PETROL OFĐSĐ A.Ş. 31 ARALIK 2010 TARĐHĐ ĐTĐBARĐYLE KONSOLĐDE FĐNANSAL TABLOLAR

Transkript

1 31 ARALIK 2010 TARĐHĐ ĐTĐBARĐYLE KONSOLĐDE FĐNANSAL TABLOLAR

2 BAĞIMSIZ DENETĐM RAPORU PETROL OFĐSĐ A.Ş. Yönetim Kurulu na Petrol Ofisi A.Ş. nin ( Şirket ) ve bağlı ortaklıklarının ( hep birlikte Grup ) 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle hazırlanan ve ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide öz sermaye değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Finansal Tablolarla Đlgili Olarak Đşletme Yönetiminin Sorumluluğu Đşletme yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir. Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetimimiz, finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

3 Görüş Görüşümüze göre, ilişikteki finansal tablolar, Petrol Ofisi A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır. Đstanbul, 22 Şubat 2011 DRT BAĞIMSIZ DENETĐM VE SERBEST MUHASEBECĐ MALĐ MÜŞAVĐRLĐK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED Gökhan Alpman Sorumlu Ortak Başdenetçi

4 ĐÇĐNDEKĐLER SAYFA KONSOLĐDE BĐLANÇOLAR KONSOLĐDE KAPSAMLI GELĐR TABLOLARI... 3 KONSOLĐDE ÖZ SERMAYE DEĞĐŞĐM TABLOLARI... 4 KONSOLĐDE NAKĐT AKIM TABLOLARI... 5 KONSOLĐDE FĐNANSAL TABLOLARA ĐLĐŞKĐN NOTLAR NOT 1 ŞĐRKETĐN ORGANĐZASYONU VE FAALĐYET KONUSU NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR NOT 3 ĐŞLETME BĐRLEŞMELERĐ NOT 4 ĐŞ ORTAKLIKLARI NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA NOT 6 NAKĐT VE NAKĐT BENZERLERĐ NOT 7 FĐNANSAL YATIRIMLAR NOT 8 FĐNANSAL BORÇLAR NOT 9 DĐĞER FĐNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 10 TĐCARĐ ALACAK VE BORÇLAR NOT 11 DĐĞER ALACAK VE BORÇLAR NOT 12 FĐNANS SEKTÖRÜ FAALĐYETLERDEN ALACAK VE BORÇLAR NOT 13 STOKLAR NOT 14 CANLI VARLIKLAR NOT 15 DEVAM EDEN ĐNŞAAT SÖZLEŞMELERĐNE ĐLĐŞKĐN VARLIKLAR NOT 16 ÖZKAYNAK YÖNTEMĐYLE DEĞERLENEN YATIRIMLAR NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRĐMENKULLER NOT 18 MADDĐ DURAN VARLIKLAR NOT 19 MADDĐ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR NOT 20 ŞEREFĐYE NOT 21 DEVLET TEŞVĐK VE YARDIMLARI NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 23 TAAHHÜTLER NOT 24 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR NOT 25 EMEKLĐLĐK PLANLARI NOT 26 DĐĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 27 ÖZKAYNAKLAR NOT 28 SATIŞLAR VE SATIŞLARIN MALĐYETĐ NOT 29 ARAŞTIRMA VE GELĐŞTĐRME GĐDERLERĐ, PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GĐDERLERĐ GENEL YÖNETĐM GĐDERLERĐ NOT 30 NĐTELĐKLERĐNE GÖRE GĐDERLER NOT 31 DĐĞER FAALĐYETLERDEN GELĐR/GĐDERLER NOT 32 FĐNANSAL GELĐRLER NOT 33 FĐNANSAL GĐDERLER NOT 34 SATIŞ AMACIYLA ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR VE DURDURULAN FAALĐYETLER NOT 35 VERGĐ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERĐ NOT 36 HĐSSE BAŞINA KAZANÇ NOT 37 ĐLĐŞKĐLĐ TARAF AÇIKLAMALARI NOT 38 FĐNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RĐSKLERĐN NĐTELĐĞĐ VE DÜZEYĐ NOT 39 FĐNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FĐNANSAL RĐSKTEN KORUNMA MUHASEBESĐ ÇERÇEVESĐNDE AÇIKLAMALAR NOT 40 BĐLANÇO TARĐHĐNDEN SONRAKĐ OLAYLAR NOT 41 FĐNANSAL TABLOLARI ÖNEMLĐ ÖLÇÜDE ETKĐLEYEN YA DA FĐNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABĐLĐR VE ANLAŞILABĐLĐR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DĐĞER HUSUSLAR

5 31 ARALIK 2010 TARĐHĐ ĐTĐBARĐYLE KONSOLĐDE BĐLANÇOLAR Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Geçmiş Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş (Yeniden Düzenlenmiş Not 41) GeçmişDönem Bağımsız Denetimden Geçmiş (Yeniden Düzenlenmiş Not 41) VARLIKLAR Not 31 Aralık Aralık Ocak 2009 Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Finansal Varlıklar Ticari Alacaklar Diğer Ticari Alacaklar Đlişkili Taraflardan Alacaklar Diğer Alacaklar Stoklar Diğer Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar Finansal Yatırımlar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Şerefiye Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR Aralık 2010 tarihi ve bu tarihte sona eren döneme ait konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından 22 Şubat 2011 tarihinde onaylanmış ve yayınlanması için yetki verilmiştir. Đlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 1

