Çeviri Editörünün Ön Sözü

Transkript

1 Çeviri Editörünün Ön Sözü Okul liderliğinin ve okul gelişiminin karmaşık dünyasında başarılı olmak; öğretmenleri, okul yöneticilerini ve hatta aileleri uyumlu bir biçimde, teori ve uygulama dahilinde bir araya getirmeyi gerekli kılmaktadır. Okul ve eğitim sisteminde liderlik son dönemlerde çok sayıda araştırmanın konusu olmuştur. Çünkü etkili eğitim liderliğinin, eğitimsel sonuçların ve öğrenci performansının geliştirilmesinde son derece önemli olduğu görülmektedir. Bu kitap okuyuculara eğitim yönetiminin önemli bileşenlerini tanıtmaktadır. Kitapta eğitim yönetimi alanı içinde kalan önemli konulara değinilmiş, Yönetsel Tavsiye, Uygulamada Örnek Eğitim Yöneticileri ve Lehte-Aleyhte Görüşler gibi ilgi çekici bölümlerle, konuların okuyucunun kafasında somutlaşması ve daha anlamlı olması sağlanmıştır. Bu kitap çeviri bir kitaptır. Yazıldığı bağlamın eğitim sisteminde yer alan bazı kavram ve yapıların karşılığı Türk Eğitim Sisteminde yer almamaktadır. Dolayısı ile bu konuda okuyucudan gelebilecek her türlü geribildirime açık olduğumuzu söylemek isteriz. Bu kitabın Türkçeye kazandırılmasında emeği geçen Nobel Yayıncılık çalışanlarına ve kitabın bölümlerinin çevirisini üstlenen birbirinden değerli arkadaşlarıma teşekkür ederim. Kitabın çeşitli bölümlerini çeviren meslektaşlarım: Yrd. Doç. Dr. Kamil Yıldırım, (Aksaray Üniversitesi); Yrd. Doç. Dr. Murat Özdemir, (Çankırı Karatekin Üniversitesi); Yrd. Doç. Dr. Funda Nayır, (Çankırı Karatekin Üniversitesi); Doç. Dr. Şakir Çınkır, (Ankara Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Oya Taneri, (Çankırı Karatekin Üniversitesi); Dr. Rana Kasapoğlu, (Ulusal Ajans); Yrd. Doç. Dr. Türker Kurt, (Gazi Üniversitesi); Tuncer Fidan, (MEB); Ali Baltacı, (MEB); Adem Beyhan, (MEB); Arş.Gör. Didem Doğan a, (Aksaray Üniversitesi) özenli çalışmalarından dolayı teşekkür ederim. Bu kitabın eğitim yönetimi alanında çalışan akademisyenlere, anlamlı ve özverili çalışmalarıyla okullarımızı daha verimli ve etkili hâle getirmeye çalışan okul liderlerine ve eğitim yönetimi alanına ilgi duyan tüm okuyuculara değerli bir el kitabı olarak hizmet vermesini umuyoruz. Yrd. Doç. Dr. Gökhan ARASTAMAN Aksaray, Haziran 2013 iii

2 Bölüm Çevirenleri Çeviri Editörü: Yrd. Doç. Dr. Gökhan ARASTAMAN 1 Yönetsel Teorinin Gelişimi Yrd. Doç. Dr. Gökhan ARASTAMAN 2 Örgütsel Yapı Yrd. Doç. Dr. Gökhan ARASTAMAN 3 Örgüt Kültürü Yrd. Doç. Dr. Funda NAYIR 4 Motivasyon Dr. Rana KASAPOĞLU Ulusal Ajans 5 Liderlik Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZDEMİR 6 Karar Verme Dr. Rana KASAPOĞLU Ulusal Ajans 7 İletişim Yrd. Doç. Dr. Funda NAYIR 8 Örgütsel Değişme Tuncer FİDAN Müfettiş (Milli Eğitim Bakanlığı) 9 Devlet ve Eğitim Yrd. Doç. Dr. Murat ÖZDEMİR 10 Mükemmelleşme, Eşitlik ve Eğitim Yrd. Doç. Dr. Kamil YILDIRIM 11 Okul Finansmanı ve Verimlilik Yrd. Doç. Dr. Kamil YILDIRIM 12 Yasal Değerlendirmeler ve Eğitim Dr. Ali BALTACI Milli Eğitim Bakanlığı 13 Eğitim Programı Geliştirilmesi ve Uygulanması Yrd. Doç. Dr. Oya TANERİ 14 Öğretimin Analizi ve Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Kamil YILDIRIM 15 İnsan Kaynakları Yönetimi Adem BEYHAN İngilizce Öğretmeni v

