GLİKOLİZ VE HESOZLARIN YIKIMI. YRD. DOÇ. DR. HAYRULLAH YAZAR SAKARYA ÜNIVERSITESI TıP FAKÜLTESI TıBBI BIYOKIMYA ANABILIM DALı SAKARYA, 2015
|
|
- Emine Birsen
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 GLİKOLİZ VE HESOZLARIN YIKIMI YRD. DOÇ. DR. HAYRULLAH YAZAR SAKARYA ÜNIVERSITESI TıP FAKÜLTESI TıBBI BIYOKIMYA ANABILIM DALı SAKARYA,
2 Glukoz, enerji gereksinimi aniden artığı zaman, çabucak hücre içi depo polimerlerinden açığa çıkar, ya aerobik yada anaerobik olarak ATP üretiminde kullanılır. Escherichia coli gibi bir bakteri glukozdan her amino asidin, nükleotidin, koenzimin, yağ asidinin, gelişimi için gerekli diğer metabolik arabileşiklerin karbon iskeletlerini sağlayabilir. 2
3 Glukozun metabolik yazgısı ile ilgili kapsamlı bir çalışma yüzlerce veya binlerce dönüşümü içerebilir. Yüksek bitki, hayvan ve insanlarda glukoz üç temel sona sahiptir: depo edilebilir (polisakkarit veya sukroz olarak), glikoliz yoluyla üç karbonlu bileşiklere oksitlenebilir (pirüvat), veya pentoz fosfat (fosfoglukonat) yoluyla pentozlara oksitlenebilir (Şekil 15-1). 3
4 Şekil Yüksek bitki, insan ve hayvan hücrelerinde glukoz kullanımının temel yolları. Glukoz için tek olası son olmamasına karşın, bu üç yol pek çok hücrede akan glukozun miktarı bakımından en önemlileridir. 4
5 Glikoliz Glikoliz (Yunanca bir kelime olan glykys, «tatlı» anlamında ve lysis parçalanma anlamındadır) de bir molekül glukoz enzimlerle katalizlenen bir seri tepkimeyle iki molekül üçkarbonlu bir bileşik olan pirüvata yıkılır. Glikolizin birbirini izleyen tepkimeleri sırasında, glukozdan açığa çıkan serbest enerjinin bir kısmı ATP ve NADH şeklinde saklanır. Glikoliz aydınlatılan ilk metabolik yoldur ve belki de en iyi anlaşılan yoldur. 5
6 Bir başka anlatımla glikoliz, glukozun Embden- Meyerhoff yolu ile piruvat ve laktata oksidasyonudur. Glikoliz ile ATP üretilir. Aerobik organizmalarda glikoliz, sitrik asit siklusu ile elektron transport zincirinin (ETZ) öncül reaksiyonları dizisidir. Glukozdaki enerjinin çoğunluğunu sitrik asit döngüsü ile ETZ ortaya çıkarır. Aerobik koşullarda piruvat mitokondriye geçerek tam olarak CO 2 ve H 2 O ya okside olur. Embdn Meyerhoff; Alman Biyokimyacı, 1919 da glikolizi tanımlamış 6
7 Aktif olarak kasılan kaslarda olduğu gibi O 2 kaynağı yeterli değilse piruvat, laktada dönüşür. Bazı anaerobik organizmalarda (Maya gibi) piruvat, etanola çevrilir. Glukozdan laktat ve etanol oluşumu fermentasyon örnekleridir. Fermentasyon; ATP olarak saklanan enerjiyi elde etmek üzere glukozun veya diğer organik besinlerin anaerobik yıkımı için kullanılan genel bir terimdir. 7
8 Fermentasyon ve solunum: Heterotrop canlılar enerjilerinin çoğunluğunu, elektronları indirgeyici ajandan, bir e akseptörü veya yükseltgeyici ajana transfer edildiği oksidasyon redüksiyon reaksiyonlarından elde ederler. 8
9 Tabii ki O 2 olduğu zaman, aerobik organizmalar enerjilerinin çoğunu, moleküler O 2 ile organik yakıtların oksidasyonu olarak tanımlanan solunum ile elde etmektedirler. Solunumda, O 2 son e akseptörü (alıcısı) olarak davranır. 9
10 Anaerobik yaşayabilen organizmalar iki sınıfa ayrılırlar. 1. Zorunlu anaerob 2. Fakültatif anaerob 1. Zorunlu anaeroblar O 2 kullanamazlar. Bunlar deniz çamurunda yaşayan bakterilerdir. Topraktaki, nitratı nitrojene indirgemekten sorumlu bakteriler de anaerob tur. Bunların bazıları insanlar için patojeniktir. Clostridium Perfiringes, gazlı gangrene neden olan bu bakterilerden biridir. Clostridium botilinum da öldürücü bir besin zehirlenmesine yol açabilen diğer bir bakteridir. 10
11 2. Fakültatif (mecburi olmayan) anaeroblar O 2 in varlığında da yokluğunda da yaşayabilirler. Anaerobik yaşadıkları sırada, sıcaklıkla enerji kaynaklarını anaerobik yollarla temin ederler ve sonra oluşan ürünleri moleküler O 2 harcayarak okside ederler. Glukoz fermentasyononun iki önemli tipi vardır: 1. Hemolaktik fermentasyon: 6 karbonlu glukoz molekülü, 2 adet 3 karbonlu laktik aside yıkılır. Laktik asit burada son üründür. Glukozun bu şekilde yıkılımı bir çok mikroorganizma ile daha yüksek bir çok hayvan, insan ve bitki hücrelerinde de gerçekleşir. 11
12 İnsanda laktik fermentasyon özellikle iskelet kasında oluşur. Hemolaktik fermentasyon Glukoz + 2ADP + 2Pi 2H 2 O 2 Laktik asit + 2ATP + 12
13 2. Alkolik fermentasyon: Bir çok mayanın karakteristik özelliğidir. Glukoz molekülü, 2 adet karbonlu etanol ve 2 molekül CO 2 e yıkılır. 13
14 Piruvat, alkolik fermentasyondan önce piruvat dekarboksilaz ile asetaldehide dönüşür. 2. Basamakta asetaldehid alkol dehidrogenaz ile etanola çevrilir. 14
15 Bir başka yol daha vardır: Bu yolda piruvat, mitokondriye girerek TCA döngüsüne katılır ve CO 2 + H 2 O oluşur. Bu yol, ortamda O 2 mevcut ise gerçekleşir ve hücresel solunum adını alır. Respirasyon oksidatif bir yıkılım ve besinsel moleküllerden O 2 ile reaksiyon sonucu enerji elde edilmesidir. Piruvat, mitokondride lokalize piruvat dehidrojenaz enzim kompleksi ile asetil CoA ya okside olur ve böylece sitrik asit döngüsüne (TCA) girer. 15
16 Bütün dokularda meydana gelen glikoliz metabolik yolunda hem TCA döngüsü için asetil-coa üretilir, hem de galaktoz ve fruktoz gibi diğer heksozlar metabolize edilip ATP üretilir. Eritrositler enerjilerinin % 90 ını glikolizle sağlarlar. Bunun yanında iskelet kası, beyin, GİS hücreleri, renal medulla, retina ve deri enerjilerinin çoğunu glikoliz yoluyla elde ederek laktat üretirler. Bu yol ve ilgili tüm enzimler sitozol dedir. 16
17 Glikoliz enzimlerinin eksikliği durumunda ATP üretimi düşer, eritrosit membranındaki Na + /K + ATPaz pompası yavaşlar ve hemolitik anemi görülür (%95 i pirüvat kinaz, %4 ü glukoz 6-fosfat izomeraz eksikliğidir): Kanser dokusunda, hücrelerde glikoliz artmış olduğundan piruvat, buna bağlı olarak laktat artacağından, tümör dokusu civarı asidik hal alır. 17
18 Glikolizde 6 karbonlu glukozdan, hazırlık safhasında 2 ATP harcanarak 2 molekül piruvat elde edilirken 4 ATP sentezlenmiş olur. Anaerobik şartlarda piruvat, asetil-coa yoluna gidemez, laktata kayar. Böylece NAD + rejenere edilerek glikolizin devamı sağlanır. Aerobik şartlarda ise oluşan piruvat asetil-coa halinde TCA döngüsüne hazır hale getirilirken piruvattan önce oluşan NADH+H + hidrojenleri malat-aspartat mekiği ile mitokondriye gönderilir, buradan 2,5 ATP elde edilir. 18