6 31 ARALIK 2010 TARĐHĐ ĐTĐBARĐYLE KONSOLĐDE BĐLANÇOLAR Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Geçmiş Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş (Yeniden Düzenlenmiş Not 41) Geçmiş Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş (Yeniden Düzenlenmiş Not 41) Not 31 Aralık Aralık Ocak 2009 KAYNAKLAR Kısa Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar Diğer Ticari Borçlar Đlişkili Taraflara Borçlar Diğer Borçlar Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü Borç Karşılıkları Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Finansal Borçlar Ticari Borçlar Diğer Borçlar Borç Karşılıkları Çalışanlara Sağlanan Faydalara Đlişkin Karşılıklar Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Đlave Ödenmiş Sermaye Hisse Senetleri Đhraç Primleri Yabancı Para Çevrim Farkları Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Kar/Zararları Net Dönem Karı/ Zararı ( ) Kontrol gücü olmayan paylar TOPLAM KAYNAKLAR Đlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 2

7 KONSOLĐDE KAPSAMLI GELĐR TABLOSU Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 1 Ocak 31 Aralık 2010 Geçmiş Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş (Yeniden Düzenlenmiş Not 41) 1 Ocak 31 Aralık 2009 SÜRDÜRÜLEN FAALĐYETLER Satış Gelirleri (net) Satışların Maliyeti (-) 28 ( ) ( ) BRÜT KAR/ZARAR Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 29,30 ( ) ( ) Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 29,30 ( ) ( ) Genel Yönetim Giderleri (-) 29,30 ( ) ( ) Diğer Faaliyet Gelirleri Diğer Faaliyet Giderleri (-) 31 ( ) ( ) FAALĐYET KARI/ZARARI Finansal Gelirler Finansal Giderler (-) 33 ( ) ( ) SÜRDÜRÜLEN FAALĐYETLER VERGĐ ÖNCESĐ KARI/ZARARI ( ) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/Gideri 35 ( ) ( ) - Dönem Vergi Gelir/Gideri ( ) ( ) - Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri SÜRDÜRÜLEN FAALĐYETLER DÖNEM KARI/ZARARI ( ) Diğer kapsamlı gelir Yabancı para çevrim farklarındaki değişim ( ) Diğer kapsamlı gelir kalemlerine ilişkin vergi gelir/giderleri - - DĐĞER KAPSAMLI GELĐR (VERGĐ SONRASI) ( ) TOPLAM KAPSAMLI GELĐR ( ) Dönem Karı/Zararının Dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar Ana Ortaklık Payları ( ) Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol gücü olmayan paylar Ana Ortaklık Payları ( ) Hisse Başına Kazanç 36 (0,072) 0,435 3

8 KONSOLĐDE ÖZ SERMAYE DEĞĐŞĐM TABLOSU Not Sermaye Sermaye Düzeltmesi Farkları Đlave Ödenmiş Sermaye Hisse Senedi Đhraç Primleri Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Yabancı Para Çevrim Farkları Geçmiş Yıllar Kar/Zararları Net Dönem Karı/ Zararı Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol gücü olmayan paylar Toplam Öz Kaynaklar 1 Ocak 2009 (daha önce raporlanan) Düzeltme etkileri (Not 2.4, Not 41) ( ) ( ) ( ) 1 Ocak 2009 (yeniden düzenlenen) Geçmiş yıllar karından transfer ( ) Azınlıkların sermaye artışlarına katılımı Azınlıklara ödenen temettü (2.170) (2.170) Toplam kapsamlı gelir (yeniden düzenlenen) Aralık Ocak 2010 (daha önce raporlanan) Düzeltme etkileri (Not 2.4, Not 41) ( ) ( ) ( ) ( ) 1 Ocak 2010 (yeniden düzenlenen) Geçmiş yıllar karından transfer ( ) Kontrol gücü olmayan payların sermaye artışlarına katılımı Kontrol gücü olmayan paylara ödenen temettü (2.196) (2.196) Ortaklara temettü ödemesi (Not 27) ( ) - ( ) - ( ) Tasfiye olan bağlı ortaklıkların etkisi (Not 2) ( ) - ( ) - ( ) Toplam kapsamlı gelir ( ) - ( ) ( ) ( ) 31 Aralık ( ) Đlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 4

9 KONSOLĐDE NAKĐT AKIM TABLOSU Đşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit akımı Not 1 Ocak - 31Aralık Ocak - 31 Aralık 2009 (Yeniden düzenlenmiş) Vergi öncesi (zarar) / kar ( ) Vergi öncesi kar ile işletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit girişleri mutabakatı için gerekli düzeltmeler : Amortisman ve itfa payları 18, Sabit kıymet değer düşüklüğü Kıdem tazminatı yükümlülüğündeki artış Faiz (geliri) / gideri, net 32, Sabit kıymet satışlarından kaynaklanan (zarar)/kar ( ) Şüpheli alacak karşılığı, net Ertelenmiş finansman (geliri) / gideri, net 32,33 ( ) ( ) Türev finansal araçlar makul değer değişimi 7, Dava karşılığı giderleri ve diğer karşılıklar Tahakkuk eden kredi ve akreditif kur farkı (gelirleri) / giderleri ( ) Varlık ve yükümlülüklerdeki değişimler öncesi net nakit Ticari alacaklardaki (artış) / azalış ( ) ( ) Diğer alacaklardaki (artış) / azalış 11 ( ) Stoklardaki (artış) / azalış 13 ( ) ( ) Diğer dönen varlıklardaki (artış) / azalış 26 ( ) Diğer duran varlıklardaki (artış) / azalış 26 ( ) ( ) Ticari borçlardaki artış / (azalış) Diğer borçlardaki (azalış) / artış ( ) Diğer kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış / (azalış) ( ) Diğer uzun vadeli yükümlülüklerdeki (azalış) / artış 26 (4.244) (4.243) Ödenen kıdem tazminatı 24 ( ) ( ) Ödenen vergiler ( ) ( ) Đşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit Yatırım faaliyetleri Maddi ve maddi olmayan duran varlık alımları 18,19 ( ) ( ) Sabit kıymet satışından elde edilen nakit Alınan faiz Tasfiye olan bağlı ortaklıkların etkisi ( ) - Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit ( ) ( ) Finansal faaliyetler Ödenen krediler ( ) ( ) Kullanılan krediler Ödenen akreditifler ( ) ( ) Kullanılan akreditifler Ödenen finansal kiralama borçları ( ) ( ) Ödenen faiz ( ) ( ) Kontrol gücü olmayan payların sermaye artırımına katılımları ve bu paylara yapılan temettü ödemeleri Türev işlem teminatlarındaki değişim (net) 7 ( ) ( ) Ortaklara yapılan temettü ödemesi ( ) - Finansal faaliyetlerde kullanılan net nakit ( ) ( ) Yabancı para çevrim farkları (35.092) Nakit ve nakit benzeri değerlerdeki net artış / (azalış) ( ) ( ) Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem başı bakiyesi Nakit ve nakit benzeri değerlerin dönem sonu bakiyesi yılında maddi ve maddi olmayan duran varlık alımlarının TL tutarındaki kısmı finansal kiralama yolu ile edinilmiştir(2009: TL). Đlişikteki dipnotlar konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 5

