Meali: Demek ki geçmişte mevcut SİT alanları aslında el yordamıyla belirlenmiş! Öyleyse, yeni bir değerlendirme yapmak lazım!

Transkript

1 Sürece Mercekten Bakmak... Mehmet Çilsal - Muçep Hukuk Komisyonu MUĞLA DOĞAL SİT ALANLARI HAKKINDA BAŞLATILAN VE ARALIK 2015 DE, OLMADI 2016 DA BİTİRİLECEĞİ BEYAN EDİLEN YENİDEN DEĞERLENDİRME, TESPİT VE TESCİL SÜRECİNİN NERESİNDEYİZ? Bu sürecin, Muğla özelindeki idari-hukuksal seyri ve tuhaflıkları nelerdir? Ekolojik temelli bilimsel(!) araştırmanın rapora; incelenen bu raporun karara; kararın tebliğ ve ilana dönüşme/dönüşememesinin sebepleri nelerdir? Önce, niyet okumak anlamında 2011 deki bir beyanla başlayalım. Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürü: SİT alanlarının hangilerinin daha öncelikli olarak korunacağına karar vereceğiz, ama korunması gerekmeyen alanların çıkmasına da şaşırmamak gerekiyor.çünkü daha önce doğal sit alanlarını belirleyen arkadaşlar bu işin uzmanları değillerdi. El yordamıyla, iyi niyetle belirlemişler ve bu alanlar bu şekilde ortaya çıkmış, korunmuş. Meali: Demek ki geçmişte mevcut SİT alanları aslında el yordamıyla belirlenmiş! Öyleyse, yeni bir değerlendirme yapmak lazım! Ve süreç başlar... Sürecin ilk aşaması, 2013 teki ön değerlendirme, güncel durum tespiti, rapor-karar-tescil aşamasıdır. 1-ÖN DEĞERLENDİRME İHALE İLANI tarihinde, ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI-MÜSTEŞARLIK-TABİAT VARLIKLARINI KORUMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ tarafından, yaklaşık maliyeti TL olan, Muğla İli Doğal Sit Alanlarının Ön Değerlendirmesi Projesi Hizmet Alımı İhalesi ilan edilir. Bakanlık, Kamu İhale Kanunu na uygun olarak işlemleri sürdürür; ilan, tebliğ vb... 2-ÖN DEĞERLENDİRME İHALE SONUCU VE HİZMET AKDİNİN İFASI tarihinde, AK-TEL MÜHENDİSLİK EĞİTİM TURİZM GIDA SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ, TL teklifle bu ihaleyi alır; 3 ay içinde de işi bitirir ve raporunu de teslim eder. Mevzuatın gereği olarak tüm yazışmalar, ödemeler, kontroller vb. bakanlık tarafından yapılır ve duyurulur. Yani, her adım idari ve resmi bir işlem niteliğindedir.

2 Şirket, hazırlamış olduğu ön değerlendirme raporunu sözleşmeyi yaptığı kuruma teslim eder. Bu doğal SİT alanlarının güncel durum tespit raporu, ÇŞB-Muğla İl Müdürlüğü bünyesindeki Bölge Komisyonu (5-7 kişiden oluşan) tarafından incelenip değerlendirilir; doğal SİT özelliği taşımayan alanların statüsünün iptalini hem bir tescil kararı olarak hem de bir görüş şeklinde üst makama bildirilir. mevzuat 2011tarihli TVK Komisyonların Çalışma Usul Yön. liği MADDE 11 (1) Bölge Komisyonları, taşınmaz tabiat varlıkları ve doğal sit alanlarında, Kanun ve ilgili mevzuat ile Merkez Komisyonunun ilke kararları doğrultusunda aşağıdaki görevleri yürütür. a) Bakanlıkça tespit edilmesi öngörülen tabiat varlıkları veya doğal sit alanlarının esas değerlendirmesini yaparak görüş vermek. d) Korunması gerekli taşınmaz tabiat varlıklarının koruma alanlarının tespitini yapmak. e) Korunması gerekli taşınmaz tabiat varlıkları ve bunların koruma alanlarına ilişkin uygulamaya dönük karar almak tarihli, 2012 Tespit-tescil yön de değ. yapan yön lik: MADDE yön nin 5 nci addesine eklenen maddeler: c) Korunan alanların güncel durumu; alanın biyolojik çeşitliliği, hidrolojisi