The Journal of Academic Social Science Studies

Transkript

1 The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number: Number: 49, p , Autumn I 2016 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date - Yayınlanma Tarihi / The Published Date PİYANO TEKNİĞİ: BİLEK KULLANIMI PIANO TECHNIQUE: THE USING OF WRIST Yrd. Doç. Dr. Elmas GÜN Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öz Bu araştırmada, piyano tekniğinde bilek kullanımının önemini vurgulamak ve müzik öğretmeni adaylarının piyano çalarken bilek kullanımına ne kadar yer verdiklerini belirlemek amaçlanmıştır. Piyano eğitiminde bilinçli bir biçimde bilek kullanımının teknik gelişim için katkısına değinilecek olan araştırma, bu açından önemli görülmektedir. Piyano eğitiminde teknik çalışmaların spesifik elemanlarından birini oluşturan bilek kullanımının yeri, önemi, etkileri ve gerekliliği üzerinde durulacak olan bu araştırmada yurt içi ve yurt dışı literatür taraması yapılmıştır. Araştırma, öğrencilerin piyano çalarken belirli bilek hareketlerini ne düzeyde uygulayabildiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Müzik Eğitimi Anabilim Dalı nda Lisans I, II, III, ve IV düzeyinde öğrenim gören 30 öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Müzik öğretmeni adaylarının piyanoda bilek kullanımına ilişkin davranışlarını betimlemek için gözlem tekniğinden yararlanılmıştır. Öğrenci performansları sırasındaki bilek davranışları kamera kaydı ile gözlem tekniğinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Gözlemler piyano dersleri sırasında, piyano dersliğinde ve bire bir olarak yapılmıştır. Araştırmada üç bilek hareketi gözlenmiştir. Bunlar sırasıyla; bileğin dikey hareketi (yukarı ve aşağı), bileğin çember hareketi ve bilek rotasyonudur. Bileğin dikey hareketi için, bağ sonlarındaki notayı çalarken bileğin yukarı doğru hareket edip etmediği ve tekrar eden oktavlarda bilek staccatosunun yukarıdan aşağı yapılıp yapılmadığı gözlemlenmiştir. Bileğin çember hareketi için, tekrar eden arpejler çalınırken bileğin, tuşa basan parmak yönünde hareket edip etmediği gözlemlenmiştir. Bileğin rotasyon hareketi için ise, tremolo çalarken bileğin el ve ön kol ile beraber hareket edip etmediği gözlemlenmiştir. Gözlem sonuçları gözlem işi bittikten hemen sonra yazılı veri olarak kaydedilmiştir. Her bir davranış için yanlış, kısmen doğru ve doğru derecelendirilmesi yapılmıştır. Veriler, yüzde ve frekans değerleri alınarak tablolaya aktarılıp yorumlanmıştır. Gözlem verilerine göre, öğrencilerin çoğunun bağ sonlarında, oktav, arpej ve tremolo tekniklerini uygularken yanlış bilek davranışı sergiledikleri sonuçlarına ulaşılmıştır.

