Uzaktan Eğitim Sürecinde Materyal Ortam ve Teknoloji Tasarımı

Transkript

1 Uzaktan Eğitim Sürecinde Materyal Ortam ve Teknoloji Tasarımı

2 İÇİNDEKİLER 1.Öğretim Materyallerinin Kullanımı Öğretim materyali nasıl hazırlanır? Uzaktan Eğitimde Yazılı Materyallerinin Kullanımı Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı 1.Görsel Tasarım Öğeleri Nelerdir? 2.Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal tasarlarken dikkat edilmesi gerekenler? 3.Biçimsel tasarım öğeleri nelerdir? 4.Tasarımda düzenleme yapılırken dikkat edilmesi gerekenler? Uzaktan Eğitimde İşitsel Materyallerin Kullanımı Uzaktan Eğitimde Görsel-İşitsel Materyal Kullanımı 2.Uzaktan Eğitimde Teknoloji Tasarımı ve Kullanımı Çoklu Ortam Nedir? Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin Tasarım Süreci Nasıldır? Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin Boyutları Nelerdir? Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin Tasarım Öğeleri Nelerdir?

3 Hedef Kitle-Amaç Anahtar Kelimeler Hedef kitlemiz Uzaktan Eğitim ile eğitim hayatını sürdüren öğrencilerdir. Yaş Sınırlaması yoktur. Amacımız öğrencilere uygun materyalleri kullandırabilmek, materyal kullanımı hakkında fikir sahibi olmalarını sağlamak ve teknolojiyi uzaktan eğitimde etkili verimli bir şekilde kullanmalarını sağlamaktır. ANAHTAR KELİMELER Öğretim Materyali Materyal Seçimi Materyal Tasarımı Tasarım Öğeleri Çoklu Ortam Görsel-İşitsel Materyaller

4 Kazanımlar Amaç 1:Uzaktan Eğitimde Öğretim Materyallerinin Aşamalarını Kavrayabilme ve Kullanabilme Öğretim Materyallerinin Kullanım aşamalarını kavrayabilecek Uzaktan Eğitimde Öğretim materyali hazırlayabilecek. Uzaktan Eğitimde yazılı materyaller hazırlayabilecek. Uzaktan Eğitimde görsel materyaller hazırlayabilecek. Uzaktan Eğitimde görsel tasarım öğelerini kavrayabilecek. Uzaktan Eğitimde işitsel materyaller hazırlayabilecek. Uzaktan Eğitimde görsel-işitsel materyaller hazırlayabilecek.

5 Kazanımlar Amaç 2: Uzaktan Eğitimde Teknoloji Tasarımının önemini kavrama ve Teknolojiyi kullanabilme Çoklu ortamı açıklayabilecek. Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin tasarım sürecini açıklayabilecek. Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin boyutlarını açıklayabilecek. Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin tasarım öğelerini açıklayabilecek. Uzaktan Eğitimde Çoklu Ortamı etkileşimlerini uygulayabilecek.

6 Örnek Olay Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Öğrencilerinin sınavlardaki başarı düzeyinin düşük olduğunu fark etti. Fakülte tarafından bu durumun nedenleri geniş çaplı araştırıldı ve öğrencilerin başarı düzeylerinin düşük olmasının ana sebebinin ders kitaplarının çok karışık olması, zor anlaşılması olduğu ortaya çıktı. Ders içerikleri anlatılırken kullanılan materyallerin yeterli olmaması ve öğrenme farklılıklarının gözetilmemesinden dolayı başarı düzeyinin düşük olduğu ortaya çıktı. Fakülte yönetimi sınav başarılarını artırmak ve öğrenci motivasyonunu artırmak için fakülte öğretim görevlilerine bu durumu çözmeleri için en iyi ekibin kurulmasını ve çözüm üretmesini istediler. Öğretim üyeleri bir araya gelerek ders materyallerinin içerikleri desteklemesini, kolay anlaşılır materyaller kullanarak ve öğrenci farklılıklarını göz önünde bulundurarak uygun materyali kullanmışlardır. Teknolojiyi kullanarak da öğrencilerin daha iyi anlamalarını ve motivasyonlarını artırmalarını sağlamışlardır. Böylelikle sınvadaki başarı oranı da artış göstermiştir.

