Diyarbakır İli Tarım Makinaları İmalat Sanayisinin Mevcut Durumu
|
|
- Yağmur Nuray Çağlayan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Diyarbakır İli Tarım Makinaları İmalat Sanayisinin Mevcut Durumu Abdullah SESSİZ 1, Songül GÜRSOY 1, A.Konuralp ELİÇİN 1, Reşat ESGİCİ, Songül AKIN 2 1 Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, Diyarbakır 2 Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü, Diyarbakır *songulgursoy@hotmail.com; Tel: +90 (412) /8529; Fax: +90 (412) ÖZET Bu çalışma, Diyarbakır ilinin Tarım alet ve makinaları imalat sanayisinin mevcut durumunu ve geleceği, üretim potansiyelini, sorunlarını, sorunlara çözüm önerileri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Yapılan anket çalışması sonucunda Diyarbakır merkez ve ilçelerinde faaliyet alanı doğrudan tarım makinaları imalatı olan toplam 8 tarım iş makinaları imalatçısı tespit edilmiştir. İmal edilen tarım alet ve makinaların çoğunlukla, tarım arabası, su tankı, kültivatör, tapan, silindir, gübreli ara çapa makinası, biçerdövere monte edilen tek ve çift rotorlu sap parçalayıcılar, damlama sulama hortumu serme ve toplama ve çayır biçme makinalarından ibaret olduğu tespit edilmiştir. İl genelinde imal edilen makine sayısının, ilin alet ve makina ihtiyacını karşılamada yeterli olmadığını görülmüştür. İl in ve bölgenin tarımsal alan potansiyeli ve son yıllarda artan sulu tarımın bir gereği olarak yapılan tarımsal uygulamalar göz önüne alındığında mutlaka modern imalathanelerin sayısının ve bölgenin ürün çeşidine uygun makineekipman imalatının yapılması gerektiği ortaya çıkmaktadır. İlde faaliyet gösteren Tarım alet ve makinaları imalatçılarının sayısı ve ürettikleri makine çeşitliliği bakımından yetersiz olmakla birlikte 2 si dışında işletmelerin tümü büyük alanlarda faaliyet göstermektedirler. İmalathanelerdeki imalat tezgâhlarının çoğunun eski olduğu gözlemlenmiştir. Fakat, imalatçılar bu tezgahların işletmeleri için yeterli olduğunu ifade etmişlerdir. Sonuç olarak, GAP ve ilin tarımsal alan potansiyeli dikkate alınarak mutlaka sayısal ve çeşit yönünden tarım makinaları imalatçılarının arttırılması gerekmektedir. Üreticilerin ekonomik ve sosyal düzeyi dikkate alınarak tarımda mekanizasyon araçlarının sayısını ve etkinliğini artırmak için küçük işletmelerin yapısına uygun ekonomik makinaların imalatı gerçekleşmelidir. Anahtar kelimeler: Diyarbakır, tarım makinaları, imalatçı Current Status of Agricultural Machinery Manufacturing Industry in the Diyarbakır Province of Turkey ABSTRACT The aim of this study is to determine the current status, production potential and problems of agricultural machinery manufacturing industry in Diyarbakır province and suggest the solutions to the problems. In the result of survey conducted, total 8 manufacturer of agricultural machinery, which their working area is to manufacture the agricultural machinery was determined in Diyarbakır province and its district. It was determined that the manufactured agricultural tool and machines was mostly agricultural truck, water tank, cultivator, scrubber, roller, the anchor machine with fertilizer, the stubble chopper mounted on combine, the mechanic cotton planter, harvester-mounted single-and dual-rotor shredders handle, the equipment laying and collecting hose pipe of drip irrigation and mower. It was seen that the kinds and the number of manufactured agricultural machinery was not enough to meet the needs of Diyarbakır province and its surrounding area. If agricultural potential of province and region is considered, the number of modern agricultural machinery manufacturer must be increased and the tool-machines suitable for crop pattern in region must be manufactured. Although the number of agricultural equipment and machinery manufacturers in province and the kinds of machinery manufactured is not enough, all manufactures except 2 was observed to work in many areas. Also, although the manufacturing looms were not suitable, mostly manufacturer stated that the manufacturing looms were enough. As a result, when agricultural 168
2 potential was considered in Diyarbakır and GAP region, Agricultural Machinery Manufacturing Industry must be developed as numerically and machinery kinds. To increase the number of machineries and their efficiency in agriculture, the economic machinery manufacturing in accordance with the structure of small businesses must be carried out. Keyword: Diyarbakır, agricultural equipment, manufacturing industry Giriş İmalat sanayini tarım sektörüne bağlayan tarım makinaları imalat sanayisi, genel imalat sanayinin önemli dallarından biridir. Bu sektörde üretilen tüm mekanik araç ve gereçler Tarımsal Mekanizasyon Araçları olarak adlandırılmaktadır. Mekanizasyon; tarımsal üretimde işgücü verimliliğini artıran, maliyetleri düşüren, modern üretim teknolojilerinin kullanılmasını ve işlemlerin zamanında, agroteknik isteklere uygun şekilde yapılmasını sağlayarak ürün kalitesini ve verimini artıran, çok önemli bir tarımsal üretim teknolojisi ve girdisidir. Bu nedenle, Tarım Makinaları İmalat Sanayii sektörü ile tarım sektörü birbirleriyle doğrudan ilişkili ve birbirini tamamlayan iki önemli sektördür. Birinin olumlu veya olumsuz gelişimi diğerini aynı oranda etkilemektedir. Günümüzde imalat sanayisi gelişmiş ülkelerde tarım da gelişmiş ve karşılıklı uyum içerisine girmiştir. Bu uyum ve işbirliği sayesinde her iki sektörde de teknoloji gelişimi ve kullanım etkinliği artmış ve buna bağlı olarak da bir taraftan tarımsal verimlilik artarken, diğer taraftan da çalışanların çalışma koşulları iyileştirilmiştir. Ülkemizde ise her geçen yıl olumlu gelişmeler olmakla birlikte teknolojik ve işlevsel olarak gelinen nokta istenilen düzeyde değildir. Bölgeler ve iller arasında büyük farklılıklar mevcuttur. Makinalaşma düzeyinin yüksek olduğu bölgelerimizde tarım makinaları imalat sanayisi aynı oranda gelişmiştir. Nitekim ülkemizde tarımı gelişmiş ve mekanizasyon düzeyinin yüksek olduğu Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde tarım makinaları imalat sanayisi buna paralel olarak gelişmiştir. Bu bölgelerde imalat sanayisi teknoloji ürünü tezgahlar kullanarak makine imal edebilecek büyük ölçekli işletmelerdir. Buna karşın mekanizasyon düzeyi düşük olan bölgelerimizde tarım makinaları imalat sanayisinin düzeyi de oldukça düşüktür. Türkiye de tarımsal mekanizasyon düzeyi bakımından en geri kalmış bölge Güneydoğu Anadolu Bölgesidir. Bölgedeki tarım makinaları imalat sanayisi sayısal ve imal edilen makine çeşitliliği bakımından düzeyi diğer bölgelere göre oldukça düşüktür. İmalattan doğan boşluk bölge dışından getirtilen makinalarla kapatılmaya çalışılmaktadır. Bu durum bir yandan makine satın alma maliyetinin artışına ve diğer yandan mekanizasyon uygulamalarının sınırlandırmasına neden olmaktadır. Tarımsal mekanizasyon düzeyinin belirlenmesinde kullanılan göstergelerden birisi traktör başına düşen farklı tip tarım alet ve makine sayısı veya ağırlığıdır. Bu gösterge tarım makinaları imalat sanayisinin gelişmesiyle ilişkilidir. Ülkemizde traktör imalat sanayisi dışında faaliyet gösteren işletmelerin tümü küçük ve orta ölçekli genellikle 10 kişiden az eleman çalıştıran küçük imalathaneler niteliğindedir. Küçük ölçekli olanlar daha çok yöresel veya bölgesel olarak faaliyet gösteren küçük ve ilkel koşullarda imalat yapan imalathanelerdir. Orta ölçekli ve daha büyük işletmelerin önemli bir kısmı TARMAKBİR bünyesinde (225 imalatçı) örgütlenmiş, ülkemizin çoğu yöresinde bayilik ağı kurmuş veya Tarım Kredi kooperatifleri vasıtasıyla pazar olanağına kavuşmuş olup, bunların bir kısmı da ihracata yönelik olarak çalışan işletmelerdir yılı TARMAKBİR Tarım Makinaları sektör raporuna göre ülke genelinde 2008 yılında dolar lık tarım makinaları ihracatı gerçekleşmiştir (İleri, 2009). Bu ihracat miktarında Diyarbakır ve civarındaki imalatçıların herhangi bir katkısı bulunmamaktadır. GAP bölgesi önemli tarım potansiyeline sahip olmasına rağmen tarımsal mekanizasyon düzeyi bakımından ülkemizde son sırada yer almaktadır. Bölgedeki tarımsal yapının elverişliliğine rağmen mekanizasyon düzeyi, uygulamaları ve etkinliğinin oldukça yetersiz olduğu görülmektedir. Bölgede kullanılan makinaların önemli bir kısmı, yaşlı ve yenileme ihtiyacını duymaktadır. Çünkü 169