2 148 Elmas GÜN Anahtar Kelimeler: Piyano, Performans, Piyano Eğitimi, Teknik, Bilek Kullanımı Abstract The purpose of this study is to emphasize the importance of using the wrist in the piano technique and to determine how much prospective music teachers allow for wrist use while playing the piano. This research, where we will touch on the contribution of the consciously use of wrist for technical improvement in piano education, is considered significant from this perspective. Using wrist which is one of the specific members of technical studies for piano education, its importance, placement, effects and necessity were emphasized by the scanningof national and international literature. Research aims to show whether the students can use the specific wrist moves at which level Study group of the research is formed of 30 students who are in their 1st, 2nd, 3rd and 4th years in Mehmet Akif Ersoy University, Department of Music Education. Observation technique was utilised in order to describe the behaviours of prospective music teachers related to use of wrist. The students' performances were recording with camera and evaluated by the observation technique. The observations were made during the piano lessons, in the piano classroom and one-to-one. Three wrist motions were observed in the research. These are: (a) vertical motion of wrist, (b) circle motion of wrist and (c) wrist rotation, respectively. In terms of the vertical motion of wrist, it was checked whether wrist moves upward while playing the note at the end of ties and whether the wrist staccato is performed from upward to downward in the repeating octaves. For the circular motion of wrist, it was checked whether the wrist moves in the direction of the finger pressing the touch while playing the arpeggios. In terms of the rotation motion of the wrist, it was checked whether the wrist moves simultaneously with hand and fore arm while playing tremolo. Observation results were immediately recorded in the form of written data after the observation had been completed. For each behavior/act, tha ratings of wrong, partially right and right were done. Percentage and frequency values of the data were taken and transferred the table and were interpreted. According to the datum; it was revealed that most of the students use incorrect wrist behaviors at the end of tie phase and when they put into practice, octave, arpeggio and tremolo techniques. Keywords: Piano, Performance, Piano Education,Technique, The Usage of Wrist 1. GİRİŞ Piyano: Klavyesinden mekanizmasına, tellerinden pedallarına kadar binlerce parçadan oluşmuş bir bütünün sağladığı zengin ses olanaklarıyla üstün niteliklerini insanlığa sunan evrensel bir çalgıdır. Klavyeli çalgılar ailesindeki klavsen, org ve çelesta gibi öteki çalgıların yanı sıra, son iki yüz yıldan beri bütün dünyada yaygınlık kazanmış gözde bir çalgı konumundadır. Piyanon ses genişliği bakımından, bir orkestra gövdesinin armonik olanaklarına eş değerdir (Say, 2001, akt. Toptaş, 2013). Her çalgıda olduğu gibi piyanoda da üst düzey yorumlama yapabilmek için en önemli aracın doğru bir teknik olduğu düşünülmektedir. Teknik ve sanat kavramlarının birbirleriyle bağlantılı olduğu, teknik sözcüğünün kökeninde yatmaktadır. Sözer (1986), tekniği, bir sanat, bir bilim, bir meslek dalında kullanılan yöntemlerin tümü, bir icracının uygulamaya yönelik becerisi, bilgisi ve gücü olarak tanımlamaktadır. Sanatın her dalında olduğu gibi piyanoda da teknik, üstün bir yorum becerisine ulaşmada köprü görevi görür. Tekniği güçlü bir piyanistin bastığı her sesin anlam yüklü, nitelikli bir ses olabileceği piyano eğitimcilerince kabul gören bir görüştür. Eseri

