Sirküler no:046 İstanbul, 11 Nisan 2012

Transkript

1 Sirküler no:046 İstanbul, 11 Nisan 2012 Konu: Yeni teşvik paketi açıklandı. Özet: 5 Nisan 2012 günü Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yeni teşvik paketi açıklanmıştır. Bu açıklama ve bir sonraki gün Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalar dikkate alınarak yeni teşvik sisteminin genel hatları aşağıdaki şekilde özetlenmiştir. Yeni teşvik sistemi 4 ana başlık halinde incelenebilir. Bunlar; - Genel teşvik uygulamaları, - Bölgesel teşvik uygulamaları, - Büyük ölçekli yatırımların teşviki, - Stratejik yatırımların teşviki, Kuzey YMM A.Ş. Büyükdere Cad. Beytem Plaza No: Şişli İstanbul - Turkey Tel: +90 (212) Fax: +90 (212) olarak sıralanmaktadır. Yeni teşvik sistemi kapsamındaki tüm yatırımlar için KDV istisnası ve gümrük muafiyeti uygulanacaktır. Genel teşvik uygulamaları dışında diğer üç kategori için aynı zamanda vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği sağlanacak ve yatırım yeri tahsis edilecektir. Bölgesel teşvik uygulamaları ile stratejik yatırımlar için faiz desteği de yeni teşvik sisteminde sağlanacak destek unsurlarındandır. KDV iadesi ise sadece stratejik yatırımlar için geçerli olacaktır. Yeni teşvik sistemindeki bölgesel teşvik uygulamasında ülkemiz 6 ayrı bölgeye ayrılmıştır. Yatırım hangi ilde yapılıyorsa o ilin içinde bulunduğu bölge için belirlenmiş olan destek ve teşvikler uygulanacaktır. Ancak; - OSB lerde yapılacak yatırımlar, - Aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların birlikte gerçekleştireceği ve faaliyet gösterilen yatırım konusuna dikey veya yatay entegrasyon sağlayacak yatırımlar, - Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünün üretimine yönelik yatırımlar, vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi destekleri açısından yatırımın bulunduğu bölgenin bir alt bölgesine sağlanan destek unsurları ile desteklenecektir. Diğer taraftan teşvik sistemi kapsamında VI. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlarla sağlanan istihdam için asgari ücret üzerinden hesaplanacak gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işçi hissesi 10 yıl süreyle terkin edilecektir. Hükümet tarafından açıklanan bu teşvik ve destekler, Kanun değişikliklerinin ardından ilgili Bakanlar Kurulu Kararlarının çıkarılması ve bu kararların uygulama usullerinin yer aldığı ikincil mevzuatın yayınlanması sonrasında uygulanabilecektir. Bu dokümanda yer alan açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Ernst & Young ve Kuzey YMM A.Ş. ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

