TÜRKİYE DE SOSYAL POLİTİKA ALANINDA YAŞANAN GÜNCEL TARTIŞMALAR ÜZERİNE KISA BİR DEĞERLENDİRME

Transkript

1 TÜRKİYE DE SOSYAL POLİTİKA ALANINDA YAŞANAN GÜNCEL TARTIŞMALAR ÜZERİNE KISA BİR DEĞERLENDİRME GİRİŞ 1970 lerin son yıllarından itibaren tüm dünya ülkeleri başka bir alternatifin olmadığı iddiasıyla küreselleşme adı verilen süreçle eklemlenmeye başlamışlardır. Bu eklemlenme kapitalizmin merkez ülkelerinden toplumsal uzlaşı ile, Avrupa nın doğusunda ve kıtanın güneyinde ise büyük ölçüde askeri darbeler aracılığıyla, zora dayalı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Küreselleşme sürecinin ideolojik arka planını oluşturan neo-liberal ekonomi politikaları doğası gereği toplumsal bütünleşmeyi hedefleyen tüm ideolojileri ve kurumları tasfiye çalışmalarına girmiştir. Bu çalışmalardan doğal olarak sosyal politika da nasibini almıştır. Yaklaşık 30 yıl süren sosyal politikasızlaştırma girişimlerine karşın her dönem güncelliğini koruyan bu disiplin 2008 yılında Amerika Birleşik Devletleri nde başlayıp tüm dünyaya yayılan Küresel Ekonomik Kriz ile birlikte yeniden önem kazanmaya başlamıştır. Sosyal politikasızlaştırma çalışmaları, kaçınılmaz olarak toplumsal yaşamın bir parçasını oluşturan akademik alana da yansımıştır. Bu çalışmayı hazırlama fikri, yukarıda kısaca açıklanan sosyal politikasızlaştırma çabaları ile Prof. Meryem Koray tarafından Çalışma ve Toplum Dergisi nin 36.sayısında yayınlanan Akademik Alanda Sosyal Politika Nereye? [1] başlıklı makalesi ile gelişmiştir. Çalışmada Türkiye de yaklaşık 80 yıllık bir tarihe sahip olan /olduğu iddia edilen sosyal politika disiplinine ilişkin kısa bir tarihçeye, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri (ÇEEİ) bölümleri için girişilen yeniden adlandırma çalışmalarına ve sosyal politika alanındaki güncel akademik gelişmelere ilişkin değerlendirmelere yer verilecektir. A. 80 Yıllık Bir Gelenek? Türkiye nin tarihi neredeyse Cumhuriyet in tarihiyle eşit bir akademik sosyal politika geçmişi bulunduğu konusunda genel bir uzlaşı vardır. Konuyla ilgili yapılan çalışmalarda iki farklı ismin ve geleneğin ön plana çıktığı görülmektedir. Bunlardan ilki, 1933 yılında Prof. Gerhard Kessler tarafından İstanbul Üniversitesi bünyesinde kurulan Sosyal Siyaset Kürsüsü aracılığıyla gelişen yaklaşımdır. Öte yandan ikinci geleneği ise 1950 li yılların başından itibaren Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi bünyesinde Prof. Cahit Talas tarafından tohumları atılan yaklaşım oluşturmaktadır.