3 Piyano Tekniği: Bilek Kullanımı 149 oluşturan her sesin anlam ve nitelik açısından doyurucu olarak çalınması gerektiğini ve bunun da teknikle elde edilebileceğini düşünürsek, sanata ulaşmada teknik, önemli ve vazgeçilmez bir araçtır diyebiliriz. Piyano çalarken enerjinin ekonomik kullanılmasına, basınç ve yerçekimi gibi doğal yasalardan iyi yararlanmanın yanında, çalgı çalma eylemine doğrudan katılan piyanistik elemanlar iyi tanınarak, gereksiz direnç ve çabalardan kurtarılması ile ulaşılabilir. Piyanistik elemanların piyanoya uyumu, piyano tekniği olarak ifade edilebilir (Küçük, 2002). Başka bir deyişle piyano tekniği, ruhsal ve fiziksel içeriklerin bir arada denge ile iş birliği içinde çalıştığı bir bilimdir. Yanlış bir piyano tekniği ile uzun süren tekrarlı çalışmalar sonucunda fiziksel rahatsızlıklar hatta sakatlanmaların olabileceğini gösteren birçok bilimsel çalışma bulunmaktadır. Biyomekanik ve ergonomik çalışmalar belli sakatlanmaların gelişebileceği bazı risk faktörü konum ve hareketleri belirlemişlerdir. Parmak eklemlerinde hasar oluşmasını önlemek için tuşa bastıktan sonra tuşun dibine doğru baskı uygulamaya devam etmemek gerekmektedir (Harding vd. 1989). Çünkü sesin gürlüğü ilk anda uygulanan kuvvetle belirlenmekte, uzun seslerde sürekli kuvvet uygulamak eklemlere fazladan yük bindirerek rahatsızlıklara yol açmaktadır. Piyano çalarken sabit parmak ve el pozisyonu, hareketi kısıtladığı gibi gereksiz bir gerginliğe de neden olacağından pozisyona uygun konum alınması önerilmektedir. Ayrıca, bileklerdeki kasılmalar ve baskının artmasının karpal tünel sendromu gibi rahatsızlıklara bile neden olduğu bilinmektedir. Gelbarman vd. (1981), karpal tünel sendromunun bilek açısıyla yakından ilişkili olduğunu belirtmişlerdir. Birçok araştırma, piyanistlerin açık el pozisyonu ile oktavları ve akorları çalarken ya da geniş bilek hareketleri gerektiren arpejleri çalarken performansları ile bilek rahatsızlıkları arasında bir korelasyon olduğunu ortaya koymaktadır. Meike nin (1995) teorisine göre, bileklerde gereksiz enerjiyi en aza indirerek yerçekimine kendini bırakmış serbest bileklerle güç arttırılmalıdır. Bilekler mümkün olduğunca natürel pozisyonu korumalı, ön kol ve bileklerin yönü tuşa basacak olan parmak yönüne doğru ağırlık merkezini dengeleyecek biçimde ayarlanmalıdır. Bileklerdeki en ufak yanlış kurulan denge, gücün kullanılmayan yönlere sarf edilmesine ve dolayısıyla parmak dengesinin de bozulmasına neden olacaktır. Oikawa vd. (2011), çalışmalarında şekil 1 de gösterilen bilek konumlarında, farklı nüanslarda (f, mf, p) ön kola ne kadar yük bindirdiği tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmada, 14 ü deney grubu, 14 ü ise kontrol grubu olmak üzere 28 denek üzerinde elektromiyografi ile ölçümler yapılmıştır. Deneklere sağ ellerinin 1.ve 5. parmaklarıyla üç farklı nüansta 10 ar defa oktav çaldırılmıştır. Yapılan ölçümler sonucunda bileğin çok yüksek ve çok alçak olduğu konumlarda normal pozisyona göre ön kola daha fazla yük bindiği sonucuna ulaşılmıştır.

4 150 Elmas GÜN Şekil 1. Bilek Konumları- A) Normal pozisyon, B) Çökük pozisyon, C) Dikme pozisyon Furuya ve Kinoshita (2008), profesyonel ve amatör piyanistlerin tekrar eden oktav vuruşlarını iki boyutlu hareket çekim sistemi yardımıyla kaydetmişlerdir. Araştırmada, profesyonel piyanistlerin diğerlerine göre daha tutarlı ve koordineli bilek hareketleri sergiledikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çalışma, profesyonel piyanistlerin bilek rotasyonunu doğru kullandıkları ve daha az kas gücü sarf ettiklerini ortaya koymuştur. Ortmann (1981), ise kendisi tasarladığı mekanik bir araçla parmakların tuşlara basarken gerçekleştirdiği farklı hareketleri tam olarak kaydetmeyi başarmıştır. Araştırmada, parmak eklemleri düz bir şekilde ve kıvrılmış şekilde tuşa basmak arasında belirgin bir fark olduğu vurgulanmıştır. Ayrıca araştırma sonucunda aşağıdaki önermelere ulaşılmıştır: Düz parmak çalışı hız yapmak için engel teşkil etmiyordu ancak güç elde etmek zor oluyordu. Parmak eklemlerinin dışa kıvrılmış olarak tuşa basması daha güçlü bir ton elde edilmesini sağlıyordu. Parmaklar kıvrılmış şekilde tuşlara basarken bilek konumu yeterli yükseklikte ve gerginlikten uzak tutulduğunda daha dolgun ve uzayan bir ton elde ediliyordu. McKeever (2014), Rus ekolüne göre piyano çalarken tuşa her bastığımızda uzayan ve yumuşak bir ton elde edilmesi için bileğin gevşek olmasının önemini vurgulamaktadır. Bilekler parmak dengesinin merkezindedirler ve parmak hareketlerini organize etmektedirler. Bileklerdeki en ufak gerginlik kaslara yansıyıp parmakların hareketini kısıtlamaktadır. İki bağlı notalarda müzikal bir yorum, bağ sonundaki notanın bileğin esnek ve yukarı hareketiyle çalınmasıyla mümkün olmaktadır. Piyano çalarken bileğin teknik hareketlerini şu