7 Öğretim Materyallerinin Kullanımı Öğretim Materyalleri hazırlanırken Materyaller farklılık gösterseler bile hepsi için genel uyulması gereken kurallar vardır. Bu kurallar: 1-)Öğretim materyali, basit, sade ve anlaşılabilir olmalıdır: Materyallerin sade ve anlaşılır olması tüm öğrencilerin materyali anlamalarına ve kendi yorumlama kabiliyetlerine göre yorumlayabilmelerine yol açacaktır. Hazırlanacak olan materyallerin tüm öğrencilere uygun ve sorularına cevap verebilecek, kullanışlı, anlaşılır olması derse motive olmalarını ve ders içeriğini anlamalarını sağlayacaktır. Materyallerde fazla ayrıntıya yer verilmesi durumunda öğrencide bilginin kodlanmasını zorlaştırır ve karışıklığa yol açabilir.

8 Öğretim Materyallerinin Kullanımı 2-)Öğretim Materyali dersin amacına uygun hazırlanmalıdır Materyal dersin hedeflerini desteklemeyecek bir şekilde hazırlandığı zamane kadar iyi hazırlanmış olsa bile hedefe uygun olmadığı için kazandırması beklenen yeterlilikleri kazandırmayacaktır. Önceden kazandırılması planlanan hedeflerin kazandırılması için materyaller amacına uygun hazırlanmalıdır. Örneğin hedefler uygulama düzeyinde ise, öğretim materyali de öğrenciye uygulama yapma fırsatı sunabilmelidir.(

9 Öğretim Materyallerinin Kullanımı 3-)Öğretim Materyali dersin tümünü açıklamak yerine daha çok önemli, anlaşılması zor olan bilgilerle donatılmalıdır. Materyallerde konu hakkındaki tüm bilgilere yer verilirse öğrencinin anlamasını zorlaştırır. Bilgileri karıştırmasına yol açar. Tüm bilgilere yer vermek yerine anlaşılması zor olan bilgilere,daha soyut bilgilerin somutlaştırılması için veya konunu ana hatlarıyla öğrenciye verilmesi geri kalan kısmının da öğrencinin tamamlamasını istemek.böylelikle Konu fazla dallara ayrılmadan herkesin anlayabileceği bir şekilde ve sorun olabilecek yerlerinde verilmesiyle öğrencinin başarı düzeyini artırır.

10 Öğretim Materyallerinin Kullanımı 4-)Öğretim Materyallerinde kullanılacak görsel öğeler dersi içeriğiyle ilgili olmalı fazla görselliğe yer verilmemeli az ve öz olacak şekilde yeterli görsel öğeye yer verilmeli. Kullanılacak görsel öğeler içerik ile birbirini tamamlar nitelikte olmaz ise konudan uzaklaşmaya yol açabilir. Bu yüzden kullanılacak görsel öğelere özen gösterilmeli ve içerik ile uyumlu birbirini tamamlar nitelikte olmalarına önem verilmelidir. Örneğin materyalde yaş aralıklarına dair bilgi veriliyorsa burada grafik kullanılmalı kullanılan grafik anlaşılır olmalı ve fazla grafik kullanılmadan konu hatları verilmeye çalışılmalı. Fazla görsel öğenin Kullanılması zihinde karışıklığa yol açabilir.