3 Sunuş Son on yılda eğitime yönelik algı perçinlenmiş oldu. Amerika da çok sayıda yayın, eğitimin kalitesini geliştirmek için ne yapılması gerektiğine odaklanan birçok öneri sundu. Yeniden yapılandırılmış eğitim süreci için bu yoğun istek, olumlu değişim için birçok fırsatlar sunmaktadır. Okul reformu çabaları, okullarımızda etkili değişimden sorumlu yerel liderler tarafından yönlendirildi ve bir yön duygusu kazandı, sonuçlar da olumlu oldu. Eğitim Yönetimi: Kavramlar ve Uygulamalar, Altıncı Baskı, düzenli, etkili ve verimli bir tarzda anlamlı bir sonuç için çalışan geleceğin okul liderlerine değerli bir el kitabı olarak hizmet verecektir. Yazarlar, Fred Lunenburg ve Allan Ornstein hem eğitimsel değişimi çevreleyen kavramlara hem de gelişim için gerekli olduğunu düşündükleri süreçlere değindiler ve bunu samimi ve ilginç bir tarzda yaptılar. Ayrıca yazarlar, iş birliği sürecini etkili bir şekilde yönetme ve gelişim çabalarının koordinasyonu gereksinimini içeren, etkili yönetsel liderliğin temel ilkelerini tartıştılar. Yaratıcı ve yüksek kalitede liderlik, Amerikan eğitim reformu ve yeniden yapılanma için gereklidir. Çünkü okullarımız toplumun ihtiyaçlarını ve zorluklarını karşılamak için çalışmaktadır. Richard D. Miller Former Executive Director American Association of School Administrators vii

4 Yazarların Ön Sözü Eğitim yöneticileri günümüz okullarında zorlu ve değişen bir iklimle yüz yüzedir. Geçmişte eğitim yönetimi, öğrenciler ve profesyoneller için bilgi tabanı ve hazırlık sağlayan bir yol olarak ders kitaplarında çoğunlukla teori ve araştırmaya odaklandı. Eğitim Yönetimi: Kavramlar ve Uygulamalar, Altıncı Baskı da biz bunun ötesine gitmek için çalıştık. Bunun için teori ve araştırmayla ilgili geniş kapsama ek olarak üçüncü bir bileşen ekledik: eğitim yöneticilerinin elde ettikleri bilgiyi kullanmasına yardımcı olacak pratik uygulamalar. Bu pratik ve uygulamalı bileşen, alanyazında bir kaynak olarak kitabımızı benzersiz kılmaktadır. Kitabın, değişen eğitim ikliminde etkili lider olacak şimdinin ve geleceğin eğitim yöneticilerinin yeteneklerini artıracağına inanıyoruz. Eğitim Yönetimi: Kavramlar ve Uygulamalar kitabının pratik ve uygulamalı bileşenleri birçok açıdan bu metinde bulunabilir. Davranış sonrası bilim dönemi-okul gelişimi, demokratik topluluk ve sosyal adalet; okul hesapverebilirliği ve sınavlar; etik ve değerler; cinsiyet, ırk ve etnik köken ve sınıf; eleştirel teori ve postmodernizm; bölgeye dayalı karar alma; değişim; program gelişimi ve uygulaması; öğretimin ve öğrenimin geliştirilmesi; teknoloji; insan kaynakları; ve ortaya yeni çıkan bakış açıları gibi yeni ve benzersiz konular dâhil edildi. Her bir bölüm okuyucunun dikkatini bölüm içindeki önemli konulara odaklayan beş sekiz arasında odaklanılan soru ile başlar. Yönetsel tavsiye kısımları (bölüm başına üç veya dört civarında) önemli kavramların yönetsel uygulamaya nasıl dönüştürüleceğini göstermektedir Lehte/Aleyhte Tartışmalar (her bir bölüm için bir tane) eğitim yöneticilerinin karşı karşıya kaldığı önemli konulardaki karşıt görüşleri açıklamaktadır. Bölüm sonlarındaki özetler kritik noktaları, özellikle teori, araştırma ve uygulamadaki çarpıcı noktaları vurgulamaktadır. Her bölümün sonundaki anahtar kelimeler listesi ve tartışmalar kavramların uygulanmasını özendirirken bölümün daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır. Her bölümün sonunda yer alan kapsamlı belgeleme ve önerilen ek okumalar, okuyucuları önemli konularda daha fazla araştırma yapmaya teşvik etmektedir. Tavsiye Söz kutusu deneyimli yöneticilerden bilge öneriler sunmaktadır. Tüm bölümler en son hükümet politikaları ve öğretim teknolojileri ile yaşanan son ekonomik krizin kamu okul yönetimini nasıl etkilediğine ilişkin olarak kapsamlı olarak gözden geçirildi. Bu baskıdaki Bölüm 10: Mükemmelleşme, Eşitlik ve Eğitim hesapverebilirlik ve sınavlara ilişkin talepleri karşılayabilmek, başarı farkını kapatmak, okullarda ve toplumda mükemmellik ve eşitliği sağlayabilmek için, okul müdürlerinin karşı karşıya kaldığı zorlukları ele almaktadır. Metnin Organizasyonu Bu kitap dört ana kısımdan ve on beş bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümü alanı tanıtmakta, alanın nasıl ortaya çıktığına bakmakta ve kavramsal bir model sunmaktadır. Bu model kitabın geri kalanı için bir çerçeve sağlamaktadır. Sonraki bölüm örgütsel yapı için birkaç alternatif yaklaşıma odaklanmaktadır. Açılış kısmındaki son bölüm eğitim yönetimi çalışma ve uygulamaları için kültürel bir bağlam sunmaktadır. Bu temel sağlandıktan sonra KISIM II deki motivasyon, liderlik, karar verme, iletişim ve örgütsel değişme bölümleri temel yönetsel süreçleri incelemektedir. KI- SIM III eğitimin yapısal çerçevesine odaklanmaktadır. Devlet ve eğitim bölümünü sırasıyla mükemmellik, eşitlik ve eğitim ; okul finansmanı ve verimlilik ; yasal değerlendirmeler ve eğitim bölümleri takip etmektedir. KISIM IV program ve hizmetlerin yönetimini açıklamaktadır. Belirli bölümlerde program gelişimi, öğretim stratejileri ve insan kaynakları yönetiminden bahsedilmektedir. Kitabın dört kısım ve on beş bölümü nispeten bağımsızdır. Bu yüzden bütün kısımlar, seçilen bölümler hatta bölümlerin parçaları, kitabın akışını veya konu içeriğini bozmadan atlanabilir veya farklı sırada çalışılabilir. ix