ve hidrojeolojisi başta olmak üzere her açıdan durumu hazırlanacak ön değerlendirme raporu sonucuna göre veya gerekli görülmesi durumunda ise en az ardışık dört mevsimi kapsayan ekolojik temelli bilimsel araştırma yapılarak belirlenir. ç) Doğal sit ilanı ile ilgili talepler veya Genel Müdürlükçe incelenmesi uygun görülen alanlar hakkında hazırlanacak ön değerlendirme raporu sonucuna göre doğal sit özelliği taşımayan talepler değerlendirmeye alınmaz, alanın doğal sit özelliği taşıdığının belirlenmesi durumunda ise ardışık en az dört mevsimi kapsayan ekolojik temelli bilimsel araştırma yapılarak koruma statüsü belirlenir. Mevcut doğal sit alanlarının değerlendirilmesi GEÇİCİ MADDE 3 (1) 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 6 ncı maddesi gereğince Kültür ve Turizm Bakanlığından Bakanlığa devredilen mevcut doğal sit alanlarının güncel durumu ön değerlendirme raporuna göre belirlenir. Doğal sit özelliği taşımayan alanların statüsünün iptali; doğal sit özelliği taşıdığı belirlenen alanların ise ardışık en az dört mevsimi kapsayacak ekolojik temelli bilimsel araştırma sonucuna göre koruma statüsünün devamı, yeni statüsü veya iptali önerilir Tarihli Tespit Tescil Usul Yön. liği MADDE 17 (1) Doğal sit alanları ve tabiat varlıklarının tescil ve ilanı aşağıda yer alan usul ve esaslara göre yapılır. a)tespit yapılan ve değerlendirilmek üzere Bölge Komisyonuna sunulan Tespit Raporu Bölge Komisyonunda değerlendirilir. Değerlendirme sonucu tescil kararı alınmış ise üç suret olarak sunulan karar örneği bir sureti İl Müdürlüğünde kalmak üzere diğer suretleri Genel Müdürlüğe gönderilir. b) Genel Müdürlük tarafından incelenen Bölge Komisyonu Kararında eksiklik veya hata görülmesi halinde yeniden değerlendirilmek üzere İl Müdürlüğüne gönderilir. İl Müdürlüğü tarafından tekrar Bölge Komisyonuna ndan Bölge Komisyonuna sunulur. İşte, sürecin bu aşamasında yukarda belirtilen ilgili mevzuata dayanarak Muğla da SİT özelliği taşımadığına karar verilen hektarlık SİT alanının statüsü iptal edilir(taslak denen harita, rapor ve metinlerden biliyoruz) Peki, bu iptal işlemi tam olarak ne zaman yapılmıştır? Bilmiyoruz...

3 YORUM: Neden bilmiyoruz? Oysa, yukardaki mevzuat gayet sarih; ön değerlendirme sürecinde resmi nitelikte bir sürü iş ve işlem yapılmış zaten. Bu işlemlerden biri de SİT özelliği taşımayan alanların statüsünü iptal eden işlem. Peki, bu işlem bakanlık internet sayfasında veya basın yoluyla niye kamuoyuna duyurulmamıştır? Önceki işlemler duyurulmuştur da bu işlem niye duyurulmamıştır? Kimse duymasın mı istenmiştir yoksa? Yurttaşlar, belediyeler, STÖ ler kendilerini ilgilendiren idari bir tararrufu nerden nasıl duyacak da anayasal olan itiraz hakkını kullanacak peki? Üstelik bu itiraz ve dava açma haklarının kullanılma ihtimali yönetmeliklerde öngörüldüğü halde!