10 NOT 1 ŞĐRKETĐN ORGANĐZASYONU VE FAALĐYET KONUSU Petrol Ofisi A.Ş. ( Şirket ) ve bağlı ortaklıkları konsolide finansal tablolar için Grup olarak anılacaktır. Şirket in fiili faaliyet konusu yurt içinden ve yurt dışından akaryakıt temin etmek ve satmak, dağıtımını tanzim etmek, depolamak, ayrıca rafineri yan ürünlerini satmak, her türlü madeni yağ ve gres ile bunların yan ürünlerini üretmek, harmanlamak, üretim ve harmanlama için gerekli tesisleri kurmak, toptan ve perakende satışını, ithalini ve ihracını yapmaktır. Grup un (Petrol Ofisi: 2.302, Kipet: 84, Erk: 94) istasyon bayii, 1 madeni yağ fabrikası, 10 akaryakıt ve 2 LPG dolum terminali, ve 31 hava ikmal ünitesi bulunmaktadır. Grup un 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle personel sayısı 954 dür (31 Aralık 2009: 1.128) Şirket, Türkiye de kayıtlı olup adresi aşağıdaki gibidir: Eski Büyükdere Caddesi No: 33-37, Maslak, Đstanbul Şirket hisse senetleri 1991 yılından itibaren Đstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda işlem görmektedir. Şirket in ana hissedarları OMV Aktiengesellschaft ( OMV ) dir. 22 Aralık 2010 tarihinde Doğan Holding, hisselerinin tamamını OMV Enerji Holding AŞ ye devretmiştir. Şirket in ilgili bilanço tarihleri itibariyle sermaye yapısı Not 27 de verilmiştir. Şirket in bağlı ortaklıkları ( Bağlı Ortaklıklar ) ve temel faaliyet konuları aşağıda belirtilmiştir: Kıbrıs Türk Petrolleri Ltd. ( KIPET ), 1974 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti nde kurulmuş olup akaryakıt dağıtım faaliyeti gerçekleştirmektedir yılında kurulan Erk Petrol Yatırımları A.Ş. nin ( ERK ) fiili faaliyet konusu yurt içinden ve yurt dışından akaryakıt, petrol ve petrol ürünleri ile LPG ve benzeri diğer her türlü ürünü temin etmek ve satmak, dağıtımını tanzim etmek, depolamak, ayrıca rafineri yan ürünlerini satmak, her türlü madeni yağ ve gres ile bunların yan ürünlerini üretmek, harmanlamak, üretim ve harmanlama için gerekli tesisleri kurmak, toptan ve perakende satışını, ithalini ve ihracını yapmaktır. 6

11 NOT 1 ŞĐRKETĐN ORGANĐZASYONU VE FAALĐYET KONUSU (devamı) Petrol Ofisi Alternatif Yakıtlar Toptan Satış A.Ş. ( PO Alternatif Yakıtlar ), 2005 yılı Ocak ayında, Türkiye içinde ve/veya dışında doğalgaz piyasasında faaliyette bulunmak, doğalgaz kullanımını aktif bir şekilde geliştirmek, doğalgaz, sıvılaştırılmış doğalgaz ve benzeri ürünleri yurtiçinden temin etmek veya ithal etmek, Türkiye içinde ve/veya dışında satmak ve pazarlamak, dağıtımını tanzim etmek, depolanması ve modülasyonu için gerekli düzenlemeleri yapmak üzere kurulmuştur. Petrol Ofisi Gaz Đletim A.Ş. ( PO Gaz Đletim ), 2005 yılı Ocak ayında, Türkiye içinde ve/veya dışında doğal gaz piyasasında faaliyette bulunmak, doğalgaz kullanımını aktif bir şekilde geliştirmek, Türkiye içinde ve/veya dışında doğalgaz piyasasında sıvılaştırılmış doğalgaz, sıkıştırılmış doğalgaz ve doğalgaz iletim, dolum, taşıma ve teslim faaliyetlerinde bulunmak ve bu faaliyetlere yönelik taşıma vasıtaları ile tesislerin projelendirilmesi, inşası ve işletilmesini yapmak, Türkiye içinde doğalgaz piyasasında faaliyette bulunan şirketler ile teslim ve taşıma sözleşmeleri yapmak ve teslim aldığı doğalgazı nakil vasıtaları ile taşımak ve bu ürünlerin depolanması ve modülasyonu için gerekli düzenlemeleri yapmak üzere kurulmuştur. Petrol Ofisi Akdeniz Rafinerisi Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Akdeniz Rafinerisi ), Ceyhan Bölgesi nde kurulması planlanan petrol rafinerisi için 2007 Haziran ayında kurulmuştur. PO Georgia LLC ( PO Georgia ), havacılık akaryakıt ikmal hizmetlerinin verilmesi, bayilik sistemi ile işletilecek istasyonlardan oluşan bir perakende akaryakıt dağıtım istasyon ağının kurulması ve dağıtım faaliyetleri ile ilgili destek hizmetlerinin sağlanması amacıyla Gürcistan da 2007 Mayıs ayında kurulmuştur. Petrol Ofisi Arama Üretim Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ( PO Arama Üretim ), 6326 sayılı Petrol Kanunu ve bununla ilgili mevzuata ve yapılan herhangi bir ek ve/veya yerine geçebilen hükümlerle düzenlenen konularda arama, üretim, geliştirme, taşıma, pazarlama, satış işleri ve yeraltı endüstriyel hammaddeler ile sınırlı kalmamak üzere yurt içinde her çeşit hidrokarbon, yağ ile çözünmüş ve serbest gazlar, karbondioksit ve kömür metan gazları ile ilgili olarak kıyı ötesi ve karalarda faaliyette bulunmak amacı ile Eylül 2008 de kurulmuştur. PO Arama Üretim, ABD dolar bedel ile Güney Akçakoca Doğal Gaz Arama Geliştirme ve Üretim Projesi nde Toreador Türkiye Ltd. Şirketi ne ait %26,75 lik hisseyi 2009 yılı içerisinde satın almıştır. Marmara Depoculuk Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ( Marmara Depoculuk ), 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu ve Petrol Piyasası Yönetmeliği ile bunlarla ilgili mevzuatta ve yapılan herhangi bir ek ve/veya ek yerine geçebilen hükümlerle düzenlenen konularda; Petrol Piyasasında faaliyette bulunanların stok ve işletme ihtiyaçlarını karşılamak üzere üçüncü şahısların mülkiyetinde bulunan dökme petrol ürünlerinin ve ambalajlı madeni yağ ve müstahzarların depolanması ve genel antrepo işletmeciliği faaliyetinde bulunmak amacı ile 2009 Temmuz ayında kurulmuştur. 7