19 Glikoliz Aşamaları: Hücrenin sitozolünde gerçekleşen enzimatik reaksiyonlar, 2 ayrı aşamada incelenir: 1. Glukozun, 2 mol D-gliseraldehit 3-P oluşturduğu, 5 basamaklı reaksiyonlar dizisi ile, 2 mol ATP harcanır. 2. Glukozdan türemiş olan 3 C lu birimler, yine 5 basamaklı reaksiyonlar dizisi ile, piruvata çevrilir. Bu arada da, 4 mol ATP üretilir. 19
20 Yani, 1 mol glukozun aerobik glikoliz de 2 mol piruvata çevrilmesi ile; net 2 mol ATP kazanılır. Ayrıca, oluşan NADH solunum zincirine girerse, ondan da ATP kazanılır. Ancak, mitokondriye taşınma biçimine göre, kazanılan ATP sayısı değişir. 20
21 Glikoliz Reaksiyonları: 1. Glukozun, glukoz 6-fosfata dönüşümü: İlk basamakta ATP den bir fosforil grubu, glukoza aktarılır ve glukoz-6-p oluşur. Yani 1 ATP harcanmış olur. Oluşan bağ bir ester bağıdır. Glukozun fosforilasyonu ile oluşan bileşik, hücre dışına çıkamaz, çünkü hücre membranını geçmesi için spesifik taşıyıcısı yoktur. 21
22 Bu da glukozun hücre içinde metabolize olmasını sağlar. Bu basamak irrevesibl bir reaksiyondur Ayrıca, fosfatlanmış glukoza enzimlerin etki etmesi kolaylaşır. Fosforilasyon 2 farklı enzimle gerçekleşir: Heksokinaz, yaygın bir dağılıma sahiptir ve çoğu hücrede bu fonksiyonu gören enzimdir. Sadece glukozun değil aynı zamanda, fruktoz, mannoz hatta glukozaminin de fosforilasyonunu katalizleyen, bu şekilde bunların da glikoliz yolunda kullanılmasını sağlayan bir enzimdir. 22
23 Glukokinaz (karaciğer ve pankreasın β hücrelerinde bulunur) tarafından katalizlenir. Heksokinaz ve glukokinaz ın özelliklerinin karşılaştırılması Tablo 1 de gösterilmiştir. 23
24 Tablo 1. Heksokinaz ve glukokinaz ın özelliklerinin karşılaştırılması Heksokinaz Glukokinaz Pekçok dokuda vardır. Karaciğer ve pankreas β- hücrelerinde bulunur. Km i düşüktür, ilgisi yüksektir. Vmax ı düşüktür. Km i yüksektir, ilgisi düşüktür. Vmax ı yüksektir. Glukoz-6-P ile inhibe olur Glukoz-6-P ile inhibe olmaz İnsulinden etkilenmez Başka şekerlere de etkilidir. İnsulin ile aktivitesi arttırılır Başka şekerlere etkili değildir. 24
25 Heksokinaz, ortamda çok düşük konsantrasyonda glukoz varsa bile onu fosfatlıyor (2 mg/dl düzeylerde) Glukokinaz ise, 200 mg/dl düzeylerinde etkili, yani ilgisi çok düşük. İnsülin ile indüklenebilmesiyle, toklukta kan şekeri artışını kısa sürede geri çekebiliyor. 25
26 Hayvan dokularındaki hekzokinaz regülatör bir enzimdir. Hekzokinaz, ürünü olan glukoz-6- fosfat ile inhibe edilir. Bu tür inhibisyona feedbach inhibisyonu denir. Fakat glukokinaz, son ürünle inhibe edilemez. Glukokinaz sadece glukozu fosforiller ve diğer heksozlar üzerine etki etmez. Glukokinaz, hekzokinazdan daha yüksek bir KM e değerine sahiptir. Glukokinazın KM değeri 10 mm iken hekzokinazın ki 0,1 mm dır (Şekil 1). 26
27 Embden-Meyerhoff Şekil 1. Hekzokinaz ve glukokinaz ile katalize edilen fosforilasyon hızına glukoz konsantrasyonunun etkisi. 27
28 Heksokinaz eksikliği: Kalıtsal eritrosit defektidir. Glukoz-6P yeterince oluşturulamaz ve buna bağlı olarak, diğer glikolitik ara ürünlerin konsantrasyonu da düşer. Bu ara ürünlerden birisi de 1,3 Bifosfogliserat tır. 1,3 Bifosfogliserat, Hemoglobinin oksijene ilgisini azaltan 2,3 Bifosfogliseratın öncüsüdür. Heksokinaz eksikliği ile, hemoglobin in oksijene ilgisi artar ve dokulara oksijen bırakımı bozulur. 28
29 Glukokinazın rolü glikojen veya yağ asitleri şeklinde enerji depolamak için subsrat oluşturmaktır. Her iki enzimde etki göstermek için 2 değerlikli katyona, Mg +2 veya Mn +2 a ihtiyaç gösterir. Glukoz-6-fosfat, sadece glikolitik yolun ara kademesi olmayıp, bir çok anabolik ve katabolik yolda prekürsör rolü görür. 29
30 2. Glukoz-6-fosfatın, fruktoz-6-fosfata dönüşümü: Glukoz-6-fosfatın, fruktoz-6- fosfata izomerizasyonudur. Aldehid grubu keto grubuna değişir, aldoz şeker ketoz şekere dönüşür. Bunu sağlayan enzim (Glukoz 6- fosfat izomeraz= fosfoheksoz izomeraz dır. Reversibl bir reaksiyondur. 30
31 3. Fruktoz-6-fosfatın, fruktoz-1,6-bifosfata dönüşümü: Bu basamakta 2. ATP harcanan basamaktır. İrreversibl bir reaksiyondur ve kataliz eden enzim Fosfofruktokinaz-1 (PFK- 1) dir. Bu fosforilasyon reaksiyonunda froktoz- 6-fosfat 1 ATP ile fosforillenerek fruktoz 1,6- bifosfat a dönüşür. 31
32 Fosfofruktokinaz 1 (PFK 1) tarafından katalizlenen bu reaksiyon glikoliz için Hız kısıtlayıcı basamak tır. Fosfofruktokinaz-1 hücrenin enerji durumuna akut olarak cevap veren, allosterik bir enzimdir. Allosterik enzimler feed-bach inhibisyon gösterirler. Bu, son ürünün reaksiyon dizisi başlangıcındaki enzim üzerinde inhibitör bir etki gösterdiği anlamına gelir. 32
33 Fruktoz-6-fosfat ın fosforilasyonu, glikolizdeki en önemli kontrol basamağıdır. Fosfofruktokinaz-1; yüksek konsantrasyondaki ATP, sitrat, uzun zincirli yağ asitleri ile inhibe edilir. ADP, AMP ve Fruktoz-2,6-bifosfat ise fosfofruktokinaz-1 i aktive ederler. Bu nedenle ATP/ADP oranı önem taşımaktadır. ATP/ADP oranı düştüğünde enzimin aktivitesinin önemi artmaktadır (Şekil 2). 33
34 Ya da bu oran yükseldiği zaman, ATP düzeyi yüksek ise enzim aktivitesi düşer, Fosfofruktokinaz-1 reaksiyonu irrevesibl dir ve glikolizdeki 2. en önemli hız kısıtlayıcı basamaktır. PFK-1 in ATP tarafından inhibisyonu lojistik değer taşır. Yüksek hücresel ATP değerleri enerji depolarının doygunluğunu gösterir. Glikolizin yavaşlamasına neden olur. PFK-1 in hız kısıtlayıcı özelliği böylece sağlanmış olur. Fosfofruktokinaz-2 (PFK-2), PFK-1 in aktivatörü olan Fruktoz 2,6-bifosfatı sentezleyen regülatör bir enzimdir. 34
35 Bu enzim (PFK-2), camp a bağımlı (campbağımlı) protein kinaz tarafından fosforlanarak ta inhibe edilir. Fruktoz 2,6-bifosfataz (F-2,6-BPaz), PFK-1 in ürünü olan Fruktoz-1,6-bifosfat ile aktive olur (Şekil 3). 35
36 Şekil 2. PFK-1 ve PFK-2 reaksiyonları 36
37 4. Fruktoz 1,6-bifosfatın, dihidroksi aseton fosfat ve gliseraldehid 3-fosfata dönüşümü: Glikolizin ilk bölümü (heksozun trioz fosfata dönüşümü) tamamlanır. Bu reversibil basamağı aldolaz katalizler. Aldolazlar, liyazlar (C-C, C-O ve C-N arasındaki bağları hidrolizden ve oksidasyondan farklı bir yolla kırarlar veya bu atomlar arasına bir çift bağ ilave ederler. 37