2 - 2-5 Nisan 2012 günü Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından yeni teşvik paketi açıklanmıştır. Bu paket hazırlanırken TOBB, Türkiye İhracatçılar Meclisi ve YASED başta olmak üzere ilgili bütün sivil toplum kuruluşlarıyla, birliklerle, derneklerle, bireysel yatırımcılarla yoğun istişarelerde bulunduklarını belirten Başbakan, ilgili tüm bakanlıkların bu yeni teşvik sistemi üzerinde koordineli bir şekilde çalıştığını ifade etmiştir. Bunun Hükümetin uygulamaya koyacağı dördüncü teşvik paketi olacağının hatırlatan Başbakan, 2003, 2006 ve 2009 yıllarında da dönemin ihtiyaçlarını gözeterek teşvik sistemini yenilediklerini ayrıca belli dönemlerde kısmi teşvikleri uygulamaya koyduklarını belirtmiştir. Amaçları arasında ithalat bağımlılığı yüksek olan ara malı ve ürünlerin üretiminin artırılması, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının giderilmesi, yüksek ve orta-yüksek teknoloji içeren yatırımların desteklenmesi bulunan yeni teşvik sisteminde, 2009 yılında, 2009/15199 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile uygulamaya konulan teşvik ve desteklerin bir çoğununa yer verildiği görülmektedir. Bunlardan bir kısmının kapsamı yeni teşvik sistemi ile genişletilmektedir. Diğer taraftan paketin özellikle stratejik yatırımlar olmak üzere özel alanlara yeni teşvikler içerdiği de görülmektedir. Bu sirkülerimizde Başbakan ın açıklamaları ile bir sonraki gün Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalar kapsamında yeni teşvik sistemi hakkında genel bilgiler verilecektir. Hükümet tarafından açıklanan ve aşağıda genel çerçevesine yer verilen teşvik ve desteklerin, bu açıklamaların ardından otomatik olarak uygulamaya geçmesi söz konusu değildir. Uygulamanın fiilen başlayabilmesi için gerektiği durumda Kanun değişikliklerinin yapılarak, ilgili Bakanlar Kurulu Kararlarının çıkarılması ve bu kararların uygulama usullerinin yer aldığı ikincil mevzuatın yayınlanması gerekmektedir. Diğer taraftan belirtilen teşviklerin uygulanabilmesi için, bu kapsamda yatırım yapacak olan kuruluşların Hazine Müsteşarlığından teşvik belgesi alması gerektiği unutulmamalıdır. Açıklamalar kapsamında yeni teşvik sistemi aşağıda yer alan 4 ana başlık halinde incelenebilecektir. - Genel teşvik uygulamaları, - Bölgesel teşvik uygulamaları, - Büyük ölçekli yatırımların teşviki - Stratejik yatırımların teşviki. Yukarıdaki sınıflandırma kapsamında yararlanılabilecek teşvik ve destek unsurlarına aşağıdaki tabloda yer verilmiştir. Genel teşvik uygulamaları Bölgesel teşvik uygulamaları Büyük ölçekli yatırımların teşviki Stratejik yatırımların teşviki - KDV istisnası - KDV istisnası - KDV istisnası - KDV istisnası - Gümrük vergisi muafiyeti - Gümrük vergisi muafiyeti - Gümrük vergisi muafiyeti - Gümrük vergisi muafiyeti - Vergi indirimi - Vergi indirimi - Vergi indirimi - Sigorta primi işveren hissesi desteği - Sigorta primi işveren hissesi desteği - Sigorta primi işveren hissesi desteği - Yatırım yeri tahsisi - Yatırım yeri tahsisi - Yatırım yeri tahsisi - Faiz desteği - Faiz desteği - KDV iadesi

3 - 3 - Yukarıdaki tablodan da anlaşılacağı üzere, yeni teşvik sistemi kapsamındaki tüm yatırımlar için KDV istisnası ve gümrük muafiyeti uygulanacaktır. Genel teşvik uygulamaları dışında diğer üç kategori için aynı zamanda vergi indirimi, sigorta primi işveren hissesi desteği sağlanacak ve yatırım yeri tahsis edilecektir. Bölgesel teşvik uygulamaları ile stratejik yatırımlar için faiz desteği de yeni teşvik sisteminde sağlanacak destek unsurlarındandır. KDV iadesi ise sadece stratejik yatırımlar için geçerli olacaktır. Diğer taraftan açıklamada sadece VI. bölge için gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi işçi hissesi desteği sağlanacağı belirtilmiştir. I. Genel teşvik uygulamaları Yeni teşvik sisteminde bölge ayrımı yapılmaksızın; - Teşvik edilmeyecek yatırım konuları ile diğer teşvik uygulamaları kapsamında yer almayan ve - Belirlenen asgari sabit yatırım tutarı şartını sağlayan yatırımların, KDV istisnası ve gümrük muafiyeti destekleri ile desteklenmesine devam edilecektir. Yatırımın VI. bölgede yapılması halinde ise yeni bir uygulama olarak asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi işçi hissesi desteği sağlanacaktır. II. Bölgesel teşvikler 2009/15199 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ülkemiz teşvik uygulaması açısından 4 bölgeye ayrılmıştı. Yeni teşvik sisteminde ise gelişmişlik kriterine göre 6 bölgeye ayrıldığı görülmektedir. ve bu bölgelerde yer alan iller aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. I. Bölge (8 il) II. Bölge (13 il) III. Bölge (12 il) IV. Bölge (17 il) V. Bölge (16 il) VI. Bölge (15 il) Ankara Adana Balıkesir Afyonkarahisar Adıyaman Ağrı Antalya Aydın Bilecik Amasya Aksaray Ardahan Bursa Bolu Burdur Artvin Bayburt Batman Eskişehir Çanakkale Gaziantep Bartın Çankırı Bingöl İstanbul Denizli Karabük Çorum Erzurum Bitlis İzmir Edirne Karaman Düzce Giresun Diyarbakır Kocaeli Isparta Manisa Elazığ Gümüşhane Hakkari Muğla Kayseri Mersin Erzincan Kahramanmaraş Iğdır Kırklareli Samsun Hatay Kilis Kars Konya Trabzon Kastamonu Niğde Mardin Sakarya Uşak Kırıkkale Ordu Muş Tekirdağ Zonguldak Kırşehir Osmaniye Siirt Yalova Kütahya Sinop Şanlıurfa Malatya Tokat Şırnak Nevşehir Tunceli Van Rize Yozgat Sivas