12 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR 2.1 Sunuma Đlişkin Temel Esaslar Şirket ve Türkiye de yerleşik bağlı ortaklıkları, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını Türk Ticaret Kanunu na ( TTK ) ve vergi mevzuatına ve T.C. Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan Tek Düzen Hesap Planı na uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını faaliyette bulundukları ülkelerin para birimleri cinsinden ve o ülkelerin mevzuatına uygun olarak hazırlamaktadırlar. Sermaye Piyasası Kurulu ( SPK ), Seri: XI, No: 29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya Đlişkin Esaslar Tebliğ ( Seri: XI, No:29 sayılı Tebliğ ) ile işletmeler tarafından düzenlenecek finansal raporlar ile bunların hazırlanması ve ilgililere sunulmasına ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektedir. Bu Tebliğ, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir ve bu Tebliğ ile birlikte Seri: XI, No: 25 "Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ" yürürlükten kaldırılmıştır. Bu tebliğe istinaden, işletmeler finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ( UMS/UFRS ) na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ( UMSK ) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu ( TMSK ) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) esas alınacaktır. Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından ilan edilinceye kadar, finansal tablolar SPK nın Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde UMS/UFRS ye göre hazırlanmaktadır. Đlişikteki konsolide finansal tablolar ve dipnotlar, Seri: XI, No:29 sayılı tebliğ ile SPK nın finansal tabloların hazırlanmasına ilişkin düzenlenmelerine uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. Kullanılan Para Birimi Grup un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket in geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir. 2.2 Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan ettiği için bu tarihten itibaren Uluslararası Muhasebe Standardı 29 Yüksek Enflasyonist Ekonomilerde Finansal Raporlama ya göre finansal tabloların hazırlanması ve sunumu uygulamasını sona erdirmiştir. 8

13 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.3 Konsolidasyon Esasları (i) Bağlı ortaklıklar Bağlı ortaklıklar, doğrudan Şirket tarafından kontrol edilen işletmelerdir. Kontrol gücü, Şirket in doğrudan veya dolaylı olarak şirketlerin finansal ve faaliyet politikalarını yönetmesini ve bundan yarar elde etmesini ifade eder. Bağlı ortaklıkların finansal tabloları yönetim kontrolünün başladığı tarihten kontrolün sona erdiği tarihe kadar konsolide finansal tablolara dahil edilir. Aşağıda 31 Aralık 2010 ve 31 Aralık 2009 tarihleri itibariyle bağlı ortaklıklar ve ortaklık oranları gösterilmiştir: Adı Pay (%) 31 Aralık Aralık 2009 KIPET 52,00 52,00 ERK 99,96 99,96 PO Alternatif Yakıtlar 99,89 99,89 PO Gaz Đletim 99,75 99,75 PO Akdeniz Rafinerisi 99,99 99,99 PO Georgia 100,00 100,00 PO Arama Üretim 99,96 99,96 Marmara Depoculuk 89,97 89,97 PO Oil Financing (*) - 100,00 Petrofinance (*) - 100,00 (*) Şirket in yurt dışı piyasalardan finansman yaratma amacıyla kurmuş olduğu iştiraklerinden PO Oil Financing ve Petro Finance in faaliyetleri Ocak 2010 da sona erdirilmiştir. Tasfiye sürecinden sonra bu şirketler konsolidasyon kapsamından çıkartılmışlardır. (ii) Konsolidasyonda eliminasyon işlemleri Konsolide finansal tablolar, Şirket ve bağlı ortaklıkları arasındaki işlemlerden dolayı oluşan tüm bakiye ve işlemler ve gerçekleşmemiş her türlü gelirden arındırılmıştır. Grup içi işlemlerden kaynaklanan gerçekleşmemiş zararlar da, değer düşüklüğüyle ilgili kanıt olmadığı hallerde, gerçekleşmemiş karların silinmesinde kullanılan yöntemle silinmiştir. (iii) Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklık finansal tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan mevzuata göre hazırlanmış olup UFRS ye uygunluk açısından gerekli tashih ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Yabancı bağlı ortaklıkların aktif ve pasifleri bilanço tarihindeki döviz kurundan Türk Lirası na çevrilmiştir. Gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları öz sermaye içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir. 2.4 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı hazırlanmaktadır. Finansal tabloların kalemlerinin gösterimi veya sınıflandırılması değiştiğinde karşılaştırılabilirliği sağlamak amacıyla, önceki dönem finansal tabloları da buna uygun olarak yeniden sınıflandırılır. 9

