TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ 2015 SORU ÖNERGELERİ

Transkript

1

2 BİRGÜL AYMAN GÜLER Bağımsız İzmir Milletvekili TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ 2015 SORU ÖNERGELERİ Ankara, Ocak 2015

3 KİTAP HAKKINDA Bu kitap, TBMM Soru Önergeleri başlıklı çoğaltma kitabın üçüncü cildidir. 26 Ocak 2015 te başlayan Bağımsız İzmir Milletvekili olarak verilmiş önergeleri kapsar. Metin, İzmir Milletvekili Prof. Dr. Birgül AYMAN GÜLER tarafından verilen soru önergeleriyle yanıtları içermektedir. Sorular, milletvekili tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı aracılığıyla Hükümet yetkililerine yöneltilmiştir. Konular, İzmir ili ve ilçeleriyle ülkemizin değişik yerlerinde ortaya çıkan sorunlarla ilgilidir. Soru önergelerinin ilk 37 si birinci cilttedir. Önergelerin 38. sinden başlayarak 70. önergeye kadar olan kısım, ikinci cilttedir. Bu cilt 71. Soru Önergesi nden başlamaktadır. Önergeler, verildikleri tarih sırasına göre dizilmiştir. Her biri önce soru, sonra eğer gelmişse yanıtı biçiminde verilmiştir. Yanıtların başındaki baloncuklarda, Hükümet in ne kadar süre içinde yanıt verdiği bilgisi vardır. Eğer yanıt gelmemişse, bu da sorunun hemen altında ayrıca belirtilmiştir. Bu kitapla ilgili olarak ya da yöredeki başka sorunların gündeme getirilmesi için şu iletişim bilgileri kullanılabilir: Birgül Ayman Güler, Bağımsız İzmir Milletvekili TBMM Tel: / 43 TBMM Faks: Eposta: birgulayman.guler@tbmm.gov.tr Web Sitesi: Çoğaltmadır. Ocak-Haziran 2015, Ankara. 1

4 İ Çİ NDEKİ LER Sayfa SUNUŞ Önerge 71 TTIP Görüşmeleri Süreciyle İlgili Olarak Ülkemizde Yapılan Çalışmalar Nelerdir? Önerge 72 Ödemişli Patates Üreticilerinin Mağduriyeti Önerge 73 Özgecan ın Vahşice Katli Devlet Kusurudur

5 SUNUŞ Bu metin, TBMM 24. Dönemi nde milletvekilliği görev süremin Ocak Haziran 2015 döneminde verdiğim yazılı soru önergeleriyle yanıtlarını içermektedir. Daha önce verdiğim önergeler, TBMM Soru Önergeleri ve başlıklarıyla hazırlanmıştır. İlk iki yılda, 12 Haziran Temmuz 2013 tarihleri arasında verilmiş toplam 37 yazılı soru önergesi vardır. 4 Temmuz tarihlerinde verilenler, sayılı önergeler olarak ikinci ciltte yer almıştır. Bu cilt Ocak Haziran 2015 dönemine ait olanları 71. Soru Önergesi nden başlayarak Bağımsız İzmir Milletvekili dönemini kapsamaktadır. Yazılı soru önergelerinin işlevi, yasama organının yürütme organını denetlemesini sağlamaktır. Bunun yanı sıra, milletvekilleriyle yurttaşların seçmenin parti örgütünün doğrudan sıcak temas halinde ve giderek birlikte çalışması gibi verimli bir çalışma düzeni kurma etkisi vardır. Önergeye konu olan soruların çok büyük bölümü, yurttaşlarla ve örgütle buluşmalarda dile getirilen sorunlardır. Bu görüşmelerde TBMM gündemine taşınmasında yarar olduğu sonucuna varılan başlıklar için gerekiyorsa yerinde inceleme için birlikte ziyaretler yapılmış; gerek duyulduysa ek araştırmalar gerçekleştirilmiştir. Çoğu kez, TBMM başkanlığına sunulan soru basın yayın organlarıyla paylaşılmış; yanıt geldiğinde yönetimin açıklaması da aynı yoldan kamuoyuna duyurulmuştur. Bu arada, hem soru hem de gelen yanıt, ortaklaşa çalışılan yurttaşlara ve parti örgütüne de gönderilmiştir. Yazılı soru önergelerini yetkililerden gelen yanıtlarıyla birlikte, soruların tarih sırasına göre, yanıtların başında yanıtlama süresini gösteren baloncuklar ve birkaç basın kupürü örnekleriyle bir tür rapor olarak, temsil mazbatası veren yurttaşların ilgi ve değerlendirmelerine sunuyorum. Prof. Dr. Birgül AYMAN GÜLER Bağımsız İzmir Milletvekili 3

