VERGİLENDİRMEYE İLİŞKİN AB MÜKTESEBAT REHBERİ MESS CPS

Transkript

2 İÇERİK Önsöz Kısaltmalar I. GİRİŞ II. AB VERGİLENDİRME POLİTİKASI A. AT Antlaşması 1 Çerçevesinde Yasal Zemin III. VERGİLENDİRMEYE İLİŞKİN AB MÜKTESEBATI A. Dolaylı Vergiler 1. Katma Değer Vergisi (KDV) 1.1. Mevcut KDV Rejimi 1.2. Yürürlülükteki Mevzuat KDV Oranlarının Yakınlaştırılması Muafiyetler ve Geri Ödemeler KDV Alanında İdari İşbirliği 1.3. Beklemedeki Önergeler 2. Özel Tüketim Vergisi 2.1. Yürürlülükteki Mevzuat Özel Tüketim Vergisine tabi olan Ürünlerin Dolaşımı ve Depolanması Muayyen Ürün Gruplarına Uygulanacak Verginin Yapısı 2.2. Beklemedeki Önergeler B. Doğrudan Vergiler 1. Şirket Vergilendirmesi 2. AB de Bağlantılı İşletmeler İçin Transfer Fiyatlandırmasının Belgelendirmesine Dair Usul Kuralları 3. İşletmelerin Vergilendirmesine İlişkin Usul Kuralları 4. Beklemedeki Önergeler 1 Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşma nın Konsolide Versiyonu [Nice Antlaşması Konsolide Versiyonu (ABRG 2002 C325/1 184) doğrultusunda tadil edilen versiyon] All rights reserved. Corporate and Public Strategy

3 IV. YENİ GENİŞLEME DALGASI 2 VE AB VERGİLENDİRME POLİTİKASI A. Vergilendirme Müktesebatına Uyum Düzeyi B. Yeni Üye Devletler için Geçiş Düzenlemeleri V. TÜRKİYE NİN YASAL ÇERÇEVESİ VE AB VERGİLENDİRME MÜKTESEBATINA UYUMU A. Türkiye nin AB Vergilendirme Müktesebatına Uyum Seviyesi B. AB Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programı 2008 C Eylem Planı VI. MÜZAKERE SÜRECİ KAYNAKLAR A. AB Değerlendirmeleri B Türkiye İlerleme Raporu C and 2008 Gözden Geçirilmiş Katılım Ortaklığı Belgeleri D. Katılım Müzakereleri 2 Söz konusu Yeni Genişleme Dalgası, 1 Mayıs 2004 itibariyle AB ye katılan 10 yeni Üye Devlet (Slovenya, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Litvanya, Letonya, Slovakya, Kıbrıs ve Malta) ile 1 Ocak 2007 tarihinde AB ye katılan 2 yeni Üye Devleti (Bulgaristan ve Romanya) kapsamaktadır. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

4 ÖNSÖZ Vergilendirme politikası alanında, Avrupa Birliği (AB) Üye Devletleri hâlihazırda doğrudan ve dolaylı vergi belirleme yetkilerini korumaktadır. Bununla birlikte, Topluluk a, İç Pazar ın etkin işleyişi için gerektiği kapsamda Üye Devletlerin dolaylı vergilendirme unsurlarının (Katma Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi) uyumlaştırılması konusunda yetkiler verilmiştir. Bu bağlamda, yeni kabul edilen KDV Paketi vergilendirmeyle ilgili mevzuat bakımından 2008 yılında yapılmış olan en önemli değişikliklerden biridir. Bu kapsamda, yeni kabul edilen yönergeler Topluluk vergi politikası konusunda bir dizi değişiklik öngörmektedir. Hizmet sağlandığı yer açısından, tacirden tacire sağlanan hizmetler için vergilendirme yeri müşterinin yerleşik olduğu yerdir. Bununla birlikte, tacirden tüketiciye sağlanan hizmetler açısından vergilendirme yeri hizmet sağlayıcının kurulduğu yer olarak kabul edilmeye devam etmektedir. Söz konusu kurallar 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Buna ek olarak, tam elektronik versiyonu sunulan KDV iade prosedürünün 1 Ocak 2010 tarihi itibariyle uygulanmaktadır. Bu Müktesebat Rehberi, AB nin yetki sahası içerisinde düzenlenmiş olan vergilendirme politikası alanında yararlı bir kaynak oluşturmak amacıyla AB mevzuatındaki değişiklikleri özetlemektedir. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

5 KISALTMALAR AET AB ECOFIN EMCS IPA KOBİ NATO KDV ÖTV : Avrupa Ekonomik Topluluğu : Avrupa Birliği : Ekonomik ve Finansal İşler Konseyi (Economic and Financial Affairs Council) : Özel Tüketim Hareket Kontrol Sistemi (Excise Movement Control Sistemi) : Katılım Öncesi Mali Yardım (Pre-Accession Assistance) : Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler : Kuzey Atlantik Antlaşma Organizasyonu (North Atlantic Treaty Organization) : Katma Değer Vergisi : Özel Tüketim Vergisi All rights reserved. Corporate and Public Strategy

6 I. GİRİŞ Vergilendirme, Avrupa Birliği içerisinde Üye Devletler in yetki alanı kapsamına girmektedir. Üye Devletler e gelir temin etmesi ve ekonomik dağılıma yardımcı olmasına bağlı olarak, vergilendirme, ulusal egemenliğin ana unsurlarından birini oluşturmaktadır. Topluluk, iş dünyasından doğrudan veya dolaylı olarak vergi toplamamaktadır; ancak, iç pazarın işlemesi için gerekli olan dolaylı vergilendirme hususunu uyumlaştırma yetkisine haizdir Lizbon Antlaşması 3 Madde (AT Antlaşması Madde 90 95). Şirket birleşmeleri veya şirket varlıklarının transferi halinde uygulanan kurumlar vergisine ilişkin olarak 352. Madde de (AT Antlaşması nın 308. Maddesi) belirtilen genel yetki kapsamında ilave uyumlaştırma tedbirleri alınmıştır. Topluluk Müktesebatı bu başlık altında, başta Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergileri (ÖTV) olmak üzere bilhassa dolaylı vergileri kapsamakta; doğrudan vergilendirme ise büyük ölçüde kurumsal vergileri düzenleyen bir miktar mevzuat ile kısıtlı kalmaktadır. Kurumsal işbirliği ve karşılıklı yardım mevzuatı ise Üye Devletler arasında sınırları aşan vergi kaçırma ve vergiden kaçınma ile mücadele çerçevesinde yürütülmektedir. Bu mevzuat Üye Devletler e otomatik olarak veya talep üzerine vergi mükellefleri hakkında bilgi toplamalarına izin vermektedir. Bu Müktesebat Rehberi, üçüncü bölümde, ilgili Yönetmelik ve Yönergeleri özetlemek suretiyle vergilendirmeye dair Topluluk Müktesebatı nı ayrıntılı olarak incelemektedir. II. AB VERGİLENDİRME POLİTİKASI AT ANTLAŞMASI ÇERÇEVESİNDE YASAL ZEMİN Vergilendirmeye ilişkin AT politikasının yasal çerçevesi aşağıdaki maddelerle belirlenmiştir: Madde 110 (eski Madde 90); diğer Üye Devletler in ürünlerine kıyasla, kendi ulusal ürünlerine, doğrudan veya dolaylı, avantaj sağlayan her türlü vergi ayırımcılığını yasaklamaktadır. Madde 111 (eski madde 91); herhangi bir iç vergilendirmenin geri ödemesi, bir Üye Devlet in topraklarına ihraç edilen ürünlere, doğrudan veya dolaylı, uygulanan iç vergilendirmeyi aşamayacağını belirtmektedir. Madde 112 (eski Madde 92); diğer Üye Devletler e yapılan ihracata ilişkin olarak, gelir vergisi, sermaye geliri vergisi, sınırlarda telafi edici vergiler bağlamında geri ödemeler ve indirimlerin uygulanmasını yasaklamaktadır. 3 Lizbon Antlaşması All rights reserved. Corporate and Public Strategy

7 Madde 113 (eski Madde 93); işlem vergilerinin, tüketim vergilerinin ve diğer dolaylı vergilerin uyumlaştırılması için hukuki zemin hazırlamaktadır. Doğrudan vergilere ilişkin olarak, AT Antlaşması içerisinde, bu vergilerin birleştirilmesi yönünde özel bir çağrı yapılmamaktadır. Doğrudan vergilendirmenin bazı alanlarının uyumlaştırılmasına veya koordine edilmesine gerek yoktur. Bu alanlar, yetki ikamesi (subsidiarity) ilkesine bağlı olarak, Üye Devletler in takdirine bırakılmıştır. Bu yüzden, yasal çerçeve, genel olarak, Topluluk dışındaki ülkeler ile Üye Devletler arasındaki ikili anlaşmalardan oluşmaktadır. Doğrudan vergiler hususunda Topluluk, sadece bu vergilerin, AT Antlaşması ile güvenceye alınmış dört özgürlük alanını etkilemesi halinde müdahale etmektedir. Vergilendirme hakkındaki Topluluk mevzuatı, kanunların uyumlaştırılması dair genel hükümleri içeren Madde 114 (eski Madde 94 AT Antlaşması) ile genel yasama yetkisini düzenleyen Madde 352 (eski madde 308) gibi daha geniş kapsamları olan maddeler uyarınca da kabul edilmiştir. Böylelikle, Topluluk vergi politikası, Yönetmelikler ve Yönergeler aracılığıyla geliştirilmiştir. III. VERGİLENDİRMEYE DAİR AB MÜKTESEBATI A. DOLAYLI VERGİLER Topluluk çalışmaları iki önemli vergi üzerinde yoğunlaşmaktadır: KDV ve Özel Tüketim Vergileri. 1. KATMA DEĞER VERGİSİ (KDV) 1.1. Mevcut KDV Rejimi KDV, Avrupa Ekonomik Topluluğu nda 1970 yılında Üye Devletler de o tarihe kadar süregelmiş olan üretim ve tüketim vergilerini ilga etmek üzere, Birinci ve İkinci KDV Yönergeleri ile oluşturulmuştur yılında, Topluluk un öz kaynaklarının bir parçası olarak, toplanan KDV gelirinin bir kısmı ile Topluluk bütçesinin finanse edilmesine yönelik olarak alınmış karar KDV nin uyumlaştırılmasına yol açmıştır. Topluluk içi mal ve hizmet dolaşımını düzenleyen halihazırdaki KDV sistemi, geçici bir sistem olma niteliği taşımaktadır. Esas olarak, Komisyon tarafından sunulan bir çalışma programı temelinde, 1996 senesinde daimi bir sistemin, sözü edilen geçici sistemin yerini alması planlanmıştır. Ancak, 1996 ve 2001 senelerinde yeni bir strateji için yapılan teklifler reddedilmiştir ve orijinal sistem bugün hala uygulanmaktadır. Mayıs 2001 tarihinde, Komisyon, Konsey e, Avrupa Parlamentosu na ve Ekonomik ve Sosyal Komite ye; gelecek yıllar için vergi politikasının genel ve özel hedefleri ile, bu hedeflere ulaşmak için mekanizmaları belirleyen bir tebliğ sunmuştur. Avrupa Parlamentosu, tebliği Mart 2002 tarihinde ilk okumada kabul etmiştir. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

8 Yeni bir strateji için gerekli vergi politikasının özel hedefleri kapsamında, Komisyon şunları talep etmiştir: - Gelecek 5 yıl için Komisyon un KDV yasama stratejisinin hızlı biçimde yürürlüğe konulması, - Üye Devletler de tütün ve tütün mamüllerine uygulanan özel tüketim vergilerinin birbirlerine yakınlaşmasını geliştirmek için önlemler alınması. Hali hazırda, alkol ve alkol ürünlerine uygulanan özel tüketim vergilerine ilişkin istişare süreci devam etmektedir. KDV Geçiş Rejimi nin İlkeleri a. Nihai Tüketicilere Satış Geçiş rejimi çerçevesinde yürütülen nihai tüketiciye satış işlemlerinde, KDV oranı, vergilendirmeden önceki aşamalarda gerçekleştirilen işlem sayısı gözetilmeksizin, mal ve hizmetlerin fiyatları ile orantılı olarak uygulanmaktadır. Gerçekleştirilen her işlemde vergi, satıcı tarafından devlete ödenmektedir. Ancak, satıcı, KDV tutarının tümünü alıcıdan tahsil ettiği için KDV nin mali yükünü üstlenmemektedir. Vergi mükelleflerinin sevkıyat/hizmet gibi önceki aşamalarda ödedikleri vergiler ile ithal ürünlere ödedikleri vergiler, söz konusu vergi mükelleflerinin muamele vergilerinden düşülebilir. KDV si bir defa bir ülkede ödenmiş olan mallar, başka bir vergi kontrolüne veya yükümlülüğüne tabi olmaksızın Topluluk içinde serbestçe dolaşabilirler. Ancak, bu ilke tarafından düzenlenmeyen özel rejimler de bulunmaktadır: Uzaktan Satışlar Vergiden Muaf Tüzel Kişiler: hastaneler, bankalar, kamu makamları Yeni Ulaştırma (Ulaşım) Araçları b. Ticaret Sicili Bulunan Tüccarlara İlişkin İşlemler Varış ülkesi prensibi, ticaret sicili bulunan tüccarlar arasında gerçekleştirilen işlemlere ilişkin uygulamalarda temel alınmaya devam etmektedir. Ticaret sicili bulunan tüccarlar, vergi mükellefi olarak nitelendirilmektedir. Vergi mükellefiyeti, bazı faaliyetleri istisna olmak üzere tüm şirketleri, çiftçileri, vasileri, mali işletmeleri ve bankaları kapsamaktadır. Vergi mükellefi olmayan tüzel kişiler (kamu kuruluşları) vergi mükellefleriyle aynı koşullara tâbi değildir. Hastaneler ve bakım hizmeti veren kuruluşlar da bu koşullara tâbi değildir. 2006/112/AT sayılı Yönerge nin 281. Maddesi, Üye Devletler e, yıllık ciroları All rights reserved. Corporate and Public Strategy

9 belli bir ulusal eşiğin altında olan vergi mükelleflerini muamele başına mal ve hizmetlerin fiyatları ile orantılı vergi toplama rejiminde muaf tutma inisiyatifini vermektedir. Bu muafiyet KOBİ ler yönelik olup; düzenli olarak sürdürülmeyen işlemlere, bazı yeni ulaşım araçlarının teslimine ve KDV nin ödeneceği Üye Devlet de yerleşik olmayan vergi mükellefinin gerçekleştirdiği mal teslimi ve hizmet ifası söz konusu muafiyetin kapsamı dahilinde değildir. KDV nin alıcı tarafından, kendi ülkesinde ve kendi ülkesinde uygulanan oranlara göre ödenmesi gerekmektedir. c. Hizmetlere ilişkin KDV KDV, vergi kapsamında olan ve muafiyeti bulunmayan tüm hizmetlerin tedarikine uygulanmaktadır. Ayrıca birçok hizmete ilişkin muafiyet bulunmaktadır. Mali hizmetler, sigortacılık ve bahis hizmetleri tıbbi hizmetler, sağlık ve sosyal yardım hizmetleri, eğitim hizmetleri ve gençlere yönelik hizmetler, kamu hukukuna tâbi kuruluşlarca veya kamu yetkilileri tarafından onaylanmış ücretler karşılığı, düzenli olarak kâr yapma amacı gütmeden sağlandıkları sürece spor ve kültür hizmetleri, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından sağlanan hizmetler, ticari amaçlı olmayan televizyon ve radyo, posta hizmetleri, arazinin ve binaların kullanıma arzı muafiyetin sağlandığı alanlardır (Madde ) Yürürlülükteki Mevzuat 1967 senesinde çıkartılan birinci ve ikinci KDV Yönergeleri, üretim ve tüketim vergilerinin yerini alması amacıyla hazırlanmış ve Topluluğu KDV olgusu ile tanıştırmıştır. Ancak ilk iki KDV yönergesi yalnızca sistemin genel yapısını ortaya koymakta olup, KDV nin kapsamını ve oransal yapısını belirleme işlemini Üye Devletler e bırakmıştır. Bu durum 17 Mayıs 1977 de standart bir KDV kapsamı belirleyen 6. Yönergenin kabul edilmesine kadar değişmemiştir. 1. KDV Ortak Sistemine dair 28 Kasım 2006 tarihli ve 2006/112/AT sayılı Konsey Yönergesi ABRG L 347, 11/12/2006 sf Konsolide Versiyon Son değişiklikler: Radyo ve televizyon yayıncılığı hizmetleri ve bazı elektronik olarak sağlanan bazı hizmetlerin tabi olduğu katma değer vergisi düzenlemelerinin uygulama dönemine ilişkin ortak katma değer vergisi sistemi açısından 2006/112/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 19 Aralık 2006 tarih ve 2006/138/AT sayılı Konsey Yönergesi ABRG L 384, , sf All rights reserved. Corporate and Public Strategy