(bkz aşağıda) Ön değerlendirme güncelleme, araştırma vs. ilk teknik işler bittikten sonra TVK Genel Müdürü geçmişi de değerlendirerek şöyle bir demeç verir: (21 Ocak 2015 Basın) "Ürettiğimiz projeyle bin 273 olduğu belirtilen doğal sit alanının 2 bin 134 tane olduğunu tespit ettik. Bu doğal sitlerin aynı zamanda 49 bin 110 tarafı var. 49 bin 110 dosyanın muhataplarını göz önünde bulundurduğunuz zaman nüfusun önemli bir kısmının doğal sitlerle, tabiat varlıklarıyla ilgili problemleri var... Bu incelemeler büyük ihtimalle yıl sonunda(2015) tamamlanacak. Önümüze gelen bu raporlar, bir yerin doğal sitten çıkması gerektiğini söylüyorsa, biz o alanları çıkartacağız. Eğer kesin korunması gerekiyorsa da o bölgede yaşayan vatandaşlarımızın mağduriyetlerini giderici tedbirler alacağız. Muğla daki alanlarla ilgili değerlendirme, yıl sonunun ilk çeyreğinde(aralık 2015!) netleşmiş olacak. Bu kesin karar olacak ve tartışılırlığı bulunmayacak... Muğla kırsalında yaşayan birçok vatandaşın, 1970 li yıllarda yeterli inceleme yapılmadan belirlenen sit alanları nedeniyle mağdur olmuştur.. Ula ya bağlı Gökçe köyünde bir vatandaşın, evinin bitişiğindeki ahırı eve dönüştürüp oğlunu evlendirdiği, Marmaris e bağlı Bayır köyünde de birçok gencin sit yasağı nedeniyle evlenemediği gerçeği var önümüzde yılında başlayan bu çalışmaları duyan bölge halkı, 2016 da kesin karara bağlanacak sit alanlarının yeniden belirlenmesini umutla bekliyor." Muğla Valisi de bu demeci destekler; "yasakla koruma olmaz, bölge halkına yaşama hakkı vermemiz gerekir" Meali: Yoksul köylüler-halk mağdur; öyleyse, onları kurtarmak lazım! Sayın Genel Müdür, başka bir gerçeğe işaret eder aslında; Ürettiğimiz projeyle olduğu belirtilen doğal sit alanının, aslında tane olduğunu tespit ettik. Meali: Meğerse tüm ülke genelinde -tabii ki Muğla da da- SİT ler belirlenirken abartarak belirlenmiş; öyleyse, bunları makul seviyeye indirmek lazım! Görüldüğü gibi aradan tam 13 ay geçtikten sonra genel müdür yukardaki açıklamayı yapmış! Kime? Basına...Yani, yurttaş, belediye ve STÖ ler hala birşey bilmiyor! Yapılan ön

4 değerlendirme sonrası Muğla da SİT özelliği taşımadığı tespit edilen hektalık alanın SİT statüsü kaldırıldığına göre, tescil işlemleri de bitirilmiştir herhalde? Yine mevzuata dönelim tarihli TVK Komisyonların Çalışma Usul Yön. liği: MADDE 12/(3) Bölge komisyonları, üye tam sayısının dörtte üçü ile toplanır, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu ile karar verir. Kararlar; Kanun, ilgili mevzuat ve ilke kararlarındaki dayanakları ile bilimsel gerekçeleri belirtilerek yazılır. Toplantılara davet edilmeyen, kararları görmeyen yurttaş, STÖ ve belediyeler, kararların bilimsel gerekçeyle yazılıp yazılmadığını da bilemiyor tabii. MADDE 17/(4) Bölge komisyonuna yapılan başvurular üzerine; konunun kapsamına göre gerektiğinde mahallinde inceleme yapılır. Müdürlükçe yapılan bu inceleme sonucu hazırlanan rapor ve diğer belgeler değerlendirilmek üzere bölge komisyonuna sunulur. Bilinmeyen, görülmeyen işlemler için herhangi bir başvurusu da yapılmıyor bu arada.. MADDE 7/ (1) Merkez Komisyonunun görev ve yetkileri şunlardır: ç) Bölge komisyonlarınca; sit alanı tescili, derecelendirilmesi, sit alanı geçiş dönemi koruma esasları, kullanma şartları ve revizyonlarına ilişkin alınan kararlara karşı, diğer kurum ve kuruluşlar ile vatandaşlarca yapılan itirazları değerlendirerek karar almak. (Değişik:RG-23/8/ ) Yönetmelik, bariz şekilde vatandaşın kararlara itirazını öngörüyor; varsa yapılmış bazı itirazlar; yetkili idari birim Merkez Komisyonu diyor! Öyleyse, tüm bunlardan yola çıkarak, ÇŞB lığı, Doğal SİT alanlarının güncel tespiti maksadıyla yapılan ön değerlendirme rapor, sonuç ve kararlarını gizli