Kavram Sözlüğü, Söylem ve Gerçek, içinde Kimlik, Ceyhan Suvari, Özgür Üniversite Yayınları, 2005, s Laclau, a.g.e., s. 82
16 8 sosyal sınıf gibi kimliklerdir. İkincisi ise bireyi birey yapan ve kişinin özgür iradesiyle elde ettiği öğrenim durumu, dünya görüşü, cinsel yönelimi, mesleği gibi kimliklerdir. 18 Kimlik tartışmaları bağlamında Radikal Demokrasi kuramını Türkiye de tartışan Fuat Keyman, Türkiye de kimliklerin verdiği mücadeleye iktidarın veya devlet otoritesinin farklı reaksiyonlar gösterdiğini ve devlet ile toplum arasında, hem toplumsal sorunların çözümü hem de toplumsal taleplerin karar alma süreçlerine eklemlenmesi bağlamında bir teslimiyet krizi yaşandığını; sistemin ise söz konusu kriz karşısında çaresiz kaldığını söyler. 19 Keyman, sistemin yaşanan tartışmaların sonunda da yeni hareketlere İslami milliyetçilik ve yeni milliyetçilik (Türkiyelilik) gibi iki farklı söylemsel cepheden yanıt verdiğini ifade ederek bu iki hareketin paylaştığı ortak noktanın, küreselleşmenin farklılaştırıcı/çoğullaştırıcı kimlik söyleminin karşısında tekliği ve farklılıkları eritici söylemini yerleştirmek olduğuna işaret eder. 20 Küreselleşen dünyada giderek önemi artan ve devlet otoritesi karşısında özerk hale gelen toplumsal grupları ifade eden sivil toplumu da sadece ülke çapında faaliyet yürüten kurumlar olarak düşünmemek gerekir. Zira yeni toplumsal hareketler in çalışma yürütmesine olanak sağlayan sivil toplum da artık küreselleşmiş ve bir ülkenin sivil toplum örgütü başka ülkenin toplumsal sorunlarına yanıt aramaya başlamıştır. Mouffe nin sık sık dile getirdiği antagonizmaların evrenselleşmemesi ve tikel hareket etmesini göz önünde bulundurduğumuzda artık farklı kimliklerin küreselleşmeden yararlanarak kendilerini ön plana geçirmeleri anlaşılabilir hale gelmektedir. Çünkü evrenselleşmeyen fakat kapsamlı bir çalışma yürüten sivil toplum da demokratik şekilde yapılanması gerektiğini fark ederek bu yönde adımlar atmaktadır Erdem, Çiğdem, Küreselleşme Karşısında Değişen Vatandaşlık Algısı, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s Keyman E. Fuat, Türkiye de Kimlik Sorunları ve Demokratikleşme, Alfa, 2000, s Hurigül, a.g.y., s Hurigül, a.g.y., s. 256
17 Kuramın Oluşmasını ve Gelişmesini Hızlandıran Dönem: Soğuk Savaş ın Sona Ermesi 1985 te Hegemonya ve Sosyalist Strateji yi yayımlayan Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe e göre kitabın yayımlanmasının ardından teorik-politik en önemli gelişme Sovyetlerin dağılışı oldu. 22 Bu gelişme sonrasında uluslararası ortamda ve gelişen politik ortamda Radikal Demokrasi Kuramı nın gelişmesine katkı sağladı; zira Laclau ve Mouffe e göre toplumsal ve siyasal kimliklerin oluşturulmasında yeni paradigmalara kaynaklık eden, büyük toplumsal yapı dönüşümleridir. 23 Sovyetlerin yıkılması da dünyada benzer bir etki yaratmış ve görece rakipsiz kalan neoliberalizme alternatif sunmak isteyen muhalif grupların sınıf siyasetinden farklı arayışlara gitmelerini sağlamıştır. Büyük toplumsal dönüşümlerin etkisine dikkat çeken Hobsbawm a göre 1980 lerde avrokomünizm idealdi şimdi ise yeni toplumsal hareketler, çok kültürlülük, ekonominin küreselleşmesi, yersiz yurtsuzlaşma, post modernizm 24, kimlik siyaseti popüler kavramlardır. Kitabın ilk kez yayımlandığı 1985 senesinde hegemonya kavramını merkez alan bir teorik bakış açısı geliştiren Laclau ve Mouffe e göre sonraki politik gelişmeleri göz önünde bulundurduklarında hegemonya doğru bir yaklaşım olmuştur. 25 Radikal Demokrasi Kuramı nın şekillendiği Hegemonya ve Sosyalist Strateji de Ortodoks Marksist söylemin dışına çıkan Laclau ve Mouffe, bu durumu 1970 lerde Marksist teorinin açmaza girmesiyle açıklamaktadır. 26 Söz konusu açmaza Marksist düşünürlerin iki şekilde tepki verdiğini ifade eden Laclau ve Mouffe e göre bu tepkiler şunlardır: 1) Değişimlerin yok sayılarak ortodoksiye sığınılan ve bu tür tartışmalarda seçilen genel eğilim, 22 Laclau Ernesto, Mouffe Chantal, Hegemonya ve Sosyalist Strateji, İletişim, 2008, s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Hobsbawm, Eric, J., Kısa 20. Yüzyıl Aşırılıklar Çağı, Everest Yayınları, 2009, s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Laclau, Mouffe, a.g.e., s. 8
18 10 2) Yeni eğilimleri betimleyen kimi çözümlemeleri amaca özel bir biçimde bir teorinin yanına ilave edilmesini seçen yenilikçi eğilim. 27 Kendilerinin ikinci yolu seçtiğini ima eden Mouffe, Marksist-Leninist teorinin Marksizm in tarihi olarak sunduğu Marksist teoriler alanının, tek parça olmadığını ve çeşitli muğlâklıklar ile çeşitlilikler barındırdığını fark ettiklerinde aslında söz konusu açmazın Leninizm in uzun süren teorik etkisinin Marksizm in içinde barındırdığı potansiyel teorik çeşitliliği yoksullaştırdığını söylerler. 28 Teorik yoksullaşmaya son vermek amacıyla yeni arayışlara giren Laclau ve Mouffe, Hegemonya ve Sosyalist Strateji yi kaleme alırken kendilerine çıkış olarak mevzi savaşı 29, tarihsel blok 30, kolektif irade, hegemonya, entelektüel ve ahlaki önderlik kavramlarını seçtiklerini dile getirmektedirler. 