10 Katma değer vergisi oranlarıyla ilgili geçici bazı hükümler hususunda 2006/112/AT sayılı Yönerge yi tadil eden 20 Aralık 2007 tarih ve 2007/75/AT sayılı Konsey Yönergesi ABRG L 346, , sf Hizmetin sağlandığı yere ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönerge yi tadil eden 12 Şubat 2008 tarih ve 2008/8/AT sayılı Konsey Yönergesi ABRG L 44, , sf Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönergeyi Topluluk-içi işlemlerde vergi kaçakçılığı ile mücadele etmek amacıyla tadil eden 16 Aralık 2008 tarih ve 2008/117/AT sayılı Konsey Yönergesi ABRG L 14, , s İtalyan Cumhuriyetini ortak KDV sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönerge nin 285. maddesinden muaf tutan bir önlem alması hususunda yetkilendiren 15 Aralık 2008 tarih ve 2008/737/AT sayılı Konsey Kararı ABRG L 249, , s Çek Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti ni ortak KDV sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönerge nin 5. maddesinden muaf tutan önlemlerin uygulanmasına ilişkin yetkilendiren 10 Şubat 2009 tarih ve 2009/118/AT sayılı Konsey Kararı ABRG L 41, , s /112/AT sayılı Yönergeyi katma değer vergisi oranlarının düşürülmesi konusunda tadil eden 2009/47/AT sayılı 5 Mayıs 2009 tarihli Konsey Yönergesi ABRG L 116, , p Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönergeyi ithalatla bağlantılı vergi kaçakçılığı konusunda tadil eden 2009/69/AT sayılı 25 Haziran 2009 tarihli Konsey Yönergesi ABRG L 175, , p Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönergenin bazı hükümlerinde değişiklik öngören 2009/162/AT sayılı 22 Kasım 2009 tarihli Konsey Yönergesi ABRG L 10, , p All rights reserved. Corporate and Public Strategy

11 Özet Vergi kaçakçılığına elverişli bazı hizmetler hususunda isteğe bağlı ve geçici ters vergi talebi mekanizmasına başvuru konusunda Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 2010/23/AB sayılı 16 Mart 2010 tarihli Konsey Yönergesi ABRG L72, , p Faturalandırmaya ilişkin kurallar hususunda Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 2010/45/AB sayılı 13 Temmuz 2010 tarihli Konsey Yönergesi ABRG 189, , p Minimum standart oranların süresine uyma zorunluluğu hususunda Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönergeyi tadil eden 2010/88/AB sayılı 7 Aralık 2010 tarihli Konsey Yönergesi ABRG 326, , p /112/AT sayılı Yönerge birçok defa tadil edilmiş olan Altıncı KDV Yönergesi ni (77/388/AET sayılı Yönerge) ilga etmiştir. 2006/112/AT sayılı Yönerge de, Altıncı KDV Yönergesi ile kurulmuş olan KDV ye dair genel yapı korunmakta olup Altıncı Yönerge ye birçok defa yapılmış olan tadilatı daha basit ve açık bir şekilde entegre etmek amacı ile numaralandırma değiştirilmiştir. 2006/112/AT sayılı Yönerge Topluluk bütçesinin finansmanı için ortak bir kaynak hazırlamak amacı ile, Topluluk seviyesi nde yeknesak bir vergilendirilebilir faaliyet tanımı ile ortak bir değerlendirme zemini oluşturmaktadır. Hâlihazırda 2006/112/AT KDV alanında en önemli mevzuat olup Topluluk tanım ve ilkelerini belirlemektedir. Bunlar arasında yerli ve yabancı işlemlere eşit vergi muamelesi; üretim ve dağıtımın her aşamasında uygulanan, kümülatif olmayan genel tüketim vergisi; nihaî vergi vuku bulmadan önce üretim ve dağıtımında gerçekleşen işlem sayısına bakılmaksızın fiyata oranlı vergi uygulandığı, tarafsızlık ilkesi temelinde bir vergi sistemi sıralanabilir. Fakat her ne kadar temel ilkeler uyumlaştırılmış ise de Üye Devletler e uygulamada çeşitli alternatifler tanınmıştır. Bu Yönerge ile kurulan genel KDV yapısı şu şekilde oluşturulmuştur: 1. Vergi mükellefi 2006/112/AT sayılı Yönerge nin 9. maddesi ile vergi mükellefi tanımlanmaktadır. Buna göre; sonucu veya amacı ne olursa olsun, maddi ya da gayri maddi mülkün işletilmesi yoluyla düzenli olarak iktisadi faaliyet sürdüren şahıslar vergi mükellefidir. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

12 2. Vergiye tâbi işlemler Mal teslimi, hizmetin ifası, malların ithalatı, Topluluk içi iktisap KDV ye tâbi işlemlerdir (Madde 2). 3. Vergiye tâbi işlemin gerçekleştirildiği yer Mal teslimatının gerçekleştirildiği yer: 31. maddeye göre mal teslimatının gerçekleştiği yer, arzın yapıldığı zaman malların bulunduğu yerdir. Eğer mallar gönderilmiş veya taşınmışsa, taşınmanın başladığı yer, mal teslimatının gerçekleştiği yerdir (Madde 32). Bu ilkenin istisna olarak Madde de, eğer AB içerisinde vergi mükellefi satıcı ile vergi mükellefi olmayan veya götürü usulü KDV ye tâbi bir alıcı arasında gerçekleştirilen uzaktan satışın bedeli belli bir eşik değerini 4 aşarsa varış ülkesi prensibi (destination principle) uygulanacağı belirtilmiştir. 5 Özel Tüketim Vergisine tâbi mallarda bu eşik değere bakılmaksızın varış ülkesi prensibi uygulanmaktadır. İki vergi mükellefi arasında arasında gerçekleştirilen Topluluk içi iktisap da varış ülkesinin vergi sistemi ve oranlarına tâbidir. (Madde 40) Hizmet ifasının gerçekleştirildiği yer: Madde 43 e göre ilke olarak hizmet ifasının gerçekleştirildiği yer olarak hizmet verenin işini kurduğu ya da sabit işletmesin bulunduğu yeri sayılmaktadır. Eğer hizmet ifasını gerçekleştiren şahıs sınırı geçmiyorsa, ihracat veya reklam hizmeti, danışmanlık hizmeti, telekomünikasyon hizmeti, finans veya sigorta işlemlerinde, taşınabilir malların kiralanması (taşıma hariç), bankacılık ve fikri mülkiyet hakları ile ilgili hizmetlerin Topluluk içi iktisabı hallerinde hizmet ifasının gerçekleştirildiği yer tüketicinin yerleşik olduğu ülkedir. 4. Vergiye tâbi işlemin vuku bulduğu ve verginin tevkif edilebilir olduğu an Madde de vergiye tâbi işlemin vuku bulduğu ve verginin tevkif edilebilir olduğu an düzenlenmiştir. Malın teslimi veya hizmetin ifası anında vergiye tâbi işlemin vuku bulmuş olur ve KDV tevkif edilebilir hale gelir. Ancak Üye Devletler, Faturanın düzenlenmesi üzerine; İşlem bedelinin satıcının eline ulaşması üzerine; Faturanın hazırlanmadığı veya geç hazırlandığı işlemlerde, vergilendirmeye tâbi işlemin vuku bulmasını takip eden belirli bir zaman aralığı içinde KDV nin tevkif edilebilir olacağı yönünde bir düzenlemeye gidebilirler. İthalat işlemlerinde, mallar ithal edildiği vakit vergiye tâbi işlemin vuku bulur ve vergi tevkif edilebilir hale gelir ECU bir takvim yılı içinde veya Üye devletin ECU eşiğinin zararlı rekabete mâni olamayacağına kanaat ettiği durumlarda ECU 5 Eşik değer aşılmasa bile, ticaret yapanlar tüketimin gerçekleştiği üye devletin KDV sistemine tâbi olmayı seçebilirler. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

13 Dış transit veya geçici ithalat düzenlemelerine tâbi veya KDV antrepolarındaki (serbest alan veya antrepo düzenlemeleri, gümrükteki geçici depolamalar) mallar söz konusu olduğunda vergiye tâbi işlem ancak mallar bu düzenlemelerin kapsamından çıktığı vakit gerçekleşir. 5. Vergi Oranı ve miktarı Yönerge nin 73. maddesi ile düzenlenen KDV nin hesap usulü çerçevesinde, vergilendirilebilir miktar vergiler, yükümlülükler, harçlar ve arızi giderler (komisyon, ulaşım, sigorta, ambalaj gibi) dahil, satın alma/ satış fiyatı veya ithalat halinde gümrük işlemleri nedeniyle belirlenmiş değerdir. Iskontolar bu miktara dahil değildir. Vergi oranları Madde 97 ve 99 da belirlenmiştir: Standard oran, 15% den daha az olamama koşulu ile her Üye Devlet tarafından vergilendirilebilir miktarın bir yüzdesi olarak düzenlenmektedir. Üye Devletler 5% den az olmamak kaydı ile 1 veya 2 indirilmiş oran uygulayabilmektedirler. Üye Devletler arasında azami KDV oranını %25 de tutmaya yönelik siyasi bir taahhüt vardır. Rekabete zarar vermediği sürece doğal gaz ve elektriğe indirilmiş vergi oranı uygulanabileceği belirtilmiştir. 6. Muafiyet Muafiyet, XI. Başlık altında (Madde 131 den 166 ya kadar) düzenlenmektedir. Madde 131 den 137 ye kadar olan hükümler Üye Devlet sınırları içindeki muafiyeti düzenlerken, diğer maddeler uluslar arası işlemlere uygulanan vergi iadesi yolu ile muafiyet rejimini düzenlemektedirler. Madde 131 ve 135, kamu çıkarına olan faaliyetleri (tıbbi, sosyal, eğitici, kültürel faaliyetler), sigorta ve reasürans işlemlerini, taşınmaz malların kiralanmasını (otel ve benzer düzenlemeler, park arazileri, kiralık kasalar hariç), bankacılıkla ilgili ve finansal işlemleri KDV den muaf tutmaktadır. Topluluktan 3. ülkelere ihraç edilen mallar da KDV den muaf tutulmaktadır (Madde 146.) Ülke içinde arz edildikleri takdirde KDV muafiyetine ehil olan mallar, nihai ithalatta da KDV den muaftır. Ortak gümrük tarifesi dışında kalan gümrük vergilerinden muaf olan ithal mallar; KDV den de muaftır. Ancak bu muafiyetin rekabete zarar vereceği durumlarda üye devletler söz konusu muafiyeti uygulamayabilirler. Gümrük vergisinden muaf ve ihraç eden kişi tarafından ihraç edilmiş olduğu Üye Devlet e tekrar ithal edilen mallar KDV den muaf tutulmaktadır. İthalata bağlı hizmetin ifası da KDV den muaftır (Madde ). Serbest bölgeler ve gümrük antrepo düzenlemeleri içindeki mallar Üye Devletler tarafından muaf tutulabilmektedir (Madde 156). All rights reserved. Corporate and Public Strategy

14 Topluluk içi arzları, Topluluk içi iktisabı takiben muafiyetten yararlanmaktadır (Madde 138). 7. Vergi iadesi (Madde ) Vergi iadesi rejiminin altında yatan sebep KDV nin vergilendirebilir bir dizi işlem sırasında bir vergi mükelleflinden diğerine geçirilerek sonunda nihai tüketiciye yansıtılması ilkesidir. Bu sebepten Madde 167 de atıfta bulunulan vergi iadeleri, tüketici olmayanlar tarafından ödenen girdiler üzerinden alınan vergi (input tax) ile ilgilidir. Vergi mükellefi vergiye tâbi ticari işlemi için satın aldığı mal veya hizmet için kendisine faturalandırılmış KDV yi sağlayacağı mal ve hizmetten dolayı ödemek zorunda olduğu KDV den düşebilmektedir. Başka bir ülkede gerçekleşen bir işlemden doğan KDV, kaynak ülkede gerçekleşse idi vergi iadesine tâbi olabilecek idiyse, kaynak ülkede gene vergi iadesine sebebiyet vermektedir. Vergi tevkif edilebilir olduğu an vergi iadesi hakkı doğar. 8. Vergiyi ödemekle yükümlü taraf (Madde 56) Bazı gayri maddi hizmetlerin ifası haricinde vergi mükellefi satıcı vergiyi ödemek ile yükümlüdür. Bu tip hizmetlerde, her ne kadar hizmeti ifa eden kişi sınırı geçmemiş ise de hizmet tüketicinin yerleşik olduğu devlette ifa edilmiş sayılmaktadır ve tüketici 6 vergiyi ödemek ile mükelleftir. Hizmeti ifa eden şahıs KDV nin dahil edilmediği bir faturayı müşterilerine yollamaktadırlar (reverse charge mechanism). Tadil eden 2006/138/AT sayılı Konsey Yönergesi, 2006/112/AT sayılı Konsey Yönergesi nde belirlenen vergi düzenlemelerinin radyo ve televizyon yayıncılığı hizmetleri ve diğer elektronik yolla sağlanan hizmetlere uygulanabilirliğini 31 Aralık 2006 dan 31 Aralık 2008 tarihine kadar uzatmaktadır. 2007/75/AT sayılı Yönerge ise, 2006/112/AT sayılı Yönerge ile belirlenen KDV oranlarına ilişkin istisnaların süresini, 2003 Katılım Anlaşması ile paralel olarak Çek Cumhuriyeti ve Polonya gibi ülkeler için 2010 yılının sonuna kadar uzatmaktadır. Son olarak tadil eden 2008/8/AT sayılı Konsey Yönergesi, teknolojideki son gelişmeler ve bunun İç Pazar a etkilerini göz önüne alarak, hizmetlerin sağlandığı yere ilişkin düzenlemeler sunmaktadır. Bu durum, özellikle yeni gelişen elektronik hizmetler sektörü için geçerlidir. Genel bir kural olarak, tüm hizmetlerin sağlanması açısından vergilendirme yeri gerçek tüketimin gerçekleştiği yerdir. Söz konusu mevzuatın temel amacı, şirketlerin sınırlar ötesi faaliyetlerini kolaylaştırmak ve rekabetin işleyişinin bozulmasını önlemektir. Bu amacı gerçekleştirmesi için temel enstrüman, hizmet sağlayıcı nerede yerleşik olursa olsun tüm tüketicilerin aynı KDV oranına tabi olmasını için vergilendirme yerinin, sağlayıcının yerinden tüketicinin yerine taşınmasıdır. 6 Hizmet arzının olduğu yere bakınız., Madde 9. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

15 Söz konusu değişikliklerle, vergi mükellefi hizmet sağlayıcılar için (tacirden tacire sağlanan hizmetler) vergilendirme yeri alıcının yerleşik olduğu yerdir. Vergi mükellefi olmayan kişiler (tacirden tüketiciye) için ise, genel kural uygulanacaktır. Bir başka deyişle, vergilendirme yeri hizmet sağlayıcının yerleşik olduğu yerdir. Fakat bu kurala bir takım istisnalar getirilmektedir. Örneğin, kültürel, sanatsal, sportif, eğitimsel, eğlence veya benzeri etkinlikler için (fuarlar ve sergiler) hizmetin sağlandığı yer, bu faaliyetlerin fiziksel olarak yürütüldüğü yer olarak belirlenmektedir. Öte yandan, elektronik olarak sağlanan hizmetler için, bu hizmetlerin vergi mükellefi olmayan kişilere sağlandığı durumlarda vergilendirme yeri vergi mükellefi olmayan kişinin ikamet ettiği yerdir. Tadil eden 2008/117/AT sayılı Konsey Yönergesi Üye Devletlere operatörlerin tutarın önemli boyutta olmadığı durumlarda Topluluk içi mal tedarikine ilişkin rekapitülasyon bildirimlerini üçer aylık dönemlerle sunmakla yetkilendirilmelerine izin vermektedir. Ayrıca, bahse konu Yönerge, Üye Devletlere operatörlerin tutarın önemli boyutta olmadığı durumlarda Topluluk içi hizmet tedarikine ilişkin gerekli bilgileri üçer aylık dönemlerle sunmakla yetkilendirilmelerine izni de vermektedir. 2008/737/AT sayılı Karar ise İtalyan Cumhuriyeti ni ortak KDV sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönerge nin 285. maddesinden muaf tutan bir önlem alması hususunda yetkilendirmektedir. 15 Kasım 2007 tarihinde İtalyan hükümeti 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren yıllık cirosu Euro nun üstündeki vergi mükelleflerini muaf tutmak amacıyla bir önlem almak için yetki istemiştir. Önerilen İtalyan düzenlemesinin amacı 2006/112/AT sayılı Yönerge nin XI. Başlığı nın 2 6 bölümleri uyarınca vergi mükelleflerinin katma değer vergisine ilişkin belirli ya da tüm sorumluluklarını kaldırmaktır. Buna ek olarak, 2009/118/AT sayılı Konsey Kararı başka iki Üye Devlet için bir muafiyet getirmiştir. Çek Cumhuriyeti ve Almanya iki ülke arasında imzalanan ikili bir anlaşmaya dayanan iki ülke arasında köprülerin inşa ve onarımı için özel bir vergilendirme önlemlerini uygulamak üzere 19 Mayıs 2008 tarihinde Komisyon dan izin talep etmişlerdir. Özel bir vergilendirme önlemi alınmaması durumunda, vergilendirme yerinin (Çek Cumhuriyeti ya da Almanya) bölgesellik ilkesine göre her Topluluk-içi mal ve hizmet tedariki için belirlenmesi gerekecekti. Alınan önlem ile Almanya da yürütülen inşaat hizmeti Almanya da Çek Cumhuriyetinde yürütülen inşaat hizmeti ise Çek Cumhuriyetinde vergilendirilecektir. 2009/118/AT sayılı Konsey Kararı inşa faaliyeti için vergilendirme prosedürünün sadeleştirilmesini amaçlamaktadır. Tadil eden 2009/47/AT sayılı Konsey Yönergesi farklı üye ülkelerde bulunan değişik hizmet sağlayıcıları arasında haksız rekabete yol açma riski bulunmayan, restoran hizmetlerinin de dâhil olduğu, bazı emek-yoğun yerel hizmetler için, kalıcı nitelikte olmak üzere, düşük katma değer vergisi oranlarının isteğe bağlı kullanımına izin vermektedir. Şimdiye kadar, emek-yoğun yerel hizmetler için indirilmiş vergilere yalnızca geçici nitelikte olmak üzere izin verilmekte idi. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

16 Tadil eden Yönerge uyarınca, isteyen üye devletler, restoran, yiyecek ve içecek sağlama hizmetlerine; her türden fiziksel destek sağlama amaçlı kitaba ve ayrıca; - bisiklet, ayakkabı, deri ürünler, giyim eşyaları, ev tekstili ürünlerine yapılan tamiratlara, - cam ve mesken temizliğine, - ev içi yardım ve çocuk, yaşlı, özürlü, hasta bakımı gibi aile ilgili bakım servislerine, - berberlik hizmetine, - kişisel meskenlere ait yenileme ve tamiratlara, emek-yoğun yerel hizmetlerin değerinin önemli ölçüde büyük bir kısmı sayılabilecek malzemeler hariç tutularak, kalıcı nitelikte indirilmiş katma değer vergisi uygulayabilecektir. Ayrıca, Portekiz, Lizbon çevresindeki köprü geçiş ücretlerine, Kıbrıs LPG ye indirimli katma değer vergi uygulama hakkına sahipken, Malta da gıda maddesi ve eczacılık ürünlerine sıfır katma değer vergi oranı uygulayabilecektir. Tadil eden 2009/69/AT sayılı Konsey Yönergesi özellikle dolaylı vergilendirme alanında olmak üzere, bu konudaki ulusal çabaları destekleyerek, vergi sahtekârlığı ile efektif biçimde savaşmayı hedeflemektedir. İthal edilmesinin ardından mallar başka bir üye devlette bulunan vergiye tabi bir kişiye transfer ediliyorsa söz konusu ithalat katma değer vergisinden muaf tutulmaktadır. Her ne kadar bu muafiyetin hangi koşullar altında uygulanabileceği üye devletler tarafından belirlenmiş olsa da, uygulamadaki farklılıklar söz konusu koşullarda ithal edilen mallar için katma değer vergisi ödemek istemeyen tüccarlar tarafından kötüye kullanılmaktadır. Yönerge, bu türden kötüye kullanmaları engellemek için topluluk düzeyindeki bazı işlemler için söz konusu muafiyetin uygulanabileceği minimum şartları belirlemeyi amaçlar. Sayılan sebeplerle söz konusu yönergenin gerçek amacı, özellikle katma değer vergisi kaçırmaya yönelik olarak, üye devletler tarafından ulaşılamayacak türden hedeflere yerindelik ilkesine uygun şekilde alınacak önlemlerle Topluluk seviyesinde ulaşmaktır. Muafiyet yalnızca, ithal eden şahısın, ithalat zamanında, ithalatın gerçekleştirileceği ülkenin yetkili otoritelerine aşağıdaki bilgileri sağlaması halinde uygulanacaktır. Buna göre ithalatı gerçekleştiren şahıs yetkili otoritelere: kendisine veya kendisinin katma değer vergisi ödemekle yükümlü vergi memuruna ithalatın gerçekleştirildiği üye devlet tarafından verilmiş olan katma değer vergisi kimlik numarasını, malların tedarik edildiği müşteriye başka bir üye devlet tarafından verilmiş katma değer vergisi kimlik numarası veya mallar transfere konu ise, malların sevkıyatının ya da nakliyesinin sona erdiği üye devlet tarafından kendisine verilen katma değer vergisi kimlik numarasını, All rights reserved. Corporate and Public Strategy

17 ithal edilen malların ithal edilmiş olan üye devlete başka bir üye devlete nakliye edilmek yahut sevk edilmek amacıyla getirildiğini gösteren kanıtları sağlamak mecburiyetindedir. 2009/162/AT sayılı Konsey Yönergesi nin amacı katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönerge nin bazı teknik hükümlerine değişiklik getirmektir. İlgili değişiklikler - doğal gaz tedarikine uygulanabilir katma değer vergisi planı, - elektrik, - ısıtma ve/veya soğutma, - AB genişleme sürecinin sonuçları, - mal ve hizmetler için mahsup hakkı, - gelir vergisinde mahsup hakkının uygulanabilmesinin şartları hakkındadır. 2010/23/AB sayılı Yönerge nin 2006/112/AT sayılı Konsey Yönergesi ni tadil etmekteki temel amacı; emisyon sertifikaları ve bazı kaçakçılığa elverişli mallar da dahil olmak üzere işlemler hususunda KDV kaçakçılığının ters vergi talebi mekanizmasının geçici olarak uygulanmasını sağlamaktır. 2010/45 sayılı Yönerge, elektronik faturalandırma, işletmelerin önündeki engellerin kaldırılması, KOBİ lere destek sağlanması ve Üye Devletlerin kaçakçılık ile mücadelesine destek olmak amacıyla 2006/112/AT sayılı Yönerge nin faturalandırmaya ilişkin düzenlemelerini tadil etmektedir. Söz konusu Yönerge KDV nin faturalandırılmasına ilişkin düzenlemeleri uyumlaştırmakta, modernleştirmekte ve sadeleştirmektedir. Yönerge özellikle KDV Yönergesi nde yer alan e-faturalandırmaya ilişkin mevcut engelleri kâğıt faturalar ile elektronik faturalara aynı muameleyi gerçekleştirerek ortadan kaldırmaktadır. 2010/88 sayılı Yönerge ise %15 düzeyindeki minimum standart KDV oranlarını 31 Aralık 2015 e kadar uzatmaktadır. Söz konusu Yönerge KDV Yönergesi nin basitleştirilmesi ve modernize edilmesi için gerekli zamanı yaratabilmek adına gerçekleştirilmiştir KDV Oranlarının Yakınlaştırılması 1. Mali sınırların kaldırılması amacıyla 77/388/AET sayılı Yönergeyi değiştiren ve KDV için ortak sisteme ilave yapan 16 Aralık 1991 tarihli ve 91/680/AET sayılı Konsey Yönergesi (ABRG L 376, , s.f ) Konsolide Versiyon Son değişiklikler: All rights reserved. Corporate and Public Strategy

18 Özet 2006/112/AT sayılı Yönerge nin belirli malların son ithalatındaki katma değer vergisi muafiyet ile ilgili 143(b) ve (c) sayılı Makalelerinin kapsamını belirleyen 2009/132/AT sayılı 19 Kasım 2009 tarihli Konsey Yönergesi Bu Yönerge, Üye Devletler arası ticaretin vergilendirilmesi için kesin bir sisteme geçişi kolaylaştırmak amacıyla oluşturulan hükmün uygulanacağı döneme ilave bir geçiş süreci getirmektedir. Bu geçiş süreci boyunca, vergi mükellefleri tarafından gerçekleştirilen Topluluk içi işlemler, varış ülkelerinde, o ülkenin oranları ve şartları dahilinde vergilendirilmelidir. Vergiden muaf kişiler veya vergilendirilemeyen tüzel kişiler için Topluluk içi iktisap maliyetlerine de uygulanmaktadır. Ayrıca Topluluk içi uzaktan satışlar ve kişilere yeni ulaştırma yollarıyla mal arzına da aynı şekilde uygulanmaktadır. 2009/132/AT sayılı Yönerge 91/680/AET sayılı Konsey Yönergesi nin yalnızca 2. Maddesinin (1) paragrafını kısmen ilga etmektedir. 2. Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönerge için uygulama önlemlerini ortaya koyan 282/2011 sayılı 15 Mart 2011 tarihli Konsey Uygulama Yönetmeliği ABRG L 77, , p Özet 282/2011 sayılı Konsey Uygulama Yönetmeliği; 2006/112/AT KDV Yönergesi nin uygulanmasına ilişkin yeni önlemleri ortaya koymaktadır. 1 Temmuz 2011 tarihinden itibaren yürürlükte olan Yönetmelik; KDV Yönergesinin tüm Üye Devletlerde daha yeknesak uygulanmasını sağlamak amacındadır. Yönetmelik vergilendirmenin gerçekleşeceği yeri ve uygulanacak KDV nin oranını belirlemektedir Muafiyetler ve Geri Ödemeler /112/AT sayılı Yönerge nin belirli malların son ithalatındaki katma değer vergisi muafiyet ile ilgili 143(b) ve (c) sayılı Makalelerinin kapsamını belirleyen 2009/132/AT sayılı 19 Kasım 2009 tarihli Konsey Yönergesi Özet (ABRG L 292, , s.f. 5 30) Bu Yönergenin amacı 78/388/AET sayılı Yönerge nin belirli malların son ithalatındaki katma değer vergisi muafiyet ile ilgili 14(1)(d) sayılı Makalesinin kapsamını belirleyen 83/181/AET sayılı 28 Mart 1983 tarihli Konsey Yönergesi nin düzenlenmesini sağlamaktır. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

19 Bu yönerge ile ilga edilmiş olan 83/181/AET sayılı Yönerge, KDV den muafiyet alınmasına ilişkin farklı Topluluk vergi hükümlerini içermekte idi. Yeni Yönerge var olan kuralların içeriklerini tamamıyla korumakta olup düzenleme için gerekli olan değişiklikler haricinde maddeleri bir araya getirirken herhangi bir tadil öngörmemektedir. 3. Geçici Kabul Konvansiyonu nun tamamlanmasına ve eklerinin kabulüne ilişkin 15 Mart 1993 tarihli ve 93/329/AET sayılı Konsey Kararı Özet (ABRG L 130, 27/05/1993, s.f ) Bu kararla Konsey, 26 Haziran 1990 tarihinde, Dünya Gümrük Örgütü (WCO-World Customs Organization) çatısı altında İstanbul da imza edilen Geçici Kabul Konvansiyonu nu, AET adına onaylamaktadır. Konvansiyon hükümleri, birçok ürün çeşidini kapsamaktadır. Ürünler arasında, insani amaçlarla ithal edilen ürünlerin yanı sıra sınaî işlemlerle ilintili olarak ithal edilen ürünler de yer almaktadır. Her akit taraf, malların geçici olarak kabulünü, bir gümrük belgesinin/evrakının teminini koşuluna bağlama hakkına sahiptir. Bu hak, mümkün olduğu ölçüde sade bir usul çerçevesinde düzenlenmelidir. Aynı şekilde taraflar, geçici kabule yönelik, söz konusu malların muaf tutulduğu ithalat vergilerin meblağlarını aşmayacak bir oranda, teminat koşulu da getirebilirler. 4. Vergi iadesi yapacak Üye Devlet te yerleşik olmayan fakat başka bir Üye Devlette yerleşik vergi mükelleflerine uygulanacak, 2006/112/AT sayılı Yönerge de belirtilen katma değer vergisi iadesi için ayrıntılı kurallar oluşturan 12 Şubat 2008 tarih ve 2008/9/AT sayılı Konsey Yönergesi ABRG L 44, , s.f Son değişiklikler; Özet Vergi iadesi yapacak Üye Devlet te yerleşik olmayan fakat başka bir Üye Devlette yerleşik vergi mükelleflerine uygulanacak, 2006/112/AT sayılı Yönerge de belirtilen katma değer vergisi iadesi için ayrıntılı kurallar oluşturan 12 Şubat 2008 tarih ve 2008/9/AT sayılı Konsey Yönergesini tadil eden 2010/66/AB sayılı 14 Ekim 2010 tarihli Konsey Yönergesi Söz konusu Yönerge, muamele vergisine ilişkin Üye Devletlerin 79/1072/AET sayılı Sekizinci Konsey Yönergesi ni ilga etmektedir. 79/1072/AET sayılı Konsey Yönergesi, KDV iadesi açısından söz konusu Üye Ülkenin sınırları içerisinde yerleşik olmayan vergi mükellefleri (taşımacılık hizmetleri ve taşımacılık yan hizmetleri ya da hizmet sağlanan kişiler tarafından verginin ödenmesi durumu olan hizmetleri yürüten) için Topluluk düzenlemeleri getirmekteydi. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

20 2008/9/AT sayılı Konsey Yönergesi ile, AB şirketleri tarafından, yerleşik olmadıkları Üye Devletlerde üstlenilen KDV iadesi için mevcut prosedür, sürecin basitleştirilmesi ve yasal kesinlik sağlamak maksadıyla yeni bir elektronik usulle değiştirilmiştir. Bahse konu yeni sistem altında, Üye Devletler bu şirketlere iade geç yapılırsa faizi ödemekle yükümlü tutulmakta; iş dünyası için temyiz olanakları geliştirilmektedir. 2010/66/AB Konsey Yönergesi 1 Ocak 2010 tarihinde yürürlüğe giren 2008/9/AT sayılı Konsey Yönergesi nin geç uygulanması nedeniyle; 2009 yılından 2010 yılının Eylül ayına kadarki sürede ortaya çıkan harcamalar için geri ödeme başvurularına katılım için son tarihi 31 Mart 2011 e kadar uzatmaktadır. 5. Üye Devletler in muamele vergilerine ilişkin kanunlarını uyumlaştırmaya dair 17 Kasım 1986 tarihli ve 86/560/AET sayılı Onüçüncü Konsey Yönergesi Başka bir Üye Devlet te yerleşik olan vergi mükelleflerine uygulanan katma değer vergisinin geri ödemesine dair düzenlemeler Özet (ABRG L 326, , s.f ) Yönerge, Topluluk ta vergi mükellefiyeti bulunan kişiler tarafından, AT vergi mükellefi olmayan kişilere tedarik edilen mal veya hizmetlere ilişkin KDV lerin, Üye Devletler tarafından AT vergi mükellefi olmayan bu kişilere iadesine imkan tanımaktadır. Ancak, yapılması şart olan bu geri ödemeler, üçüncü ülkeler ile karşılıklılık koşuluna bağlanabilir. Bu bağlamda, Üye Devletler in söz konusu geri ödemelerin talebine ilişkin gerekli koşullar (örneğin, iade edilecek asgari tutar ve iadenin gerçekleşeceği süreç gibi) hakkında düzenlemelere gitmeleri gerekmektedir. Kişilerin vergi iadesi almaya ehil olmaları, genel olarak Üye Devletler in KDV indirimlerine ilişkin ulusal kurallarınca belirlenir. 6. İç Pazar da Vergilendirme Sistemlerinin Operasyonunun geliştirilmesi (Fiscalis 2013) için Topluluk Programı oluşturan ve 2235/2002/AT sayılı Kararı ilga eden 11 Aralık 2007 tarih ve 1482/2007/AT sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Kararı ABRG L 330, , sf Lizbon Stratejisinde belirtildiği üzere büyüme ve istihdamın sağlanması ileriki yıllarda Avrupa Birlği nin gerçekleştirmesi gereken en önemli iki önceliği teşkil etmektedir. Söz konusu Karar, vergilendirme sistemlerinin aşağıda listelenen amaçları yerine getirmesini temin etmek için vergi idareleri arasında işbirliğinin geliştirilmesine devam edilmesi yoluyla Lizbon Stratejisi nin gerçekleştirilmesine yönelik olarak 2013 Fiscalis Programı nın yardımcı araçlarını oluşturmayı hedeflemektedir. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

21 Topluluk vergilendirme mevzuatının ortak uygulanması; Ulusal ve Topluluk seviyesinde mali çıkarların korunması; Uluslararası boyut dahil olmak üzere vergi ödemesinden kaçınma ve saptırmalar ile mücadele yoluyla İç Pazar ın etkin işletilmesi; Rekabetin kısıtlanmasının önlenmesi; İdareler ve vergi mükellefleri üzerinde uyumdan kaynaklana yüklerin azaltılmasına devam edilmesi. Bu karar 77/388/AET sayılı Kararı ilga eden 2006/112/AT sayılı Yönerge yi değiştirmektedir. Özet KDV Alanında İdari İşbirliği 1. Katma değer vergisi alanında idari işbirliğine yönelik ve 218/92 sayılı Yönetmeliği yürürlülükten kaldıran 7 Ekim 2003 tarih ve 1798/2003 sayılı Konsey Yönetmeliği ABRG L 264, , s Konsolide Versiyon Değişiklikler: Katma değer vergisi için hizmetlerin tedarik yeri, özel önlemler ve iade prosedürüne ilişkin idari işbirliği ve bilgi alışverişi açısından 1798/2003 sayılı Yönetmeliği tadil eden 12 Şubat 2008 tarih ve 143/2008 sayılı Konsey Yönetmeliği ABRG L 44, , s /2003 sayılı Yönetmeliği tadil eden Topluluk-içi işlemlerle ilgili vergi kaçakçılığı ile mücadele için katma değer vergisi alanında idari işbirliği hakkında 16 Aralık 2008 tarih ve 37/2009 sayılı Konsey Yönetmeliği ABRG L 14, , s Katma değer vergisi alanında idari işbirliği ve kaçakçılık ile mücadeleye yönelik 904/2010 (AB) sayılı 7 Ekim 2010 tarihli Konsey Yönetmeliği ABRG L 268, , s /2003 sayılı Yönetmelik malların ve hizmetlerin sağlanması, Topluluk-içi malların alınması ve malların ithalatına ilişkin katma değer vergisinin uygulanması göreviyle sorumlu olan ulusal vergilendirme otoriteleri arasında işbirliği kurallarını belirlemektedir. Bu çerçevede Yönetmelik her Üye Devlet için yetkili ulusal otoritelerin bir listesini vermekte; talep üzerine bilgi alışverişi, idari bildirim talebi, ön talep olmadan bilgi All rights reserved. Corporate and Public Strategy

22 alışverişi, belirli Topluluk-içi işlemlere özgü bilgilerin saklanması ve alışverişi, Üye Devletler ile üçüncü ülkeler ve Komisyon arasındaki ilişkiler ile bili alışverişinin kuralları gibi konularda düzenlemeler getirmektedir. 143/2008 sayılı Konsey Yönetmeliği katma değer vergisi için hizmetlerin tedarik yeri, özel önlemler ve iade prosedürüne ilişkin idari işbirliği ve bilgi alışverişi açısından 1798/2003 sayılı Yönetmeliği tadil etmektedir.2006/112/at sayılı Konsey Yönergesini tadil eden 12 Şubat 2008 tarih ve 2008/8/AT sayılı Yönerge ile yapılan değişiklikler ile hizmetlerin sağlandığı yere ilişkin olarak, hizmetin sağlandığı yer, hizmetten faydalanan alıcının yerleşik olduğu yer olarak belirlenmektedir. Sağlayıcı ve alıcının farklı Üye Devletlerde yerleşik olması durumunda, ters vergi talebi mekanizması (reverse charge mechanism) uygulanabilmektedir. Söz konusu mekanizmaya tabi hizmetlerden alınan KDV nin doğru bir şekilde uygulanmasını sağlanmasına yönelik, hizmet sağlayıcının yerleşik olduğu Üye Devletin topladığı bilgilerin, alıcının yerleşik olduğu Üye Devlete aktarılması gerekmektedir. KDV de idari işbirliğine ilişkin 7 Ekim 2003 tarih ve 1798/2003 sayılı Konsey Yönetmeliği, yetkili otoriteler arasında böyle bir bilgi alışverişinin kolaylaştırılması amacıyla benimsenmişti. 2008/8/AT sayılı Yönerge özel mekanizmanın kapsamını elektronik hizmetleri de kapsayacak şeklide genişletmektedir. Bu bağlamda, bu yönde bir değişiklik yapılması gerekmektedir. Buna ilaveten, KDV geri iadesine ilişkin 12 Şubat 2008 tarih ve 2008/9/AT sayılı Yönerge, KDV amacıyla vergi mükellefi kişinin belirlenemediği durumlarda Üye Devletlerdeki KDV iadesi prosedürlerini sadeleştirmektedir. Yukarıda belirtilen mevzuat değişikliklerinden ötürü Üye Devletlerin yetkilileri arasında etkin bilgi alışverişinin gerçekleşmesinin sağlanmasına yönelik 1798/2003/AT sayılı Yönetmelikte tadilat yapılması gerekliliği doğması nedeniyle 143/2008/AT sayılı Yönetmelik kabul edilmiştir. 2008/117/AT sayılı Konsey Yönergesi katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Konsey Yönergesi ni Topluluk-içi işlemlerin bildirim süresi açısından belirli değişiklikler yaparak vergi kaçakçılığı ile mücadele etmek amacıyla tadil etmektedir. Bu nedenle, 1798/2003 sayılı Konsey Yönetmeliğinde bahse konu süreye ilişkin atıfların 37/2009/AT sayılı Konsey Yönetmeliği ile değiştirilmesi gerekmiştir. 904/2010 (AB) sayılı Konsey Yönetmeliği KDV alanında vergi kaçaklığı ile mücadele konusunda Üye Devletleri teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Söz konusu Yönetmelik KDV kaçakçılığını gözlemlemek ve denetlemek için ulusal yetkililer arasında Eurofisc denilen bir ağ oluşturmakta ve 1798/2003 sayılı Yönetmelikte değişiklik yapmaktadır. 904/2010 sayılı Konsey Yönetmeliği Üye Devletlerin ulusal vergi idareleri arasında işbirliği gerçekleştirerek kaçakçılık ile etkin mücadele etmek amacındadır. Üye Devletler, Eurofisc çerçevesinde bilgi değiş-tokuşu gerçekleştirecek ve çok taraflı denetimler yürüteceklerdir. Yönetmelik ayrıca çok taraflı uyarı mekanizması, bilgi değiş tokuşunun koordine edilmesi ve uyarı alındığında ortak hareket için bağlantıyı gerçekleştirecek yetkilileri belirlemektedir. All rights reserved. Corporate and Public Strategy

23 1.3. Beklemedeki Önergeler 1. Katma değer vergisi ortak sistemine ilişkin 2006/112/AT sayılı Yönergeyi sigorta ve finansal hizmetlerin uygulanması konusunda tadil eden Konsey Yönerge Önerisi COM (2007) 747 Özet Bu yönerge önerisi, Topluluğun vergi ile alakalı kanunlarını basitleştirme ve modernize etme çabaları çerçevesinde, sigorta ve finansal hizmetlerin KDV muafiyetinin düzgün uygulanmasında işletme ulusal vergi idarelerinin idari yükünü hafifleterek bu kurumlar için yasal kesinliği artırmayı hedeflemektedir. Dahası, yönerge sigorta ve finansal hizmet sağlayıcılarının giderlerindeki gizli KDV nin etkilerini azaltma hedefine sahiptir. Sigorta ve finansal hizmetlerin iç pazarda düzgün bir şekilde işlevlerini yerine getirebilmeleri için KDV engelleri ortadan kaldırılmalıdır. Yürürlükteki yasal çerçevede sigorta ve finansal hizmetler KDV den muaftırlar. Ancak her ne kadar bu kurumların sağladığı hizmetler KDV den muaf olsalar da bu kurumlar servis veya mal alımlarındaki (taşeronluk hizmeti gibi) KDV tutarlarını geri alamamaktadırlar. Bu durum söz konusu hizmetler için gizli KDV problemini yaratmaktadır. Bu sebeple bu kurumlar geri alamadıkları bu masrafları tedarik ettikleri işin ve malın/hizmetin faaliyet masraflarını artırarak müşteriye yansıtmaktadırlar. Bu yönerge önerisi söz konusu problemin üstesinden üç aşamalı bir strateji ile gelir: sigorta ve finansal hizmetlerin KDV muafiyeti konusundaki kurallara açıklık getirmek; vergilendirme açısından mevcut çekilme hakkını üye devlet düzeyinden işletme düzeyine kaydırarak genişletmek; işletmelerin gelir elde ettikten sonra gelire konu KDV den muaf masraflarını yeniden tahsis edebilmelerinin sağlayan bir gider paylaşım grubu oluşturulması. Bu yapıda bir yönerge önerisinin kabul edilmesiyle Avrupa Birliği Adalet Divanı önüne gelen birçok davaya konu kanuni açığın ortadan kalkması beklenmektedir. 2. AB içinde KDV ile ilgili yolsuzluğu oluşturulmasına katkıda bulunan bazı kilit unsurlara ilişkin Komisyon dan Konsey e Yapılan Bildirim COM (2007) 758 Özet 2007 yılı Kasım ayında Avrupa Komisyonu Üye Devletlerin vergide yolsuzlukları engelleme kabiliyetlerini arttırma amacıyla bir bildirim yayınlamıştır All rights reserved. Corporate and Public Strategy

24 Bahse konu Bildirimde dört ana gözlemde bulunulmaktadır: İş dünyasından toplanan bilgilerin doğruluğuyla ilgili detaylı incelemesi ihtiyacı; Vergi yetkililerinin KDV yönetimleri için bir Avrupa yaklaşımının oluşturulması ihtiyacı; Etkin şekilde işler bir KDV numarası ve ticaretle uğraşanların KDV ye ilişkin durumlarının güncel olarak saklanması ihtiyacı; Sahtekârlık durumlarında, vergi yetkililerinin KDV faturalarını toplama kapasitesinin geliştirilmesi ihtiyacı. 2. ÖZEL TÜKETİM VERGİLERİ (ÖTV) 1992 yılında Topluluk, AB dahilindeki gümrük seviyeleri arasındaki farktan ortaya çıkan vergi sınırlarını ortadan kaldırmak ve ürünlerin ayırımcı dolaylı vergilendirmeye tabi tutulmasını önlemek amacıyla, KDV ve özel tüketim vergilerinin uyumlaştırılmasına ilişkin bir dizi düzenlemeye gitmiştir. Özel tüketim vergileri üç ürün kategorisine uygulanmaktadır: İşlenmiş tütün Alkollü içecekler Enerji Ürünleri ÖTV konusunda Müktesebat enerji ürünleri, alkollü içecekler ve işlenmiş tütüne dair uyumlaştırılmış mevzuatı içermektedir. Topluluk mevzuatı uygulanacak verginin yapılanışı ile her ürün grubu için asgari oranlara dair düzenlemeler getirmektedir. Müktesebat a göre ÖTV ye tâbi ürünlerin Topluluk içinde üretimi veya üçüncü bir ülkeden ithali verginin doğmasına sebep olmaktadır. Ancak vergi sadece malların tüketildiği Üye Devlet de ve o Üye Devlet in vergi oranları üzerinden toplanmaktadır. ÖTV ye tâbi malların Topluluk içerisinde serbest dolaşımının anahtar unsuru bu malların üretilip vergiye tâbi tutulmaksızın saklandığı antrepolardır. Tek Pazar ın oluşumu ile birlikte, 1 Ocak 1993 tarihi itibariyle Topluluk içi sınırlarında vergi kontrolleri kaldırılmıştır Yürürlükteki Mevzuat Özel Tüketim Vergilerine ilişkin Topluluk Hukuku iki ana gruba ayrılmaktadır: Özel Tüketim Vergisine Tabi Ürünlerin Dolaşımı ve Depolanması 1. Özel Tüketim Vergisi hakkında genel düzenlemelere ilişkin ve 92/12/AET sayılı Yönerge yi yürürlülükten kaldıran 16 Aralık 2008 tarih ve 2008/118/AT sayılı Konsey Yönergesi ABRG L 9, , s All rights reserved. Corporate and Public Strategy

Daha göster