4 - 4 - Yeni teşvik sistemindeki bölgesel teşvik uygulamasında yatırım yapılan ilin bulunduğu bölgeye göre teşvik ve destek unsurları farklılıklar arz etmektedir. Yatırım hangi ilde yapılıyorsa o ilin içinde bulunduğu bölge için belirlenmiş olan destek ve teşvikler uygulanacaktır. Ancak; - OSB lerde yapılacak yatırımlar, - Aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların birlikte gerçekleştireceği ve faaliyet gösterilen yatırım konusuna dikey veya yatay entegrasyon sağlayacak yatırımlar, - Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünün üretimine yönelik yatırımlar, vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi destekleri açısından yatırımın bulunduğu bölgenin bir alt bölgesine sağlanan destek unsurları ile desteklenecektir. Örneğin yatırımcı IV. bölgede bulunan Çorum'da organize sanayi bölgesinde yatırım yaparsa IV. bölgenin değil, V. bölgenin imkanlarından yararlanacaktır. Ancak açıklamada bu uygulamanın sadece vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi destekleri açısından geçerli olduğu belirtildiğinden, bu kapsamda V. bölgede gerçekleştirilen yatırımlar (OSB, sektörel işbirliği ve Ar-Ge kapsamında geliştirilen ürünlerin üretimi) dolayısıyla gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işçi hissesi desteğinden yararlanılamayacağı anlaşılmaktadır. Gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnasına ek olarak bölgesel bazda uygulanacak olan destek ve teşvikler aşağıda başlıklar halinde açıklanmıştır. A. Vergi indirimi Vergi indirimi desteği, temel olarak eski teşvik uygulamasında olduğu gibi münhasıran teşvik belgesine konu yatırımdan elde edilecek kazançlara uygulanacaktır. Yeni teşvik sisteminde ise farklı olarak, II., III., IV., V. ve VI. bölgelerde yatırım yapan firmalar için, yatırıma katkı tutarının belirli bir yüzdesine ulaşılıncaya kadar yatırım döneminde tüm faaliyetlerden elde edilen kazançlara da uygulanabilecektir. Genel olarak 2013 yılı sonuna kadar başlanılan yatırımlardaki katkı oranının bu tarihten sonra başlanacak olan yatırımlara göre daha yüksek olduğu ve I. bölgeden VI. bölgeye gidildikçe bu oranın arttığı görülmektedir. Yatırıma katkı oranları bölgesel ayrım çerçevesinde aşağıda yer almaktadır. Yatırıma katkı oranları tarihine kadar tarihinden başlanılan yatırımlar sonra başlanılan yatırımlar I % 15 % 10 II % 20 % 15 III % 25 % 20 IV % 30 % 25 V % 40 % 30 VI % 50 % 35

5 - 5 - B. Sigorta primi işveren hissesi desteği Yatırıma başlama tarihine göre aşağıdaki tabloda belirtilen sürelerde sigorta primi işveren hissesi desteği sağlanacaktır tarihine kadar tarihinden Destek tavanı başlanılan yatırımlar sonra başlanılan yatırımlar (Sabit yatırıma oranı) I 2 yıl --- % 10 II 3 yıl --- % 15 III 5 yıl 3 yıl % 20 IV 6 yıl 5 yıl % 25 V 7 yıl 6 yıl % 35 VI 10 yıl 7 yıl % 50 Destek VI. bölgede yer alan organize sanayi bölgelerinde (OSB) 12 yıl süre ile uygulanacaktır. C. Faiz desteği Yeni teşvik siteminde eskiden olduğu gibi I. ve II. bölgelerde gerçekleştirilen yatırımlar için faiz desteği öngörülmemektedir. Diğer taraftan yeni sistemde III ila VI. bölgelerde gerçekleştirilecek yatırımlara finansman desteği sağlamak amacıyla faiz desteği tavanları yükseltilmiştir. bazında faiz desteği oranları ile azami destek tutarları aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Destek oranı Azami destek TL cinsi kredi Döviz cinsi kredi tutarı III 3 puan 1 puan TL IV 4 puan 1 puan TL V 5 puan 2 puan TL VI 7 puan 2 puan TL D. VI. bölgede yapılacak olan yatırımlara özel destekler Açıklamada düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamında sadece VI. bölgede gerçekleştirilecek olan yatırımlarda, işgücü maliyetinin azaltılması amacıyla, sigorta primi işveren hissesi desteğinin (10 yıl, OSB lerde 12 yıl) yanında ek desteklerin sağlanacağı belirtilmektedir. Bunlar; - Gelir vergisi stopajı desteği, - Sigorta primi işçi hissesi desteği, olarak sayılmıştır. Buna göre düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamında VI. bölgede gerçekleştirilecek yatırımlarla sağlanan istihdam için asgari ücret üzerinden hesaplanacak gelir vergisi stopajı ve sigorta primi işçi hissesi 10 yıl süreyle terkin edilecektir. Bu çerçevede VI. bölge, işgücü maliyeti açısından ülkemizin en avantajlı bölgesi haline gelmektedir. E. Öncelik arz eden yatırımlar Açıklamada, öncelikli alanlarda yapılacak yatırımların I. ila V. bölgelerde yer alması durumunda, V. bölge desteklerinden yararlanacağı belirtilmektedir. Bunlar;