31 Marksist geleneğin yeniden ele alınması sürecine başlayan Laclau ve Mouffe, bu girişimin sadece Marksizm i içinde bulunduğu sıkıntılı süreçten çıkarmayı amaçlamadığını, Marksist kategorilerle herhangi bir şekilde ilişkili pek çok toplumsal antagonizmanın ve çağdaş toplumların anlaşılması için böylesi bir çalışmanın gerekli olduğunu vurgularlar ve bu şekilde bir araştırmanın varlıksal içeriğindeki çok yönlü kapsamlı bir değişikliğin yeni bir ontolojik paradigmaya yol açmasını beklediklerini Althusserci bir yaklaşımla açıklarlar. 32 Bahsi geçen gerekçeyle neden kendilerinin post-marksist olarak adlandırıldıklarını açıklayan Laclau ve Mouffe, bu geçişin yalnızca ontolojik değil aynı zamanda ontoloji ile ilgili bir durum olduğunu söylerler. 33 Geçişin ontoloji durumunun olmasını ise Laclau ve Mouffe, küreselleşmiş ve enformasyonla yönetilen bir toplumun sorunlarının, 27 Laclau, Mouffe, a.g.e., s Trend, David, Radical Democracy: identity, citizenship, and the state, içinde Mouffe, Radical Democracy or Liberal Democracy s Marksist kuramcı Antonio Gramsci nin geliştirdiği kavrama göre, modern sivil toplumda burjuvazinin hegemonyasının yıkılması için, öncelikle mevzi savaşının gerekli olduğunu ve ancak bunun sosyalizme giden yolda cephe savaşına yol açabileceğini söyler. Burada mevzi savaşından anlatılmak istenen, iktidarın kalelerinin ele geçirilmesidir çünkü devrim süreci, sadece iktidarı ele geçirmeyi değil, onu yönetmeyi de içerir. 30 Yine Gramsci ye göre, tarihsel blok, hâkim grubun, iktidar için bazı diğer grupları kendisine eklemleyip bazı başka gruplara tavizler vermesiyle inşa ettiği iktidar ittifakı anlamına gelir. 31 Laclau, Mouffe, a.g.e., s Althusser, Louis, Marx İçin, İthaki Yayınları, 2002, s Laclau, Mouffe, a.g.e., s. 11
19 11 Marksist söylemler alanına hâkim olan iki ontolojik paradigmayla Hegelci ve doğalcı düşünülemeyeceğiyle açıklarlar. 34 Toplumun sorunlarını açıklamak için yeni paradigmalar üretilmesinin gerekli olduğuna vurgu yapan Laclau ve Mouffe, kendi yeni yaklaşımlarının temelinin, siyasal eklemlenmeye tanıdıkları ayrıcalık olduğu ve bu siyasal çözümlemenin merkezinde de hegemonya nın bulunduğunu açıklarlar. 35 Laclau ve Mouffe, bu tür bir hegemonik ilişkinin olanaklı olması halinde bu ilişkinin varlık bilimsel statüsünün tanınması gerektiğini; bu durumda da hegemonya kavramı kadar söylemsel bir alan olarak toplumsal ın da çözümlenmesi gerektiğini çünkü daha önce bahsettiğimiz üzere Marksist söylemler alanına hâkim olan Hegelci ve doğalcı paradigmada düşünülemeyen temsil ilişkilerini ancak toplumsal olanla çözebileceğimizi ifade ederler. 36 Hegemonya ve Sosyalist Strateji de Radikal Demokrasi Kuramı nın altyapısının nasıl oluştuğunu anlatan Laclau ve Mouffe, tüm bu kuramsal çerçevenin dâhilinde teorik düşünlerinin asıl kaynağının post-yapısalcılıktan 37 geldiğini, postyapısalcılıktan ise yapı bozumu 38 ile Lacancı teorinin hegemonyaya yaklaşımlarını belirlediğini ifade etmişleridir. Laclau ve Mouffe, özellikle yapı bozumundan aldıkları karara-bağlanamama (undecidability) 39 kavramının hegemonya bakımından kendileri açısından hayati öneme sahip olduğunu dile getirmektedirler Yeni Bir Hegemonyanın Kurulması ve Antagozima Radikal Demokrasi Kuramı nın oluşturulması aşamasında temel argüman olan hegemonya nın tartıştığı birincil konu tikellik ve evrensellik ilişkisidir. Laclau 34 Laclau, a.g.e., s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Postyapısalcılıkta fenomenolojinin ya da varoluşçu felsefenin ya da analitik okulun etkilerini ve içtartışmalarını görmek mümkündür. Buna rağmen bu teorik eğilimi yapısalcılık sonrası olarak görüp adlandırmanın sebebi, temelde bu alandaki düşüncelerin esas olarak yapısalcılığın açtığı alan içinde oluşmuş olması dolayısıyladır. Madan Sarup, Post-yapısalcılık ve Postmodernizm, Bilim ve Sanat Yayınevi, Ankara, Laclau, Mouffe, a.g.e., s Derrida nın yapıtının söylediği gibi, önceleri yapısal belirlenim tarafından yönetildiği düşünülen alanın her yerine karara-bağlanamazlar yayılmış ise, hegemonyayı karara bağlanamaz bir zemin üzerine verilen kararların teorisi olarak anlamak mümkün olur. Laclau, Mouffe, a.g.e., s. 13
20 12 ve Mouffe, hegemonik öznellik konusunda ileri sürdükleri savların bu ikili arasındaki ilişki tartışmasına mükemmel uyduğunu söylemektedirler. 40 Söz konusu hegemonik ilişki Hegel de evrensel sınıf anlayışıyla açılanmaktadır 41 ; fakat Laclau ve Mouffe hegemonik ilişkiyi veya yeniden eklemlenmeyi sivil toplum düzeyinde başlatır bundan ötürü hegemonik ilişki Marksist anlamda proletarya kavramına da benzemez; zira hegemonik ilişkinin nihai hedefi Devlet i ortadan kaldırmak değil, siyasetin kurucusu olmaktır. Hegemonya ya özgü bu evrensellik, fark mantığı ile eşdeğerlik mantığı arasındaki kendine özgü diyalektikten kaynaklanmaktadır. Toplumsal aktörler, toplumsal dokuyu oluşturan söylemler içinde farklılık konumları işgal ettikleri için hepsi tikelliğe örnek olmalarına karşın toplum içi sınırlar yaratan toplumsal antagonizmalar da bulunmaktadır. 