3 tarımsal verimliliğin artışı, tarımda mekanizasyon uygulamalarının artışına paralel olarak artmaktadır. Mekanizasyon düzeyinin geliştirilmesi ise tarım makinaları imalat sanayisinin geliştirilmesiyle mümkün olmaktadır (Sessiz ve ark.,2001). Bu çalışma, Diyarbakır ilinin Tarım alet ve makinaları imalat sanayisinin mevcut durumunu, üretim potansiyelini, karşılaşılan sorunlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. MATERYAL VE YÖNTEM Bu çalışmada Diyarbakır ili ve ilçelerinde Tarım Alet ve Makinaları imalatı konusunda faaliyet gösteren işletmeler araştırmanın materyalini oluşturmuştur. İşletmelerin mevcut durumları, üretim potansiyelleri ve sorunlarını belirlemek amacıyla hazırlanan anket soruları işletme sahipleri ile birebir görüşülerek doldurulmuştur. Anket kapsamında incelenen işletmelerin doğrudan bu sektörde faaliyet göstermesine dikkat edilmiştir. Bu nedenle, sadece faaliyet alanı tarım makinaları imalatı olan, aktif olarak seri imalat veya seri imalatın yanı sıra sipariş üzerine çalışanlar ziyaret edilmiş ve çalışma kapsamına alınmıştır. Daha önceleri sipariş üzerine imalat yapan ancak, mevcut durumda imalatı bırakıp sadece tarım makinalarının bakımonarımı şeklinde hizmet veren işletmeler anket kapsamının dışında tutulmuştur. Çalışmada, işletmelerin genel özellikleri, büyüklükleri, istihdam durumları, imalat yöntemi ve sahip oldukları tezgahlar, imal edilen makinalar, geleceğe yönelik faaliyetler gibi sorulara yer verilmiştir. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA İşletmelerin Genel Özellikleri Yapılan anket çalışması sonucunda Diyarbakır merkez ve tarımsal alan potansiyeli yüksek olan Bismil ilçesinde aktif olarak faaliyet gösteren 8 tarım iş makinaları imalatçısı tespit edilmiştir. Bismil ilçesi dışında kalan ilçelerde ise doğrudan tarım makinaları imal eden işletmeye rastlanmamıştır. Bunun yanı sıra çok sayıda bakım-onarım atölyesi şeklinde çalışan işletme tespit edilmiştir. Ancak, doğrudan faaliyet alanları tarım makinaları imalatı olmadığından söz konusu bu işletmeler anket kapsamında değerlendirmeye alınmamıştır. Anket yapılan imalathanelerin üretime başlangıç yıllarına göre dağılımı Çizelge 1 de verilmiştir. Çizelge incelendiğinde imalatçı sayısının toplamda yetersiz olduğu ve 1980 yılına kadar Diyarbakır ili ve ilçelerinde faaliyet gösteren ve faaliyet alanı doğrudan tarım makinaları imalatı olan tarım makinaları imalatçısının sayısının sadece 2 olduğu görülmektedir. Geriye kalanlar ise, bu tarihten itibaren üretime başlamıştır. Ayrıca, daha önceleri sipariş üzeri yılda birkaç tane römork, su tankı, kültivatör, tapan gibi makinaların imalatını yapan küçük atölye şeklideki işletmelerin artık bu makinaların imalatını gerçekleştirmedikleri, imalat yerine sadece bakım onarım işlerini yaptıklarını ve hatta bazılarının tümden bu işi bıraktıkları tespit edilmiştir yılından önce 2 tane olan imalatçı sayısı, 2012 yılında 8 adet olmuştur. Çizelge 1. İmalathanelerin sayısı ve üretime başlangıç yıllarına göre dağılımı. Yıl İmalatçı Sayısı Dağılım (%) < Toplam İşletmelerin kapladıkları alana ilişkin veriler Çizelge 2 de verilmiştir. Mevcut durumda faaliyet gösteren bu 8 işletmenin büyük alanlarda imalat yaptıkları görülmüştür. Toplam (m 2 ) Çizelge 2. İmalathanelerin sayısı ve kapladıkları alan göre dağılımı. Alan İşletme sayısı % ,5 > ,5 İmalathaneler kapladıkları alan bakımından incelendiğinde, % 75 i gibi büyük bir çoğunluğunun 1000 ile 7500 m 2 arasında değişen toplam alanlara sahip oldukları tespit edilmiştir. Bütün işletmelerin açık alanlarının 170
4 kapalı alanlarına göre daha büyük oldukları görülmüştür. İmalathanelerin ortalama kapalı alanları 600 m 2, açık alanları ise ortalama 1150 m 2 dir. Sessiz ve ark.(2001) Diyarbakır ilinde imalatçılarla yürütmüş oldukları bir anket çalışmasında tarım makinaları imalatçılarının küçük sanayi sitelerinde faaliyet gösteren küçük işletmeler şeklinde olduğunu bildirmektedirler. Oysa, bu çalışmada tarım makinaları imal eden işletmelerin tümünün ya organize sanayisi veya Sanayi sitesi dışında büyük alanlarda faaliyetlerini sürdürdükleri görülmektedir. DPT (1989) tarafından yapılan ve çoğunluğu tarım makinaları imalatçılarının oluşturduğu küçük sanayi sitelerinde ülke düzeyinde yapılan bir çalışmada ise ortalama imalathane büyüklüğü 130 m 2 bulunmuştur (Anonymous,1989; Pınar ve ark.,1995). Sessiz ve ark., (2001) tarafında da bölge imalathanelerinin ortalama kapalı alan büyüklüğünün 135 m 2, açık alanlarında 71 m 2 olduğu bildirilmiştir. Dilay ve Özkan (2007) Karaman ilinde tarım makinaları imalatçılarıyla yürütmüş oldukları çalışmalarında en küçük işletmenin 60 m 2 kapalı, toplam 110 m 2 lık alana sahip olduklarını bildirmişlerdir. Bu çalışmadaki en büyük işletmenin alanı, 1500 m 2 si kapalı olmak üzere, 2800 m 2 lik toplam alana sahip olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar, Türkiye ve Bölge ortalaması ile karşılaştırıldığında, Diyarbakır ilinde mevcut durumda tarım alet ve makina üretimi yapılan imalathanelerin genellikle büyük işletmeler şeklinde olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlara göre son 2000 yılından bugüne kadar tarım makinaları imalatı sektöründe çok önemli değişimlerin olduğu rahatlıkla ifade edilebilir. Personel Durumu ve Özellikleri Diyarbakır ilinde faaliyet gösteren tarım alet ve makinaları imalathanelerinin personel durumu Çizelge 3 de verilmiştir. Person el Sayısı Topla m Çizelge 3.İmalathanelerin Personel Sayılarının Durumu İmalatha ne Sayısı Dağılı m(%) Top. Personel Sayısı 3 37,5 19 6,33 Personel/ İmalatha ne 5 62, , , ,25 Çizelgeden görüldüğü gibi, bu imalathanelerin %37,5 inde 10 kişiden daha az sayıda çalışan istihdam edilmektedir. Bu imalatçılar genelde sipariş üzerine basit yapılı makine üretmekte olup, daha çok tamirbakım işleri ile uğraşmaktadırlar. Buna karşın diğer işletmelerin % 62.5 gibi ortalama 19 personel istihdam etmektedir. Bu ise, imalathanelerin personel yönünden çoğunlukla orta büyüklükte tesisler olduğunu göstermektedir. Ayrıca, imalathane başına düşen ortalama personel sayısı 14,25 olmakla birlikte, imalathanelerin tümünde ağırlıklı olarak aile fertleri çalışmaktadır. Hiç bir imalatçının, araştırma ve adaptasyon çalışmaları yapabilecek kalifiye personeli ve üniteleri yoktur. En büyük sorun yeterli kalifiye eleman bulamamaktır. Sadece, 2 işletmede makine mühendisi düzeyinde teknik elemana rastlanmıştır. Tarım Makinalarından mezun Ziraat Mühendisi çalıştıran işletmeye rastlanmamıştır. Bu elemanlar da daha çok idari ve pazarlama işlerinden sorumludur. Her işletmede en az iki kişi idari personel olarak çalışmakta olup, bu kişiler ya işletme sahibi veya aile fertlerinden oluşmaktadır. Tarım makinaları imalatı sektöründe faaliyet gösteren işletme sahipleri bu işi yapma nedenlerini çıraklıktan kaynakçı veya tornacı olduklarını veya babasından kalan meslek olduğu için bu işi yaptıklarını ifade etmişlerdir. Aile bireyleri çalıştırmayan küçük atölyelerin çoğu imalat işini bırakmışlardır. Sadece, bakım onarım işlerini yapmaktadırlar. Sessiz ve ark. (2001) ilde yürütmüş oldukları çalışmalarında önemli kısmı küçük atölyeler şeklinde faaliyet yapan 16 adet imalatçının önemli bir kısmının yetersiz sermaye ve eleman sıkıntısından dolayı imalatı sürdüremedikleri görülmüştür. Personelin eğitim durumları incelendiğinde, çalışan personelin büyük bir oranının (% 79.22) ilkokul ve ortaokul mezunlarından oluştuğu görülmektedir (Şekil 1). Lise mezunlarının oranı % 1.2 iken, bunlar içerisinde Meslek Lisesi, Çıraklık Okulu veya benzeri sanat okullarından mezun eleman bulunmamıştır. Meslek Yüksek Okulu ve Lisans düzeyinde Üniversite mezunlarının sayısı ise oldukça azdır (Toplam 5 kişi). 171
