YÜKSEKÖRETM KANUNU. Bu Kanunun yürürlükte olmayan hükümleri için baknz "Yürürlükteki Baz Kanunlarn Mülga Hükümleri Külliyat" Cilt: 2 Sayfa: 1187

Transkript

1 YÜKSEKÖRETM KANUNU Kanun Numaras : 2547 Kabul Tarihi : 4/11/1981 Yaymland& R. Gazete : Tarih : 6/11/1981 Say : Yaymland& Düstur : Tertip : 5 Cilt : 21 Sayfa : 3 Bu Kanunun yürürlükte olmayan hükümleri için baknz "Yürürlükteki Baz Kanunlarn Mülga Hükümleri Külliyat" Cilt: 2 Sayfa:

2 BRNC BÖLÜM Kanunun Amac, Kapsam ve Tan mlar Amaç: Madde 1 Bu kanunun amac; yükseköretimle ilgili amaç ve ilkeleri belirlemek ve bütün yükseköretim kurumlarnn ve üst kurulularnn tekilatlanma, ileyi, görev, yetki ve sorumluluklar ile eitim - öretim, aratrma, yaym, öretim elemanlar, örenciler ve dier personel ile ilgili esaslar bir bütünlük içinde düzenlemektir. Kapsam: Madde 2 Bu kanun; yükseköretim üst kurulularn, bütün yükseköretim kurumlarn, bal birimlerini ve bunlarla ilgili faaliyet ve esaslar kapsar. Türk Silahl Kuvvetleri ve emniyet tekilatna bal yükseköretim kurumlaryla ilgili hususlar ayr kanunlarla düzenlenir. Tan mlar: Madde 3 (De&i8ik: 17/8/ /1 md.) Bu Kanunda geçen kavram ve terimlerin tanmlar aada belirtilmitir. a) Yükseköretim: Milli eitim sistemi içinde, ortaöretime dayal, en az dört yar yl kapsayan her kademedeki eitim - öretimin tümüdür. b) Üst Kurulular: Yükseköretim Kurulu ve Üniversiteleraras Kuruldur. c) (De&i8ik birinci paragraf: 29/6/ /1 md.) Yükseköretim Kurumlar: Üniversite ile yüksek teknoloji enstitüleri ve bunlarn bünyesinde yer alan fakülteler, enstitüler, yüksekokullar, konservatuvarlar, aratrma ve uygulama merkezleri ile bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne bal meslek yüksekokullar ile bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsüne bal olmakszn ve kazanç amacna yönelik olmamak art ile vakflar tarafndan kurulan meslek yüksekokullardr. (De&i8ik:3/4/ /1 md.) Yüksek teknoloji enstitüsü, özellikle teknoloji alanlarnda yüksek düzeyde aratrma, eitim - öretim, üretim, yayn ve danmanlk yapan, kamu tüzel kiiliine ve bilimsel özerklie sahip bir yükseköretim kurumudur. d) Üniversite: Bilimsel özerklie ve kamu tüzelkiiliine sahip yüksek düzeyde eitim - öretim, bilimsel aratrma,yayn ve danmanlk yapan; fakülte, enstitü, yüksekokul ve benzeri kurulu ve birimlerden oluan bir yükseköretim kurumudur. e) Fakülte: Yüksek düzeyde eitim - öretim, bilimsel aratrma ve yayn yapan; kendisine birimler balanabilen bir yükseköretim kurumudur. f) Enstitü: Üniversitelerde ve fakültelerde birden fazla benzer ve ilgili bilim dallarnda lisans üstü, eitim - öretim, bilimsel aratrma ve uygulama yapan bir yükseköretim kurumudur. g) Yüksekokul: Belirli bir meslee yönelik eitim öretime arlk veren bir yükseköretim kurumudur. 2

3 h) Konservatuvar: Müzik ve sahne sanatlarnda sanatç yetitiren bir yükseköretim kurumudur. ) Meslek Yüksekokulu: Belirli mesleklere yönelik ara insangücü yetitirmeyi amaçlayan dört yar yllk eitim - öretim sürdüren bir yükseköretim kurumudur. j) Uygulama ve Aratrma Merkezi: Yükseköretim kurumlarnda eitim öretimin desteklenmesi amacyla çeitli alanlarn uygulama ihtiyac ve baz meslek dallarnn hazrlk ve destek faaliyetleri için eitim - öretim, uygulama ve aratrmalarn sürdürüldüü bir yükseköretim kurumudur. k) Bölüm: Amaç, kapsam ve nitelik yönünden bir bütün tekil eden, birbirini tamamlayan veya birbirine yakn anabilim ve anasanat dallarndan oluan; fakültelerin ve yüksekokullarn eitim - öretim, bilimsel aratrma ve uygulama birimidir. Anabilim dal ve anasanat dallar bilim ve sanat dallarndan oluur. Yükseköretimdeki çeitli birimlerin ortak derslerini vermek üzere rektörlüe bal bölümler de kurulabilir. l) Öretim Elemanlar: Yükseköretim kurumlarnda görevli öretim üyeleri, öretim görevlileri, okutmanlar ile öretim yardmclardr. m) Öretim Üyeleri: Yükseköretim kurumlarnda görevli profesör, doçent ve yardmc doçentlerdir. (1) Profesör: En yüksek düzeydeki akademik unvana sahip kiidir. (2) Doçent: Doçentlik snavn baarm akademik unvana sahip kiidir. (3) Yardmc Doçent: Doktora çalmalarn baar ile tamamlam, tpta uzmanlk veya belli sanat dallarnda yeterlik belge ve yetkisini kazanm, ilk kademedeki akademik unvana sahip kiidir. n) Öretim Görevlisi: Ders vermek ve uygulama yaptrmakla yükümlü bir öretim elemandr. o) Okutman: Eitim - öretim süresince çeitli öretim programlarnda ortak zorunlu ders olarak belirlenen dersleri okutan veya uygulayan öretim elemandr. p) Öretim Yardmclar: Yükseköretim kurumlarnda, belirli süreler için görevlendirilen, aratrma görevlileri, uzmanlar, çeviriciler ve eitim - öretim planlamaclardr. r) Ön Lisans: Ortaöretime dayal, en az dört yar yllk bir program kapsayan ara insangücü yetitirmeyi amaçlayan veya lisans öretiminin ilk kademesini tekil eden bir yükseköretimdir. s) Lisans: Ortaöretime dayal, en az sekiz yar yllk bir program kapsayan bir yükseköretimdir. t) Lisans Üstü: Yüksek lisans, doktora, tpta uzmanlk ve sanatta yeterlik eitimini kapsar ve aadaki kademelere ayrlr. 3

4 (1) Yüksek Lisans: (Bilim uzmanl, yüksek mühendislik, yüksek mimarlk, master): Bir lisans öretimine dayal, eitim - öretim ve aratrmann sonuçlarn ortaya koymay amaçlayan bir yükseköretimdir. (2) Doktora: Lisansa dayal en az alt veya yüksek lisans veya eczaclk veya fen fakültesi mezunlarnca Salk ve Sosyal Yardm Bakanl tarafndan düzenlenen esaslara göre bir laboratuvar dalnda kazanlan uzmanla dayal en az dört yar yllk program kapsayan ve orijinal bir aratrmann sonuçlarn ortaya koymay amaçlyan bir yükseköretimdir. (3) Tpta Uzmanlk: Salk ve Sosyal Yardm Bakanl tarafndan düzenlenen esaslara göre yürütülen ve tp doktorlarna belirli alanlarda özel yetenek ve yetki salamay amaçlayan bir yükseköretimdir. (4) Sanatta Yeterlik: Lisansa dayal en az alt,yüksek lisansa dayal en az dört yar yllk program kapsayan ve orijinal bir sanat eserinin ortaya konulmasn, müzik ve sahne sanatlarnda ise üstün bir uygulama ve yaratcl amaçlayan doktora düzeyinde lisans üstü bir yükseköretim edeeridir. u) Yükseköretim Eitim Türleri: Yükseköretimde eitim - öretim türleri örgün, açk, dardan (ekstern) ve yaygn eitimdir. (1) Örgün Eitim: Örencilerin, eitim - öretim süresince ders ve uygulamalara devam etme zorunluluunda olduklar bir eitim - öretim türüdür. (2) Açk Eitim: Örencilere radyo, televizyon ve eitim araçlar vastasyla yaplan bir eitim - öretim türüdür. (3) Dardan Eitim (Ekstern Eitim): Yükseköretimin belirli dallarnda, devam zorunluluu olmakszn sadece yar yl içi ve sonu snavlarna katlma zorunluluu bulunan bir eitim - öretim türüdür. Bu eitimi izleyen örenciler ortak zorunlu dersler ile gerekli görülen baz dersleri, ilgili yükseköretim kurumlarnca mesai saatleri dndaki uygun saatlerde düzenlenecek derslerde alrlar. (4) Yaygn Eitim: Toplumun her kesimine ve deiik alanlarda bilgi ve beceri kazandrma amac güden bir eitim - öretim türüdür. v) (Ek : 29/6/ /1 md.) Mesleki ve Teknik Eitim Bölgesi : Bir veya daha fazla meslek yüksekokulu ile öretim programlar bütünlüü ve devamll içinde ilikilendirilmi mesleki ve teknik orta öretim kurumlarndan oluan eitim bölgesidir. 4