42 Bu durumda baskıcı güçlere veya iktidara karşı bir tikellikler kümesi kendi aralarında eşdeğerlik ilişkileri kurmalarına rağmen bu küme tümü değil farklı tikelcilikleri temsil eder. Tikel, bir yandan kendine öz tikelliğini sürdürürken diğer taraftan da kendisini onu aşan bir evrenselliğin temsiline dönüştürmektedir. İşte belli bir tikelliğin, kendisiyle bütünde karşılaştırılamaz bir evrenselliğin temsilini üstüne aldığı ilişkinin adı hegemonik ilişki dir. Hegemonik ilişkinin evrensel olarak anlaşılmak istenmemesinin nedeni olarak ise bu ilişkinin kirlenmiş bir evrensellikte oluşmasıdır çünkü bu ilişki; 1) hem evrensellik ile tikellik arasındaki çözümsüz gerilimde yaşar 2) hem de sahip olduğu işlev nihai değildir, daima tersine çevrilebilir niteliktedir. 43 Laclau ve Mouffe, hegemonik ilişkilerin esasında antagonistik ilişkiler üzerinden yürüdüğünü belirtseler de onların bahsettiği antagonizma kavramı, kavramı ortaya atan Kant ınki 44 ile aynı değildir. 40 Laclau, Mouffe, a.g.e., s Hegel, George, W.F., Tüze Felsefesi, İdea Yayınevi, 2006, s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Immanuel Kant ın Dünya Yurttaşlığı Amacına Yönelik Genel bir Tarih Düşüncesi başlıklı makalesinde, tarihin ilerletici gücü olarak ele aldığı antagonizma kavramı Kant a göre, akıl varlığı olmayan doğa, doğa yasalarının değişmez kurallarına göre iç işlerini yürütür. Akıl varlığı olan insan ise, bir yandan doğa yasalarına bağımlıyken, öte yandan doğa yasalarından bağımsız yapabilme olanağına sahiptir. Bu durum tek tek kişiler için geçerli iken, insan soyu söz konusu olduğunda Kant, onun da doğanın gizli bir planına göre yaptığını söyler; çünkü birey olarak insanlar, hatta uluslar,
21 13 Laclau ve Mouffe, antagonizmayı nesnel ilişkiler olarak değil nesnelliğin sınırlarını açığa çıkaran ilişkiler olarak açıklamaktadırlar ki toplumun etrafında oluştuğu bu sınırlar esasında antagonistiktir. 45 Laclau ve Mouffe e göre Kant ta geçen antagonizma tanımındaki gibi antagonistik ilişkileri yoluyla oluşacak Akıl ın kurnazlığı yoktur ve antagonizmaların bir kurallar sisteminin egemenliği altına alınması söz konusu olmaması sebebiyle siyasal olan Laclau ve Mouffe için, üstyapı değil, toplumsalın ontolojisi ayarındadır; bu nedenle Radikal Demokrasi Kuramı nın en önemli varsayımlarından biri de bu noktada ortaya çıkar; yani toplumsal bölünme, demokratik siyasetin olanaklılığına ve süreğenliğine içkindir. 46 Laclau ve Mouffe a göre çatışmacı yöntem önemlidir; hala geçerlidir fakat antagonistik ilişkiler üzerinden yürümesi beklenen solun kullandığı siyasal söylemler arasında antagonizma yoktur ve bunun paradoksal bir durum yaratması beklenir ki öyledir; çünkü toplumsal bölünmeyi reddeden ve tersi hali ilerleme olarak gören solun bu tutumunun, Laclau ve Mouffe solun günümüzde yaşadığı sorunların esası olduğunu düşünmektedirler. 47 Solun yaşadığı krizi, Sovyet tipi komünizmin çöküşünün sosyalist projeyi de derinden sarsarak, neo-liberalizmin ve onun etkilerinin sol siyasetin de içine girmesine bağlayan Lummis, bu nedenle Sovyetlerin yıkılmasının ardından toplumsal bölünmelerin esas alındığını yeni bir sol söylem beklenirken son 10 yılda neo-liberalizmin yaygınlaşmasına tanık olduğumuzu ileri sürerler. 48 her biri kendi yolunda ve sık sık da birbirlerine karşı bir amaç güderken, doğanın seçtiği bir yöne doğru bu farkında olmadan gidişleri üzerinde akıl yormazlar. Doğanın bilmedikleri hedefine doğru ilerlerler, işte insanı doğanın hedefine doğru ilerleten, toplum-dışı toplumsallık olarak ifade edilen antagonizmdir. Buna göre Kant için antagonizm, insanın bir yandan toplum halinde yaşama eğilimi taşıması ama bir yandan da bu toplumsal birliği bozacak 'doğayla rekabet', 'mülkiyet isteği', 'iktidar arzusu' gibi heveslerinin olması durumudur. İnsan türünde bu istekler çarpıştıkça tarih ilkel toplumlardan dünya devletine doğru evrilir. ( erişim: 3 Kasım 2009) 45 Laclau, Mouffe, a.g.e., s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Laclau, Mouffe, a.g.e., s Lummis, C. Douglas, Radical Democracy, Cornell University Press, New York, 1996, s. 32
Prof. Dr. OKTAY UYGUN Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi DEMOKRASİ. Tarihsel, Siyasal ve Felsefi Boyutlar
Prof. Dr. OKTAY UYGUN Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi DEMOKRASİ Tarihsel, Siyasal ve Felsefi Boyutlar İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER...v GİRİŞ... 1 Birinci Bölüm Antik Demokrasi I. ANTİK DEMOKRASİNİN
DetaylıSİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457) 2. Hafta Ders Notları - 25/09/2017 Araş. Gör. Dr. Görkem
DetaylıEditörler Prof.Dr. Mimar Türkkahraman & Yrd.Doç.Dr.Esra Köten SİYASET SOSYOLOJİSİ
Editörler Prof.Dr. Mimar Türkkahraman & Yrd.Doç.Dr.Esra Köten SİYASET SOSYOLOJİSİ Yazarlar Prof.Dr.Önder Kutlu Doç.Dr. Betül Karagöz Doç.Dr. Fazıl Yozgat Doç.Dr. Mustafa Talas Yrd.Doç.Dr. Bülent Kara Yrd.Doç.Dr.
