DENiZDEN YAĞ TOPLAMA TEKNİKLERİ VE YENİ GELİŞTİRİLEN BİR YÖNTEM

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DENiZDEN YAĞ TOPLAMA TEKNİKLERİ VE YENİ GELİŞTİRİLEN BİR YÖNTEM"

Transkript

1 Yapım Matbaacılık Ltd., İstanbul, 1999 Editörler :A. İ. ALDOĞAN Y. ÜNSAN E BAYRAKTARKATAL GEMİ İNŞAATI VE DENİZ TEKNOLOJİSİ TEKNİK KONGRESİ 99 BİLDİRİ KİTABI DENiZDEN YAĞ TOPLAMA TEKNİKLERİ VE YENİ GELİŞTİRİLEN BİR YÖNTEM Yalçın ÜNSAN 1 ÖZET Bu yazıda denizlerdeki kirlilik tipleri ve sonuçları hakkında bir ön bilgi verilmiş ve 1992 senesinde yapılmış DPT [1] araştırma projesinin bir bölümü olan denizden yağ toplanması ile ilgili geliştirilen yeni bir sistemin tanıtımı yapılmaktadır. Geliştirilen bu sistemin deneyleri yapılmıştır. Ayrıca sistemin içinde bulunacağı geminin ön dizayn çalışmaları tamamlanmıştır. 1. GİRİŞ İnsanların dikkatinin deniz kirliliğine çekilmesinde, büyük tankerlerin yapmış olduğu kazaların katkıları büyüktür. Bunlardan biri 1987 Mart'ında Fransa açıklarında denize ton ham petrol sızdıran AMOCO CADIZ tankerinin neden olduğu kazadır. Akdeniz yeryüzündeki deniz alanlarının yüzde birini kapsamasına karşın, dünya yüzeyindeki yüzer petrol ve zift tabakalarının yarısını içinde barındırmaktadır. Deniz yüzeyindeki kirlilik diğer kirlilik çeşitlerine göre daha az deniz kirliliği oluşturmasına karşılık insanların direkt olarak bu kirliliği görmeleri dikkat çekici bir faktördür. Tanker kazalarının deniz kirlenmesine katkısının tüm kirliliğe oranı % 25 kadardır. Petrol tabakalarının çaresine nasıl bakılacağı sorunundan halkın haberdar olması 1976'da TORREY CANYON'un bombalanması olayı ile olmuştur. Bu başarısız girişim ile 1981 yılı arasında kazalarda yok olan petrol yükü 200 milyon dolar, temizleme çalışmaları 250 milyon dolar, çevre (ekonomik) ve kamu zararları 300 milyon dolar, tazminat davaları 250 milyon dolar mertebesindedir[2]. Bu gün bu rakamlar taşımacılığın artmasıyla çok daha yüksek mertebelere çıkmıştır. 1 Y. Doç. Dr. İ.T.Ü. Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi, Gemi İnşaatı Bölümü, Ayazağa 80626, İstanbul, Türkiye. 280

2 2. DENİZLERDE OLUŞABİLECEK KİRLİLİK TİPLERİ Dünya üzerindeki denizler yüzyıllardan beri atık merkezleri olarak kullanılmıştır. Denizlerde meydana getirilen kirlilikleri üç ana gruba ayırabiliriz: 1. Deniz Dibi Kirliliği. 2. Deniz Suyu Kirliliği. 3. Deniz Yüzeyi Kirliliği. Dip kirlenmesi insanlar tarafından atılan katı atıklardan kaynaklanmaktadır. Bunlar; variller içinde atılan sanayi artıkları, katı çöpler,kutu içecekler, pet şişeler, metal artıklar, vs. dır. Genelde bu kirlilik deniz suyunu fazla kirletmez ancak bu atıkların yok olma süreleri çok uzun olduğu için (plastik türevleri 400 ile 700 yıl) kalıcı bir kirlilik yaratırlar. Deniz kirliliğinin asıl sebeplerinden biri direkt suda çözünerek kirlilik yaratan atıklardır. Bunları biyolojik ve sentetik diye ikiye ayırabiliriz. Biyolojik atıklar deniz içindeki bakteriler tarafından kısa sürede (6 ile 12 ay) yok edilebilir. Ancak bu atıkların miktarı fazla olursa denge bozulabilir. Sentetik atıklar deniz tarafından yok edilemez ve en tehlikeli atıklar (deterjan, ağır metaller içeren atıklar vs.) bunlardır. Bu yazının ana konusu olan deniz yüzeyini kirleten maddelerin başında yağ ve petrol türevler gelir. Bunun yanında deniz suyu yoğunluğundan daha az yoğunluktaki maddelerde (tahta parçaları, çöpler, pet şişeler vs.) yüzey kirliliğini oluşturur. 3. DENİZLERDE PETROL VE YAĞ KİRLENMESİ Bundan sonra yağ, ham petrol ve petrol türevi maddeler kirletici adıyla anılacaktır. Genelde herhangi bir, nedenden dolayı denize dökülen kirleticinin (yağ, ham petrol ve petrol türevi) kalınlığı kısa sürede 1 mm'nin altına düşer ve km'lerce büyüklükte bir alana yayılır. Bu kirlenme yüzey akıntısı ve rüzgarla daha büyük alanlara yayılabilir. Kirletici önce kalınlığının etkisiyle daha sonra yüzey gerilimi vasıtasıyla deniz yüzeyinde yayılır. Kirleticinin viskozitesi ile sıcaklığı yayılma üzerinde yayılmayı arttırıcı bir etkisi vardır. Kirletici yüzeye yayıldıktan birkaç saat sonra parçalanıp akıntı veya rüzgar yönünde çizgiler halinde dağılır. Kirletici bu aşamadan sonra kendi akıcılığı ile değil, dış etkenler nedeniyle yayılır. Yayılan kirleticinin bir kısmı buharlaşır. Buharlaşma miktarı kirleticinin uçuculuğu, ortam sıcaklığı, kirleticinin yayıldığı alan, kirleticinin kalınlığı ile doğru orantılıdır. Ayrıca rüzgar ve dalga buharlaşmayı arttırır. Buharlaşma kirleticinin viskozitesini arttıracağından temizleme işlemini zorlaştırıcı bir faktördür. Dalga ve çırpıntılar yüzeydeki kirletici tabakanın parçalanmasına ve kirletici damlacıkları oluşup bunların suya batıp yüzeyin altında ikinci bir tabaka oluşturmasına neden olur. Viskoz kirleticiler fazla dağılmadan uzun süre su yüzeyinde kalabilir. Viskozitesi düşük olan kirleticiler çabucak parçalanıp dağılma eğilimindedirler. Bir çok kirletici, kirleticilik hacmini 3-4 kat arttırıcı şekilde suyla karışırlar. Bu olay sübyeleşme adıyla anılır. Sübyeleşme genellikle viskozdur ve diğer etkilerle kirleticinin dağılmasını engeller. Kirleticinin içindeki asfalt oranı % 5'den fazla ise kararlı Sübye oluşur. Sübyeler sakin havada veya kıyıda tekrar ayrışırlar. Viskozite sübyeleşmeyi ters oranda etkiler, ancak denizdeki 3 Beaufort kuvvetinden daha kuvvetli rüzgarlarda düşük 281