11 Öğretim Materyallerinin Kullanımı 5-)Öğretim Materyallerinde kullanılacak görsel öğeler, işitsel ve yazılı metinler dersi içeriğiyle ilgili olmalı öğrencilerin özelliklerine göre hazırlanmalı, Öğrencinin gerçek hayatıyla tutarlı olmasına özen gösterilmeli. Kullanılan yazılı, görsel-işitsel öğeler öğrencinin gerçek hayatta karşılaşabileceği şeyler olmalı. Örneğin elma örnek olarak gösterilecekse mor değil de yeşil veya kırmızı olmasına özen gösterilmeli. Öğrencinin anlamasını kolaylaştırmak için işitsel ve görsel öğeler bağlantılı ve gerçek hayatla ilgili olmalı. Öğretim materyallerinin öğretim ortamındaki işlevlerinden biri de, öğrencinin gerçek hayatıyla öğretim ortamı arasında bir köprü kurabilmektir.(

12 Öğretim Materyallerinin Kullanımı 6-)Öğretim Materyalleri Öğrenciye alıştırma, tekrar ve uygulama imkânı sunmalı. Materyaller alıştırma imkânı sunmaz ise öğrenci ne kadar öğrendiğini bilemez ve hiçbir zaman kendini yeterli seviyede hissedemez. Tekrar olanağıyla öğrencinin anlamadığı kısımlara tekrar bakmasını sağlamalı ve böylelikle konuyu eksiksiz kavramasını sağlamalı. Uygulamalarla öğrenci tekrar etmesi gerektiği yerleri görür, alıştırmalarla daha çok çalışması gereken kısımlar varsa bunları anlar ve uygulamaya başlar. Bu açıdan önemlidir.

13 Öğretim Materyallerinin Kullanımı 7-)Öğretim Materyalleri tüm öğrencilerin erişimine açık olmalı ve eşit erişim hakkı sunmalı. Uzaktan Eğitim esnasında kullanılabilecek her türlü materyal tüm öğrencilerin erişimine açık olmalı ve hiçbir fark gözetmeden erişebilmeleri sağlanmalı. Öğrencilerin tümünde olabilecek özellikler göz önüne alınmalı. 8-)Materyaller Tekrar Başvurabilme özelliğine uygun hazırlanmalı ve öğrencilerin de kullanabileceği düzeyde olmalıdır. Kullanılacak materyaller konu içerisinde tekrar faydalanılabilecek materyaller ise daha donanımlı ve sağlam hazırlanmalıdır. Materyaller fazla örneklere sahip olmalı ki öğrencilerin farklı anlama özelliklerine uygun olmalı. Öğrencilerin kullanabileceği türde olmalıdır. Sıra Sizde?? Öğretmen olsaydınız öğrencilere materyal seçerken başka hangi kriterleri göz önüne alırdınız?

14 Uzaktan Eğitimde Yazılı Materyallerinin Kullanımı Uzaktan Eğitimde ilk uygulamalar bankacılık sisteminde mektupla eğitim ile başlamıştır. Bu uygulama ile uzaktan eğitimin kriterlerine göre hazırlanan ders içerikleri ve diğer materyaller posta yolu ile öğrencilere gönderilmesi söz konusu olmuştur. Mektupla öğretim de denilebilir. Yazılı gereçler kullanılarak gerçekleşmiştir.

15 Uzaktan Eğitimde Yazılı Materyallerinin Kullanımı Yazılı Materyallerin Avantajları Yazılı materyaller, özelliklede ders kitapları veya ders notları, değişik işlevleri yerine getirmektedir. Öğrenciyi.pratik çalışmaya yöneltir. Problem çözmeye yöneltir. Soru cevaplandırmaya yöneltir. Bireysel olarak bağımsız öğrenmesini sağlar. Tekrar ve alıştırma yapmasını sağlar. Bireysel inceleme yapmasını sağlar. Bilgiyi yorumlamasını ve bilgiyi dağıtmasını sağlar. Yazılı Materyallerin Sınırlılıkları Oluşturulan kaynakların çoğaltılıp öğrencilere dağıtılmasında sıkıntılar ortaya çıkar. Yazılı kaynaklarda bireysel öğrenme farklılıklarına göre hazırlanma süreci zordur. Kaynak belirtmede görüş birliğine varılmadığından ortak kaynak belirtmek sıkıntılıdır. Güncellenmesi ve teknolojik yeni bilgilerin eklenmesi sıkıntılı olabilir Sıra sizde?? Yukarda belirtilenlerin dışında size göre yazılı materyallerin avantaj & dezavantajları var mı? Nelerdir?