5 x Yazarların Ön Sözü İnternet Sitesi Kitabın özel internet sitesi ilgili sitelere bağlantı, örnek olaylar, ve eğitim yönetiminde kariyer üzerine ek bir bölüm gibi öğrencilere çeşitli çalışma araçları ve faydalı kaynaklar sunmaktadır. Öğretim elemanları için her bir bölüme ait power point sunuları mevcuttur. Teşekkür Bu kitap alanında uzman kişilerin, deneyimli editörlerin ve yayınevinin ortak çabasının sonucunda ortaya çıkmıştır. Bizi değerlendirenlere ve önerileri ile bu baskıda ve öncekilerde kitabın daha iyi olmasına katkıda bulunan diğer kişilere teşekkürlerimizi sunarız: Judy A. Alston Paul Baker Edwin D. Bell Dale L. Bolton James Boothe Norman Boyles Fred E. Bradley Dennis C. Brennan Jerry Cicchelli James A. Conway Philip A. Cusick Andrew E. Dubin Martha Ellis Janet Fredericks Lloyd E. Frohreich Jits Furusawa Valeri Helterbran Patricia Hoehner Ernest Johnson Bowling Green State University Illinois State University East Carolina University University of Washington Xavier University Iowa State University University of Missouri, St. Louis University of the Pacific Fordham University York, Buffalo Michigan State University San Francisco State University University of Texas, Austin Northeastern Illinois University University of Wisconsin, Madison California State University, Dominguez Hills Indiana University of Pennsylvania University of Nebraska, Kearney University of Texas, Arlington Franklin B. Jones Lawrence Kajs Frank Keane Donald Layton Arthur Lehr Robert B. Lowe Betty Jo Monk Robert Morris Steve Nowlin Anita M. Pankake Albert Pautler Lorrie C. Reed Glenn B. Schroeder Gerald Schumacher Linda T. Sheive Roger Shouse Donald W. Smitley Carl Steinhoff Rudo Tsesunhu Clark Webb Noelle Witherspoon Tennessee State University University of Houston, Clear Lake Fayetteville State University York, Albany University of Illinois, Urbana-Champaign Angelo State University Tarleton State University State University of West Georgia Troy State University University of Texas, Pan American York, Buffalo Chicago State University University of Northern Colorado University of Houston, Clear Lake York, Oswego Pennsylvania State University, University Park Eastern Illinois University University of Nevada, Las Vegas Pennsylvania State University, University Park Brigham Young University Louisiana State University, Baton Rouge Ayrıca ismi aşağıda geçen kişilere minnetle teşekkür etmek istiyoruz: Henry S. Bangser, Eğitim Üst Yöneticisi, New Trier Township High School District, Winnetka/ Northfield,IL; Mirabelle Baptiste, Okul müdürü, Clifton Middle School, Houston Independent School District, Houston, TX; Richard (Rick) Earl Berry, Eğitim Üst Yöneticisi, Cypress-Fairbanks Independent School District, Houston, TX; James F. Causby, Eğitim Üst Yöneticisi, Johnson County Schools, Smithfield, NC; Craig L.Elliot Bölge eğitim müdürü, Maize Unified