3 viskositeli kirleticiler 2-3 saatte % oranında sübyeleşirler. Yüksek viskozeteli kirleticinin % 10 sübyeleşmesi için yaklaşık 10 saat geçmesi gerekir. Sübyenin oranı arttıkça kirleticinin yoğunluğu deniz suyuna yaklaşır ve kirleticinin rengi sırasıyla siyah, karverengi, turuncu ve sarı olur. Kirleticinin bir kısmı zamanla suda çözünür. Çözünme oranı ve miktarı, kirleticinin miktarına, cinsine, suyun ısısına, dalgalara ve dağılma yüzeyine bağlıdır. Çok ağır ve çok hafif kirleticiler suda çözünmez. Oksijenle direkt temas eden kirleticiler oksidasyona uğrarlar. Hidrokarbon molekülleri ya çözünürler yada birleşerek katranları oluştururlar. Güneş ışığı altında ince filmler 24 saatte % 1'in altında bir oranda parçalanırlar. Yüksek viskoziteli kirleticiler ve sübyelerinin oksidasyonu onları kararlı kılar. Kirleticiye yapışan organik maddeler çökelmeye neden olabilir. Ayrıca ısı değişimleri çökelmeye neden olur. 10 O C ısı yükselmesi deniz suyu yoğunluğunu % 25 değiştirir, kirleticinin yoğunluğu ortalama % 0.5 değişir. Bu nedenle gündüz yüzen kirletici gece batabilir. Bu durum yüzey kirlenmesini önleyen bir faktördür ancak daha tehlikeli olan dip kirlenmesine neden olur. Deniz suyu pekçok bakteri içerir. Bu bakteriler kirleticiyi karbon kaynağı olarak kullanarak bir kısmını parçalar. Bu tür biyolojik bozunumu etkileyen faktörler, ısı, oksijen oranı, nitrojen ve fosfor gibi çok çeşitlidir. 4. DENİZ YÜZEYİNDEN PETROL VE PETROL TÜREVLERİNİ TEMİZLEME SİSTEMLERİ Kirleticileri deniz yüzeyinden temizlemek için üç ana yöntem vardır: 1. Biyolojik yöntemler. 2. Sentetik yöntemler. 3. Mekanik yöntemler. Biyolojik yöntemler bakteriler vasıtası ile kirleticinin parçalanması mantığına dayanır. Sentetik yöntemlerin ana fikri sentetik olarak üretilen temizleyici vasıtasıyla kirleticiyi parçalayarak yok etmek veya kirleticinin tam katı hale gelip (plastik gibi) kolay bir şekilde toplanabilmesini sağlamaktır. Ancak her iki yöntem de geliştirilme aşamasında olup çok pahalı yöntemlerdir. Mekanik toplayıcıların hepsi bir kirletici toplama sistemi ve kirleticiyi depoya aktaran bir pompa sisteminden oluşmaktadır. Mekanik toplayıcıları 5 ana kategoride toplayabiliriz [3]. 1. Emici toplayıcılar. 2. Adhezyon (yapışma) sistemli toplayıcılar. 3. Mekanik taşıyıcılı toplayıcılar. 4. Suda delik sistemli toplayıcılar. 5. Girdap prensipli toplayıcılar. 282

4 4.1. EMİCİ TOPLAYICILAR Su üzerindeki kirletici emilerek sudan toplanır (Şekil 1.). Emilen akışkanın içinde % 80'den fazla su vardır. Kirletici tabakasının inceliği karışımın içindeki su oranını arttırır. Kirleticiyi ayırmak için büyük tanklara ve depolara ihtiyaç vardır. Bu toplayıcıların verimleri hafif çırpıntılı denizlerde çok düşmekte ve sakin denizlerde tercih edilmelidir. Kirletici V = Sabit Kirletici V = 0 (a) (b) Şekil 1. Emici Toplayıcılar ADHEZYON SİSTEMLİ TOPLAYICILAR Kirletici malzeme sert yüzeylere yapışır, bunun yanında su çok az yapışır. Kirleticinin tutunmasını arttırmak için oleofilik malzeme kullanılır. Bunlar küçük ebatlı aletler olup saatte toplayabildikleri kirletici miktarı düşüktür. Oleofilik malzemelerin en yaygın kullanılanı Polipropilen'dir. Oleofilik malzemeler çok pahallı olup yüksek teknoloji ürünleridir. Bu sistemlerin verimi oldukça yüksek olup 1'e yakındır. Verimden kasıt, denizden toplanan karışımın içindeki kirleticinin oranıdır. Bu kategoride 3 ayrı sistem vardır: I) HALATLI SİSTEM : Kirletici bir halata yapışır. Halat 2 merdane arasında sıkıştırılarak üstündeki kirletici temizlenir. Yüksek viskoziteli kirleticinin halattan temizlenmesi problem olmaktadır. Orta ve düşük viskoziteli kirleticilerin toplanmasında uygundur. 3 kuvvetinde havalara kadar çalışabilir. 283

5 Kirletici Şekil 2. Halatlı Toplayıcılar. II) DİSKLİ SİSTEM : Bu sistemde bir disk, üzerinde kirletici olan suyun içinde dönerek kirleticiyi toplar. Disk üzerinde sıyırıcı bir hevha, yapışan kirleticiyi temizler. Bu temizleyiciler 2 kuvvetine kadar havalarda çalışabilmektedir. Yüksek toplama verimi ve hızına sahiptirler. Sübyeleşmiş kirleticiyi toplama yeteneği çok düşüktür. Kirletici Şekil 3. Diskli Toplayıcılar. III) KAYIŞLI SİSTEM : Bu sistemde iki silindir yardımıyla döndürülen bir kayışın yüzeyden topladığı kirleticiyi başka bir silindirin sıkıştırması yardımıyla kazınması prensibi ile çalışır. Bu sistemler sübyeleşmiş kirleticiyi hatta katı atıklar dahi temizleyebilir. V = sabit Kirletici Şekil 4. Kayışlı Toplayıcılar. 284

6 4.3. MEKANİK TAŞIYICILI TOPLAYICILAR Bu yöntemde su üzerindeki kirletici, halatlar veya dubalarda tecrit edilir. Daha sonra konsantre kirletici arşimed vidası, padıl, fırça gibi mekanik vasıtalar ile bir tanka iletilir. Bu yönetmin verimi kirleticinin kalınlığının fazlalığı ve viskozitesinin yüksekliği ile artar. Her türlü yüzey kirliliğine uygulanabilir. Kirletici Şekil 5. Padıl Temizleyici. Şekil 6. Fırçalı Temizleyici SUDA DELİK SİSTEMLİ TOPLAYICILAR Bu yöntemde suda kirletici ve suyun akabileceği suni bir delik yaratılır. Her türlü kirletici bu sistemle toplanabilir. Su kirleticiden yoğunluk farkı yoluyla ayrılır. Bu sistemin verimi düşüktür. Ayrıştırma tankına kirleticiyle birlikte çok fazla su girer.verim ve toplama hızı, kirleticinin kalınlışına, visktozitesine, kirleticinin toplayıcıya geliş hızına, akıntıya, dalgaya ve rüzgara bağlıdır. 285

7 Kirletici Deniz Suyu Kirletici Deniz Suyu Şekil 7. Suda Delik Sistemli Temizleyiciler. 5. HIZLANDIRILMIŞ DİNLENDİRME YOLUYLA KİRLETİCİ TOPLAMA SİSTEMİ Aşağıda anlatılacak sistem İTÜ. Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesinde özgün olarak düşünülmüştür. Ayrıca Kaynak [1] de görülebileceği üzere diğrr sistemlerin bazılarıda test edilmiştir. Gemi ile integre çalışacak yeni önerilen bu sistem temelde "emme + yoğunluk farkı" ilkelerinden hareketle geliştirilmiştir. Buna ek olarak bazı yeni tasarımlar getirilerek, kirletici (petrol) ile suyun birbirinden hızlandırılmış dinlendirme dediğimiz bir yolla ayrışmasını sağlayan bir sistem elde edilmiştir. Deney için dizayn edilen Şekil 8'de ve Resim 1'de ana tankları görülen sistem toplam dört bölümden oluşmaktadır. I. Kirli suyun toplandığı ve yağın ayrıştığı bölme. II. Kirleticinin toplandığı bölme. III. Sancak ve iskelede iki adet balans (trim ayar) tankı. IV. Elektrik ve denge elemanları. 286