16 Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı

17 Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı Görsel Öğeler: Gerçekçi: Üzerinde durulan gerçek nesneyi gösterir. Nesnenin gerçek olması demektir. İlk resim gerçekçi diğeri ise gerçekçi değildir. Ancak gerçekçi resimlerde her zaman bir eksiklik söz konusudur. Çünkü hiçbir zaman resim gerçek hatlarıyla resmedilemez.

18 Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı Benzeşik: Bir kavramı, konuyu açıklamak için şekil olarak benzerlik gösteren öğeleri kullanmaktır. Örneğin Dünya şeklini anlatırken mevcut materyalleri bulunmayan bir okul bunun yerine top veya portakal vb. dairesel yapıda olan şeylerin kullanılması.örn:şekil1 Şematik: Akış diyagramları, grafikler, haritalar vb. şemasal şekilleri kullanarak içeriği aktarmaya çalışmak.örn:şekil2. BENZEŞİK ŞEMATİK

19 Sözel Öğeler Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı Yazı Tipi: Yazı tipinin tüm saylarda aynı olmasına özen gösterilmeli yazı tipi genel geçerliliği kurallar çerçevesinde olmalı. Yazı Tipini ayarlarken tüm kelimelerin açık olmasına özen gösterilmeli.örn:şekil1 Renk: Yazının rengi arka planla uyumlu olmalı. Dikkat çekmek amaçlı noktalarda vurgulamak için renk biraz daha koyu olabilir. Dikkat çekmek istenen yerler sarı renkle, daha az dikkat çekmek istenilen yerlerde mavi renkle, hatırlatılması istenen renklerde kırmızı renkle ifade edilmeli. Genel kurallar bunlardır.

20

21 Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı Sözel Öğeler Stil Sayısı: Yazı stili uygun olmalı, düz yazı stili seçilmeli. Genel kurallara uygun hazırlanmalı. Yazı boyutu ikiden fazla farklılık göstermemeli. Büyük Harf: Metinleri yazıda en iyi şekilde okumalarını sağlamak. Küçük harf kullanmaya özen göstermek ve gerekli yerlerde büyük harf kullanmaya özen göstermek gerekir.

22 Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı Sözel Öğeler: Harf Boyutu: Harf boyutu materyal ortam ve amacına göre belirlenmelidir. Harf boyutu belirlenirken genel kurallara uygun belirlenmeli ve herkes tarafından okunabilmeli. Boşluklar: Metinler arası boşluklarda okumayı kolaylaştırmak ve zorlaştırmak açısından önemlidir. Bu açıdan boşlukların düzenli ve uygun bir şekilde yerleştirilmesine önem gösterilmelidir. Satırlar arasında boşluklar fazla olmamalı ve kopukluk hissi vermemelidir.

23 Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal Kullanımı Çekicilik Katan Öğeler Dikkat Çekicilik: Öğrencilere yeni bilgiler verilirken öğrencilerin güdülenmesi gerekir. Dikkatlerinin bir noktada toplanması ve canlı tutulması için uyarıcılar önemlidir. Dokunulabilirlik: Öğretim materyalleri öğrenciye dokunabiliyor hissi vermelidir ki öğrencinin materyali gerçek hayata uyarlayabilmesini sağlasın. Daha etkili bir ders işleyişi için önemlidir. Etkileşimlilik: Tüm materyallere uygulanabilir bir özelliktir. Hazırlanacak olan materyalin öğrencinin derse etkin katılımının sağlanmasına önem verilmeli. Etkili ders işleyişinin sağlanmasıyla birlikte verim artar. Sınav sonuçlarında artış görünür. Sıra Sizde?? Uzaktan Eğitimde görsel materyal kullanmanın önemi nedir? Kullanırken nelere dikkat etmeliyiz.

