BETON TEKNOLOJİSİ-II. Doç. Dr. Halit YAZICI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İN AAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAPI MALZEMESİ ANABİLİM DALI

Transkript

1 BETON TEKNOLOJİSİ-II Doç. Dr. Halit YAZICI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İN AAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAPI MALZEMESİ ANABİLİM DALI

2 TS 500 ubat 2000 Madde 3.3 BETON Kullanıcı tarafından şantiyede önceden belirlenmiş karışım elemanları miktarlarının, otomatik tartımla harmanlanıp makinayla karıştırılmasıyla...üretilen veya TS ye uygun hazır beton kullanılmalıdır. Madde 4.2 BETONUN HAZIRLANMASI Beton karışımına giren malzeme miktarı ağırlık ile belirlenir, hacim esasına göre yapılamaz. Özetle beton elle, kürekle, betoniyerle üretilemez, hammaddelerini ağırlık cinsinden ölçen bilgisayar kumandalı beton santralında üretilir.

3 MALZEME HAZIRLANMASI BUNKERLERE STOKLANAN MALZEMELER BUNKER ALTLARINDA BULUNAN PLC SĐSTEMĐNE BAĞLI KAPAKLAR SAYESĐNDE TARTI BUNKERLERĐNE AKTARILIRLAR,

4 MALZEME HAZIRLANMASI TARTI BUNKERLERĐ LOADCELL SĐSTEMĐNE BAĞLI OLARAK SĐSTEME ÖNCEDEN VERĐLEN REÇETE MĐKTARLARINDAKĐ KADAR HAMMADDEYĐ TARTARAK ÜRETĐME HAZIRLAR,

5 MALZEME HAZIRLANMASI BETON ÜRETĐMĐNDE KULLANILACAK ÇĐMENTOLAR KAPALI SĐLOLARDA STOKLANIR VE HELEZON SĐSTEMLERĐ ĐLE ÜRETĐMDE KULLANILIR,

6 MALZEME HAZIRLANMASI ELEKTRONĐK KUMANDALI BETON SANTRALĐNĐN GÖRÜNÜMÜ

7 MALZEME HAZIRLANMASI TAM OTOMATĐK SĐSTEMDE TARTILAN BETONLAR YAŞ VEYA KURU TESĐSLERDE TAŞINMAYA HAZIRDIR

8 YERLE TİRME SIKI TIRMA

9 BETONUN TA INMASI TAŞINMAYA DĐKKAT EDĐLMEZ ĐSE DAYANIM DÜŞMESĐ GERÇEKLEŞĐR! DAYANIM DÜŞMESĐNĐN NEDENLERĐ : SARSINTI ve DARBELER UZUN TAŞIMA UZAKLIKLARI FAZLA ĐRĐ AGREGA MĐKTARI FAZLA SU MĐKTARI

10 KARI TIRMA Yatay eksenli mikser 10

11 KARI TIRMA Laboratuvar tipi yatay eksenli mikser 11

12 KARI IMA SU İLAVE ETTİRİLMEMELİ!! İ LENEBİLİRLİK YETERSİZSE DİZAYN DEĞİ İKLİĞİ YAPILMALI ACİL DURUMLARDA UYGUN MİKTARDA AKI KANLA TIRICI İLAVESİ veya ÇİMENTO+SU İLAVESİİLE SORUN ÇÖZÜLMELİ 12

13 60 Dayanım kaybı, % İlave edilen su, kg/m 3 Betonun dayanımı üzerinde karışıma sonradan su ilavesinin etkisi 13

14 KARI TIRMA Beton santrallarında kullanılan yatay eksenli sabit mikser 14

15 KARI TIRMA Pan mikser 15

16 Betonun taşınması 16

17 Alttan Boşaltma Kapaklı Beton Taşıma Araçları 17

18 Betonun oluklar vasıtası ile yerine dökülmesi 18

19 BETONUN YERLE TİRİLMESİ ĐŞĐN ADI: Detroit Havaalanı Uçuş Pisti Altı Karayolu Tünelleri ĐŞĐN BOYUTLARI: Uzunluk = 290 m Genişlik = 45 m Kalınlık = 1.2 m BETON MĐKTARI : m 3, ~ Ton POMPA SAYISI: 21 ADET TAŞIMA : 5 Tesisten 125 adet Transmikser ile SÜRE : ~22 Saat 20 dakika