2 1. Gerhard Kessler 1930 lu yılların başında Almanya da iktidarı ele geçiren Adolf Hitler in faşist yönetimi tarafından uygulanan bilim karşıtı politikalar nedeniyle çok sayıda bilim insanının farklı ülkelere göç etmek zorunda kaldıkları bilinmektedir. Bu zorunlu göç hareketinin Türkiye deki en önemli yansımalarından biri, 1933 yılında Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin daveti ile ülkemize gelen Kessler in yeniden yapılanan İstanbul Üniversitesi bünyesinde Sosyal Siyaset Kürsüsünü kurması olmuştur[2]. Cumhuriyetin ilk yıllarında başlatılan, üniversitelerin yeniden yapılandırılması sürecinde faşist yönetim nedeniyle Almanya yı yasal/yasadışı yollarla terk etmek zorunda kalan bilim insanlarının Türkiye ye gelmeleri, ülkemizde modern üniversitelerin kurulmasına önemli katkılar sağlamıştır[3] yılından itibaren 18 yıl boyunca İstanbul Üniversitesi nde kurucusu olduğu kürsüde sosyoloji, iktisadi bilimler, siyaset bilimi ve yerel yönetimler alanında çalışmalar yürüten ve 1951 yılında bir başka davet üzerine Almanya ya geri dönen Kessler, Türkiye de sosyal politikanın bir bilim dalı olarak tanımlanmasını ve tanınmasını sağlayan isim olarak kabul edilmektedir[4]. Prof. Kessler, ülkesine döndükten 12 yıl sonra, 1963 yılında yaşama veda etmiştir. 2. Cahit Talas 1938 yılında Ankara Üniversitesi nde eğitimini tamamlayıp devlet bursu ile İsviçre ye gönderilen Talas, 1953 yılına kadar çeşitli kamu kurumlarında yürüttüğü görevlerinden sonra aynı yıl Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi ne doçent olarak girmiştir. Bunu takip eden süreçte, ülkemizde İstanbul Üniversitesi ndekinden farklı bir sosyal politika anlayışının gelişimi başlamıştır[5]. 27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesinden sonra ilk hükümette Çalışma Bakanlığı görevini üstlenen Talas, böylece sosyal politika alanında yaptığı teorik çalışmaları pratiğe dönüştürme fırsatı bulmuştur yılında yürürlüğe giren Sendikalar Kanunu ile Toplu Sözleşme, Grev ve Lokavt Kanunlarının hazırlanması, Avrupa Sosyal Şartı nın çekinceli de olsa kabulü gibi konularda Talas ın önemli katkılarının olduğu bilinmektedir[6]. Kısa süren Bakanlık döneminden sonra yeniden akademik yaşama dönen Talas, yaklaşık 20 yıl boyunca Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi bünyesinde yürüttüğü akademik yaşamını 12 Eylül 1980 Askeri Müdahalesi nedeniyle sonlandırmak zorunda kalmıştır.

3 Sosyal politika isminden rahatsız olan ve bunun yerine ÇEEİ bölümlerini kuran dönemin Yükseköğretim Kurumu (YÖK) ile çatışma yaşayan Talas, eski asistanı ve mesai arkadaşı Prof. Alpaslan Işıklı nın 1981 yılında 1402 sayılı yasada yapılan değişiklikle birlikte işten uzaklaştırılmasından sonra kendi isteğiyle emekli olmuştur[7] yılından sonra da çalışmalarına devam eden Talas, 2007 yılında hayatını kaybetmiştir. B. Adı Konul(a)mamış Bir Bölüm Yukarıda belirttiğim gibi 12 Eylül 1980 Askeri Müdahalesini izleyen süreçte YÖK ün aldığı bir kararla sosyal politika kürsüleri lağvedilirken onların yerini ÇEEİ bölümleri almıştır. Koray ın saptamasından hareketle sosyal politika isminde yaşanan değişimin aynı zamanda ideolojik bir dönüşüm anlamına geldiğini söylemek yanlış olmayacaktır. Bu bağlamda 1980 li yıllarda hakim hale gelen liberalleşme politikalarının, devletin küçülmesi, sosyal devletten uzaklaşılması gibi eğilimlerle ters düşen sosyal politika kürsülerinin yaşatılmasına hakim anlayış izin vermemiştir[8]. O gün, bu yeni adın sosyal politikacılar tarafından benimsenmemesi nedeniyle başlayan tartışmaların son yıllarda farklı bir noktaya geldiği görülmektedir. Neo-liberal ekonomi politikalarının yükselişi ile birlikte ön plana çıkan insan kaynakları yönetimi konusundaki eğitimlerin Türkiye de ÇEEİ bölümleri bünyesinde verilmesi, bölüm adlarının yeniden değiştirilmesi konusunda tartışmaları başlatmıştır. Bu bağlamda tartışma, zaten tam olarak kabul görmemiş olan ÇEEİ adının yerini İnsan Kaynakları Yönetimi nin alması konusunda yoğunlaşmıştır. Sosyal politikanın siyasetle, iktisatla, sosyolojiyle, hukukla, psikolojiyle, tarihle ve farklı çok sayıda bilim dalı ile ilişkili olduğu bir alan olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda sosyal politika, anılan bilim dallarının alanına uzanarak onlarla eklemlenen bir niteliğe sahiptir[9]. İsim değişikliğine kadar sosyal politikanın bir alt dalı iken üst alan haline olan çalışma ekonomisi ve endüstri ilişkileri disiplinleri, sosyal politika ile benzer paradigmalara sahip alanlar olarak değerlendirilmektedir. Buna karşın Prof. Ahmet Makal a göre ÇEEİ bölümlerinin yerini İnsan Kaynakları Yönetimi nin alması salt isim değişikliği ile değil aynı zamanda bir paradigma değişimiyle açıklanacak bir süreç olacaktır[10]. İsim değişikliği alanında yaşanan bu tartışmalara karşın sosyal politikanın bugün ÇEEİ bölümleri bünyesinde var olan tüm anabilim dallarının üstünde bir şemsiye kavram olduğu kabul edilmektedir. İncelenen çok sayıda farklı çalışmada bu açıklamanın örneklerine rastlanmıştır[11]. Bunun yanında 2012 yılının Mayıs ayında İstanbul Üniversitesi tarafından düzenlenen 14.Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü Kongresi için hazırlanan logoda da çalışma ekonomisi, endüstri ilişkileri, iş hukuku ve insan kaynakları disiplinleri sosyal politika etrafında şekillenen alanlar olarak tanımlanmıştır.

4 ÇEEİ bölümlerinin isminde yapılması muhtemel değişikliklere ilişkin farklı bir görüş de Dr. Taner Akan tarafından dile getirilmiştir. Akan, yaptığı çalışmada bölüm isimlerinde yapılacak değişiklikler için iki ismi ön plana çıkartmaktadır. Bunlar; Çalışma İlişkileri ve Sosyal Politika ile Sosyoloji, Politika ve Ekonomidir[12]. C. Bir Akademik Gelenek Olarak Türkiye de Sosyal Politika İsim değişikliğine ek olarak sosyal politika alanında tartışmalara neden olan bir başka konu da ülkemizde bir sosyal politika geleneğinin var olup olmadığıdır. Genel kanı, Türkiye de bu çalışmanın ilk bölümünde yapılan değerlendirmeye uygun bir sosyal politika geleneğinin olduğu yönündedir. Ancak genel kanıdan farklı yorumlar da mevcuttur. Prof. Engin Yıldırım, sosyal politika bilimsel geleneğinin ülkemizde tam anlamıyla henüz ortaya çıkmadığı kanısındadır. Yıldırım, bu görüşünü eğer bilimsel bir gelenek olsaydı şu anda düzenli kongreleri ve bilimsel dergileri olan bir topluluk olurduk cümlesiyle açıklamaktadır[13]. Tam olarak katılmamakla birlikte bu görüşün haklı bir değerlendirmeyi de içerdiği kanısındayım. Her ne kadar 80 yıllık bir geçmişten bahsetsek de tarihsel süreç içerisinde Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi dışında sürekli olarak yayınlanmış bir sosyal politika dergisinin olmadığı bilinen bir gerçektir. Üstelik bu derginin de belli zamanlarda uzun aralıklarla yayınlandığı sosyal politika alanında çalışan herkesin malumudur. Son yıllarda Çalışma ve Toplum ve İşgüç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları dergileri ile süreklilik arz eden yayınlar sosyal politika alanına girmişse de bu yayınların yaklaşık 10 yıllık geçmişi Türkiye de 80 yıldır var olduğu iddia edilen sosyal politika geleneğinin yanında oldukça kısa bir dönemi kapsamaktadır. Bu yıl 15.si yapılacak ÇEEİ bölüm kongresi için de benzer bir durum geçerlidir ve 2006 yıllarında düzenlenen Ulusal Sosyal Politika Kongreleri de bir sürekliliğe sahip olamamıştır. Yine son 5 yıldır düzenlenen Sosyal Haklar Kongrelerinin de geçmişi oldukça yenidir. Akademik düzeyde yapılan bu kongrelere ek olarak geçtiğimiz yıl 5.si gerçekleşen, Ankara Üniversitesi Sosyal Politika Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen ve tüm Türkiye deki ÇEEİ bölümü öğrencilerini bir çatı altında buluşturan Mülkiye Genç Sosyal Politikacılar kongresi için de aynı durumun geçerli olduğunu söylemek mümkündür. Bu noktada yanlış bir anlaşılmaya neden olmamak adına şunu açıklamak isterim. Adını andığım dergiler ve kongreler bugün sosyal politika alanında akademik çalışmalarını yürütenler için temel kaynaklar arasında yer almaktadır. Henüz lisansüstü aşamasında olan benim gibi çok sayıda sosyal politikacı bu dergileri ve kongre kitaplarını kendisine temel kaynak almaktadır. Burada sorgulanan nokta, akademik geleneğin süresiyle Türkiye de sosyal politika alanında yapılan güncel çalışmalar arasındaki ilişkidir. Ayrıca yine belirtmek isterim ki Mülkiye Genç Sosyal Politikacılar Kongresi, henüz üniversite ikinci sınıfta iken kendime akademik kariyer yapma hedefini koymamı sağlayan ilk gelişmelerden biridir.

5 Yukarıda ileri sürdüğüm görüşlerin Talas ın vefatından sonra Çalışma ve Toplum Dergisinde Prof. Mesut Gülmez tarafından O nun anısına yazdığı makalede yer alan bir temenni ile somutlaştırılabileceği kanısındayım: Sosyal Politika tarih ve yazınımızın bu unutulmaz adı, sendikaların ve akademisyenlerin ortak katkısıyla adına düzenlenecek bir Cahit Talas Sosyal Politika Kongresi nde, tüm yönleriyle irdelenmeyi hak etmektedir[14]. Böyle bir Kongrenin bugüne kadar düzenlenmediği sanırım herkesi malumudur. Ayrıca yine herkes tarafından bilinmektedir ki ne Kessler in ne de Talas ın kitapları bugün herhangi bir yayınevi tarafından basılmamakta ve bu eserlere ancak sahaflarda ulaşılabilmektedir. D. Sosyal Politikada Güncel Tartışmalar Sosyal politikada güncel tartışmalar başlığı altında, sosyal politikanın kapsamına, sosyal politika-sosyal hizmet ilişkisine, kuramsal çalışmalar ile alan araştırmaları arasındaki ilişkiye ve çatışmaya ve akademi-sendika ilişkisine yer verilecektir. Akademik alanda sosyal politika konusunda dikkati çeken ilk tartışma alanı akademik çalışmaların dar anlamda sosyal politika ekseninde yürütülmesiyle ilgilidir. Dar anlamda sosyal politika, sosyal sınıfların hareketleri, çelişkileri ve mücadeleleri karşısında devleti ve hukuki düzeni korumaya ve sürdürmeye yönelik kavramlar bütünü biçiminde tanımlanmaktadır[15]. Öte yandan geniş anlamda sosyal politika ise toplumun ekonomik yaşamında ekonomik bağımlılıkları nedeniyle özellikle zarar görebilecek olan, yoksulluk tehlikesiyle karşı karşıya bulunan halk gruplarının korunması için sosyal güvenlik ve barışın sağlanmasıyla halkın ve devletin varlığını koruma ve gelişmesini sağlama amacıyla yönelen önlem ve örgütlerin bütünü şeklinde açıklanmaktadır[16]. Bu tanımlamalardan hareketle dar anlamda sosyal politikanın emek-sermaye ilişkilerini kapsadığını, geniş anlamda sosyal politikanın ise toplumsal bakımdan gereksinmesi bulunan tüm kesimleri ilgilendirdiğini söylemek mümkündür. Bu noktada eleştiriler, Türkiye de sosyal politika alanında yapılan çalışmaların çoğunluğunun kavramın dar boyutuna ilişkin olduğu konusunda yoğunlaşmaktadır. Koray, konuyla ilgili şu saptamalarda bulunmuştur[17]: -Sosyal politikanın çalışma ilişkileri alanı dışındaki konular çok fazla rağbet görmemektedir. -Sosyal ve siyasal ekonomi konularındaki çalışmalar yetersizdir. -Çalışma ilişkileri alanındaki çalışmalar ücret, gelir dağılımı, sendikal örgütlenme vb. konulara yoğunlaşmamaktadır. -Hukuk alanındaki çalışmaların oranı, sosyal politikanın ilişkili olduğu diğer bilim dallarına ilişkin çalışmalara göre çoğunluktadır.

6 Sıralananlara ek olarak Koray, ekonomi-politik ve siyasal-ideolojik anlamları dikkate almayan sosyal politika çalışmalarının da dar kapsamda kalacağını belirtmektedir[18]. Koray ile benzer şekilde Yıldırım da sosyal politika alanında kimi konuların geç fark edildiğini belirtmekte ve bu duruma örnek olarak da kimlik siyaseti vb. konuları göstermektedir[19]. Sosyal politika alanında akademik bakımdan tartışılan bir başka konu da mevcut akademik çalışmaların giderek eleştirel olmaktan uzaklaşması ve sorunları eleştiren, irdeleyen çalışmaların yerini mevcut uygulamaları onaylayan çalışmaların almasıdır. Bu durum, doğası gereği her koşulda eleştirel bir niteliğe sahip olması gereken sosyal politikanın özüyle çelişmektedir. Koray, bu yaklaşım ile neo-liberalizm dışında kalan yaklaşımların mahkum edildiğini belirtmekte ve sosyal politikanın reel-egemen sistemle uzlaşan bir kimliğe bürünmesinin endişe verici olduğunu ileri sürmektedir[20]. Sosyal politika alanında tartışılan önemli konulardan biri de sosyal politika-sosyal hizmet ilişkisidir. Bu konudaki tartışmalar, Türkiye de geçmiş ve mevcut sosyal hizmet uygulamalarının sosyal politikanın bizzat kendisi olarak değerlendirilmesi noktasında yoğunlaşmaktadır. Buna göre sosyal politikayı yalnızca sosyal hizmetler ve yardımlarla tanımlayan görüşlere karşın sosyal politikanın eğitim, sağlık, çalışma ilişkileri, sosyal güvenlik, gelir dağılımı, eşitlik, konut politikaları, yoksullukla mücadele gibi evrensel değerleri kapsadığını ileri süren daha kapsamlı görüşlerin var olduğunu söylemek mümkündür[21]. Türkiye de sosyal politika alanında yapılan akademik çalışmaların kuramsal çalışmalar ile alan araştırmaları şeklinde iki farklı eksende yürüdüğü bilinmektedir. Bu durum, akademide sosyal politika alanında tartışılan önemli konulardan birini oluşturmaktadır. Alan araştırmalarını destekleyen görüşlerin temel tezi, sosyal politikada kuramsal düzeyde yapılacak tartışmaların artık bittiği ve özgün sonuçların ancak alan araştırmaları aracılığıyla elde edilebileceği yönündedir. Öte yandan kuramsal çalışmaları destekleyenlere göre ise sosyal politikanın anlamı ve geleceği, yalnızca uygulamalarla değil, akademik çalışmalarla da yeniden ve sürekli olarak oluşturulmaktadır[22]. Koray, kuramsal çalışmalarla alan araştırmaları arasında olması gereken ilişkiyi ve bu ilişkinin eksik kurulması durumunda ortaya çıkabilecek sorunları şu şekilde özetlemiştir: Kuramın yalnız bir arka plan değil, aynı zamanda alan araştırmalarına yaklaşımdan sorulacak sorulara, oradan sonuçların değerlendirilmesine kadar uzanan etki ve katkıları olduğu yadsınamaz. Bunlar ihmal edildiğinde ise, alan araştırmalarını akademik bir zemine oturtmak zorlaştığı gibi, bu yaklaşımla, böyle bir kasıt olmasa da, indirgenmiş bir sosyal politika anlayışıyla karşılaşmak çok mümkün. [23]

7 Koray ile benzer şekilde Yıldırım da alan araştırmaları ile ilgili olarak şu saptamalarda bulunmuştur: ÇEEİ sahasında araştırmacılar bilim yapıyoruz diye anketçilik kolaycılığına kaçmamalıdır. Anketlerle elde edilen bulguların sunumu kadar, bunların yorumlanması ve literatürün eleştirel bir gözle değerlendirilmesi de önemlidir. [24] Alan araştırmaları genelinde değil ancak yoksulluk konusunda yapılan alan araştırmaları noktasında dile getirilen ve radikal sayılabilecek bir eleştiri de Prof. Ahmet Haşim Köse ve Dr. Serdal Bahçe tarafından dile getirilmiştir: Varoşlarda araştırma yapmak, sefaletten yıpranmış bedenlerin protein gereksinimini belirlemek, yitirilen geleneksel bağların ve dayanışma ilişkilerinin önemini hatırlatmak, yoksulluk için kurumlar önermek ve tabi insanı emek-gücü haline getirecek eğitim taleplerinde bulunmak ve tüm bunlar için jargonlar üretmek akademik entelektüelin temel ilgi alanındadır. Üstelik öyle kendiliğinden gelişmiş bir ilgi de değildir bu. Belki de hiçbir tarihte olmadığı kadar profesyonel bir örgütlenme alanının varlığıdır bu ilgiyi her zaman sıcak tutan: Ulusal ve uluslararası kuruluşlarca desteklenen ve yufka yürekli akademisyenlere akçeli olanak sağlayan malum projeler bu ateşi ciddi anlamda beslemektedir. [25] Köse ve Bahçe nin bu eleştirilerinin Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politika Forumu, Koç Üniversitesi Sosyal Politika Merkezi ve Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi gibi uluslararası örgütlerin desteğiyle alan araştırmaları gerçekleştiren kurumları hedef aldığı açıktır. Bununla birlikte ben, bu görüşün Koray tarafından dile getirilen, akademik çalışmalar açısından rekabetin piyasanın istemleri doğrultusunda şekilleneceği düşüncesiyle[26] birlikte değerlendirilmesinin daha doğru olacağı kanısındayım. Sosyal politika alanında akademik tartışmalara konu olan ve belki de güncelliğini hiç yitirmeyen bir diğer konuda sendikalar ile akademi arasındaki ilişkidir. Her ne kadar özellikle konfederasyonlar düzeyinde sendikaların ÇEEİ bölüm kongrelerini desteklediği, dergilerin çıkartılmasına katkıda bulunduğu ve akademisyenlerin de sendika eğitimlerine katıldıkları bilinse de ne yazık ki bu konudaki çalışmalar istenilen düzeyde değildir. ÇEEİ bölüm kongrelerinin çoğunlukla TÜRK-İŞ in desteği ile yapılması, Petrol-İş tarafından desteklenen Sosyal Haklar Kongreleri, Birleşik Metal-İş tarafından çıkartılan Çalışma ve Toplum Dergisi ve henüz ilk sayısı yayınlanan ve HAK-İŞ tarafından çıkartılan Emek ve Toplum Dergisi dışında akademi-işçi sendikaları ilişkisi kurulamamıştır. İşveren sendikalarına bakıldığında ise zaten Türkiye nin tek işveren sendikası konfederasyonu olan TİSK tarafından çıkartılan TİSK Akademi dışında bir örnek yoktur. Geçmiş dönemde işçi sendikalarının çıkarttığı çok sayıda dergi ya kapanmış ya da sendikal bülten haline gelmiştir. Elbette bu noktada sendikaların yasal düzenlemeler nedeniyle içine girdikleri maddi-manevi darboğazın etkisi büyüktür. Ancak tek gerekçe de bu değildir. Sendika yöneticilerinin akademiden uzaklaşmalarına paralel olarak

8 akademik çevrelerin de sendikalar ile olan ilişkileri giderek daha fazla zayıflamıştır. Bu noktada Koray tarafından sorulan şu sorunun akademi-sendika ilişkisini özetlediği düşüncesindeyim: Sendikalar, yasalara hayat veren veya hayat damarını kesen ekonomik ve siyasal yaşamla fazla ilgilenmedikleri ve bu alandaki çalışmalara yüz vermedikleri için mi bu yöndeki çalışmalar az; yoksa alanda çalışanların bu konulara ilgisi mi yetersiz? [27] SONUÇ Çalışmada, sosyal politika alanında yaşanan güncel tartışmalara ve ÇEEİ bölümlerinin mevcut durumlarına ilişkin kısa bir durum tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Modern anlamda toplumsal sorunların tarihinin kapitalizmin tarihiyle eş olduğu bilinmektedir. Başlangıcından bugüne eşitsizlik ve adaletsizlik yaratan ve yaratmaya devam eden kapitalist sistemi sosyal adalet ve sosyal barış ilkeleri etrafında yeniden düzenlemeyi amaçlayan sosyal politika da kapitalist sistem var oldukça gücünü ve güncelliğini koruyacaktır. Bu noktada sosyal politika alanındaki tartışmaları sürmesi kaçınılmazdır. Böyle bir durumda sosyal politika açısından sorun, hem dünyada hem de Türkiye de toplumsal gelişmenin nasıl sağlanacağı konusunda yoğunlaşmalıdır. DİPNOTLAR [1] KORAY Meryem, Akademik Alanda Sosyal Politika Nereye?, Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.10, Sayı.36, 2013/1, ss [2] CEYLAN Ömer, Türkiye de Sosyal Siyasetin Oluşumunda Gerhard Kessler, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Cilt.57, Sayı.57, 2009, s.580. [3] HANLEİN Andreas, GERHARD KESSLER: Türkiye de Sürgün Bir Alman Sosyal Politikacı, (Çev: Alpay Hekimler), Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.3, Sayı.2, 2006/2, s.41. [4] HANLEİN, a.g.e, s.34 [5] IŞIKLI Alpaslan, Sosyal Devlet ve Prof. Dr. Cahit Talas, Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.4, Sayı.12, 2007/1, s.19. [6] IŞIKLI, a.g.e, s.20. [7] IŞIKLI, a.g.e, ss.21. [8] KORAY, Akademik, a.g.e, s.34. [9] MAKAL Ahmet, Çeyrek Yüzyılın İçinden Kendimize Bakmak: Kuruluşlarının 25. Yılında Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümleri Üzerine Bir Değerlendirme, Çalışma İlişkileri Kongresi içinde, TÜRK-İŞ Yayınları, Ankara, 2008, s.25. [10] MAKAL, a.g.e, s.28. [11] Konuya ilişkin detaylı bilgi için KORAY, MAKAL ve YORGUN tarafından yazılan ve bu çalışmanın kaynakçasında da yer alan eserlere başvurulabilir. [12] AKAN Taner, Sosyoloji, Politika ve Ekonomi (SPE) Bölümlerine Doğru: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümlerinin Yeniden Yapılanmasına İlişkin Bir Model Önerisi, İşgüç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt.13, Sayı.3, 2011, s.40.

9 [13] YILDIRIM Engin, Bizim Alanın Serencamı, Çalışma İlişkileri Kongresi içinde, TÜRK-İŞ Yayınları, Ankara, 2008, s.59. [14] GÜLMEZ Mesut, Sosyal Politika Biliminin Öncüsü Prof. Dr. Cahit Talas, Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.4, Sayı.12, 2007/1, s.26. [15] KORAY Meryem, Sosyal Politika, 2.Baskı, İmge Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2005, ss [16] KORAY, Sosyal, a.g.e, ss [17] KORAY, Akademik, a.g.e, s.32. [18] KORAY, Akademik, a.g.e, s.35. [19] YILDIRIM, a.g.e, s.50. [20] KORAY, Akademik, a.g.e, s.33 ve 35. [21] KORAY, Akademik, a.g.e, s.18. [22] KORAY, Akademik, a.g.e, s.18. [23] KORAY, Akademik, a.g.e, s.29. [24] YILDIRIM, a.g.e, s.61. [25] KÖSE Haşim Ahmet; BAHÇE Serdal, Yoksulluk Yazınının Yoksulluğu: Toplumsal Sınıflarla Düşünmek, Praksis Dergisi, Cilt.9, Sayı.19, 2009/1, ss [26] KORAY, Akademik, a.g.e, s.17. [27] KORAY, Akademik, a.g.e, s.33. YARARLANILAN KAYNAKLAR AKAN Taner, Sosyoloji, Politika ve Ekonomi (SPE) Bölümlerine Doğru: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümlerinin Yeniden Yapılanmasına İlişkin Bir Model Önerisi, İşgüç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt.13, Sayı.3, 2011, ss CEYLAN Ömer, Türkiye de Sosyal Siyasetin Oluşumunda Gerhard Kessler, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Cilt.57, Sayı.57, 2009, ss GÜLMEZ Mesut, Sosyal Politika Biliminin Öncüsü Prof. Dr. Cahit Talas, Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.4, Sayı.12, 2007/1, ss HANLEİN Andreas, GERHARD KESSLER: Türkiye de Sürgün Bir Alman Sosyal Politikacı, (Çev: Alpay Hekimler), Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.3, Sayı.9, 2006/2, ss IŞIKLI Alpaslan, Sosyal Devlet ve Prof. Dr. Cahit Talas, Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.4, Sayı.12, 2007/1, ss KORAY Meryem, Akademik Alanda Sosyal Politika Nereye?, Çalışma ve Toplum Dergisi, Cilt.10, Sayı.36, 2013/1, ss KORAY Meryem, Sosyal Politika, 2.Baskı, İmge Kitabevi Yayınları, İstanbul, KÖSE Haşim Ahmet; BAHÇE Serdal, Yoksulluk Yazınının Yoksulluğu: Toplumsal Sınıflarla Düşünmek, Praksis Dergisi, Cilt.9, Sayı.19, 2009/1, ss

10 MAKAL Ahmet, Çeyrek Yüzyılın İçinden Kendimize Bakmak: Kuruluşlarının 25. Yılında Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümleri Üzerine Bir Değerlendirme, Çalışma İlişkileri Kongresi içinde, TÜRK-İŞ Yayınları, Ankara, 2008, ss YILDIRIM Engin, Bizim Alanın Serencamı, Çalışma İlişkileri Kongresi içinde, TÜRK-İŞ Yayınları, Ankara, 2008, ss