24 Uzaktan Eğitimde Görsel Materyal tasarlarken dikkat edilmesi gerekenler? Görsel materyaller hazırlanırken görsel tasarım öğelerine uygun hazırlanmalıdır. Ders içeriğiyle uyumlu olmalı içeriği tamamlar nitelikte olmalı. Fazla görsellik kullanmak bilginin zihinde karışmasına yol açar bu yüzden görsel materyallerin az ve öz kullanılması gerekir. Görsel materyaller yazılı veya sözel bilgilerin somutlaştırılması, kavramların öğretilmesi ve zihinde bilginin somutlaşması amacıyla kullanılmaktadır. Bazı öğrenciler Görsel materyallerle daha etkili öğrenme gerçekleştirir.

25 Biçimsel tasarım öğeleri nelerdir? çizgi, şekil, alan,boyut, doku, renk Çizgi: Dikkati belirli bir noktaya çekebilir, belirli bir yolun izlenmesini sağlayabilir.çizgilere sadeleştirme olayı da denebilir. Anlamı bir yerde toplamaya yarar. Şekil: Yüzey üzerinde oluşturulan iki boyutlu anlamlı biçimlerdir. Farklı şekillerin bir araya gelmesiyle anlamlı şekiller ortaya çıkar. İstanbul Ankara arası çizgisel gösterim. Şekil ile gösterim.

26 Alan: Görsel materyaller kullanılırken alanın etkili ve düzgün kullanımı materyallerin anlaşılabilir olması açısından büyük önem taşır.alanın düzgün ve etkili kullanılması gerekiyor. Boyut: Materyallerde kullanılan boyutlar öğrenciyi yanıltmamalı ve gerçek yaşantıyla uyumlu boyutlandırmalara yer verilmeli. Örneğin zürafa ev den daha uzun olmamalı.

27 Doku: Görsel öğelerin çoğu iki boyutludurlar. Doku, görselin hem daha gerçekçi gözükmesine, hem de zeminle cisim arasında oluşan farklılık sayesinde daha rahat algılanmasına yardımcı olur. Renk: Görsel materyallerde önemli bir etmendir. Bilinçli kullanılmalıdır. Ders içeriğinde yazı tipi ve rengi uyumlu olmalı arka planla uyumlu olmalı. Materyallerin etkili ve göze hitap etmesi için renk uyumu kaçınılmazdır. Renk görsel materyallerde önemli bir unsur olmakla birlikte etkililiği bilinçli kullanılmasına bağlıdır. DOKU RENK ŞEMASI

28 4.Tasarımda düzenleme yapılırken dikkat edilmesi gerekenler? Tasarımda düzenlemeler 3 başlık ta toplanmıştır. Yakınlık, yönlendiriciler ve uyumluluk. 1.Yakınlık: Bir alandaki görsel öğeler birbirlerine yakın olma durumlarına göre gruplandırılırlar. Birbirine yakın öğeler materyallerde birbirine yakınlaştırılmalı ve birbirinden uzak öğeler de birbirinden uzaklaştırılmalıdırlar. Birbiriyle ilişkili metinler ve görsel öğeler birlikte yer almalı. 2.Yönlendiriciler: Öğretim materyallerinde nereden başlanmak isteniyorsa veya öğretim materyallerinde dikkat çekilmek istenen noktalarda yönlendiriciler kullanılarak materyallerde istenilen yere yönlendirilebilir. Madde imi kullanarak bu işlemleri gerçekleştirebiliriz. 3.Uyumluluk:Görsel Materyal hazırlarken materyal içersindeki öğelerin yapısal olarak aynı özelliklere sahip olması gerekir. Başlıkları düzeyine göre düzenlenmesi ve alt başlıklarında başlıklara göre ayarlanması.