20 ÜLKEMİZDEN BİR ÖRNEK

21 ÜLKEMİZDEN BİR ÖRNEK

22 BETONUN YERLE TİRİLMESİ TAZE BETON KESĐNLĐKLE AYRIŞMA OLUŞMAYACAK DÖKÜLMELĐDĐR! AYRIŞMA YAPMIŞ TAZE BETON ÖRNEKLERĐ

23 BETONUN YERLE TİRİLMESİ TAZE BETON 60 cm DEN DAHA YÜKSEKTEN DÖKÜLMEMELĐDĐR! YANLIŞ DOĞRU

24 BETONUN YERLE TİRİLMESİ YANLIŞ DOĞRU

26 BETONUN YERLE TİRİLMESİ DOĞRU YANLIŞ

28 BETONUN YERLE TİRİLMESİ BETON DÖKÜLECEK ZEMĐN HAZIRLANMALI! TEMĐZLENMELĐ SIKIŞTIRILMALI NEMLENDĐRĐLMELĐ KALIPLAR HAZIRLANMALI! TEMĐZLENMELĐ (ODUN PARÇASI, ÇÖP, ÇĐMENTO TORBASI VB. KALMAMALI!!! YAĞLANMALI

29 BETONUN ViBRASYONU Betonun yerleştirilmesi ile birlikte yapılması gereken en önemli işlem vibrasyondur 29

30 Vibrasyon: Betonu titretip enerji vererek beton içerisindeki havayı dışarıya atma, boşlukları azaltma işlemine denir 30

31 VİBRASYON NEYE YARAR? Homojenliğin sağlanması Ayrışmanın (segregasyon) önlenmesi Betonun sıkışması Boşlukların azalması 31

32 BETONUN YERLE TİRİLMESİ BĐR BÜTÜN OLARAK BETON DÖKÜLEMEYECEKSE MOMENTĐN SIFIRA EŞĐT OLDUĞU NOKTADA DOĞRU ĐŞ DERZĐ TEŞKĐL EDĐLMELĐDĐR. Serbest beton Kalıp Sıkıştırılmış Beton Düzenli iş derzi teşkili

33 BETON ÜRETİMİ YERLEŞTĐRĐLĐP, SIKIŞTIRILMASI VĐBRASYON! A) ĐÇ VĐBRASYON B)DIŞ VĐBRASYON C)YÜZEYSEL VĐBRASYON

34 BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI VĐBRATÖR DALDIRMA ŞEKLĐNE DĐKKAT EDĐLMELĐDĐR. YANLIŞ DOĞRU

35 Vibratör, düşey olarak düzenli aralıklarla beton içine daldırılmalı ve daha önce yerleştirilen tabaka içerisine iki tabaka arasında zayıf bir düzlemin oluşmamasını önlemek amacıyla, (priz sona ermemişse) en az 15 cm girmelidir 35

36 BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI KALIPLAR SAĞLAM OLUŞTURULMALIDIR. VĐBRATÖR FREKANSI MĐN DEVĐR/DAKĐKA OLMALIDIR. ÜNĐFORM TĐTREŞĐM (TABAKA KALINLIĞ I cm ) VERĐLMELĐDĐR. Max cm

38 Beton içerisindeki havayı etkili bir şekilde dışarı çıkarmak için vibratör beton içerisine hızla sokulmalı, yavaşça aşağı ve yukarı hareket ettirilmelidir 38

41 Vibrasyonun yeterliliğine, tecrübe ve betonun yüzey görünümündeki değişiklikle karar verilir. Yüzey görünümündeki değişiklikler, büyük agrega tanelerinin gömülmesi, beton yüzeyinin seviyelenmesi, dalıcı ucun etrafında parlayan ince bir hamur tabakasının oluşması ve yüzeye çıkan büyük hapsolmuş hava kabarcıklarının kesilmesi olarak sayılabilir. 41

42 Vibratörler, betonu yatay olarak hareket ettirmek için kullanılmamalıdır. Bu hareket, betonun segregasyonuna neden olabilir 42

43 BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI

49 BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI KOMŞU BÖLGELER AŞIRI ETKĐLENMEMELĐDĐR. Vibratör sokma aralıkları etki yarıçapının (d) yaklaşık olarak 1.5 katı olmalıdır. Etki alanları birbirinin içine bir miktar girmeli

50 BETON ÜRETİMİ VĐBRATÖR KULLANIMI VĐBRATÖR KULLANILACAK BETONUN S/Ç ORANI DAHA DÜŞÜK OLMALIDIR. UYGULAMA SÜRESĐNE DĐKKAT EDĐLMELĐDĐR. VĐBRASYONSUZ VĐBRASYONLU

51 BETON ÜRETİMİ YERLEŞTĐRME HATALARI

54 YERLEŞTĐRME HATALARI ÇOK DAR KESĐTLER KALIBINA ĐYĐ YERLEŞMEMĐŞ BETON ve ADERANS KAYBI

55 BETON YÜZEYİNİN PERDAHLANMASI 55

56 Beton yüzeyinin perdahlanması işlemi, pürüzsüz bir yüzey görünümü elde etmenin yanı sıra, aşınma dayanımı ve dış etkilere karşı dayanıklılığı yüksek bir beton yüzeyi elde etmek amacı ile yapılır 56

57 1 Aşınma derinliği (mm) 0,8 0,6 0,4 0,2 0 elle perdahlama makinayla düzeltme makinayla tekrarlı Son düzeltme metodu perdahlama Son düzeltme metodunun aşınma direnci üzerindeki etkisi 57