14 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.4 Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi (devamı) Şirket 31 Aralık 2010 tarihli finansal tablolarında UMS 8 paragraf 14(b) uyarınca, stokların değerlenmesi hususunda ve akreditiflerin sınıflanması ile ilgili kendi isteğiyle muhasebe politikası değişikliği uygulamıştır (Not 41). 2.5 Netleştirme/Mahsup Finansal varlık ve yükümlülükler, gerekli kanuni hak olması, söz konusu varlık ve yükümlülükleri net olarak değerlendirmeye niyet olması veya varlıkların elde edilmesi ile yükümlülüklerin yerine getirilmesinin eş zamanlı olduğu durumlarda net olarak gösterilirler. 2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (a) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup un faaliyetlerine etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler Standardındaki Değişiklikler (2009 yılında yayınlanan UFRS lerde Yapılan Đyileştirmeler in bir kısmı olarak) UFRS 5 standardına yapılan değişiklikler, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklar (veya elden çıkarılacak varlık grupları) veya durdurulan faaliyetlere ilişkin açıklamaların sadece bu standartta ele alındığına dair açıklık getirmektedir. Diğer UFRS lerin açıklamaya yönelik hükümleri, aşağıdaki özellikleri taşımadıkça, bu tür varlıklar (veya varlık grupları) için geçerlilik arz etmemektedir: (i) Đlgili açıklamalar, satış amaçlı elde tutulan olarak sınıflandırılan duran varlıklara (veya elden çıkarılacak varlık gruplarına) veya durdurulan faaliyetlere ilişkin özel hükümler içermekte veya (ii) Bu açıklamalar, elden çıkarılacak varlık grubunda yer almakla birlikte ölçüm hükümleri açısından UFRS 5 kapsamında bulunmayan varlık ve borçların ölçümüne ilişkin olup, finansal tablolarda yer verilen diğer dipnotlarda bu tür bir açıklama bulunmamaktadır. UFRYK 17 Nakit Dışı Varlıkların Hissedarlara Dağıtımı, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Grup nakit olmayan türde herhangi bir varlık dağıtımında bulunmadığı için, bu yorumu uygulamamaktadır. UFRYK 18, Müşterilerden Varlık Transferi, 1 Temmuz 2009 tarihinde ya da bu tarihten sonra transfer edilen varlıklar için geçerlidir. Grup, müşterilerinden herhangi bir varlık transfer etmediği için bu yorumu uygulamamaktadır. UFRS nin Đlk Olarak Uygulanması Diğer Đstisnai Durumlar (UFRS 1 deki değişiklik), Temmuz 2009 tarihinde yayınlanmıştır. Bu değişikliklerin 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için uygulanması zorunludur. Grup, UFRS yi ilk defa uygulamadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. 10

15 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) (a) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup un faaliyetlerine etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler Grup un nakit olarak ödediği hisse bazlı anlaşmalar, 1 Ocak 2010 tarihinde ya da bu tarihten sonra başlayan mali dönemler için geçerlidir. Grup un hisse bazlı ödeme planı olmadığı için bu yorumu uygulamamaktadır. UFRS 5 Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler standardında yapılan değişiklikler, bir işletmenin sahip olduğu bir bağlı ortaklığa ait çoğunluk hisselerini satmayı planladığı durumda yapması gereken açıklamaları belirtir. Bir bağlı ortaklığın satış amacıyla elde tutulması durumunda bu bağlı ortaklığa ait tüm varlık ve yükümlülükler, işletmenin satış sonrasında bağlı ortaklıkta kontrol gücü olmayan hisselere sahip olması durumunda bile, UFRS 5 standardı kapsamında sınıflandırılmalıdır. Grup un satış amacıyla elde tuttuğu bağlı ortaklığı bulunmamaktadır. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ile ilgili olarak 2009 yılında yapılan iyileştirmeler, Nisan 2009 tarihinde yayınlanmıştır. Đyileştirmeler aşağıda açıklanan standartlar ve yorumları kapsamaktadır: UFRS 2 Hisse Bazlı Ödemeler, UFRS 5 Satış Amacıyla Elde Tutulan Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler, UFRS 8 Faaliyet Bölümleri, UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu, UMS 7 Nakit Akım Tablosu, UMS 17 Finansal Kiralamalar, UMS 18 Hasılat, UMS 36 Varlıklarda Değer Düşüklüğü, UMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçüm, UFRYK 9 Saklı Türev Araçlarının Yeniden Değerlendirilmesi, UFRYK 16 Yurtdışındaki Đşletmede Bulunan Net Yatırımın Finansal Riskten Korunması. Bu iyileştirmelerin yürürlülük tarihi her bir standart için ayrı olup, çoğu 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle geçerlidir. 11