Detaylıİ Ç İ N D E K İ L E R
İ Ç İ N D E K İ L E R ÖN SÖZ.V İÇİNDEKİLER....IX I. YURTTAŞLIK A. YURTTAŞLIĞI YENİDEN GÜNDEME GETİREN GELİŞMELER 3 B. ANTİK YUNAN-KENT DEVLETİ YURTTAŞLIK İDEALİ..12 C. MODERN YURTTAŞLIK İDEALİ..15 1. Yurttaşlık
DetaylıÜNİTE:1. Sanayi Sonrası Toplum: Daniel Bell ÜNİTE:2. Alain Touraine: Modernlik ve Demokrasi ÜNİTE:3. Postmodern Sosyal Teori ÜNİTE:4
ÜNİTE:1 Sanayi Sonrası Toplum: Daniel Bell ÜNİTE:2 Alain Touraine: Modernlik ve Demokrasi ÜNİTE:3 Postmodern Sosyal Teori ÜNİTE:4 Zygmunt Bauman: Modernlik ve Postmodernlik ÜNİTE:5 Tüketim Toplumu, Simülasyon
DetaylıGiresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı İletişim Bilimleri Doktora Programı Ders İçerikleri
Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İletişim Bilimleri Anabilim Dalı İletişim Bilimleri Doktora Programı Ders İçerikleri İLTB 601 İletişim Çalışmalarında Anahtar Kavramlar Derste iletişim çalışmalarına
DetaylıSİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457) 6. Hafta Ders Notları - 23/10/2017 Araş. Gör. Dr. Görkem
DetaylıEditörler Prof. Dr. Zahir Kızmaz / Prof. Dr. Hayati Beşirli DEĞİŞİM SOSYOLOJİSİ
Editörler Prof. Dr. Zahir Kızmaz / Prof. Dr. Hayati Beşirli DEĞİŞİM SOSYOLOJİSİ Yazarlar Prof.Dr. Hayati Beşirli Prof.Dr. Zahir Kızmaz Doç.Dr. Beyhan Zabun Doç.Dr. Celalettin Yanık Doç.Dr. İbrahim Akkaş
DetaylıDr. A. Tarık GÜMÜŞ Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Anabilim Dalı. Sosyal Devlet Anlayışının Gelişimi ve Dönüşümü
Dr. A. Tarık GÜMÜŞ Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Anabilim Dalı Sosyal Devlet Anlayışının Gelişimi ve Dönüşümü İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... vii İÇİNDEKİLER...xi KISALTMALAR... xvii GİRİŞ...1 Birinci
DetaylıİÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİYE GİRİŞ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... iii GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM SOSYOLOJİYE GİRİŞ 1. Sosyoloji Nedir... 3 2. Sosyolojinin Tanımı ve Konusu... 6 3. Sosyolojinin Temel Kavramları... 9 4. Sosyolojinin Alt Dalları... 14
DetaylıÇağdaş Siyaset Kuramları (KAM 401) Ders Detayları
Çağdaş Siyaset Kuramları (KAM 401) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Çağdaş Siyaset Kuramları KAM 401 Güz 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i - Dersin
DetaylıİÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ..i. İÇİNDEKİLER.iii. KISALTMALAR..ix GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM DEMOKRASİ - VESAYET: TEORİK VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE
iii İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ..i İÇİNDEKİLER.iii KISALTMALAR..ix GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM DEMOKRASİ - VESAYET: TEORİK VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE 1.1. DEMOKRASİ TEORİSİNİN KAVRAMSAL ÇÖZÜMLENMESİ VE TARİHSEL GELİŞİMİ...9
DetaylıKAPİTALİZMİN İPİNİ ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER Mİ ÇEKECEK?
KAPİTALİZMİN İPİNİ ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER Mİ ÇEKECEK? Dünyada mal ve hizmet hareketlerinin uluslararası dolaşımına ve üretimin uluslararasılaşmasına imkan veren düzenlemeler (Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası
Detaylı12. SINIF MANTIK DERSİ SÖKE ANADOLU LİSESİ 1. ORTAK SINAVI KAZANIM TABLOSU (Sınav Tarihi: 4 Nisan 2017)
12. SINIF MANTIK DERSİ SÖKE ANADOLU LİSESİ 1. ORTAK SINAVI KAZANIM TABLOSU (Sınav Tarihi: 4 Nisan 2017) ÜNİTE: 2-KLASİK MANTIK Kıyas Çeşitleri ÜNİTE:3-MANTIK VE DİL A.MANTIK VE DİL Dilin Farklı Görevleri
DetaylıTÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ. 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri
TÜRKİYE TİPİ BAŞLANLIK SİSTEMİ MODEL ÖNERİSİ Mehmet Uçum 1. Başkanlık Sistemi Tartışmasının Temel Gerekçeleri a. Tartışmanın Arka Planı Ülkemizde, hükümet biçimi olarak başkanlık sistemi tartışması yeni
DetaylıSİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER. Modern Siyaset Teorisi
SİYASET BİLİMİ VE ULUSLARARASI İLİŞKİLER DOKTORA PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ ZORUNLU DERSLER Modern Siyaset Teorisi Dersin Kodu SBU 601 Siyaset, iktidar, otorite, meşruiyet, siyaset sosyolojisi, modernizm,
DetaylıŞafak EVRAN TOPUZKANAMIŞ. Türk Hukukunda Anayasal Gelişmeler Işığında Vatandaşlık
Şafak EVRAN TOPUZKANAMIŞ Türk Hukukunda Anayasal Gelişmeler Işığında Vatandaşlık İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER...XV KISALTMALAR...XXIII TABLOLAR LİSTESİ... XXV GİRİŞ...1 Birinci Bölüm Vatandaşlığın
DetaylıT.C. YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI Basın Bürosu Sayı: 19
09/04/2010 BASIN BİLDİRİSİ Anayasa değişikliğinin Cumhuriyetin ve demokrasinin geleceği yönüyle neler getireceği neler götüreceği dikkatlice ve hassas bir şekilde toplumsal uzlaşmayla değerlendirilmelidir.
DetaylıDr. Zerrin Ayşe Bakan
Dr. Zerrin Ayşe Bakan I. Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Yeni Güvenlik Teorilerine Bir Bakış: Soğuk Savaş'ın bitimiyle değişen Avrupa ve dünya coğrafyası beraberinde pek çok yeni olgu ve sorunların doğmasına
DetaylıULUSLARARASI ÖRGÜTLER
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER KISA ÖZET KOLAYAOF
DetaylıKarl Heinrich MARX Doç. Dr. Yasemin Esen
Karl Heinrich MARX 1818-1883 Eserleri Kutsal Aile (1845) Felsefenin Sefaleti (1847) Komünist Manifesto (1848) Fransa'da Sınıf Kavgaları (1850) Ekonominin Eleştirisi (1859) Kapital (Das Kapital-1867-1894).
DetaylıYEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MEDYA ÇALIŞMALARI DOKTORA PROGRAMI
YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ MEDYA ÇALIŞMALARI DOKTORA PROGRAMI 1. PROGRAMIN ADI Medya Çalışmaları Doktora Programı 2. LİSANSÜSTÜ PROGRAMLARININ YENİDEN DÜZENLENMESİNİN GEREKÇESİ İlgili
DetaylıSİYASET SOSYOLOJİSİ (SBK307)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü 2018-2019 Güz Dönemi SİYASET SOSYOLOJİSİ (SBK307) 4. Hafta Ders Notları Dr. Öğr. Üyesi
DetaylıYALOVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS MÜFREDATI
YALOVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS MÜFREDATI 2010 Eğitim Öğretim Yılı Bahar Dönemi Zorunlu Dersler Uluslararası İlişkilerde Araştırma
DetaylıTÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK
TÜRKİYE DE KADINLARIN SİYASAL HAYATA KATILIM MÜCADELESİ VE POZİTİF AYRIMCILIK TürkİYE KADIN DERNEKLERİ FEDERASYONU Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu 1976 Yılında kurulmuş ülke genelinde 50.500 üyesi
DetaylıTÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL YAPISI
Editörler Doç.Dr. Gülay Ercins & Yrd.Doç.Dr. Melih Çoban TÜRKİYE'NİN TOPLUMSAL YAPISI Yazarlar Doç.Dr. Ahmet Talimciler Doç.Dr. Gülay Ercins Doç.Dr. Nihat Yılmaz Doç.Dr. Oğuzhan Başıbüyük Yrd.Doç.Dr. Aylin
DetaylıKadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul.
KİTAP TANITIM VE DEĞERLENDİRMESİ Devrim ERTÜRK Araş. Gör., Mardin Artuklu Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü. Kadir CANATAN, Beden Sosyolojisi, Açılım Yayınları, 2011, 720 s. İstanbul. Beden konusu, Klasik
DetaylıUluslararası Ekonomi Politik (IR502) Ders Detayları
Uluslararası Ekonomi Politik (IR502) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Uluslararası Ekonomi Politik IR502 Seçmeli 3 0 0 3 7.5 Ön Koşul Ders(ler)i
DetaylıT.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi
T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi Sayı : Tarih : 1.1.216 Diploma Program Adı : SOSYOLOJİ, LİSANS PROGRAMI, (AÇIKÖĞRETİM) Akademik Yıl : 21-216 Yarıyıl
DetaylıZORUNLU GÖÇLER, SÜRGÜNLER VE YOL HİKAYELERİ: ULUPAMİR KIRGIZLARI ÖRNEĞİ ZORUNLU GÖÇLER, SÜRGÜNLER VE YOL HİKAYELERİ: ULUPAMİR KIRGIZLARI ÖRNEĞİ
ZORUNLU GÖÇLER, SÜRGÜNLER VE YOL HİKAYELERİ: ULUPAMİR KIRGIZLARI ÖRNEĞİ Yazar: Dr.Adem Sağır Yayınevi: Nobel Yer/yıl: Ankara/2012 Sayfa Sayısı: 272 Göç insanlık tarihi kadar eski bir olgudur. Bütün dönemler
DetaylıTÜRKİYE - POLONYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1
( TASLAK STRATEJİK VİZYON BELGESİ ) TÜRKİYE - POLONYA YUVARLAK MASA TOPLANTISI - 1 Yeni Dönem Türkiye - Polonya İlişkileri; Fırsatlar ve Riskler ( 2016 ) Türkiye; 75 milyonluk nüfusu, gelişerek büyüyen
Detaylı1. Hafta: Giriş ve İletişim, Teknoloji ve Toplum İlişkisine Dair Temel Yaklaşımlar
İletişim Teknolojileri ve Toplum Dersin Adı İletişim Teknolojileri ve Toplum Düzeyi Lisans Öğretim Elemanı Doçent Dr. Funda Başaran Özdemir Dersin Amaçları Teknolojik gelişmenin getirdiği, başta internet
DetaylıENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR
ENGELLİLERE YÖNELİK SOSYAL POLİTİKALAR III. Sınıf Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Risk Gruplarına Yönelik Sosyal Politikalar Dersi Notları-VI Doç. Dr. Şenay GÖKBAYRAK İçerik Engellilere
DetaylıTÜSİAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI MUHARREM YILMAZ IN DEMOKRASİNİN KURUMSALLAŞMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ KONFERANSI AÇILIŞ KONUŞMASI
TÜSİAD YÖNETİM KURULU BAŞKANI MUHARREM YILMAZ IN DEMOKRASİNİN KURUMSALLAŞMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ KONFERANSI AÇILIŞ KONUŞMASI 27 Kasım 2013 The Marmara Taksim Oteli, İstanbul Sayın Konuklar, Değerli
DetaylıSİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457) 14. Hafta Ders Notları - 18/12/2017 Araş. Gör. Dr. Görkem
DetaylıİRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN
İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGİN İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI İRAN IN BÖLGESEL FAALİYETLERİ VE GÜÇ UNSURLARI ABDULLAH YEGIN SETA Abdullah YEGİN İstanbul
Detaylı1: İNSAN VE TOPLUM...
İÇİNDEKİLER Bölüm 1: İNSAN VE TOPLUM... 1 1.1. BİREYİN TOPLUMSAL HAYATI... 1 1.2. KÜLTÜR... 3 1.2.1. Gerçek Kültür ve İdeal Kültür... 5 1.2.2. Yüksek Kültür ve Yaygın Kültür... 5 1.2.3. Alt Kültür ve Karşıt
DetaylıTemel Kavramlar Bilgi :
Temel Kavramlar Bilim, bilgi, bilmek, öğrenmek sadece insana özgü kavramlardır. Bilgi : 1- Bilgi, bilim sürecinin sonunda elde edilen bir üründür. Kişilerin öğrenme, araştırma veya gözlem yolu ile çaba
DetaylıMilli Devlete Yönelik Tehdit Değerlendirmesi
Milli Devlete Yönelik Tehdit Değerlendirmesi tarafından tam algılanmadığı, diğer bir deyişle aynı duyarlılıkla değerlendirilmediği zaman mücadele etmek güçleşecek ve mücadeleye toplum desteği sağlanamayacaktır.
DetaylıKamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları
Kamu Yönetimi Bölümü Ders Tanımları PA 101 Kamu Yönetimine Giriş (3,0,0,3,5) Kamu yönetimine ilişkin kavramsal altyapı, yönetim alanında geliştirilmiş teori ve uygulamaların analiz edilmesi, yönetim biliminin
DetaylıZANAATLA TEKNOLOJİ ARASINDA TIP MESLEĞİ: TEKNO-FETİŞİZM VE İNSANSIZLAŞMIŞ SAĞALTIM
ZANAATLA TEKNOLOJİ ARASINDA TIP MESLEĞİ: TEKNO-FETİŞİZM VE İNSANSIZLAŞMIŞ SAĞALTIM Prof. Dr. Ali ERGUR Galatasaray Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Türk Toraks Derneği XVII. Kış Okulu Antalya 14.02.2018 ZANAATLA
DetaylıÇAĞDAŞ SİYASET DÜŞÜNCESİ (SBK204)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü ÇAĞDAŞ SİYASET DÜŞÜNCESİ (SBK204) 5. Hafta Ders Notları 6-7/03/2018 Yrd. Doç. Dr. Görkem
Detaylı2. Iletisim Adresi : Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü,
1. Kisisel Bilgiler (Ad,Soyad) : H. Tülin Öngen (Hoşgör) Doğum yeri ve tarihi: Ankara, 1949 Mezun olduğu okullar: İzmir Kız Lisesi (İzmir, 1964-1967) W. Groves High School (Birmingham, Michigan, A.B.D.