tutarak kişi ve kurumlara itiraz hakkı tanımamış ve ilgili yönetmeliklere uymamıştır diyebiliriz. Sürecin ikinci aşaması, de başlayan bildiğimiz o bilimsel(!) araştırma projesinin ihale, araştırma, tespit-rapor ve karar-tescil aşamasıdır tarihli Tespit Tescil Usul Yön liği MADDE 16 (1) Mevcut ve potansiyel tabiat varlığı ve doğal sit alanı araştırma çalışmalarını gerçekleştirmek üzere Bakanlıkça araştırma ekibi oluşturulur. Araştırma ekibinde asgari aşağıda yer alan özellikte kişilerin yer alması sağlanır. a) Bilimsel araştırma çalışması alanın özelliklerine göre, Genel Müdürlük tarafından belirlenen konular için oluşturulacak en az 5 kişilik orman mühendisi, ziraat mühendisi, biyolog, şehir plancısı, su ürünleri

5 mühendisi, jeoloji mühendisi peyzaj mimarı, çevre mühendisi, harita kadastro mühendisi ve ilgili meslek gruplarından oluşacak bir araştırma ekibi tarafından yapılır. b) Araştırma ekibi araştırmanın konusuna ve özelliğine göre ilgili meslek alanlarında en az 5 yıllık deneyime sahip kişilerden seçilir. c) Araştırma ekibi çalışmasını bu Yönetmelik kapsamında belirlenen ilke ve esaslar doğrultusunda yürütür. ç) Araştırma ekibi tespit raporunu Genel Müdürlük ve ilgili İl Müdürlüğüne teslim eder. Bakanlık, yukarda belirtildiği üzere bu işleri kendi bünyesinde yapmamış; ihaleler yoluyla özel şirketlere yaptırmayı tercih etmiştir. MADDE 16- (2) İl Müdürlüğü araştırma raporu kapsamında tespit raporu hazırlayarak Bölge Komisyonuna sunar. MADDE 15 (3) Tabiat Varlıklarını Koruma Şube Müdürlüğü araştırma raporu kapsamında tespit raporu, tespit fişi hazırlar. (4) Tespit raporu, tespit fişi ile birlikte 3 nüsha olarak hazırlanarak ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma Şube Müdürlüğü tarafından Bölge Komisyonuna sunulur tarihli Tespit Tescil Usul Yön liği MADDE 17 (1) Doğal sit alanları ve tabiat varlıklarının tescil ve ilanı aşağıda yer alan usul ve esaslara göre yapılır. a) Tespit yapılan ve değerlendirilmek üzere Bölge Komisyonuna sunulan Tespit Raporu Bölge Komisyonunda değerlendirilir. Değerlendirme sonucu tescil kararı alınmış ise üç suret olarak sunulan karar örneği bir sureti İl Müdürlüğünde kalmak üzere diğer suretleri Genel Müdürlüğe gönderilir. b) Genel Müdürlük tarafından incelenen Bölge Komisyonu Kararında eksiklik veya hata görülmesi halinde yeniden değerlendirilmek üzere İl Müdürlüğüne gönderilir. İl Müdürlüğü tarafından tekrar Bölge Komisyonuna sunulur. Görüldüğü gibi, emlakçı-inşaatçı firmalara verilmiş olsa da 4 mevsim ekolojik temelli bilimsel araştırma sürecinin rapor sonrası işlemleri; İl Müdürlüğü, Bölge ve Merkez Komisyonu tarafından yürütülmektedir; araştırma raporu, tespit raporu, tespit fişi, duyurular, itirazlar vb... Süreç devam ederken, de şok bir gelişme olur; DANIŞTAY İPTAL KARARI! 2013 tarihli, 2012 Tespit-tescil yön de değ. yapan yön lik aleyhine TMMOB tarafından açılmış olan davada Danıştay; tarihinde, bilimsel araştırma yapılmadan güncel durum tespitine(ön değerlendirme) dayanarak SİT iptalleri yapma yetkisi veren yönetmeliğin 4 ncü maddesi ile ekolojik temelli bilimsel araştırmanın sadece Kültür Bakanlığı tarafından devredilen SİT alanları ile sınırlı kalmasında kamu yararı bulunmadığı gerekçesiyle ilgili maddeyi iptal eder. Böylece mevzuat arapsaçına döner!