5 (pamuk, mısır) Su tankı 3 55 Silindir- Tapan Gübreli gübresiz ara çapa Hortum toplama ve 2 85 serme Çayır biçme makinası Sap parçalayıcı Şekil 1. Çalışanların Eğitim Durumu Çalışanların eğitim durumlarının çok düşük olmakla birlikte bunların % 17.2 sinin çırak, geriye kalanların tümü en az 5 yıl deneyimli kalfa ve usta olduğu görülmüştür. Buna işletme sahipleri de dahildir. Usta ve kalfa sayısının fazla olmasının nedeni, imalathane sahiplerinin aynı zamanda usta kişiler olması ve imalathane başına düşen personel sayısının az olmasından kaynaklanmaktadır. Bu durum, bu tür işlerde çalışacak çıraklık ve meslek lisesi gibi okullardan mezun eleman bulunamamasından veya işletmede çırak olarak çalışan elemanların işi öğrendikten sonra ayrılmasından kaynaklanmaktadır. Çırak olarak çalışacak eleman sıkıntısı imalatçı için en büyük sorunu teşkil etmektedir. Ayrıca, çıraklık okulları ve meslek lisesinden mezun olan öğrencilerin çırak olarak çalışmak istememesinden kaynaklanan bir durum söz konusudur. İmalat Durumu Diyarbakır ilinde imal edilen tarım alet ve makinaları çoğunlukla, tarım arabası, su tankı, kültivatör, tapan, silindir, gübreli ara çapa makinası, biçerdövere monte edilen tek ve çift rotorlu sap parçalayıcılar, damlama sulama hortumu serme ve toplama ve çayır biçme makinalarından ibarettir. İmalathanelerde üretilen makinaların işletme sayısına göre dağılımı Çizelge 4 de verilmiştir. Çizelge 4.İmal edilen makinaların işletme sayına göre dağılımı Makine çeşidi İmal eden işletme sayısı Römork (tüm çeşitler) Kültivatör Ekim makinası 1 50 Yıllık ortalama satış adedi Bu işletmelerde imal edilen makine sayıları ve çeşitlerinin Diyarbakır ilinin ve çevresinin alet ve makina ihtiyacını karşılamada yeterli olmadığı Çizelge 4 te görülmektedir. İl in ve bölgenin tarımsal alan potansiyeli ve son yıllarda artan sulu tarımın bir gereği olarak yapılan tarımsal uygulamalar göz önüne alındığında mutlaka modern imalathanelerin sayısının ve bölgenin ürün çeşidine uygun makine-ekipman imalatının yapılması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Anket kapsamında incelenen bu 8 işletmenin 3 ünde tarım arabası, su tankı, kültivatör, gübreli ara çapa makinası, silindirtapanın üretildiği belirlenmiştir. Bunun yanı sıra klasik makinalardan farklı olarak 2 işletmenin (ULUDAĞ BİÇER ve ÖZ ÇINAR) biçerdövere takılabilen tek veya çift rotorlu sap parçalayıcı ve kıyıcı üniteleri imal ettikleri görülmüştür. Bu imal edilen üniteler sadece Diyarbakır ili ve çevresine değil aynı zamanda Konya, Karaman, Ankara, Çankırı, Çorum, Kırşehir, Yozgat gibi Türkiye nin değişik illerinden gelen biçerdöverlere de montaj edildiği belirlenmiştir. Bölge dışından oluşan bu talebin temel nedeni sap parçalama makinesi, sap toplamalı saman makinesi gibi sap parçalayıcı ve saman makinalarının devlet tarafından % 50 hibe kapsamına alınması ve sapın saman olarak değerlendirme isteğinin olmasından kaynaklanmıştır. İlde faaliyet gösteren her iki imalatçı iki yıl öncesine kadar sanayi sitesinde küçük bir alanda imalat yaparken, artan talep ve hibe destekleriyle birlikte daha büyük alanlara taşınarak imalat yapmaktadırlar. Bu işletmelerden bir tanesi ayrıca TAMTEST merkezinden deney raporu almıştır. Diğeri ise girişimlerini başlatmıştır. Bu makinaların yanı sıra (ESM BASATİS) çayır biçme makinası imalatı yapan bir imalatçı tespit edilmiştir. Bu işletmede bazı 172
6 makina parçaları ithal edilerek montaj işlemi kendi fabrikasında yapılmaktadırlar. Bu firma tarafından farklı tipte olmak üzere yılda yaklaşık 200 adet makine imal edilmektedir. Bu makinaların satışı Diyarbakır ili ve hayvancılığın yoğun olduğu Doğu Anadolu illerine yapılmaktadır. İmal edilen makinaların yaklaşık % 75 inin %50 makine-ekipman hibe programı kapsamında satıldığı ifade edilmiştir. Diğer farklı bir ekipman ise damlama sulama hortumlarını serme ve toplama makinalarının imalatıdır. Bu ekipmanın iki imalatçı tarafından imal edildiği tespit edilmiştir. Bu imalatçılardan birisi Bismil ilçesinde faaliyet göstermektedir. Bu işletmelerdeki üretimin önemli bir kısmını damlama sulama hortumlarını serme ve toplama makinaları oluşturmaktadır. Yalnız bu ekipman hibe kapsamında olmadığından istenilen oranda satılamamaktadır. Bunun hibe kapsamına alınması durumunda önemli oranda satışların olabileceği ifade edilmiştir. Ayrıca, Üniversite ile imalat, araştırma ve geliştirme yönünden işbirliği yapan işletmeye rastlanmamıştır. Kapasite Kullanımı ve Satış İmalatçıların tümü seri imalattan öte sipariş üzeri çalıştığından mevcut kapasiteleri ile ilgili net bir bilgi alınamamıştır. Ancak, tüm imalathanelerin kurulu kapasitelerinin çok altında bir kapasite ile üretim yaptıkları belirlenmiştir. Üretim kapasitesi mevsime ve devlet hibe desteğine bağlı olarak büyük dalgalanmalar olmaktadır. Bütün imalatçılar talebin olması durumunda üretimlerini iki kat arttırabileceğini ifade etmişlerdir. Bu durum imalatçıların % 50 kapasiteyle çalıştığını göstermektedir. Üretim kapasitesinin düşüklüğünün nedenleri; sermaye ve teknik eleman yetersizliği, pazarlama sorunu ve istenilen nitelikte kaliteli işçi bulamama gösterilmektedir. Doğal olarak da bu sorunların neden olduğu talep yetersizliği oluşmaktadır. Bu da üretim düşüklüğüne neden olmaktadır. Kapasite kullanımının düşüklüğü de, yüksek maliyetler, kalite düşüklüğünü ve yüksek fiyatları beraberinde getirmektedir (Zeren, 1990; Sessiz ve ark., 2001). Tarım makinaları imalatına yönelik üretim yapan işletmelerin 7 sinde imalatın yanı sıra başka bir firmaya ait tarım makinaları bayiliğini yürüttükleri belirlenmiştir. Özellikle 2008 yılından bu yana % 50 hibe desteğinden yararlanan üretici sayısının artmasıyla ilde tarım makinaları satan bayii sayısında da çok önemli artışlar olmuştur. Anket sonuçlarına göre, işletmelerdeki imalatın ağırlıklı olarak sipariş üzerine yapıldığı ve imalatla birlikte bütün işletmelerin sipariş usulü üretimin yanı sıra tamir bakım ve onarım işlerini de yaptıkları görülmüştür. İmalat sanayisi genelde ilin talebini karşılamaya yöneliktir. İlde sulu tarım alanlarının artması ve özellikle pamuk ve mısır üretiminin artması ve devletin sağlamış olduğu hibe ve destekler vasıtasıyla tüm imalatçıların üretimlerinin ve satışlarının son 3 yılda en az % 50 arttığını ifade etmişlerdir. Mühendislik hizmetlerinin yanı sıra, muhasebe ve pazarlama gibi konularda da, profesyonel eleman çalıştıran işletmeye rastlanmamıştır. Pazarlama ve satış işleri işletmeci tarafından doğrudan çiftçilere yapılmaktadır. Bu da kapasiteye etkili bir faktördür. Sermaye Ve Hammadde Durumu Anket uygulanan imalatçılardan birisi hariç geriye kalanların tümü imalatta çeşitliliği artırmak için sermayelerinin yetersiz olduğunu ve aile ferleri olmayan yabancı biriyle ortaklı çalışmadıklarını ifade etmişlerdir. Ortaklık tamamen aile ortaklığı şeklinde olup aynı zamanda idari işleri de kendileri yapmaktadırlar. Sermayelerinin yetersiz olması nedeniyle banka kredisi kullanan iki imalatçı olmuştur. Zorunlu olmadıkça kredi kullanmadıkları ifade edilmiştir. Hammadde, başta Gaziantep ili olmak üzere, İstanbul, İskenderun, Adana, Konya, Ereğli ve Diyarbakır dan temin edilmektedir. Hammadde, imalatçıların ekonomik güçlerinin ve üretim kapasitelerinin yetersiz olması nedeniyle fabrikalardan doğrudan alım yerine daha çok bu piyasaya hakim olan aracı kuruluşlardan temin edilmektedir. Durum böyle olduğundan zaman zaman istenilen özellikte olmayan malzeme, imalatçılara daha yüksek fiyatlara satılmaktadır. Ayrıca, malzemenin il dışından uzak yerlerden temin edilmesi, hem gecikme hem de nakliye ücretlerini etkilemektedir. Bu maliyetler çiftçinin alacağı makinaya ilave edilmektedir. 173
