HABER BÜLTENİ. Haber Özetleri. Irak. 19 Temmuz 2007

Transkript

1 HABER BÜLTENİ 19 Temmuz 2007 Haber Özetleri Irak Kerkük İl Meclisinin Türkmen üyeleri bir bildiri yayınlayarak Kerkük e 6 bin peşmergenin getirilmesine karşı olduklarını ifade ettiler. Türkmen üyeler, peşmerge güçleri yerine, Kerkük teki her milletten askerin bulunacağı bir güvenlik biriminin kurulması gerektiğini vurguladılar. Türkmen üyeler, Irak Parlamentosunda bulunan Türkmen Milletvekillerine de seslenerek bu duruma acil müdahale edilmesini talep ettiler. ( ABD Komutanlığı, Irak'taki El-Kaide'nin en üst düzeydeki yetkilisinin yakalandığını açıkladı. Amerikalı askeri sözcü Tümgeneral Kevin Bergner, Ebu Şehid olarak bilinen Halid Abdülfettah Davud El-Meşhedani'nin, 4 Temmuz da Musul'da yakalandığını söyledi. Bergner, "Irak El-Kaidesi'nin lideri Ebu Eyüp El-Mısri'nin yakın yardımcısı olan El-Meşhedani'nin, Irak'taki El-Kaide şebekesi içinde en üst düzey Iraklı olduğuna inanılıyor," dedi. El- Meşhedani'nin Mısır asıllı El-Mısri ile El-Kaide liderleri Usame bin Ladin ve Eyman El-Zevahiri arasında aracı olarak çalıştığını anlatan Bergner, El-Kaide liderliğiyle El-Mısri arasındaki gerçek bağlantının sık sık El- Meşhedani üzerinden yapıldığını kaydetti. Bergner, ayrıca El-Mısri ile El-Meşhedani'nin, 2006 yılında Irak İslam Devleti adlı sanal örgütü kurduklarını söyledi. (AA) Amerika Birleşik Devletleri'nde Demokrat Parti'nin sunduğu, "Irak'taki Amerikan askerlerinin 4 ay içinde geri çekilmeye başlaması"nı öngören tasarı, Senatoda kabul edilmedi. 100 üyeli Senatodaki oylamada tasarıya 52 kabul, 47 ret oyu verildi. Tasarı, gerekli 60 destek oyunu sağlayamadığı için kabul edilmemiş sayıldı. Senato kurallarına göre, bir yasanın tartışmaların durdurularak kabul edilmesi için 60 oy gerekiyor. Bu sağlanamadığı sürece, itiraz eden tek bir senatör bile, süresiz konuşma yaparak Genel Kurulu kilitleme hakkına sahip bulunuyor. Tasarının Senatodan geçmemesine karşın, Başkan George W. Bush'un Cumhuriyetçi Partisine bağlı 4 senatörün Demokratlarla birlikte oy kullandığı görüldü. (TRT) ABD Ordusundan yapılan açıklamada, Bağdat'ın doğusunda devriye gezen askerlerin araçlarının yakınında, yola yerleştirilen bombanın patlaması sonucu 1

2 4 askerin ve Iraklı tercümanlarının öldüğü kaydedildi. Irak'ta bu ay içinde ölen Amerikan askerlerinin sayısının 47'ye ulaştığı belirtiliyor. ( ABD Dışişleri Bakanlığı, ''Irak'taki istikrarsızlığı artırmak'' ile suçladığı İran ile bu konuda yüz yüze yeni bir görüşme önermişti. Bakanlar Kurulu sonrası açıklama yapan İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, İran ve ABD arasındaki görüşmelerin ikinci turunun yakın bir gelecekte Büyükelçiler düzeyinde, Irak'ta yapılacağını söyledi. İran'ın Irak'ta güven ve istikrarın sağlanması için çaba gösterdiğini ifade eden Mutteki, Irak halkı ve Hükümetine yardıma devamlı hazır olduklarını, ABD ile de bu çerçevede görüşmeyi kabul ettiklerini belirtti. ABD'nin Irak'ta zor durumda olduğunu ve bundan kurtulmaya çalıştığını söyleyen Mutteki, görüşmelerin Irak'ın güvenliğine yönelik olacağını vurguladı. İran ve ABD yetkilileri, 28 yıl aradan sonra ilk kez Irak'taki güvenlik için geçen Mayıs ayında bir araya gelmişti. Irak'ın başkenti Bağdat'ta Büyükelçiler düzeyinde yapılan görüşmenin olumlu geçtiği açıklanmıştı. (CNN TÜRK) ABD nin Irak Büyükelçisi Ryan Crocker dün Kerkük ü ziyaret etti. Ziyarete Kerkük Valisi Abdülrahman Mustafa ve Kerkük İl Meclisinin bazı üyeleri de katıldı. Crocker yaptığı konuşmada Kerkük te yapılan bombalı saldırılar karşısında büyük üzüntü duyduğunu belirterek, ABD nin Kerkük halkına tam destek vermeye hazır olduğunu ifa etti. Toplantıda ayrıca, Kerkük ün sorunları ve 140. maddenin uygulaması konularının ele alındığı bildirildi. ( Kerkük Normalleştirme Komisyonu üyesi Kadir Aziz yaptığı açıklamada, yerlerine geri dönmek isteyen Araplara form dağıtmaya başladıklarını ve Irak Hükümeti nin Komisyon bütçesine 200 milyon dolar aktardığını ifade etti. Aziz açıklamasının devamında, Irak Başbakanı Nuri El-Maliki nin, Çevre Bakanı ve Komisyon üyesi Nermin Osman a Komisyonun işlerini yürütmesi için, Komisyon Başkanının bazı yetkilerini verdiği bildirdi. (EL-BEDİL GAZETESİ) Irak lı göçmenlere ev sahipliği yapan ülkelerin toplantısı 26 Temmuz da Ürdün ün başkenti Amman da yapılacak. Toplantıya Irak, Mısır, Suriye, Ürdün ve BM ye bağlı Göç Örgütü katılacak. Toplantıya Türkiye ve İran ın da davet edildiği bildirildi.( Ortadoğu Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, alçakça bir darbe yapmakla suçladığı Hamas'la diyaloğu reddettiğini yineledi. Mahmud Abbas İsrail'e nihai statü görüşmelerinin başlatılması, Filistin Kurtuluş Örgütü yönetimine de erken Genel Seçim ve Başkanlık seçimi çağrılarında bulundu. Mahmud Abbas, Batı Şeria'nın Ramallah kentinde başlayan Filistin Kurtuluş Örgütü Merkez Konseyi çalışmalarının açılışında, özellikle Hamas'ın Gazze Şeridi'nde yaptığı darbeyi gündeme getirdi. Abbas, "Filistin halkını cezalandırmak istemiyoruz. Ama Hamas'ın cezalandırılması gerekiyor," dedi. Filistin lideri, Gazze'de yaptıklarıyla, Hamas liderlerinin kendi mezarlarını kendi tırnaklarıyla 2

3 kazdıklarını da ifade etti. Filistin'deki seçimlere değinen Abbas, "Konseyi, erken seçim konusunda karar almaya çağırıyoruz," diye konuştu. Abbas ayrıca, İsrail'e nihai statü ile ilgili görüşmelerin başlatılmasını çağrısında bulunurken, Filistin Devletinin kurulması zamanı geldiğinde hazırlıklı olmaları gerektiğini vurguladı. Abbas'ın açıklamalarına karşılık, Hamas Sözcüsü Sami Ebu Zühri, Abbas'ı El-Fetih-Hamas koalisyonunun çöküşünden sorumlu tuttu. Zühri, Filistin Merkez Konseyi'nin seçim kararı alma yetkisinin bulunmadığını da ifade etti. (TRT) Hamas ın iktidara geldiği günden bu yana uluslararası ambargolara maruz kalan ve son günlerde ekonomik kriz içine giren Filistin'den, Gazze'yi Türkiye