6 Yazarların Ön Sözü xi School District, Maize, KS; Pascal Forgione, Eğitim Üst Yöneticisi, Austin, TX; ; Barry Fried, Principal, John Dewey High School, Brooklyn, NY; Carlos A. Garcia, Eğitim Üst Yöneticisi, Clark County School District, Las Vegas, NV; Joe A. Hairston, Eğitim Üst Yöneticisi, Baltimore County Public Schools, Towson, MD: David Kazakoff, Okul müdürü, Terra Nova High School, Pacifica, CA; William G. Meuer, okul müdürü, Norwood Park School, Chicago Public Schools, Chicago, IL; Joanna Miller, okul müdürü, E.M. Baker Elementary School, Great Neck, NY; Lonnie E. Palmer, Eğitim Üst Yöneticisi, City School District of Albany, Albany, NY; Art Rainwater, Eğitim Üst Yöneticisi, Madison Metropolitan School District, Madison, WI; Ron Saunders, Eğitim Üst Yöneticisi, Barrow County Schools, Winder, GA; Paul Vance, Eğitim Üst Yöneticisi, District of Columbia Public Schools, Washington, DC. Deneyimlerinizi paylaşmadaki istekliliğiniz, geleceğin okul yöneticilerine rehberlik edecek ve onlara ilham verecektir. Wadsworth un internet sitesinde görünen kitabın her bir bölümüne ait vakaların görüşmelerini yapan ve bunları yazan Marion Czaja ya teşekkür etmek istiyoruz. Ayrıca Bölüm 9 a katkılarından dolayı Paula Lester, Long Island University ve Bölüm 11 e katkılarından dolayı William Owings, e Old Dominion University teşekkür etmek istiyoruz. Katkılarıyla bu kitabı daha iyi hâle getiren isimleri aşağıda sıralı Cengage Learning personeline teşekkür etmek istiyoruz: Mark Kerr, Yönetici editör, Lisa Kalner Williams, üst düzey gelişim düzenleyicisi Genevieve Allen, editör asistanı; Melena Fenn, üst düzey proje yöneticisi; Kara Kindstrom, pazarlama müdürü; Dimitri Hagnere, pazarlama koordinatörü. Dekanımız Genevieve Brown ve Jerry Ross a bu kitabı tamamlayabilmek için gereken ortamı yaratan ve kaynaklara katkıda bulunduğu için minnettarız. Fred C. Lunenburg Allan C. Ornstein

7 Yazarlar Fred C. Lunenburg Sam Houston Devlet Üniversitesinde eğitim profesörüdür. Üniversiteye geçmeden önce öğretmen, okul müdürü ve Eğitim Üst Yöneticisi olarak görev yaptı. 100 den fazla makale ve 20 kitabın yazarı veya ortak yazarıdır. Bu kitaplar arasında The Principalship: Vision to Action (Thomson/Wadsworth, 2006), Shaping the Future (Rowman&Littlefield, 2003). The Changing World of School Administration (with George Perrault) (Scarecrow Pres, 2002), ve High Expectations: An Action Plan for Implementing Goals 2000) (Corwin, 2000). Yazar 1986 yılında Phi Delta Kappa Araştırma Ödülü nü aldı, Hollanda Utrecht Üniversitesi nde seçkin misafir profesör olarak çalıştı. Allan C. Ornstein St. Johns Üniversitesinde yönetsel ve öğretimsel liderlik profesörüdür. Eğitim üzerine 54 kitabın ve 400 makalenin yazarıdır. Chicago ve New York okul bölgeleri gibi 75 devlet dairesi ve eğitim kurumunun danışmalığını yapmaktadır. Eski bir Fullbright-Hayes akademisyeni ve inceleme komitesi üyesisidir. Dr. Ornstein in en son kitapları arasında Foundations of Eduction, 10th ed. (Houghton Mifflin,2008), Contemporary Issues in Education, 4th ed. (Allyn Bacon, 2007), Pushing the Envelope (Merrill, 2003), and Teaching and Schooling in America: Pre and Post Sptember 11 (Allyn and Bacon, 2003). Yazarın en son kitabı Class Counts: Education, Inequality and the Shrinking Middle Class (Rowman and Littlefield, 2007) büyüyen eşitsizliği, küçülen orta sınıfı, ulusun yavaş düşüşünü ve eğitimin azalan etkisini incelemektedir. xiii