7 Dolayısıyla, imal edilen makinalar çiftçiye daha yüksek fiyatla satılmaktadır. Tezgah Durumu Anketin uygulandığı imalatçılardan 5 inin imalat tezgahlarının yeterli olduğunu, diğerleri ise çok eski tezgahlara sahip olduklarını söylemişlerdir. İmalatçıların sahip oldukları imalat tezgâhları Çizelge 5 de verilmiştir. Çizelge5. İmalat tezgahlarının durumu İmalat tezgahı İmalatçı sayısı İşletme başına düşen tezgah Sahip olan işletmelerin oranı (%) Torna Pres Ayaklı matkap Testere Giyotin makası Kaynak makinası Boru bükme Freze Planya Balans makinası İmalatçılar, mevcut durumda imal edilen makine-ekipman için sahip oldukları bu imalat tezgahlarının yeterli olabileceğini, önümüzdeki süreçte işlerin düzelmesi durumunda bunların yarısı CNC tezgahını almayı planladıklarını beyan etmişlerdir. Ayrıca, işletmelerin % 100 nün pres, matkap, testere, kaynak makinaları ve boru bükme makinalarına sahip oldukları belirlenmiştir. Çizelge incelendiğinde 6 işletmede torna tezgahı, 4 ünde farklı şekilde kesme özelliğine sahip giyotin makası, 5 inde freze, 3 ünde planya, 2 sinde balans makinasının olduğu tespit edilmiştir. İşletme başına düşen torna, testere, pres tezgahı 1.7 dir. Bu durum imalatçıların büyük bir çoğunluğunun dışarıya bağımlı kalmadan imalatlarını yapabildiklerini göstermektedir. İşletmelerin %60 i ürettikleri makine-ekipman için sahip oldukları imalat tezgahlarının yeterli olduğunu belirtmiştir. Tarım Kredi Kooperatifleri, Tarmak- Bir, Deney Raporu Ve Geleceğe İlişkin Yaklaşımları Anket kapsamında incelenen işletmelerin sadece 2 si geleceğe dönük olarak üretimi çeşitlendirmeye ve arttırmaya yönelik faaliyetlerinin olmadığını ifade etmiştir. Bunlar da üretim alanı, personel sayısı, sermaye ve imalat tezgahları bakımından zayıf olan işletmelerdir. Geriye kalan bütün imalatçılar, gelecekte sulu tarım ve devletin sağladığı % 50 makine-ekipman hibe desteklerinin devam etmesine bağlı olarak imalat kapasitesini ve farklı çeşit makine üretmeyi planladıklarını belirtmişlerdir. Mevcut imal edilen makinaların yanı sıra önümüzdeki süreçte üretimi yapmayı düşündükleri makinaların başında balya makinaları, silaj, yem kırma, saman römorkları ve sağım tesisleri gibi hayvancılığa yönelik makinalar gelmektedir. İmalat kapasitesini artırmak ve farklı çeşit makina geliştirmek için tüm imalatçılar devletin hibe desteklerinden haberdar oldukları, bunun içinde bu imalatçıların devlet tarafından verilen hibe desteğinden yararlanmak için girişimleri olmuş olup, ancak hiç biri yasal bazı prosedürlerden dolayı bu desteklerden yararlanmamıştır. Girişimlerinin devam etmekte olduğu belirtilmiştir. Bu işletmelerin % 60 ı TARMAK-BİR den haberdar olduklarını yine aynı kişilerin hibe desteği veya kredili satışlar için deney raporu almanın gerekli olduğunu bildirmişlerdir. Bu işletmelerin 2 tanesi ürettikleri makinalar için deney raporu aldıklarını ifade etmişlerdir. İmalatçıların 4 tanesi de ürettikleri makinaların %50 makine-ekipman hibe kapsamına alınması durumunda deney raporu için girişmelerde bulanacağını ifade etmişlerdir. Geriye kalan 2 imalatçının böyle bir düşüncesinin olmadığı görülmüştür. Sessiz ve ark.(2001) Diyarbakır ilinde tarım makinaları imalatçılarıyla yürütmüş oldukları çalışmada TARMAK-BİR in işlevinin ne olduğunu bilen işletmeci sayısının % 10 civarında olduğunu, aynı şekilde deney raporlarına ilişkin düşüncelerinde ise deney raporunun ne olduğu, nereden ve nasıl alınacağı konusunda hiçbir bilgilerinin olmadığı görülmüştür. Ancak, aradan geçen bu süre içerisinde imalatçıların % 60 ının TARMAK-BİR i tanıma ve deney raporunun ne 174
8 olduğunu hakkında bilinçlendikleri görülmüştür. Bu durumda 10 yıl öncesi ile kıyaslandığında çok önemli gelişmeler sağlandığı söylenilebilir. Tarım kredi kooperatifleriyle işbirliği yapan ve Tarım Kredi Kooperatifleri aracılığı ile satış yapan imalatçı bulunmamaktadır. Ayrıca, % 40 i Tarım Kredi Kooperatiflerinin işlevleri konusunda herhangi bir bilgiye sahip değildir. Ancak, Diyarbakır da yapılan Tarım Fuarlarına katıldıklarını, bu fuarların kendileri için önemli bir tanıtım alanı olduklarını bildirmişlerdir. Bunun dışında reklam ve tanıtım faaliyetleri bulunmamaktadır. Sonuçta, sulu tarım alanlarının artmasıyla birlikte üretim kapasitesinde % 50 gibi bir oranda artışın meydana geldiği, bu artışta devlet tarafından sağlanan tarım makinalarının satışındaki % hibe desteğinin etkili olduğu, sermaye sorunun giderilmesi, kalifiye eleman sıkıntısının giderilmesi, organize sanayilerinde tarım makinaları imalatçılarına yer verilmesi durumunda Diyarbakır ilinde tarım makinaları imalat sanayisinin daha da gelişeceği tüm imalatçılar tarafından ifade edilmiştir. SONUÇ VE ÖNERİLER Çalışma sonucunda, Diyarbakır ilinde hem tarım makinaları imalatçı sayısının he bu imalatçıların makine çeşitliliğinin oldukça yetersiz olduğu görülmüştür. İşletmelerin tümü sipariş üzerine imalat yapmakta ve pazarlamayı kendileri yapmaktadırlar. İlin ve bölgenin Pazar isteklerini karşılayacak durumdan oldukça uzaktır. Bu yüzden hem ulusal hem de uluslararası düzeyde rekabet edebilecek düzeyde değildir. Buda faaliyet alanlarını bölgeyle sınırlandırmaktadır. GAP ve ilin tarımsal alan potansiyeli ile sulu tarım olanakları dikkate alınarak mutlaka sayısal ve tarım makinaları çeşidi yönünden arttırılması gerekmektedir. Üreticilerin ekonomik ve sosyal düzeyi dikkate alınarak tarımda mekanizasyon araçlarının sayısını ve etkinliğini artırmak için küçük işletmelerin yapısına uygun ekonomik makinaların imalatı gerçekleşmelidir. Genelde ildeki tarım makinaları imalat sektöründeki işletmelerin teknik eleman çalıştırmadığı, AR-GE çalışmalarının olmadığı, hammadde temininde veya seçiminde sıkıntılar yaşadığı, işletme sermayelerinin yetersiz olduğu, nitelikli ve eğitimli işgücüne sahip olmadıkları görülmüştür. İşletme sahiplerinin çoğunluğu ürettikleri makinalar için sahip oldukları imalat tezgâhlarının yeterli olduklarını ifade etmişlerdir. İmalatı yapılan alet ve makinaların çeşitleri az ve basit yapılı makinalardır. Bütün işletmeler kapasitelerinin çok altında çalışmaktadırlar. Kapasite kullanımı oldukça düşük (% 50 civarında) ve dolaysıyla rekabet gücü oldukça yetersizdir. Bunun temel nedeni, sermaye yetersizliğidir. Bu sorunun çözümü için Devlet tarafından imalat sanayisinin gelişimi için sağlanan hibe projelerden imalatçıların faydalanması sağlanmalıdır. Bu işletmelere düşük faizli kredi, teknik ve yetişmiş eleman bulmada katkı sağlatılmalıdır. Ayrıca, görüşülen imalatçıların ve imalatı bırakıp sadece bakım-onarım şeklinde faaliyet gösteren işletmelerin sorun anlamında en çok şikâyet ettikleri konuların başında kalifiye eleman bulamamak gelmektedir. Bu sektörde yaşanan kalifiye eleman sıkıntısı işletmelerin üretim kapasitesine ve ürün kalitesine etki etmektedir. İmalathanelerin bu sorunlarının çözülmesi için GAP İdaresi kırsal kalkınma projeleri kapsamında yılın belirli dönemlerinde bölgede imalat yapan tüm işletmecileri bir araya getirip teknik olarak bilgilendirmeli ve ara iş gücü temininde de yardımcı olmalıdır. Ancak bundan önce küçük imalatçıların kendi aralarında birleşerek, daha büyük firma ve kooperatiflere dönüşmeleri gerekmektedir. Bu oluşum gerçekleştirildiği taktirde mevcut sorunlar önemli oranda azaltılabilecektir ve imalatçıların rekabet güçleri artacaktır. Buda gerek iç Pazar ve gerek dış pazara açılmanın önünü açabilecektir. TEŞEKKÜR Bu çalışma, Diyarbakır İli Tarımsal Mekanizasyon Durum Analizi ve Planlaması Projesi çerçevesinde Karacadağ Kalkınma Ajansının 2011 yılı Doğrudan Faaliyet Desteği Programı kapsamında sağladığı Mali Destek ile Yürütülmüştür. Sözleşme No: TRC2-11- DFD-54. Katkılarından dolayı teşekkür ediyoruz. 175
9 KAYNAKLAR Anonymous, Beş Yıllık Kalkınma Planı, Küçük Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara Dilay, Y., A. Özkan Karaman İl indeki Tarım Makinaları İmalatçılarının Durumu ve Sorunları. Tarımsal Mekanizasyon 24. Ulusal Kongresi, Kahramanmaraş. İleri, M.S., TARMAKBİR Tarımsal Mekanizasyon Sektör Raporu, Ankara ( Pınar,Y.,A.Tekgüler,O.Kılıç, Samsun İlinde Tarım Alet ve Makinaları İmalatının Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi,10(2): Samsun. Sessiz, A.,Eliçin, A.K., Esgici, R., 2001, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Tarım İş Makinaları İmalat Sanayiinin Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri, Tarımsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi, Şanlıurfa Zeren, Y., A.Bayat Tarım Alet ve Makinaları İmalat Sanayisinin İçindeki Durumu, Ekonomiye Katkısı, Sorunları ve Öneriler. 4. Uluslararası Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi Bildiri Kitabı, 1-4 Ekim, Adana. 176
Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma
Dicle Vadisinde Pamuk Üretimi Yapan İşletmelerin Mekanizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Çalışma Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, F. Göksel PEKİTKAN 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,