yönetsin önerisi geldi. Ekonomik kriz nedeniyle zor günler yaşayan Filistinli işadamları Gazze için ilginç bir öneride bulundu. Hamas'ın geçtiğimiz ay Devlet Başkanı Mahmud Abbas'a bağlı El-Fetih üyelerini saf dışı bırakarak Gazze'de kontrolü ele geçirmesinin ardından kentte yaşayanların durumu çıkılmaz bir hal aldı. İsrail'in Gazze'nin dünyaya açılan tek kapısını kapatması nedeniyle ekonomi durdu. İşte bu aşamada İsrail ve Filistinli işadamları ilginç bir öneriyi ortaya attı ve krizin sona ermesi için Türkiye'nin devreye girip Gazze'de yönetimi almasını teklif etti. İsrail Dışişleri Bakanlığı, teklifin iletildiğini ve Ankara'nın yanıtının beklendiğini açıkladı. (BBC) Avrupa Birliği Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye ile İran arasında imzalanan doğalgaz anlaşmasına ilişkin olarak Türkiye ya da İran'la ilişkilerinde bir sorun yaşamaları halinde, bunu ikili görüşmelerde ele alacaklarını söyledi. Angela Merkel, yaz tatili öncesinde düzenlediği geleneksel basın toplantısında, Türkiye ile İran arasında doğalgaz anlaşması imzalanmasına ilişkin bir soru üzerine, İran'la nükleer alanda sorunlarının bulunduğunu ve bunun geçici bir durum olmasını dilediğini belirtti. Merkel, ekonomik ilişkiler konusuna da belirli bir dikkatle yaklaşılması gerektiğine inandıklarını kaydetti. İşbirliği konusunda Birleşmiş Milletler kararlarının bilindiğini hatırlatan Merkel, "İran'ın uluslararası camiaya dönmesini ve tarafların çıkarına olan ekonomik projelerin uygulanmasını diliyoruz. Türkiye veya İran'la ilişkimizde bir sorunumuz olduğunda, bunu ikili görüşmelerde ele alırız. Çok sıkı müzakere imkânlarımız var," dedi. Angela Merkel, bir başka soru üzerine Orta Doğu'da İsrail'in yanında bağımsız bir Filistin Devletinin kurulmasını desteklediklerini söyledi. Merkel, Birleşmiş Milletler, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Rusya'dan oluşan Orta Doğu Dörtlüsü'nün, sorunun çözümünde en önemli rolü oynaması gerektiğini bildirdi. (AB HABER) Kıbrıs Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Kıbrıs Türk halkının dünyayla bütünleşmek için verdiği kararlı mücadelenin yılmadan devam edeceğini söyledi. Talat, "50 yıldır bu uğurda mücadele eden Kıbrıslı Türkler, kimse merak etmesin teslim olacak değildir," dedi. Mehmet Ali Talat, bir kabulü sırasında Kuzey Kıbrıs halkına uygulanan izolasyonların insanlık 3

4 dışı olduğunu vurguladı. Talat, şöyle konuştu: "En son örneğini de futbol maçında yaşadık. Futbol maçı ki çok basit bir olay. Bu basit konu için nasıl olur da görüşmeyi iptal edebilirsin diyorlar. Bu konu bu kadar basitti, niye bu ambargoyu uyguluyordunuz o zaman? Bu konu bu kadar basitse ey dünya, niye Kıbrıslı Türklere bunu reva görüyorsun. Bu kadar basit bir şeyi hemen çözsene!" Talat, Birleşmiş Miletler Genel Sekreteri Ban Ki-Moon ile Cuma günü yaptıkları telefon görüşmesinde uygun zamanda bir araya gelme konusunda mutabık kaldıklarını da