29 Uzaktan Eğitimde İşitsel Materyallerin Kullanımı Telefon, sesli konferans radyo, teyp ve cd ile eğitimin gerçekleştirilmesidir. Telefon ile eğitimler eskiden yaygın olarak kullanılan fakat günümüzde yerini video ile konferansa bırakan eğitim materyalleridir. Sadece ses ile eğitim gerçekleştirilmesi birtakım sıkıntılar ortaya çıkarmaktadır. Sadece öğreten merkezlidir. Tekrar olanağı sunar. Fakat öğretmen merkezli olduğundan eğitimde etkili bir şekilde kullanılamaz. Mekandan bağımsızlık da önemli bir etkendir. Yarar ve sınırlılıkları bunlardır. Daha etkili öğretim için ses ve görüntünün bir arada kullanılması gerekmektedir.

30 Uzaktan Eğitimde Görsel-İşitsel Materyal Kullanımı Öğretimsel Televizyon Yayınları Tek bir ders üzerinde veya tüm derslerin televizyon kanallarında eğitiminin gerçekleşmesi. Hem görüntü hem de ses özelliklerinin kullanılması dersin anlaşılmasını kolaylaştırır. Soyut kavramların somutlaştırılmasını sağlar. Yönetimi dersten önce hazırlıkların yapılması ve ders esnasında kontrolün sağlanması ve dersten sonra gerekli düzenlemelerin yapılması, hata ve eksiklerin tespit edilmesi ve düzenleme yapılması açısından önemli bir etmendir. Tek yönlü ve çift yönlü dağıtım modelleri bulunmaktadır. Çift yönlü dağıtım modeli eğitimde verimliliği artırdığı için daha etkilidir. Görsel-işitsel materyaller televizyonlardır.eğitim tvlerdir. İşitsel teknoloji ve görsel teknolojinin birlikte kullanılmsıyla birlikte eğitim materyallerinin etkili bir şekilde hazırlanması ve uygulanmasını sağlar.

31 Uzaktan Eğitimde Teknoloji Tasarımı ve Kullanımı Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyalleri Çoklu ortam; metin, görüntü, grafik, çizim, ses, video ve animasyonların bilgisayarda gösterilmesi, dosyalarda saklanması, bilgisayar ağından iletilmesi ve sayısal olarak işlenmesi ile ilgili bir kavramdır. Çoklu ortam dediğimiz zaman, çeşitli türdeki bilgi kaynaklarının bir arada olması anlaşılmaktadır. Bir örnekle açıklarsak; sadece ses veya görüntü, bilginin gösterildiği birer ortamdır; bunlar bir araya getirildiğinde ise çoklu ortam olarak adlandırılmaktadır. Bu durumda; metin, görüntü, grafik, çizim, ses, video ve animasyonların birden fazlasının bir arada bulunmasına çoklu ortam denir.(

32 Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyalleri Çoklu ortam destekli öğretim materyalleri tasarım süreci hedef kitlenin belirlenmesi,eğitim içeriğinin belirlenmesi, eğitim amacının belirlenmesi ve teknolojik içeriğin belirlenmesi kısımlarından oluşmaktadır. Etkileşimli çoklu ortam 3 bölümden oluşmaktadır. Medya(görsel, görsel-işitsel ve işitsel içerikli kısımlar),teknoloji(bilgisayara bağlı, internet tabanlı, sanal ortamlar ve bilgisayar) ve de ürün (eğitim yazılımları, sanal ortamdaki etkinlikler, etkileşimli internet etkinliği vb.)

33 Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin Boyutları Nelerdir? Bilgisayar Temelli Öğretim Materyalleri:Öğrenme tamamen bilgisayar ortamında gerçekleşir.bu ortamda kullanılan materyaller; ses-video kayıt sistemi,yazılı-görsel materyaller,görsel-işitsel çoklu ortam materyalleri kullanılır. Bilgisayar Destekli Öğretim Materyalleri:Öğrenme-öğretme sürecinin daha etkili olması için yaralanılır.bilgisayar öğretim materyallerinden farkı öğrenmeyi güçlendiren,öğrenmeyi kolaylaştıran ve eğitimi etkin kılmasıdır. İnternet Tabanlı Öğretim Materyalleri: İnternetin ve internet üzeri materyallerin kullanılarak eğitime yardımcı olmasını sağlayan materyallerdir.(web araçları vb.) Çevrimiçi Öğretim Materyalleri: Çevrim içi öğrenmelerin oluşumunu sağlayan,öğretimde zaman ve mekan sınırını ortadan kaldıran,eğitimi bireyselleştiren öğretim materyalleridir. Sıra Sizde?? Sizce çevrimiçi öğretim materyalleri hangi özelliklerinden dolayı çok tercih edilebilir?