DetaylıTokat Merkez ve İlçelerindeki Tarım Alet ve Makina İmalatçılarının Durumu ve Sorunları
Tokat Merkez ve indeki Tarım Alet ve Makina İmalatçılarının Durumu ve Sorunları Gazanfer Ergüneş Ebubekir Altuntaş Sefa Tarhan Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, 60240,
DetaylıTürkiye de Hasat ve Harman Makinalarının Yıllara Göre Değişimi
Türkiye de Hasat ve Harman Makinalarının Yıllara Göre Değişimi Deniz YILMAZ 1 *, Mehmet Emin GÖKDUMAN 1 1 Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Tarım Bilimleri ve Teknolojileri Fakültesi, Tarım Makinaları
DetaylıTarım Makinaları Hibe Programının Diyarbakır İlinin Mekanizasyon Gelişimine Etkisi
Tarım Makinaları Hibe Programının Diyarbakır İlinin Mekanizasyon Gelişimine Etkisi Abdullah SESSİZ 1, A. Konuralp ELİÇİN 1, Reşat ESGİCİ 1, Ferdi TANTEKİN 2 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım
DetaylıDiyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu
Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, H. Deniz ŞİRELİ 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Diyarbakır 2 Çukurova
DetaylıTürkiye deki Tarım Makinaları Üreticilerine Farklı Bir Bakış
Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 2007, 3 (1), 11-16 Türkiye deki Tarım Makinaları Üreticilerine Farklı Bir Bakış Hüseyin Güran ÜNAL 1, Kamil SAÇILIK 2, Arif GÖK 1, Kadir GÖK 3 1 Kastamonu Üniversitesi,
DetaylıHatay İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri. Agricultural Mechanization Properties of Hatay Province
Hatay İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri Mehmet AKAR 1, Mehmet Zahid MALASLI 2, Ahmet ÇELİK 1 1 Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Erzurum 2 Bingöl Üniversitesi, Ziraat
DetaylıDiyarbakır İlindeki Tarım İşletmelerinin Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Özellikleri
Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 2006, 2 (1), 87-93 Diyarbakır İlindeki Tarım İşletmelerinin Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Özellikleri Abdullah Sessiz 1, M. Murat Turgut 1, F. Göksel Pekitkan 1, Reşat ESGİCİ
DetaylıPROJE KAPANIŞ KONFERANSI. 8 Aralık 2010 Rixos Grand Ankara Oteli Ankara-TÜRKĠYE
PROJE KAPANIŞ KONFERANSI 8 Aralık 2010 Rixos Grand Ankara Oteli Ankara-TÜRKĠYE 1 TARIM EN TEHLĠKELĠ SEKTÖR 2 3 Bir örnek Bu simülasyonda görüldüğü gibi, balya makinesine samanı ayağıyla yedirmeye çalışan
DetaylıTARIM MAKİNELERİ İHRACATI % 92 ORANINDA ARTTI
TARIM MAKİNELERİ İHRACATI % 92 ORANINDA ARTTI Tarım makineleri sektörü tarıma hizmet eden makinelerin ve ekipmanların üretimini, ticaretini ve tüketimini kapsayan reel sektöre ait bir sanayi sektörüdür.
DetaylıOrta Anadolu Bölgesi İllerinde Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Yıllara Göre Değişimi
Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı 364-371 2016 DOI: 10.17100/nevbiltek.68453 URL: http://dx.doi.org/10.17100/nevbiltek.68453 Orta Anadolu Bölgesi İllerinde Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin
DetaylıGAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları. Development and Problems of Agricultural Mechanization in GAP
GAP Bölgesinde Mekanizasyonun Gelişimi ve Sorunları İbrahim TOBİ 1, Ramazan SAĞLAM 1, Ferhat KÜP 2, M. Yavuz Çevik 1 1 Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Şanlıurfa 2 Harran
DetaylıBATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ. Tarık BÖREKÇİ Temmuz 2011
BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (BAKA) KIRSAL KALKINMA DESTEKLERİ Tarık BÖREKÇİ Temmuz 2011 SUNUM PLANI I. EKONOMİK YATIRIMLAR DESTEKLEME PROGRAMI II. TOPLU BASINÇLI SULAMA SİSTEMLERİ YATIRIMLARI III. MAKİNE
DetaylıKONYA İLİ TARIM MAKİNALARI SEKTÖR RAPORU MEHMET ÖZÇELİK
Giriş Konya ili Türkiye de tarım makineleri açısından, ülkenin önemli merkezlerinden bir tanesidir. Özellikle ildeki tarım alanlarının genişliği, toprak işleme alet ve makinalarına olan ihtiyacı artırmıştır.
DetaylıIsparta İlindeki Tarım Alet-Makine Üretimi Yapan Firmalar ve Sorunları
82 Isparta İlindeki Tarım Alet-Makine Üretimi Yapan Firmalar ve Sorunları A. Kamil BAYHAN 1, Onur YAŞLI, Osman GÖKDOĞAN 2 1 Süleyman Demirel Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makineleri Bölümü, Isparta
DetaylıTORBALI TİCARET ODASI MOBİLYA SEKTÖR ANALİZİ
TORBALI TİCARET ODASI MOBİLYA SEKTÖR ANALİZİ a. Sektörün Dünya Ekonomisi ve AB Ülkelerindeki Durumu Dünya mobilya üretimi 2010 yılında yaklaşık 376 milyar dolar olurken, 200 milyar dolar olan bölümü üretim
DetaylıÜlkemizin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Bazında Değerlendirilmesi
GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2004, 21 (2), 63-70 Ülkemizin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin Coğrafik Bölgeler Bazında Değerlendirilmesi Ebubekir Altuntaş 1 Hilal Demirtola 2 1 Gaziosmanpaşa Üniversitesi,
DetaylıGayri Safi Katma Değer
Artıyor Ekonomik birimlerin belli bir dönemde bir bölgedeki ekonomik faaliyetleri sonucunda ürettikleri mal ve hizmetlerin (çıktı) değerinden, bu üretimde bulunabilmek için kullandıkları mal ve hizmetler
DetaylıErzurum İlinin Mekanizasyon Özellikleri
Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 4 (2), 57-7, 29 ISSN : 13-936 Erzurum İlinin Mekanizasyon Özellikleri Sefa ALTIKAT Ahmet ÇELİK Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, 2524 Erzurum
DetaylıİSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ
01 10 2014 Sayı 31 TEPAV İSTİHDAM İZLEME TEPAV İstihdam İzleme Bülteni nin -Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) Haziran 2014 verilerinin değerlendirildiği- 31. sayısında sigortalı
DetaylıBatı Marmara Bölgesi nin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.turkjans.com Batı Marmara Bölgesi nin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri Mehmet Fırat BARAN a *, Osman GÖKDOĞAN
DetaylıDiyarbakır İlinin Agro-Ekolojik Alt Bölgelerine Göre Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Özelliklerinin İrdelenmesi
Diyarbakır İlinin Agro-Ekolojik Alt Bölgelerine Göre Tarımsal Yapı ve Mekanizasyon Özelliklerinin İrdelenmesi Songül GÜRSOY 1, Abdullah SESSİZ 1, A.Konuralp ELİÇİN 1, Songül AKIN 2, Reşat ESGİCİ 1 1 Dicle
DetaylıİSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ
01 10 2014 Sayı 30 TEPAV İSTİHDAM İZLEME TEPAV İstihdam İzleme Bülteni nin -Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) Mayıs 2014 verilerinin değerlendirildiği- 30. sayısında sigortalı ücretli
DetaylıGönen İlçesindeki (Balıkesir) Çeltik İşletmelerinin Tarımsal Yapısı ve Mekanizasyon Durumu
7 Tarımsal Mekanizasyon 2. Ulusal Kongresi, 56 Eylül 2007, Kahramanmaraş Gönen İlçesindeki (Balıkesir) Çeltik İşletmelerinin Tarımsal Yapısı ve Mekanizasyon Durumu Gıyasettin ÇİÇEK, Sakine ÖZPINAR Çanakkale
DetaylıKONYA'DA TARIM MAKĐNELERĐ ĐMALAT SANAYĐSĐ
Konya İl Koordinasyon Kurulu 26-27 Kasım 2011 KONYA'DA TARIM MAKĐNELERĐ ĐMALAT SANAYĐSĐ Hakan ÇALIŞKAN Ziraat Mühendisi, Anız Tarım Makinaları KONYA Hızla artan nüfusun gereksinimlerini karşılamak için
DetaylıKUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM SEKTÖRÜ GZFT ANALİZİ
T.C. KUZEYDOĞU ANADOLU KALKINMA AJANSI KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM SEKTÖRÜ GZFT ANALİZİ Dr. Mehmet Ali ÇAKAL TRA1 2012 Her hakkı saklıdır. İÇİNDEKİLER 1. KAPSAM... 2 2. KUZEY DOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM
DetaylıPLASTİK KALIP TEKNİSYENİ
TANIM Plastik kalıplarının çizimlerini yaparak tasarımını ve üretimini gerçekleştirir. Gerekli şartlar sağlandığında atölyede kalıp üretimini yapan bilgisayarlı tezgâhlarda üretim programını hazırlayan
DetaylıÖZEL SEKTÖR BAKIŞ AÇISINDAN: TOHUMCULUK SEKTÖRÜNDE ÜNİVERSİTE KAMU ÖZEL SEKTÖR İŞ BİRLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ
ÖZEL SEKTÖR BAKIŞ AÇISINDAN: TOHUMCULUK SEKTÖRÜNDE ÜNİVERSİTE KAMU ÖZEL SEKTÖR İŞ BİRLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ FAHRİ HARMANŞAH TASACO TARIM A.Ş. GENEL MÜDÜRÜ 1- Tarımsal Eğitim Öğretim Konusunda Tespitler:
Detaylı2003 yılında tarımın milli gelirlerimizdeki payı yüzde 12,6 iken, 2006 yılında yüzde 11,2 ye indi.
