KMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELETRONİK LABORATUVARI DENEY 1 OSİLOSKOP KULLANIMI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELETRONİK LABORATUVARI DENEY 1 OSİLOSKOP KULLANIMI"

Nuray Ekşi
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELETRONİK LABORATUVARI DENEY 1 OSİLOSKOP KULLANIMI

2 DENEY 1 OSİLOSKOP KULLANIMI Deneyin Amaçları Osiloskop kullanımını öğrenmek, Osiloskop grafiklerini okumak Malzemeler ve Kullanılacak Cihazlar Osiloskop(Keysight 1052B), Sinyal Üreteci(Textronix 1022), Bağlantı Propları Teorik Bilgi Temel Tanımlar Periyot(Period):Bir işin yapılması için geçen süredir. Elektrik işaretinde bir dalganın oluştuğu süredir. T ile gösterilir. Matematiksel tanımı: V(t) = V(t + T) Birimi: saniye(s) Frekans(frequency)-Sıklık: Birim zamanda(1 saniye) yapılan iş sayısı veya birim zamandaki periyot sayısıdır. Elektrik sinyalinde bir saniyede üretilen dalga sayısıdır. f ile gösterilir. Matematiksel tanımı: f = 1 T Birimi: hertz(hz)

3 Ani Değer (Instantaneous Value): Bir işaretin t=t1 anındaki değeridir. Pozitif Tepe Değeri (Positive Peak Value): Bir işaretin en büyük pozitif değeri. Bir gerilim işareti için Vp(+) olarak gösterilir. Negatif Tepe Değeri(Negative Peak Value): Bir işaretin en büyük negatif değeridir. Bir gerilim işareti için Vp(-) olarak gösterilir. Vp(-) Tepeden Tepeye Değer(Peak to Peak Value): Bir işaretin pozitif tepe değeri ve negatif tepe değeri arasındaki farktır. Bir gerilim işareti için Vp-p olarak gösterilir. Bir gerilim işareti için; Vp-p=Vp(+)-Vp(-)

OSİLOSKOP(OSCILLOSCOPE) SALINIM ÖLÇER Girişine uygulanan elektriksel işaretin genlik ve zaman bilgisi verecek şekilde ekranında görüntüleyen

Gerilimin zamanla değişimini gösterir. Elektronik devre laboratuvarında aşağıda gösterilen KEYSIGHT DS1052B 50MHz osiloskop kullanılacaktır.

4 OSİLOSKOP(OSCILLOSCOPE) SALINIM ÖLÇER Girişine uygulanan elektriksel işaretin genlik ve zaman bilgisi verecek şekilde ekranında görüntüleyen ölçü aletlerine osiloskop denir. Osiloskop elektrik elektronik mühendisliğinde en çok kullanılan ölçü aletlerinden birisidir. Gerilimin zamanla değişimini gösterir. Elektronik devre laboratuvarında aşağıda gösterilen KEYSIGHT DS1052B 50MHz osiloskop kullanılacaktır. Aşağıdaki resimde osiloskobun en temel kullanım bölümleri numaralandırılmıştır. Bu bölümlerle ilgili bilgiler aşağıda verilmiştir Pasif Gerilim Probu 10:1

5 1. Osiloskop Ekranı Osikoloskop ekranında X ekseni zamanı, Y ekseni ise gerilimi gösterir. X ekseninde her bir karenin kaç saniyeye karşılık geldiğini gösterir Y ekseninde her bir karenin kaç Volt a karşılık geldiğini gösterir. 2. Horizontal (yatay) X Ekseni Kontrol Tuşları X eksenindeki her bir kareye karşılık gelen zamanı değiştirmek için kullanılır. Osiloskop ekranında gösterilen sinyali sağa veya sola doğru kaydırmak için kullanılır.

3. Vertical(Düşey) Y Ekseni Kontrol Tuşları Kullanacağımız osiloskop 2 kanala sahiptir yani iki farklı sinyali aynı anda ölçüp ekranında gösterebilir.

6 3. Vertical(Düşey) Y Ekseni Kontrol Tuşları Kullanacağımız osiloskop 2 kanala sahiptir yani iki farklı sinyali aynı anda ölçüp ekranında gösterebilir. Kanal 1 ve kanal 2 daki tuşların kullanım amaçları aynıdır. Kanal açma, kapama, prop ayarı gibi daha birçok kullanım amacı vardır. Osiloskop ekranında Y eksenindeki her bir kareye karşılık gelen gerilim seviyesini değiştirmek için kullanılır. Ölçülen sinyal için matematiksel işlem (+, -, x, frekans analizi) yapmak için kullanılır. Osiloskop ekranında ölçülen sinyali yukarı veya aşağıya doğru kaydırmak için kullanılır. Prop girişi 1.Kanal 2.Kanal 4. Default Setup, File(Dosya) menüsü, Auto Scale Default Setup: Osiloskobu fabrika ayarlarına döndürmek için kullanılır. Save/Recall: Osiloskop ekranında gösterilen sinyali bmp, png resim uzantıları veya csv uzantısı veri formatında osiloskobun kendi hafızasına veya USB belleğe kayıt etmek için kullanılır.