6 - 6 - Madencilik yatırımları, Demiryolu ve denizyolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar, Test merkezleri, rüzgar tüneli ve benzeri nitelikteki yatırımlar, Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yapılacak turizm yatırımları, Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek ilk, orta ve lise eğitim yatırımları, Yatırım tutarı 20 milyon TL üzerinde olan; o Belirli ilaç yatırımları, o Savunma sanayi yatırımları, Ülkemizdeki kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri (K.T.K.G.B.), Ekonomi Bakanlığının açıklamasında aşağıdaki şekilde sıralanmıştır. Adana Karataş Yumurtalık K.T.K.G.B. Ankara Kızılcahamam K.T.K.G.B. Antalya (Kuzey) K.T.K.G.B. Antalya Demre K.T.K.G.B. Antalya Kemerağzı-Kundu K.T.K.G.B. Antalya Kent Merkezi K.T.K.G.B. Antalya Oymapınar K.T.K.G.B. Aydın Didim K.T.K.G.B. Balıkesir-Marmara Güneyi Adalar K.T.K.G.B. Çankırı Ilgaz Kadınçayırı Yıldıztepe K.T.K.G.B. Denizli Termal K.T.K.G.B. Edirne Çanakkale Saroz Körfezi K.T.K.G.B. Elazığ Harput K.T.K.G.B. Elazığ Tunceli Fırat Havzası K.T.K.G.B. Erzincan Ergan Dağı K.T.K.G.B. İzmir Bergama-Allanoi-Manisa Soma Menteşe Termal K.T.K.G.B. İzmir Dikili Termal K.T.K.G.B. Kocaeli Sakarya Kıyı Bandı K.T.K.G.B. Mersin Tarsus Gülek Karboğazı K.T.K.G.B. Mersin Tarsus K.T.K.G.B. Muğla Milas Fesleğen K.T.K.G.B. Nevşehir Kapadokya K.T.K.G.B. Ordu Bolaman K.T.K.G.B. Rize Anzer K.T.K.G.B. Rize Çamlıhemşin Ayder K.T.K.G.B. Samsun Ayvacık K.T.K.G.B. Şanlıurfa Kent Merkezi K.T.K.G.B. F. Diğer önemli değişiklikler Açıklamada, demir cevheri ve linyit kömürü yatırımlarının bölgesel teşvik sistemi kapsamında destekleneceği, tersanelerin inşa edecekleri gemilerde, yatırım döneminde istihdam edilen işçiler için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Ekonomi Bakanlığı tarafından karşılanacağı belirtilmektedir. III. Büyük ölçekli yatırımlar Açıklamada, teknoloji ve Ar-Ge kapasitesini artıracak uluslararası alanda rekabet üstünlüğü sağlayacak büyük ölçekli yatırımların; - KDV istisnası, - Gümrük vergisi muafiyeti, - Vergi indirimi, - Sigorta primi işveren hissesi desteği ve - Yatırım yeri tahsisi ile desteklenmesine devam edileceği belirtilmektedir. Yatırımın VI. bölgede gerçekleştirilmesi halinde ise 10 yıl süreyle, asgari ücret üzerinden hesaplanan; gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi işçi hissesi desteği sağlanacaktır.

7 - 7 - Büyük ölçekli yatırımlara ilişkin olarak yatırım konuları ve asgari sabit yatırım tutarlarına aşağıdaki tabloda yer verilmektedir. Yatırım konuları Asgari sabit yatırım tutarı (Milyon TL) Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 200 Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı Transit Boru Hattıyla Taşımacılık Hizmetleri Yatırımları 50 Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları 200 Motorlu Kara Taşıtları Yan Sanayi Yatırımları 50 Demiryolu ve Tramvay Lokomotifleri ve/veya Vagon İmalatı Yatırımları 50 Liman ve Liman Hizmetleri Yatırımları 200 Elektronik Sanayi Yatırımları 50 Tıbbi Alet, Hassas ve Optik Aletler İmalatı Yatırımları 50 İlaç Üretimi Yatırımları 50 Hava ve Uzay Taşıtları ve/veya Parçaları İmalatı Yatırımları 50 Makine (Elektrikli Makine ve Cihazlar dahil) İmalatı Yatırımları 50 Metal Üretimine Yönelik Yatırımlar: Maden Kanunu nda belirtilen IV/c grubu metalik madenlerin cevher ve/veya konsantresinden nihai metal üretimine 50 yönelik yatırımlar (bu tesislere entegre madencilik yatırımları dahil) A. Vergi indirimi Büyük ölçekli yatırımlar için belirlenen yatırıma katkı oranları bölgesel ayrım çerçevesinde aşağıdaki tabloda yer almaktadır. Yatırıma katkı oranları tarihine kadar tarihinden sonra başlanılan yatırımlar başlanılan yatırımlar I % 25 % 20 II % 30 % 25 III % 35 % 30 IV % 40 % 35 V % 50 % 40 VI % 60 % 45 B. Sigorta primi işveren hissesi desteği Büyük ölçekli yatırımlara yatırıma başlama tarihine göre aşağıdaki tabloda belirtilen sürelerde sigorta primi işveren hissesi desteği sağlanacaktır tarihine kadar tarihinden Destek tavanı başlanılan yatırımlar sonra başlanılan yatırımlar (Sabit yatırıma oranı) I 2 yıl --- % 3 II 3 yıl --- % 5 III 5 yıl 3 yıl % 8 IV 6 yıl 5 yıl % 10 V 7 yıl 6 yıl % 11 VI 10 yıl 7 yıl % 15

8 - 8 - Destek VI. bölgede yer alan organize sanayi bölgelerinde (OSB) 12 yıl süre ile uygulanacaktır. IV. Stratejik yatırımların teşviki Yeni teşvik paketinde, eski sistemde olmayan stratejik yatırımların teşvikine yer verilmektedir. Ekonomi Bakanlığının sunumunda stratejik yatırımları değerlendirme kriterleri: İthalat bağımlılığı yüksek ara malı veya ürünlerin üretimine yönelik, Asgari yatırım tutarı 50 milyon TL olan, % 50 den fazlası ithalatla karşılanan, Asgari % 40 katma değer üreten, Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibariyle en az 50 milyon $ olan (yurt içi üretimi olmayan mallarda bu şart aranmayacaktır) yatırımlar, olarak sayılmıştır. Açıklamada ayrıca stratejik yatırım konuları; % 50 den fazlası ithalatla karşılanan ara malları veya ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar (münhasıran bu yatırımların enerji ihtiyacını karşılamak üzere gerçekleştirilecek enerji yatırımları dahil) olarak tanımlanmıştır. Stratejik yatırımlara gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnasının yanında bölge ayrımı yapılmaksızın aşağıdaki destek unsurları sağlanacaktır. - 7 yıl süreyle sigorta primi işveren hissesi desteği (VI. bölgede ise 10 yıl) - Yatırıma katkı oranı % 50 olmak üzere % 90 vergi indirimi, - Faiz desteği (sabit yatırım tutarının % 5 ini aşmamak kaydıyla azami 50 milyon TL) - Yatırım yeri tahsisi milyon TL ve üzeri yatırımlar için bina inşaat harcamalarına KDV iadesi Ayrıca stratejik yatırımın VI. bölgede gerçekleştirilmesi halinde asgari ücret üzerinden hesaplanan; gelir vergisi stopajı desteği ve sigorta primi işçi hissesi desteği 10 yıl süre ile sağlanacaktır. Saygılarımızla. Kuzey Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. Erdal Çalıkoğlu Sirküler içeriği hakkında ek bilgi gerektiğinde (212) numaralı telefondan M. Fatih Köprü (fatih.kopru@tr.ey.com) ile temasa geçmenizi rica ederiz. Yukarıda yer verilen açıklamalarımız, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Ernst & Young ve Kuzey YMM A.Ş. ye, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.