bildirdi. (TRT) Balkanlar ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Zalmay Halilzad, Kosova'nın nihai statüsü konusunda Güvenlik Konseyi'nin Avrupalı üyeleriyle birlikte hazırladıkları karar tasarısını bugün görüşeceklerini açıkladı. ''Artık top Rusya'da'' diyen Halilzad, "Konsey'in çoğunluğu karar tasarımıza destek veriyor, ancak tek bir üye, Rusya bunun karşısında duruyor," dedi. ABD, Fransa ve İngiltere başta olmak üzere Konsey'in Avrupalı üyeleri tarafından hazırlanan karar tasarısında, Priştine ve Belgrad'a nihai statü konusunda bir anlaşmaya varmaları için 120 günlük müzakere zamanı tanınıyor. Tasarıda tarafların anlaşamaması durumunda Kosova'ya bağımsızlık tanınmasını isteyen arabulucu Martti Ahtisaari'nin planının yürürlüğe girmesinden ise söz edilmiyor. (BBC) Kafkasya ve Orta Asya Rusya nın güneyindeki Dağıstan Cumhuriyeti nde meydana gelen bombalı saldırıda 4 polis öldü. Saldırı sırasında polisler Kızılyurt kasabasındaki bir okul bahçesinde beden eğitimi yapıyordu. 6 kişinin de yaralandığı saldırının sorumluluğunu henüz kimse üstlenmedi. Dağıstan, Rusya nın bağımsızlık yanlısı Çeçenlerle savaştığı Çeçenistan a komşu bulunuyor. ( Bağımsızlık kararı Ermenistan dâhil hiçbir ülke tarafından tanınmayan Dağlık Karabağ'da bugün Başkanlık seçimleri yapılacak. Yaklaşık 90 bin kayıtlı seçmenin bulunduğu Karabağ'ın yeni Başkanı olabilmek için 5 aday yarışacak. Bu adaylardan en çok eski Ulusal Güvenlik Servisi Başkanı Bako Sahakyan'a şans tanınıyor. Sahakyan'ı, iki dönemdir Başkanlık koltuğunda oturan Arkadiy Gukasyan'ın Demokratik Artsakh Partisi ile Mecliste temsil edilen 88 Hareketi ve Ermeni Devrimci Federasyonu da (Taşnaklar) destekliyor. ( Diğer Haberler Pakistanlı yetkililer ülkenin kuzeybatısındaki Hangu kentinde polis okulunu hedef alan intihar saldırısında 30'u aşkın kişinin hayatını kaybettiğini belirtiyor. Saldırıda 13 kişinin de yaralandığı açıklandı. Yetkililer, intihar eylemcisinin, bomba yüklü aracını polis adaylarının yürüyüş yaptıkları sırada okulun girişinde infilak ettirdiğini duyurdu. Polis saldırıda ölenlerin altısının 4

5 meslektaşları olduğunu açıkladı. Ancak bölgedeki gazeteciler, yerel hastanede biri çocuk, en az dört sivilin cesedini gördüklerini söylüyor. Pakistan Ordusunun geçen hafta Lal Camii ve külliyesinde radikal İslamcıları hedef alan operasyonu sonrası bölgede düzenlenen benzer saldırılarda onlarca kişi hayatını kaybetmişti. (BBC) İngiliz Avam Kamarası tarafından hazırlanan raporda, NATO ülkelerinin Afganistan'ın güvenliğinden sorumlu uluslararası güce (ISAF) yeterince destek olmaması yüzünden Taliban'ın güçlenerek büyüdüğü uyarısında bulunuldu. NATO ülkelerinin destek eksikliğinin yarattığı kaygının sık sık yinelendiği 65 sayfalık raporda, Taliban ve El-Kaide'ye bağlı güçlerin, Irak'taki gibi intihar eylemleri de dahil şiddetin dozunu artırabileceğine işaret edilirken, bu grupların etkinliğinin güneyden diğer alanlara da yayılmaya