16 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) (a) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup un faaliyetlerine etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) UMS 27 (2008) Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolar UMS 27 (2008) standardının uygulanmasıyla Grup un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında değişikliklere ilişkin muhasebe politikalarında değişiklik olmuştur. Yeniden düzenlenen bu Standardın, özellikle, Grup un bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan değişiklikler ile ilgili muhasebe politikaları üzerinde etkisi olmuştur. Önceki dönemlerde, UFRS standartlarında bu konuya ilişkin kuralların olmadığı durumlarda, mevcut bağlı ortaklıkların payındaki artışlar, bağlı ortaklık satın alımında kullanılan aynı yöntemle, şerefiye ya da pazarlıklı satın almadan kaynaklanan kazanç ile sonuçlanacak şekilde, muhasebeleştirilmekteydi; mevcut bağlı ortaklıklarındaki sermaye payında kontrol kaybına neden olmayan azalışlarda ise alınan ücret ile kontrol gücü olmayan paylarda yapılan düzeltmeler arasındaki fark kapsamlı gelir tablosu içinde muhasebeleştirilmekteydi. UMS 27(2008) standardı uyarıca tüm artış ve azalışların özkaynak içinde muhasebeleştirilmesi ve şerefiye ya da kar/zarar üzerinde bir etkisinin olmaması gerekmektedir. Bir bağlı ortaklığın bir işlem, olay ya da bir başka neden sonucu kontrolünün kaybedilmesi durumunda Grup, bu Standart uyarınca tüm varlıklarını, yükümlülüklerini ve kontrol gücü olmayan paylarını defter değerleriyle bilanço dışı bırakmalı ve karşılığında alınan bedeli gerçeğe uygun değeri üzerinden muhasebeleştirmelidir. Đlgili bağlı ortaklıkta kalan pay, kontrolün kaybedildiği tarihteki gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilmelidir. Aradaki fark, kazanç ya da zarar olarak kar/zarar içinde gösterilmelidir. UMS 28 (2008) Đştiraklerdeki Yatırımlar UMS 28 e yapılan değişiklikler neticesinde, bir iştirak üzerindeki önemli etki kaybedildiğinde, Grup kalan payını, gerçeğe uygun değeriyle hesaplar. Gerçeğe uygun değer ile kayıtlı değer arasındaki fark kar/zarar içinde muhasebeleştirilir. 12

17 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) (a) 2010 yılından itibaren geçerli olup, Grup un faaliyetlerine etkisi olmayan standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) UFRS 3 (2008) Đşletme Birleşmeleri UFRS 3 (revize), Đşletme Birleşmeleri ve UMS 27, Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar, UMS 28, Đştiraklerdeki Yatırımlar ve UMS 31, Đş Ortaklıklarındaki Paylar standartlarındaki değişiklikler, ileriye dönük olarak 1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan mali dönemlerde meydana gelen işletme birleşmeleri için geçerlidir. Yeni standartlar ile mevcut standartlardaki değişikliklerin uygulanmasının başlıca etkileri aşağıdaki gibidir: i) önceden azınlık payları olarak ifade edilen kontrol gücü olmayan payların gerçeğe uygun değer ile veya kontrol gücü olmayan payların edinilen işletmenin tanımlanabilir net varlıklarının gerçeğe uygun değerdeki payı ile değerlenmesinin her işlem bazında ölçümüne izin vermesi, ii) koşullu bedele ilişkin muhasebeleştirme ve sonraki muhasebe işlemlerine ilişkin şartların değişmesi, iii) edinim ile ilgili maliyetlerin işletme birleşmelerinden ayrı olarak muhasebeleştirme gerekliliği ve bunun sonucunda bu tür maliyetlerin genellikle oluştukları dönemde gider olarak kaydedilmesi. iv) aşamalı satın alım işlemlerinde, önceden elde tutulan payların satın alım tarihinde gerçeğe uygun değerinden ölçülmesi ve yeniden değerleme sonrasında ortaya çıkan kazanç ya da zararın, gelir tablosunda muhasebeleştirilmesi. v) UFRS 3 (2008) standardı uyarınca, Grup ile satın alınan işletme arasında işletme birleşmesi öncesinde bir ilişkinin olduğu durumunda, bu ilişki işletme birleşmesi sonrasında sonlanarak, birleşme sonucu oluşan kar/zarar muhasebeleştirilir. (b) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar UFRS 1 (değişiklikler) UFRS nin Đlk Olarak Uygulanması Diğer Đstisnai Durumlar 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olan UFRS 1 standardındaki değişiklikler, UFRS 7 gerçeğe uygun değer açıklamalarının karşılaştırmalı sunumu açısından UFRS leri ilk kullanan işletmelere sınırlı muafiyet getirmektedir. 20 Aralık 2010 tarihinde ise UFRS 1 e, UFRS standartlarını ilk kez uygulayacak olan finansal tablo hazırlayıcılarına UFRS ye geçiş dönemi öncesinde ortaya çıkan işlemlerin yeniden yapılandırılmasında kolaylık sağlanması ve ilk kez UFRS ye göre finansal tablo hazırlayan ve sunan şirketlerden yüksek enflasyonist ortamdan yeni çıkanları için açıklayıcı bilgi sağlamak amacıyla ilave değişiklikler getirilmiştir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup halihazırda UFRS ye uygun finansal tablo hazırladığından bu değişiklikler Şirket için geçerli değildir. 13

18 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) (b) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar standardı bilanço dışı faaliyetler ile ilgili yapılan kapsamlı inceme çalışmalarının bir parçası olarak Ekim 2010 tarihinde değiştirilmiştir. Bu değişiklikler, finansal tablo kullanıcılarının finansal varlıklara ilişkin devir işlemlerini ve devri gerçekleştiren işletmede kalan risklerin yaratabileceği etkileri anlamasına yardımcı olacaktır. Ayrıca bu değişiklikler uyarınca, oransız devir işlemlerinin raporlama dönemi sonunda gerçekleştirilmesi halinde daha fazla açıklama yapılması gerekmektedir. Bu değişiklikler 1 Temmuz 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UFRS 9 Finansal Araçlar: Sınıflandırma ve Ölçme Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK), Kasım 2009 da UFRS 9 un finansal araçların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili birinci kısmını yayımlamıştır. UFRS 9, UMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme nin yerine kullanılacaktır. Bu Standart, finansal varlıkların, işletmenin finansal varlıklarını yönetmede kullandığı model ve sözleşmeye dayalı nakit akış özellikleri baz alınarak sınıflandırılmasını ve daha sonra gerçeğe uygun değer veya itfa edilmiş maliyetle değerlenmesini gerektirmektedir. Bu yeni standardın, 1 Ocak 2013 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UMS 12 Gelir Vergisi UMS 12 Gelir Vergisi standardı, Aralık 2010 tarihinde değişikliğe uğramıştır. UMS 12 uyarınca varlığın defter değerinin kullanımı ya da satışı sonucu geri kazanılıp, kazanılmamasına bağlı olarak varlıkla ilişkilendirilen ertelenmiş vergisini hesaplaması gerekmektedir. Varlığın UMS 40 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller standardında belirtilen gerçeğe uygun değer yöntemi kullanılarak kayıtlara alındığı durumlarda, defter değerinin geri kazanılması işlemi varlığın kullanımı ya da satışı ile olup olmadığının belirlenmesi zorlu ve subjektif bir karar olabilir. Standarda yapılan değişiklik, bu durumlarda varlığın geri kazanılmasının satış yoluyla olacağı tahmininin seçilmesini söyleyerek pratik bir çözüm getirmiştir. Bu değişiklikler 1 Ocak 2012 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerli olacaktır. Grup, bu standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. 14