şekilde sıralamak mümkündür: Bileğin yatay hareketi: Ortadaki üç parmaktan biri basılı iken 1. veya 5. parmakla uzaktaki bir sese uzanmak gerektiğinde, bileğin o yöne yaptığı kavis bileğin yatay hareketidir. Bileğin dikey hareketi: Bilek staccatosu uygularken bileğin yukarından aşağı yaptığı hareket ve bağ sonlarında aşağıdan yukarı hareket bileğin dikey hareketlerdir. Bilek rotasyonu: Bileğin el ve ön kolla birlikte dışa ve içe dönerek yaptığı harekete rotasyon denir. Tremolo yapmak için en uygun hareket bileğin rotasyon hareketidir. Önemli ölçüde gevşeklik ve rahatlık sağladığı için son yıllarda triller de bileğin bu hareketiyle yapılmaktadır. Bileğin çember hareketi: 1. parmak üzerinden bir kavisle aşağı inip, 5. parmak üzerinden yine bir kavisle yukarı çıkıp daire oluşturulmasına bileğin çember hareketi denir. Bu hareket parmak geçişi gerektirmeyen arpejlerin çalınışında çok verimlidir (Küçük, 2002). Bileğin yatay, dikey, çember hareketi-

5 Piyano Tekniği: Bilek Kullanımı 151 nin ve rotasyonunun yukarıda görüldüğü gibi hangi durumlarda kullanılacağı bellidir ve gelişmeleri için çok sayıda egzersiz ve etüt bulunmaktadır. Bu hareketlerden herhangi birisi gerçekleşirken parmaklar hareket etmez, aynı şekilde parmakların çalışması söz konusu olduğunda da bilek hareket etmeyerek doğal bir rahatlık ve gevşeklik içinde durur. Diğer bir deyişle, parmak ile çalınacak pasajlarda parmaklar çalışırken bilek hareket ettirilmez, bilek desteğiyle çalınacak pasajlarda ise parmaklar büyük hareketler yapmaz (Küçük, 2002). Bileğin dikey hareketini yukarıdan aşağı ve aşağıda yukarı olarak ikiye ayırabiliriz. Gökbudak ve Tutun (2005), Bağ sonlarında, elin tuşeden kalkma hareketinin rahat yapılabilmesi için, bileğin tam bir serbestlik içerisinde olması gerektiği ve elin her dikey hareketinin abartılması vurgulamaktadırlar. Elin tuşeden kalkma hareketi, bileğin yukarı dikey hareketidir. Ancak bu hareket bedene doğru ya da tam olarak yukarıya doğru değil, hafif ileri ve piyanoya doğru düşünülmelidir Bu araştırmada piyano tekniğinde bilek kullanımının önemini vurgulamak ve müzik öğretmeni adaylarının piyano çalarken bilek kullanımına ne kadar yer verdiklerini belirlemek amaçlanmıştır. Piyano eğitiminde bilinçli bir biçimde bilek kullanımının teknik gelişim için katkısına değinilecek olan araştırma, bu açından önemli görülmektedir. 2. YÖNTEM 2.1. Araştırmanın Modeli Araştırma, betimsel tarama modelindedir. Tarama modelleri geçmişte ya da halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle betimlemeyi amaç edinen araştırmalardır (Karasar, 2006). Müzik öğretmeni adaylarının piyanoda bilek kullanımına ilişkin davranışlarını betimlemek için gözlem tekniğinden yararlanılmıştır. Glesne ve Peshkin (1992, akt. Çelikten, 2004), gözlem tekniğinin gözlem yoluyla bilgi toplamada araştırmacının ortamın bir parçası olduğunu ve böylece birinci elden veriler elde ettiklerini savunmaktadır. Ayrıca, gözlem yapan araştırmacıların, deneklerin davranışlarını gözlemlerken beklenmedik olaylarla karşılaşma fırsatını yakalayacakları ve gözlemlediği kişilerle arasında geliştireceği güven sayesinde deneklerin doğal davranışlar sergileyeceği düşünülmektedir Çalışma Grubu Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Müzik Eğitimi Anabilim Dalı nda Lisans I, II, III, ve IV düzeyinde öğrenim gören 30 öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır Veri Toplama Araçları Nitel veri toplama tekniğinin kullanıldığı bu araştırmada, araştırmacı tarafından gözlem yapılmış olup, piyano tekniğinde bilek kullanımının önemi ile ilgili yurt içi ve yurt dışı literatür taraması yapılmıştır. Araştırmada, öğrencilerin piyano çalarken bilek kullanımına ilişkin psiko-motor davranışları gözlenmiş ve kamera kaydına alınmıştır. Gözlem ve kayıtlar piyano dersleri sırasında, piyano dersliğinde ve bire bir olarak yapılmıştır Verilerin Analizi Araştırmada üç bilek hareketi gözlenmiştir. Bunlar sırasıyla; bileğin dikey hareketi, (yukarı ve aşağı) bileğin çember hareketi, bilek rotasyonudur. Bileğin dikey hareketi için, bağ sonlarındaki notayı çalarken bileğin yukarı doğru hareket edip etmediği (bkz. Şekil 2) ve tekrar eden oktavlarda bilek staccatosunun yukarıdan aşağı yapılıp yapılmadığı (bkz. Şekil 3) gözlemlenmiştir.