8 50 mm. 500 mm. III 300 mm. I 100 mm. II 500 mm. 200 mm. III 700 mm. 300 mm. Şekil 8. Deney Dubası Boyutları. Resim 1. Deney Dubası. Yukarıda verilen sistemde elektrik ve denge elemanları şu şekildedir (Şekil 9. - Şekil 10.): a) Deniz suyu tasfiye pompası. b) Deniz suyu seviye şamandırası. c) Trim sarkacı. d) Trimi ayarlayan pompa. e) 220/12 V güvenlik birimi. Şekillerde görülen boyutlar geminin üzerine yerleştirilecek sistemin büyük ölçekli bir model deneyini gerçekleştirmeye yönelik olarak verilmiştir ve deney amacına yönelik söz konusu sistem gemiden bağımsız olarak denendiği için gemideki sistemin boyutları ve genel görünümü burada verilen sistemden biraz farklı olacaktır. 287

9 - 220 Volt + Ust Sınır Seviye Şamandırası 1 Kg dm 3 Alt Sınır Boşaltma Suyu Pompası Şekil 9. Boşaltma Sistemi. Diyot + ~ 220 V. - Trim Sarkacı Role 220/12 V. Röle 220/12 V. + ~ V. - ~ V. Trim pompası Şekil 10. Trim Ayar Sistemi. 288

10 Resim 2. Deney Donanımı. 50 cm. 45 cm. 40 cm. (5) (4) (6) Kirli Deniz Suyu Girişi Kirletici Tabakası Üst Sınırı 30 cm. (3) Kirletici Tabakası Alt Sınırı Deniz Suyu Boşaltma Üst Sınırı 15 cm. (2) Deniz Suyu Boşaltma Alt Sınırı Güvenlik Sınırı 0 cm. (1) Şekil 11. Temizleme Modelinin Çalışma Mesafeleri. 289

11 Deney için hazırlanan modelin çalışma prensipi şöyledir; (Şekil 11.) model 48 cm su çekimi ile yüzmektedir. Kirli su (5) numaralı noktadan (I) no'lu tanka 1 cm kalınlıkta girer. Bu tank aynı zamanda dinlendirme tankıdır. Bu noktada, denemeler yapılırken çalkantılı ve hava kabarcıklı (yağ su karışımlı) bölgenin uzunluğu araştırılmıştır. Sonra ayrışan deniz suyu, tasfiye pompası ile dışarıya atılacaktır. Bu pompayı idare eden seviye şamandırasıdır. Seviye şamandırası (Şekil 9.) su yüksekliği (3) noktasına çıkınca (Şekil 11.) pompayı çalıştırır, (2) noktasına indiğinde durdurur. Bu arada kirletici sürekli üstte birikir. Kirletici yüksekliği (4) noktasını aşarsa, kirletici kendili_inden (II) tankına akar. Yani pompa (2) noktasına kadar boşalttıktan sonra, su (3) seviyesine çıkıncaya kadar kirletici tabakası kalınlaşır. Böylece su tabakası (3) boşaltma sınırına gelinceye kadar, devamlı biriken fazla kirletici (II) bölmesine geçer. Burada dikkat edilecek husus, seviye şamandırası topunun yoğunluğunun kg/dm 3 sınırları arasında kalması gerektiğidir. Böylelikle şamandıra topu tam su ile kirletici tabakası sınırında kalacaktır. (III) no'lu tanklardaki su, bozulan trimi düzeltir. Bu bölmelerdeki su seviyesini trim sarkacı yardımıyla trim pompası ayarlar. Sistemin genel çalışma mantığı akış diyagramıyla Şekil 12.'de verilmiştir. Yaglı Su Depoya Girip Ayrışsın Su Seviyesine Bak 3 Seviyesinde Su Pompasını Çalıstır 2 Seviyesinde Su Pompasını Durdur Kıça Trim Varmı? Başa Kontrol Et Balast Tankından Dışarıya Su At Hayır Balast Tankına Dışarıdan Su Al Dengede Dur Şekil 12. Deney Düzeneğinin Çalışma Sistemi. 290

12 6.SİSTEMİN DENENMESİ VE DEĞERLENDİRMELER Deneyler, sistemin niceliksel olarak sınanmasından ziyade, niteliksel olarak denenmesine yönelik olarak gerçekleştirilmiştir[1]. Bu her şeyden evvel dar bir alanda kirletici kalınlığının sabit tutulamaması nedeniyledir. Denemeler 1.5 m 2 serbest su yüzeyine sahip kuşatılmış bir alana 3 lt 2 numara dizel yağı (kirletici) dökülerek yapılmıştır. Bu, başlangıçta, 2 mm kirletici kalınlığına tekabül etmektedir. Kirli su, yüzeyden tanka 1 cm kalınlıkta alınacak şekilde ayarlanmıştır. Boşaltma ve trim ayar pompaları önceki paragraflarda verilen devrelere göre otomatik çalışmaktadır. Ancak çalışılan kirletici miktarının çok fazla olmaması nedeniyle toplanan kirletici, (II) numaralı biriktirme tankına alınmayıp (I) no'lu dinlendirme tankında bırakılmıştır. Yapılan denemelerde, Resim 3.'den de görüleceği gibi, sıfıra yakın ilerleme hızında kirletici-su karışımı herhangi bir türbülansa uğramadan düzgün akım hatlı bir akış karakteri göstererek sistemin giriş ağzına kadar gelmekte ve buradan kabarcıklar yaparak içeriye dökülmektedir. Şekil 13.'de tankın içide gözlemlenen durum skeç halinde gösterilmiştir ki, 0.5 m uzunluktaki bir tankın başlangıçtan boyu % 25'i kadar mesafede, kirletici artık tabaka oluşturmaya başlamakta ve bu da öngörülen çalışma sürecinin işleyeceğini göstermektedir. a/l = 2/7.5 = 0.25 l a Şekil 13. Deney Düzeneğine Kirli Suyun Girişi. Kirletici (petrol) ile suyun yoğunluk farklarını dikkate alarak yoğunluğu ayarlanan şamandıra vasıtasıyla kirletici tabakası belirli kalınlığa ulaştıktan sonra kirletici biriktirme tankına alınacaktır. Tekrarlanan deneyler sonucunda; sistemde 5 dakikada biriken kirletici tabaka kalınlığının 1.9 cm olduğu, bunun ise yatay tank kesiti göz önüne alınırsa (0.5 ile 0.3 m) 2.8 lt yaptığı görülmüştür. Söz konusu değerlerin, kirleticinin su yüzeyinden sürekli alınması nedeniyle giderek inceldiği bir ortamda elde edildiği göz önüne alınırsa, ilk aşamada sistemin kirletici toplama yeteneğinin bağıl olarak yüksek olduğu söylenebilir. Başlangıçta kalınlığı 2 mm olan ve giderek (toplanma nedeniyle) incelen bir kirletici tabakası durumunda bile bu büyüklükte bir sistem 33 lt/saat kirletici toplamaktadır. Öte yandan dizayn edilecek geminin dizaynında gerekecek debi değerininin bulunması için ölçümler yapılmış ve 1 cm kalınlıkta 0.3 m ağız genişliğinden tank içine sağlanan akışta ve sıfır hızda debinin yaklaşık 2 lt/san olduğu belirlenmiştir. 291

13 Resim 3. Kirletici-Su Karışımının Dinlendirme Tankına Girmeye Başlaması. 292

14 Yapılan değerlendirmeler sonucunda; içeri giren kirli suyu hem yavaşlatmak hem de suyla kirleticinin fazla karışmasını önlemek için giriş ağzına Şekil 14.'deki gibi perdelerin konulması gerekmektedir. Ayrıca kirli suyun denizden tanka giriş kalınlığının ayarlanması verimi arttıracağından, giriş ağzına iceri doıru uzanan bir ucu mafsallı bir levha konulmasının uygun olacağı düşünülmüştür (Şekil 15.). Bu mekanizma, gemi dibine yerleştirilmiş basınç probları vasıtası ile elektronik olarak kontrol edilebilir.böyle bir mezanizma ayrıca değişik kirletici kalınlaklarında içeriye fazla su girmesini önler. Bu sistemde gerçek çalışma şartlarında çok büyük bir su kütlesinin tekrar dışarı atılması gerekmektedir. Maliyeti düşürmek için gemiyi hareket ettiren pervanenin dinlendirme tankındaki suyu dışarı basarak gemiyi hareket ettirmesi düşünülebilir. Tankın içindeki boşaltılacak su miktarının yetmediği durumlarda gemi dibinden otomatik açılan bilgisayar kontrollü kapaklar dizayn edilebilir. Böylece pervane, zaten yavaş hareket etmesi gereken gemiyi hem hareket ettirir hem de temizlenmiş suyu dışarı atar (Şekil 16.). Yukarıda da belirtildiği gibi, toplanacak kirleticinin % 95'i çok kısa sürede toplanmıştır. Ayrıca yüzeyde bulunan bir takım çöplerin de bu sistemle toplanabileceği görülmüştür. Kirli Su Temiz Su Akım Düzenleme ve Yavaşlatma Perdeleri Şekil 14. Yavaşlatma ve Düzenleme Perdeleri. 293