Tarım Sektörünün İhracattaki Yeri ve Önemi Şebnem BORAN Ülkemizde son yıllarda önceliğin sanayi sektörüne kayması sonucu ekonomimizde göreceli olarak tarım ürünlerinin ihracatımızdaki ağırlığı giderek
DetaylıYozgat İlinin Tarımsal Mekanizasyon Durumunun İncelenmesi
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.turkjans.com Yozgat İlinin Tarımsal Mekanizasyon Durumunun İncelenmesi a Tanzer ERYILMAZ*, Osman GÖKDOĞAN b,
DetaylıTRAKYA YÖRESİ TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATCILARININ YAPISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
105 TRAKYA YÖRESİ TARIM ALET VE MAKİNALARI İMALATCILARININ YAPISI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA A research on the structure of farm machinery manufacturers in Trakya Region. Selçuk ARIN 1 İbrahim İÇÖZ 2 Erdal
DetaylıKırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programına Tarım Alet ve Makine Üreticilerinin Bakış Açılarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programına Tarım Alet ve Makine Üreticilerinin Bakış Açılarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma İbrahim İÇÖZ Namık Kemal Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek
DetaylıKOSGEB DESTEKLERİ NEVŞEHİR YATIRIM DESTEK OFİSİ
2014 NEVŞEHİR YATIRIM DESTEK OFİSİ İşbirliği - Güçbirliği Destek Programı KOBİ lerin bir araya gelerek tedarik, pazarlama, düşük kapasite kullanımı, rekabet gücü zayıflığı ve finansman gibi Ortak Sorunlara
DetaylıMİKROTEKNOLOJİ TEKNİSYENİ
TANIM Hassas makine ve ölçü aletlerini imal eden, bakım ve onarımını yapan kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Ölçü aletlerinin montajını yapar, - Kalibirasyon (ayarlamasını) yapar,
DetaylıFINDIK EKSPERİ. A- GÖREVLER Fındık eksperi, fındığın tarımsal işlemlerinden başlayarak pazarlama aşamasına kadar;
TANIM İyi kalitede fındık üretimi için toprağın bakımı, fidanların dikilmesi ve bakımı, ürünün toplanması konularında çalışan, üreticilere bilgi veren, ziraat mühendisleri denetiminde fındığın depolanması,
Detaylı2015 Ayçiçeği Raporu
2015 Ayçiçeği Raporu İçindekiler 1.AYÇİÇEĞİ EKİM ALANI... 2 1.1. Türkiye de Ayçiçeği Ekim Alanı... 2 1.2. TR83 Bölgesinde Ayçiçeği Ekim Alanı... 5 1.3. Samsun da Ayçiçeği Ekim Alanı... 6 1.3.1. Samsun
DetaylıKayseri İli Tarım Makinaları İmalat Sanayisinin Mevcut Durumu ve Sorunları
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Research Article JAFAG ISSN: 1300-2910
DetaylıDeğişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak. GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ
Değişen Dünyada Güçlü İşletmeler Olmak GİRİŞİM EĞİTİM ve DANIŞMANLIK MERKEZİ DIYARBAKıR ın İÇİNDE BULUNDUĞU EKONOMİK ORTAM 2 DIYARBAKıR GENEL BİLGİLER Nüfus Diyarbakır: 1.607.437 Türkiye:76.667.864 KOBİ
DetaylıMIZRAPLI HALK MÜZİĞİ ENSTRÜMANLARI YAPIMCISI
TANIM Temel müzik kavramlarını bilen ve uygulayan, müzik ve ses uygulamalarını yapan, temel teknik resim ve tüm alandaki ana enstrümanların çizimini yapan, yapacağı enstrümana uygun ağacı seçerek bu ağaçları
DetaylıİMALAT SANAYİİNDE KAPASİTE KULLANIM DURUM RAPORU 2018/II
İMALAT SANAYİİNDE KAPASİTE KULLANIM DURUM RAPORU 2018/II Ağustos 2018 AÇIKLAMA Ege Bölgesi Sanayi Odası olarak; 1980 yılından bu yana «İmalat Sanayiinde Kapasite Kullanım Durumu» çalışmasını yürütüyoruz.
DetaylıİSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ
16 09 2014 Sayı 29 Genel Değerlendirme Nisan 2014 TEPAV İstihdam İzleme Bülteni nin -Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) Nisan 2014 verilerinin değerlendirildiği- 29. sayısında sigortalı
DetaylıKAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1205
KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1205 VI. ve VII. (1991-2001) GENEL TARIM SAYIMI SONUÇLARINA GÖRE TÜRKİYE' NİN TARIMSAL YAPI ve MEKANİZASYON DURUMUNDAKİ DEĞİŞMELER Cihat Yıldız*-İsmail Öztürk**-Yücel Erkmen* Özet
DetaylıMakine, Resim ve Konstrüksiyon teknikerleri imalat yapan hemen hemen her sektörde iş bulabilmektedir. Belli başlı sektörler aşağıda belirtilmiştir.
Bölüm: Makine ve Metal Teknolojileri Program: Makine, Resim ve Konstrüksiyon Programın Tanıtımı: Okulumuz Makine, Resim ve Konstrüksiyon Programı 1980 1981 Eğitim Öğretim yılında açılmıştır. 4702 sayılı
DetaylıKaraman İlinin Tarımsal Mekanizasyon Seviyesinin Belirlenmesi
Tarım Makinaları Bilimi Dergisi 2007, 3 (4), 211-215 Karaman İlinin Tarımsal Mekanizasyon Seviyesinin Belirlenmesi Mehmet Uğur YILDIZ, Yusuf DİLAY, Adem ÖZKAN K.M.Ü. Meslek Yüksekokulu Yunus Emre Yerleşkesi,
DetaylıİMALAT SANAYİİNDE KAPASİTE KULLANIM DURUM RAPORU 2018/III
İMALAT SANAYİİNDE KAPASİTE KULLANIM DURUM RAPORU 2018/III Ekim 2018 AÇIKLAMA Ege Bölgesi Sanayi Odası olarak; 1980 yılından bu yana «İmalat Sanayiinde Kapasite Kullanım Durumu» çalışmasını yürütüyoruz.