DetaylıBu yüzden de Akdeniz coğrafyasına günümüz dünya medeniyetinin doğduğu yer de denebilir.
Sevgili Meslektaşlarım, Kıymetli Katılımcılar, Bayanlar ve Baylar, Akdeniz bölgesi coğrafyası tarih boyunca insanlığın sosyal, ekonomik ve kültürel gelişimine en çok katkı sağlayan coğrafyalardan biri
DetaylıVİZYON BELGESİ (TASLAK)
VİZYON BELGESİ (TASLAK) VİZYON BELGESİ İSTANBUL GÜVENLİK KONFERANSI 2016 Devlet Doğasının Değişimi: Güvenliğin Sınırları ( 02-04 Kasım 2016, İstanbul ) Bilindiği üzere ulus-devlet modern bir kavramdır
DetaylıSOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF
DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. SOSYAL PSİKOLOJİ II KISA ÖZET KOLAYAOF
DetaylıGÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ
GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ Felsefe Bölümü DERS İÇERİKLERİ I.SINIF I.YARIYIL FL 101 FELSEFEYE GİRİŞ I Etik, varlık, insan, sanat, bilgi ve değer gibi felsefenin başlıca alanlarının incelenmesi
DetaylıEĞİTİM BİLİMİNE GİRİŞ. 1.Eğitim Bilimi Nedir? 21
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1: EĞİTİM BİLİMİ-ALAN ÇALIŞMASI İÇİN BİR GİRİŞ 1.Eğitim Bilimi Nedir? 21 BİRSEL AYBEK Yeni "Eğitim Bilimi" 22 Eğitim Biliminin Doğası 23 Geleneksel Disiplinler ve Eğitim Bilimi 25 Dört
DetaylıTÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 Ekonomik düzen nedir? Ekonomik düzen, toplumların çeşitli gereksinimlerini karşılamak üzere yaptıkları
DetaylıDERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Genel Kamu Hukuku I Law 151 1 2+0 2 2 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Dersin Türü Dersin Koordinatörü Dersi Verenler Lisans Zorunlu
Detaylıbilgilerle feminizm hakkında kesin yargılara varıp, yanlış fikirler üretmişlerdir. Feminizm ya da
YANLIŞ ALGILANAN FİKİR HAREKETİ: FEMİNİZM Feminizm kelimesi, insanlarda farklı algıların oluşmasına sebep olmuştur. Kelimenin anlamını tam olarak bilmeyen, merak edip araştırmayan günümüzün insanları,
DetaylıTürk-Alman Üniversitesi. Hukuk Fakültesi. Ders Bilgi Formu
Türk-Alman Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ders Bilgi Formu Dersin Adı Dersin Kodu Dersin Yarıyılı Devlet Kuramı HUK 310 6 ECTS Ders Uygulama Laboratuar Kredisi (saat/hafta) (saat/hafta) (saat/hafta) 3 2
DetaylıBölüm 1: Felsefeyle Tanışma
İÇİNDEKİLER Bölüm 1: Felsefeyle Tanışma 1. FELSEFE NEDİR?... 2 a. Felsefeyi Tanımlamanın Zorluğu... 3 i. Farklı Çağ ve Kültürlerde Felsefe... 3 ii. Farklı Filozofların Farklı Felsefe Tanımları... 5 b.
DetaylıDERS KODU DERS ADI İÇERİK BİLİM DALI T+U+KR AKTS
DERS KODU DERS ADI İÇERİK BİLİM DALI T+U+KR AKTS 345000000000506 Çokuluslu Şirket Stratejileri Dersin amacı, katılımcılarla çokuluslu şirketlerin küresel YÖNETİM 3+0+3 6 rekabetlerle üstünlük sağlayabilecekleri
DetaylıDERS PROFİLİ. POLS 346 Bahar 6 3+0+0 3 6
DERS PROFİLİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl Dönem Kuram+PÇ+Lab (saat/hafta) Kredi AKTS Uluslararası Siyasette Orta Doğu POLS 346 Bahar 6 3+0+0 3 6 Ön Koşul Yok Dersin Dili Ders Tipi Dersin Okutmanı Dersin Asistanı
DetaylıSİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü SİYASAL İDEOLOJİLER (SBK457) 1. Hafta Ders Notları - 18/09/2017 Araş. Gör. Dr. Görkem
DetaylıT.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTİSÜ SOSYOLOJİ ANABİLİM DALI
T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTİSÜ SOSYOLOJİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS DERS PROGRAMI VE DERS İÇERİKLERİ Zorunlu Dersler I. Dönem SOS 501 Sosyal Bilimlerde Metodoloji 3 0 3 8 SOS
DetaylıDERS PROFİLİ. POLS 238 Bahar
DERS PROFİLİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl Dönem Kuram+PÇ+Lab (saat/hafta) Kredi AKTS Uluslararası Siyasi Ekonomi POLS 238 Bahar 4 3+0+0 3 6 Ön Koşul Yok Dersin Dili Ders Tipi Dersin Okutmanı Dersin Asistanı
DetaylıMEVLÜT GÖL KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ANAYASA BAŞLANGIÇLARININ SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ
MEVLÜT GÖL KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ANAYASA BAŞLANGIÇLARININ SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ İÇİNDEKİLER TAKDİM...VII ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER... XI KISALTMALAR... XVII GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM Başlangıç Kavramı
DetaylıİSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SİYASET AKADEMİSİ ANKARA TÜRKİYE NİN DEMOKRATİKLEŞME SINAVINI DERİNLEMESİNE TARTIŞTI!
İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SİYASET AKADEMİSİ ANKARA TÜRKİYE NİN DEMOKRATİKLEŞME SINAVINI DERİNLEMESİNE TARTIŞTI! Türkiye nin önemli toplumsal ve politik konularının tartışıldığı İstanbul Aydın Üniversitesi
DetaylıBÖLÜM 1 Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Türkiye de Bütçeleme Süreci
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme: Türkiye de Bütçeleme Süreci Doç. Dr. Serpil Ağcakaya Süleyman Demirel Üniversitesi, İİBF, Maliye Bölümü Giriş...1 1. Toplumsal Cinsiyete Duyarlı
DetaylıIFLA İnternet Bildirgesi
IFLA İnternet Bildirgesi Bilgiye engelsiz erişim özgürlük, eşitlik, küresel anlayış ve barış için temeldir. Bu nedenle, Kütüphane Dernekleri Uluslararası Federasyonu (IFLA) belirtir ki: Düşünce özgürlüğü,
DetaylıINTL 101 / SİYASET BİLİMİNE GİRİŞ
INTL 101 / SİYASET BİLİMİNE GİRİŞ Siyaset, siyasal sistemler ve siyaset bilimine ait temel kurum ve kavramlar; öğrencilerin farklı siyasal sistemlerin işleyişlerini anlamalarına yönelik olarak siyaset
DetaylıÇAĞDAŞ SİYASET DÜŞÜNCESİ (SBK204)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü ÇAĞDAŞ SİYASET DÜŞÜNCESİ (SBK204) 3. Hafta Ders Notları 20-21/02/2018 Yrd. Doç. Dr. Görkem
DetaylıENDÜSTRİYEL VE POST-ENDÜSTRİYEL DÖNÜŞÜM
ENDÜSTRİYEL VE POST-ENDÜSTRİYEL DÖNÜŞÜM Bilgi, Ekonomi ve Kültür Prof. Dr. Veysel BOZKURT İstanbul Üniversitesi EKİN 2012 ÖNSÖZ ii Endüstriyel dönüşümün toplumsal sonuçlarını en iyi anlatan yazarlardan
Detaylı4 -Ortak normlar paylasan ve ortak amaçlar doğrultusunda birbirleriyle iletişim içinde büyüyen bireyler topluluğu? Cevap: Grup
1- Çalışma ilişkilerinin ve endüstriyel demokrasinin başlangıcı kabul edilen tarih? Cevap: 1879 Fransız ihtilalı 2- Amerika da başlayan işçi işveren ilişkilerinde devletin müdahalesi zorunlu kılan ve kısa
DetaylıSAÐLIKTA ÖZELLEÞTÝRME
Doç. Dr. Ýlker BELEK Akdeniz Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý Anabilim Dalý Öðretim Üyesi SAÐLIKTA ÖZELLEÞTÝRME Burjuva Sýnýf Saldýrýsýnýn Tepe Noktasý Yukarýda tanýmlanan saðlýk sistemi yapýsý
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX
ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX BIRINCI BÖLÜM ANAYASA HUKUKUNUN KISA KONULARI 1. 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası nın Hazırlanış ve Kabul Ediliş Süreçlerindeki Farklılıklar...1 2. Üniter, Federal ve Bölgeli
DetaylıMedya ve Siyaset (KAM 429) Ders Detayları
Medya ve Siyaset (KAM 429) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Medya ve Siyaset KAM 429 Her İkisi 3 0 0 3 8 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Siyaset Bilimine Giriş I SBG Yüz Yüze / Zorunlu / Seçmeli
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Giriş I SBG103 1 3+0 3 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Yüz Yüze / Zorunlu / Seçmeli Dersin
DetaylıFEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA
T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ VE SİYASET BİLİMİ/SİYASET BİLİMİ ANABİLİM DALI FEMİNİST PERSPEKTİFTEN KÜRT KADIN KİMLİĞİNİ ÜZERİNE NİTELİKSEL BİR ARAŞTIRMA Doktora Tezi
DetaylıTÜRKİYE NİN ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNDE DEMOKRASİYE AYKIRI BİR DURUM VAR MI?
TÜRKİYE NİN ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNDE DEMOKRASİYE AYKIRI BİR DURUM VAR MI? DR. Nayef Bin NAHAR Katar Üniversitesi Yüksek Öğretim ve Bilimsel Araştırmalar Faktültesi Dekanı www.wa3efoundation.net Bu makale;
DetaylıİNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ İKTİSDİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİŞLER BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI
İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ İKTİSDİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ ULUSLARARASI İLİŞKİŞLER BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI I. ULUSLARARASI İLİŞKİLER I (3.0.3) Uluslar arası sistem/ Temel Kavramlar/ Devlet/ Sivil Toplum Örgütleri/
DetaylıDemokrasi ve Sivil Toplum (SBK256)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Demokrasi ve Sivil Toplum (SBK256) 12. Hafta Ders Notları - 03/05/2017 Arş. Gör. Dr. Görkem
DetaylıSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Lisans Programı
Yeni Nesil Devlet Üniversitesi SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Lisans Programı 2015-2016 Tanıtım Broşürü Bölüm Hakkında Genel Bilgiler Kamu Yönetimi, işlevsel anlamda kamu politikaları
DetaylıAraştırma Notu 15/181
Araştırma Notu 15/181 29 Nisan 215 İdeolojik Yönelimler Çatışma ve Güven Algısını Şekillendiriyor Çiğdem Ok*, Bahar Ayça Okçuoğlu** Yönetici Özeti Toplumlardaki elitlerin değerlerini, inançlarını ve tutumlarını
Detaylı1. Sosyolojiye Giriş, Gelişim Süreci ve Kuramsal Yaklaşımlar. 2. Kültür, Toplumsal Değişme ve Tabakalaşma. 3. Aile. 4. Ekonomi, Teknoloji ve Çevre
1. Sosyolojiye Giriş, Gelişim Süreci ve Kuramsal Yaklaşımlar 2. Kültür, Toplumsal Değişme ve Tabakalaşma 3. Aile 4. Ekonomi, Teknoloji ve Çevre 5. Psikolojiye Giriş 1 6. Duyum ve Algı 7. Güdüler ve Duygular
DetaylıDemokrasi Teorisi (KAM 311) Ders Detayları
Demokrasi Teorisi (KAM 311) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Demokrasi Teorisi KAM 311 Her İkisi 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili
DetaylıYÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır.
YÖNETİŞİM NEDİR? Yönetişim en basit ve en kısa tanımıyla; resmî ve özel kuruluşlarda idari, ekonomik, politik otoritenin ortak kullanımıdır. Ortak yönetim- birlikte yönetmek anlamına gelir ve içinde yönetimden
DetaylıYrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ
Yrd. Doç. Dr. Tevfik Sönmez KÜÇÜK Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi PARTİ İÇİ DEMOKRASİ İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... IX İÇİNDEKİLER...XIII KISALTMALAR...XXI TABLOLAR
DetaylıDERS PROFİLİ. POLS 337 Güz 5 3+0+0 3 6
DERS PROFİLİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl Dönem Kuram+PÇ+Lab (saat/hafta) Kredi AKTS Siyasal Partiler ve Çıkar Grupları POLS 337 Güz 5 3+0+0 3 6 Ön Koşul Yok Dersin Dili Ders Tipi Dersin Okutmanı Dersin Asistanı
DetaylıJANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK AKADEMİSİ GÜVENLİK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ (YÖNETİM VE LİDERLİK) YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE DAĞILIMLARI
JANDARMA VE SAHİL GÜVENLİK AKADEMİSİ GÜVENLİK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ KAMU YÖNETİMİ (YÖNETİM VE LİDERLİK) YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE DAĞILIMLARI 1. ve ) Yüksek Lisans Programında sekiz kredili ve bir
DetaylıODTÜ G.V. ÖZEL LĠSESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ZÜMRESĠ. 2011-2012 Eğitim-Öğretim Yılı. Ders Adı : Siyaset ÇalıĢma Yaprağı 13 SĠYASET
ODTÜ G.V. ÖZEL LĠSESĠ SOSYAL BĠLĠMLER ZÜMRESĠ 2011-2012 Eğitim-Öğretim Yılı Ders Adı : Siyaset ÇalıĢma Yaprağı 13 Adı Soyadı : No: Sınıf: 11/ SĠYASET Siyaset; ülke yönetimini ilgilendiren olayların bütünüdür.