38 Olayın kimyasal mahiyeti bir aldol kondansasyonu olarak tarif edilmektedir. Eğer ortama bazik bir çözelti ilave edilecek olursa, bu kondansasyon nonenzimatîk olarak da oluşacaktır. Enzimin yaptığı iş, aslında kendiliğinden oluşacak bu reaksiyonu çabuklaştırmaktan ibarettir. Aldolaz Zn + gerektiren bir enzimdir. 38
39 İzole edilmiş iki tip aldolaz bulunur. Aldolaz A ve Aldolaz B dir Aldolaz A iskelet kasında izole edilmiş, Dalton molekül ağırlığında ve 4 sübiniteden oluşmuştur. Aynı zamanda belirli sayıda -SH grubu taşımaktadır. Bunların bir kısmı enzimin katalitik aktivitesi için gereklidir. Aldolaz B, bakteri, maya ve mantarlarında ve fruktoz metabolizmasında bulunmuştur. Karakteristikleri bakımından Aldolaz A dan farklılıklar taşır. 39
40 40
41 5. Dihidroksi aseton fosfatın, Gliseraldehid 3-fosfata dönüşümü: Gliseraldehid 3- fosfat glikoliz yolu üzerindedir ama DHAP değildir. DHAP reversibl bir reaksiyonla GAL 3-P a çevrilir. DHAP ile GAL 3-P birbirinin izomeridir. Bu izomerlerin birbirine dönüşümünü katalizleyen enzim ise Trioz fosfat izomeraz dır. 41
42 Bu reaksiyon glikolitik yoldaki beşinci reaksiyondur. Enerji gerektiğinde kullanılan çok kolay ve reversibl bir tepkimedir. Çok hızlı bir reaksiyondur ve denge durumunda trioz fosfatın % 96 sı DHAP şeklindedir. Görüleceği gibi 1 mol Fruktoz 1,6- bifosfattan aldolaz ve trioz fosfat izomeraz etkisi sonucunda iki mol GAL-3P elde edilmektedir. Buraya dek 2 mol ATP harcanmış ve henüz enerji ortaya çıkarılmış değildir. 42
43 6. Gliseraldehid 3-fosfatın 1,3 bifosfogliserat a dönüşümü: Bu reaksiyon gliseraldehid 3-fosfat dehidrojenaz tarafından katalizlenmektedir. Altıncı reaksiyonda çok önemli ve ilk yüksek enerjili bir bileşiğin üretildiği bir reaksiyondur. 43
44 Normalde ekzergoniktir, standart koşullar altında endergonik özellik gösterir. Öte yandan subsrat konsantrasyonunun tepkime yönünü etkilediği düşünülürse bu reaksiyonun da ekzergonik olduğu anlaşılabilir. Bu tepkimede NAD + indirgenirken, GAL-3P ın aldehid grubu karboksilik aside oksitlenmektedir. NAD + nin indirgenmesiyle birlikte karboksilik asit fosforik asit karışık anhidridi olan yüksek enerjili bir fosfat bileşiği (1,3-bifosfogliserat) elde edilmektedir (Şekil 5). 44
45 Şekil 5. Gliseraldehid-3-fosfat dehidrojenaz ın etki mekanizması. H H + + 2e 45
46 Dehidrojenaz tepkimesinde, aldehid grubunda hidrojen alıcısı olan koenzim NAD + yapısındaki nikotinamid halkasına bir hidrit iyonunun (:H ) enzimatik olarak taşınması gerçekleşmektedir. Subsratın diğer hidrojen atomu çözeltide H + olarak kalmaktadır. Gliseraldehid-3- fosfatın oksidasyonu subsratın enzime kovalent olarak bağlandığı bir ara bileşiğin oluşumunu içermektedir. Gliseraldehidin aldehid grubu, enzimin aktif merkezindeki sistein kalıntısının SH grubuna bağlanarak tiyohemiasetal oluşturmaktadır. 46
47 Enzim yüzeyindeki internal yükseltgenmeindirgenme tepkimesi ile NAD + indirgenmekte ve tiyohemiasetal bileşiği yüksek enerjili tiyoester oluşturmak üzere oksitlenmektedir. NAD +, NADH ile yer değiştirmekte, tiyoester Pi ile tepkimeye girerek karışık anhidrid oluşturmakta ve serbest SH grubu yenilenmektedir. 47
48 7. 1,3 Difosfogliserat ın 3- Fosfogliserata dönüşümü: Fosfogliserat kinaz enzimi 1,3- bifosfogliseratın karboksil grubundan yüksek enerjili fosfat grubunu ADP yapısına aktararak ATP ve 3-fosfogliserat oluşumunu katalize etmektedir. Subsrattan fosfat grubu transferi ile ATP oluşumu, subsrat düzeyinde fosforilasyon olarak adlandırılmaktadır. 48
49 8. 3-Fosfogliseratın 2-fosfogliserata dönüşümü: Bifosfogliserat mutaz enzimi gliseratın 2 ve 3 nolu karbon atomları arasında fosfat grubunun değiştirilmesini katalize etmektedir. Bu reaksiyon kofaktör olarak eşdeğer miktarda 2,3 bifosfogliserata (2,3- BFG) ihtiyaç duyar. 49
50 Çoğu hücrede 2,3-BPG düşük konsantrasyonda bulunur. Buna karşın, kırmızı kan hücrelerinde 4 mm (hemoglobin molaritesine eşit)dir. 2,3- BPG oksijen taşınmasında deoksijene olmuş sabitleyerek kontrol görevi yapar. 50
51 51
52 Eritrositlerde glikoliz ve O 2 taşınması 2,3-BPG ile bağlantılıdır. Bu yüzden glikolizis yolunda bir arıza örneğin piruvat kinaz aktivitesindeki yetersizlik 2,3-BPG ın konsantrasyonunun iki katına çıkmasına sebep olur. Bu da düşük O 2 affinitesine (ilgisine) sebep olur. 2,3 BPG deoksihemoglobine bağlanıp oksihemoglobine bağlanmayarak oksijene ilgisini azaltır. HbO 2 + 2,3-BPG Hb -2,3-BPG + O 2 52
53 Alyuvarlarda görüldüğü gibi 2,3-BPG nin varlığı hemoglobinin oksijene ilgisini anlamlı olarak azaltarak oksijen-dissosiasyon eğrisinin sağa kaymasına neden olur (Şekil 6). Bu azalan ilgi dokulardaki parsiyel basınçlardaki hemoglobinin oksijenini etkili olarak serbestleştirilmesini sağlar. 53
54 54
55 55
56 9. 2-Fosfogliseratın fosfoenol piruvata dehidrasyonu: Yüksek enerjili fosfat grubu transfer potansiyeline sahip olan bir bileşiğin üretildiği ikinci glikolitik reaksiyondur. Enolaz tarafından katalize edilen reversibl reaksiyon 2- fosfogliserattan bir molekül suyun çıkarılması ile fosfoenolpiruvat oluşturulmaktadır. 56
57 Bu reaksiyonda standart serbest enerji değişimi küçük olduğu halde oluşan ürünün hidrolizi ile yüksek serbest enerji açığa çıkmaktadır. Fosfoenol bağı yüksek enerjili fosfat bağıdır. 57
58 10. Fosfoenolpiruvattan fosfat grubunun ADP yapısına taşınması: Glikolizisin bu son tepkimesini piruvat kinaz katalizlemektedir. Bu tepkimede subsrat düzeyinde fosforilasyon ile ATP sentezlenmektedir. Piruvat kinaz allosterik bir enzimdir. ATP, alanin, yağ asidleri ve asetil-coa ile inhibe olur. Karaciğerdeki izoenzimi Fruktoz 1,6-bifosfat ile aktive olur. 58
59 Karaciğer enzimi ayrıca kovalent modifikasyon ile regüle olur. camp ye bağımlı protein kinaz ile fosforile olurken (inaktif formu), fosfataz ile defosforile olur (aktif formu). Karaciğer izoenzimi, yüksek karbonhidrat ve insülin seviyeleri ile indüklenir. 59