başladığına dikkat çekildi. Raporda ayrıca, NATO ülkelerinin destek konusunda gönülsüzlüğünün Afganistan'daki gücün güvenilirliğini de olumsuz şekilde etkilediği kaydedildi. (VOANEWS) Dünya Basını Financial Times, 22 Temmuz'da yapılacak seçimlerde Türkiye'nin geleceğinin belirleneceğini yazıyor. Başyazıda şöyle deniyor: "Bu Pazar Türkiye'de tarihi bir seçim yapılacak. Seçim kararı, 'yeni-islamcı' Hükümetle, Ordu öncülüğündeki laik kesim arasında yaşanan Cumhurbaşkanlığı krizinin ardından alınmıştı. Seçimin krizi nasıl çözeceği belli değil. Dahası bu konu, oy toplama yarışında fazla öne çıkmadı. Bunun nedeni belki de seçimlerin doğrudan Türkiye'nin geleceğiyle ilgili olması. Başarısız İslami hareketlerin enkazından inşa edilen AKP; kendini, muhafazakâr, dindar ve aynı zamanda Batılı kentli seçkinlerin tekelindeki iktidarda söz sahibi olmak isteyen Anadolu'nun modernliğe açılan kapısı olarak kabul ettirdi." 2002'de AKP'nin iktidara gelmesinin Orduyu rahatsız ettiğini savunan Financial Times, iki tarafın da aynı ulusal hedefi; Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesi hedefini paylaştığını belirtiyor: "Çünkü bu, Ordu ve Kemalistler için Atatürk'ün gösterdiği bir hedefti. Hükümete göreyse Brüksel, generallere karşı koruma sağlayacaktı. Ordu sonuncusu 10 yıl önceki yumuşak darbeyle olmak üzere dört Hükümet devirdi. Ama Ordu son zamanlarda AB üyeliğinin bedeli olarak demokratik haklar, insan hakları ve Kürtlerin haklarının genişletilmesine ve siyasetteki ağırlığını azaltmaya istekliydi. AB'nin Türkiye'nin üyeliği karşısında takındığı hasmane tutum, şiddetli bir milliyetçi tepki doğurdu. Türkiye'nin İslam ve Demokrasinin feneri olduğu, AKP'nin Avrupa'daki Hıristiyan Demokrat partilere benzediği ve Türklerin Batı'yla Doğu arasında köprü işlevi göreceği söylemi ortadan kalktı. Türklerin NATO üzerinden ABD'yle yıllardır 5

6 sürdürdüğü ittifak sarsıldı. Bugün kimse ne Avrupa Birliği'ni ne de NATO'yu konuşuyor. Çünkü ikisi de artık zehirli kurumlar oldu. Financial Times, "Ama bu seçimler, Türkiye'nin kendi kurumlarının güvenilirliği için bir sınav olacak," diyor. Independent 'ta gazetenin Orta Doğu muhabiri Patrick Cockburn'ün Kandil Dağı izlenimleri yer alıyor: "Kürt Dağ Ordusu, yeni Irak işgalini bekliyor" başlıklı haberde, Iraklı siyasetçilerin Türkiye'deki sınır ötesi operasyon tartışmalarını ciddiye aldıkları ve böyle bir harekâtı ihtimal dâhilinde gördükleri belirtiliyor: "Seçimlerden sonra Ankara için son haftalardaki savaşçı söyleminden geri adım atmak imkânsız olabilir ve Türk Ordusu sınırlı bir harekât için olsa bile Irak ın kuzeyine girebilir. Saddam Hüseyin'in Ordusunun bile giremediği Kandil, gerilla savaşı için aşırı elverişli bir bölge. Kandil sınırındaki Kürt yetkililer, ısrarla bölgenin PKK'nın denetiminde olduğunu söylüyorlar. "Bölgenin girişindeki nöbetçi kulübesinde iki PKK'lı pasaportlarımızı ve cep telefonlarımızı alıyor. Yolun devamında PKK militanları için yapılmış tuhaf bir anıt mezara rastlıyoruz. Burada 67 PKK'lının mezarı var. "Kürt siyasetçi Mahmud Osman 'Her şey seçimlerin sonucuna bağlı. Erdoğan Mecliste üçte iki çoğunluğa ulaşırsa harekât baskısı ortadan kalkar. Ama PKK yüzünden oy kaybettiği kanaatine varırsa operasyon emri verebilir," diye konuşuyor. Guardian özel haberinde, Irak'taki yedi ana Sünni direnişçi grubun yabancı birliklerin çekilmesi öncesinde Amerikalılarla müzakerelere hazırlanmak amacıyla siyasi cephe oluşturmaya karar verdiklerini aktarıyor. Haberde özetle şöyle deniyor: "İşgalden sonra Irak'ta binlerce saldırı düzenleyen direnişçi gruplarından üçünün sözcüsü Şam'da Guardian'a, tüm yabancı birlikler çekilinceye kadar silahlı mücadeleye devam edeceklerini söylediler. Sözcüler, El-Kaide'yi Irak'ta mezhepler arası gerginliği körüklemek ve sivilleri hedef alan intihar saldırıları düzenlemekle suçladılar. Direnişçi örgütleri, ortak cephe oluşturmak için birkaç hafta içinde bir Kongre düzenlemeyi planladıklarını açıkladılar, Arap ülkeleri, diğer Hükümetler ve Birleşmiş Milletlerden, Irak dışında bir yönetim merkez kurabilmeleri için yardım istediler. "Irak Hamas ı Örgütünün sözcüsü 'Barışçıl direniş işgali sonlandıramayacak. Amerika onlarca yıl Irak'ta kalma niyetinde olduğunu belli etti. Şimdi direniş örgütleri arasındaki hâkim inanış, bir yıl içinde çekilmeye başlayacakları yönünde,' diyor. Guardian'a göre, direnişçi örgütleri ortak siyasi programın ana hatları konusunda uzlaştılar. Bunlar arasında Irak'ın tüm yabancı askerlerden arındırılması, işgal döneminde oluşturulan kurumlarla işbirliğinin reddedilmesi ve Irak Hükümeti'yle Amerikan Yönetimi arasında imzalanan tüm anlaşmaların geçersiz sayılması da var. 6

7 Direnişçi gruplar, mülakatta, Suriye dâhil hiçbir ülkeden yardım almadıklarını, İran'ın niyetlerine kuşkuyla baktıkları için silah ve para yardımını reddettiklerini, birleşmeleri için Suudi Arabistan ve Türkiye'nin kendilerine baskı yaptığını ve Irak dışında bir merkez oluşturabilmek için Fransa'yla dolaylı yollardan temas halinde olduklarını söylediler. İngiltere'nin, dört Rus diplomatı sınır dışı etme kararıyla ilgili haber ve yorumlar bugün de ağırlığını koruyor. İngiltere bu kararı, Moskova'nın Putin muhalifi KGB eski ajanı Aleksander Litvinenko'nun Londra'da öldürülmesinden sorumlu tutulan zanlıyı iade etmemesine tepki olarak aldığını duyurmuştu. Times, kararın alınmasında geçen ay ortaya çıkarılan bir suikast planının da etkisi olduğunu yazıyor: "Moskova, düşmanlarını susturma geleneğini canlandırıyor" diyen gazeteye göre, İngiltere polisi, 21 Haziran da daha önce Putin e darbe hazırladığını söyleyen rejim muhalifi Boris Berezovski'yi takip eden bir kişiyi cinayet planladığı şüphesiyle tutukladı. İngiliz dış ve iç istihbarat servislerinin daha Londra'ya ayak basmadan izlemeye aldıkları bu kişi, Berezovski'nin peşinde olduğu anlaşılınca sınır dışı edildi. 7