DetaylıKitap Eleştirisi Üretken Emek, Üretken Olmayan Emek ve İşçi Sınıfı:Poulantzas Kitabı 1 Üzerine Düşünceler
Kitap Eleştirisi: Üretken Emek, Üretken Olmayan Emek ve İşçi Sınıfı: Poulantzas Kitabı Üzerine Düşünceler 67 Kitap Eleştirisi Üretken Emek, Üretken Olmayan Emek ve İşçi Sınıfı:Poulantzas Kitabı 1 Üzerine
DetaylıYALOVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS MÜFREDATI
YALOVA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ ULUSLARARASI İLİŞKİLER ANABİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS MÜFREDATI 2010 Eğitim Öğretim Bahar Dönemi ZORUNLU DERSLER Uluslararası Ġlişkilerde Araştırma ve Yazma
DetaylıPOPÜLİST AKIL ÜZERİNE
POPÜLİST AKIL ÜZERİNE Ernesto Laclau; (Arjantin,1935 ) Essex Üniversitesi nde İdeoloji ve Söylem Çözümlemesi Programı nın ve Kuramsal Çalışmalar Merkezi nin başkanlığını yürüten Laclau, ayrıca New York
Detaylı1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 TÜRKİYE CUMHURİYETİ DÖNEMİ (TÜRKİYE) EKONOMİSİNİN TARİHSEL TEMELLERİ 13 1.1.Türkiye Ekonomisine Tarihsel Bakış Açısı ve Nedenleri 14 1.2.Tarım Devriminden Sanayi Devrimine
DetaylıSiyaset Psikolojisi (KAM 318) Ders Detayları
Siyaset Psikolojisi (KAM 318) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Siyaset Psikolojisi KAM 318 Her İkisi 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili
DetaylıSİYASET SOSYOLOJİSİ (SBK307)
T.C. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü 2018-2019 Güz Dönemi SİYASET SOSYOLOJİSİ (SBK307) 2. Hafta Ders Notları Dr. Öğr. Üyesi
DetaylıAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II Dersin Adı Dersin Kodu 1200.9202 Dersin Türü Dersin Seviyesi Dersin AKTS Kredisi Haftalık Ders Saati (Kuramsal) 2 Haftalık Uygulama Saati 0 Haftalık Laboratuar Saati
DetaylıDEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK
DEVLET TEŞKİLATINA TEORİK YAKLAŞIMLAR PROF. DR. TURGUT GÖKSU VE PROF. DR. HASAN HÜSEYIN ÇEVIK 2 Takdim Planı Modernleşme Süreci Açısından Devlet Devlet-Toplum İlişkileri Açısından Devlet Teşkilatlanma
DetaylıOrtadoğu da İslam ve Siyaset
Ortadoğu da İslam ve Siyaset Ortadoğu da İslam ve Siyaset, Türkiye yi de kapsayıcı biçimde Ortadoğu toplumlarında önemli bir toplumsal ve siyasal güç olarak öne çıkan İslamcı hareketleri bölgesel bağlamda
DetaylıTürkiye nin Milli Güvenliği: Güncel Durum ve Gelecek
Türkiye nin Milli Güvenliği: Güncel Durum ve Gelecek Prof. Dr. Sadi Çaycı Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Milletlerarası Hukuk AD Öğretim Üyesi Ankara 1 Giriş İlk soru: Ne durumdayız? Neden? Sebepler
DetaylıKAMU DİPLOMASİSİNDE KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARININ VE MEDYANIN ROLÜ
KAMU DİPLOMASİSİNDE KİTLE İLETİŞİM ARAÇLARININ VE MEDYANIN ROLÜ Doç. Dr. O. Can ÜNVER 15 Nisan 2017 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ KAMU DİPLOMASİSİ SERTİFİKA PROGRAMI İletişim Nedir? İletişim, bireyler, insan grupları,
DetaylıEĞİTİM YÖNETİMİ BİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ
EĞİTİM YÖNETİMİ BİLİM DALI TEZLİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Bu ders kapsamında Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme Alanında kullanılan nicel ve nitel araştırma
DetaylıKAMU YÖNETİMİ PROGRAMI
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ KAMU YÖNETİMİ PROGRAMI SİYASAL DÜŞÜNCELER TARİHİ YARD. DOÇ. DR. MUSTAFA GÖRKEM DOĞAN 7. ERKEN MODEN DÖNEMDE SİYASAL DÜŞÜNCE 7 ERKEN MODEN DÖNEMDE
DetaylıBürokrasi ve Türkiye Bürokrasisi (KAM 302) Ders Detayları
Bürokrasi ve Türkiye Bürokrasisi (KAM 302) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Bürokrasi ve Türkiye Bürokrasisi KAM 302 Bahar 3 0 0 3 5 Ön Koşul
DetaylıDERS PROFİLİ. Türk Siyasi Hayatı POLS 401 Güz Yrd. Doç. Dr. Ödül Celep
DERS PROFİLİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl Dönem Kuram+PÇ+Lab (saat/hafta) Kredi AKTS Türk Siyasi Hayatı POLS 401 Güz 7 3+0+0 3 6 Ön Koşul None Dersin Dili Ders Tipi Dersin Okutmanı Dersin Asistanı Dersin Amaçları
DetaylıSavaş ve Barış Okumaları PSIR Uluslararası savaş ve barış hallerini tahlil eden yazının kullandığı
DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Savaş ve Barış Okumaları PSIR 408 7-8 3 + 0 3 5 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Seçmeli Dersin Koordinatörü
DetaylıTBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu
v TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu ÖNSÖZ Yirmi birinci yüzyılı bilgi teknolojisi çağı olarak adlandırmak ne kadar yerindeyse insan hakları çağı olarak adlandırmak da o kadar doğru olacaktır. İnsan
Detaylı