6 152 Elmas GÜN Şekil 2. Bilek staccatosu ile çalınacak olan oktav pasajları. Şekil 3. İki bağlı çalım tekniği. Bileğin çember hareketi için, tekrar eden arpejler çalınırken bileğin, tuşa basan parmak yönünde hareket edip etmediği gözlemlenmiştir (bkz. Şekil 4.). Şekil 4. Arpej Tekniği. Bileğin rotasyon hareketi için ise, tremolo çalarken bileğin el ve ön kol ile beraber hareket edip etmediği gözlemlenmiştir. Gözlem sonuçları gözlem işi bittikten hemen sonra yazılı veri olarak kaydedilmiştir. Her bir davranış için yanlış, kısmen doğru ve doğru derecelendirilmesi yapılmıştır. Veriler, yüzde ve frekans değerleri alınarak tablolaya aktarılıp yorumlanmıştır. 3. BULGULAR VE YORUM Araştırmada katılımcıların tamamı (n=30) Güzel Sanatlar Lisesi mezunu öğrenciler olup % 50 si erkek, % 50 si ise kız öğrencilerden oluşmaktadır. Piyano tekniğinde bileğin dikey hareketine ilişkin gözlem verileri Tablo 1 de verilmiştir.

7 Doğru Kısmen Doğru Yanlış Doğru Kısmen Doğru Yanlış Piyano Tekniği: Bilek Kullanımı 153 Tablo 1. Bileğin dikey hareketini uygulama düzeyinin dağılımı Davranış Uygulama f % f % f % Bileğin Dikey Hareketi Bilek staccatosu (aşağı hareket) 2 6,6 2 6, ,6 - - Bağ sonları (yukarı hareket) Tablo 1 e göre, öğrencilerin %86 sının bilek staccatosunda aşağı bilek hareketini, % 80 inin ise bağ sonlarında yukarı bilek hareketini doğru uygulayamadıkları görülmektedir. Hareketi doğru yapamayan öğrencilerin, hem sağ el için hem de sol el için doğru davranışı sergileyemedikleri gözlemlenmiştir. Tekniği yanlış olan öğrencilerin 12 si, doğru tekniği bildiklerini ancak uygulamada güçlük çektiklerini belirtmişlerdir. Ayrıca, öğrencilerin bilek staccatosu yerine kol staccatosunu kullandıkları gözlemlenmiştir. Öğrencilerin kol staccatosunu bilinçli olarak değil, bileklerini sert bir şekilde tutarak esnek ve rahat hareketini engelledikleri için kullandıkları görülmüştür. Öğrencilerin, çoğu zaman çalıştıkları eserin tekstinden emin olmadıkları zaman piyanistik organlarında sertlik ve aşırı gerginlik olduğu düşünülmektedir. Bunu yanı sıra ezberi tamamlanmış eserlerde dahi bileklerini serbest bırakamayan öğrenciler için teknik alt yapının yetersiz olduğu söylenebilir. Piyano tekniğinde bileğin çember hareketine ilişkin gözlem verileri Tablo 2 de verilmiştir. Tablo 2. Bileğin çember hareketini uygulama düzeyinin dağılımı Davranış Uygulama Bileğin Çember hareketi Arpejler Tekniği (tekrar eden onaltılık notalar) f % f % f % , ,3 Tablo 2 ye göre, öğrencilerin %83 nün arpejleri çalarken bileklerinin, tuşa basan parmağı takip eder şekilde çember hareketini uygulayamadıkları görülmektedir. Hareketi doğru yapamayan öğrencilerin, hem iki elde de doğru davranışı sergileyemedikleri gözlemlenmiştir. Yanlış tekniğe sahip olan öğrencilerin 9 u, doğru uygulamayı bildiklerini ama hareketin doğallığı kazanılmadığı için uygulamada güçlük çektiklerini belirtmişlerdir. Buna yanı sıra, tekniği doğru uygulayan öğrencilerden 1 i doğru uygulamasına rağmen bilinçsiz biçimde bileğin çember hareketini yaptığını ifade etmiştir. Piyano tekniğinde bilek rotasyonuna ilişkin gözlem verileri Tablo 3 te verilmiştir.

8 Doğru Kısmen Doğru Yanlış 154 Elmas GÜN Tablo 3. Bilek rotasyonu uygulama düzeyinin dağılımı Davranış Uygulama f % f % f % Bilek Rotasyonu Tremolo Tekniği ,6 9 63,3 Tablo 3 e göre, öğrencilerin %63 ünün tremolo tekniğini uygularken bilek rotasyonu kullanmadıkları görülmektedir. Bilek rotasyonu kullanmayan öğrencilerin her iki el için de davranışlarının aynı olduğu gözlemlenmiştir. Diğer tekniklere göre öğrencilerin tremolo tekniğini uygulamada daha başarılı oldukları görülmektedir. Tekniği yanlış uygulayan öğrencilerin 4 ü, doğru uygulamayı bildiklerini ancak uygulamada güçlük çektiklerini belirtmişlerdir. Tremolo tekniğini uygularken öğrencilerin % 20 sinin bileklerini tamamen gevşek bırakıp doğru rotasyonu sağlayabildikleri gözlemlenmiştir. 4. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNE- RİLER Araştırmada gözlem sonuçlarına dayanarak öğrencilerin % 86 sının bilek staccatosunu % 80 inin de bağ sonlarında bileğin yukarı hareketini doğru uygulayamadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin % 83 ünün arpej tekniğinde bileğin çember hareketini uygulayamadıkları, % 63 ünün de tremola tekniğinde bilek rotasyonunu uygulayamadıkları sonuçlarına ulaşılmıştır. Güzel Sanatlar Lisesi mezunu olan katılımcı öğrencilerin Lisans eğitimlerinden önce piyano temel ve teknik davranışlarının kazanılmış olması beklenmektedir. Oysaki dört yıl piyano eğitimi aldıkları halde öğrencilerin çok az bir kısmı teknik olarak doğru bilek davranışlarını uygulayabilmektedir. Öğrenciler lisans eğitimi süresince piyano programındaki eserleri doğru yorumlayabilmek için çalışmakta ancak teknik eksiklikleri nedeniyle çoğu pasajda güçlük yaşamaktadırlar. Yanlış davranışlar piyano eğitimcileri tarafından uyarılıp düzeltilmeye çalışılsa da, kalıplaşmış ve alışkanlık haline gelmiş olan çoğu yanlış davranışın düzeltilmesi için öğrencinin fazlasıyla bu konuya zaman ayırıp titizlikle çalışması gerekmektedir. Eser ve etütlerini sınav için zamanında hazırlamaya gayret gösteren öğrencilerin teknik egzersizler için zaman ayıramadıkları düşünülmektedir. Öğrencilere, çalgıda ilerlemek ve müzikal bir kimlik kazanmak için teknik çalışmaların önemi kavratılmalıdır. Çoban ın (2012), Marmara Bölgesindeki Müzik Öğretmenliği Lisans Programı Öğrencilerinin Ortaöğretimdeki Piyano Eğitimlerine Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi konulu araştırmasında öğrencilerin Güzel Sanatlar Lisesinde yeteri kadar etüt çalmadıkları, 4 yıllık eğitimleri süresince piyano öğretmenlerinin en az bir kere değiştiği ve bu değişimden olumsuz etkilenildiği sonuçları ortaya konmuştur. Güzel Sanatlar Liselerindeki çalgı öğretmeni istihdamının yeniden gözden geçirilmesi önem teşkil etmektedir. Topalak ve Yazıcı nın (2014), Güzel Sanatlar Lisesi Müzik Öğretiminde Karşılaşılan Sorunların Öğretmen Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi konulu çalışmalarında araştırmaya katılan müzik öğretmenlerinin 19 u (%95,0) ders saatlerini genel anlamda öğretim için yetersiz bulmuşlardır. Özellikle 9. sınıf ders saatinin %100 oranında yetersiz görülmüş olup, öğrencilere kendilerini müzik yoluyla ifade etmelerini sağlayacak müzikal davranışların kazandırılması için yeterli zaman olmadığı görüşü savunulmuştur. Öğret-