6 Yüksek mahkeme kararları, işlemin düzeltilmesi veya iptali için ilgili kamu kurumuna gönderilir; dolayısıyla bu karar, ÇŞB na muhakkak gönderilmiştir. Türkiye genelinde milyonlar verilerek yaptırılan ön değerlendirme raporları ve buna dayanan SİT iptallerinin normalde çöpe gitmesi gerekir. Bu da yetmez; doğal SİT statülerinin kaldırılması geçersiz hale geldikten sonra bu alanlar için 4 mevsim ekolojik temelli bilimsel araştırmalar yapılması şart olur.(süreç, her il ya da bölgede farklı tarihlerde başlamış ve halen sürmektedir) Süreç şeffaf işlemediği için tüm bunlar gerçekte olmuş mudur; bilmiyoruz...(2017 de MUÇEP in Bimer e başvurusuna gelen cevap; süreç devam emekte, bilgi veremeyiz şeklindeydi.) Peki, Danıştay kararı dikkate alınmış mıdır? Ön değerlendirme, tespit, SİT statü iptal kararları ve bu konudaki Danıştay kararı şöyle dursun; de başlatılan ve de 10 ay gecikmeli de olsa bitirilmiş olan Muğla Ekolojik Bilimsel Araştırma Hizmet İşi, yani rapor, bilimle iştigal eden(!)şu ENİSA-CRK firması tarafından Danıştay kararından 2-3 ay sonrasında il müdürlüğüne teslim edilmiştir. (ÇŞB lığı 2016 yıllık faaliyet raporu) SİT statüsü kaldırılmış hektarlı alanın 4 mevsim ekolojik temelli bilimsel araştırması 2-3 ayda bitirilemeyeceğine göre; demek ki Danıştay kararına uyulmamıştır. Yönetmelik mevzuatı açısından durum ne? Yukarda belirtilenlere ilaveten, usul hakkındaki yönetmelik, 4 mevsim ekolojik temelli bilimsel araştırmalar için de muhtemel itiraz hakkından sözediyor: 2011 tarihli TVK Komisyonların Çalışma Usul Yön. liği: MADDE 18 (1) Planlama yetkisi bulunan kamu kurum ve kuruluşları ile valilik ve belediyeler, komisyonlarca alınan tabiat varlıklarının koruma alanları, sit alanı, derecelendirilmesi, sit geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları, koruma amaçlı imar planları ve revizyonlarına ilişkin kararlara karşı altmış gün içerisinde Merkez Komisyonuna itiraz edebilir.

7 Muğla da komisyon kararlarını gören herhangi bir belediye var mıdır; varsa, Merkez Komisyonu na itiraz etmiş midir? Yaptığımız görüşmelerden de bildiğimiz kadarıyla, yok! Öyleyse, ÇŞB lığı 4 mevsim ekolojik temelli bilimsel araştırma projesi rapor, sonuç ve kararlarını da gizli tutarak kişi ve kurumlara itiraz hakkı tanımamış ve ilgili yönetmeliklere uymamıştır diyebiliriz! Mevzuat üzerinden devam edelim tarihli Tespit Tescil Usul Yön liği c) Genel Müdürlük Bakan onayı alınmak üzere kararı Bakanlık Makamına gönderir. ç) Eğer kararda yapı yasağı var ise; Bakanın teklifi ile Bakanlar Kuruluna sunulur. d) Bakan onayı veya Bakanlar Kurulu kararı alınması ile tescil işlemi tamamlanmış olur. e) Kararın ve onayın ve bir örneği Genel Müdürlükte kalmak üzere diğer asılları ilgili İl Müdürlüğünde muhafazası için gönderilir. f) Kararın dağıtımı ilgili İl Müdürlüğü tarafından yapılır. g) Tescil edilen doğal sit alanı veya tabiat varlığı il merkez ilçesinde bulunuyorsa valilikçe, diğer ilçe sınırları içinde kalıyorsa kaymakamlıkça, tescil kararının valiliğe veya kaymakamlığa tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde onbeş gün süreyle asılı kalmak üzere ilan tahtalarına asmak, belediye hoparlörüyle duyurmak ve köy muhtarlığına bildirmek suretiyle ilan edilerek ilana ait tutanak Bakanlığın o ildeki temsilcisine teslim edilir. ğ) Tescil edilen doğal sit alanı veya tabiat varlığı il merkez ilçesinde bulunuyorsa valinin, diğer ilçe sınırları içinde kalıyorsa kaymakamın yazısı üzerine, tapu kütüğünün beyanlar hanesine doğal sit veya tabiat varlığı olduğuna dair kayıt konur. Sonuç ve Değerlendirme Geriye doğru neler yapıldığına dair Bimer e başvurduğumuz halde süreç hakkında bilgi alamadık. Sadece yurttaşlar değil; milletvekilleri de uğraştı. Soru önergesi verdi ama onlar da bir sonuç alamadı. Bürokratlar, AK Parti vekilleri ise gerek basından, gerek yüzyüze görüşmelerde Bu basit bir güncelleme Yok öyle birşey! Süreç daha bitmedi. İnceliyoruz ortada karar yok; bu bir taslak çalışma gibi yanıtlar verdi.

8 Kim ne zaman bir karar verecek; bu karar ne zaman ilan edilecek belli değil? Doğal SİT alanları hakkında idari süreçlere ilişkin süreleri belirtmiş olan bir hukuksal düzenleme yok. SİT alanları hakkında verilecek olan kararın son hali ile, taslakta incelemeye tabi tutulan değişiklikler birbiriyle örtüşecek mi; beteri mi ilan edilecek; herşey rafa mı kalkacak belli değil. Süreç şeffaf ilerlemiş olsaydı; ta ön değerlendirme aşamasında itirazlar dikkate alınır ve hukuk işin içine girer, işlem öyle devam eder ya da etmezdi. ÇŞB lığı yapılan iş ve işlemlerin ardından yönetmelik çıkarmaya,genelge yayınlamaya devam ediyor. Fiili durumlar mevzuata uygun hale getirilmeye çalışılıyor yani. En son yayınlanan TVK komisyon Çalışmaları Genelgesi ( ) bunun tipik bir örneğidir. Bölge Komisyonu na uyması gereken bazı hususlar getirilmiştir çünkü. 5.nci madde şöyle diyor: TVK komisyonu nun bulunduğu bölgedeki il müdürlüğü, başvurulara ilişkin belge ve bilgileri inceler, eksik belgeleri tamamlar, gerekli değerlendirmeleri, icabında arazi incelemelerini yapar, kanaat ve önerilerinin de yeraldığı inceleme raporunu düzenleyerek gündeme alır... Meali: İlgili idari birimler, 2013 te fiilen başlatılan ve günümüzde halen devam etmekte olan Doğal SİT alanlarının yeniden tespit, değerlendirme, güncelleme ve 4 mevsim ekolojik temelli bilimsel araştırmalar sürecinde işlerini doğru dürüst yapamış olacak ki, yukarda belirten kurallara uyulması için genelge yazılmasına gerek duyulmuştur! 15.nci madde de benzer şekilde şöyle diyor: TVK Bölge Komiyon kararları yazılırken, kararın ilgi bölümünde karara esas olacak yazışmalar belirtilir; değerlendirmeye esas olan talep açıkça yazılır; kararlarda taşınmazın sit derecesi, koruma statüsü ve mülkiyet durumu izah edilir. Konu ile ilgili varsa önceki ilke kararları, mülga kurul kararları, TVK Bölge Komisyon Kararları ve yargı kararları belirtilir. Yürülükteki mevzuata atıfta bulunarak, dayanakları ve bilimsel gerekçeleri ile birlikte açık ve anlaşılır biçimde yazılır. Meali: Demek ki işinin ehli memurların varlığı devletimiz için çok kıymetliymiş! Demek ki itaat değil; liyakat önemliymiş! TVK Genel Müdürü,...önceki sit kararları el yordamıyla belirlenmiş... demişti ya hani; 2017 deyiz ve şimdiki SİT kararlarının ne yordamıyla belirlendiğini sormak lazım...