19 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.6 Yeni ve Revize Edilmiş Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (devamı) (b) Henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulaması benimsenmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) UMS 24 (2009) Đlişkili Taraf Açıklamaları Kasım 2009 da UMS 24 Đlişkili Taraf Açıklamaları güncellenmiştir. Standarda yapılan güncelleme, devlet işletmelerine, yapılması gereken dipnot açıklamalarına ilişkin kısmi muafiyet sağlamaktadır. Bu güncellenen standardın, 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde uygulanması zorunludur. Grup, revize edilen standardın uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UMS 32 (Değişiklikler) Finansal Araçlar: Sunum ve UMS 1 Finansal Tabloların Sunumu UMS 32 ve UMS 1 standartlarındaki değişiklikler, 1 Şubat 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. Bu değişiklikler finansal tablo hazırlayan bir işletmenin fonksiyonel para birimi dışındaki bir para birimini kullanarak ihraç ettiği hakların (haklar, opsiyonlar ya da teminatlar) muhasebeleştirilme işlemleri ile ilgilidir. Önceki dönemlerde bu tür haklar, türev yükümlülükler olarak muhasebeleştirilmekteydi ancak bu değişiklikler, belirli şartların karşılanması doğrultusunda, bu tür ihraç edilen hakların opsiyon kullanım fiyatı için belirlenen para birimine bakılmaksızın, özkaynak olarak muhasebeleştirilmesi gerektiğini belirtmektedir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. UFRYK 14 (Değişiklikler) Asgari Fonlama Gerekliliğinin Peşin Ödenmesi UFRYK 14 yorumunda yapılan değişiklikler 1 Ocak 2011 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. Tanımlanmış fayda emeklilik planına asgari fonlama katkısı yapması zorunlu olan ve bu katkıları peşin ödemeyi tercih eden işletmeler bu değişikliklerden etkilenecektir. Bu değişiklikler uyarınca, isteğe bağlı peşin ödemelerden kaynaklanan fazlalık tutarı varlık olarak muhasebeleştirilir. Grup, bu değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını düşünmektedir. UFRYK 19 Finansal Yükümlülüklerin Özkaynak Araçları Kullanılarak Ödenmesi UFRYK 19, 1 Temmuz 2010 tarihinde ya da bu tarih sonrasında başlayan mali dönemler için geçerlidir. UFRYK 19 sadece bir yükümlülüğünün tamamını ya da bir kısmını ödemek amacıyla özkaynak araçları ihraç eden işletmelerin kullanacağı muhasebe uygulamalarına açıklık getirir. Grup, değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. Mayıs 2010, Yıllık Đyileştirmeler UMSK, yukarıdaki değişikliklere ve yeniden güncellenen standartlara ek olarak, Mayıs 2010 tarihinde aşağıda belirtilen ve başlıca 7 standardı/yorumu kapsayan konularda açıklamalarını yayınlamıştır: UFRS 1 Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının Đlk Olarak Uygulanması; UFRS 3 Đşletme Birleşmeleri; UFRS 7 Finansal Araçlar: Açıklamalar; UMS 1 Finansal Tablo Sunumu; UMS 27 Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar; UMS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama; ve UFRYK 13 Müşteri Bağlılık Programları. 1 Temmuz 2010 tarihinde veya bu tarih sonrasında geçerli olan UFRS 3 ve UMS 27 deki değişiklikler haricindeki tüm diğer değişiklikler, erken uygulama opsiyonu ile birlikte, 1 Ocak 2011 tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerde geçerli olacaktır.grup, yukarıdaki standartlar ile değişikliklerin uygulanması sonucunda finansal tablolarında oluşabilecek etkileri henüz değerlendirmemiştir. 15

20 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti Hasılat Gelirler, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik yararların Grup a akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal satışlarından iade ve satış iskontolarının düşülmesi suretiyle bulunmuştur. Malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartlar karşılandığında muhasebeleştirilir: Grup un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Grup un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi, Đşlemle ilişkili olan ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması, Đşlemden kaynaklanacak maliyetlerin güvenilebilir bir şekilde ölçülmesi. Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen efektif faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman kayda alınır. Hizmet gelirleri ve diğer gelirler, hizmetin verilmesi veya gelirle ilgili unsurların gerçekleşmesi, risk ve faydaların transferlerinin yapılmış olması, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup a akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin makul değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır Stoklar Stoklar, net gerçekleşebilir değer ya da maliyet bedelinden düşük olanı ile değerlenir. Stoklara dahil edilen maliyeti oluşturan unsurlar malzeme, işçilik ve genel üretim giderleridir. Maliyet, hareketli ağırlıklı ortalama metodu ile hesaplanmaktadır. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. Grup 2010 yılında geçmişe yönelik olarak muhasebe politikası değişikliğine gitmiş ve ulusal stok tutma yükümlülüğü kapsamında tuttuğu stokları operasyonel stoklarından ayrı olarak stoğu biriktirdiği dönemde oluşan hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi ile değerlemiştir.(not 41) 16

21 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Maddi Duran Varlıklar Maddi duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyet değerlerinden; 2005 ve sonrasında alınan kalemler için satın alım maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve kalıcı değer kayıpları düşülerek finansal tablolara yansıtılır. Maddi duran varlıklar doğrusal amortisman metoduyla amortismana tabi tutulmuştur. Arsa, faydalı ömrünün sınırsız kabul edilmesinden dolayı amortismana tabi tutulmamaktadır. Maddi duran varlıkların amortisman dönemleri, tahmin edilen faydalı ömürleri esas alınarak, aşağıda belirtilmiştir: Binalar, yeraltı ve yerüstü düzenleri Makine, tesis ve cihazlar Taşıt araçları Döşeme ve demirbaşlar Özel maliyetler Diğer maddi duran varlıklar 2-50 yıl 2-20 yıl 4-5 yıl 2-50 yıl 3-39 yıl 2-25 yıl Beklenen faydalı ömür, kalıntı değer ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini ileriye dönük olarak tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir. Diğer maddi duran varlıklar, ağırlıklı olarak dolum tankları, istasyon ve istasyon ekipmanlarından oluşmaktadır. Maddi duran varlıkların elden çıkartılması ya da bir maddi duran varlığın hizmetten alınması sonucu oluşan kar veya zarar satış hasılatı ile varlığın defter değeri arasındaki fark olarak belirlenerek, gelir tablosuna dahil edilir Finansal Kiralama Đşlemleri Tüm fayda ve risklerin üstlenildiği maddi duran varlıkların finansal kiralama yolu ile elde edilmesi Grup tarafından finansal kiralama adı altında sınıflandırılır. Finansal kiralamalar gerçekleştirildikleri tarihte, kiralanan varlığın piyasa değeri veya minimum finansal kiralama ödemelerinin bugünkü değerinin düşük olanından aktifleştirilirler. Kira ödemeleri anapara ve faiz içeriyormuş gibi işlemekonulur. Anapara kira ödemeleri yükümlülük olarak gösterilir ve ödendikçe azaltılır. Faiz ödemeleri ise, finansal kiralama dönemi boyunca konsolide gelir tablosunda giderleştirilir. Finansal kiralama sözleşmesi ile elde edilen maddi duran varlıklar, varlığın faydalı ömrü boyunca amortismana tabi tutulur. 17

22 NOT 2 FĐNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA ĐLĐŞKĐN ESASLAR (devamı) 2.7 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Maddi Olmayan Duran Varlıklar (i) Şerefiye ve ilgili itfa payı Şerefiye, satın alınan varlıkların satınalma maliyetleriyle, sözkonusu varlıkların net olarak ayrıştırılabilen makul değeri arasındaki farkı temsil etmektedir. Şerefiye, 31 Mart 2004 tarihinden önce gerçekleşen satın almalara ilişkin ise aktifleştirilmiş ve doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak 20 yıl olarak belirlenen tahmini faydalı ömrü üzerinden 31 Aralık 2004 tarihine kadar itfa edilmiştir. 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren uygulanmakta olan muhasebe standartlarında yapılan değişiklik ile şerefiyeye amortisman ayrılması durdurulmuş olup şerefiyenin net kayıtlı değeri yıllık olarak gözden geçirilir ve gerekli görüldüğü durumlarda daimi değer kaybı göz önüne alınarak düzeltmeye tabi tutulur (Not 20). Değer düşüklüğü testinde, şerefiye, Grup un birleşmenin sinerjilerinden yararlanacak olan ve ayrıştırılabilen her bir nakit üreten birime tahsis edilir. Şerefiyenin tahsis edilmiş olduğu nakit üreten birimlerde değer düşüklüğünün olup, olmadığını kontrol etmek amacıyla her yıl ya da değer düşüklüğünü göstergesi olduğu durumlarda daha sıklıkta değer düşüklüğü testi uygulanır. Nakit üreten birimin geri kazanılabilir tutarının defter değerinden düşük olduğu durumlarda, değer düşüklüğü ilk olarak nakit üreten birime tahsis edilen şerefiyenin defter değerini azaltmak için kullanılır ve sonra bir oran dahilinde diğer varlıkların defter değerini azaltmak için kullanılır. Şerefiye için ayrılmış değer düşüş karşılığı, daha sonraki dönemlerde iptal edilemez. (ii) Diğer maddi olmayan duran varlıklar Diğer maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2005 tarihinden önce satın alınan kalemler için enflasyonun etkilerine göre düzeltilmiş maliyetlerinden ve 1 Ocak 2005 ten sonra satın alınan kalemler için satın alım maliyet değerinden, birikmiş itfa ve tükenme payları ile kalıcı değer kayıpları düşülmüş olarak gösterilirler. Edinilmiş bilgi sistemleri, imtiyaz hakları, ruhsatlar ve bilgisayar yazılımlarından oluşan diğer maddi olmayan duran varlıklar, faydalı ömürleri olan 3-20 yıl boyunca doğrusal olarak itfa edilirler. Doğalgaz arama hakları ise üretim miktarı yöntemiyle itfa edilirler Varlıklarda Değer Düşüklüğü Şerefiye gibi sınırsız ömrü olan varlıklar itfaya tabi tutulmazlar. Bu varlıklar için her yıl değer düşüklüğü testi uygulanır. Đtfaya tabi olan varlıklar için ise defter değerinin geri kazanılmasının mümkün olmadığı durum ya da olayların ortaya çıkması halinde değer düşüklüğü testi uygulanır. Varlığın defter değerinin geri kazanılabilir tutarını aşması durumunda değer düşüklüğü karşılığı kaydedilir. Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen gerçeğe uygun değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Değer düşüklüğünün değerlendirilmesi için varlıklar ayrı tanımlanabilir nakit akımlarının olduğu en düşük seviyede gruplanır (nakit üreten birimler). Şerefiye haricinde değer düşüklüğüne tabi olan finansal olmayan varlıklar her raporlama tarihinde değer düşüklüğünün olası iptali için gözden geçirilir. 18