58 Bu ilk mastarlama işlemi terleme ile yüzeye su toplanmadan önce tamamlanmış olmalıdır. Yüzeyin aşırı oranda mastarlanmasından kaçınılmalıdır. Aksi takdirde, durabilite özellikleri zayıf bir yüzey elde edilir. 58

59 Beton yüzeyinin ilk düzeltme işleminin yapılması 59

60 İkinci düzeltme işlemi nispeten düz, kaymaya karşı dirençli bir yüzey oluşturur ve genellikle son perdahlama işlemidir. Son perdahlama olarak uygulandığı durumda, beton kısmen sertleştikten sonra ikinci kez de uygulanabilmektedir. 60

61 Beton yüzeyinin elle ve motorlu araçlarla perdahlanması 61

62 Ekstra aşınma dayanımı ve dayanıklılığın gerekli olduğu durumlarda beton yüzeyine bazı yüzey sertleştirici maddeler uygulanabilir. Yüzey sertleştirici olarak çoğunlukla silis, karborondum kökenli sert minarelerden yararlanılır. 62

63 TAZE BETONUN BAKIMI (KÜRÜ)

64 Betonda arzu edilen özelliklerin gelişebilmesi için betonun, yerleştirilmesi ve yüzeyinin perdahlanması işlemlerinden hemen sonra, yeterli süre istenen nem içeriğinin ve belirli ortam koşullarının sağlanması işlemine kür adı verilir. 64

65 TAZE BETONUN KÜRÜ HIZLI BUHARLAŞMA ÖNLENMELĐ!

66 Çimentonun hidratasyonuna devam edebilmesi için betonun suya doygun veya doygun mertebesinde olması gerekmektedir. Kür işleminin amacı da suyla dolu boşlukların hidratasyon ürünleri ile dolduruluncaya kadar, betonun bu nem içeriğine sahip olmasını sağlamaktır 66

67 KÜR SÜRESİ? ORTAM KO ULLARINA ve KARI IM DİZAYNINA BAĞLI > BİR HAFTA TERCİH EDİLMELİ 67

68 TAZE BETONUN KÜRÜ SERTLEŞME AŞAMASINDAKA AMASINDAKĐ BETONU NEMLĐ TUTMAK GÖLLENDĐRME SPREY ŞEKLĐNDE SU PÜSKÜRTME YÜZEYĐ ISLAK HASIR veya KUM vb. KAPLAMA SERTLEŞMEDEN SULANMASI veya YAĞMURDA KALMASI SAKINCALIDIR.

69 TAZE BETONUN KÜRÜ BETON YÜZEYY ZEYĐ SU GEÇĐRMEZ ŞEKĐLDE KAPLAMA SU GEÇĐRMEZ KAĞITLA KAPLAMA PLASTĐK ÖRTÜ ĐLE KAPLAMA PARAFĐN ESASLI KATKI MADDELERĐ CURING COMPOUND ADI VERĐLEN KATKI MADDELERĐ KULLANILMASI HALĐNDE BETONUN SULANMAMASI GEREKĐR. R.

70 TAZE BETONUN KÜRÜ

71 TAZE BETONUN KÜRÜ

72 Betonun nemlendirilmesi 72

73 Sıvı Malzeme ile koruma 73

74 BUHAR KÜRÜ Buhar kürü, betonun erken dayanım kazanmasının önemli olduğu yerlerde veya hidratasyonun tamamlanması için ilave ısının gerekli olduğu soğuk havalarda yarar sağlamaktadır 74

75 Atmosferik basınçlı buhar kürü: büyük öndüküm beton elemanlarda ve soğuk hava koşullarında yapının etrafı çevrilerek yerinde uygulanabilmektedir. Yüksek basınçlı buhar kürü (Otoklav): Genellikle, küçük boyutlu elemanlara uygulanmaktadır. Çok yüksek erken dayanımların gerekli olduğu hallerde ve betona bir takım özellikler kazandırmak amacıyla uygulanmaktadır 75

76 BUHAR KÜRÜ ÇEVRİMİ Sıcaklık ( C) Bekleme periyodu Kontrollü ısıtma Kontrollü soğutma Ön bekleme Sonraki kür veya depolama soğutma Zaman (saat) 76

77 BUHAR KÜRÜ Uygulanan maksimum kür sıcaklığı 40 ile 100 C arasında değişmektedir. Bununla birlikte, optimum kür sıcaklığı 65 ile 80 C arasındadır. Kür sıcaklığının yüksek olması, dayanım kazanma hızını arttığından erken yaştaki mukavemetlerin artmasını sağlar. Bunun yanında, ileriki yaşlardaki dayanımlar ise düşer 77

78 BETON TEKNOLOJİSİ-II Doç. Dr. Halit YAZICI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İN AAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAPI MALZEMESİ ANABİLİM DALI