60 Piruvat kinaz eksikliği: Genetik bir defekttir. Eritrosit piruvat kinaz eksikliği ile, hemolitik anemiler oluşur. Anemi, glikoliz hızının düşüklüğü ve ATP sentezinin hücrenin enerji gereksinimini ve eritrosit membranının yapısal bütünlüğünü korumak için yetersiz kalması sonucu oluşur. Çünkü olgun eritrositlerde mitokondri yoktur ve ATP üretiminin tek yolu glikolizdir. Eritrosit membran değişiklikleri ile hücrenin şekli değişip, RES de makrofajlarca fagosite edilir. Eritrositlerin parçalanması ve erken ölümü hemolitik anemi olarak sonuçlanır. 60
61 Eritrositlerde, 2.3 BPG birikir. Hb in oksijen bağlamasını inhibe ettiği için, akciğerlerden oksijen alımı bozulur. Bu, heksokinaz eksikliğinde oluşan durumun tersidir. Tablo 7.2. Glikoliz reaksiyonları 61
62 62
63 63
64 Piruvatın Akıbeti; 1. Aerobik şartlarda; Asetil CoA üzerinden SAS-TCA a girer. 2. Anaerobik şartlarda ise; insan ve hayvanlarda laktat a, maya hücrelerinde etanole çevrilir. Anaerobik glikolizin gereği piruvatın laktata İndirgenmesi: Laktat dehidrogenaz (LDH) katalizi ile oluşur. Piruvat tan laktat oluşturan dokular. Eritrositler, Lökositler, Gözde lens ve kornea, Böbrek medullası, Testisler. 64
65 Kasta laktat oluşumu: Egzersiz halindeki iskelet kasında, NADH üretimi (glikoliz ve SAS ile) solunum zincirinin oksidatif kapasitesini aşar. NAD + kazanılması için, piruvatın laktata dönüşümü kullanılır. Bu nedenle yoğun egzersiz sonrası, laktat kas içinde birikerek intraselüler ph ın düşmesine ve kramplara neden olur. Biriken laktat zamanla kan dolaşımına difüze olur. Kas dokusunda oluşan laktat Cori siklüsü aracılığı ile karaciğere taşınır ve böylece glikoneogenez yolu ile glukoz sentezlenir. 65
66 LDH reaksiyonunun yönü piruvat ve laktatın oranlarına ve hücre içi NADH / NAD + oranına bağlıdır. Örneğin; karaciğer ve kalpte NADH / NAD + oranı, egzersiz halindeki kastan daha düşüktür (NADH glikoneogenezde kullanılır veya mekik sistemine girer). Bu dokular kanla getirilen laktatı piruvata çevirirler. Karaciğer de pirüvat ya glukoneojenez ile glukoza dönüştürülür veya SAS de yıkılır. Kalp kası laktatı, piruvat üzerinden SAS ile tamamen CO 2, ve H 2 O ya 66
67 Laktik asidoz: Myokart infarktüsü, pulmoner emboli ve kontrol edilemeyen kanama gibi durumlarda oluşan dolaşım sistemi kollapsında görülür. Dokulara yeterli oksijen taşınmasındaki eksiklik, oksidatif fosforilasyonun bozulmasına ve ATP sentezinin düşmesine neden olur. Hücreler yaşamak için, ATP üretmek amacı ile anaerobik glikolizi kullanırlar. Böylece laktat birikir ve plazmaya çıkarak laktik asidoz oluşturur. 67
68 Glikolizin Enerji Bilançosu A. Aerobik glikolizde bilanço: Glukoz + 2Pi + 2 ADP + 2 NAD + 2 Piruvat +2 ATP +2 NADH +2 H H 2 O Aerobik glikolizin sürmesi için, bu NADH ların elektron transport zinciri üzerinden okside olması gerekir. Bu yolla her NADH başına Malat-Aspartat mekiği ile 2,5 ATP, Gliserol 3-P mekiği ile 1,5 ATP elde edilir. 2 NADH oluştuğu için kazanç 5 veya 3 ATP dir. Piruvat da SAS ne girerek enerji üretir. 68
69 B. Anaerobik glikolizde bilanço Glukoz + 2Pi + 2 ADP 2 Laktat + 2 ATP + 2 H 2 O Net NADH Üretimi veya tüketimi yoktur. Gliseraldehit 3P dehidrogenaz ile oluşturulan NADH, laktat dehidrogenaz ile harcanır. Glikolizde ATP nin üretim ve tüketim yolları (Tablo 3). 69
70 Glikolizin Düzenlenmesi: Glikoliz, 3 irrseversibl kinaz basamağı içerir ve düzenlenme de bu basamaklar aracılığı ile olur. Glikolizin kinaz reaksiyonlarından fosfogliserat kinaz reaksiyonu, reversibildir ve düzenlenmede katkısı yoktur. Heksokinaz: Glukoz-6 fosfat ile inhibe olur. Glukokinaz: İnsulin ile etkinliği artırılır. Fosfofruktokinaz 1: Pi eklenince inaktif olur. Hız kısıtlayıcı basamak enzimidir. 70
71 PFK-1, düzenlenmede eşik enzim görevi yapar. Bunun için, substratı ile aktiflenmez ve ürünüyle de inhibisyona uğratılmaz. Hatta ürünü olan Fruktoz 1,6 bifosfat ile aktiflendiği kabul edilir. Aktivatörleri İnhibitörleri Fruktoz 2,6 bifosfat AMP ADP ATP Sitrat Yağ asitleri ve bazı amino asitleri 71
72 En güçlü aktivatör; Fruktoz 2,6 bifosfat tır. Fruktoz 6P dan PFK-2 katalizi ile oluşur, yıkılımını ise Fruktoz 2,6 bifosfataz sağlar. PFK-2 ve Fru 2,6 bifosfatazın aynı enzim olup, değişik şartlarda değişik fonksiyonları yaptığı ve bu yüzden de çift-işlevli enzim olduğu şeklinde iddialar da vardır. Fruktoz 2,6 bifosfataz, aynı zamanda glikoneojenetik yol enzimlerinden birisi olan Fruktoz 1,6 bifosfataz ı inhibe ederek bu iki yolun (giikoliz ve glikoneojenez) aynı anda aktive olmalarını engeller. Yani, Fruktoz 2,6 bifosfat glikolizi hızlandırırken, glikoneojenezi baskılar. 72
73 Glukozun kandaki miktarı arttığı zaman, Fruktoz 2,6 bifosfat da artar. TCA-SAS de yüksek enerjiye yanıt olarak akış durur. Dolayısıyla, sitrat birikir. Sitrat artışı, enerjinin yeterli olduğu sinyalini vererek glikolizi yavaşlatır. Glikolizin düzenlenmesi (Şekil 8). 3.Piruvat kinaz: Fosfat (P) eklenince inaktif olur. Aktivatörleri Fruktoz 1,6 Bifosfat İnhibitörleri ATP Karbonhidratlar (Özellikle fruktoz) Asetil CoA Uzun zincirli yağ asitleri Alanin 73
74 Şekil 8. Glikolizin düzenlenmesi 74
75 Glikolizin, allosterik düzenlenmesi veya hız kısıtlayıcı enzimlerin fosforilasyon/defosforilasyonu ile düzenlenmesi kısa sürelidir. Yani bunlar, glukoz tüketimini dakika veya saatler boyunca etkilerler. Oysa hormonlar, enzim sentezini etkileyerek, miktarlarını kat artırarak, saatler ve günler boyunca yıkımı düzenlerler-uzun süreli. Karbonhidrattan zengin yemek yenilmesi ile, karaciğerde glikoliz enzimlerinin sentezi artar. Böylece toklukta, glukozun piruvata dönüşümü artar. Açlıkta ise tam tersi olur. 75
76 Kan glukoz düzeyi düştüğünde, açlık ve diabette yükselen glukagon hücre içi camp seviyesini yükselterek, piruvat kinazı fosforiller ve onu inaktive eder. Böylece, PEP glikolitik yola devam edemez bunun yerine glukoneojeneze saparak, kan glukoz seviyesinin artırılmasını sağlar. Büyüme hormonu-gh- ise; 1. Dokulara glukoz girişini azaltarak, 2. Lipolizi artırıp, serbest yağ asitlerini açığa çıkararak, PFK-1 ve piruvat kinaz inhibisyonu ile glikolizi baskılayarak kan şekerini yükseltir. 76
77 Glikolitik yola Diğer Şekerlerin katılması Şu ana kadar glikolizis yolunda karbon kaynağı olarak glukozdan bahsedildi. Enerji kaynağı olarak birçok karbonhidrat vardır. Bunlar sindirim yolu ile ya da endojen metabolitlerin kullanımıyla elde edilir. 77
78 Glikolitik yola Diğer Şekerlerin katılması Glikoliz, disakkaritlerden türeyen monosakkaritler için ortak yıkım yoludur. Bu kaynaklardan monosakkaritler, disakkaritler ve gliserol anlatılacaktır. 78
79 Kaynaklar: 1. Richard A. Harvey, Pamela C. Champe: Lippincott s Illustrated Reviews Serisinden Biyokimya 3. baskı Çeviri editörü: Doç. Dr. Engin Ulukaya. Nobel Tıp Kitabevi David L. Nelson, Michael M. Cox. Lehninger Biyokimyanın ilkeleri Çeviri editörü: Prof. Dr. Nedret Kılınç. Palme Yayıncılık. Ankara Taner Onat, Kaya Emerk, Eser Y. Sözmen. İnsan biyokimyası Palme yayıncılık, Ankara, Rex Montgomery, Thomas W. Conway, Arthur A. Spector Biyokimya olgu sunumlu yaklaşım. Çeviri editörü: Nilgün Altan Palme Yayıncılık. Ankara, Robert K. Murray, Daryl K. Granner, Peter A. Mayes, Victor V. Rodwell Harper biyokimya, Çeviri editörü: Nurten Dikmen, Tuncay Özgünen. Nobel Tıp Kitabevi Ankara, 2004
GLİKOLİZ. Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, LeEoşa, KKTC
GLİKOLİZ Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdi.ogus@hace.epe.edu.tr Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, LeEoşa, KKTC Glikoliz, Yunanca glykys (tatlı, şeker) ve lysis (bölünme, parçalanma)
DetaylıBĠYOKĠMYA DOÇ. DR. MEHMET KARACA
BĠYOKĠMYA DOÇ. DR. MEHMET KARACA TANIMLAR GLĠKOLĠZ: (LĠZ LEZYON (LYSIS), YIKAMA, PARÇALAMA ANLAMINDADIR). Glikoliz hücrede sitozolde gerçekleģir. Glikoliz olayı hem aerobik hem de anaerobik organizmalarda
DetaylıHücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi
Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. Organik moleküllerin atomları enerji depolamaya müsaittir. Hücreler enzimler aracılığı ile organik
DetaylıMetabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak
Metabolizma Yaşamak için beslenmek zorundayız. Çünkü; Besinlerden enerji elde ederiz ve bu enerji; Hücresel faaliyetleri sürdürmemiz, Hareket etmemiz, Taşınım olaylarını gerçekleştirebilmemiz, Vücut sıcaklığını
DetaylıTEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi
1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık
DetaylıHÜCRE SOLUNUMU: KİMYASAL ENERJİ ELDESİ
HÜCRE SOLUNUMU: KİMYASAL ENERJİ ELDESİ Güneş: Temel enerji kaynağı!!! Güneş ışığı bitkiler ve diğer organizmalar için temel enerji kaynağıdır. 2 Katabolik yollar Hücreler, enzimler aracılığı ile, potansiyel
DetaylıGLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş
GLİKOLİZİN KONTROLU Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Le>oşa, KKTC GLİKOLİZİN ALLOSTERİK DÜZENLENMESİ Metabolik düzenleme: Bütün
DetaylıOKSİJENLİ SOLUNUM
1 ----------------------- OKSİJENLİ SOLUNUM ----------------------- **Oksijenli solunum (aerobik): Besinlerin, oksijen yardımıyla parçalanarak, ATP sentezlenmesine oksijenli solunum denir. Enzim C 6 H
DetaylıMETABOLİZMA. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ
METABOLİZMA Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ altintas@veterinary.ankara.edu.tr Canlı organizmaların özelliği olarak Metabolizma Canlıların yapı taşlarının devamlı yapım, yıkım ve değişim içinde bulunması ve bu
DetaylıGLIKOLIZIN REGÜLASYONU VE GLUKONEOGENEZ. Yrd. Doç. Dr. Hayrullah Yazar SAÜ Tıp Fak. Tıbbi Biyokimya SAKARYA 2014
GLIKOLIZIN REGÜLASYONU VE GLUKONEOGENEZ Yrd. Doç. Dr. Hayrullah Yazar SAÜ Tıp Fak. Tıbbi Biyokimya SAKARYA 2014 1 SUNUM PLANI 1.GLIKOLIZIN REGÜLASYONU 2.GLIKOLIZ VE KANSER 3.GLUKONEOGENEZ 4.GLUKONEOGENEZ
DetaylıHücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol)
hücre solunumu Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. (ΔG=-686 kcal/mol) C 6 H 12 O 6 + 6 O 2 6 CO 2 + 6 H 2 0 + enerji (ATP + ısı) Hücre solunumu karbonhidratlar, yağlar ve protein
DetaylıPentoz Fosfat Yolu ve Üronik Asit Yolu. YRD. DOÇ. DR. HAYRULLAH YAZAR SAKARYA ÜNIVERSITESI TıP FAKÜLTESI TıBBI BIYOKIMYA ANABILIM DALı SAKARYA, 2015
Pentoz Fosfat Yolu ve Üronik Asit Yolu YRD. DOÇ. DR. HAYRULLAH YAZAR SAKARYA ÜNIVERSITESI TıP FAKÜLTESI TıBBI BIYOKIMYA ANABILIM DALı SAKARYA, 2015 1 PENTOZ FOSFAT YOLUYLA GLUKOZ OKSİDASYONU Pentoz fosfat
DetaylıÜNİTE 7:HÜCRESEL SOLUNUM
ÜNİTE 7:HÜCRESEL SOLUNUM Hücreler iş yapabilmek için enerjiye gereksinim duyarlar. Enerji ekosisteme güneş enerjisi yoluyla gelir ve ototrof canlılar sayesinde güneş enerjisi besinlerdeki kimyasal bağ
DetaylıYağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu)
Yağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu) Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D. Yağ Asitleri Uzun karbon zincirine sahip
DetaylıBİYOKİMYADA METABOLİK YOLLAR DERSİ VİZE SINAV SORULARI ( ) (Toplam 4 sayfa olup 25 soru içerir) (DERSİN KODU: 217)
BİYOKİMYADA METABOLİK YOLLAR DERSİ VİZE SINAV SORULARI (05.11.2012) (Toplam 4 sayfa olup 25 soru içerir) (DERSİN KODU: 217) Adı Soyadı: A Fakülte No: 1- Asetil KoA, birçok amaçla kullanılabilir. Aşağıdakilerden
DetaylıSolunumda organik bileşikler karbondioksite yükseltgenir ve absorbe edilen oksijen ise suya indirgenir.
Solunum bütün aktif hücrelerde oksijenin absorbe edilmesi ve buna eşdeğer miktarda karbondioksitin salınması şeklinde sürekli olarak devam eden bir prosestir. Solunumda organik bileşikler karbondioksite
DetaylıGLİKOJEN METABOLİZMASI
METABOLİZMASI DİLDAR KONUKOĞLU TIBBİ BİYOKİMYA 8.4.2015 DİLDAR KONUKOĞLU 1 YAPISI Alfa-[1,6] glikozid Alfa- [1-4] glikozid bağı yapısal olarak D-glukozdan oluşmuş dallanmış yapı gösteren homopolisakkarittir.
Detaylı(Anaplerotik Reaksiyonlar)
5. Hafta: Karbohidrat Metabolizması Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI TCA ARA ÜRÜNLERİNİN ANABOLİK İŞLEMLERDE KULLANILMASI (Anaplerotik Reaksiyonlar) Sitrik asit döngüsü, aerobik organizmalarda amfibolik bir
DetaylıCanlılarda Enerjitik Olaylar, Fotosentez ve Kemosentez, Aerobik Solunum ve Fermantasyon
Canlılarda Enerjitik Olaylar, Fotosentez ve Kemosentez, Aerobik Solunum ve Fermantasyon SOLUNUM İki çeşit solunum vardır HÜCRE DIŞI SOLUNUM: Canlıların dış ortamdan O 2 alıp, dış ortama
DetaylıSolunum bütün canlı hücrelerde görülen katabolik(yıkım) bir olaydır.