6 71-TTİP SU RECİ YLE İ LGİ Lİ OLARAK U LKEMİ ZDE YAPİLAN ÇALİŞMALAR NELERDİ R? TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Aşağıdaki sorularımın Ekonomi Bakanı Nihat ZEYBEKÇİ tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını ilgilerinize sunarım. Saygılarımla, Birgül AYMAN GÜLER İzmir Milletvekili ABD ve AB arasında, Transatlantic Trade and Investment Partnership, kısa adıyla TTİP görüşmeleri sürmektedir. Basında, Ekonomi Bakanı Nihat ZEYBEKÇİ nin TTİP in ticari ve siyasi entegrasyon süreci olduğunu söylediği, bu süreçte Türkiye nin yer alması için girişimlerde bulunulduğu, ABD, AB ve Türkiye üçlü görüşmesi talep edildiği, bunun 2014 Eylül ayında Brüksel, İtalya ya da İstanbul da gerçekleştirileceği bilgilerini verdiği yer almıştır. Yalnızca ticari değil aynı zamanda siyasi bir bütünleşme süreci söz konusu edildiğine göre, yalnızca iş dünyasını değil aynı zamanda tüm toplumu doğrudan ilgilendiren böyle bir konuda kamuoyunun bilgilendirilmemesi önemli bir eksikliktir. Türkiye nin hem iktisadi hem sosyopolitik çıkarlarını doğrudan ilgilendiren bu süreçle ilgili olarak bürokratik çalışmaların neler olduğu ve hangi aşamada bulunduğu gün ışığına kavuşturulmalıdır. Bu çerçevede; 1-)TTİP görüşmeleri süreciyle ilgili olarak ülkemizde yapılan çalışmalar nelerdir? Yürütülen teknik ve siyasi ortak çalışmalar nelerdir? 2-)Türkiye TTİP e katıldığı takdirde, bunun ülke ekonomisi üzerinde yaratacağı olumlu ve olumsuz etkiler analize tabi tutulmuş mudur? Etki analizi kamuoyu bilgisine açılacak mıdır? 3-)TTİP gerçekleşir ve Türkiye TTİP e dahil olmazsa Amerikan mallarının Türkiye ye gümrüksüz gireceği, bu pazarlarda Türk mallarına yüzde 40 vergi uygulanacağı doğru mudur? Bu sonuç nereden kaynaklanmaktadır? 4-)TTİP süreci, Türkiye nin AB ile Gümrük Birliği Anlaşması nın kurallarını ve sonuçlarını değiştirme etkisine sahip midir? 5-)TTİP süreciyle ilgili olarak, Türkiye nin AB ile Gümrük Birliği Anlaşması nda herhangi bir değişiklik yapılması düşünülmekte midir? 6-)Türkiye ABD arasında herhangi bir Serbest Ticaret Anlaşması yapılması düşünülmekte midir? Böyle bir girişim var mıdır? 2

7 7-)TTIP, ABD-AB tarafından dünya ticaretini etkileyecek yeni kurallar getirilmesi anlamına gelmektedir. Bu durumda mal-hizmet standartlarının bu merkezce belirlenmesi ve vergi kurallarının tek taraflı olarak değiştirilmesi beklenmektedir. Söz konusu gelişmeye ilişkin olarak ne tür önlemler alınması düşünülmektedir? 8-)AB yurttaşları, TTİP görüşmelerinin hukukun üstünlüğü, adalet, haksız rekabet, iş kayıpları, büyük iş gruplarının doğrudan etkisi, sürecin gizli yürütülmesi, kamu hizmetlerinde geri dönülmez serbestleştirme ve özelleştirme gibi sonuçlar yaratacağı gerekçesiyle durdurulması için çeşitli ve sürekli protesto gösterileri yapmaktadır. Bu gerçek göz önünde bulundurularak, Türkiye nin bu özelliklere sahip bir anlaşma çerçevesinden karlı çıkacağına ilişkin göstergeler nelerdir? 3

8 49 Gün Sonra Yanıtlandı. TC EKONOMİ BAKANLIĞI TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA İZMİR MİLLETVEKİLİ SAYİN BİRGÜL AYMAN GÜLER İN Esas No: 7/60157 TBMM ESAS SAYILI YAZILI SORU ÖNERGESİNE CEVABİ Dünya GSYİH'nın %47'sini ve küresel ticaret akışının %30'unu gerçekleştiren Avrupa Birliği (AB) ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasında Serbest Ticaret Anlaşması (STA) unsurunu da içeren kapsamlı bir Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTİP) tesis edilmesine yönelik müzakereler 2013 yılı Temmuz ayında başlatılmış, bugüne kadar sekiz tur müzakere gerçekleştirilmiştir. Söz konusu sürece paralel şekilde, gerek AB ile mevcut Gümrük Birliğimizin (GB) hukuki bir sonucu olarak AB'nin üçüncü ülkeler ile akdettiği STA" lamı üstlenilmesi kapsamında, gerekse ABD ile "Model Ortaklık" ilişkimizin ekonomik boyutunun ihtiyaç duyduğu hukuki ve somut mekanizmaya yanıt olması bakımından ülkemiz de ABD ile STA akdedilmesi yönündeki somut iradesini ve kararlılığını hem siyasi hem de teknik seviyede en üst düzeyde ortaya koymuş bulunmaktadır. Türkiye'nin TTİP'e yönelik talepleri çerçevesinde Türkiye ile ABD arasında ihdas edilmiş olan Yüksek Düzeyli Komite, alt komitelerin kurulması ile teknik çalışmalarına başlamış bulunmaktadır. Halihazırda bahse konu Komite, Bakanlar düzeyinde iki toplantı gerçekleştirmiştir. Türkiye'nin TTİP'in bir parçası olması durumunda; ülkemiz ihracatçıları ABD pazarında AB'li rakipleri ile eşit rekabet koşullarına ve bu pazara avantajlı şartlarda girme imkanına sahip olacaktır. Ayrıca, ABD mallarının AB üzerinden vergisiz olarak ülkemize girmesi ihtimali» bir başka deyişle trafik sapması önlenmiş olacaktır. İlaveten, ABD ile muhtemel bir STA, ABD kaynaklı doğrudan yatırımların geliştirilmesine ivme kazandırabilecektir. 21. yüzyılın ticaret kurallarının belirleneceği bu Anlaşma'ya paralel bir STA'nın ABD ile gerçekleştirilmesi yoluyla ülkemiz, iki blok arasında tesis edilecek mal ve hizmet ticareti alanındaki yüksek standartlara en basından taraf olacak ve bu durum, GB'nin yarattığı etkiye benzer bir biçimde, ülkemizin küresel ekonomideki rekabet gücüne olumlu bir katkı sağlayacaktır. Türkiye'nin ABD ile paralel bir STA imzalaması, TTİP sürecinin dışında kalması ya da Anlaşmanın nihai haline katılım sağlaması durumlarının ülkemiz ekonomisi üzerine etkilerini inceleyen bir etki analizi çalışması bağımsız bir kuruluş tarafından sürdürülmektedir. 4

9 Türkiye'nin TTİP'e dahil olmaması ve ABD mallarının AB üzerinden gümrüksüz olarak ülkemize girmesi durumunda Türkiye'nin Gümrük Birliği Kararından kaynaklanan telafi edici vergi uygulama hakkı bulunmaktadır. Söz konusu uygulama ile ABD mallarının ülkemize gümrüksüz girişi engellenebilecektir. Türkiye menşeli mallara yönelik olarak ise %40 vergi uygulaması söz konusu değildir. TTİP sürecinin Türkiye'nin AB ile mevcut GB ilişkisinin kurallarını ve sonuçlarını değiştirme etkisi yoktur. Ülkemizin TTİP süreci dışında kalması riski, GB'nin mevcut sorunlarını daha belirgin hale getiren unsurlardan biri olması nedeniyle, GB'nin güncellenmesi sürecinde önem arz etmektedir. Bununla birlikte, GB'nin güncellenmesi gerekliliğinin, bizatihi TTİP sürecinin kendisinden kaynaklandığını söylemek mümkün değildir. GB bundan 20 yıl önce, AB'ye tam üyelik sürecinin bir aşaması olarak geçici bir süre için tasarlanmıştır. Türkiye'nin AB'ye uyum sağladığı ancak, karar alma süreçlerinin dışında tutulduğu bir yapı söz konusudur. GB'nin güncellenmesi çalışmaları bu temel sorunların giderilmesine yöneliktir. GB, tercihli ticaret anlaşmalarının eş zamanlı bir şekilde üstlenilmesi için bağlayıcı bir mekanizma da içermemektedir fakat Türkiye'nin TTİP sürecine katılımının sağlanması STA'ların eş zamanlı üstlenilmesi bağlamında gündemdedir. Nihat ZEYBEKÇİ Ekonomi Bakanı 5