34 Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin Tasarım Öğeleri Nelerdir? Kullanılan ses efektleri hedef kitleye uygun olmalıdır. Verim böylelikle artar Kullanılacak tüm karakterler hedef kitlenin özelliklerine göre hazırlanmalıdır. Tasarım kısmındaki senaryo ilgi çekici olmalıdır ki öğreneni sıkmasın aktif tutsun. Kullanılacak öğeler öğrencinin motivasyonunu artırmalı ve sürekli öğrenciyi hazır tutmalı. Kullanılacak resim, grafik, şema, levhalar vb. öğeler diğer metin ve öğelerle uyumlu olmalıdır.

35 Çoklu Ortam Destekli Öğretim Materyallerinin Tasarım Öğeleri Nelerdir? Resim, grafik, şema, levha vb. öğeler etkin olmalıdır. Uygun öğeler seçilmeli. Yönlendirmeler doğru yapılmalı, Seslendirmenin iyi olması gerekir. Seslendirmeyle eşit ilerleyen bir görsel içerik de olmalı. Kalıcılığı artırmak için. Görsel öğelerin anlamlı ve uyumlu olmasını ve mümkün oldukça kullanılmasına özen gösterilmelidir. Sunucu çok seçenek sunmalıdır. Bireysel öğrenme farklılıklarına uygun hazırlanmalıdır.

36 ÖZET Materyallerin sade ve anlaşılır olması, hedef kitlenin genel özelliklerine göre uygun hazırlanması gerekmektedir. Materyallerde konu hakkındaki tüm bilgilere yer verilirse öğrencinin anlamasını zorlaştırır. Bilgileri karıştırmasına yol açar. Tüm bilgilere yer vermek yerine anlaşılması zor olan bilgilere, daha soyut bilgilerin somutlaştırılması için veya konunu ana hatlarıyla öğrenciye verilmesi geri kalan kısmının da öğrencinin tamamlamasını istemek. Uzaktan Eğitimde ilk uygulamalar bankacılık sisteminde mektupla eğitim ile başlamıştır. Bu uygulama ile uzaktan eğitimin kriterlerine göre hazırlanan ders içerikleri ve diğer materyaller posta yolu ile öğrencilere gönderilmesi söz konusu olmuştur. Mektupla öğretim de denilebilir.yazılı gereçler kullanılarak gerçekleşmiştir. Telefon, sesli konferans radyo, teyp ve cd ile eğitimin gerçekleştirilmesidir.

37 ÖZET Telefon ile eğitimler eskiden yaygın olarak kullanılan fakat günümüzde yerini video ile konferansa bırakan eğitim materyalleridir. Çoklu ortam; metin, görüntü, grafik, çizim, ses, video ve animasyonların bilgisayarda gösterilmesi, dosyalarda saklanması, bilgisayar ağından iletilmesi ve sayısal olarak işlenmesi ile ilgili bir kavramdır. Çoklu ortam boyutları Bilgisayar Temelli Öğretim Materyalleri, Bilgisayar Destekli Öğretim Materyalleri, İnternet Tabanlı Öğretim Materyalleri, Çevrimiçi Öğretim Materyalleri, Etkileşiimli video ve etkileşimli ses.

38 Değerlendirme 1-)Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde öğretim materyallerinin kullanım aşamalarından değildir? A)Öğretim materyali basit, sade olmalıdır. B)Öğretim materyali dersin amacına uygun hazırlanmalı. C)Öğretim materyali gerçek hayatla tutarlı olmamalıdır.+ D)Öğretim materyali erişimi kolay olmalıdır.

39 Değerlendirme 2-)Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde yazılı materyalin sınırlılıklarındandır? A) Problem çözme becerisi kazandırır. B)Öğretim materyallerin çoğaltılması ve dağıtılması zordur.+ C)Tekrar ve alıştırma olanağı sunar. D)Bireysel olarak bağımsız öğrenmeyi sağlar.

40 Değerlendirme 3-)Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde yazılı materyalin önemini açıklar? A) Yazılı materyaller tekrar ve alıştırma olanağı sunar. B)Gerçek hayattan bağımsız olması. C)Konuların birbirinden bağımsız olması ve karışık olması. D)Konular birbirini tamamlar nitelikte değildir.

41 Değerlendirme 4-)Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde görsel materyal hazırlarken dikkat edilmesi gereken kurallardandır? A) Çok fazla görsel materyal kullanılmalı. B)Yeterli sayıda görsel materyal kullanılmalı ve kullanılan materyaller birbirini tamamlar nitelikte olmalı.+ C)Kullanılan materyaller birbirinden bağımsız olmalı. D)Görsel materyaller metin ile ilişkili olmak zorunda değildir.

42 Değerlendirme 5-)Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde işitsel materyallerdendir? A) Radyo,teyp,kayıt kasetleri+ B)Öğretimsel TV ler ve video konferanslar. C)Mektup kitap dergi D)Radyo,tele konferans ve televizyon yayınları

43 Değerlendirme 6-) Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde görsel işitsel materyallerdendir? A) Radyo,teyp,kayıt kasetleri B)Tv cd kaset C)Tv dvd video-konferanlar+ D)teyp kaset dergi

44 Değerlendirme 7-) Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde çoklu ortam destekli öğretim materyallerindedir? A) Sanal sınıflar+ B)Gazete ve dergiler C)Ders kitapları D)teyp kaset tele-konferans

45 Değerlendirme 8-) Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde çoklu ortam destekli öğretim materyallerinin tasarım öğelerinden değildir? A) Görsel materyaller diğerlerine göre daha az olmalı B)Bilgiler birbirinden bağımsız olmalı C)Çok fazla detaylı bilgiye yer verilmeli D)Ses efektleri anlaşılır olmalı.+

46 Değerlendirme 9-) Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde çoklu ortam destekli öğretim materyallerinin tasarım boyutlarından değildir? A) Bilgisayar Destekli Öğretim Materyalleri B)Bilgisayar Temelli Öğretim Materyalleri C)İnternet Tabanlı Öğretim Materyalleri D)Video Destekli Öğretim Materyalleri+

47 Değerlendirme 10-) Aşağıdakilerden hangisi uzaktan eğitimde çoklu ortam kavramının açıklamasıdır? A) Metin, görüntü, grafik, çizim, ses, video ve animasyonların bilgisayarda gösterilmesi, dosyalarda saklanması, bilgisayar ağından iletilmesi ve sayısal olarak işlenmesi ile ilgili bir kavramdır.+ B) Metin, seslerin radyo, teyp ve kasetlere gösterilmesi ve sayısal olarak işlenmesi ile ilgili bir kavramdır. C) Metin, görüntü, grafik, çizim kitaplar da gösterilmesi ve sayısal olarak işlenmesi ile ilgili bir kavramdır. D)Çizim, ses, video ve animasyonların konferanslarla gösterilmesi ve sayısal olarak işlenmesi ile ilgili bir kavramdır.

48 Kaynakça Odabaşı, H. F, Kabakçı, I., (2007). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayınları, s. 71. Demirel, Ö., Seferoğlu, S.S., Yağcı, E.,(2002). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme,2.baskı, Ankara: PEGEM A Yayıncılık. Şahin, T.Y(1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Ankara: Anı Yayınevi. Kaya, Z.(2005). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Ankara: PEGEM Yayıncılık. 25 İnternet adresi: