MODÜLDE KULLANILAN SEMBOLLER

Transkript

1 Bilimin bizden istediği şey, kullanılmış otomobil alırken ya da TV reklamlarından gördüğümüz ağrı kesicilerin kalitesini denerken gösterdiğimiz kuşkuculuğu diğer konularda da kullanmak. Carl SAGAN

2 MODÜLDE KULLANILAN SEMBOLLER Disiplinler arası Sınıf İçi Uygulama Kavram Sınıf Dışı Uygulama Medya okur yazarlığı Etkinlik (Bireysel) Derin Düşünme Etkinlik (Grup) Yaratıcı Düşünme Konu Anlatımı Eleştirel Düşünme Sınıf İçi Web Bağlantısı 21. Yüzyıl Becerileri İleri Okuma (Kitaba alınan) Değerler Eğitimi Okuma İpucu Görsel Okuma İkaz / Uyarı / Vurgu / Odak Dinleme Öneri Yazma (Öneri gezi gözlem) Sözlü İletişim Öneri Seyirlik Modül Sorusu Öneri Müzik Deney Öneri Okuma Araştırma Öneri Bağlantı Lügatçe Genel Kültür / Meraklısına Fizik Dersi, 9. Sınıf, Konu Anlatım ve Uygulama Materyali, 1. Modül Bu ders materyali, Yenidoğu Eğitim Kurumları Program ve Yayın Geliştirme Birimi nde görev yapan eğitim koordinatörleri tarafından hazırlanmıştır. Her hakkı saklıdır. İç tasarım, kapak tasarım, orijinal çizimler Yenidoğu Eğitim Kurumları Grafik Birimi tarafından gerçekleştirilmiştir. Baskı ve Cilt: Bion Matbaa

3 İÇİNDEKİLER ÜNİTE 1 FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ BİLİMLER VE FİZİK BİLİMİ BİLİM BİLİM NASIL ANLAŞILMALI FİZİK FİZİĞİN DİĞER DİSİPLİNLERLE İLİŞKİSİ İLK VE ORTA ÖĞRETİMDE DİSİPLİNLER FİZİĞİN ALT DALLARI FİZİĞİN TEKNOLOJİK GELİŞMELERE ETKİSİ FİZİK TARİHİNE VE BİLİM İNSANLARINA BAKIŞ BİLİMSEL ETİK BİLİMSEL YÖNTEM GÖZLEM DENEY DELİL VE ÇIKARIM MODELLEME MATEMATİK MODELLEME TEMEL BÜYÜKLÜKLERİN ORTAYA ÇIKIŞI FİZİKTE ÖLÇME BAZI FİZİKSEL BÜYÜKLÜKLER ve ULUSLARARASI BİRİM SİSTEMİ (SI) TEMEL BÜYÜKLÜKLER TÜRETİLMİŞ BÜYÜKLÜKLER SKALER VE VEKTÖREL BÜYÜKLÜKLER VEKTÖRLER VEKTÖRLERİN EŞİTLİĞİ VEKTÖRLERİN DENGELEYENİ VEKTÖRLERİN TOPLANMASI SUMMARY SIRA SİZDE UYGULAMA UYGULAMA WORKSHEET TEST... 52

4 FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ ÜNİTE 1 FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ TARİHÇE Isaac Newton ISAAC NEWTON ( ) NEDEN ÖĞRENİYORUZ Newton astronom, mucit, filozof ve ilahiyatçıdır. Özellikle fizik ve matematik alanında çalışmalar yapmıştır. İlk yansıtmalı (aynalı) teleskobu icat edip kullanmıştır. Uzun yıllar çalışmış olsa da yerçekimi kanununu (kütleçekimi) kafasına düşen elma ile bulduğu söylenir. Beyaz ışığın prizmada renklere ayrılmasını gözlemleyip beyaz ışığın diğer renklerin karışımından olduğunu keşfetmiştir. Gelişmiş ülkelere örnek veriniz. Neden o ülkeyi seçtiğinizi açıklayınız. Siz olsaydınız bilimi dallara ayırırken nasıl bir sınıflandırma yapardınız? Karşılaştığınız bir sorunu çözerken hangi adımları izlersiniz? KAVRAMLAR MODEL (Model) İHTİYAÇ (Necessity) ELEŞTİREL DÜŞÜNCE KUTUSU Sizce bilime ihtiyaç var mıdır? Neden? 4

5 FİZİK 9 / 1. MODÜL 1. BİLİMLER VE FİZİK BİLİMİ 1.1.BİLİM D ünyayı, evreni ve doğayı anlamak için yapılan, deneye dayalı, düzenli çalışmalara bilim denir. Bilim sistemli bilgiye, deney ve gözleme dayalıdır. Bilimi daha iyi anlamak için aşağıdaki olayları inceleyelim. TARİHÇE Ali Kuşçu OLAY: ASLAN PEŞİNDE Avrupalı biri Afrika ya aslan avlamaya gider. Bunun için bir aslan iz sürücüsüne ihtiyacı vardır. Yakın kabilelerden birinden izci bulur. Bütün gün birlikte dolaştıktan sonra bir ağacın altında aslan izleri görürler. İzci bir süre izlere baktıktan sonra, eliyle yön göstererek Şu tarafta iki saat ilerdeki nehrin yanındaki düzlükte iki tane oldukça iri, bir tane de zayıf aslan var. der. Avrupalı şaşkınlık içindedir. Gerçekten oraya vardıklarında iki tane iri bir tane de zayıf aslan görürler. Sonra Avrupalı sorar: Nasıl bildin bu kadar ayrıntıyı? İzci açıklar: Ayak izleri on iki taneydi bu yüzden üç aslan olduğunu anladım. İzlerin derinliğinden aslanların kilolarını tahmin ettim. İzler ağacın gölgesinde değildi, aslanlar bu sıcakta gölgede dinlenmiş olmalılar. Ağacın gölgesi yaklaşık iki saat önce aslanların izinin olduğu yerde olmalıydı. O zaman aslanlar iki saatlik yolda olmalılardı. İzlerden gittikleri yönü bildim; o tarafta düzlüğün yanında nehir var, su için gittiklerini anladım. Oradan ayrılmazlar çünkü su içmeye gelen hayvanları avlayacaklardır. KAVRAMLAR FİZİK, KİMYA, BİYOLOJİ, BİLİM, GÖZLEM, GÖZLEM, DENEY, ÖLÇME, MODELLEME, BİRİM SİSTEMLERİ, VEKTÖR, SKALER ALİ KUŞÇU ( ) Ali Kuşçu, Türk matematikçi ve gökbilimcidir. Gerçek adı Ali Bin Muhammed'dir Semerkant ta doğmuştur. 15. yüzyılda yaşayan bilim insanlarından birisidir. Timur İmparatorluğu döneminde yaşayan astronom Uluğ Bey in kuşçusu olduğundan dolayı bu lakap verilmiştir. Ay'ın ve diğer gezegenlerin hareketini incelemiştir. EL CEZERÎ ( ) Çağımızdan yüzlerce yıl önce keskin zekası ile elektrik kullanmadan sadece su ve mekanik parçalar yardımıyla çalışan makineler, robotlar yapmış ve günlük hayata geçirmiş olağanüstü bir bilim insanıdır. ELEŞTİREL DÜŞÜNCE KUTUSU Sizce izci nasıl bir yöntem uygulamıştır? Tartışalım. 5