5 KNC BÖLÜM Genel Hükümler Amaç: Madde 4 Yükseköretimin amac: a) Örencilerini; (1) ATATÜRK =nklaplar ve ilkeleri dorultusunda ATATÜRK milliyetçiliine bal, (2) Türk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel deerlerini tayan, Türk olmann eref ve mutluluunu duyan, (3) Toplum yararn kiisel çkarnn üstünde tutan, aile, ülke ve millet sevgisi ile dolu, (4) Türkiye Cumhuriyeti Devletine kar görev ve sorumluluklarn bilen ve bunlar davran haline getiren, (5) Hür ve bilimsel düünce gücüne, geni bir dünya görüüne sahip, insan haklarna saygl, (6) Beden, zihin, ruh, ahlak ve duygu bakmndan dengeli ve salkl ekilde gelimi, (7) =lgi ve yetenekleri yönünde yurt kalknmasna ve ihtiyaçlarna cevap verecek, ayn zamanda kendi geçim ve mutluluunu salayacak bir meslein bilgi, beceri, davran ve genel kültürüne sahip, vatandalar olarak yetitirmek, b) Türk Devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olarak, refah ve mutluluunu artrmak amacyla; ekonomik, sosyal ve kültürel kalknmasna katkda bulunacak ve hzlandracak programlar uygulayarak, çada uygarln yapc, yaratc ve seçkin bir orta haline gelmesini salamak, c) Yükseköretim kurumlar olarak yüksek düzeyde bilimsel çalma ve aratrma yapmak, bilgi ve teknoloji üretmek, bilim verilerini yaymak, ulusal alanda gelime ve kalknmaya destek olmak, yurt içi ve yurt d kurumlarla ibirlii yapmak suretiyle bilim dünyasnn seçkin bir üyesi haline gelmek, evrensel ve çada gelimeye katkda bulunmaktr. Ana ilkeler: Madde 5 Yükseköretim, aadaki "Ana ilkeler" dorultusunda planlanr, programlanr ve düzenlenir: a) Örencilere, ATATÜRK inklaplar ve ilkeleri dorultusunda ATATÜRK milliyetçiliine bal hizmet bilincinin kazandrlmas salanr. b) Milli Kültürümüz, örf ve adetlerimize bal,kendimize has ekil ve özellikleri ile evrensel kültür içinde korunarak gelitirilir ve örencilere, milli birlik ve beraberlii kuvvetlendirici ruh ve irade gücü kazandrlr. 5

6 c) Yükseköretim kurumlarnn özellikleri, eitim - öretim dallar ile amaçlar gözetilerek eitim - öretimde birlik ilkesi salanr. d) Eitim - öretim plan ve programlar, bilimsel ve teknolojik esaslara, ülke ve yöre ihtiyaçlarna göre ksa ve uzun vadeli olarak hazrlanp sürekli olarak gelitirilir. e) Yükseköretimde imkan ve frsat eitliini salayacak önlemler alnr. f) (De&i8ik: 3/4/ /2 md.) Üniversiteler ile yüksek teknoloji enstitüleri ve bunlar içindeki fakülte, enstitü ve yüksekokullar, kalknma plan ve programlarnn ilke ve hedefleri dorultusunda ve yükseköretim planlamas çerçevesinde Yükseköretim Kurulunun görüü veya önerisi üzerine kanunla kurulur. g) Meslek eleman yetitiren bakanlklara bal yüksekokullar, Yükseköretim Kurulunun tespit edecei esaslara göre Bakanlar Kurulu karar ile kurulur. h) Yükseköretim kurumlarnn gelitirilmesi, verimlerinin artrlmas, geniletilmesi ve bütün yurda yaygnlatrlmas amacna yönelik olarak yenilerinin açlmas, öretim elemanlarnn yurt içinde ve dnda yetitirilmeleri ve görevlendirilmeleri, üretim - insangücü - eitim unsurlar arasnda dengenin salanmas, yükseköretime ayrlan kaynaklarn ve ihtisas gücünün dalm, milli eitim politikas ve kalknma planlar ilke ve hedefleri dorultusunda ülke, çevre ve uygulama alan ihtiyaçlarnn karlanmas, örgün, yaygn, sürekli ve açk eitim - öretimi de kapsayacak ekilde planlanr ve gerçekletirilir. ) (De&i8ik : 29/5/ /1 md.) Yükseköretim kurumlarnda, Atatürk =lkeleri ve =nklap Tarihi, Türk dili, yabanc dil zorunlu derslerdendir. Ayrca, zorunlu olmamak kouluyla beden eitimi veya güzel sanat dallarndaki derslerden birisi okutulur. Bütün bu dersler en az iki yar yl olarak programlanr ve uygulanr. 6

7 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Üst Kurulular Yükseköretim Kurulu: Madde 6 (De&i8ik: 2/12/ KHK - 301/1 md.) a. Yükseköretim Kurulu, tüm yüksek öretimi düzenleyen ve yükseköretim kurumlarnn faaliyetlerine yön veren, bu kanunla kendisine verilen görev ve yetkiler çerçevesinde özerklie ve kamu tüzel kiiliine sahip, bir kurulutur. Yükseköretim Kuruluna; Yükseköretim Denetleme Kurulu, Örenci Seçme ve Yerletirme Merkezi ile gerekli planlama, aratrma, gelitirme, deerlendirme, bütçe, yatrm ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birimler baldr. b.yükseköretim Kurulu; (1) Cumhurbakan tarafndan, rektörlük ve öretim üyeliinde baarl hizmet yapm profesörlere öncelik vermek suretiyle seçilen yedi, (2) (De&i8ik: 23/12/ KHK - 351/13 md.) Bakanlar Kurulunca temayüz etmi üst düzeydeki Devlet görevlileri veya emeklileri arasndan, (hakim ve savc snfndan olanlar için Bakanln ve kendilerinin muvafakat alnmak kaydyla) seçilen yedi, (3) (Mülga: 14/7/ /2 md.) ile) 1 (4) (ptal:ana. Mah.'nin 14/5/1997 tarih ve E. 1997/21, K. 1997/48 sayl Karar (5) Üniversiteleraras Kurulca, Kurul üyesi olmayan profesör öretim üyelerinden seçilen yedi, kiiden oluur. (2), (3), (...) 2 (1) ve (5) inci bentlere göre seçilenlerin üyelikleri Cumhurbakannn onay ile kesinleir. Bu bentlerde belirtilenlerin seçimleri biray içinde, Cumhurbakan tarafndan onaylanmayanlarn yerine yeni adaylarn seçimleri ise iki hafta içinde yaplmad takdirde, Cumhurbakannca dorudan atama yaplr. Kamu kurum ve kurulularnda görevli olanlardan üyelie seçilenlerin kurumlaryla ilikileri devam eder. Kurul üyeliinin süresi dört yldr. Dört yllk görev süresi biten üyeler ile herhangi bir sebeple Kuruldan ayrlanlarn yerine yeniden dört yl süreyle seçim ve atama yaplr. Süreleri sona eren üyelerin Kurula yeniden seçilmeleri mümkündür. c. Yükseköretim Kurulu Organlar;Genel Kurul, Bakan ve Yürütme Kurulu'ndan ibarettir. 1 Bu fkrada yeralan "(4)" rakam, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E. 1997/21, K. 1997/48 sayl Kararyla iptal edilmi olup, metinden çkarlmtr. (Bkz: 2/8/ ) 2 Bu fkrada yeralan "ve (4)" balacyla rakam, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayl kararyla iptal edilmi olup, metinden çkarlmtr. (Bkz: 2/8/ ) 7

8 Yükseköretim Genel Kurulu, yukardaki (b) fkrasnda yazl kiilerden oluur. Genel Kurul her yar ylda en az üç defa toplanr. Bakann çars veya üyelerin en az üçte birinin yazl istei üzerine olaanüstü toplantlar yaplabilir. Cumhurbakan, Kurul üyeleri arasndan dört yl süreyle bir Bakan seçer. Kanun ve yönetmelik hükümleriyle Yükseköretim Genel Kurulu ve Yürütme Kurulu kararlarnn uygulanmasndan sorumlu olan Bakan, Kurulu temsil eder, seçimi Kurula verilen akademik personelin ve dier kiilerin atamalarn yapar. Milli Eitim Gençlik ve Spor Bakan, gerekli gördüü hallerde, Kurula katlr ve bakanlk eder. Yürütme Kurulu, Bakan dahil dokuz kiiden oluur.yürütme Kuruluna katlacak olan ve Genel Kurul üyeleri arasndan seçilecek iki bakan vekilinden biri Kurul Bakannca; dieri ise Genel Kurul tarafndan seçilir. Genel Kurulca Yürütme Kuruluna katlacak dier alt üyenin ikisi 6 nc maddenin (b) fkrasnn (1) inci bendinde;ikisi ayn fkrann (2), (3) (...)(2) üncü bendlerinde; ikisi ise ayn fkrann (5) inci bendinde belirtilen üyeler arasndan seçilir. (Ek: 23/12/ KHK - 351/13 md.) Hakim ve savc snfndan olan üye,yürütme Kurulu üyeliine seçilemez. Bakan,Yükseköretim Genel Kurulu ile Yürütme Kurulu'na bakanlk eder. Bakann yokluunda,bakann görevlendirdii bakan vekillerinden biri Bakana vekalet eder. Genel Kurul, Yükseköretim Kanunu ile kendisine verilen görevlerden,yükseköretimin planlanmas, düzenlenmesi, yönetilmesi ve denetlenmesi, yönetmeliklerin hazrlanmas, yükseköretim üst kurulularyla,üniversitelerce hazrlanan bütçelerin tetkik ve onaylanmas ile rektörlüklere aday gösterme dnda kalan yetki ve görevlerinden uygun gördüü bölümleri Yürütme Kuruluna devredebilir. Yükseköretim Genel Kurulu'nun toplant nisab ondört, Yürütme Kurulu'nun toplant nisab ise altdr.genel Kurul ile Yürütme Kurulu'nda kararlar toplantya katlanlarn oy çokluu ile alnr. Oylamalarda eitlik olmas halinde, Bakann oyu iki saylr. d. Yürütme Kurulu'nun Bakan ve Üyelerinin ücretleri 657 sayl Devlet Memurlar Kanununa göre en yüksek Devlet memuruna ödenen aylk (ek gösterge, yan ödeme ve her çeit tazminatlar dahil) iki katn geçmemek üzere Bakanlar Kurulu'nca tesbit edilir. Yürütme Kurulunda görev alanlara ayrca kamu kurumlarnca ücret ödenmez. Emekli olanlarn ise emekli aylklarnn ödenmesine devam olunur. Yürütme Kurulu'nda görev alan kamu personelinin her türlü özlük haklar sakl kalr ve aylksz izinli saylrlar. Yükseköretim Genel Kurulunun Yürütme Kurulu dnda kalan üyelerine ödenecek toplantya katlma ücreti (huzur hakk), her toplant için devlet memur aylklar kat saysnn (4000) rakam ile çarpm sonucunda bulunacak mebladr. Ancak, bir ylda onikiden fazla toplantya katlma ücreti (huzur hakk) ödenemez. e. Yürütme Kurulu üyeleri sürekli görev yaparlar. Kurul Bakan ve Yürütme Kurulu üyeleri; kamu yararna çalan dernek ve kurumlar ile vakflar ve bunlarn kurmu olduu kurum ve kurulularda herhangi bir ücret almadan görev yapma ve Bakanlar Kurulunca verilecek geçici görevler dnda herhangi bir kamu kuruluunda ve özel kurulularda çalamazlar. 8

9 Bakanlar Kurulunca görevlendirme dnda herhangi bir nedenle bir yl içinde yllk izin, hastalk ve mazeret izinleri hariç bir ay hizmete devam etmeyen Yürütme Kurulu üyeleri görevlerinden ayrlm saylrlar. f. Yükseköretim Kurulunun,asli görevleri ile ilikileri kesilmeyen üyeleri hariç, dier üyeleri,seçim ve göreve devamlarnda, kanunlarda öngörülen ya haddine tabi deildirler. Yüksekö%retim Kurulunun görevleri: Madde 7 (De&i8ik: 17/8/ /3 md.) Yükseköretim Kurulunun görevleri; a) Yükseköretim kurumlarnn bu Kanunda belirlenen amaç, hedef ve ilkeler dorultusunda kurulmas, gelitirilmesi, eitim - öretim faaliyetlerinin gerçekletirilmesi ve yükseköretim alanlarnn ihtiyaç duyduu öretim elemanlarnn yurt içinde ve yurt dnda yetitirilmesi için ksa ve uzun vadeli planlar hazrlamak, üniversitelere tahsis edilen kaynaklarn, bu plan ve programlar çerçevesinde etkili bir biçimde kullanlmasn gözetim ve denetim altnda bulundurmak, b) Yükseköretim kurumlar arasnda bu Kanunda belirlenen amaç, ilke ve hedefler dorultusunda birletirici, bütünletirici, sürekli, ahenkli ve gelitirici ibirlii ve koordinasyonu salamak, c) Üniversite çalmalarnn en verimli düzeyde sürdürülmesi için büyümenin snrlarn tespit etmek ve yaz öretimi, gece öretimi, ikili öretim gibi tedbirler almak, d) Devlet kalknma planlarnn ilke ve hedefleri dorultusunda ve yükseköretim planlamas çerçevesi içinde; (1) Yeni üniversite kurulmasna ve gerektiinde birletirilmesine ilikin önerilerini veya görülerini Milli Eitim Bakanlna sunmak, (2) Bir üniversite içinde fakülte, enstitü ve yüksekokul açlmasna, birletirilmesi veya kapatlmas ile ilgili olarak dorudan veya üniversitelerden gelecek önerilere dayal kararlar almak ve gerei için Milli Eitim Bakanlna sunmak, Yükseköretim kurumlar içinde bölüm, anabilim ve anasanat dallar ile uygulama ve aratrma merkezi açlmas, birletirilmesi veya kapatlmas; konservatuvar, meslek yüksekokulu veya destek, hazrlk okul veya birimleri kurulmas ile ilgili olarak dorudan veya üniversitelerden gelecek öneriler üzerine karar vermek, Eitim - öretimin aksamas sonucunu douracak olaylar dolaysyla örenime ara verilmesine veya tekrar balatlmasna ilikin olarak üniversitelerden gelecek önerilere göre veya dorudan karar verip uygulatmak, (3) Bakanlklar tarafndan kurulacak yükseköretim kurumlarnn kurulu, amaç ve esaslarn inceleyerek görülerini ilgili makama sunmak, e) Yükseköretim kurumlarnda eitim - öretim programlarnn asgari ders saatlerini ve sürelerini,örencilerin yatay ve dikey geçileriyle ve yüksekokul 9

10 mezunlarnn bir üst düzeyde örenim yapmalarna ilikin esaslar Üniversiteleraras Kurulun da görülerini alarak tespit etmek, f) Üniversitelerin ihtiyaçlarn, eitim - öretim programlarn,bilim dallarnn niteliklerini, aratrma faaliyetlerini, uygulama alanlarn, bina, araç, gereç ve benzeri imkanlar ve örenci saylarn ve dier ilgili hususlar dikkate alarak; üniversitelerin profesör, doçent ve yardmc doçent kadrolarn dengeli bir oranda tespit etmek, g) Her yl üniversitelerin verecekleri faaliyet raporlarn inceleyerek deerlendirmek; üstün baar gösterenlerle, yeterli görülmeyenleri tespit etmek ve gerekli önlemleri almak, h) Üniversitelerin her eitim - öretim programna kabul edecei örenci says önerilerini inceleyerek kapasitelerini tespit etmek; insangücü planlamas, kurumlarn kapasiteleri ve örencilerin ilgi ve yetenekleri dorultusunda ortaöretimdeki yönlendirme esaslarn da dikkate alarak örencilerin seçilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esaslar tespit etmek, ) Yükseköretim kurumlarnda ve bu kurumlara girite imkan ve frsat eitlii salayacak önlemleri almak, j) Her eitim - öretim programnda örencilerden alnacak harca ait ilgili yükseköretim kurumlarnn önerilerini inceleyerek karara balamak, k) Yükseköretim üst kurulular ile üniversitelerce hazrlanan bütçeleri tetkik ve onayladktan sonra Milli Eitim Bakanlna sunmak, l) Rektörlerin disiplin ilemlerini kovuturmak ve karara balamak, öretim elemanlarndan bu Kanunda öngörülen görevleri yerine getirmekte yetersizlii görülenler ile bu Kanunla belirlenen yükseköretimin amaç, ana ilkeleri ve öngördüü düzene aykr harekette bulunanlar rektörün önerisi üzerine veya dorudan, normal usulüne göre, yükseköretim kurumlar ile ilikilerini kesmek veya denenmek üzere baka bir yükseköretim kurumuna atamak, m) Çeitli bilim ve sanat alanlarnda bilimsel milli komiteler ve çalma gruplar kurmak, n) Gerektiinde yeni kurulan veya gelimekte olan üniversitelere gelimi üniversitelerin eitim - öretim ve eleman yetitirme alanlarnda yapaca katky gerçekletirmek için gelimi üniversiteleri görevlendirmek ve bu konudaki uygulama esaslarn tespit etmek, o) Vakflar tarafndan kurulacak yükseköretim kurumlarnn bu Kanun hükümlerine göre açlmas hususundaki görü ve önerilerini Milli Eitim Bakanlna sunmak, bu kurumlara ilikin gerekli düzenlemeleri yapmak ve bunlar gözetmek, denetlemek, p) Yurt dndaki yükseköretim kurumlarndan alnm ön lisans, lisans ve lisans üstü diplomalarn denkliini tespit etmek, 10

11 r) Bu Kanunla kendisine verilen dier görevleri yapmaktr. Yükseköretim Denetleme Kurulu: Madde 8 a. Yükseköretim Denetleme Kurulu, Yükseköretim Kurulu adna üniversiteleri, bal birimlerini, öretim elemanlarn ve bunlarn faaliyetlerini gözetim ve denetim altnda bulunduran, Yükseköretim Kuruluna bal bir kurulutur. b. Kurulu ve =leyii: Yükseköretim Denetleme Kurulu: (1) Yükseköretim Kurulu tarafndan önerilecek be profesör üyeden, (2) Yargtay, Dantay ve Saytay tarafndan gösterilecek üçer aday arasndan Yükseköretim Kurulu tarafndan seçilip önerilecek birer üyeden, (3) Genelkurmay Bakanl ve Milli Eitim Bakanlnca seçilecek birer üyeden, oluur. Bu suretle tespit edilen Yükseköretim Denetleme Kurulu üyelerinin atanmalar, cari usullere göre yaplr. Yükseköretim Denetleme Kurul Bakan, bu kurul üyeleri arasndan Yükseköretim Kurulu Bakan tarafndan atanr. Genelkurmay Bakanlnca seçilen üyenin görev süresi iki, dierlerinin ise alt yldr. Genelkurmay Bakanlnca seçilen üye, dier özlük haklar sakl kalmak kayd ile maasz izinli saylr. Dier üyelerin kurumlar ile iliikleri kesilir, Kurul üyelerinin ya haddi öretim üyelerinde olduu gibidir. Genelkurmay Bakanlnca seçilenin dndaki üyelerin üçte biri her iki ylda bir yenilenir. Süreleri sona eren üyelerin yeniden seçilmeleri mümkündür. Herhangi bir nedenle üyeliin normal süreden önce sona ermesi halinde, eski üyenin kalan süresini tamamlamak üzere ayn statüde yenisi seçilir. Kurul üyelerinin ücretleri, Yükseköretim Kurulu üyelerine ödenen ücreti geçmeyecek ekilde Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Emekli olarak seçilenlerin emekli maalarnn ödenmesine devam edilir. Yükseköretim Denetleme Kurulu üyeleri, Bakanlar Kurulu ve Yükseköretim Kurulu tarafndan verilen istisnai geçici görevler dnda hiç bir kamu kuruluu veya özel kuruluta ücretli ve ücretsiz çalamazlar.üyelerden geçici görevlendirme dnda herhangi bir nedenle bir yl içinde, yllk izin hariç, toplam üç ay hizmete devam etmeyenler kuruldan ayrlm saylr. (Ek: 17/8/ /4 md.) Yükseköretim Denetleme Kurulu üyelerinden görev süreleri sona ereceklerin yerine seçimler Eylül aynda yaplr ve atanan üyeler seçimi izleyen Ocak ay banda göreve balarlar. 11

12 Yükseköretim Denetleme Kurulunun görevleri: Madde 9 (De&i8ik: 17/8/ /5 md.) Yükseköretim Denetleme Kurulunun görevleri; a) Yükseköretim kurumlarnda, eitim - öretim ve dier faaliyetlerin bu Kanunda belirtilen amaca ve ana ilkelere uygunluunu Yükseköretim Kurulunca hazrlanacak esaslara göre ve onun adna denetlemek, b) Yükseköretim Kurulu Bakan tarafndan bu Kanunun 53 üncü maddesine göre istenen soruturmalar yapmak, c) Yükseköretim Kurulu tarafndan bu Kanuna göre verilecek dier görevleri yapmaktr. Örenci Seçme ve Yerletirme Merkezi: Madde 10 (De&i8ik: 17/8/ /6 md.) Kurulu8, i8leyi8 ve görevleri: Örenci Seçme ve Yerletirme Merkezi, Yükseköretim Kurulunun tespit ettii esaslar çerçevesinde yükseköretim kurumlarna örenci alnmas amacyla snavlar hazrlayan ve yapan,örenci isteklerini de gözönünde tutarak Yükseköretim Kurulunun tespit ettii esaslara göre deerlendiren,örenci adaylarnn yükseköretim kurumlarna yerletirilmesini salayan ve bu faaliyetlerle ilgili aratrmalar ve dier hizmetleri yapan Yükseköretim Kuruluna bal bir kurulutur. Örenci Seçme ve Yerletirme Merkezi, yükseköretim kurumlarnn istei üzerine yükseköretim kurumlarna anket, doçentlik snavlar dahil her düzeyde snav ve deerlendirme ile örenci kayt ilemlerini ve Yükseköretim Kurulunca verilecek dier ileri yapar. (De&i8ik: 21/2/ /4 md.) Merkez, bu hizmetleri ücret veya bedel karl yapar. Toplanan ücret veya bedeller Yükseköretim Kurulu Örenci Seçme ve Yerletirme Merkezinde oluturulan döner sermaye iletmesinde toplanr. (Ek: 21/2/ /4 md.) Döner sermaye iletmesinin ilk sermayesi bir trilyon liradr. Döner sermayeden elde edilen gelir fazlas her yln sonunda döner sermaye iletmesinin sermayesine eklenebilecei gibi ertesi yln döner sermaye gelirine de eklenebilir. (Ek: 21/2/ /4 md.) Döner sermaye iletmesi, 1050 sayl Muhasebi Umumiye ve 2886 sayl Devlet =hale Kanunu hükümlerine tabi deildir. (Ek: 21/2/ /4 md.) Döner sermaye faaliyetlerinin gerektirdii giderler ile Örenci Seçme ve Yerletirme Merkezi için gerekli her türlü harcamalar döner sermayeden yaplr. Döner sermaye iletmesinin faaliyet alan, çalma usul ve esaslar, muhasebe usulleri ve dier mali hususlar Maliye Bakanlnn uygun görüü alnarak Yükseköretim Kurulu tarafndan çkarlacak bir yönetmelik ile düzenlenir, 12

13 (Ek: 21/2/ /4 md.) Örenci Seçme ve Yerletirme Merkezinde görevli personele (içiler hariç) Maliye Bakanlnn uygun görüü üzerine ÖSYM Bakan tarafndan personelin kurum çalmalarna katks, sorumluluu, kadro unvan ve derecesi gibi kriterlere göre belirlenecek miktarda aylk maktu fazla mesai ücreti döner sermaye gelirlerinden ödenebilir. Üniversiteleraras Kurul: Madde 11 a. Kurulu8 ve i8leyi8i: Üniversiteleraras Kurul, üniversite rektörleri, Genelkurmay Bakanlnn Silahl Kuvvetlerden dört yl için seçecei bir profesör ile her üniversite senatosunun o üniversiteden dört yl için seçecei birer profesörden oluur. Rektörler, Üniversiteleraras Kurula, bir yl süre ile,üniversitelerin Cumhuriyet dönemindeki kurulu tarihlerine göre, sra ile, bakanlk yaparlar. Kurul, çalmalarn kolaylatrmak ve üniversitelerarasnda ve uluslararas yükseköretim kurumlar ile ibirliini düzenlemek amac ile sürekli ve geçici birimler ve komisyonlar kurabilir. Bu birim ve komisyonlarn tekil ve çalma esaslar Üniversiteleraras Kurulca belirlenir. Kurul, en az ylda iki defa, aksi kararlatrlmadkça bakann bal olduu üniversitenin bulunduu ehirde toplanr ve kurul gündemi önceden Milli Eitim Bakanlna, Yükseköretim Kuruluna ve kurul üyelerine gönderilir. Milli Eitim Bakan ve Yükseköretim Kurul Bakan gerekli gördüü hallerde Kurulun toplantlarna katlabilir. b. Görevleri: Üniversiteleraras Kurul akademik bir organ olup aadaki görevleri yapar: (1) Yükseköretim planlamas çerçevesinde,üniversitelerin eitim - öretim, bilimsel aratrma ve yaym faaliyetlerini koordine etmek, uygulamalar deerlendirmek, Yükseköretim Kuruluna ve üniversitelere önerilerde bulunmak, (2) Tekilat ve kadro yönünden ve Yükseköretim Kurulu kararlar dorultusunda üniversitelerin öretim üyesi ihtiyacn karlayacak önlemleri teklif etmek, (3) Üniversitelerin tümünü ilgilendiren eitim - öretim,bilimsel aratrma ve yaym faaliyetleri ile ilgili yönetmelikleri hazrlamak veya görü bildirmek, (4) Ayn veya benzer nitelikteki fakültelerin ya da üniversitelere veya fakültelere bal dier yükseköretim kurumlarnn eitim - öretimine ilikinilkeler ve süreler arasnda uyum salamak, (5) Doktora ile ilgili esaslar tespit etmek ve yurt dnda yaplan doktoralar, doçentlik ve profesörlük ünvanlarn deerlendirmek, 13

14 (6) Doçentlik snavlarn düzenlemek ve ilgili yönetmelik gereince doçent adaylarnn yayn ve aratrmalarnn deerlendirilmesi ve doçentlik snav ile ilgili esaslar tespit etmek ve jürileri seçmek, (7) Bu kanunla kendisine verilen dier görevleri yapmaktr. 14

15 Yükseköretim Kurumlar n n görevleri: DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yükseköretim Kurumlar 3 Madde 12 Bu kanundaki amaç ve ana ilkelere uygun olarak yükseköretim kurumlarnn görevleri; a.çada uygarlk ve eitim - öretim esaslarna dayanan bir düzen içinde, toplumun ihtiyaçlar ve kalknma planlar ilke ve hedeflerine uygun ve ortaöretime dayal çeitli düzeylerde eitim - öretim, bilimsel aratrma, yaym ve danmanlk yapmak, b. Kendi ihtisas gücü ve maddi kaynaklarn rasyonel, verimli ve ekonomik ekilde kullanarak, milli eitim politikas ve kalknma planlar ilke ve hedefleri ile Yükseköretim Kurulu tarafndan yaplan plan ve programlar dorultusunda, ülkenin ihtiyac olan dallarda ve sayda insangücü yetitirmek, c. Türk toplumunun yaam düzeyini yükseltici ve kamu oyunu aydnlatc bilim verilerini söz, yaz ve dier araçlarla yaymak, d. Örgün, yaygn, sürekli ve açk eitim yoluyla toplumun özellikle sanayileme ve tarmda modernleme alanlarnda eitilmesini salamak, e. Ülkenin bilimsel, kültürel, sosyal ve ekonomik yönlerden ilerlemesini ve gelimesini ilgilendiren sorunlarn, dier kurulularla ibirlii yaparak, kamu kurulularna önerilerde bulunmak suretiyle öretim ve aratrma konusu yapmak, sonuçlarn toplumun yararna sunmak ve kamu kurulularnca istenecek inceleme ve aratrmalar sonuçlandrarak düüncelerini ve önerilerini bildirmek, f. Eitim - öretim ve seferberlii içinde, örgün, yaygn, sürekli ve açk eitim hizmetini üstlenen kurumlara katkda bulunacak önlemleri almak, g. Yörelerindeki tarm ve sanayinin gelimesine ve ihtiyaçlarna uygun meslek elemanlarnn yetimesine ve bilgilerinin gelimesine katkda bulunmak, sanayi, tarm ve salk hizmetleri ile dier hizmetlerde modernlemeyi, üretimde art salayacak çalma ve programlar yapmak, uygulamak ve yaplanlara katlmak, bununla ilgili kurumlarla ibirlii yapmak ve çevre sorunlarna çözüm getirici önerilerde bulunmak, h. Eitim teknolojisini üretmek, gelitirmek, kullanmak, yaygnlatrmak,. Yükseköretimin uygulamal yaplmasna ait eitim - öretim esaslarn gelitirmek, döner sermaye iletmelerini kurmak, verimli çaltrmak ve bu faaliyetlerin gelitirilmesine ilikin gerekli düzenlemeleri yapmaktr. 3 Vakflarn yükseköretim kurumlar kurabilmelerine, bu kurumlarn ileyiine, görev, yetki ve sorumluluklarna dair esaslarla ilgili olarak ek 2-15 inci maddelere baknz. 15

16 Rektör: Üniversite Organlar Madde 13 a) (De&i8ik birinci paragraf: 1/7/ /1 md.) Devlet Üniversitelerinde rektör, profesör akademik unvanna sahip kiiler arasndan görevdeki rektörün çars ile toplanacak üniversite öretim üyeleri tarafndan seçilecek adaylar arasndan Cumhurbakannca atanr. Rektörün görev süresi 4 yldr. Süresi sona erenler ayn yöntemle yeniden atanabilirler. Ancak iki dönemden fazla rektörlük yaplamaz. Rektör, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü tüzelkiiliini temsil eder. Rektör aday seçimleri gizli oyla yaplr. Oy veren her öretim üyesi oy pusulasna yalnz bir isim yazabilir. Birinci toplantda öretim üyelerinin en az yarsnn hazr bulunmas arttr. Bu salanamad takdirde toplant 48 saat ertelenir ve nisap aranmakszn seçime geçilir. Bu toplantda en çok oy alan 6 kii aday olarak seçilmi saylr, bunlardan Yükseköretim Kurulunun seçecei 3 kii atanmak üzere Cumhurbakanna sunulur. Vakflarca kurulan üniversitelerde rektör adaylarnn seçimi ve rektörün atanmas ilgili mütevelli heyet tarafndan yaplr. Rektörlerin ya haddi 67 yatr. Ancak rektör olarak atanm olanlarda görev süreleri bitinceye kadar ya haddi aranmaz. Rektör, çalmalarnda kendisine yardm etmek üzere, üniversitenin aylkl profesörleri arasndan en çok üç kiiyi rektör yardmcs olarak seçer. (Ek: 2 /1/ KHK - 398/1 md.; Aynen Kabul: 7/3/ /1 md.) Ancak, merkezi açköretim yapmakla görevli üniversitelerde, gerekli hallerde rektör tarafndan be rektör yardmcs seçilebilir. Rektör yardmclar, rektör tarafndan be yl için atanr. Rektör, görevi banda olmad zaman yardmclarndan birisini yerine vekil brakr. Rektör görevi bandan iki haftadan fazla uzaklatnda Yükseköretim Kuruluna bilgi verir. Göreve vekalet alt aydan fazla sürerse yeni bir rektör atanr. b) Görev, yetki ve sorumluluklar: (1) Üniversite kurullarna bakanlk etmek, yükseköretim üst kurulularnn kararlarn uygulamak, üniversite kurullarnn önerilerini inceleyerek karara balamak ve üniversiteye bal kurulular arasnda düzenli çalmay salamak, (2) Her eitim - öretim yl sonunda ve gerektiinde üniversitenin eitim öretim, bilimsel aratrma ve yaym faaliyetleri hakknda Üniversiteleraras Kurula bilgi vermek, (3) Üniversitenin yatrm programlarn, bütçesini ve kadro ihtiyaçlarn, bal birimlerinin ve üniversite yönetim kurulu ile senatonun görü ve önerilerini aldktan sonra hazrlamak ve Yükseköretim Kuruluna sunmak, (4) Gerekli gördüü hallerde üniversiteyi oluturan kurulu ve birimlerde görevli öretim elemanlarnn ve dier personelin görev yerlerini deitirmek veya bunlara yeni görevler vermek, (5) Üniversitenin birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim görevini yapmak, 16

17 (6) Bu kanun ile kendisine verilen dier görevleri yapmaktr. Üniversitenin ve bal birimlerinin öretim kapasitesinin rasyonel bir ekilde kullanlmasnda ve gelitirilmesinde, örencilere gerekli sosyal hizmetlerin salanmasnda, gerektii zaman güvenlik önlemlerinin alnmasnda, eitim - öretim, bilimsel aratrma ve yaym faaliyetlerinin devlet kalknma plan, ilke ve hedefleri dorultusunda planlanp yürütülmesinde, bilimsel ve idari gözetim ve denetimin yaplmasnda ve bu görevlerin alt birimlere aktarlmasnda, takip ve kontrol edilmesinde ve sonuçlarnn alnmasnda birinci derecede yetkili ve sorumludur. Senato: Madde 14 a. Kurulu ve ileyii: Senato,rektörün bakanlnda, rektör yardmclar, dekanlar ve her fakülteden fakülte kurullarnca üç yl için seçilecek birer öretim üyesi ile rektörlüe bal enstitü ve yüksekokul müdürlerinden teekkül eder. Senato, her eitim - öretim yl banda ve sonunda olmak üzere ylda en az iki defa toplanr. Rektör gerekli gördüü hallerde senatoyu toplantya çarr. b. Görevleri: Senato,üniversitenin akademik organ olup aadaki görevleri yapar: (1) Üniversitenin eitim - öretim, bilimsel aratrma ve yaym faaliyetlerinin esaslar hakknda karar almak, (2) Üniversitenin bütününü ilgilendiren kanun ve yönetmelik taslaklarn hazrlamak veya görü bildirmek, (3) Rektörün onayndan sonra Resmi Gazete'de yaynlanarak yürürlüe girecek olan üniversite veya üniversitenin birimleri ile ilgili yönetmelikleri hazrlamak, (4) Üniversitenin yllk eitim - öretim programn ve takvimini inceleyerek karara balamak, (5) Bir snava bal olmayan fahri akademik ünvanlar vermek ve fakülte kurullarnn bu konudaki önerilerini karara balamak, (6) Fakülte kurullar ile rektörlüe bal enstitü ve yüksekokul kurullarnn kararlarna yaplacak itirazlar inceleyerek karara balamak, (7) Üniversite yönetim kuruluna üye seçmek, (8) Bu kanunla kendisine verilen dier görevleri yapmaktr. 17

18 Üniversite Yönetim Kurulu: Madde 15 a. Kurulu ve ileyii: Üniversite yönetim kurulu; rektörün bakanlnda dekanlardan, üniversiteye bal deiik öretim birim ve alanlarn temsil edecek ekilde senatoca dört yl için seçilecek üç profesörden oluur. Rektör gerektiinde yönetim kurulunu toplantya çarr. Rektör yardmclar oy hakk olmakszn yönetim kurulu toplantlarna katlabilirler. b. Görevleri: Üniversite yönetim kurulu idari faaliyetlerde rektöre yardmc bir organ olup aadaki görevleri yapar: (1) Yükseköretim üst kurulular ile senato kararlarnn uygulanmasnda, belirlenen plan ve programlar dorultusunda rektöre yardm etmek, (2) Faaliyet plan ve programlarnn uygulanmasn salamak; üniversiteye bal birimlerin önerilerini dikkate alarak yatrm programn, bütçe tasars taslan incelemek ve kendi önerileri ile birlikte rektörlüe,vakf üniversitelerinde ise mütevelli heyetine sunmak, 4 (3) Üniversite yönetimi ile ilgili rektörün getirecei konularda karar almak, (4) Fakülte, enstitü ve yüksekokul yönetim kurullarnn kararlarna yaplacak itirazlar inceleyerek kesin karara balamak, (5) Bu kanun ile verilen dier görevleri yapmaktr. Fakülte Organlar Dekan: Madde 16 a. (De&i8ik: 14/4/ /2 md.) Atanmas: Fakültenin ve birimlerinin temsilcisi olan dekan, rektörün önerecei, üniversite içinden veya dndan üç profesör arasndan Yükseköretim Kurulunca üç yl süre ile seçilir ve normal usul ile atanr. Süresi biten dekan yeniden atanabilir. Dekan kendisine çalmalarnda yardmc olmak üzere fakültenin aylkl öretim üyeleri arasndan en çok iki kiiyi dekan yardmcs olarak seçer. (Ek: 2/1/ KHK - 398/2 md.; De&i8tirilerek Kabul: 7/3/ /2 md.) Ancak merkezi açköretim yapmakla görevli üniversitelerde,gerekli hallerde açköretim yapmakla görevli fakültenin dekan tarafndan dört dekan yardmcs seçilebilir. Dekan yardmclar, dekanca en çok üç yl için atanr. 4 1/3/2006 tarihli ve 5467 sayl Kanunun 3 üncü maddesiyle; bu bentte yer alan "sunmak" ibaresinden önce gelmek üzere ",vakf üniversitelerinde ise mütevelli heyetine" ibaresi eklenmi ve metne ilenmitir. 18

19 Dekana, görevi banda olmad zaman yardmclarndan biri vekalet eder. Göreve vekalet alt aydan fazla sürerse yeni bir dekan atanr. b. Görev, yetki ve sorumluluklar: (1) Fakülte kurullarna bakanlk etmek, fakülte kurullarnn kararlarn uygulamak ve fakülte birimleri arasnda düzenli çalmay salamak, (2) Her öretim yl sonunda ve istendiinde fakültenin genel durumu ve ileyii hakknda rektöre rapor vermek, (3) Fakültenin ödenek ve kadro ihtiyaçlarn gerekçesi ile birlikte rektörlüe bildirmek, fakülte bütçesi ile ilgili öneriyi fakülte yönetim kurulunun da görüünü aldktan sonra rektörlüe sunmak, (4) Fakültenin birimleri ve her düzeydeki personeli üzerinde genel gözetim ve denetim görevini yapmak, (5) Bu kanun ile kendisine verilen dier görevleri yapmaktr. Fakültenin ve bal birimlerinin öretim kapasitesinin rasyonel bir ekilde kullanlmasnda ve gelitirilmesinde gerektii zaman güvenlik önlemlerinin alnmasnda, örencilere gerekli sosyal hizmetlerin salanmasnda, eitim - öretim, bilimsel aratrma ve yayn faaliyetlerinin düzenli bir ekilde yürütülmesinde, bütün faaliyetlerin gözetim ve denetiminin yaplmasnda, takip ve kontrol edilmesinde ve sonuçlarnn alnmasnda rektöre kar birinci derecede sorumludur. Fakülte Kurulu: Madde 17 a. Kurulu8 ve i8leyi8i: Fakülte kurulu,dekann bakanlnda fakülteye bal bölümlerin bakanlar ile varsa fakülteye bal enstitü ve yüksekokul müdürlerinden ve üç yl için fakültedeki profesörlerin kendi aralarndan seçecekleri üç, doçentlerin kendi aralarndan seçecekleri iki, yardmc doçentlerin kendi aralarndan seçecekleri bir öretim üyesinden oluur. Fakülte kurulu normal olarak her yar yl banda ve sonunda toplanr. Dekan gerekli gördüü hallerde fakülte kurulunu toplantya çarr. b. Görevleri: Fakülte kurulu akademik bir organ olup aadaki görevleri yapar: (1) Fakültenin, eitim - öretim, bilimsel aratrma ve yaym faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili esaslar, plan, program ve eitim - öretim takvimini kararlatrmak, (2) Fakülte yönetim kuruluna üye seçmek, (3) Bu kanunla verilen dier görevleri yapmaktr. 19

20 Fakülte Yönetim Kurulu: Madde 18 a. Kurulu8 ve i8leyi8i: Fakülte yönetim kurulu, dekann bakanlnda fakülte kurulunun üç yl için seçecei üç profesör, iki doçent ve bir yardmc doçentten oluur. Fakülte yönetim kurulu dekann çars üzerine toplanr. Yönetim kurulu gerekli gördüü hallerde geçici çalma gruplar, koordinatörlükleri kurabilir ve bunlarn görevlerini düzenler. eitim - öretim b. Görevleri: Fakülte yönetim kurulu, idari faaliyetlerde dekana yardmc bir organ olup aadaki görevleri yapar: (1) Fakülte kurulunun kararlar ile tespit ettii esaslarn uygulanmasnda dekana yardm etmek, (2) Fakültenin eitim - öretim, plan ve programlar ile takvimin uygulanmasn salamak, (3) Fakültenin yatrm, program ve bütçe tasarsn hazrlamak, (4) Dekann fakülte yönetimi ile ilgili getirecei bütün ilerde karar almak, (5) Örencilerin kabulü, ders intibaklar ve çkarlmalar ile eitim - öretim ve snavlara ait ilemleri hakknda karar vermek, (6) Bu kanunla verilen dier görevleri yapmaktr. Enstitüler Organlar : Madde 19 a. Enstitünün organlar, enstitü müdürü, enstitü kurulu ve enstitü yönetim kuruludur. b. Enstitü müdürü, üç yl için ilgili fakülte dekannn önerisi üzerine rektör tarafndan atanr. Rektörlüe bal enstitülerde bu atama dorudan rektör tarafndan yaplr. Süresi biten müdür tekrar atanabilir. Müdürün, enstitüde görevli aylkl öretim elemanlar arasndan üç yl için atayaca en çok iki yardmcs bulunur. Müdüre vekalet etme veya müdürlüün boalmas hallerinde yaplacak ilem, dekanlarda olduu gibidir. 20

21 Enstitü müdürü, bu kanun ile dekanlara verilmi olan görevleri enstitü bakmndan yerine getirir. c. Enstitü kurulu, müdürün bakanlnda, müdür yardmclar ve enstitüyü oluturan ana bilim dal bakanlarndan oluur. d. Enstitü yönetim kurulu, müdürün bakanlnda, müdür yardmclar, müdürce gösterilecek alt aday arasndan enstitü kurulu tarafndan üç yl için seçilecek üç öretim üyesinden oluur. e. Enstitü kurulu ve enstitü yönetim kurulu, bu kanunla fakülte kurulu ve fakülte yönetim kuruluna verilmi görevleri enstitü bakmndan yerine getirirler. Yüksekokullar Organlar: Madde 20 a. Yüksekokullarn organlar, yüksekokul müdürü, yüksekokul kurulu ve yüksekokul yönetim kuruludur. b. Yüksekokul müdürü, üç yl için ilgili fakülte dekannn önerisi üzerine rektör tarafndan atanr. Rektörlüe bal yüksekokullarda bu atama dorudan rektör tarafndan yaplr. Süresi biten müdür tekrar atanabilir. Müdürün okulda görevli aylkl öretim elemanlar arasndan üç yl için atayaca en çok iki yardmcs bulunur. Müdüre vekalet etme veya müdürlüün boalmas hallerinde yaplacak ilem, dekanlarda olduu gibidir. Yüksekokul müdürü, bu kanun ile dekanlara verilmi olan görevleri yüksekokul bakmndan yerine getirir. c. Yüksek okul kurulu, müdürün bakanlnda, müdür yardmclar ve okulu oluturan bölüm veya ana bilim dal bakanlarndan oluur. d. Yüksekokul yönetim kurulu; müdürün bakanlnda, müdür yardmclar ile müdürce gösterilecek alt aday arasndan yüksekokul kurulu tarafndan üç yl için seçilecek üç öretim üyesinden oluur. e. Yüksekokul kurulu ve yüksekokul yönetim kurulu, bu kanunla fakülte kurulu ve fakülte yönetim kuruluna verilmi görevleri yüksekokul bakmndan yerine getirirler. Bölüm: Madde 21 Bir fakülte ya da yüksekokulda, ayn veya benzer nitelikte eitim - öretim yapan birden fazla bölüm bulunamaz. Bölüm, bölüm bakan tarafndan yönetilir. 21

22 Bölüm bakan; bölümün aylkl profesörleri, bulunmad takdirde doçentleri, doçent de bulunmad takdirde yardmc doçentler arasndan fakültelerde dekanca, fakülteye bal yüksekokullarda müdürün önerisi üzerine dekanca, rektörlüe bal yüksekokullarda müdürün önerisi üzerine rektörce üç yl için atanr. Süresi biten bakan tekrar atanabilir. Bölüm bakan, görevi banda bulunamayaca süreler için öretim üyelerinden birini vekil olarak brakr. Herhangi bir nedenle alt aydan fazla ayrlmalarda, kalan süreyi tamamlamak üzere ayn yöntemle yeni bir bölüm bakan atanr. Bölüm bakan, bölümün her düzeyde eitim - öretim ve aratrmalarndan ve bölüme ait her türlü faaliyetin düzenli ve verimli bir ekilde yürütülmesinden sorumludur. 22

23 BEINC BÖLÜM Öretim Elemanlar Öretim üyelerinin görevleri: Madde 22 a. Yükseköretim kurumlarnda ve bu kanundaki amaç ve ilkelere uygun biçimde önlisans, lisans ve lisansüstü düzeylerde eitim - öretim ve uygulamal çalmalar yapmak ve yaptrmak, proje hazrlklarn ve seminerleri yönetmek, b. Yükseköretim kurumlarnda, bilimsel aratrmalar ve yaymlar yapmak, c. =lgili birim bakanlnca düzenlenecek programa göre, belirli günlerde örencileri kabul ederek, onlara gerekli konularda yardm etmek, bu kanundaki amaç ve ana ilkeler dorultusunda yol göstermek ve rehberlik etmek, d. Yetkili organlarca verilecek görevleri yerine getirmek, e. Bu kanunla verilen dier görevleri yapmaktr. Yard mc Doçentlie atama: Madde 23 a. Bir üniversite biriminde açk bulunan yardmc doçentlik, isteklilerin bavurmas için rektörlükçe ilan edilir. Fakültelerde ve fakültelere bal kurulularda dekan, rektörlüe bal enstitü ve yüksekokullarda müdürler; biri o birimin yöneticisi, biri de o üniversite dndan olmak üzere üç profesör veya doçent tespit ederek bunlardan adaylarn her biri hakknda yazl mütalaa isterler. Dekan veya ilgili müdür kendi yönetim kurullarnn görüünü de aldktan sonra önerilerini rektöre sunar. Atama, rektör tarafndan yaplr. (De&i8ik: 12/8/ KHK 260/1 md.) Yardmc doçentler bir üniversitede her seferinde ikier veya üçer yllk süreler için en çok 12 yla kadar atanabilirler. Her atama süresi sonunda görev kendiliinden sona erer. b. Yardmc doçentli&e atanmada aranacak 8artlar: (1) Doktora veya tpta uzmanlk unvann veya Üniversiteleraras Kurulun önerisi üzerine Yükseköretim Kurulunca tespit edilecek belli sanat dallarnn birinde yeterlik kazanm olmak, (2) Fakülte, enstitü veya yüksekokul yönetim kurullarnca, biri o dilin öretim üyesi olmak üzere seçilecek üç kiilik bir jüri tarafndan; snava girenin kendi bilim alannda Türkçeden yabanc dile, yabanc dilden Türkçeye kelimelik bir çeviriyi kapsayan yabanc dil snavn baarmak. c. (Mülga: 12/8/ KHK 260/7 md.) 23

24 Doçentlik s nav : Madde 24 a. Doçentlik snav, Üniversiteleraras Kurulca ylda bir kere açlr. Aadaki artlar haiz adaylar, Üniversiteleraras Kurulun tespit edecei tarihe kadar, Üniversiteleraras Kurula gerekli belge ve yaynlar ile birlikte balca bilim dal ile uzmanlk ve aratrma konularn da bildirerek bavururlar. Üniversiteleraras Kurul bilim konularn da dikkate alarak Öretim Üyeliine Yükseltilme ve Atama Yönetmeliine göre üç veya be kiilik bir jüri tespit eder. Bu jüri eserleri inceleyip, aday sözlü veya gerektiinde ayrca pratik ve uygulamal snava tabi tutar ve bir raporla, baarl olanlara, ilgili konuyu ve bilim daln kapsayan bilim alannn doçentlik yetkisini verir. b. (De&i8ik: 17/8/ /9 md.) Doçentlik snavna katlabilmek için: (1) Bir lisans diplomas aldktan sonra, doktora veya tpta uzmanlk ünvann veya Üniversiteleraras Kurulun önerisi üzerine Yükseköretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarnn birinde yeterlik kazanm olmak, (2) Orijinal bilimsel aratrma ve yaynlar yapm olmak, (3) (De&i8ik : 22/6/ /1 md.) Üniversiteleraras Kurulca merkezi sistemle hazrlanacak (sosyal, fen, salk gibi kendi alanlarndaki) bir yabanc dil imtihann baarm olmak, Gerekir. Yukardaki (3) üncü bent gereince yaplacak yabanc dil snavnn, adayn bilim dal ile ilgili olmas art aranmaz. Bilim alan bir yabanc dille ilgili olanlar bu snav baka bir yabanc dilde vermek zorundadrlar. Doçentlie atama: Madde 25 a. (De&i8ik: 17/8/ /10 md.) Bir üniversite biriminde açk bulunan doçentlik kadrosu, rektörlükçe, isteklilerin bavurmas için kadrolarn devaml veya ksmi statüleri belirtilerek ilan edilir. Müracaat eden adaylarn durumlarn incelemek üzere rektör tarafndan varsa biri ilgili birim yöneticisi, en az biri de o üniversite dndan olmak üzere üç profesör tespit edilir. Bu profesörler, adaylar hakknda ayr ayr mütalaalarn rektöre bildirirler. Rektör, bu mütalaalara dayanarak, üniversite yönetim kurulunun görüünü de aldktan sonra atamay yapar. b. Doçentlie atamada aadaki artlar aranr: (1) Doçentlik unvann alm olmak, (2) (Mülga: 12/8/ KHK 260/7 md.) 24

25 Profesörlüe yükselme ve atama: Madde 26 a. Profesörlüe yükseltilmede; (1) (De&i8ik: 17/8/ /11 md.) Doçentlik unvann aldktan sonra en az be yl, açk bulunan profesörlük kadrosu ile ilgili bilim alannda çalm olmak, (2) =lgili bilim alannda uygulamaya yönelik çalmalar ve uluslararas düzeyde orijinal yaynlar yapm olmak, (3) Bir profesörlük kadrosuna atanm olmak, Gerekir. Yukarda (2) nci bentteki yaynlardan birisi balca aratrma eseri olarak belirtilir. b. (De&i8ik : 29/5/ /3 md.) Profesörlük kadrosuna atama, (1) Açk profesörlük kadrosuna yukardaki artlar haiz doçentlerle, baka üniversitelerde en az 2 yl hizmet etmi profesörler atanabilirler. (2) Üniversitelerde veya yüksek teknoloji enstitülerinde profesörlük kadrolar boaldnda, rektörler boalan kadrolar ve o kadro ile ilgili olarak adaylarda aranacak nitelikleri, kadronun devaml veya ksmi statüde olduunu da belirterek ilan ederler. (3) Profesörlük kadrosuna bavuran adaylarn durumlarn ve bilimsel niteliklerini tespit etmek için üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunca en az üçü baka üniversitelerden veya yüksek teknoloji enstitülerinden olmak üzere ilan edilen kadronun bilim alanyla ilgili en az be profesör seçilir. Bu profesörler her aday için ayr ayr olmak üzere birer rapor yazarlar ve kadroya atanacak birden fazla aday varsa tercihlerini bildirirler. Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun bu raporlar gözönünde tutarak alaca karar üzerine, rektör atamay yapar. Yabanc ülkelerde al nan doçentlik ünvan : Madde 27 (De&i8ik: 17/8/ /12 md.) Doktora veya tpta uzmanlk unvann kazandktan veya sanat dallarnda belirli süre çaltktan sonra yabanc ülkelerde doçentlik unvann veya yetkisini alm olanlardan, en az iki yl bu unvan ve yetki ile yabanc ülkelerdeki öretim ve aratrma kurumlarnda çalm olanlarn bu unvanlarnn Türkiye'de geçerli saylmas Üniversiteleraras Kurul kararyla olur. Bunun için bavuran adayn çalt yabanc ülkelerdeki yükseköretim kurumunun, Türk yükseköretim kurumu düzeyinde olduunun Üniversiteleraras Kurulca belirlenmesi gerekir. Yabanc ülkelerde al nan profesörlük ünvan : Madde 28 (De&i8ik: 17/8/ /13 md.) Doktora veya tpta uzmanlk unvann kazandktan veya sanat dallarnda belirli süre çaltktan sonra yabanc ülkelerde profesörlük unvann veya yetkisini alm olanlardan en az iki yl bu unvan ve yetki ile yabanc ülkelerde öretim ve aratrma kurumlarnda çalm 25

26 olanlarn bu unvanlarnn Türkiye'de geçerli saylmas Üniversiteleraras Kurul kararyla olur. Bunun için bavuran adayn çalt yabanc ülkelerdeki yükseköretim kurumunun, Türk yükseköretim kurumu düzeyinde olduunun Üniversiteleraras Kurulca belirlenmesi gerekir. Unvanlar n korunmas : Madde 29 Öretim üyeleri, bu kanunda yazl hükümler dnda kazanm olduklar akademik unvanlardan yoksun braklamazlar. Baka bir ie geçmek,emekli olmak veya çekilmek ya da iten çekilmi saylmak yoluyla öretim görevinden ayrlanlar, akademik unvanlarn tayabilirler. Ancak profesörlük, doçentlik veya yardmc doçentlik unvanlarn kazananlar her unvan dönemi içinde yükseköretim kurumlarnda fiilen iki yl görev yapmadklar takdirde yükseköretim kurumlar dndaki çalmalarnda bu unvan kullanamazlar. Emeklilik ya haddi: Madde 30 Öretim üyelerinin görevleri ile ilikilerinin kesilmesini gerektiren ya haddi 67 yan doldurduklar tarihtir. Öretim görevlileri: Madde 31 (De&i8ik: 17/8/ /14 md.) Öretim görevlileri; üniversitelerde ve bal birimlerinde bu Kanun uyarnca atanm öretim üyesi bulunmayan dersler veya herhangi bir dersin özel bilgi ve uzmanlk isteyen konularnn eitim - öretim ve uygulamalar için, kendi uzmanlk alanlarndaki çalma ve eserleri ile tananm kiiler, süreli veya ders saati ücreti ile görevlendirilebilirler. Öretim görevlileri, ilgili yönetim kurullarnn görüleri alnarak fakültelerde dekanlarn, rektörlüe bal bölümlerde bölüm bakanlarnn önerileri üzerine ve rektörün onay ile öretim üyesi, öretim üye yardmcs ve öretim görevlisi kadrolarna atanabilirler veya kadro art aranmakszn ders saati ücreti veya sözlemeli olarak istihdam edilebilirler. Öretim üyesi kadrolarna öretim görevlileri en çok iki yl süre ile atanabilirler; bu süre sonunda igal ettikleri kadroya bavuran öretim üyesi bulunmad ve görevlerine devamda yarar görüldüü takdirde ayn usulle yeniden atanabilirler. Atanma süresi sonunda görevleri kendiliinden sona erer. Bunlarn yeniden atanmalar mümkündür. Bu takdirde ilk atama usulü uygulanr. Konservatuvarlar ile meslek yüksekokullarna gerektiinde sürekli olarak öretim görevlisi atanabilir. 26