DetaylıTR 61 DÜZEY 2 BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (ANTALYA-ISPARTA-BURDUR)
TR 61 DÜZEY 2 BATI AKDENİZ KALKINMA AJANSI (ANTALYA-ISPARTA-BURDUR) ANTALYA DA TARIM SEKTÖRÜNÜN SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ ÇALIŞTAYI SÜS BİTKİLERİ VE TIBBİ AROMATİK BİTKİLER ALT SEKTÖRÜ ÇALIŞMA GRUBU
DetaylıDenizli İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin İncelenmesi. Current Status of Agricultural Mechanization Level of Denizli Province
TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ www.turkjans.com TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES Denizli İlinin Tarımsal Mekanizasyon Düzeyinin İncelenmesi İbrahim DORUK Pamukkale Üniversitesi
DetaylıSanayi kuruluşlarının ayrımı
SANAYİ Sanayi kentin yapısını birincil ölçüde değiştiren, işgücü ve hizmet yaratan tarımsal üretimden farklı bir üretim organizasyon, ulusal ve uluslar arası ekonominin buluştuğu bir güç olarak tanımlanabilir
DetaylıTARIM VE ORMANCILIK MAKĠNELERĠ SEKTÖR NOTU
TARIM VE ORMANCILIK MAKĠNELERĠ SEKTÖR NOTU Tarım makineleri sektörü tarıma hizmet eden makinelerin ve ekipmanların üretimini, ticaretini ve tüketimini kapsayan reel sektöre ait bir sanayi sektörüdür. Sektörde
Detaylı14 Araştırma Makalesi. Gaziantep İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri
14 Araştırma Makalesi Gaziantep İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri Cem BİLİM 1*, Tayfun KORUCU 2, Tuba SEMERCİ 1 1 Antepfıstığı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, Gaziantep 2 KSÜ, Ziraat Fakültesi Biyosistem
DetaylıYerel yönetimler, Kamu ve Sivil toplum kurum/kuruluşları, İşletmeler, Üniversiteler, Kooperatifler, birlikler
Kalkınma İller Konu Başlığı Uygun Başvuru Sahipleri Son Başvuru Destek Üst Limiti (TL) Destek oranı (%) Ankara Ankara İleri Teknolojili Ürün Ticarileştirme Mali Destek Yerel Ürün Ticarileştirme Mali Destek
DetaylıTARIM ALET VE MAKİNELERİ SEKTÖRÜ 2013 VERİ ARAŞTIRMA RAPORU CEYHAN TİCARET ODASI
TARIM ALET VE MAKİNELERİ SEKTÖRÜ 2013 VERİ ARAŞTIRMA RAPORU CEYHAN TİCARET ODASI BAŞKAN DAN; Gelişmelerin Dünya çapında bir enerji merkezi oluşturulmasını planladığı bölgemiz de; Proje alanı İskenderun
DetaylıTÜRKİYE NİN TARIMSAL MEKANİZASYON DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ İLE HARİTALANMASI *
TÜRKİYE NİN TARIMSAL MEKANİZASYON DÜZEYİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİ İLE HARİTALANMASI * Determination and Mapping of the Agricultural Mechanizatıon Level in Turkey İnci DARTAR Tarım
DetaylıT.C SİNOP VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı
T.C SİNOP VALİLİĞİ İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı 24.10.2017 Tanım Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı, kırsal alanda ekonomik
DetaylıKOSGEB DESTEKLERİ NEVŞEHİR TİCARET VE SANAYİ ODASI
KOSGEB DESTEKLERİ NEVŞEHİR TİCARET VE SANAYİ ODASI KOSGEB DESTEKLERİ GENEL DESTEK PROGRAMI Programın Gerekçesi: Proje hazırlama kapasitesi düşük KOBİ ler ile KOSGEB hedef kitlesine yeni dahil olmuş sektörlerdeki
DetaylıMERMERCİ VE SÜSLEME TAŞÇISI/MERMER İŞLEMECİSİ
TANIM Cilalanıp parlatılabilen her türlü taşı çeşitli makine ve teçhizatla kesip tornada işleyen, parlatan süsleme işleri yapan ayrıca inşaat sektörünün ihtiyaç duyduğu mermer tezgahı, denizliği, eşiği
DetaylıAraştırma Notu 17/212
Araştırma Notu 17/212 18 Mayıs 2017 15-19 YAŞ ARASINDAKİ 850 BİN GENÇ NE İŞGÜCÜNDE NE EĞİTİMDE Gökçe Uysal * ve Selin Köksal ** Yönetici Özeti 2014 ve 2015 Hanehalkı İşgücü Anketi verileri kullanılarak
DetaylıİHRACAT VE YENİLİKÇİLİK MALİ DESTEK PROGRAMI
1 2 İHRACAT VE YENİLİKÇİLİK MALİ DESTEK PROGRAMI Programın Amacı İşletmelerin ihracat ve yenilikçilik yeteneklerini geliştirerek TRB1 Bölgesi'nin rekabet gücünün artırılmasına katkı sağlamaktır. 3 İHRACAT
DetaylıBİLGİSAYARLI NÜMERİK KONTROL (CNC) TEKNİSYENİ
TANIM Makine parçalarının üretiminde kullanılan takım tezgahlarını, bilgisayarla çalıştıran kişidir. A- GÖREVLER KULLANILAN, ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN - Üretim yapılacak parçanın, makinede hangi işlemlerden
DetaylıKUZEY DOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM SEKTÖRÜ GZFT (SWOT) ANALİZİ(2012)
T.C. KUZEYDOĞU ANADOLU KALKINMA AJANSI KUZEY DOĞU ANADOLU BÖLGESİ TARIM SEKTÖRÜ GZFT (SWOT) ANALİZİ(2012) Dr. Mehmet Ali ÇAKAL TRA1 2012 Her hakkı saklıdır. İÇİNDEKİLER 1. KAPSAM... 3 2. KUZEY DOĞU ANADOLU
DetaylıBİLGİSAYAR DESTEKLİ MAKİNE RESSAMI / MAKİNE RESSAMI
TANIM Yeni veya mevcut bir makinenin veya makine parçasının bilgisayar destekli katı modellemesini yapan montaj resmini ve detay resimlerini istenilen ölçekte ve belirlenmiş standartlara uygun olarak çizen
DetaylıENDÜSTRİYEL KALIP TEKNİSYENİ
TANIM Metal veya metal olmayan makine parçalarının istenilen ölçülerde en az malzeme, insan gücü ve takım tezgâhları (presler, enjeksiyon makineleri vb.) yardımıyla, en kısa sürede üretilebilmesini sağlayan
DetaylıTARSUS TİCARET BORSASI
TARSUS TİCARET BORSASI Ülkemizde yetiştirilen tarımsal ürünlerden, tarımsal üretimin bir kısmı doğrudan tüketilirken, bir kısmı sanayide hammadde olarak işlenerek değişik gıdalara dönüştürülmektedir. Tarımsal
DetaylıGRAFİK 1 : ÜRETİM ENDEKSİNDEKİ GELİŞMELER (Yıllık Ortalama) (1997=100) Endeks 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0. İmalat Sanayii
TÜTÜN ÜRÜNLERİ İMALAT SANAYİİ Hazırlayan Ömür GENÇ ESAM Müdür Yardımcısı 78 1. SEKTÖRÜN TANIMI Tütün ürünleri imalatı ISIC Revize 3 sınıflandırmasına göre, imalat sanayii alt ayrımında 16 no lu gruplandırma
DetaylıİSTİHDAM İZLEME BÜLTENİ
12 08 2014 Sayı 28 Genel Değerlendirme Mart 2014 TEPAV İstihdam İzleme Bülteni nin -Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) Mart 2014 verilerinin değerlendirildiği- 28. sayısında sigortalı
DetaylıTARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ İZMİR
TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ 12.01.2016 İZMİR KURULUŞ KANUNU Tarım Kredi Kooperatiflerinin temelleri 1863 yılında Memleket Sandıkları adı altında Mithat Paşa tarafından atılmıştır. 1972 yılında çıkarılan
DetaylıTÜRKİYE TAKIM TEZGAHLARI ALT SEKTÖRÜ
TÜRKİYE TAKIM TEZGAHLARI ALT SEKTÖRÜ SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Şubat 2010 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ... 3 2. DÜNYA TAKIM TEZGAHLARI SEKTÖRÜ... 3 2.1. Dünya Takım Tezgâhları İhracatı... 3 2.2. Dünya Takım Tezgâhları
DetaylıKOSGEB DESTEKLERİ (2010/YENİ DESTEKLER)
KOSGEB DESTEKLERİ (2010/YENİ DESTEKLER) 1.KOBİ PROJE DESTEK PROGRAMI İşletmelere özgü sorunların işletmeler tarafından projelendirildiği ve projelendirilen maliyetlerin desteklenebildiği bir programa ihtiyaç
DetaylıGIDA TEKNOLOJİSİ ALANI ALANIN TANIMI:
GIDA TEKNOLOJİSİ ALANI ALANIN TANIMI: Gıda teknolojisi alanı, tarım ve hayvancılığa dayalı ham maddeleri modern teknolojileri uygulayarak işleyen ve güvenli gıda üretimini sağlamak için duyusal, fiziksel,
DetaylıMersin İlinin Tarımda Teknoloji Kullanım Projeksiyonu
Mersin İlinin Tarımda Teknoloji Kullanım Projeksiyonu Bünyamin DEMİR İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 33130, Mersin e-posta: demir_33@hotmail.com Geliş Tarihi/Received:20.04.2013 Kabul Tarihi/Accepted:05.07.2013
DetaylıEKONOMİK DURUM TESPİT ANKET SONUÇLARI
EKONOMİK DURUM TESPİT ANKET SONUÇLARI Ankete Katılım: 1998 yılından bu tarafa düzenlenen anketimize bu dönem 65 firmadan cevap gelmiştir. Bu miktar toplam üyelerimizin %10 una karşılık gelmektedir. Ankete
DetaylıEkonomik Rapor Kaynak: TÜİK. Grafik 92. Yıllara göre Doğuşta Beklenen Yaşam Süresi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /
Grafik 92. Yıllara göre Doğuşta Beklenen Yaşam Süresi Erkek nüfus için, doğuşta beklenen yaşam süreleri 2000-2009 yılları arasında incelendiğinde 2000 yılında 68,1 yıl olan beklenen yaşam süresi 2001-2007
DetaylıTrakya Bölgesindeki Tarım Makinaları Üreticileri Bilişim Altyapıları ve Bilgisayar Kullanımları Üzerine Bir Araştırma
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 30 Ocak - 01 Şubat 2008 Trakya Bölgesindeki Tarım Makinaları Üreticileri Bilişim Altyapıları ve Bilgisayar Kullanımları Üzerine Bir Araştırma Namık Kemal
DetaylıDİCLE ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA BÖLÜMÜ Bölüm, 2004 yılında Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü adı ile açılmıştır.