Solunum bütün canlı hücrelerde görülen katabolik(yıkım) bir olaydır. Solunum olayının amacı enerji üretmektir. Tüm canlı hücreler, enerji gerektiren hayatsal olaylarında kullanacakları ATP enerjisini besinlerin
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
Detaylı6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.
www.lisebiyoloji.com ayxmaz/biyoloji Test Çoktan Seçmeli 1. Hangi terim moleküllerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin depolandığı metabolik yolları ifade eder? a. anabolik yollar b. Katabolik yollar
Detaylı6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.
www.lisebiyoloji.com ayxmaz/biyoloji Test Çoktan Seçmeli 1. Hangi terim moleküllerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin depolandığı metabolik yolları ifade eder? a. anabolik yollar b. Katabolik yollar
DetaylıDOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ
9. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI Palmitoleik ve oleik asitlerin sentezi için palmitik ve stearik asitler hayvansal organizmalardaki çıkş maddeleridir.
DetaylıYağ Asitlerinin β Oksidayonu. Prof. Dr. Fidancı
Yağ Asitlerinin β Oksidayonu Prof. Dr. Fidancı Yağ Asitlerinin Beta Oksidasyonu Yağ asitlerinin enerji üretimi amacı ile yıkımında (yükseltgenme) en önemli yol β oksidasyon yoldudur. β oksidasyon yolu
DetaylıMetabolizma. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Ankara Üniver. Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
Metabolizma Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ Ankara Üniver. Veteriner Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Metabolik Yol Haritası Enerji Metabolizması Her makromolekül küçük alt moleküllere ayrılır: Karbonhidratlar
DetaylıBiyoloji Canlılarda Solunum Enerjinin Açığa Çıkışı
Biyoloji Canlılarda Solunum Enerjinin Açığa Çıkışı Canlılarda Enerji Dönüşümleri Canlılarda Solunum: Enerjinin Açığa Çıkışı Canlı hücrede gerçekleşen tüm metabolik olaylar enerji gerektirir. Hayvanlar
DetaylıHÜCRE SOLUNUMU ve FERMENTASYON
HÜCRE SOLUNUMU ve FERMENTASYON 1 Bakteriler yoğurt, peynir, pizza üretimi gibi mayalanma olaylarını gerçekleştirirler. Kaslarınız çok çalışırsa, oksijen yokluğundan dolayı kasılamazlar. Yediğiniz bütün
DetaylıBİY 315 Lipid Metabolizması-II. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 Lipid Metabolizması-II Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Yağ Asidi Oksidasyonu Besinlerin sindirimi sonucu elde edilen yağlar, bağırsaktan geçerek lenf sistemine ulaşır ve bu
Detaylıİal-biyoloji METABOLİZMA/SOLUNUM. 1.Metabolizma ölçümünde dikkate edilecek koşullar nelerdir?
METABOLİZMA/SOLUNUM 1.Metabolizma ölçümünde dikkate edilecek koşullar nelerdir? 2.Solunum evrelerinde elektron vericiler (giren madde) ve elektron alıcıları (son) yazınız Evreler Elektron vericiler Elektron
DetaylıSolunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).
SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,
Detaylı6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA
6. BÖLÜM MİKROBİYAL METABOLİZMA 1 METABOLİZMA Hücrede meydana gelen tüm reaksiyonlara denir Anabolizma: Basit moleküllerden kompleks moleküllerin sentezlendiği enerji gerektiren reaksiyonlardır X+Y+ENERJİ
DetaylıBİTKİLERDE SOLUNUM REAKSİYONLARI. Prof. Dr. Necmi İŞLER Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi
BİTKİLERDE SOLUNUM REAKSİYONLARI Prof. Dr. Necmi İŞLER Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Havanın serbest O2 kullanarak bitki hücrelerinde şekerlerin, yağların ya da diğer organik moleküllerin oksitlenmesi
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2
11. SINIF KONU ANLATIMI 2 ATP-2 Fotosentez ve kemosentez reaksiyonları hem endergonik hem ekzergonik reaksiyonlardır. ATP molekülü ile hücrenin endergonik ve ekzergonik reaksiyonları arasında enerji transferini
Detaylı12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU
12 HÜCRESEL SOLUNUM GLİKOLİZ VE ETİL ALKOL FERMANTASYONU HÜCRESEL SOLUNUM HÜCRESEL SOLUNUM Besinlerin hücre içerisinde parçalanması ile ATP üretimini sağlayan mekanizmaya HÜCRESEL SOLUNUM denir. Canlılar
DetaylıHÜCRESEL SOLUNUM OKSİJENSİZ SOLUNUM
1 HÜCRESEL SOLUNUM *Hücresel solunum: Besinlerin parçalanarak ATP sentezlenmesine, hücresel solunum denir. ----------------------- OKSİJENSİZ SOLUNUM ----------------------- (ANAEROBİK SOLUNUM = FERMANTASYON)
Detaylı21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI.
Hazırlayan: Sibel ÖCAL 0501150027 I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Eksikliği 1 2 Pantotenik asit (Vitamin
DetaylıGLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
GLİKOJEN FOSFORİLAZ HAZIRLAYAN: HATİCE GÜLBENİZ (050559016) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ EĞİTİM FAKÜLTESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ Karaciğer ve kas glikojeninin kana ve kas dokusuna glukoz sağlamak üzere kısmen
DetaylıKeton Cisimleri. Prof. Dr. Fidancı
Keton Cisimleri Prof. Dr. Fidancı Yağ asitlerinin oksidasyonunda oluşan Asetil CoA'nın daha ileri oksidasyonu karaciğerde iki yol takip etmektedir. Bunlar sitrik asit döngüsü yolu ile asetoasetat, D β
DetaylıENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ
ENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ Enerji Energy(E) Yaşamın devamı için gerekli ön koşul Gözle görülebilen mekanik iş ve vücut ısısının kombinasyonu olarak ortaya çıkar. İnsan vücudu
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI. 11. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK TEST SORULARI 11. Sınıf 1) Oksijenli solunumda, oksijen molekülleri, I. Oksidatif fosforilasyon II. Glikoliz II. Krebs Evrelerinden hangilerinde kullanılır? A) Yalnız I B) Yalnız II C)
DetaylıKarbohidratlar. Karbohidratların sınıflandırılması. Monosakkaritler
Karbohidratlar Yeryüzünde en çok bulunan organik molekül grubudur, (CH 2 O) n genel formülüyle ifade edilebilirler. Genelde suda çözünürler, Güneş ışığının fotosentez yapan organizmalar tarafından tutulmasıyla
Detaylı2. Kanun- Enerji dönüşümü sırasında bir miktar kullanılabilir kullanılamayan enerji ısı olarak kaybolur.
Enerji Dönüşümleri Enerji Enerji; bir maddeyi taşıma veya değiştirme kapasitesi anlamına gelir. Enerji : Enerji bir formdan diğerine dönüştürülebilir. Kimyasal enerji ;moleküllerinin kimyasal bağlarının
DetaylıENERJİ iş yapabilme veya ortaya koyabilme kapasitesi 6 enerji şekli:
ENERJİ SİSTEMLERİ 1 ENERJİ iş yapabilme veya ortaya koyabilme kapasitesi 6 enerji şekli: 1. Kimyasal Enerji 2. Mekanik Enerji 3. Isı Enerjisi 4. Işık Enerjisi 5. Elektrik Enerjisi 6. Nükleer Enerji Bu
DetaylıDoğadaki Enerji Akışı
Doğadaki Enerji Akışı Güneş enerjisi Kimyasal enerjisi ATP Fotosentez olayı ile enerjisi Hareket enerjisi Isı enerjisi ATP Enerjinin Temel Molekülü ATP + H 2 O ADP + H 2 O ADP + Pi + 7300 kalori AMP +
DetaylıLİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ SAFRA ASİTLERİ
8. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ 1. Yapısal fonksiyon görevi: Lipitler fosfolipitler başta olmak üzere hücre ve organel zarlarının yapısına girer
DetaylıCanlının yapısında bulunan organik molekül grupları; o Karbonhidratlar o Yağlar o Proteinler o Enzimler o Vitaminler o Nükleik asitler ve o ATP
Tamamı karbon ( C ) elementi taşıyan moleküllerden oluşan bir gruptur. Doğal organik bileşikler canlı vücudunda sentezlenir. Ancak günümüzde birçok organik bileşik ( vitamin, hormon, antibiyotik vb. )
DetaylıORGANİZMANIN ÖNEMLİ METABOLİK DURUMLARI
ORGANİZMANIN ÖNEMLİ METABOLİK DURUMLARI Metabolizma durumları Memelilerde ana hatları ile en az iki metabolizma durumu önemlidir. Bunların birincisi besin maddelerinin kana emildiği beslenme (rezorpsiyon),
DetaylıBİYOKİMYA II EK NOT. Ortak biyokimyasal tepkimeler
BİYOKİMYA II EK NOT Dr. NaĢit ĠĞCĠ Ortak biyokimyasal tepkimeler Ġndirgenme-yükseltgenme (redüksiyon-oksidasyon, redoks) tepkimeleri de biyokimya açısından çok önemli tepkimelerdir. Basitçe, elektron kaybı
DetaylıSolunum ve Fotosentez
9 Solunum ve Fotosentez 9 Solunum ve Fotosentez 9.1 Glukoz yükseltgenmesi kimyasal enerjiyi nasıl açığa çıkarır? 9.2 Glukoz metabolizmasında aerobik yolaklar 9.3 Oksidatif fosforilasyon nasıl ATP üretir?
DetaylıIII-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler
III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler
DetaylıENZİMLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ - II. Doç Dr. Nurzen SEZGİN
ENZİMLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ - II Doç Dr. Nurzen SEZGİN bstrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate
DetaylıBitki Fizyolojisi. 6. Hafta
Bitki Fizyolojisi 6. Hafta 1 Fotosentezin karanlık tepkimelerinde karbondioksit özümlemesi; 1. C 3 bitkilerinde (Calvin-Benson mekanizması ile), 2. C 4 bitkilerinde (Hatch-Slack mekanizması ile), 3. KAM
DetaylıBeslenmeden hemen sonra, artan kan glikoz seviyesi ile birlikte insülin hormon seviyesi de artar. Buna zıt olarak glukagon hormon düzeyi azalır.
Seçmeli Ders: Dokular ve Organlar Arası Metabolik İlişkiler 1.HAFTA Normal metabolizmada aktif olan günlük akış; Yaşamak için gerekli olan enerji akışı, dışardan alınan gıdalardan elde edilir. Kullanılan
DetaylıYağ Asitlerinin Biyosentezi. Prof. Dr. Fidancı
Yağ Asitlerinin Biyosentezi Prof. Dr. Fidancı Yağ asitlerinin sentezi özellikle karaciğer ve yağ dokusu hücrelerinde iki şekilde gerçekleşir. Bu sentez şekillerinden biri yağ asitlerinin, hücrenin sitoplazma
DetaylıHücreler Enerjiyi Nasıl Elde Eder?
Hücreler Enerjiyi Nasıl Elde Eder? MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Ekosistem ve Enerji Ekosistemde enerjinin akışı güneş ışığı ve ısı şeklinde gözlenir. Tam tersine canlı hücrelerde
DetaylıMonosakkarit kelime olarak mono = Yunanca bir, sakkarit = Yunanca şeker anlamındadır. Bu nedenle monosakkarite şekerde denmektedir.
Monosakkaritler Monosakkaritler renksiz, tatlı, katı, kristal yapıda, suda kolayca çözünebilen fakat polar olmayan çözeltilerde çözünmeyen özelliklere sahiptirler. Küçük molekül ağırlığında olan monosakkaritler
DetaylıBiyolojik Oksidasyon. Yrd.Doç.Dr.Filiz Bakar Ateş
Biyolojik Oksidasyon Yrd.Doç.Dr.Filiz Bakar Ateş Canlı hücreler, dışarıdan aldıkları kimyasal veya fiziksel enerjiyi, geliştirdiği bir sistemle, ATP ile taşınan biyolojik enerjiye çevirirler; ATP yi kullanarak
DetaylıKARBOHİDRATLAR. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
KARBOHİDRATLAR Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ Karbohidratlar (CHO) şeker, nişasta, glikojen ve selüloz olarak canlılar aleminde en geniş yeri kaplayan makromoleküllerdir. İnsanlar, hayvanlar ve mikroorganizmalar
Detaylıİstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın
İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın Mitokondri, ökaryotik organizmanın farklı bir organeli Şekilleri küremsi veya uzun silindirik Çapları 0.5-1 μm uzunlukları 2-6 μm Sayıları
Detaylı2 laktat + 2 ATP + 2H2O
4. Hafta: Karbohidrat Metabolizması Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI Glukoz, glikojen ve nişasta gibi karbohidratlar hücrelerin başlıca enerji kaynağıdır. Yetişkin bir insanın bir günde aldığı besinlerin kalori
DetaylıSitrik Asit Döngüsü. (Trikarboksilik Asit Döngüsü, Krebs Döngüsü)
Sitrik Asit Döngüsü (Trikarboksilik Asit Döngüsü, Krebs Döngüsü) Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Ünversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Le>oşa, KKTC Sir Hans
DetaylıPROF. DR. SERKAN YILMAZ
PROF. DR. SERKAN YILMAZ Hücrede enzimler yardımıyla katalizlenen reaksiyonlar hücre metabolizması adını alır. Bu metabolik olaylar; A) Beslenme (anabolizma) B) Yıkım (katabolizma) olaylarıdır. Hücrede
DetaylıOrganik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1
Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar
DetaylıÇİSEM İLGİN ( ) LÜTFİYE ALAÇAM ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
HAZIRLAYLANLAR ÇİSEM İLGİN (040559015) LÜTFİYE ALAÇAM (040559003) ZEYNEP HALICI (040559014) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi GAZİ ÜNİVERSİTESİ 1 TRANSAMİNAZLAR Transaminazlar veya Aminotransferazlar
DetaylıKolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı
Kolesterol Metabolizması Prof. Dr. Fidancı Kolesterol oldukça önemli bir biyolojik moleküldür. Membran yapısında önemli rol oynar. Steroid hormonların ve safra asitlerinin sentezinde öncül maddedir. Diyet
DetaylıREAKSİYON KİNETİĞİ, REAKSİYONLARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR VE METABOLİZMA. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2004
REAKSİYON KİNETİĞİ, REAKSİYONLARLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR VE METABOLİZMA Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2004 1 Reaksiyon (tepkime) türleri 1 Gerçekte tüm organik tepkimeler dört sınıftan
DetaylıÜNİTE 7 : HÜCRESEL SOLUNUM
ÜNİTE 7 : HÜCRESEL SOLUNUM Yaşam için gerekli enerjinin tümü güneşten gelir.güneşte hidrojen füzyonla helyuma dönüşür ve ışık üretilir.yeşil bitkiler güneş ışığının enerjisini fotosentezle glukozdaki kimyasal
DetaylıÜNİTE3. Karbonhidratlar. Amaçlar. İçindekiler
ÜNİTE3 Karbonhidratlar Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Karbonhidratların kimyasal yapılarını açıklayabilecek, Karbonhidratları üç farklı ölçüte göre sınıflayabilecek, Karbonhidratların, genel isimlendirmesini
DetaylıBİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 BİYOKİMYA GİRİŞ Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi 1 Anlatım Planı 1. Makromoleküller ve Su 2. Amino asitler ve Peptidler 3. Proteinler 4. Enzimler 5. Karbohidratlar 6. Nükleik
Detaylı13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU
13 HÜCRESEL SOLUNUM LAKTİK ASİT FERMANTASYONU Laktik Asit Fermantasyonu Glikozdan oksijen yokluğunda laktik asit üretilmesine LAKTİK ASİT FERMANTASYONU denir. Bütün canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.
DetaylıEnzimler. Yrd.Doç.Dr.Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO
Enzimler Yrd.Doç.Dr.Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO Enzimler Biyokimyasal olayların vücutta yaşam ile uyumlu bir şekilde gerçekleşmesini sağlayan katalizörlerdir. Katalitik RNA moleküllerinin
DetaylıMETABOL ZMA. Metabolizmanın amacı nedir?
METABOL ZMA Canlıda olu an ve devam eden fiziksel ve kimyasal olayların tümüne birden metabolizma adı verilmektedir Ara metabolizma, katabolizma ve anabolizma olmak üzere iki faz içerir; bu iki faz arasındaki
DetaylıAEROBİK SOLUNUM (OKSİJENLİ SOLUNUM) 1. SINIF ÜNİTE, KONU, KAZANIM VE AÇIKLAMALARI 1..4. Hücresel Solunum Anahtar Kavramlar fermantasyon, glikoliz, mitokondri, oksijenli solunum, hücresel solunum, krebs
Detaylı25.03.2015. 1. Glukoz - 6 Fosfataz enzim eksikliğinde hangi glikojen depo hastalığı oluşur?
1. Glukoz - 6 Fosfataz enzim eksikliğinde hangi glikojen depo hastalığı oluşur? a. Tıp II - Pompe hastalığı b. Tip III - Forbes - Cori Hastalığı c. Tip I- Von Gierke Hastalığı d.tıp V- Mc Ardle Hastalığı.