15 Kirletici Girişi Kontrol Profili Şekil 15. Tanka Giriş Sistemi. Yedek su girişi Pervane ve pompa Şekil 16. Boşaltma ve Pervane Sistemi. KAYNAKLAR [1] Sabuncu, T., Gören, Ö., Bal, Ş., Ünsan, Y., Denizlerde Yağ Kirlenmesiyle Gemiler Yardımıyla Mücadele Teknolojilerinin Araştırılması.,D.P.T. - Sosyal Planlama Başkanlığı için hazırlanan Araştırma Raporu, (1992). [2] Bianchi, R.A. The Economics of Oil Spill Cleanup., Marine Technology, Vol. 18, No. 4, (1981). [3] IMO-Manuel on Oil Pollution., Section IV, Combating Oil Spills, London, (1988) 294

DENİZDEN MEKANİK KİRLETİCİ TOPLAMA TEKNİKLERİ VE TÜRKİYE DEKİ UYGULAMALARI

DENİZDEN MEKANİK KİRLETİCİ TOPLAMA TEKNİKLERİ VE TÜRKİYE DEKİ UYGULAMALARI 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 81 DENİZDEN MEKANİK KİRLETİCİ TOPLAMA TEKNİKLERİ VE TÜRKİYE DEKİ UYGULAMALARI Yalçın ÜNSAN Ali ALTUNTOP Y. Doç. Dr. Müh. İ.T.Ü. Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi

Detaylı

YALÇIN ÜNSAN INVESTIGATION OF MECHANICAL COLLECTION TECHNIQUES OF POLLUTANTS FROM SEA AND SELECTION CRITERIA OF SKIMMERS

YALÇIN ÜNSAN INVESTIGATION OF MECHANICAL COLLECTION TECHNIQUES OF POLLUTANTS FROM SEA AND SELECTION CRITERIA OF SKIMMERS DEN ZDEN MEKAN K OLARAK K RLET C TOPLAMA TEKN KLER VE SEÇ M KR TERLER N N ARA TIRILMASI YALÇIN ÜNSAN.T.Ü. Gemi n aatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi, Ayaza a 34462, stanbul, Türkiye. ÖZET Denizlerin petrol

Detaylı

GEMİ DİRENCİ ve SEVKİ

GEMİ DİRENCİ ve SEVKİ GEMİ DİRENCİ ve SEVKİ 1. GEMİ DİRENCİNE GİRİŞ Geminin istenen bir hızda seyredebilmesi için, ana makine gücünün doğru bir şekilde seçilmesi gerekir. Bu da gemiye etkiyen su ve hava dirençlerini yenebilecek

Detaylı

Hidroliğin Tanımı. Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır.

Hidroliğin Tanımı. Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır. HİDROLİK SİSTEMLER Hidroliğin Tanımı Hidrolik, akışkanlar aracılığıyla kuvvet ve hareketlerin iletimi ve kumandası anlamında kullanılmaktadır. Enerji Türleri ve Karşılaştırılmaları Temel Fizik Kanunları

Detaylı

Sıvılar ve Katılar. Maddenin Halleri. Sıvıların Özellikleri. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN

Sıvılar ve Katılar. Maddenin Halleri. Sıvıların Özellikleri. MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sıvılar ve Katılar MÜHENDİSLİK KİMYASI DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Sıcaklık düşürülürse gaz moleküllerinin kinetik enerjileri azalır. Bu nedenle, bir gaz yeteri kadar soğutulursa moleküllerarası

Detaylı

HİDROLİK-PNÖMATİK. Prof. Dr. İrfan AY. Makina. Prof.Dr.İrfan AY. Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU. Balıkesir - 2008

HİDROLİK-PNÖMATİK. Prof. Dr. İrfan AY. Makina. Prof.Dr.İrfan AY. Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU. Balıkesir - 2008 Makina * Prof. Dr. İrfan AY Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU * Balıkesir - 008 1 HİDROLİK VE PNÖMATİK 1.BÖLÜM HİDROLİK VE PNÖMATİĞE GİRİŞ TARİHÇESİ: Modern hidroliğin temelleri 1650 yılında Pascal ın kendi

Detaylı

YAĞMUR SUYU (YAPRAK) FİLTRESİ YAĞMUR SUYU TOPLAMA

YAĞMUR SUYU (YAPRAK) FİLTRESİ YAĞMUR SUYU TOPLAMA YAĞMUR SUYU (YAPRAK) FİLTRESİ YAĞMUR SUYU TOPLAMA NASIL ÇALIŞIR? YAĞMUR SUYU NASIL TOPLANIR? Başta çatılar olmak üzere, açık alanlar otoparklar, yollar ve drenaj borularından toplanabilir. NERELERDE KULLANILIR?

Detaylı

AKM 205-BÖLÜM 2-UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

AKM 205-BÖLÜM 2-UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ AKM 205-BÖLÜM 2-UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ 1 Bir otomobil lastiğinin basıncı, lastik içerisindeki havanın sıcaklığına bağlıdır Hava sıcaklığı 25 C iken etkin basınç 210 kpa dır Eğer lastiğin hacmi 0025

Detaylı

Sıvılarda Basınç. Sıvıların basıncı, sıvının yoğunluğuna ve sıvının derinliğine bağlıdır.

Sıvılarda Basınç. Sıvıların basıncı, sıvının yoğunluğuna ve sıvının derinliğine bağlıdır. Sıvılar bulundukları kabın her yerine aynı basıncı uygulamazlar. Katılar zemine basınç uygularken sıvılar kabın her yerine basınç uygularlar. yoğunluğunun zeytin yağının yoğunluğundan büyük olduğunu görmekteyiz.

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 0 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY İÇİNDE SABİT SICAKLIKTA SİLİNDİRİK ISITICI BULUNAN DİKDÖRTGEN PRİZMATİK SAC KUTU YÜZEYLERİNDEN ZORLANMIŞ TAŞINIM

Detaylı

SIVILAR YÜZEY GERİLİMİ. Bir sıvı içindeki molekül diğer moleküller tarafından sarılmıştır. Her yöne eşit kuvvetle çekilir.daha düşük enerjilidir.

SIVILAR YÜZEY GERİLİMİ. Bir sıvı içindeki molekül diğer moleküller tarafından sarılmıştır. Her yöne eşit kuvvetle çekilir.daha düşük enerjilidir. SIVILAR YÜZEY GERİLİMİ Bir sıvı içindeki molekül diğer moleküller tarafından sarılmıştır. Her yöne eşit kuvvetle çekilir.daha düşük enerjilidir. Yüzeydeki molekül için durum farklıdır Her yönde çekilmediklerinden

Detaylı

SIKÇA SORULAN SORULAR

SIKÇA SORULAN SORULAR SIKÇA SORULAN SORULAR Chevron 2005 DOC ID VİSKOZİTE Viskozite Nedir? Viskozite, yağların kendi akışlarına karşı gösterdikleri iç dirençtir Düşük Viskozite = İnce ve kolay akan yağ Yüksek Viskozite = Kalın

Detaylı

HİDROLİK VE PNÖMATİK KARŞILAŞTIRMA

HİDROLİK VE PNÖMATİK KARŞILAŞTIRMA PNÖMATİK SİSTEMLERİN KULLANIM ALANLARI Pnömatik sistemler, Hızlı fakat küçük kuvvetlerin uygulanması istenen yerlerde; temizlik ve emniyet istenen tasarımlarda da kullanılır. Pnömatik sistemler aşağıda

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

Şekil-1 Yeryüzünde bir düzleme gelen güneş ışınım çeşitleri

Şekil-1 Yeryüzünde bir düzleme gelen güneş ışınım çeşitleri VAKUM TÜPLÜ GÜNEŞ KOLLEKTÖR DENEYİ 1. DENEYİN AMACI: Yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisinde kullanılan vakum tüplü kollektör tiplerinin tanıtılması, boyler tankına sahip olan vakum tüplü

Detaylı

TAMBUR FİLTRE. Özellikler FILTRATION AND TREATMENT SYSTEMS LTD. Arıtma Cinsi; Askıdaki katı maddelerin süzülerek dışarı atılması

TAMBUR FİLTRE. Özellikler FILTRATION AND TREATMENT SYSTEMS LTD. Arıtma Cinsi; Askıdaki katı maddelerin süzülerek dışarı atılması TAMBUR FİLTRE Özellikler Arıtma Cinsi; Askıdaki katı maddelerin süzülerek dışarı atılması Deniz suyuna dayanıklı Korozyona karşı süper dayanıklılık Sürekli filtrasyon Herhangi bir basınç gerektirmez Atmosferik

Detaylı

KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ

KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ DENEY FÖYÜ DENEY ADI KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DR. EYÜPHAN MANAY Deneyin Amacı: Kaynamadaki üç durumun (taşınım ile kaynama, çekirdekli kaynama, film kaynaması) deneysel olarak

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR -I OSBORN REYNOLDS DENEY FÖYÜ 1. Deney Amacı Bu deneyin amacı laminer (katmanlı)

Detaylı

AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ

AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ 8 AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ 2 2.1 BİR NOKTADAKİ BASINÇ Sıvı içindeki bir noktaya bütün yönlerden benzer basınç uygulanır. Şekil 2.1 deki gibi bir sıvı parçacığını göz önüne alın. Anlaşıldığı

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji Kaynakları MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 3 Enerji kaynakları Yakıtlar Doğa kuvvetleri Özel doğa kuvvetleri Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Katı Sıvı Gaz Odun Petrol Doğal Gaz Hidrolik Güneş Rüzgar

Detaylı

Özellikler: Vakum tüpü ve ısıtma borusunun mükemmel bileşimi.

Özellikler: Vakum tüpü ve ısıtma borusunun mükemmel bileşimi. Özellikler: Vakum tüpü ve ısıtma borusunun mükemmel bileşimi. 1) Daha yüksek ısı verimliliği: Isı borusunun ileri ısı iletme tarzı, mükemmel seçici, emici kaplama ve yüksek vakumlu ısı korunması ile eksiksiz

Detaylı

BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER. Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin.

BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER. Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin. BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin. Basınca neden olan kuvvetler çeşitli etkenlerden kaynaklanır. Balon

Detaylı

İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı

İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı kullanılabilir. Çürütme öncesi ön yoğunlaştırıcı, çürütme sonrası

Detaylı

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI Doç. Dr. Eyüp DEBİK 02.12.2013 Son çöktürme havuzları Biyolojik arıtmadan sonra arıtılmış atıksuyu biokütleden yerçekimi etkisi ile fiziksel olarak ayıran dairesel ya da

Detaylı

GAZ TÜRBİN TEMİZLEYİCİLER

GAZ TÜRBİN TEMİZLEYİCİLER TURBOT www.turbotect.com GAZ TÜRBİN TEMİZLEYİCİLER TURBOTECT KİMYASALLARININ GEREKLİLİKLERİ & FAYDALARI TURB TURBOTECT LTD., SWITZERLAND TEMİZLİK MEKANİZMALARI Yüzey Etkinleştirme Yüzey etkinleştirme maddeleri

Detaylı

3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası

3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası HİDROLİK SİSTEM KURMAK VE ÇALIŞTIRMAK 3.1. Proje Okuma Bilgisi 3.1.1. Tek Etkili Silindirin Kumandası Basınç hattından gelen hidrolik akışkan, 3/2 yön kontrol valfine basılınca valften geçer. Silindiri

Detaylı

YAPI TEKNOLOJİSİNDE YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ALTERNATİF SİSTEMLER

YAPI TEKNOLOJİSİNDE YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ALTERNATİF SİSTEMLER YAPI TEKNOLOJİSİNDE YENİLENEBİLİR ENERJİ VE ALTERNATİF SİSTEMLER GÜNEŞ ENERJİSİ - 2 Prof. Dr. Necdet ALTUNTOP Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Kayseri GÜNDER Yönetim Kurulu Başkanı SICAK SU

Detaylı

İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması

İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması Sakarya 2010 İçten yanmalı motorlarda temel kavramlarının açıklanması Benzinli ve dizel motorların çalışma prensiplerinin anlatılması Temel Kavramlar Basınç; Birim yüzeye etki eden kuvvettir. Birimi :bar,atm,kg/cm2

Detaylı

3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR

3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 1-) 2002 OKS 3-) 4-) 2004 OKS 2-) 2003 OKS 5-) 2005 OKS 6-) 2006 OKS 10-) 2010 SBS 7-) 2008 OKS 11-) 2011 SBS 8-) 2009 SBS 2012 SBS 14-) 12-) 15-) 2015 TEOG 2014 TEOG 13-)

Detaylı

ENDÜSTRİYEL HAVA FİLTRASYON SİSTEMLERİ YBF YAĞ BUHARI AYIRICISI VE FİLTRESİ

ENDÜSTRİYEL HAVA FİLTRASYON SİSTEMLERİ YBF YAĞ BUHARI AYIRICISI VE FİLTRESİ ENDÜSTRİYEL HAVA FİLTRASYON SİSTEMLERİ YBF YAĞ BUHARI AYIRICISI VE FİLTRESİ GENEL ÖZELLİKLER KOMPAKT üniteleri kompakt tasarımı sayesinde daha az yer kaplar. Tüm aksesuarlarını üzerinde bulunduran tak/çalıştır

Detaylı

ENDÜSTRİYEL HAVA FİLTRASYON SİSTEMLERİ YBF YAĞ BUHARI AYIRICISI VE FİLTRESİ

ENDÜSTRİYEL HAVA FİLTRASYON SİSTEMLERİ YBF YAĞ BUHARI AYIRICISI VE FİLTRESİ ENDÜSTRİYEL HAVA FİLTRASYON SİSTEMLERİ YBF YAĞ BUHARI AYIRICISI VE FİLTRESİ GENEL ÖZELLİKLER KOMPAKT üniteleri kompakt tasarımı sayesinde daha az yer kaplar. Tüm aksesuarlarını üzerinde bulunduran tak/çalıştır

Detaylı

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Şükran DENİZ Uzman Kasım 2015 1 SUNUM İÇERİĞİ AMAÇ NUMUNE KABI NUMUNE ALMA CİHAZ TİPLERİ NUMUNE ALMA YERİ NUMUNELERİN KORUNMASI

Detaylı

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK490 Makine Laboratuarı Dersi Akışkanlar Mekaniği Deneyi

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK490 Makine Laboratuarı Dersi Akışkanlar Mekaniği Deneyi BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK490 Makine Laboratuarı Dersi Akışkanlar Mekaniği Deneyi 1. Genel Bilgi Bazı akışlar oldukça çalkantılıyken bazıları düzgün ve düzenlidir. Düzgün

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU

S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU 1 - PROSESİN TANITILMASI Tatil sitesinden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksuları arıtacak olan, arıtma tesisi, biyolojik sistem (aktif

Detaylı

MEVCUT BİR TANKER İÇİN YÜK TAŞIMA KAPASİTESİ VE YARALI STABİLİTE ANALİZİ

MEVCUT BİR TANKER İÇİN YÜK TAŞIMA KAPASİTESİ VE YARALI STABİLİTE ANALİZİ Yapım Matbaacılık Ltd., İstanbul, 1999 Editörler :A. İ. ALDOĞAN Y. ÜNSAN E BAYRAKTARKATAL GEMİ İNŞAATI VE DENİZ TEKNOLOJİSİ TEKNİK KONGRESİ 99 BİLDİRİ KİTABI MEVCUT BİR TANKER İÇİN YÜK TAŞIMA KAPASİTESİ

Detaylı

SERTİFİKALARIMIZ. TOPATEC GmbH, 1999 dan bu güne kendi ürünü olan atık su teknik sistemlerini üretmektedir.

SERTİFİKALARIMIZ. TOPATEC GmbH, 1999 dan bu güne kendi ürünü olan atık su teknik sistemlerini üretmektedir. TOPATEC GmbH, 1999 dan bu güne kendi ürünü olan atık su teknik sistemlerini üretmektedir. Önemli proses bileşenleri ve TOPATEC in kendi geliştirdiği ürünler, yasalarla korunmaktadır. TOPATEC sürekli olarak

Detaylı

ÇEV-220 Hidrolik. Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT

ÇEV-220 Hidrolik. Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT ÇEV-220 Hidrolik Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT Borularda Türbülanslı Akış Mühendislik uygulamalarında akışların çoğu türbülanslıdır ve bu yüzden türbülansın

Detaylı

GÜNEŞ ENERJĐSĐ IV. BÖLÜM. Prof. Dr. Olcay KINCAY

GÜNEŞ ENERJĐSĐ IV. BÖLÜM. Prof. Dr. Olcay KINCAY GÜNEŞ ENERJĐSĐ IV. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY DÜZ TOPLAYICI Düz toplayıcı, güneş ışınımını, yararlı enerjiye dönüştüren ısı eşanjörüdür. Akışkanlar arasında ısı geçişi sağlayan ısı eşanjörlerinden farkı,

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ -I

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ -I Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAPI MALZEMESİ -I 16. Bitüml Bitüm hidrokarbon ham petrolün distilasyonu taşkömürünün karbonizasyonu Petrol kökenli olanları asfalt, Kömür kökenli olanları

Detaylı

Makina Mühendisliği Bölümü Makine Laboratuarı

Makina Mühendisliği Bölümü Makine Laboratuarı Makina Mühendisliği Bölümü Makine Laboratuarı Reynolds Sayısı ve Akış Türleri Deneyi 1. Genel Bilgi Bazı akışlar oldukça çalkantılıyken bazıları düzgün ve düzenlidir. Düzgün akım çizgileriyle belirtilen

Detaylı

Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen maddelere karışım denir.

Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen maddelere karışım denir. Anahtar Kavramlar Çözelti çözücü çözünen homojen hetorojen derişik seyreltik Birden çok maddenin kimyasal bağ oluşturmadan bir arada bulunmasıyla meydana gelen maddelere karışım denir. Solduğumuz hava;

Detaylı

KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV

KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV KAYNAMALI ISI TRANSFERİ DENEYİ Arş. Gör. Emre MANDEV 1. Giriş Pek çok uygulama alanında sıcak bir ortamdan soğuk bir ortama ısı transferi gerçekleştiğinde kaynama ve yoğuşma olayları gözlemlenir. Örneğin,

Detaylı

322 Cevher Hazırlama Laboratuarı II Yoğunluk Farkına göre Zenginleştirme FALCON KONSANTRATÖR ile ZENGİNLEŞTİRME

322 Cevher Hazırlama Laboratuarı II Yoğunluk Farkına göre Zenginleştirme FALCON KONSANTRATÖR ile ZENGİNLEŞTİRME 1. Giriş 322 Cevher Hazırlama Laboratuarı II Yoğunluk Farkına göre Zenginleştirme FALCON KONSANTRATÖR ile ZENGİNLEŞTİRME Falcon cihazı temel olarak bir ayırma oluğu ile devamlı çalışan bir santrifüjün

Detaylı

Doç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK153 Organik Eserlerde Önleyici Koruma Ders Notu DERS 6 4. ÇÖZÜCÜLER. Resim 1. Ciriş bitkisi.

Doç. Dr. Cengiz ÇETİN, BEK153 Organik Eserlerde Önleyici Koruma Ders Notu DERS 6 4. ÇÖZÜCÜLER. Resim 1. Ciriş bitkisi. DERS 6 4. ÇÖZÜCÜLER Resim 1. Ciriş bitkisi. 1 4. ÇÖZÜCÜLER Çözücüler normal sıcaklık ve basınçta sıvı halde bulunan organik maddelerdir. Organik olmayan fakat herkes tarafından bilinen su da bir çözücüdür.

Detaylı

ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ

ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ ÇEVRE GEOTEKNİĞİ DERSİ ATIK VE ZEMİNLERİN OTURMASI DERSİN SORUMLUSU YRD. DOÇ DR. AHMET ŞENOL HAZIRLAYANLAR 2013138017 ALİHAN UTKU YILMAZ 2013138020 MUSTAFA ÖZBAY OTURMA Yapının(dolayısıyla temelin ) düşey

Detaylı

TERMODİNAMİK SINAV HAZIRLIK SORULARI BÖLÜM 4

TERMODİNAMİK SINAV HAZIRLIK SORULARI BÖLÜM 4 Kapalı Sistem Enerji Analizi TERMODİNAMİK SINAV HAZIRLIK SORULARI BÖLÜM 4 4-27 0.5 m 3 hacmindeki bir tank başlangıçta 160 kpa basınç ve %40 kuruluk derecesinde soğutucu akışkan-134a içermektedir. Daha

Detaylı

ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI

ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖĞRENCİNİN ADI:KUBİLAY SOY ADI:KOÇ NUMARASI:15360038 KAZANLAR Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı

Detaylı

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU

MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMU 1. ÜRÜN VE TEDARİKÇİ TANIMLAMA Ürün Adı Üretici : İzocam Ekspande Polistren (EPS) : İzocam Ticaret ve Sanayi A.Ş. 41455 Gebze - Kocaeli TÜRKİYE Telefon Numarası : + 90 262

Detaylı

DETERJAN VE DEZENFEKTANLAR. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006

DETERJAN VE DEZENFEKTANLAR. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006 DETERJAN VE DEZENFEKTANLAR Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006 ÖNEMLİ! Gıdaları insanların sağlıklarını çok ciddi şekilde etkiler. Bu nedenle, gıda üreten kişilerin temizlik kurallarına uyması çok önemlidir.

Detaylı

MIG-MAG GAZALTI KAYNAK MAKİNALARI. K ayna K. Teknolojisi. Teknolojisi HOŞGELDİNİZ. Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /27

MIG-MAG GAZALTI KAYNAK MAKİNALARI. K ayna K. Teknolojisi. Teknolojisi HOŞGELDİNİZ. Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /27 MIG-MAG GAZALTI KAYNAK MAKİNALARI K ayna K K ayna K Teknolojisi Teknolojisi HOŞGELDİNİZ Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /27 ELEKTRİK AKIMI Elektrik akımı görünmez veya doğrudan

Detaylı

NEMLENDİRME SİSTEMİNİZİN MEYVE SEBZELER İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLERİ TAZE - BAYAT

NEMLENDİRME SİSTEMİNİZİN MEYVE SEBZELER İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLERİ TAZE - BAYAT NEMLENDİRME SÜPERMARKETLER UYGULAMALAR NEMLENDİRME SİSTEMİNİZİN MEYVE SEBZELER İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLERİ TAZE - BAYAT Giriş: Havalandırma sistemi çalışırken yaz aylarında olduğu gibi, kış aylarında da

Detaylı

YOĞUŞMA DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV

YOĞUŞMA DENEYİ. Arş. Gör. Emre MANDEV YOĞUŞMA DENEYİ Arş. Gör. Emre MANDEV 1. Giriş Yoğuşma katı-buhar ara yüzünde gerçekleşen faz değişimi işlemi olup işlem sırasında gizli ısı etkisi önemli rol oynamaktadır. Yoğuşma yoluyla buharın sıvıya

Detaylı

3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ

3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ 1 3. AKIŞKANLARDA FAZ DEĞİŞİKLİĞİ OLMADAN ISI TRANSFERİ (Ref. e_makaleleri) Isı değiştiricilerin büyük bir kısmında ısı transferi, akışkanlarda faz değişikliği olmadan gerçekleşir. Örneğin, sıcak bir petrol

Detaylı

KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ KANALİZASYONLARDA HİDROJEN SÜLFÜR GAZI OLUŞUMU SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ Bu Çalışma Çevre Orman Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sayın Prof. Dr. Mustafa Öztürk tarafından 2006 yılında yapılmıştır. Orijinal

Detaylı

Kullanımı: Motor sıcakken 6 Lt motor yağına 500 ml Ekonomizer eklenmesi önerilir.

Kullanımı: Motor sıcakken 6 Lt motor yağına 500 ml Ekonomizer eklenmesi önerilir. Özellikle eski araçlarda, motor parçalarındaki aşınmadan kaynaklanan fazla yağ tüketiminin önüne geçer, böylece yakıt ekonomisi sağlar. Yağın viskozite indeksini düzenler. Egzoz dumanını azaltır. Kullanımı:

Detaylı

TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ

TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ TAMGA TRİO YANMA VERİMİ Yakma ekipmanları tarafından yakıtın içerdiği enerjinin, ısı enerjisine dönüştürülme

Detaylı

Isı Kütle Transferi. Zorlanmış Dış Taşınım

Isı Kütle Transferi. Zorlanmış Dış Taşınım Isı Kütle Transferi Zorlanmış Dış Taşınım 1 İç ve dış akışı ayır etmek, AMAÇLAR Sürtünme direncini, basınç direncini, ortalama direnc değerlendirmesini ve dış akışta taşınım katsayısını, hesaplayabilmek

Detaylı

MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 3

MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 3 MOTORLAR VE TRAKTÖRLER Dersi 3 Termik Motorlarda Yardımcı Donanımlar Yakıt donanımları Elektrik donanımı Prof. Dr. Ayten ONURBAŞ AVCIOĞLU e-mail: onurbas@agri.ankara.edu.tr Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Detaylı

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN Prof.Dr. Özer ÇINAR İstanbul, Turkey 1 Izgaralar; Kaba ızgara İnce ızgara olmak üzere iki çeşittir. Kaba ızgaralar; Arıtma tesisinin en başında 40 mm den iri maddelerin

Detaylı

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ)

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) Hazırlayan: Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 YEREL RÜZGARLAR MELTEMLER Bu rüzgarlar güneşli bir günde veya açık bir gecede, Isınma farklılıklarından kaynaklanan

Detaylı

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM G Ü Z D Ö N E M İ

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM G Ü Z D Ö N E M İ T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM- 4 5 8 G Ü N E Ş E N E R J İ S İ 2017-2 0 1 8 G Ü Z D Ö N E M İ Güneş kollektörü kullanarak tüketim veya ısıtma amaçlı sıcak

Detaylı

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ POMPA DENEYİ

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ POMPA DENEYİ BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE LABORATUVAR DERSİ POMPA DENEYİ NUMARA : AD-SOYAD : TARİH : İMZA : 2 POMPALAR Pompalar sıvıların enerjisini

Detaylı

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR. Prof. Dr.

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR. Prof. Dr. T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Aydın DURMUŞ EYLÜL 2011 SAMSUN SANTRĠFÜJ POMPA DENEYĠ 1. GĠRĠġ Pompa,

Detaylı

zeytinist mucahit@zeytin.org.tr www.mucahitkivrak.com.tr

zeytinist mucahit@zeytin.org.tr www.mucahitkivrak.com.tr 1 T.C. BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ EDREMİT MESLEK YÜKSEKOKULU Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi Programı Öğr. Gör. Mücahit KIVRAK 0 505 772 44 46 kivrak@gmail.com www.mucahitkivrak.com.tr 2 3 4 5 Zeytinyağı

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8

Detaylı

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: SORULAR-CEVAPLAR

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: SORULAR-CEVAPLAR MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ II FİNAL SINAVI 22.05.2015 Numara: Adı Soyadı: 1- (24 Puan) Şekildeki 5.08 cm çaplı 38.1 m uzunluğunda, 15.24 cm çaplı 22.86 m uzunluğunda ve 7.62 cm çaplı

Detaylı

AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut

AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. Bir otomobile lastiğinin basıncı, lastik içerisindeki havanın sıcaklığına bağlıdır. Hava sıcaklığı

Detaylı

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

BASINÇLI HAVANIN ENERJİSİNDEN FAYDALANILARAK GÜÇ İLETEN VE BU GÜCÜ KONTROL EDEN SİSTEMDİR.

BASINÇLI HAVANIN ENERJİSİNDEN FAYDALANILARAK GÜÇ İLETEN VE BU GÜCÜ KONTROL EDEN SİSTEMDİR. Pnömatik Nedir? BASINÇLI HAVANIN ENERJİSİNDEN FAYDALANILARAK GÜÇ İLETEN VE BU GÜCÜ KONTROL EDEN SİSTEMDİR. Tüm Endüstriyel tesisler herhangi bir tip akışkan ihtiva eden bir güç sistemi kullanır. Bu sistemde

Detaylı

Bölüm 5: Sonlu Kontrol Hacmi Analizi

Bölüm 5: Sonlu Kontrol Hacmi Analizi Bölüm 5: Sonlu Kontrol Hacmi Analizi Reynolds Transport Teoremi (RTT) Temel korunma kanunları (kütle,enerji ve momentumun korunumu) doğrudan sistem yaklaşımı ile türetilmiştir. Ancak, birçok akışkanlar

Detaylı

Kaldırma kuvveti F k ile gösterilir birimi Newton dur.

Kaldırma kuvveti F k ile gösterilir birimi Newton dur. Cisimlere içerisinde bulundukları sıvı ya da gaz gibi akışkan maddeler tarafından uygulanan,ağırlığın tersi yöndeki etkiye kaldırma kuvveti denir. Kaldırma kuvveti F k ile gösterilir birimi Newton dur.

Detaylı

ASİSTAN ARŞ. GÖR. GÜL DAYAN

ASİSTAN ARŞ. GÖR. GÜL DAYAN ASİSTAN ARŞ. GÖR. GÜL DAYAN VİSKOZİTE ÖLÇÜMÜ Viskozite, bir sıvının iç sürtünmesi olarak tanımlanır. Viskoziteyi etkileyen en önemli faktör sıcaklıktır. Sıcaklık arttıkça sıvıların viskoziteleri azalır.

Detaylı

Paint School JPS-E / Corrosion / 1 KOROZYON

Paint School JPS-E / Corrosion / 1 KOROZYON JPS-E / Corrosion / 1 KOROZYON Korozyonun Tanımı Korozyon, Malzeme ve Onu Çevreleyen Şartların Korozyon ürünleri üreterek reaksiyonudur. JPS-E / Corrosion / 2 Çeliğin Üretimi ve Degradasyonu Malzeme ve

Detaylı

Eksenel pistonlu üniteler kendinden emişlidir. Bununla beraber bazı özel durumlarda emiş tarafı alçak basınçla beslenir.

Eksenel pistonlu üniteler kendinden emişlidir. Bununla beraber bazı özel durumlarda emiş tarafı alçak basınçla beslenir. Hidrolik devreler Hidrolikte 3 değişik devre vardır. o o o Açık hidrolik devreler Kapalı hidrolik devreler Yarı kapalı hidrolik devreler Açık ve kapalı çevrimli devreler aşağıda detaylı olarak anlatılacaktır.

Detaylı

Fotovoltaik Teknoloji

Fotovoltaik Teknoloji Fotovoltaik Teknoloji Bölüm 3: Güneş Enerjisi Güneşin Yapısı Güneş Işınımı Güneş Spektrumu Toplam Güneş Işınımı Güneş Işınımının Ölçülmesi Dr. Osman Turan Makine ve İmalat Mühendisliği Bilecik Şeyh Edebali

Detaylı

ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI

ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER YASEMĐN KONMAZ 20338575 Çalışma Yaprağı Ders Anlatımı: REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER: 1.Reaktif Maddelerin

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

B) KONDENSERLER. Q=m x Cp x ΔT. Kondenserleri su veya hava kullanma durumuna ve yapılış şekillerine göre 6 grupta toplamak mümkündür.

B) KONDENSERLER. Q=m x Cp x ΔT. Kondenserleri su veya hava kullanma durumuna ve yapılış şekillerine göre 6 grupta toplamak mümkündür. B) KONDENSERLER Kompresörden kızgın buhar olarak basılan soğutucu akışkanın kızgınlığının alındığı, yoğuştuğu ve soğuduğu ısı değiştiricilerdir Bu kısımda evaporatörlerde alınan ısı ile kompresör yoluyla

Detaylı

FLAMCOVENT MİKRO KABARCIK YÖNTEMLİ HAVA AYIRICILARI

FLAMCOVENT MİKRO KABARCIK YÖNTEMLİ HAVA AYIRICILARI FLAMCOVENT MİKRO KABARCIK YÖNTEMLİ HAVA AYIRICILARI Isıtma ve soğutma sistemlerinden havanın tamamen atılması içindir. En küçük hava kabarcıklarını gidermekle kalmaz aynı zamanda suda erimiş durumdaki

Detaylı

Soru 5) Pistonun, silindir içersinde iki ölü nokta arasında yaptığı tek bir harekete ne denir? a) Çevrim b) Vakum c) Basma d) Zaman

Soru 5) Pistonun, silindir içersinde iki ölü nokta arasında yaptığı tek bir harekete ne denir? a) Çevrim b) Vakum c) Basma d) Zaman Soru 1) Pistonun silindir içersinde yön değiştirmek üzere bir an durakladığı yere ne ad verilir? a) Silindir başı b) Silindir eteği c) Ölü nokta d) Piston durağı Soru 4) Silindir hacmi aşağıdakilerden

Detaylı

MIM 321 Strüktür Analiz II

MIM 321 Strüktür Analiz II MIM 321 Strüktür Analiz II Strüktür Çözümleme dersini neden almalıyım? İsmi havalı Zorunlu, yapacak bir şey yok Mimar olmak istiyorum, yapı tasarımında faydası olur mu? Mimar olmak istiyorum, yapı tasarımında

Detaylı

2. BÖLÜM AKSESUARLAR. HİDROLİK-PNÖMATİK Prof.Dr.İrfan AY

2. BÖLÜM AKSESUARLAR. HİDROLİK-PNÖMATİK Prof.Dr.İrfan AY 2. BÖLÜM AKSESUARLAR Aksesuar kelimesi, hidrolik devreyi tamamlayıcı elemanları içerir. 2.1 BORULAR VE HORTUMLAR Borular, hidrolik akışkanı taşıyan araçlardır. Dikişsiz çekme borular, pastan korunmak için

Detaylı

TRILUBGREASE LX - MSG 692-460 801023

TRILUBGREASE LX - MSG 692-460 801023 Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS) 1 - Madde / Müstahzar ve Şirket / İş Sahibinin Tanıtımı Ürün Adı : TRILUBGREASE LX - MSG 692-460 Artikel Numarası: Firma adı : Trilub Kimya İmalat San. ve Tic. Ltd.

Detaylı

MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ

MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ MOTORLAR-5 HAFTA GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ GERÇEK MOTOR ÇEVRİMİ Gerçek motor çevrimi standart hava (teorik) çevriminden farklı olarak emme, sıkıştırma,tutuşma ve yanma, genişleme

Detaylı

Açık hava basıncını ilk defa 1643 yılında, İtalyan bilim adamı Evangelista Torricelli keşfetmiştir. Yaptığı deneylerde Torriçelli Deneyi denmiştir.

Açık hava basıncını ilk defa 1643 yılında, İtalyan bilim adamı Evangelista Torricelli keşfetmiştir. Yaptığı deneylerde Torriçelli Deneyi denmiştir. GAZ BASINCI 1)AÇIK HAVA BASINCI: Dünyanın çevresindeki hava tabakası çeşitli gazlardan meydana gelir. Bu gaz tabakasına atmosfer denir. Atmosferdeki gazlar da, katı ve sıvılarda ki gibi ağırlığından dolayı

Detaylı

BACALAR. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi

BACALAR. Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü. Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi BACALAR Celal Bayar Üniversitesi Turgutlu Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevlisi Tekin TEZCAN İnşaat Yüksek Mühendisi BACALAR Yapılarda, kirli havayı dışarı atma, binaya temiz hava temin etme,

Detaylı

AyDo Süper İyonize Su (SIW) Teknolojisi ile. Rehabilite Sistemleri

AyDo Süper İyonize Su (SIW) Teknolojisi ile. Rehabilite Sistemleri AyDo Süper İyonize Su (SIW) Teknolojisi ile Kirletilmiş Suları Rehabilite Sistemleri AyDo Süper İyonize Su Teknolojisi www.ayhandoyuk.com.tr Nisan 2015 www.ayhandoyuk.name www.aydowater.com.tr www.aydosu.com

Detaylı

1 Nem Kontrol Cihazı v3

1 Nem Kontrol Cihazı v3 NEM KONTROL CİHAZI v5.0 Nem Kontrol Cihazı v3.0 1 Nem Kontrol Cihazı v3 NEM Havada bulunan su buharı miktarına nem denir. Nem ölçümlerinde mutlak nem, bağıl nem ve spesifik nem hesaplanır. Mutlak nem birim

Detaylı

GERİ DÖNÜŞÜM VE GERİ KAZANIM

GERİ DÖNÜŞÜM VE GERİ KAZANIM GERİ DÖNÜŞÜM VE GERİ KAZANIM Cam, metal, plastik, kağıt / karton gibi değerlendirilebilir. Gıda ambalaj atıkları çeşitli fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilerek yeni bir hammaddeye veya ürüne dönüştürülebilirler.

Detaylı

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. Yoğunluğu 850 kg/m 3 ve kinematik viskozitesi 0.00062 m 2 /s olan yağ, çapı 5 mm ve uzunluğu 40

Detaylı

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ

OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ OTOMOTİV TEKNOLOJİLERİ Prof. Dr. Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Makina Mühendisliği Bölümü, Erzurum Otomotivde Isıtma, Havalandırma ve Amaç; - Tüm yolcular için gerekli konforun sağlanması,

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç Kaldırma Kuvveti - Dünya, üzerinde bulunan bütün cisimlere kendi merkezine doğru çekim kuvveti uygular. Bu kuvvete yer çekimi kuvveti

Detaylı

MAĞARA OLUŞUMLARI Soda Tüpü Sarkıt Dikit Sütun

MAĞARA OLUŞUMLARI Soda Tüpü Sarkıt Dikit Sütun MAĞARA OLUŞUMLARI Soda Tüpü Soda tüpleri sarkıt oluşumlarının ilk hallerini gösterirler. İçleri boş ve uzun, genellikle saydam kalsit tüplerinden oluşan soda tüplerinin genişliği, içerisinde bulunan su

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

Gıdaya Temas Eden Geri Dönüştürülmüş Plastik Ambalajların Üretiminde Otomatik Ayrıştırma Makinelerinin Kullanımı

Gıdaya Temas Eden Geri Dönüştürülmüş Plastik Ambalajların Üretiminde Otomatik Ayrıştırma Makinelerinin Kullanımı S+S Separation and Sorting Technology GmbH Metal Separatörleri Renk Separatörleri Ayrıştırma Sistemleri Gıdaya Temas Eden Geri Dönüştürülmüş Plastik Ambalajların Üretiminde Otomatik Ayrıştırma Makinelerinin

Detaylı

Hidrolik Paletli Pompa

Hidrolik Paletli Pompa Hidrolik Paletli Pompa 05532862889 bilgi@ahidrolikdunyasi.com http://www.ahidrolikdunyasi.com Hidrolik paletli pompalar tanımı Hidrolik paletli çalışma prensibi Hidrolik paletli kapasite çizelgesi Hidrolik

Detaylı

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Meteoroloji Meteoroloji, içinde yaşadığımız atmosfer tabakasının

Detaylı