.csv uzantısının içeriği yandaki gibi olur. Buradaki veriler MATLAB veya benzer bir program kullanılarak ölçülen sinyaller çizdirilip bilgisayar ortamında incelenebilir.

Not: Her sinyal ölçümü için Auto Scale osiloskop ekranında düzgün bir görüntü vermeyebilir. Daha düzgün ölçümler görmek için 1. ve 2. bölümde gösterilen tuşların kullanılması gerekir. 5.

7 .csv uzantısının içeriği yandaki gibi olur. Buradaki veriler MATLAB veya benzer bir program kullanılarak ölçülen sinyaller çizdirilip bilgisayar ortamında incelenebilir. Print: Osiloskop ekranındaki görüntüyü yazıcı ile yazdırmak için kullanılır. Auto Scale: X ve Y eksenindeki aralığı otomatik olarak ayarlamak için kullanılır. Not: Her sinyal ölçümü için Auto Scale osiloskop ekranında düzgün bir görüntü vermeyebilir. Daha düzgün ölçümler görmek için 1. ve 2. bölümde gösterilen tuşların kullanılması gerekir. 5. Run/Stop Ölçümü durmak veya başlatmak için kullanılır. Ölçüm durdurulduğu zaman ekranda ölçüm kaybolmaz ve ekranda titremeler olmaz bu yüzden ölçülen sinyal daha rahat bir şekilde incelenir. 6. Osiloskop Genel Kontrol Tuşu Osiloskobun genel kontrol tuşudur. Çeşitli seçimler yapmak için, menüler arasında dolaşmak için, ölçümleri kayıt ederken dosyaya isim vermek gibi birçok kullanım amacı vardır. Bu tuşu bilgisayardaki fareye(mouse) benzetebiliriz.

8 ÖN HAZIRLIK SORULARI 1) Aşağıda verilen sinyaller için f, T, Vp(+), Vp(-), Vp-p değerlerini hesaplayınız ve grafik üzerinde gösteriniz.

9 DENEYSEL ÇALIŞMA Ön Hazırlık çalışmasında verilen 1. sinyali fonksiyon üretici ekranın alt kısmında bulunan sinyaller arasında seçiniz. Sinyalin frekansını ekranın sağ kısmında freq tuşu ile ayarlayınız. Sinyalin genliğini ayarlamak için ekranın sağ kısmında yer alan High tuşu ile ön hazırlık çalışmasında bulduğunuz Vp(+) yı giriniz. Sinyalin genliğini ayarlamak için ekranın sağ kısmında yer alan Low tuşu ile ön hazırlık çalışmasında bulduğunuz Vp(-) yi giriniz. Fonksiyon üretecinin ön panelinin sağ üst kısmında bulunan Utility girerek Output Setup seçiniz ve CH1 Load kısmını High Z olarak ayarlayınız. Osiloskop ve fonksiyon üretici arasında uygun prop bağlantısını gerçekleştiriniz. Fonksiyon üreteci prop girişinin üst kısmında bulunan on/off tuşu ile sinyal çıkışını aktifleştiriniz. Osiloskop üzerinde bulunan Auto Scale tuşuna basınız. Osiloskop ekranında sinyali düzgün değilse Horizontal ve Vertical kısmında bulunan tuşlar ile X ve Y eksen aralıklarını ayarlayınız. Aşağıdaki tabloda istenilen değerleri osiloskop ekranında okuyunuz ve grafiklerini çiziniz. Yukarıdaki işlemleri ön hazırlıkta verilen 2. sinyal için tekrar ediniz.

10 Osiloskopta Okunan değer Veri 1.Sinyal 2.Sinyal Vp(+) Vp(-) Osiloskop Ekranı Veri 1.Sinyal 2.Sinyal X ekseni aralığı (X div) Y ekseni aralığı (Y div) Vp-p T

Benzer belgeler

6. DENEY Alternatif Akım Kaynağı ve Osiloskop Cihazlarının Kullanımı

6. DENEY Alternatif Akım Kaynağı ve Osiloskop Cihazlarının Kullanımı Deneyin Amacı: Osiloskop kullanarak alternatif gerilimlerin incelenmesi Deney Malzemeleri: Osiloskop Alternatif Akım Kaynağı Uyarı: