BORSA İSTANBUL DA İŞLEM GÖREN SPOR KULÜPLERİNİN FİNANSAL PERFORMANSLARININ ANALİZİ

Transkript

1 T. C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İŞLETME ANABİLİM DALI MUHASEBE VE DENETİM BİLİM DALI TEZSİZ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI BORSA İSTANBUL DA İŞLEM GÖREN SPOR KULÜPLERİNİN FİNANSAL PERFORMANSLARININ ANALİZİ ONUR SARIKAHYAOĞLU PROJE DANIŞMANI PROF. DR. KIYMET ÇALIYURT EDİRNE 2015

2

3 i Projenin Adı: Borsa İstanbul da İşlem Gören Spor Kulüplerinin Finansal Performanslarının Analizi Hazırlayan: Onur SARIKAHYAOĞLU ÖZET Bu proje çalışmasının amacı hisseleri Borsa İstanbul da işlem gören dört spor şirketinin yılları arasındaki finansal performanslarını analiz etmek ve başlıca sorunlarını tespit ederek çözüm önerileri sunmaktır. Türkiye de halka arz edilen söz konusu kulüpler Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe ve Trabzonspor'dur. Bu analiz yapılırken kamuya açıklanan temel finansal tablolar kullanılmış, oran hesaplamaları yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda kulüplerin karlılıkla ilgili ciddi sorunlar yaşadıkları gözlenmiştir. Spor şirketlerinin borç tutarlarının yüksek olduğu, öz sermayelerinin yetersiz olduğu, büyük finansal sorunlarla yüz yüze oldukları sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak futbol kulüplerinin potansiyellerinin çok yüksek olmasına vurgu yapılarak finansal açıdan durumlarının iyi olabilmesi için önerilerde bulunulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Futbol kulüpleri, Finansal Performans Analizi

4 ii Name of the Project: Financial Performance Analysis of Sports Companies Quoted at Borsa Istanbul Prepared by: Onur SARIKAHYAOĞLU ABSTRACT The purpose of this project study is to analyze the financial performance of four sports companies whose stocks are traded in Borsa Istanbul for the period of and to offer solution proposals by identifying the major problems. In Turkey, the clubs that have gone public are Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe and Trabzonspor. In this analysis, publicly announced financial statements were used and financial ratios were calculated. As a result of the analysis performed, it was observed that the sports clubs had serious problems with profitability. It was concluded that sports corporations had debts in big amounts, had insufficient equity, encountered big financial problems. As a result, some solution suggestions have been made by emphasizing the potential of football clubs to be in a better situation financially. Key Words: Football clubs, Financial Performance Analysis

5 iii İÇİNDEKİLER ÖZET... i ABSTRACT... ii İÇİNDEKİLER... iii GİRİŞ... 1 BÖLÜM I. BİLANÇOLARIN YATAY ANALİZ İLE İNCELENMESİ... 3 BÖLÜM 2. GELİR TABLOLARININ DİKEY YÜZDE YÖNTEMİ İLE ANALİZİ BÖLÜM 3. ORAN ANALİZLERİ BÖLÜM 4. FİNANSAL TABLOLARDAKİ ÖNEMLİ GÖRÜLEN KALEMLERİN İNCELENMESİ BÖLÜM 5. SONUÇ KAYNAKÇA... 76

6 1 GİRİŞ Günümüzde futbol milyarlarca lira yatırım yapılan bir piyasa ya da sektöre dönüşmüştür. Transferler için yapılan büyük harcamalar, futbolcularla yapılan sözleşmelerde altına imza atılan büyük tutarlar, yıldız futbolculara sahip olmak ve onlar kanalıyla ürünlerini tanıtmak amacıyla sponsorlar arasında yaşanan mücadele, TV yayın haklarından pay almak için verilen mücadeleler, potansiyel yatırımcılar için model olacak bir futbol kulübü kurmaya çalışan profesyonel yöneticiler mevcut futbol piyasasını oluşturmaktadır. Küresel ekonomi açısından bakıldığında da futbolun önemli ekonomik sonuçları vardır. Bu sonuçlar çeşitli düzeylerde ülke ekonomileri üzerinde de etkisini göstermektedir. Spor denilince akla dünyanın her yerinde öncelikli olarak futbol gelmektedir, çünkü 3,5 milyar insan bir şekilde futbolla ilgilenmektedir lı yıllardan sonra futbolun yapısal niteliğinde kısmen de olsa değişmeler olmuştur. Futbol artık sadece bir spor değil, bugün gösteri işi olarak nitelendirilen gerçekten endüstriyel bir iş koluna dönüşmüştür (Akşar, T.2011) Futbol kulüplerinin kar amaçsızdan kar amaçlı hale dönüşümü yani futbolun endüstrileşmesi sonucunda kulüp yönetimlerinde ulusal ve uluslararası alanda önemli değişimler olmuştur. Bu döneme kadar çok fazla üzerinde durulmayan bütçeleme, finansal yönetim, profesyonel gözlemcilik, hukuksal danışmanlık gibi kavramlar daha çok önem kazanmıştır (Dimitropoulos, 2010: 6) lerden itibaren futbolun belirleyici özelliği olarak yükselen profesyonellik kulüplerin kendi içinde ve dış çevre ile (profesyonel oyuncu, teknik kadro, taraftarlar, medya, sponsorlar vb.) ilişkilerinde önemli etkiler yapmıştır. Anonim şirket olarak futbol kulüpleri çok daha şiddetli bir rekabet içinde, piyasada pozisyonlarını yeniden tanımlamak ve karar verme sürecini yeni düzenlemelere uydurmak durumunda kalmışlardır (Uluyol, O.)

7 2 Futbol tüm dünyada artık endüstriyel bir sektör halini almış durumdadır. Futbol kulüpleri, sadece sportif faaliyet gösteren kurumlar olmaktan çıkıp, ekonomik değer üreten yapılara dönüştüler. Dolayısıyla hem Türkiye de hem de dünyada transfer dönemlerinde milyonlarca Euro dan bahsedilen transfer piyasaları oluşmuştur. Adam Smith ve John Maynard Keynes'in, devletin müdahalesi olmadan bireylerin fayda, üreticilerin ise kar hedefinde faaliyetlerini gerçekleştirdiği bir piyasa olması gerektiği yolundaki ortak görüşlerinin günümüzde büyük bir endüstri haline dönüşen futbol sektöründe de uygulandığı söylenebilir. Yani, günümüzde futbol, bireylerin "futbolcular", üreticilerin de "kulüpler ve zengin başkanları" olduğu geniş bir sektör haline gelmiştir (Taha, 2005). Son yıllarda, futbol kulüpleri yüksek bütçelere sahip örgütlere dönüşmüştür. Dernek statüsü ile yönetilmesi giderek zorlasan bazı kulüpler, zamanla şirketleşme yoluna gitmiştir. Ancak, günümüzdeki futbolun rekabetçi piyasasında bir anlamda sahip olunan teknik kadro ve stadyum yatırımları ile temsil edilen kulüpler, kısa zamanda ortaya çıkan yüksek maliyetleri karşılayabilmek için fon arayışına girmiştir. Düşük maliyetli fon bulabilmek için başvurulan yöntem, sermaye piyasalarında halka arz olmuştur. Ülkemizde halka arz edilen kulüpler, Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe ve Trabzonspor'dur. Kulüpler arasında sadece Beşiktaş ın halka arzı, Avrupa'daki "İngiliz Modeli" olarak bilinen ve kulübün futbola ilişkin tüm gelir/gider ile aktif/pasiflerinin kurulan şirkete devri seklinde gerçekleşmiştir. Diğer kulüpler ise, "Gelir Ağırlıklı" Model olarak adlandırılan yöntem ile halka arz olmuşlardır. Bu yöntem ile, futbol takımının sadece gelirleri halka arz edilirken, en önemli maliyet kalemlerinden teknik kadroya ilişkin hiçbir gider mali tablolara yansıtılmamıştır. Futbolun devamlı büyüyen bir sektör haline dönüşmesi ile halka arzı gerçeklesen kulüplerimizin mali raporlaması giderek genişleyen ilgi grupları için daha da önem kazanmaya başlamıştır (Sultanoğlu, B.)

8 3 BİRİNCİ BÖLÜM BİLANÇOLARIN YATAY ANALİZ İLE İNCELENMESİ Bu çalışmanın amacı hisseleri Borsa İstanbul da işlem gören dört spor şirketinin yılları başta olmak üzere finansal performanslarının dikey analiz, yatay analiz ve oran analizi yöntemiyle ölçülmesi ve mevcut sıkıntıların saptanarak çözüm yollarının belirlenmesidir. İlk olarak analize konu olan 4 spor kulübünün son iki dönem bilançolarını yatay analiz yöntemi inceleyeceğiz.

9 4 Tablo 1. BEŞİKTAŞ FUTBOL YATIRIMLARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş. DÖNEN VARLIKLAR BEŞİKTAŞ FUTBOL YATIRIMLARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Cari Dönem Önceki Dönem Finansal Tablo Türü Bilanço Konsolide Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DÖNEN VARLIKLAR , , ,00-22% Nakit ve Benzerleri , , ,00-64% Finansal Yatırımlar 3.417, ,00 0,00 0,00% Ticari Alacaklar , , ,00-34% - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar , ,00 Diğer Alacaklar , , , % - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar ,00 Stoklar , , ,00 37% Peşin Ödenmiş Giderler , , ,00 20% Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar 499,00-499,00-100% Canlı Varlıklar Diğer Dönen Varlıklar , , ,00 98%

10 5 Tablo 2. BEŞİKTAŞ FUTBOL YATIRIMLARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş. DURAN VARLIKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DURAN VARLIKLAR , , ,00 16% Ticari Alacaklar , , ,00 235% - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Finans Sektörü Faaliyetlerinden Alacaklar ,00 Diğer Alacaklar , , ,00 25% - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar ,00 Finansal Yatırımlar 38 38,00 0,00 0,00% Maddi Duran Varlıklar , , ,00 53% Peşin Ödenmiş Giderler , , ,00 2% Maddi Olmayan Duran Varlıklar , , ,00 24% - Şerefiye - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar ,00 Şerefiye Ertelenmiş Vergi Varlığı , , ,00 10% Diğer Duran Varlıklar , , ,00-25% TOPLAM VARLIKLAR , , ,00 4%

11 6 Tablo 3. BEŞİKTAŞ FUTBOL YAT.SAN. VE TİC.A.Ş. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Miktar Yüzde (%) , , ,00 50% Finansal Borçlar , , ,00 144% Uzun Vadeli Finansal Borçların Kısa Vadeli Kısımları , , ,00 3% Ticari Borçlar , , ,00 7% - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar ,00 Diğer Borçlar , , ,00 180% - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar ,00 - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar ,00 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü , ,00 Borç Karşılıkları , , ,00 6% - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar ,00 - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar ,00 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler , , ,00 66% Ertelenmiş Gelirler , , ,00 17% Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar , , ,00 37%

12 7 Tablo 4. BEŞİKTAŞ FUTBOL YAT.SAN. VE TİC.A.Ş. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Miktar Yüzde (%) , , ,00 38% Finansal Borçlar , , ,00 10% Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar , , ,00-95% - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar , , , , ,00 84% Ertelenmiş Gelirler , , ,00 258% Diğer Uzun Vadeli Yükümlülükler , , ,00 116% Uzun Vadeli Karşılıklar , , ,00 43% - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar ,00 - Diğer Uzun Vadeli Karşılıklar

13 8 Tablo 5. BEŞİKTAŞ FUTBOL YAT.SAN. VE TİC.A.Ş. ÖZKAYNAKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R Miktar Yüzde (%) Ö Z K A Y N A K L A R , , ,00 66% ANA ORTAKLIĞA AİT ÖZKAYNAKLAR , , ,00 66% Ödenmiş Sermaye , ,00 0,00 0,00% Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) Hisse Senedi İhraç Pirimleri , ,00 0,00 0,00% Değer Artış Fonları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazanç/Kayıpları -Tanımlanmış fayda planları yeniden ölçüm kazanç/kayıpları Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler , , , % , , , ,00 26% Geçmiş Yıllar Kar/Zararları , , ,00 17% Net Dönem Karı/Zararı , , ,00 111% AZINLIK PAYLARI 0,00-197,00 197,00-100% TOPLAM KAYNAKLAR , , ,00 4%

14 9 Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin tarihli bilançosu ile tarihli bilançosunu yatay analiz yöntemi ile incelediğimizde aktif toplamının % 3,92 oranında artmış olduğunu görüyoruz. Aktif yapı içinde dönen varlıklar toplamında % 21,73 düşüş, duran varlıklarda ise % 15,91 artış gerçekleşmiştir. Duran varlıklar kalemindeki artış göz önünde bulundurulduğunda yatırıma gidilmesi ve gelecekteki kapasitesini artırması olumlu görülmektedir. Dönen varlıklar toplamındaki % 21 düşüşün hangi kalemlere bağlı olduğuna bakıldığında ise bu düşüşün nakit ve nakit benzerleri (% 64 düşmüş) ile ticari alacaklardaki azalmadan (% 34) kaynaklandığı görülmektedir. Duran varlıklarda %15,91 ile, maddi olmayan duran varlıklar % 24, ticari alacaklar % 234 ile artış göstermiştir. Kısa vadeli yükümlülükler % 50,33 artış göstermiş, bu artışta finansal borçlardaki % 144, diğer borçlardaki % 180, çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlardaki %37 lik yükselmenin etkisi olmuştur. Uzun vadeli borçlarda % 38 lik yükselme görülmektedir. Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar % 84, ertelenmiş gelirler % 258, finansal borçlar ise % 10 artış göstermiştir. Özkaynaklar % 65,65 azalmış, son olarak da geçmiş yıllar zararları TL ile % 17, net dönem zararında ise TL ile % 110 artış yaşanmıştır.

15 10 Tablo 6. FENERBAHÇE FUTBOL A.Ş. DÖNEN VARLIKLAR FENERBAHÇE FUTBOL A.Ş. Finansal Tablo Türü Bilanço Konsolide Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DÖNEN VARLIKLAR , , ,00-74% Nakit ve Nakit Benzerleri , , ,00-31% Ticari Alacaklar , , ,00-43% - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar - Finans Sektörü Faaliyetleri İlişkili Taraflardan Alacaklar - Finans Sektörü Faaliyetlerinden İlişkili Olmayan Taraflardan Alacaklar , , ,00-95% , , ,00-25% Diğer Alacaklar , , ,00-100% - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar , , ,00-100% , , , % Stoklar , , ,00 17% Peşin Ödenmiş Giderler , , ,00 55% Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar ,00 Diğer Dönen Varlıklar , , ,00 29%

16 11 Tablo 7. FENERBAHÇE FUTBOL A.Ş. DURAN VARLIKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DURAN VARLIKLAR , , ,00-1% Ticari Alacaklar 0, , ,00-100% - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 0, , ,00-100% Diğer Alacaklar , , ,00 30% - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar , , ,00 30% Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller , ,00 0,00 0,00% Maddi Duran Varlıklar , , ,00 14% Maddi Olmayan Duran Varlıklar , , ,00 0,00% - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar , , ,00 0,00% Peşin Ödenmiş Giderler , , ,00-3% Ertelenmiş Vergi Varlığı , , ,00-36% TOPLAM VARLIKLAR , , ,00-37%

17 12 Tablo 8. FENERBAHÇE FUTBOL A.Ş. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Miktar Yüzde (%) , , ,00-27% Kısa Vadeli Borçlanmalar , , ,00-97% Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları , , ,00-34% Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar , , ,00 40% - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar , , ,00 49% - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar , , ,00 40% , , ,00 57% Diğer Borçlar , , ,00-78% - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar ,00 - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar , , ,00-87% Ertelenmiş Gelirler , , ,00 87% Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 0, , ,00-100% Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler , , ,00 61%

18 13 Tablo 9. FENERBAHÇE FUTBOL A.Ş. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Miktar Yüzde (%) , , ,00 783% Uzun Vadeli Borçlanmalar , , , % Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar , , ,00-8% - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Finans Sektörü Faaliyetlerinden Borçlar - Finans Sektörü Faaliyetlerinden İlişkili Taraflara Borçlar - Finans Sektörü Faaliyetlerinden İlişkili Olmayan Taraflara Borçlar , , ,00-8% Ertelenmiş Gelirler , , ,00 347% Uzun Vadeli Karşılıklar , , ,00 32% - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar , , ,00 32%

19 14 Tablo 10. FENERBAHÇE FUTBOL A.Ş. ÖZKAYNAKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R Miktar Yüzde (%) Ö Z K A Y N A K L A R , , ,00-296% ANA ORTAKLIĞA AİT ÖZKAYNAKLAR , , ,00-329% Ödenmiş Sermaye , ,00 0,00 0,00% Sermaye Düzeltme Farkları , ,00 0,00 0,00% Geri Alınmış Paylar (-) Ortak Kontrole Tabi Teşebbüs veya İşletmeleri İçeren Birleşmelerin Etkisi Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler ,00 0, , , , ,00-10% 9.567, , ,00-10% , ,00 0,00 0,00% Geçmiş Yıllar Karları/Zararları , , ,00-23% Net Dönem Karı/Zararı , , , % KONTROL GÜCÜ OLMAYAN PAYLAR , , ,00-85% TOPLAM KAYNAKLAR , , ,00-37%

20 15 Fenerbahçe Futbol A.Ş.nin tarihli bilançosu ile tarihli bilançosunu yatay analiz yöntemi ile incelediğimizde bilanço toplamının % 36,88 oranında düşüş gösterdiğini görüyoruz. Dönen varlıklar % 74 düşmüş, ilişkili taraflardan diğer alacakların ise TL dönem içi hareketle tamamına yakını tahsil edilmiştir. İlişkili taraflardan ticari alacaklar TL ile % 95 düşüş göstermiştir. Kısa vadeli yükümlülükler % 26 düşmüş, kısa vadeli borçlar ise TL düşerek % 97 azalmıştır. Ertelenmiş gelirler TL tutarında yükselişle % 87 artış göstermiştir. Uzun vadeli yükümlülüklerde TL ile % 782 artış görülmüştür. Uzun vadeli borçlanmalar ise TL yükselerek % 217,31 artmıştır. Ertelenmiş gelirler TL artarak % 347 yükselmiştir. Özkaynaklar % 295 azalarak TL düşmüş, ortak kontrole tabi teşebbüs veya işletmeleri içeren birleşmelerin etkisinde de TL azalma görülmüştür. Net dönem zararı %1.087 artışla 2013 yılında iken 2014 yılında TL olmuştur.