9 Piyano Tekniği: Bilek Kullanımı 155 menler bireysel derslerde, bir saat içinde 4 öğrenci ile 10 ar dakika ders yapabildiklerini ve yeterli verimi alamadıklarını ifade etmişlerdir. Bu araştırmada piyano öğretim elemanlarının yetersiz olduğu sonucuna da ulaşılmaktadır. Dolayısıyla derinlemesine ve farklı perspektiflerden irdelenerek üzerinde her zaman durulması gereken piyano tekniği sağlam temellere oturtulmadan, piyano dersleri dikey repertuarda devam ettirilmektedir. Öğrenciler farklı düzeylerden eserler tanımakta ancak etkileyici bir ton ve müzikal ifade için gerekli teknik davranışı kazanamamaktadırlar. Öğrencilerin piyano tekniğine ilişkin ilgi ve merak düzeylerinin de teknik gelişimleri üzerinde önemli rol oynadığı düşünülmektedir. Sönmezöz ün (2014), Müzik Öğretmeni Adaylarının Piyano Dersine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi konulu çalışmasında öğrencilerin piyano dersine ilişkin tutumlarının olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin olumlu tutumlarının yanı sıra teknik egzersizlerin müzikal ifade için önemini kavrayamamış olmaları ve bu çalışmaları önemsemedikleri düşünülmektedir. Oysaki öğrencilerin güçlük yaşadıkları pasajlarda temel nedenin yanlış bir teknik olduğu eğitimciler tarafından genellikle gözlemlenmektedir. KAYNAKÇA Çelikten, M. (2004). Bir okul müdürünün günlüğü. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), Çoban, Ö. (2012). Marmara bölgesindeki müzik öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin orta öğretimdeki piyano eğitimlerine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne. Furuya, S. ve Kinoshita, H. (2008). Expertisedependent modulation of muscular and non-muscular torques in multijoint arm movements during piano keystroke. Neroscience, 156, Gelberman, R. ve diğer. (1981). The carpal tunnel syndrome: a study of carpal canal pressures. J Bone Joint Surg Am, 63(3), t adresinden erişildi. Gökbudak, S. Ç. ve İ. T. Tutun. (2005). Piyano eğitiminde bilek kullanımının önemi *the ımportance of using the wrist in piano education. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi/Selçuk University Journal of Social Sciences Institution, 14, Harding, DC. ve diğer. (1989). Minimization of finger joint forces and tendon tensions in pianists. Med Probl Perform Art, 4, urnalviewer.aspx?issue=1139&article=1396 adresinden erişildi. Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel yayın Dağıtım. McKeever, J. The Russian Method, As I Learned It (10 Kasım 2014) < vkxuswfm9b4> Meinke, W. B. (1995). The work of piano virtuosity: an ergonomic analysis. Med Probl Perform Art, 10(2), Oikawa, N., Tsubota. S., Chikenji. T., Chin, G. ve Aoki, M. (2011). Wrist positioning and muscle activities in the wrist extensor and flexor during piano playing. Hong Kong Journal of Occupational Therapy, 21(1), /article/pii/s x adresinden erişildi. Ortmann, O. (1961). The physiological mechanics of piano technique. New York: Da Capo. Sönmezöz, F. (2014). Müzik öğretmeni adaylarının piyano dersine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Electronic Turkish

10 156 Elmas GÜN Studies, 9(2), Sözer, V. (1986). Müzik ve müzisyenler ansiklopedisi. İstanbul :Remzi Kitapevi. Topalak, Ş. İ. ve yazıcı, T. (2014). Güzel sanatlar lisesi müzik öğretiminde karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi. Journal of Computer and Education Research, 2(3), Toptaş, B. (2013). Türkiye de piyano üzerine yapılmış lisansüstü çalışmalar. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3),