DİCLE ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA BÖLÜMÜ Bölüm, 2004 yılında Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü adı ile açılmıştır. Bölümün ana çalışma konuları, tarımsal mühendisliğin tarımsal
DetaylıENDÜSTRİYEL REKLAMCILIK VE BASKI SEKTÖRÜ ÖLÇÜMLEME ÇALIŞMASI SORU FORMU
Sayın Yetkili, ENDÜSTRİYEL REKLAMCILIK VE BASKI SEKTÖRÜ ÖLÇÜMLEME ÇALIŞMASI SORU FORMU Sektörün rakamsal verilerle tanımlanması amacıyla yapılan bu çalışmada, firmanıza ilişkin bilgiler gizlilik çerçevesinde
DetaylıDOĞU ANADOLU BÖLGESİNDEKİ GIDA SANAYİNİN DURUMU VE İYİLEŞTİRME OLANAKLARI
DOĞU ANADOLU BÖLGESİNDEKİ GIDA SANAYİNİN DURUMU VE İYİLEŞTİRME OLANAKLARI Yrd. Doç. Dr. İbrahim YILDIRIM1 Arş. Gör. İbrahim ACAR1 Arş. Gör. Hakkı ÇİFTÇİ1 1.GİRİŞ Gıda sanayi tarımsal hammaddenin işlenerek
DetaylıKONYA-EREĞLİ TİCARET BORSASI TÜRKİYE DE VE İLÇEMİZDE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ SORUNLARI
KONYA-EREĞLİ TİCARET BORSASI 2015 TÜRKİYE DE VE İLÇEMİZDE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ SORUNLARI TÜRKİYE DE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ Ülkemiz coğrafi özellikleri bakımından her türlü hayvansal ürün üretimi için uygun
DetaylıAydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri. Technical Properties of Some Milking Parlours in Aydın Province
Aydın İlindeki Bazı Süt Sağım Tesislerinin Teknik Özellikleri Türker SARAÇOĞLU, Nurettin TOPUZ, Cengiz ÖZARSLAN Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Aydın turksar@hotmail.com
DetaylıTARIM İŞLETMECİLİĞİ VE PAZARLAMA MESLEK ELEMANI
TANIM Tarım işletmelerinde günümüz koşullarına göre, işletme ve pazarlama olanaklarını bilen ve bu doğrultuda verimliliğin arttırılması için çalışan kişidir. A-GÖREVLER KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN
DetaylıSelçuk Tarım Bilimleri Dergisi. Konya'da Bulunan Tarım Makinaları İmalat Sanayinin Özellikleri
Selçuk Tar Bil Der, 1(2):56-66 56 Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi Konya'da Bulunan Tarım Makinaları İmalat Sanayinin Özellikleri İsmail Korkmaz 1*, Haydar Hacıseferoğulları 1 1 Selçuk Üniversitesi, Ziraat
DetaylıTEKSTİL MAKİNALARI. Hazırlayan Hasan KÖSE 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi
TEKSTİL MAKİNALARI Hazırlayan Hasan KÖSE 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TEKSTİL MAKİNALARI TÜRKİYE DE ÜRETİM Tanımı Tekstil makinaları, tekstil sanayinin
DetaylıAHŞAP DOĞRAMA TEKNOLOJİSİ TEKNİSYENİ
TANIM Ahşap malzemelerden yapılan her türlü sabit, hareketli doğramaların ve iç-dış mekan doğramaların projelerine göre imalat, montaj ve onarım işlemlerini, kendi başına ve/veya ekip halinde ve belirli
DetaylıKALKINMA AJANSLARI HĠBE PROGRAMLARI BİLGİ NOTU
KALKINMA AJANSLARI HĠBE PROGRAMLARI Çukurova Kalkınma Ajansı (Adana, Mersin) Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) Ġzmir Kalkınma Ajansı (Ġzmir) Mevlana Kalkınma Ajansı (Konya, Karaman)
DetaylıTRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ
Türkiye 2. Tarmı Ekonomisi Kongresi, Eylül 1996 -A d ana Cilt: / Sayfa: 185 TRAKYA BÖLGESİNDE BAZI ŞARAPLIK UZUM ÇEŞİTLERİNİN EKONOMİK ANALİZİ Dr.Salan YÜKSEL D ELİCE' Prof. Dr. Erdoğan OKTA Y2 1. GİRİŞ
DetaylıPROJENİN TEZİN veya ÇALIŞMANIN TAM ADI
ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ TARIM EKONOMİSİ BÖLÜMÜ.. Nolu Araştırma Projesi PROJENİN TEZİN veya ÇALIŞMANIN TAM ADI ÖRNEK ÜRETİCİ SORU FORMU 1. ANKET KODU: Değerli üreticimiz aşağıda yer
DetaylıÜlkemizde Meslek Yüksekokulları Bünyesinde Bulunan Tarım Alet ve Makinaları Programlarının Mevcut Durumlarının Değerlendirilmesi
Ülkemizde Meslek Yüksekokulları Bünyesinde Bulunan Tarım Alet ve Makinaları Programlarının Mevcut Durumlarının Değerlendirilmesi Sercan SAYIN, Oktay SÖYLER MKÜ İskenderun Meslek Yüksekokulu, İskenderun,
DetaylıNeden Malatya ya yatırım yapmalı
Neden Malatya ya yatırım yapmalı 11 2011 Temel Bilgiler Malatya, Doğu Anadolu Bölgesinin ekonomik açıdan en gelişmiş ilidir. 2010 ADNKS verilerine göre il nüfusu 740.643, merkez nüfusu 500 bin civarında,
DetaylıANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü
ANKARA ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü 1 TARİHÇE Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları Bölümü, Türkiye' de Tarım Makinaları alanında
DetaylıTÜRK DERİ VE DERİ MAMÜLLERİ SEKTÖRÜ
TÜRK DERİ VE DERİ MAMÜLLERİ SEKTÖRÜ Türklerin dericiliğe başlamaları kaynaklara göre, 12. yüzyıla kadar gitmektedir. Köklü bir tarihsel geçmişe sahip olan deri ve deri sanayinin 1970 lerden itibaren ülkemizde
DetaylıBİTKİSEL ÜRETİM TEKNİKERİ
TANIM Gıda ve gıda dışı amaçlı tarla ve bahçe bitkilerinin üretiminden, verimliliğinin artırılmasından, ürünlerinin değerlendirilmesinden ve satışından sorumlu ara meslek elemanıdır. A- GÖREVLER Bitkisel
DetaylıTARIM SEKTÖRÜNDE YARALANMALAR VE KORUNMA. Doç. Dr. Y. Benal Öztekin
TARIM SEKTÖRÜNDE YARALANMALAR VE KORUNMA Doç. Dr. Y. Benal Öztekin 1 İÇERİK tarımsal üretimin yapısal farklılıkları tarım iş kolunun iş güvenliği açısından durumu tarımda kullanılan makineler tarım makinelerinde
DetaylıATATÜRK BARAJ GÖLÜNDE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPAN İŞLETMELERİN YAPISAL VE EKONOMİK ANALİZİ. Doç. Dr. Bahri KARLI 1
ATATÜRK BARAJ GÖLÜNDE ALABALIK YETİŞTİRİCİLİĞİ YAPAN İŞLETMELERİN YAPISAL VE EKONOMİK ANALİZİ Doç. Dr. Bahri KARLI 1 1. GİRİŞ Su ürünlerinin proteince zengin bir besin kaynağı olması, insan sağlığı için
DetaylıİZMİR DE SÜT HAYVANCILIĞI
İZMİR DE SÜT HAYVANCILIĞI Şebnem BORAN Gözde SEVİLMİŞ Süt özellikle protein, yağ, vitamin (C vitamini hariç) ve mineraller (başta kalsiyum ve fosfor olmak üzere) gibi beslenmede çok önemli olan toplam
DetaylıTIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER TEKNİKERİ
TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLER TEKNİKERİ TANIM Süs Bitkileri, Gıda, boya ilaç ve kozmetik endüstrisinde ekonomik değeri olan tıbbi bitkilerin yetiştirilmesi, etkin madde elde edilmesi, korunması, kültüre alınması,
DetaylıYeni Yüzümüz ve Projelerimizle Yükselmeye Devam Ediyoruz
Yeni Yüzümüz ve Projelerimizle Yükselmeye Devam Ediyoruz We Continue To Rise With Our New Identity and Projects www.aliisildar.com.tr Yeni Yüzümüz ve Projelerimizle Yükselmeye Devam Ediyoruz We Continue
DetaylıKonya da Bulunan Değirmen Makineleri İmalat Sanayinin Yapısal Durumu
Tarım Makinaları Bilimi Dergisi (Journal of Agricultural Machinery Science) 2013, 9 (1), 73-81 Konya da Bulunan Değirmen Makineleri İmalat Sanayinin Yapısal Durumu M. Nevzat ÖRNEK 1, Hasan ARISOY 2, Haydar
DetaylıT.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KIRIKKALE İLİ 2008 YILI İŞGÜCÜ PİYASASI ARAŞTIRMASI SONUÇ RAPORU
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI TÜRKİYE İŞ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KIRIKKALE İLİ 2008 YILI İŞGÜCÜ PİYASASI ARAŞTIRMASI SONUÇ RAPORU ARAŞTIRMANIN KAPSAM VE AMACI İşgücü piyasasında ihtiyaç duyulan
DetaylıKaynak : Tutku yayınları Ders Kitabı
Kaynak : Tutku yayınları 2016-2017 Ders Kitabı c Kimya sanayisi, modern dünyadaki endüstriyel üretimin temel bileşenlerinden biridir. Üretiminde girdi olarak kimya sanayi ürünü kullanılmayan ürün miktarı
DetaylıAvrupa Birliği Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Daire Başkanı
T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI TARIM REFORMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Avrupa Birliği Yapısal Uyum Yönetim Otoritesi Daire Başkanı Ali ERGİN-ali.ergin@tarim.gov.tr HAZİRAN-2014 KIRSAL KALKINMA ÇALIŞMALARI
DetaylıGENEL SOSYOEKONOMİK GÖRÜNÜM
GENEL SOSYOEKONOMİK GÖRÜNÜM 2014 yılı Adrese Dayalı Nüfus Sayımı na göre Afyonkarahisar ın nüfusu 706.371 dir ve ülke genelinde 31. sıradadır. Bu nüfusun 402.241 i il ve ilçe merkezlerinde, 304.130 u ise
Detaylı