10 72- O DEMİ ŞLİ PATATES U RETİ Cİ LERİ Nİ N MAG DURİ YETİ TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Aşağıdaki sorularımın Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Sayın Mehmet Mehdi EKER tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını bilgilerinize sunarım. Saygılarımla. Birgül AYMAN GÜLER İzmir Milletvekili Küçük Menderes Havzası nın en büyük ilçesi olan, tarım hayvancılık ve buna bağlı ticaretin temel gelir geçim kaynağını oluşturduğu Ödemiş, ülkemiz patates üretiminin en önemli merkezlerinden biridir. Ödemişte yaklaşık aile patates üretimi yapmaktadır. Geçtiğimiz günlerde yaşanan aşırı soğuk ve don olayı nedeniyle, 15 bin dekarlık bir alanda güz dönemi patates üretiminin yapıldığı ilçede, patatesler hasat edilemeden çürümüştür. Ödemiş başta olmak üzere çevre ilçelerle birlikte yaklaşık 60 bin ton patates zarar görmüştür. Üretici hasat edemediği patatesin büyük bir bölümünü kaybetmiştir. Vatandaşlar, bir yıllık harcamasını karşılayacak ürünün gelirinden olduğu gibi, giderlerini karşılayamamanın çaresizliği içinde bulunmaktadır. Binlerce çiftçimizin mağduriyetlerinin giderilmesi Tarım Kredi Kooperatifi, Ziraat Bankası kredileri ile elektrik, su vb. borçları uygun koşullarda yapılandırılmalı; önümüzdeki dönem tarımsal faaliyetinin koşulları sağlanmalıdır. Bu bağlamda; 1-)Don olayı nedeniyle mağduriyet yaşayan çiftçilerimizin zararlarının tespitine yönelik herhangi bir çalışma yapılmış mıdır? Yapmayı düşünüyor musunuz? 2-)Mağdur olan patates üreticisinin ne kadarı tarımsal sigorta güvencesi kapsamındadır? Mağduriyetin giderilmesinde sigortalı sigortasız ayrımı yapmadan tüm üreticileri güvence altına alacak bir çalışma yapılmakta mıdır? 3-)Ödemişli patates üreticilerinin Tarım Kredi Kooperatifi ve Ziraat Bankası ndan kullandıkları kredileri faizsiz ve uygun ödeme koşulu ile yapılandırmaya yönelik bir çalışma var mıdır? Yapmayı planlıyor musunuz? 4-) Çiftçilerin patates üretiminde kullandığı elektrik, su vb. giderlerin borçlarının faizsiz ve uygun ödeme koşullarında ertelenmesi konusunda bir çalışma var mıdır? 6

11 5-) Mağdur olan patates üreticisine, önümüzdeki döneme yönelik tarımsal faaliyetlerini sağlayacak gübre, tohum, ilaç, mazot vb. alanlarda ne gibi destek sağlamayı planlıyorsunuz? İŞLEMDE 20 Ocak 2015 den beri. 7

12 73- O ZGECAN İN KATLİ DEVLET KUSURUDUR TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Aşağıdaki sorularımın Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Sayın Lütfü ELVAN tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını bilgilerinize sunarım. Saygılarımla. Birgül AYMAN GÜLER İzmir Milletvekili Geçtiğimiz günlerde, minibüsle yaptığı yolculuk sırasında minibüs şoförü tarafından hunharca katledilen üniversite öğrencisi Özgecan Arslan olayı, özel sektörce yürütülen toplu taşıma sisteminin güvenilirliğini büyük bir kuşku ve endişe gölgesi altında bırakmıştır. Özel sektör tarafından yürütülen taksicilik - minibüsçülük - halk otobüsçülüğü, toplu taşımacılık kapsamında temel bir ihtiyacı karşılamaktadır. Açıktır ki, kent içi - dışı toplu taşımada özel sektörün gördüğü işler, niteliği bakımından "kamu hizmetidir. Nitekim kent-içi taşımacılığın belediyelere verilmiş bir imtiyaz yetkisi olarak tanımlanmış olması, hizmetin bu niteliği sonucudur. Kent-içi taşımacılık standartlarını belirlemek, mülki ve mahalli yönetimleri bu standartlar temelinde çalışmakla yükümlü kılmak, idari olarak merkezi yönetimin ve siyasal olarak hükümetin görevidir. Kamu hizmetleri, Anayasa da emredilen eşitlik ilkesi gereğince, ülkenin her bölgesinde ve yerel biriminde, hizmetin görülmesi mülki ya da mahalli yönetim birimlerine verilmiş olsa da, aynı temel standartlara göre yürütülmelidir. Bunun başında hizmet süresince can ve mal güvenliğinin sağlanması, hizmete tüm yurttaşların eşitçe erişmesinin ve hizmetin ihtiyaca uygun nitelikli biçimde sunumunun güvence altına alınması ilkeleri gelir. 30 Mart 2014 yerel seçimlerinden başlanarak, ülkemizde nüfusun dörtte üçünü kapsayan 30 ilimiz büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür. Bu illerin büyük bir bölümü, gerçekte bütünleşik bir kent yerleşmesi özelliği göstermemektedir. Kırsal kentsel yerleşmeler tek birim haline getirilmiş, ancak bu düzenlemeye kadar şehirlerarası taşımacılık temelinde yürütülen hizmetlerin kent-içi taşımacılık olarak nasıl düzenleneceği konusu üzerinde hiçbir uyarlama ve hazırlık yapılmamıştır. Özel sektörce yürütülen bir kamu hizmeti sırasında yaşanan vahşetin nedenlerini kişisel suçlar a yükleyip, olayı adi cinayet vakası olarak kapatmak mümkün değildir. Bu olayın adi cinayet vakası bölümü, büyük bir soruna göstergedir. Göstergenin gündeme getirdiği sorun, bir kamu hizmeti olan toplu taşıma işinde devletin merkezi mülki mahalli yönetim birimlerinin 8

13 planlama, kural-standart, denetim, yaptırım görevlerini yerine getirme bakımından var olan sistem ve uygulama bozukluklarıdır. Mevcut durumda var olan merkezi standart ve sorumlu kurum boşluğu, büyükşehir belediyeciliğinde illeri kaplayan yeni modelin hazırlıksız biçimde uygulamaya koyulmasıyla, Özgecan Arslan ın vahşice katledilmesinde yaşadığımız gibi, ortaya büyük bir devlet kusuru çıkarmıştır. Kent-içi toplu taşımacılık, münferit eksikliklerin saptanmasıyla yetinmeyen kapsamlı bir yeniden yapılandırmaya konu edilmelidir. Bu bağlamda; 1-) Özgecan Aslan ın hunharca katli bir adi cinayet vakası olarak soruşturulmanın ötesinde, bu hizmeti ihale ederek katil ve katillere kamu hizmeti görme yetkisi veren kurumları kapsayan bir idari suç soruşturmasına konu edilmiş midir? Bu çerçevede yapılan işlemler nelerdir? 2-)Ülkemizde son beş yılda toplu taşıma hizmetinde, minibüs sürücülerinin hizmet sırasında karıştığı kaç olay meydana gelmiştir? Olaylara karışan minibüs sürücülerinin işledikleri suça göre sayısal dağılımı nedir? 3-)Minibüsler için hatlarda çalışacak araçların sayısı, güzergahlar, duraklar, hareket-varış saatleri ve sürücü çalışma saatleri kimler tarafından belirlenmektedir? Bunun denetimi ve sorumluluğu kime aittir? 4-) Hizmetteki minibüslerin güzergah dışı seyirleri olağan mıdır? Değilse, izleme nasıl yapılmaktadır? Bu tür keyfilikleri önleyecek teknolojik izleme yapmayı amaçlayan düzenleme çalışmaları var mıdır? 5-) Sektörde çalışan minibüs sürücülerinin adli sicil kayıtları süreli denetime bağlı mıdır? Bağlıysa, hangi aralıklarla ve hangi kurum tarafından gerçekleştirilmektedir? 6-)Minibüs sürücüleri, hizmet sırasında taşıtlarını herhangi bir başka kişiye verip kullandırma durumunda suç işlemiş sayılmakta mıdır? Böyle bir keyfiliğin yaptırımı nedir? 7-) Minibüslerde sürücü olarak görev yapacak kimselerin mesleki yeterlikleri hangi kurum ya da kuruluş tarafından belirlenmektedir? Bu görevleri üstlenecek olanların ayrı bir sınav ya da denetim sistemi var mıdır? Bu koşullar işe başlangıç sonrası dönemlerde de süreli olarak kontrol edilmekte midir? 9-) Belediyelerin toplu taşımacılıktaki imtiyaz yetkilerini kullanarak yaptıkları ihale sisteminde standart ve kurallar belediyelerin kendileri tarafından mı belirlenmektedir? Uymakla yükümlü oldukları bir tip-ihale çerçevesi var mıdır? İŞLEMDE 26 Şubat 2015 den beri. 9

14 İZMİR İLİ ve İLÇELERİ 10