21 16 Tablo 11. TRABZONSPOR SPORTİF A.Ş. DÖNEN VARLIKLAR TRABZONSPOR SPORTİF YATIRIM VE FUTBOL İŞLETMECİLİĞİ TİCARET A.Ş. Cari Dönem Önceki Dönem Finansal Tablo Türü Bilanço Konsolide Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DÖNEN VARLIKLAR , , ,00 130% Nakit ve Nakit Benzerleri , , ,00-81% Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar , , ,00 201% - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar , , ,00 201% Diğer Alacaklar , , ,00-42% - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 6.600, , ,00 129% , , ,00-47% Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler , , ,00-95% Diğer Dönen Varlıklar , , ,00-3%

22 17 Tablo 12. TRABZONSPOR SPORTİF A.Ş. DURAN VARLIKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DURAN VARLIKLAR , , ,00-16% Diğer Alacaklar , , ,00-10% - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar , , ,00-10% Maddi Duran Varlıklar , , ,00-29% Maddi Olmayan Duran Varlıklar , , ,00-22% - Şerefiye - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar , , ,00-22% Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR , , ,00-10%

23 18 Tablo 13. TRABZONSPOR SPORTİF A.Ş. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R Miktar Yüzde (%) KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER , , ,00 23% Kısa Vadeli Borçlanmalar , , ,00 30% Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları , , ,00-73% Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar , , ,00-21% - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar , , ,00-21% , , ,00 38% Diğer Borçlar , , ,00 31% - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar ,00 255, , % - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar , , ,00 24% Ertelenmiş Gelirler , , ,00-98% Kısa Vadeli Karşılıklar , , ,00 83% - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar , , ,00-47% - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar , , ,00 94% Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler ,00

24 19 Tablo 14. TRABZONSPOR SPORTİF A.Ş. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Miktar Yüzde (%) , , ,00-23% Uzun Vadeli Borçlanmalar , , ,00-84% Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar , , ,00-11% - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar , , ,00-11% Diğer Borçlar , , ,00 19% - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar , , ,00 19% Ertelenmiş Gelirler 0, , ,00-100% Uzun Vadeli Karşılıklar , , ,00 39% - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar , , ,00 39%

25 20 Tablo 15. TRABZONSPOR SPORTİF A.Ş. ÖZKAYNAKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R Miktar Yüzde (%) Ö Z K A Y N A K L A R , , ,00 314% ANA ORTAKLIĞA AİT ÖZKAYNAKLAR , , ,00 314% Ödenmiş Sermaye , ,00 0,00 0,00% Sermaye Düzeltme Farkları 3.050, ,00 0,00 0,00% Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazanç/Kayıpları , , ,00 194% , , ,00 194% - Diğer Kazanç/Kayıplar Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler , , ,00 3% Geçmiş Yıllar Karları/Zararları , , , % Net Dönem Karı/Zararı , , ,00-17% TOPLAM KAYNAKLAR , , ,00-10%

26 21 Trabzonspor Sportif Yatırım ve Futbol İşletmeciliği Ticaret A.Ş.nin tarihli bilançosu ile tarihli bilançosunu yatay analiz yöntemi ile incelediğimizde aktif yapı içinde dönen varlıklar toplamında % 130 artış, duran varlıklarda ise % 16 azalma gerçekleşmiştir. Dönen varlıklarda artışa neden olan ana kalem ticari alacaklardır. Duran varlıklardaki azalışın sebebi olan iki ana kalem ise maddi olmayan duran varlıklar ve diğer alacaklardır. Pasif toplamda % 10 luk düşüş meydana gelmiştir. Kısa vadeli yükümlülükler % 23 artarken uzun vadeli yükümlülükler de % 23 azalmıştır. Özkaynaklar ise % 300 ün üzerinde artış göstermiştir. Kısa vadeli yükümlülüklerde artışa sebep olan en önemli kalemler ise %30 artış ile kısa vadeli borçlar ve % 38 artış ile çalışanlara sağlanan faydalar kapsamında borçlardır. Uzun vadeli yükümlülüklerdeki % 23 azalmanın tutar ve oransal olarak en büyük sebebi uzun vadeli borçlardaki TL ile % 84 gerçekleşen düşüştür. Geçmiş yıllar karları 2013 döneminde iken 2014 dönemi geçmiş yıl zararıyla sonuçlanmıştır. Son olarak da TL ile gerçekleşen 2013 dönemi net zararı 2014 yılında % 17 düşerek TL ile sonuçlanmıştır.

27 22 Tablo 16. GALATASARAY SPORTİF A.Ş. DÖNEN VARLIKLAR GALATASARAY SPORTİF SINAİ VE TİCARİ YATIRIMLAR A.Ş. Cari Dönem Önceki Dönem Finansal Tablo Türü Bilanço Konsolide Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DÖNEN VARLIKLAR , , ,00 82% Nakit ve Nakit Benzerleri , , ,00-42% Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar , , ,00-66% - İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar , , ,00-66% Diğer Alacaklar , , , % - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar , , , % 3.034, , ,00-99% Stoklar 0, , ,00-100% Peşin Ödenmiş Giderler , , ,00 627% Diğer Dönen Varlıklar , , ,00-88%

28 23 Tablo 17. GALATASARAY SPORTİF A.Ş. DURAN VARLIKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) V A R L I K L A R Miktar Yüzde (%) DURAN VARLIKLAR , , ,00-8% Diğer Alacaklar 0, , ,00-100% - İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar - İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 0, , ,00-100% ,00 0, ,00 Maddi Duran Varlıklar , , ,00-36% Maddi Olmayan Duran Varlıklar , , ,00 81% - Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar , , ,00 81% Peşin Ödenmiş Giderler , , ,00-26% Ertelenmiş Vergi Varlığı 0, , ,00-100% Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR , , ,00 6%

29 24 Tablo 18. GALATASARAY SPORTİF A.Ş. KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R KISA VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Miktar Yüzde (%) , , ,00 11% Kısa Vadeli Borçlanmalar , , ,00-61% Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları , , ,00 102% Diğer Finansal Yükümlülükler Ticari Borçlar , , ,00 14% - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar , , ,00 14% , , ,00 37% Diğer Borçlar , , ,00-57% - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar , , ,00-100% - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar , , ,00 10% Ertelenmiş Gelirler , , ,00 147% Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 0, , ,00-100% Kısa Vadeli Karşılıklar , , ,00 241% - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar , , ,00 33% - Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar , , ,00 499% Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler , , , %

30 25 Tablo 19. GALATASARAY SPORTİF A.Ş. UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R UZUN VADELİ YÜKÜMLÜLÜKLER Miktar Yüzde (%) , , ,00-18% Uzun Vadeli Borçlanmalar , , ,00 125% Ticari Borçlar , , ,00-66% - İlişkili Taraflara Ticari Borçlar - İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar , , ,00-66% Diğer Borçlar , , ,00-99% - İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 0, , ,00-100% - İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar , , ,00-26% Ertelenmiş Gelirler , , ,00 136% Uzun Vadeli Karşılıklar , , ,00 2% - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar , , ,00 2% - Diğer Uzun Vadeli Karşılıklar

31 26 Tablo 20. GALATASARAY SPORTİF A.Ş. ÖZKAYNAKLAR Dönem Raporlama Birimi TL TL Artış veya Azalış ( ) K A Y N A K L A R Miktar Yüzde (%) Ö Z K A Y N A K L A R , , ,00-78% ANA ORTAKLIĞA AİT ÖZKAYNAKLAR , , ,00-78% Ödenmiş Sermaye , , ,00 55% Sermaye Düzeltme Farkları , ,00 0,00 0,00% Geri Alınmış Paylar (-) Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi (-) Paylara İlişkin Primler/İskontolar , , ,00 61% Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler - Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Aktüeryal Farklar Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler , , ,00 4% , , ,00 4% , ,00 0,00 0,00% Geçmiş Yıllar Karları/Zararları , , ,00 36% Net Dönem Karı/Zararı , , ,00 18% KONTROL GÜCÜ OLMAYAN PAYLAR -9, , ,00-100% TOPLAM KAYNAKLAR , , ,00 6%

32 27 Galatasaray Sportif Sınai ve Ticari Yatırımlar A.Ş. ne ait son iki dönem bilançonun yatay analiz yöntemi ile incelediğimizde ise aktif büyüklüğüne baktığımız zaman önceki seneye göre artışın devam ettiğini görüyoruz yılındaki aktif büyüklüğü 582 milyon TL, 2013 yılında 654 milyon TL iken, 2014 yılında bu rakam 695 milyon TL ye yükselmiş, basit bir ifadeyle büyümüştür diyebiliriz. Bunun sağlıklı bir büyüme olup olmadığını görmek için bilançoya biraz daha detaylı bakmak gerekmektedir. Bir şirketin aktif büyüklüğü en basit ifade ile o şirketin ticari hacminin boyutunu göstermektedir. Bilanço toplamının % 6,37 oranında arttığı görülmektedir. Aktif yapı içinde dönen varlıklar toplamında % 82 artış görülmüş, duran varlıklarda ise % 7,5 düşüş gerçekleşmiştir. Dönen varlıklar toplamındaki artışın ana sebepleri ilişkili taraflardan diğer alacaklar kalemindeki TL lik artış ile birlikte ilişkili olmayan taraflardan ticari alacaklardaki TL ile % 66 oranında yaşanan düşüştür. Duran varlılarda % 7,5 oranında azalma yaşanmış, bu TL lik azalışta en çok göze çarpan kalemler maddi olmayan duran varlıklardaki TL tutarındaki %80 lik artış ile peşin ödenmiş giderlerdeki TL tutarındaki %26 lık azalmadır. Kısa vadeli yükümlülükler % 10,88 artış göstermiş, uzun vadeli borçlanmaların kısa vadeli kısımları % 102 artmış, ilişkili taraflara diğer borçların tamama yakını kapanmış, ertelenmiş gelirler ise % 147 artmıştır. Uzun vadeli borçlarda % 18 düşüş görülmüş, bu azalışa sebep olan ana kalemlerin ilişkili taraflara diğer borçların kapanması, uzun vadeli borçlanmaların % 125 artması ile ertelenmiş gelirlerin % 136 yükselmesinin yatmakta olduğu görülmektedir. Kısa ve uzun vadeli ertelenmiş gelirler büyük oranda Türk Telekom Arena kombine, loca, VIP ve koltuk satışlarından meydana gelmektedir. Özkaynaklar % 78 artmış, bu artış ise paylara ilişkin primler / iskontolardaki % 61 artışa rağmen geçmiş yıllar zararlarındaki %36 ve net dönem zararındaki % 18 artışın etkisiyle gerçekleşmiştir.

33 28 İKİNCİ BÖLÜM GELİR TABLOLARININ DİKEY YÜZDE YÖNTEMİ İLE ANALİZİ İkinci olarak spor kulüplerinin son iki dönem gelir tablolarını dikey analiz yöntemi inceleyeceğiz. Gelir tablosunun dikey yüzde ile tahlilinde hâsılat tutarı 100 kabul edilerek hesaplamalar yapılmıştır.

34 29 Tablo 21. BEŞİKTAŞ FUTBOL YAT.SAN.VE TİC.A.Ş. GELİR TABLOSU BEŞİKTAŞ FUTBOL YATIRIMLARI SANAYİ VE TİCARET A.Ş. Finansal Tablo Türü Dönem Gelir Tablosu Konsolide Raporlama Birimi TL TL Yüzde Yüzde Satış Gelirleri ,00% ,00% Satışların Maliyeti (-) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar (Zarar) - 144,71% ,78% ,71% ,78% BRÜT KAR/ZARAR ,71% ,78% Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) ,00% ,70% Genel Yönetim Giderleri (-) ,34% ,03% Diğer Faaliyet Gelirleri ,80% ,60% Diğer Faaliyet Giderleri (-) ,86% ,00% FAALİYET KARI/ZARARI ,11% ,91% Esas Faaliyet Dışı Finansal Gelirler Esas Faaliyet Dışı Finansal Giderler (-) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KARI/ZARARI Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gelir/Gideri ,18% ,92% ,82% ,95% ,75% ,95% - Dönem Vergi Gelir/Gideri ,55% ,70% - Ertelenmiş Vergi Gelir/Gideri ,04% ,67% SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI/ZARARI DÖNEM KARI/ZARARI ,26% - 101,26% ,33% ,33%

35 30 Beşiktaş Futbol Yatırımları Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin tarihli gelir tablosu ile tarihli gelir tablosunu dikey analiz yöntemi ile incelediğimizde şu sonuçlara ulaşmaktayız. Net satışlara göre satışların maliyeti %145 olarak gerçekleşmiştir, geçmiş yıllara göre bu oran yükselme göstermiş ve brüt satış karı da düşme eğilimine girmiştir. Satış karlılığının düşüş eğiliminde olması incelenmesi gereken bir başarısızlığa işaret edebilir. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri geçmiş yıllara oranla artış göstermiş, genel yönetim giderleri net satışlara göre % 9 gerçekleşerek geçmiş yıllara paralel bir seyir izlemiştir. Diğer faaliyet gelirleri ise hem oransal hem de tutar olarak geçmiş dönemlere göre düşüş göstermiştir. Diğer faaliyet giderleri satış gelirlerine göre % 28 ile esas faaliyet dışı finansal giderler ise % 27 ile yüksek bir oranda gerçekleşmiş, nispi büyüklükleri dikkate alındığında karlılık oranının düşmesinde etkili olmuşlardır.

36 31 Finansal Tablo Türü Dönem Tablo 22. FENERBAHÇE FUTBOL A.Ş. GELİR TABLOSU Gelir Tablosu Yüzde Yüzde Hasılat ,00% ,00% Satışların Maliyeti (-) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar (Zarar) - 109,08% ,56% ,08% ,44% BRÜT KAR/ZARAR ,08% ,44% Genel Yönetim Giderleri (-) ,08% ,21% Pazarlama Giderleri (-) ,30% ,22% Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ,57% ,86% Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) ,94% ,66% ESAS FAALİYET KARI/ZARARI ,83% ,20% Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ,01% Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI/ZARARI ,00% ,83% ,21% Finansman Gelirleri ,32% ,77% Finansman Giderleri (-) ,90% ,30% SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KARI/ZARARI Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri (-)/Geliri ,41% ,68% ,58% ,04% - Dönem Vergi Gideri (-)/Geliri ,47% ,00% - Ertelenmiş Vergi Gideri (-)/Geliri ,11% ,04% SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI/ZARARI ,00% ,64% DÖNEM KARI/ZARARI ,00% ,64%

37 32 Fenerbahçe Futbol A.Ş.nin tarihli gelir tablosu ile tarihli gelir tablosunu dikey analiz yöntemi ile incelediğimizde net satışlara göre satışların maliyetinin %109 olarak gerçekleşmiş olduğunu görüyoruz. Geçmiş yıllara göre bu oran yükselme göstermiş ve bir önceki dönem brüt satış karı varken dönem brüt satışları zararla son bulmuştur. Satış karlılığının düşüş eğiliminde olması incelenmesi gereken bir başarısızlığa işaret edebilir. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri geçmiş yıllara oranla artış göstermiştir. Genel yönetim giderleri net satışlara göre % 5 gerçekleşerek geçmiş yıllara paralel bir seyir izlemiştir. Diğer faaliyet gelirleri ise hem oransal hem de tutar olarak geçmiş dönemlere göre artış göstermiştir. Diğer faaliyet giderleri satış gelirlerine göre % 10 ile finansman giderleri ise % 17 ile yüksek bir oranda gerçekleşmiş olup nispi büyüklükleri dikkate alındığında karlılık oranının düşmesinde etkili olmuşlardır.

38 33 Tablo 23. TRABZONSPOR SPORTİF A.Ş. GELİR TABLOSU TRABZONSPOR SPORTİF YATIRIM VE FUTBOL İŞLETMECİLİĞİ TİCARET A.Ş. Finansal Tablo Türü Dönem Cari Dönem Gelir Tablosu Önceki Dönem Konsolide Raporlama Birimi TL TL Yüzde Yüzde Hasılat ,00% ,00% Satışların Maliyeti (-) ,23% ,66% BRÜT KAR/ZARAR ,23% ,66% Genel Yönetim Giderleri (-) ,61% ,64% Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ,05% ,71% Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) ,73% ,53% ESAS FAALİYET KARI/ZARARI ,52% ,12% Finansman Gelirleri ,92% ,35% Finansman Giderleri (-) ,09% ,95% SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KARI/ZARARI SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI/ZARARI ,68% ,72% ,68% ,72% DÖNEM KARI/ZARARI ,68% ,72%

39 34 Trabzonspor Sportif Yatırım ve Futbol İşletmeciliği Ticaret A.Ş.nin tarihli gelir tablosu ile tarihli gelir tablosunu dikey analiz yöntemi ile incelediğimizde sektörde hasılat tutarı bir önceki döneme göre % 60 oranı ile ciddi bir artış gösteren tek şirket olduğunu görmekteyiz. Net satışlara oranla satışların maliyeti % 126 olarak gerçekleşmiştir, geçmiş dönemde % 183 olan bu oranda büyük bir düşüş görülmektedir, bu da brüt satış zararında düşme eğilimi ile sonuçlanmıştır. Satış zararının düşmesi olumlu olmasına karşın karlılığının düşüş eğiliminde olması, zararın sürmesi incelenmesi gereken bir durumdur. Esas faaliyetlerden diğer gelirler net satışlara oranla bir önceki dönem % 32 iken bu dönemde % 16 ya düşmüştür. Esas faaliyetlerden diğer giderler ise %10 dan %18 seviyelerine çıkmış, esas faaliyet zararı % 40 ile gerçekleşmiştir. Finansman gelirleri % 13, finansman giderleri ise % 20 ile bir önceki döneme yakın oranda gerçekleşmiş, dönem ise bir önceki dönemki gibi zararla sona ermiştir.

40 35 Tablo 24. GALATASARAY SPORTİF A.Ş. GELİR TABLOSU Finansal Tablo Türü Dönem Cari Dönem Gelir Tablosu Önceki Dönem Konsolide Raporlama Birimi TL TL Yüzde Yüzde Hasılat ,00% ,00% Satışların Maliyeti (-) ,48% ,76% BRÜT KAR/ZARAR ,48% ,76% Genel Yönetim Giderleri (-) ,50% ,77% Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler ,33% ,39% Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) ,78% ,77% ESAS FAALİYET KARI/ZARARI ,42% ,92% Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler ,11% ,81% Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KARI/ZARARI ,68% ,85% ,99% ,96% Finansman Gelirleri ,37% ,71% Finansman Giderleri (-) ,81% ,06% SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KARI/ZARARI SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KARI/ZARARI DURDURULAN FAALİYETLER DÖNEM KARI/ZARARI ,43% ,31% ,43% ,31% ,28% ,26% DÖNEM KARI/ZARARI ,72% ,06%

41 36 Dikey analiz ile son olarak Galatasaray Sportif Sınai ve Ticari Yatırımlar A.Ş. nin tarihli gelir tablosu ile tarihli gelir tablosunu incelediğimizde ise net satışlara göre satışların maliyetinin % 138 olarak gerçekleştiğini görmekteyiz. Geçmiş yıla göre bu oran yükselme göstermiş ve bir önceki döneme göre daha yüksek bir brüt satış zararı söz konusu olmuştur. Satış karlılığı düşüş eğilimindedir. Genel yönetim giderleri geçmiş dönemde olduğu gibi net satışlara göre % 7 seviyelerinde gerçekleşmiştir. Diğer faaliyet gelirleri ise % 4' den % 2 seviyesine gerilemiştir. Diğer faaliyet giderleri satış gelirlerine göre % 8 ile finansman giderleri ise % 24 ile yüksek bir oranda gerçekleşmiş, nispi büyüklükleri dikkate alındığında karlılık oranının düşmesinde etkili olmuşlardır. Bir önceki dönem % 1 gibi düşük bir seviye gerçekleşen yatırım faaliyetlerinden gelirler ise %32 lere yükselmiştir. Dönem ise sektörün diğer şirketlerinde olduğu gibi zararla kapanmıştır.

42 37 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ORAN ANALİZLERİ Yatay ve dikey analiz sonrası son olarak da oran analizi ile analizimizi sürdürmekteyiz. Oran analizleri ile likidite durumu, faaliyet etkinliği (verimlilik) durumu, finansal (mali) durum, karlılık durumu hakkında bilgi sahibi olunabilmektedir. LİKİDİTE ORANLARI Cari Oran Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Yükümlülükler BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,08 0, ,24 0,68 TRABZONSPOR GALATASARAY ,07 0, ,41 0, SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen 0,20 2 Cari Oran şirketlerin kısa vadeli borç ödeme gücünü gösteren ve karşılaştırmada daha gerçekçi sonuçlara ulaşmayı sağlayan bir orandır. Bu oranın 1 olması demek o şirketin 1 yıl içindeki borçlarını herhangi bir sıkıntıya mahal vermeden ödeyebilecek

43 38 durumda olması demektir. Kulüpler arasında en yüksek oran 0,41 ile Galatasaray' a aittir. Yani Galatasaray mevcut durumda borçlarının sadece % 41' ini ödeyecek durumdadır. Bu da borcu borçla ödemek ve faiz giderine katlanmak anlamına geliyor. En kötü durumda ise 0,07-0,08 değerleri ile Trabzonspor ile Beşiktaş bulunmaktadır. Beşiktaş ve Trabzonspor' un sektör ortalamasının da çok gerisinde kalarak, her 1 TL borçlarına karşılık 0,20 TL nin de altında dönen varlığa sahip durumda olduğu görülmektedir. Asit-Test Oranı (Likidite Oranı) Likid Aktifler / Kısa Vadeli Yükümlülükler BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,07 0, ,08 0,66 TRABZONSPOR GALATASARAY ,07 0, ,41 0, SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen 0,16 1 Likidite oranına bakıldığında genel kabul gören oran 1' in çok altında kaldıkları görünmektedir, likidite riski ile karşı karşıya kalabilirler. Sektör ortalamasına bakıldığında ise 0,16 gibi bir rakamla karşılaşmaktayız, sadece Galatasaray' ın sektör ortalamasının üstünde bir değer aldığını görüyoruz, likidite riskinin sektöre göre daha düşük olduğunu söyleyebiliriz.

44 39 Nakit Oran (Hazır Değerler +Menkul Kıymetler) / Kısa Vadeli Yükümlülükler BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,01 0, ,07 0,07 TRABZONSPOR GALATASARAY ,00 0, ,02 0, SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen 0,03 0,20 Stok ve alacakları dönen varlıklardan ayırdığı için keskin bir oran olan nakit oranının genellikle 0,20 olması yeterli kabul edilirken sektör ortalamasının 0,03 değeri aldığı görülmektedir, sektördeki tüm kulüpler ortalamaya yakın bir değer almışlardır. Tüm kulüpler hazır değerler ve menkul kıymetler haricindeki dönen varlıklarını nakde çeviremezlerse likidite sorunu yaşayabilirler. Nakit oranı açısından Fenerbehçe nin durumu sektöre göre iyi durumda gözükmektedir.

45 40 FAALİYET ORANLARI Alacak Devir Hızı Net Satışlar / Ortalama Ticari Alacaklar BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,04 9, ,06 18,89 TRABZONSPOR GALATASARAY ,10 4, ,40 7, SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen 9,65 YÜKSEK Alacak devir hızları incelendiğinde spor kulüplerinin 5 ile 15 arasında değerler aldıklarını görüyoruz, bu da alacaklarını 24 ila 72 günlük bir sürede tahsil ettikleri anlamına gelmektedir. Alacakların ortalama tahsil süresinde sektör ortalaması ise 38 olduğu için Galatasaray ve özellikle Trabzonspor' un alacaklarını tahsil etme sürelerinin yüksek olduğu görülmektedir. Beşiktaş ın alacak devir hızı hem artmış hem de sektör ortalamasının üzerinde seyretmiştir. Bu anlamda likidite rasyolarına baktığımızda sorun yaşayacağı düşünülen Beşiktaş ın likidite riskini alacak devir hızı ile dengelediğini söyleyebiliriz. Fenerbahçe nin de alacak devir hızı sektör ortalamasının yaklaşık iki katı değerde olduğu için bu şekilde likidite riskini dengelemektedir. Galatarasay ve Trabzonspor un alacaklarını sektör ortalamasına göre verimsiz bir şekilde kullandıkları görülmektedir.

46 41 Stok Devir Hızı Satılan Malın Maliyeti / Ortalama Stoklar BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,37 88, ,08 TRABZONSPOR GALATASARAY , ,86 33, SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen 41,83 YÜKSEK Trabzonspor' un stok bulundurmaması sebebiyle stok devir hızı hesaplanamamıştır. Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray ise sırası ile 69, 33 ve 65 değerlerini alarak stok devir hızlarının yüksek olduğu görülmektedir yılı itibariyle stok devir hızı konusunda Beşiktaş ve Galatasaray ın stoklarını sektörden saha verimli kullandığını görüyoruz. Özellikle Galatasaray ın stokların kullanım verimliliğini neredeyse %100 oranında artırdığını görüyoruz. Bu anlamda Galatasaray ın likidite riskinin de çok düşük olduğunu söyleyebiliriz.

47 42 Net Satışlar / Varlık Devir Hızı Toplam Varlıklar BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,36 1, ,89 0,59 TRABZONSPOR GALATASARAY ,64 0, ,40 0, SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen 0,82 YÜKSEK Varlık devir hızı işletmenin aktif varlıklarının kaç katı satış yaptığını gösterir. Sektör ortalaması 0,82 değerini almıştır. Beşiktaş' ın sektör ortalamasının üzerinde Trabzon ve Galatasaray' ın ise ortalamanın çok altında değerlere sahip olduğunu görüyoruz. Trabzonspor her ne kadar varlık devir hızını artırsa da hala sektör ortalamasının kalmaktadır. Varlık devir hızı olarak en kötü durumda olarak Galatasaray kulübü olarak gözükmektedir.

48 43 KARLILIK ORANLARI 1-Öz Kaynaklar Üzerinden Karlılık Oranları Mali Rantabilite oranı, işletmenin öz sermayesinin ne ölçüde etkin ve verimli kullanıldığını tespit etmek amacıyla hesaplanır. Kulüplere yatırım yapmış olanların yatırdıkları kaynak karşılığında her bir birim için 17 ile 137 arasında değişen tutarlarda zarar elde ettiğini göstermektedir. Mali Rantabilite Dönem Karı / Öz Kaynak BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,53% 31,08% ,39% -8,77% TRABZONSPOR GALATASARAY ,56% 340,49% ,25% 140,74% 2014 SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen 229,18% YÜKSEK Aktif Karlılığı Dönem Karı / Toplam Varlıklar BEŞİKTAŞ FENERBAHÇE ,82% 137,51% ,75% -1,97%

49 44 TRABZONSPOR GALATASARAY ,69% -33,04% ,89% -15,21% 2014 SEKTÖR ORTALAMASI Beklenen -55,21% YÜKSEK Bu oran, aktiflerin işletmede ne ölçüde karlı kullanıldığını tespit amacıyla kullanılır. Kulüplerin varlıklarını karlı kullanamadığını görmekteyiz. Öz Kaynak Oranı Öz Kaynak / Toplam Kaynaklar Öz kaynak en temel anlamıyla tüm varlıklar satılıp borçlar ödendikten sonra elde kalan kısımdır. Tüm kulüplerin öz kaynakları eksi değerde yani şirketlerin kendilerine ait hiçbir şeyi olmadığı gibi elindekileri satsalar yine de borcun kapanmadığını anlıyoruz. Bu şirketler spor dünyasının saygın kulüpleri olması sayesinde yüksek de olsa faizle borç bulabiliyorlar ve bir şekilde mevcudiyetlerini sürdürebiliyorlar, aksi takdirde şimdiye kadar çoktan iflaslarını açıklamış olurlardı. İşletme varlıklarından yüzde kaçının ortaklar veya işletme sahiplerince finanse edildiğini gösteren öz kaynak oranı incelendiğinde tüm kulüplerin eksi değerler aldığı görülmektedir. Beşiktaş, Trabzonspor ve Galatasaray' da öz kaynakların negatif olmasını geçmiş yıl zarar tutarlarının yüksek olmasına, Fenerbahçe' de ise Fenerium paylarının %80' inin 224 Milyon TL ye satın alınması sonucu oluşan ortak kontrole tabi teşebbüs veya işletmeleri içeren birleşmelerin etkisi kalemine bağlayabiliriz. Fenerium' un devri ve GS Store satın alınması sonucunda; Fenerbahçe Spor Kulübü Fenerbahçe A.Ş. ye borçlanarak Fenerbahçe Futbol A.Ş. nin öz