DetaylıSunum ve Sistematik 1. ÜNİTE: CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ KONU ÖZETİ
Sunum ve Sistematik 1. ÜNİTE: CANLILARDA ENERJİ DÖNÜŞÜMÜ KONU ÖZETİ Bu başlık altında, ünitenin en can alıcı bilgileri, kazanım sırasına göre en alt başlıklara ayrılarak hap bilgi niteliğinde konu özeti
DetaylıENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ
ENERJİ KAYNAKLARI- ENERJİ SİSTEMLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ Enerji Energy(E) Yaşamın devamı için gerekli ön koşul Gözle görülebilen mekanik iş ve vücut ısısının kombinasyonu olarak ortaya çıkar. İnsan vücudu
DetaylıTIBBİ BİYOLOJİ YAĞLARIN VE PROTEİNLERİN OKSİDASYONU
TIBBİ BİYOLOJİ YAĞLARIN VE PROTEİNLERİN OKSİDASYONU Yağların Oksidasyonu Besinlerle alınan yağlar ince bağırsakta safra asidi tuzları ile önce emülsiyonlaşarak küçük damlacıklar haline getirilir. Sonra
DetaylıMETABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS
METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS Aerobik Antrenmanlar Sonucu Kasta Oluşan Adaptasyonlar Miyoglobin Miktarında oluşan Değişiklikler Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçlar dayanıklılık antrenmanları
DetaylıAktivasyon enerjisi. Enzim kullanılmayan. enerjisi. Girenlerin toplam. enerjisi. Enzim kullanılan. Serbest kalan enerji. tepkimenin aktivasyon
ENZİMLER Enzimler Canlı sistemlerde meydana gelen tüm yapım ve yıkım reaksiyonlarına metabolizma denir Metabolizma faaliyetleri birer biyokimyasal tepkimedir. Ve bu tepkimelerin başlayabilmesi belirli
DetaylıEnzimler ENZİMLER ENZİMLER ENZİMLER İSİMLENDİRME ENZİMLER
Enzimler Yrd.Doç.Dr. Ahmet GENÇ Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu q Vücuttaki tüm reaksiyonlar, tüm işlem sonunda kendileri değişmeden reaksiyonların hızını artıran protein katalizörler olan enzimler
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf DOĞRU YANLIŞ SORULARI Nitel gözlemlerin güvenilirliği nicel gözlemlerden fazladır. Ökaryot hücrelerde kalıtım materyali çekirdek içinde bulunur. Ototrof beslenen canlılar
DetaylıReferans:e-TUS İpucu Serisi Biyokimya Ders Notları Sayfa:368
21. Aşağıdakilerden hangisinin fizyolojik ph'de tamponlama etkisi vardır? A) CH3COC- / CH3COOH (pka = 4.76) B) HPO24- / H2PO-4 (pka = 6.86) C) NH3/NH+4(pKa =9.25) D) H2PO-4 / H3PO4 (pka =2.14) E) PO34-/
DetaylıOrganik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik asitler olmak üzere beş gruba ayrılır.
ORGANİK BİLEŞİKLER **Organik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenirler. Yapılarında C, H, atomlarını bulundururlar. Organik bileşikler; karbonhidratlar, lipidler, proteinler, vitaminler ve nükleik
DetaylıHücresel Enerji Sistemleri. Prof. Dr. Fadıl ÖZYENER
Hücresel Enerji Sistemleri I-II Prof. Dr. Fadıl ÖZYENER Metabolizma Vücudun temel işlevlerini devam ettirebilmek için kullanılan enerji miktarıdır. Enerji değişimi içeren tepkimeler; Katabolik: Enerji
DetaylıProf. Dr. Filiz Özçelik. Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü
Prof. Dr. Filiz Özçelik Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Fermantasyon Nedir? Mikroorganizmaların enerji temin etme yolları Solunum: Son elektron (H) alıcısı (akseptörü)oksijen
DetaylıNotlarımıza iyi çalışan kursiyerlerimiz soruların çoğunu rahatlıkla yapılabileceklerdir.
Biyokimya sınavı orta zorlukta bir sınavdı. 1-2 tane zor soru ve 5-6 tane eski soru soruldu. Soruların; 16 tanesi temel bilgi, 4 tanesi ise detay bilgi ölçmekteydi. 33. soru mikrobiyolojiye daha yakındır.
DetaylıDÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019)
2018-2019 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK 2018 01 MART 2019) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 36 Fizyoloji 22 4X2 30 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 24 Tıbbi Biyokimya
DetaylıYAZILIYA HAZIRLIK SORULARI. 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ)
YAZILIYA HAZIRLIK SORULARI 9. Sınıf 2 KARBONHİDRAT LİPİT (YAĞ) DOĞRU YANLIŞ SORULARI Depo yağlar iç organları basınç ve darbelerden korur. Steroitler hücre zarının yapısına katılır ve geçirgenliğini artırır.
DetaylıENZİM KATALİZİNİN MEKANİZMALARI
ENZİMLER 3. Hafta Ders Konuları 1) Enzim Katalizinin Mekanizmaları -Kovalan Kataliz -Yakınlığa (proximity) bağlı kataliz -Asit-Baz katalizi -Metal iyon katalizi 2) Enzimlerin Regülasyonu -Allosterik Regülasyon
DetaylıMETABOLİZMA. Dr. Serkan SAYINER
METABOLİZMA Dr. Serkan SAYINER serkan.sayiner@neu.edu.tr Genel Bakış Canlı organizmalar, kendilerini yenilemek, gelişmek ve üremek için kimyasal maddelere gereksinim duyarlar. Çünkü organizmanın tamamı
DetaylıBitkide Fosfor. Aktif alım açısından bitki tür ve çeşitleri arasında farklılıklar vardır
Fosfor alımı ve taşınımı Kök hücreleri ve > Bitkide Fosfor ksilem özsuyunun P kapsamı > toprak çözeltisinin P kapsamı (100-1000 kat) P alımı aktif alım şeklinde gerçekleşir Aktif alım açısından bitki tür
DetaylıEGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ
EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>
DetaylıEGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ
EGZERSİZ ENERJİ KAYNAKLARI DOÇ.DR.MİTAT KOZ 3 farklı enerji sistemi Acil enerji sistemi Kısa süreli enerji sistemi Uzun süreli enerji sistemi Acil enerji ATP -------------> ADP Creatine + ADP ------------>
Detaylıayxmaz/biyoloji Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H
Adı: 1.Aşağıda verilen atomların bağ yapma sayılarını (H) ekleyerek gösterin. C N O H 2.Radyoaktif izotoplar biyologları için önemlidir? Aşağıda radyoakif maddelerin kullanıldığı alanlar sıralanmıştır.bunlarla
Detaylı3.1. Karbonhidratların Tanımı 3.2. Karbonhidratların Sınıflandırılması 3.3. Monosakkaritler ve Monosakkarit Türevleri Monosakkaritler
3.1. Karbonhidratların Tanımı 3.2. Karbonhidratların Sınıflandırılması 3.3. Monosakkaritler ve Monosakkarit Türevleri 3.3.1. Monosakkaritler 3.3.1.1. Monosakkaritlerin isimlendirilmesi 3.3.2. Monosakkaritlerin
DetaylıEnzimler Enzimler metabolizma reaksiyonlarını hızlandıran moleküllerdir. Katalitik RNA moleküllerinin küçük bir grubu hariç, bütün enzimler
Enzimler Enzimler metabolizma reaksiyonlarını hızlandıran moleküllerdir. Katalitik RNA moleküllerinin küçük bir grubu hariç, bütün enzimler proteindir. Katalitik aktiviteleri doğal protein konformasyonunun
DetaylıProf.Dr.Gül ÖZYILMAZ
Prof.Dr.Gül ÖZYILMAZ ENZİMLER; Tüm canlıların yapısında bulunan, Esas olarak proteinden oluşmakla beraber, organik-inorganik maddeleri de bünyesinde barındıran, Biyokimyasal tepkimeleri gerçekleştiren
DetaylıSuda çözünebilen nişasta molekülleri pityalin (amilaz) enzimiyle küçük moleküllere parçalanır.
CANLILARDA ENERJİ Besinlerin Enerjiye Dönüşümü Besin öğeleri: Karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler, mineraller Besin maddelerindeki bu öğelerin vücut tarafından kullanılabilmesi için sindirilmesi
DetaylıDÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018)
2017-2018 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 31 Biyofizik 4-4 Fizyoloji 22 5X2 27 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 18 Tıbbi
Detaylı